Veenendaals
dagblad
Eerste fiuchtelljke leuteerUlg Delegaties zaten uren om de tafel
Buiten
In Peru zeker
duizenden
doden
Werkspoor sluit niet\
verzekert directeur
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Door Arabieren gewond schoolkind
senian stak
ex-vriendin en
haar zusje
Intact graf
uit Bronstijd
gevonden te
Wolfheze
Dwarsgebakken
lekker!
Aramburu nog
spoorloos
Journalisten in
Cambodja
vermist
Blind echtpaar
bestolen door
taxichauffeur
TREINENLOOP
GESTAGNEERD
SWIEBERTJE"
GEVLUCHT
BIJ VERHOOR
BEDRIJF KRIJGT GEEN VERDERE HULP
I WEER WORDT I
ZOMERS
Iets hogere
temperaturen
MOSKOU - Na een pauze van bijna zeveneneenhalvc
maand, zijn de Russen gisteren een nieuw ruimte-experi
ment begonnen. Zij hebben met een eerste nachtelijke
lancering het ruimteschip Sojoez-9 met twee kosmonauten
in een baan om de aarde gebracht.
De cabine wordt bestuurd door een „veteraan" - kolo
nel Adrian Nikolajef, getrouwd met 's werelds enige ruim
tevaarster tot dusver, Valentina Teresjkova. De andere
kosmonaut is de ingenieur Vitali Sevastjanof.
Iiini: zomermaand II
Verrassing
Rede
HULP
KAMERDEBAT
IN DE KANTINE
NIET DICHT
Stroom doodt kind
Biv. voor rodaofto «n administratie:
Bernhardlaan 28, Veenendaal,
»f. 08385-10550 (adm.), 10757 en
1O0S5 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers t 0,25; Abonnement
1,03 p.w„ f 4,40 p.m., 13,10 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad ,,De Vallei",
opgericht ih 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 2 JUNI 1970 - 44e JAARGANG no. 125
SOJOEZ-9 GAAT
PROEVEN DOEN
Het persbureau Tass maakte bekend dat de bemanning van de Sojoez-9 een
uitgebreid programma van technisch-wetenschappelijk onderzoek en experimen
ten wacht „in omstandigheden van een solo-vlucht om de aarde".
Dit schijnt erop te wijzen, dat er geen andere ruimteschepen zullen volgen, zoals
in oktober jl. het geval was, toen achter elkaar drie Sojocz-cabines in de ruimte
werden gebracht met in totaal zeven kosmonauten. Niettemin houdt het
Westduitse instituut voor ruimte-onderzoek in Bochum er rekening mee. dat
heden nog een onbemand instrumentendeel gelanceerd wordt.
BUENOS AIRES —De katholieke
aartsbisschop van Buenos Aires, Anto
nio kardinaal Caggiano, heeft zich
maandag aangeboden als bemiddelaar
voor ide vrijlating van de ontvoerde
ex-president Pedro Eugenio Aramburu.
Aangenomen wordt dat de yu-jarige
Aramburu ontvoerd is door aanhangers
van ex-dictator Juan Peron, die hem
ter dood willen brengen voor de „mis
daden" die hij tegen Peronisten zou
hebben begaan.
Het „revolutionaire tribunaal" van
het „commando Juan-José Valle", de
Peronistische beweging die zegt verant
woordelijk te zijn voor de ontvoering
van ex-president Aramburu", heeft ta
len weten, dat de luitenant-generaal ter
dood is veroordeeld en „dat te zijner
tijd zijn executie bekend zal worden
gemaakt".
De groep is een van enkele die zeggen
de ex-president te hebben ontvoerd.
PHNOM PENH Sedert zondagoch
tend worden in Cambodja, ongeveer 50
kilometer ten zuiden van de hoofdstad
Phnom Pehn, acht buitenlandse journa
listen vermist.
Zander de dennen en berken, langs 2
de grazige boswegen en opvul-
lend de bermen, onderbeplantngen
en kleine kaalslagen, ligt nu over-
al het lichtgroene tapijt van de 2
bosbessen in variatie van schering 2
en inslag. Wanneer we er passe- S
ren, kunnen we moeilijk genoeg
krijgen van deze zwierige opschik
onzer bossen, ja eigenlijk trekt ze
mij evenveel aan als de blauw-be- i
waasde vruchten, die over enige
weken aan de kleine struikjes zul-
len hangenwant het onstoffelijke
schenkt niet minder satisfactie dan
de materie; zo hoort het tenminste.
En ge kunt het gek vinden of
niet ik zou de rinzige bessen
méér kunnen waarderen, wanneer
2 ze (evenals frambozen) aan wat
hoger hout groeiden, want op mijn
jaren vind ik het voortdurend bulc-
S ken bij de pluk al gauw vermoeiend.
Overal waar de heestertjes bolwer-
ken, blijken de gevreesde IJsheili-
gen er dit seizoen aan te zijn voor-
bijgegaan. Alom piepen tussen de
2 eironde blaadjes aan de kantige
S stengels de hangende roze bloemen-
S urnen. Onderhand zullen de pluk-
kers niet genoeg kunnen vergaren,
j of er vallen nog zóveel beziën af,
dat er opslag bij de vleet komt,
zulks mede door de lange onder-
aardse wortelstokken. De bovenste S
S twijgen worden" overvloedig door
nieuwe spruit en lot vervangen.
De vossebes, die de meer algeme-
ne soort weldra opvolgt, frappeert 2
in de bloei (én het glimmend leer-
achtige blad) meer; de fijn-gemo-
delleerde bloempjes doen denken
aan miniatuur lelietjes van dalen.
2 Vossebesjes zijn de bekende Duitse
,,Preisselbeeren" en bosbessen he-
ten „Heidelbeeren".
Nog en herinner ik u aan een
S ware juni-heester: de Gelderse
roos, die ge bij oppervlakkig bekij- J
ken voor een vlier zou kunnen hou- 2
den. Hij is niet specifiek voor Gel- 2
derland en beter zouden we hem j
sneeuwbal kunnen noemen. We vin-
den hem evenwel al Vier eeuwen
geleden als ,,Gheldersche roosel/
S dus laat maar staan, ook al heeft
hij met een roos niets te maken.
I 2 juni 1970 A. B. Wigman
Dr. Kaminski, de leider van het insti
tuut, zag de vlucht als een nieuwe
voorbereiding op de bouw van een
ruimtestation. Het instituut ontving
duidelijke, opmerkelijk krachtige radio
signalen van het ruimteschip. Op een
andere frequentie zonden grondstations
voor de bemanning symfonische en
opera-muziek uit.
De lancering van de Sojoez-9 had
naar alle waarschijnlijkheid plaats van
af de lanceerbasis in Baikonoer, in de
steppen van Centraal Kozakstan, waar
ook alle andere bemande ruimtevluch-
ten van de Sovjet-Unie zijn begonnen.
Een televisiecommentator kondigde
een uitzending van de lancering aan
met de woorden; „Dit is het Russische
kosmodroom". Het was in Kazakstan
toen een uur 's nachts (22.00 uur Mos
kou-tijd) en de lancering geschiedde bij
het licht van schijnwerpers. Het was de
eerste maal in de geschiedenis van de
bemande ruimtevaart, dat een lancering
's nachts plaatshad. Over de reden
daarvan tast men in het duister.
Waarnemers in Moskou is het opge
vallen dat na de lancering niet zoals
gebruikelijk de baangegevens bekend
zijn gemaakt. Uit deze „geheimzinnig
doenerij" concludeert men. dat de Rus
sen nog wel een verrassing in petto
hebben.
De kosmonauten hebben op hun
vlucht een vaantje meegenomen van de
Russische jeugdbeweging (Komsomol),
die juist in Moskou een congres heeft
afgesloten. Televisiekijkers hoorden
Sewastjanof zeggen, dat ze nog een
souvenir bij zich hadden, dat nooit
eerder in de ruimte was meegenomen.
Hij beloofde later te zullen zeggen* wat
het was. De radio-roepnaam van de
kosmonauten luidt „Sokol" (valk).
Naar Tass meldde, legde Nikolajef
voor zijn vertrek de volgende verkla
ring af: „Beste kameraden, vandaag be
gint de bemanning van ons ruimteschip
Sojoez-9 een ruimtevlucht om het be
langrijke werk van de verovering van
de kosmos voort te zetten in het belang
van de nationale economie, de weten
schap en de techniek. In ons land wordt
systematisch aan deze verovering van
de kosmische ruimte gewerkt.
Het vaartuig Sojoez-9 heeft tot taak,
te beantwoorden aan de doeleinden van
de nieuwe fase van het programma van
wetenschappelijk en technisch onder
zoek en experimenten. Wij zullen al het
noodzakelijke doen om de op ons rus
tende taak met succes te vervullen. Tot
ziens kameraden: tot ziens op de moe
der aarde".
De Russische Sojoez-serie begon in
april 1967 met een ongeluksvlucht. die
kosmonaut Wladimir Komarof het le
ven kostte. Bij de landing weigerde een
remparachute van de Sojoez-1, en het
ruimteschip stortte te pletter.
De Sojoez-2 en Sojoez-3 hielden zich in
oktober 1968 bezig met rendez-vousma-
noeuvres, de vierde en vijfde vlucht in
de serie werden in januari 1969 uitge
voerd. Daarbij waren vier man betrok
ken. Twee van hen, Jevgeny Okroenov
en Alexei Jelisejef, stapten als eerste
ruimtevaarders over in een ander ruim
teschip na de eerste bemande koppe
lingsmanoeuvre. In oktober volgde toen
de „troika-vlucht".
HILVERSUM Het 18-jarig meisje
Jacqueline de Heyer uit Hilversum ia
maandagmiddag door haar gewezen
vriend met een stiletto ernstig verwond.
Zij moest in levensgevaarlijke toestand
naar het Diakonessenhuis worden ge
bracht. De dader, de 22-jarige elektri-
ciën Siegfried R. uit de Antillen, is ge
vlucht, maar heeft zich een paar uur
later op het politiebureau gemeld.
De Antilliaan, die in Hilversum
woont, was maandagmiddag bij het
meisje thuis gekomen om te proberen
de verbroken relatie weer te herstellen.
Jacqueline voelde er echter niets voor.
Er ontstond in de woning van het meis
je een woordenwisseling, waarbij de
Antilliaan plotseling een stiletto trok en
zijn gewezen vriendin een aantal steken
in de buik toebracht. Ook haar 25-jarig
zusje Dinie, die tussenbeide wilde ko
men, kreeg yerschillende steken toege
bracht.
Twee ministers en een staats-B
secretaris spraken gisteren uren-'
lang met leden van de raad van be-■
stuur van de Verenigde Machine-J
fabrieken (Stork-Werkspoor) en"
I vertegenwoordigers van de vakbon-Z
den over steun aan hei UtrechtseZ
bedrijf van Werkspoor. Links voor-Z
aan staatssecretaris Keyzer vanj
Verkeer en Waterstaat met ?iaastj
hem de ministers Roolvink (Sociale"
Zaken) en Nelissen (EconomischeS
Zaken). Achteraan met. gebogenZ
j hoofd jhr. mr. F. O. J. Sinckinghe,Z
lid van de raad van bestuur VMF.Z
LIMA De burgemeester van de Peruviaanse stad Huaraz heeft bekendgemaakt,
dat meer dan duizend inwoners van de stad zijn omgekomen. De stad is door
een aardbeving voor 95 procent verwoest. „Wij hebben gebrek aan alles", aldus
de burgemeester. „De overlevenden hebben zich op de openbare pleinen ver
zameld en er zijn reeds vele lijken geborgen". Deze mededelingen van de burge
meester zijn gedaan aan een radio-amateur, die de eerste verbinding na de ramp
met Huaraz tot stand heeft gebracht. Dit gebeurde eerst op maandagmiddag.
(Het noorden van Peru werd zondag door een aardbeving getroffen).
AMERSFOORT De 28-jarige
Amersfoortse taxichauffeur J. v.d. B.,
heeft van een blind echtpaar 350 gul
den gestolen.
Het echtpaar miste na een rit in de
wagen van J. v.d. B. een portemonnee.
Tegenover de politie verklaarde de
chauffeur, dat hij de portemonnee, die
hij intussen had weggegooid, in zijn
wagen had gevonden. Het geld had hij
eruit gehaald.
UTRECHT Op een met automati
sche knipperlichten beveiligde overweg
bij Groenekan is maandagmiddag kort
na vijf uur een personenauto tegen een
trein van Utrecht naar Baarn gebotst.
De bestuurder van de auto. de 48-jarige
S. de Vries uit De Biet, kwam om het
leven. Tengevolge van dit ongeluk was
voor de rest van de avond de treinen
loop van en naar Utrecht ernstig ge
stagneerd.
De treinen hadden in alle richtingen
vertragingen van 30 tot 45 minuten.
GRONINGEN Maandagmiddag om
half drie heeft de 26-jarige W. S. M.
uit Groningen, die zich Swiebertjc
noemt, kans gezien tijdens een verhoor
op het politiebureau te Uithuizen aan
de aandacht van de politie te ontsnap
pen en te vluchten.
De man werd, samen met een ander,
zaterdag aangehouden en opgesloten op
het bureau van de rijkspolitie te Uit
huizen. Zij werden ervan verdacht de
laatste weken ingebroken te hebben in
Uithuizen, Warfum en I/oppersum.
„Swiebertje" was geen onbekende voor
de politie.
Op de vraag, of hij iets kon zeggen
over de situatie in naburige plaatsen,
antwoordde de burgemeester van Hua
raz, dat hij daarover geen gegevens
had, daar de verbindingen waren ver
broken.
De eerste vliegtuigen van de hulpver
lening, die naar het vliegveld van Ca-
raz, 60 km. van Huaraz, waren gediri
geerd, konden niet landen, omdat de
landingsbaan onder water stond. De
toestellen werden daarna naar Chimbo-
te gestuurd, waarvandaan de hulpgoe
deren per trein en per auto verder ge
transporteerd worden. Maar vele wegen
zijn beschadigd. De weg Huaraz-Limba.
bijvoorbeeld, is afgesneden. Gedracht
wordt aan de verzending van goederen
per hefschroefvliegtuig.
De president van Peru, generaal Juan
Velasco, is met zijn premier en zijn mi
nister van Defensie, de Peruaanse mi
nister van Marine en de minister van
Luchtvaart a.i. naar Chimbote, dat aan
de noordkust van Peru ligt, vertrokken.
Volgens persberichten is de havenstad
Chimbote gedeeltelijk verwoest. Een
priester heeft het Rode Kruis meege
deeld 200 lijken geteld te hebben.
Het peruviaanse staatshoofd zal na
zijn bezoek aan Huaraz naar Caraz
vliegen voor een bezoek aan het dal
van Huaylas, waar Huaraz ligt.
Het rode kruis schat het aantal door
de aardbeving getroffenen op 100.000.
Maar het is slechts een zeer ruwe
schatting, gezien de communicatiemoei
lijkheden.
Volgens het Peruviaanse avondblad
„Espreso" uit Lima, zou volgens „voor
zichtige schattingen" het aantal doden
bij de aardbevingsramp 10.000 bedra
gen. De officiële cijfers spreken nu
nog van ongeveer 2000 doden, maar
door het wegvallen van verbindingen
zijn nog niet alle gegevens binnen. Het
internationale Rode Kruis heeft uit
Lima een dringend verzoek om hulp
ontvangen. Er is voor de slachtoffers
van de aardbevingsramp vooral be
hoefte aan antibiotica, pijnstillende
middelen, bloedplasma, tenten, denkens
en kleding.
UTRECHT/DEN HAAG Het personeel van Werkspoor is vanochtend
mokkend en druk discussiërend aan het werk gegaan, nadat het in de kantine
kennis had genomen van de resultaten van het maandag in Den Haag gevoerde
overleg. De regering is niet bereid het bedrijf een ordergarantie te geven voor
de levering van treinstellen.
Wel wil het kabinet een garantie geven voor de lening van 30 miljoen gulden
aan de Verenigde Machinefabrieken (V.M.F.). Dit geld, de helft van het hiertoe
benodigde bedrag, zal worden gebruikt om in Amsterdam seriematig diesel
motoren te maken, en in Hengelo kunststofmachines.
Dit staat in een brief die de ministers
Nelissen (Economische Zaken) en Rool
vink (Sociale Zaken) gisteravond laat
naar de Tweede Kamer hebben ge
stuurd. y'
Zij menen, dat het in series produce
ren van dieselmotoren en van kunst
stofmachines op korte termijn rendabel
kan worden gemaakt.
Daarentegen zijn ze ervan overtuigd,
dat er geen perspectieven zijn voor
Werkspoor in Utrecht. Er zijn op het
gebied van de bouw "van treinstellen
ook geen perspectieven voor internatio
nale samenwerking. De Nederlandsche
Spoorwegen hebben overwegende be
zwaren gemaakt tegen een ordergaran
tie, zo staat in de brief.
Het kabinet is er zich van bewust dat
deze afwijzing aanleiding kan zijn voor
de leiding van de VMF om besluiten
met verstrekkende gevolgen voor de
betrokken werknemers te maken. De
ministers herinneren er in een brief
aan, dat de thans lopende bestelling
van de Spoorwegen van tachtig bakken
eerst in de periode oktober 1970/oktober
1971 behoeft te worden afgeleverd.
Het overlegorgaan van de drie vak
centrales NVV, NKV en CNV in Utrecht
heeft gistermiddag de ministers Rool
vink en Nelissen telegrafisch verzocht
over Werkspoor zodanige beslissingen
te nemen, dat de werkgelegenheid be
houden blijft. Met name de oudere
werknemers en hun gezinnen zouden
door een onverhoopte sluiting van het
bedrijf zeer gedupeerd worden, aldus
de vakcentrales.
„Alleen als de regering haar stand
punt wijzigt, zie ik nog mogelijkheden
voor Werkspoor in Utrecht, maar als de
afdeling Rollend Materieel, wordt ge
sloten, is het met heel Werkspoor ge
daan", verklaarde de secretaris van de
ondernemingsraad van Werkspoor
Utrecht, Nol de Jong, vannacht nadat
de gekozen ondernemingsraadsleden
A Palestijnse commando's hebben
maandag raketaanvallen uitge
voerd op de stad Beit Shoan, waarbij I
één schoolkind omkwam en tien per-
sonen gewond werden, waaronder vijf
kinderen. Op de foto: één van de ge
wonde kinderen in het ziekenhuis.
door de bedrijfsdirectie op de hoogte
waren gesteld van de regeringsbeslis
sing.
De heer De Jong is benieuwd naar de
kamerdebatten van vanmiddag. De ge
kozen ondernemingsraadsleden zouden
daarvoor naar Den Haag gaan. Bijzon
der teleurgesteld was hij over het rege-
ringsverhaal, dat, na hetgeen vorig jaar
en in maart bekend is geworden, weinig
nieuws bevatte.
„De zaak heeft te weinig aandacht
gehad van de regering. Zij heeft haar
standpunt heel slecht geargumenteerd",
zo is de indruk van de ondernemings
raadsleden.
Als nieuwtje kregen zij van bedrijfs
directeur ir. E. E. van Rhede van der
Kloot in feite alleen te horen dat de
Nederlandse Spoorwegen steeds achter
het plan hebben gestaan de afdeling
Rollend Materieel over te nemen. Ook
de heer De Jong ziet daarin nog enige
hoop voor Werkspoor en voorts in de
mogelijkheid, dat het Utrechtse bedrijf
van NS het zogenaamde V-8 type als
vervolgopdracht krijgt.
Ir. Van Rhede van der Kloot, be
drijfsdirecteur van Werkspoor-Utrecht,
liet vanochtend in de kantine weten,
dat hij zich kon voorstellen met welke
gevoelens de arbeiders vandaag naar
het bedrijf waren gekomen. „Als u
denkt dat wij dicht gaan, dan moet ik u
teleurstellen, want dat zal beslist niet
gebeuren", zei hjj.
Hij bracht verslag uit van de bespre
kingen in Den Haag. en liet het perso
neel weten, dat de VMF beslist niet ak
koord kan gaan met de tekst van de re
geringsnota en ontkende ten stelligste,
dat een onderzoek zou hebben aange
toond, dat er geen perspectieven meer
voor Werkspoor in Utrecht zijn.
Met betrekking tot de overneming
van een deel van de afdeling Rollend
Materieel door de Nederlandse Spoor
wegen, zei de heer Van Rhede van der
Kloot, dat deze gesprekken inderdaad
zijn gevoerd en hij sprak zijn spijt uit
over het feit, dat de regering in eerste
instantie afwijzend heeft beschikt over
dit plan zonder daarover met de Neder
landse Spoorwegen en de VMF te heb
ben gesproken.
Hii onderstreepte tevens een vanmor
gen in het Algemeen Dagblad gepu
bliceerde suggestie van de burge
meester van Rotterdam, mr. W. Tho
massen, die heeft voorgesteld dat in
verband met de situatie van Werk
spoor een gesprek moet plaats hebben
tussen de Nederlandse Spoorwegen en
de grote gemeenten, die behoefte
hebben aan metro-materieel.
Spreker herhaalde duidelijk, dat in
ieder geval niet. op korte termijn is te
Verwachten, dat Werkspoor in Utrecht
zal worden gesloten. Hij keerde zich
nogal fel tegen sommige perspublika-
ties. waarin gesuggereerd werd. dat
Werkspoor dicht gaat. Hij had de in
druk. dat de regering vanmiddag tij
dens de kamerdebatten verplicht zou
zijn een aantal punten opnieuw te be
kijken, omdat in de debatten de nadruk
zou worden gelegd op de negatieve ant
woorden van de regering.
Nadat hij had aangekondigd, dat don
derdag een gesprek zal plaats hebben
met de directie van de Nederlandse
Spoorwegen, zei de heer Van Rhede van
der Kloot, dat Werkspoor in Utrecht in
een situatie is komen te verkeren, dat
men niet meer in weken of maanden
ken denken, maar slechts in dagen en
uren. Hij deed een beroep op het perso
neel in de komende dagen met wijsheid
weerstand te bieden tegenover tegen
strijdige berichten.
Voor meer nieuws over de Werk
spoor-affaire zie men elders in deze
editie.
WOLFHEZE In de buurt van een
onlaugs gebouwd viaduct tc Wolfheze
is een grafheuvel gevonden, die waar
schijnlijk meer dan 3000 jaar oud is. Dr.
Hulst van de Rijksdienst voor Oudheid
kundig Bodemonderzoek te Amersfoort
heeft de vondst uniek genoemd.
De grafheuvel werd ontdektdoor
ambtenaren van de Rijksplanologische
Dienst te Arnhem. Toen voor de aanleg
van een weg een stuk bos werd gerooid,
werd hun nieuwsgierigheid geprikkeld
door een bult in het terrein van ongeveer
17 meter doorsnede. Dr. Hulst ging gra
ven en ontdekte een volledig intact
graf. Hij vermoedt een familiegraf uit
de Bonstijd. Er zijn vijftien graven ge
vonden en een gave urn.
In de buurt van Renkum zijn nog en
kele van soortgelijke graven gevonden.
In tegenstelling tot de vondst in Wolf
heze, zijn deze niet geheel volledig.
DEN HAAG Maandagmiddag is de
elfjarige Lodevicus Togni. wonende
aan de Veenkade in Den Haag, thuis
om het leven gekomen door elektrische
stroom. Hij kwam in aanraking met een
onder stroom staande wasautomaat, die
niet was geaard, terwijl hij op de natte
keukenvloer stond.
ADVERTENTIF
De vooruitzichten zijn nu uitste
kend. Het weer blijft de rest van
de week droog, zodat de boeren rus
tig kunnen gaan hooien. Boven
dien wordt het warmer.
Morgen zal het kwik in Gelder
land bij naar zuid draaiende wind
de 20 graden-grens overschrijden.
Overmorgen worden maxima van
om en nabij de 25 graden C. ver
wacht. Dat zullen dan de eerste
zomerse temperaturen van 1970
zijn.
Het mooie weer hangt samen
met een belangrijk hogedrukge-
bied, dal van het Kanaal lang
zaam in de richting van Duitsland
beweegt.
r>a«ia«aaaiiMian
laaaaaaaaaaiaaMHiMiiHMaiHaaaiaNaai
Weersverwachting van het K.N.M.I.
van dinsdagavond tot woensdagavond:
Koude nacht met plaatselijk nacht
vorst. Morgen droog en zonnig weer met
weinig wind en iels hogere temperatu
ren dan vandaag.
Morgen: oZn op: 04.25, onder: 20.51.
Maan op: 03.17, onder: 21.03.
