Sprekende computers
nu binnen ons bereik
Gelderland maakt een
duidelijke offerte
met arrangementen
WÈmmm-
De gordel wil
nog niet erg
Meer betalen voor
schone benzine?
Vuurvaste loper
Intercontinentaal
Alle seizoenen
SCHAKEN
In het jaarlijkse Clare Benedict
toernooi, ditmaal in de Engelse bad
plaats Paignton gehouden, werd het
Spaanse team winnaar, na een
spannende strijd tegen de West-
Duitsers en de Engelsen. De Neder
landers deelden met de -Oosten
rijkers de 5e en 6e plaats.
door H. Kramer
OPLOSSING
DAMMEN
door J. M. Bom
BRIDGE
OPLOSSING
door G. J. R. Förch
z
KRUISWOORDRAADSEL
A ppelleren aan bestaande belangstelling dat is
het sleutelwoord voor „5 x Gelderland"vijf arr
ook weer
vijf arrangemen
ten van de Gelderse Streek-VVV's, samen met de Provinciale
VVVhet Nationaal Bureau voor Toerisme en de ANWB.
Bij de aanbieding, deze week, kon Gelders VVV-directeur
J. Vet wijzen op aanzienlijke resultaten, die al eerder via dit
sleutelwoord zijn behaald. Tien jaar geleden was het nog niet
:o moeilijk, arrangementen naar het buitenland te verkopen:
Nederland was een goedkoopte-eiland en de toeristen kwa
men wel, ook naar Gelderland. Later werd het moeilijker en de
Gelderse VVV kwam toen tot het besluit, een inventaris te
maken en vervolgens te appelleren aan speciale belangstellingen
vanuit beroepen of hobby's .Zo zijn de beroemde sportarran-
gementen tot stand gekomen. Bestuurders van sportclubs in
Scandinavië kregen VVV-mensen uit Arnhem op bezoek om
over voetbal te praten. Dat ging ongeveer zo: „Jullie kunnen
natuurlijk heel goed voetballen, maar weet je waarom de re
sultaten zo pover zijn? Net in de trainingstijd kunnen jullie
niets beginnen in dat klimaat hier. Kom het bij ons doen, ons
voorjaar is er meer geschikt voor." Nu komen er tussen 75
maart en 15 april veertig tot vijftig Zweedse voetbalclubs in
Zuid-Gelderland trainen. Aan uitbreiding met andere spor
ten wordt intensief gewerkt.
jVTog steeds vanuit datzelfde gezichtspunt pak de mensen
-L in hun interessen werden ook de agrariërs benaderd
en wel overal ter wereld. Het was een beetje te gortig om dat
alleen voor Gelderland te doen, dus werd het hele land en een
stuk buitenland er ook bij betrokken. Wel wordt ervoor ge
zorgd dat de aanvlieghaven Amsterdam is en da{ de gasten
minstens een week in Gelderland logeren. De onderneming
Te paard voor de sport of voor plezier: een van de mogelijk
heden b(j 5 x Gelderland".
is een groot succes geworden .intercontinentaal. En nu is het
dan de beurt aan de met vakantie over de grenzen vluchtende
landgenoten. De VVV-ers gingen er eens over zitten en plaats
ten die dingen op een rijtje, waarvoor men hier belangstelling
heeft. Voor de gezondheid in ieder geval, daar is iedereen
druk mee bezigWandelen dus en fietsen voor twee arrange
mentenresp. in het Rijk van Nijmegen en op de Zuid-Veluwe
Paardrijden ook: acht maneges op de Veluwe doen eraan
hee. Vissen dat is nauwelijks een vraag, ook daarmee staan
de zaken duidelijk. Dit arrangement werd opgezet voor het
Gelders Rivierengebied. En tenslotte vakantie op de boerde
rij in de Gelderse Achterhoek, waarbij nog een ander aspect
kwam meespelen: het is voor de kleine boer vaak moeilijk
om zijn bedrijf rendabel te maken. Door vakantiegangers te
nemen hij heeft daar alleen maar een vergunning van de
gemeente voor nodig kan hij een stuk beter uitkomen. Ook
de Stichting Public Relations in Land- en Tuinbouw propa
geert dit al een tijdje, eveneens met succes.
Dat is dan „5 x Gelderland"eerst als proef, volgend jaar
als 't lekker loopt in een veel grotere opzet. Dat
het gaat lopen, daaraan wordt nauwelijks getwijfeld. Niet al
leen heeft deze formule het altijd goed gedaan in Gelderland,
bovendien zijn er al zoveel enthousiaste reacties dat succes
welhaast verzekerd lijkt te zijn. Bevorderlijk voor een flinke
toeloop is het ook, dat er afzonderlijke tarieven voor het hoog-
smz.oen en het voir- en naseizoen zijn vastgesteld.
Dit werkt aanmoedigend op de vele landgenoten, die er in
het goedkope seizoen even uit willen en dat kunnen ze via
„5 x Gelderland" op alle tijden en voor elke tijdsduur doen.
Ook voor een weekend, bijvoorbeeld.
In voorbereiding is tenslotte een speciaal arrangement voor
bejaarden, eveneens buiten het hoogseizoendit zal zich vooral
richten op verblijf in buitenhotels op de Veluwe, in de Ach
terhoek en in het Rijk van Nijmegen.
Vanaf de opening heeft het Dolfinarium in Harderwijk
drie doelstellingen voor ogen gehad: recreatie, onderzoek
en educatie. De eerste twee doelstellingen werden al vanaf
het begin gerealiseerd. Het trainen van de dieren en het ge
ven van shows gingen hand in hand met het verrichten van
onderzoek, vooral op medisch en gedragswetenschappelijk
terrein.
Het educatieve element vroeg meer tijd. Tot nu toe wer
den alleen colleges en demonstraties gegeven voor scholen
en studenten, Dit jaar echter heeft het educatieve aspect een
definitieve eigen plaats en vorm gekregen in het Dolfinarium
Harderwijk.
In het midden van een grote hal is een bassin van 21 me
ter lang en 8 meter breed gebouwd met een 21 meter lang
bij 2l/> meter hoog ruitenfront. In technisch opzicht is dit een
huzarenstukje. Het werd uitgevoerd door Architectenbureau C.
Deelman en aannemer H. J. de Vroom en Zn. N.V. te Har
derwijk.
Vanaf een tribune over de volle lengte kan het publiek nu
de gedragingen van een viertal, speciaal uit Florida overge
komen dolfijnen bestuderen. Bijzonder boeiend daarbij is, dat
onder dit viertal een dolfijn is met een 8 a 10 maanden oude
baby.
Rond het bassin is bovendien een walvis- en dolfijnenexpo
sitie ingericht die antwoord geeft op alle vragen die de be
zoekers steeds weer stellen. Ook de historie van de walvis
vaart is in beeld gebracht. De expositie wordt ondersteund
door een interessante brochure die voor kostprijs verkrijg
baar is.
Van de West-Duitsers was vooral
de jonge Hübner bijzonder op dreef.
Als hij in de laatste ronde zijn be
slissend voordeel tegen de Span
jaard Pomar tot winst had geleid,
zou hij zijn landgenoten zelfs de
eerste plaats hebben verschaft.
Hieronder zijn overwinning op de
Oostenrijker Prameshuber.
Wit: PRAMESHUBER. Zwart:
HÜBNER (Paignton 1970). Konings-
indische verdediging.
1. d2-d4, Pg8-f6 2. Pgl-f3, g7-g6
3. Lel-f4, Lf8-g7 4. e2-e3, 0-0 5.
Lfl-e2. (Een passieve opstelling
zonder pretenties. Maar ook na het
meer gebruikelijke 5. h3, d6 6. Pbd2,
c5 7. Lc4, Pc6 8. c3, a6 heeft zwart het
niet moeilijk).
5d7-d6 6. h2-h3, b7-b6 7. 0-0,
Lc8-b7 8. Pbl-d2, Pb8-d7 9. c2-c3,
e7-e6! (Zwart heeft geen haast. Op
deze wijze kan hij rustig e6-eö
voorbereiden).
10. Lf4-h2, Dd8-e7 11. Pd2-c4,
Pf6-e4 12. Ddl-b3, Lb7-d5 (Zwart
kan e6-e5 al zonder meer doorzet
ten, maar onder de gegeven omstan
digheden is de tekstzet nog sterker;
de opmars van de e-pion kan ook
later nog wel geschieden).
13. Tal-dl, f7-f5 14. Db3-c2,
h7-h6 15. Pf3-d2, Pe4-g5 (Gezien
zijn overwicht aan bewegingsvrij
heid, heeft zwart geen belang bij
vereenvoudiging. Op 16. f4. Pf7 17.
e4? heeft hij 17fxe4 18. Pxe4,
Lxe419. Dxe4, d5 in petto).
16. a2-a4. Kg8-h7 17. Le2-d3,
e6-e5 18. d4xe5, d6xe5 19. h3-h4 (Een
poging om zijn 17e zet met tactische
middelen te rechtvaardigen).
19Pg5-e6 20. h4-h5, e5-e4 21.
h5xg6t, Kh7-h8! (Na 21Kxg6
heeft wit het kansrijke stukoffer 22.
Pxe4!, fxe4 23. Lxe4f, Lxe4 24.
Dxe4t).
22. Ld3-e2, De7-g5 23. Pd2-b3.
c7-c6 24. Pc4-d6 (Dreigt 25. c4).
24f5-f4! 25. Pd6xe4. Dg5xg6 26.
f2-f3 (Op 26. Lf3 of 26. Ld3 is 26.
Pdc5! zeer sterk).
26f4xe3 27. c3-c4, Ld5xe4 28.
f3xe4, Pd7-c5 29. Pb3xc5, b6xc5!
(Zeer sterk: zwart krijgt nu de be
schikking over het centrale knoop
punt d4).
30. Tdl-d6, Lg7-d4 31. Tfl-f5
(Anders volgt 31Txflf 32. Kxfl,
Tf8f 33. Kgl, Tf2 en zwart wint). -
3 1Tf8-g8 32. g2-g4. (Geeft de
tegenstander gelegenheid tot een
prachtige afwikkeling, maar 32. g3
met inmetseling van de eigen loper
is ook niet aantrekkelijk).
3 2Dg6xg4f! 33. Le2xg4, e3-e2t
34. Kgl-g2, e2-el (D) 35. Kg2-h3.
«f'roivrpi»
PRAMESHUBER
De opgave: zwart speelt en wint.
De oplossing komt in de volgende
rubriek.
Tgl,
Wit (Gonzales): Khl, Df6,
Lg2, pionnen b4, d3, e4, f4, h4.
Zwart (Schmid): Kg8, Dg3, Taa,
Ld7, pi, b5, d6, e6, f7, g6, h7.
Zwart won als volgt: 27.
Ta2-f2! 28. f4-f5, Tf2-f4! en wit gaf
het op.
Na de sensationele intrede van de
Canadezen in het Europese damge-
beuren hebben de Amerikanen de
laatste jaren zich eveneens meer en
meer gekeerd naar het internatio
nale spel. Duidelijk verraden zij in
hun spelopvatting hun afkomst van
het "kleine bord" (het damspel met
16 schijven gespeeld op het schaak
bord).
Opening en middenspel worden
bijzonder overzichtelijk gehouden
en hun grootste kracht ontwikkelen
zij in overgangsfase van middenspel
naar eindspel en het eindspel zelf.
Daardoor zijn het zeer moeilijk te
kloppen tegenstanders, doch zij be
reiken in tegenstelling tot de Cana
dezen meestal geen "ereplaatsen" in
de gr.ote toernooien.
Hieronder een duidelijk voorbeeld
uit r het "open kampioenschap van
Nederland":
Wit: R. Delhom (Fr.); Zwart C.
Smith (Am.) Hengelo, 9/5/70.
1. 32-28 17-21; 2. 33-29 19-24; 3.
39-33 21-26 4. 44-39 11-17 5. 50-44
6-11; 6. 38-32. Misschien verdient
37-32, om voorlopig (14-19) te belet
ten, de voorkeur.
614-19; 7. 42-38 20-25; 8. 29x20
25x14; 9. 47-42 1-6; 10. 34-30 17-22;
11. 28x17 12x21; Laat een volkomen
vrije ontwikkeling toe van wits lin
kervleugel, in tegenstelling tot de
Europese opvattingen, die hier ze
ker 17-21 prefereren.
12. 32-27 21x32; 13. 37x28 26x37; 14.
41x32 7-12; 15. 40-34 11-17; 16. 44-40
19-24! Door wits tempowinnende
openingsspel dreigt binnen korte
tijd een "ruimte-aanval". Zwart
doorkruist dit door het spel om te
buigen naar het "half-open klas
siek."
17. 30x19 13x24; 18. 36-31 9-13; 19.
31-27 2-7; 20. 46-41 7-11; 21. 41-37
4-9; 22. 49-44 14-19; 23. 34-30 18-23;
24. 39-34 10-14 25. 44-39 12-18; 26.
30-25 14-20 27. 25x14 9x20 28.
34-29. Wits snel ontwikkelde stel
ling dwingt tot expansie, maar
zwart houdt alle vitale punten bezet.
2823x34 29. 40x29 17-22; 30.
28x17 11x31; 31. 37x26 8-12; 32. 32-28
20-25; 33. 29x20 15x24; 34. 38-32 3-8;
35. 42-37 16-21; Deze randschijf is
eerder een voor- dan een nadeel
voor wit.
36. 26x17 12x21; 27. 37-31 6-11; 38.
31-27. Na (31-26) volgt sterk (11-17)
en de omsingeling met (18-22) is
zeer gevaarlijk.
38. 21-26 39. 43-38 11-16 40.
48-42 5-10; 41. 42-37 18-23 42.
45-40? 13-18! 43. 40-34. Wit heeft
zich met zijn 42e zet al in de moei
lijkheden gewerkt. Nu is hij slacht
offer van een bijzonder ingenieus'
combinatienet. Niet meer mogelijk
is i.p.v. 40-34 de uitval 28-22; want
dan volgt (23-29) 22x2 (19-23) 2x30
(25x45) 33x24 (45-50!) 39-34 (ook
38-33 verliest door 23-29) (50-45)
34-30 (23-28) 32x23 (45x15) wint.
43. 10-141 (zie diagram). De val
Is dichtgeklapt. Had wit tijdig het
gevaar gezien, dan was met 35-30
Het probleem van vorige week be
trof een afspeelkwestie. U moest
met: -
NOORD
Sch7
Ha A V 6 5 2
Ru H 6 3 2
KI V B 10
ZUID
Sch A H V B 8 4
Ha 7 3
Ru A 10 5
KI 6 4
4 Sch spelen. De tegenpartij was
niet in de bieding geweest. West
kwam uit met ruiten 7, u legde klein
op tafel en oost produceerde de boer,
die u met het aas nam. Als extra ge
geven verklapte ik u al, dat west 4
troeven heeft en oost dus 2. De
vraag was: „Hoe gaat u dit contract
spelen?"
Welnu, het is in elk geval verstan
dig eerst de troeven eens te gaan
trekken. Dit lukt u in 4 keer, maar
wat moet er op tafel worden wegge
daan? Dat zal van uw verdere plan
nen afhangen.
Het belangrijke punt in dit spel is,
dat u 2 vaste verliezers in klaver
hebt, en dat er ook nog in beide rode
kleuren een verliezer dreigt. Deze
dreiging hoeft natuurlijk geen rea
liteit te worden.
Als harten heer goed zit, is er geen
pijn en als de hartens 3-3 zitten, kan
er misschien wel een ruitentje opge
ruimd worden op een harten die vrij
zou kunnen gaan worden, maar dit
is allemaal te veel „als".
Er zijn veel betere mogelijkheden.
Het staat vast, dat er een klaverslag
ontwikkeld kan worden en die ene
vrije klaver kan een ideale parkeer
plaats worden voor één van de mo
gelijke rode verliezers. U moet dus
het spelplan afstemmen op het ont
wikkelen van een klaverslag en
daartoe moeten er op tafel bij" de
troefrondes verdwijnen 2 hartentjes
en 1 ruitentje (of eventueel 1 har
tentje en 2 ruitentjes). Oost gooit
tweemaal klaver weg.
In de zesde slag speelt u klaver.
West neemt de heer en speelt ruiten
na. U duikt op tafel en oost blijkt de
vrouw te hebben. Hij speelt ook
weer ruiten, waarop west een kla
vertje wegdoet. Op tafel met rui
tenheer aan slag gekomen, speelt u
weer klaver. Oost blijkt het aas te
hebben. Hij neemt en speelt zijn
laatste ruiten uit. U troeft in de
hand en speelt harten. Nu moet u
natuurlijk niet op hartenheer snij
den, want dan zoudt u alle moeite
om een klaverslag te ontwikkelen
voor niets gedaan hebben.
U neemt dus harten aas en gooit
op de moeizaam vrij gemaakte kla
ver uw laatste hartentje uit de hand
weg en op deze manier komt uw 4
Sch-contract precies binnen.
Als we het totale zitsel bekijken,
zien we dat de zorgvuldigheid,
waarmee dit contract werd aange
pakt, niet verspild is geweest:
Sch 7
Ha A V 6 5 2
Ru H 6 32
KI VB 10
(24x35) 28-22 nog tegenspel mogelijk
geweest. ARgeloos speelt hij echter:
44.28-22??
Aan de lezers de opgave: Hoe
strafte zwart deze fout af?
Wit (Sijbrands): 27, 28, 32. 33, 34.
37,38.45 (8 st.)
Zwart (Simonata): 6, 9, 12, 13, 19,
20.23, 26 (8 St.).
Met nog zo weinig stukken had
wit de volgende prachtige dwang-
combinatie in petto: 27-21!! (26x17)
33-29! Door het offer is het zwarte
stuk op 12 geblokkeerd, waardoor
(12- of 13-18) moet: In de partij
volgde (13-18) en na 28-22 (17x28
gedw.) 34-30 (25x23) 32x3! Ook op
(12-18) volgt 28-22!
De hartensnit zou tot mislukking
gedoemd zijn geweest en de hartens
zaten ook niet rond.
Onlangs is de Engelse topspeler
Albert Rose in de leeftijd van 61
jaar overleden. Deze week geef ik u
als double-dummy-probleem een
spel, dat hij aan de tafel tot een goed
eind bracht:
Sch 5 4
Ha A 10 87 2
Ru V6 2
KI 9 8 6
Sch 10982
Ha H V 5 4
Ru A H 9 7
KI B
Sch A H B 7 6 3
HaB
Ru 5 4
KI A V 3 2
O-W waren kwetsbaar en Rose
zat in een gedoubleerd 3-Sch-con-
tract na het volgende biedverloop:
NOORD OOST ZUID WEST
Sch 10952
Ha B 984
Ru 7 4
K1H98
N
W O
Sch 6 3
Ha H 10
Ru V B 9 8
KI A 7 5 3 2
pas
pas
pas
2 Ru
3 KI
pas
2 Sch
pas
3 Sch
1 Ru
pas
3 Ru
doublet
Sch A H V B 8 4 West kwam uit met ruitenheer en
Ha 7 3 speelde daarna hartenheer. Hoe kan
Ru A 10 5 dit contract worden gewonnen tegen
KI 6 4 het best mogelijke tegenspel?
Horizontaal:
1. speciale eetgelegenheid; 14. ach
ting; 15. afsluitingsmiddel; 16. noot;
17. waterloop; 18. meisjesnaam; 20.
water in Zuid-Holland; 21. noot; 22.
kasteel; 24. smal en lang; 26. Voor
zetsel; 28. weefsel; 29. voorzetsel; 30.
afdeling; 32. vogel; 33. voegwoord;
34. noot; 35. ontkenning; 37. noot; 39.
afkorting; 40. keukengerei; 42. af
sluitingsmiddel; 44. insekt; 45. wal;
46. vrucht; 48. vis; 50. voorzetsel; 53.
uitroep; 55. de onbekende; 56. bezitt.
vrnwrd.; 58. titel; 59. voor het be
paalde doel (afk.); 60. lichaamsdeel;
62. geheel de uwe; 64. maat; 66.
sneeuwschoen; 67. afdeling; 69. vo
gel; 71. stuk uit schaakspel; 72.
tweeklank; 73. om dank te zeggen
(afk.); 75. rond voorwerp; 76. voor
zetsel; 77. lidwoord (Fr.); 78. mon
ster; 81. taaloefening; 83. speciale
eetgelegenheid.
Verticaal:
1. drukten tezamen; 2. lieveling
(ironisch); 3. noot; 4. zoogdier; 5.
plaats in Gelderland; 6. vreemde
munt (afk); 7. Aziatisch eiland; 8.
bevel: 9. dierengeluid; 10. bestuur
11. reeds; 12. plaats in Zwitserland;
13. zoogdier; 18. vuur; 19. voorzetsel;
23. in orde; 24. noot; 25. me'sjes-
naam; 27. afkorting; 29. zoogdier; 31.
voertuig; 34. licht worden; 36. door
iemands dood verkrijgen; 38. een
voudig; 40. achterkant; 41. speel
goed; 42. voorzetsel; 43. voorzetsel;
47. het zich aanschaffen; 49. loot; 51.
blaasworm; 52. Aziaat; 54. meisjes
naam; 56. voorzetsel; 57. koppel; 59.
bloem; 61. wal; 63. door vrienden
hand bezórgd (afk); 65. plaatsbepa
ling; 66. noot; 68. insekt; 70. Europe
se hoofdstad; 71. tegenvaller; 74.
zoogdier; 76. metaal; 79. krachtseen
heid (afk.); 80. godsdienst (afk.); 81.
lidwoord; 82. pers. vrnwrd (Fr.).
Oplossing van
Cryptogram
HORIZONTAAL:
1. raasdonders; 9. knap; 10. arendsblik,
11. verlept, 12. vroeger; 15. raamkozijn;
17 Assen: 21. beleg; 23. wensdroom; 25.
rosbief; 28. vermist; 31. pianissimo; 32.
gier; 33. bovenlosser.
VERTICAAL:
2. appel3. stamppot; 4. over; 5. daders;
6. ribbe; 7. ongenade; 8. file; 13. gis; 14.
Vijlen; 16. moe; 18. sar; 19. egoisten; 20.
Assepoes; 22. los; 24. meisje; 26. olie; 27.
banjo; 29. magie; 30. Kiel.
sch ap.-1cui i «k-verke 'ër-wetens chap - toe hui
ap- techniek-verkeer-we t &ns chap-1 e ctiniok-^
e chniek-verlce er-wet ene cliap-te chili ek-verk
erkeer-we ton schap-tecimiek-verke er-we te
cliap-verkf er-techniek-wet enschap-verkee
r)e sprekende computer is geen
toekomstdroom meer. De
volmaakste in zijn soort zij het
dan technisch nog niet geheel ge
rijpt bevindt zich in de
Technische Universiteit in West-
Berlijn. Het apparaat verstrekt
inlichtingen in de menselijke taal
voor zover de vraagstelling in
overeenstemming is met de in het
geheugen opgeslagen kennis,
doch zonder technische hulpmid
delen zoals b.v. een band en zon
der menselijke assistentie.
Het n\euwe elektronisch brein
formuleert zijn antwoorden zelf.
Het kiest de verlangde informa
tie uit zijn rijke schat aan gege
vens en g^eft ze in menselijke
spraak door aan de vragensteller.
Dit gebeurt bij alle computers
door elektrische impulsen, die
dan wel in een impulsgenerator
in spreekgeluiden moeten worden
omgezet, alsmede in een z.g. ge
ruis-generator, die stemloze klan
ken, zoals sis- en keelklanken
voortbrengt. De vorming van de
spraak geschiedt met behulp van
talrijke toonvergelijkingen ge
lijktijdig in 16 parallel geschakel
de kanalen. Dit aantal is tenmin
ste zuiver rekenkundig genomen
voldoende voor de Duitse taal.
Echter juist hier heeft de com
puter zijn zwakke punten ge
toond: hij verwisselt af en toe op
elkaar lijkende klanken. Een be
paalde geschiktheid om iets te le
ren kan hem echter niet ontzegd
worden, zodat de hoop bestaat,
dat men hem spoedig van deze
kwaal zal kunnen genezen. Moei
lijker nog is het probleem van de
bij de opname gesproken aanvra
gen. Hier zijn verwisselingen
door een onduidelijke manier van
spreken en telefonische vervor
mingen nog vaker mogelijk. Doch
ook dit probleem hoopt men de
baas te worden en daarmede het
doel van de cybemetici, de tech
nisch volmaakte sprekende com
puter spoedig te verwezenlijken.
De sprekende computers van de
toekomst moeten in staat zijn,
onder van de te voren vastgestel
de voorwaarden de enige juiste
informatie gemakkelijk ver
staanbaar te verstrekken, zonder
tegelijkertijd hun totale program
ma te spuien. Zo zal het binnen
afzienbare tijd zeker mogelijk
zijn door een dergelijke installa
tie bepaalde actuele beurskoersen
of ook een beperkte marktanaly
se te verkrijgen, alsook b.v. de
juiste weersvoorspelling in het
beoogde vakantieoord. De toepas
singsmogelijkheden van het spre
kend elektronisch brein zijn
praktisch onbegrensd.
Autogordels worden maar wei
nig gebruikt. De Stichting Weten
schappelijk Onderzoek Verkeers
veiligheid SWOV constateerde bij
een enquête, dat buiten de be
bouwde kom in 22 pet. van de
personenauto's gordels aanwezig
waren. Slechts 39 pet. van de in
zittenden van die auto's gespt
daadwerkelijk de gordels vast.
Dit betekent dat slechts 8,5 pet.
van alle automobilisten buiten de
bebouwde kom een gordel ge
bruikt. Hierin ligt een duidelijke
bevestiging van de stelling: de
overheid kan de aanwezigheid
van gordels wel verplichten,
maar tegelijkertijd zal het ge
bruik ervan aantrekkelijker ge
maakt moeten worden.
Oudere automobilisten, zo is
ook gebleken, hebben over het al
gemeen vaker gordels in hun
auto dan jongere. In oudere auto's
komen minder gordels voor dan
in nieuwere. Verder heeft de en
quête nog een verband opgele
verd tussen het aanwezigheids
percentage van autogordels en
het automerk. Waarschijnlijk
hangt dat samen met de instelling
van fabrikanten, importeurs en
dealers ten opzichte van de gor
del.
Waarom wèl wonen in een
blok en niet in een buis?
Een Duitse kunststoffenfabriek
ziet wel wat in deze extrava
gante woning van kunststof buis
die gebouwd is op een aantal
stalen steunen. Het geheel is
vijftien meter lang en bijna 5
meter in doorsnede. Het vakan
tiehuis (of permanente woning?)
biedt een woonoppervlak van 74
vierkante meter en is voorzien
van alle comfort, die men zich
maar denken kan. Waarom op
poten? Om ruimte te besparen,
zegt de ontwerper, want onder
de buis kunnen allerlei andere,
buitenshuis-activiteiten, plaats
vinden. Prijs van dit buis-huis:
tegen de zeventigduizend gul
den.
Voor de allereenvoudig sten van deze wereld heeft, alweer een
kunststof fabrikant, deze schuimstof-iglo's ontworpen. Dat ge
beurde voor het eerst voor de slachtoffers van een aardbevings
ramp in Turkije. De diameter van deze iglo's is vijf meter en de
hoogte drie meter. Een schuimmachine mengt de grondstofcom
ponenten en sproeit deze op een opblaasbare ballonvorm, die zich
op een draaiend bord roterend beweegt. Na een uur is de schuim-
stof-paddestoel, die een uitstekende bescherming biedt tegen koude
en hitte, klaar.
De Stichting VCB (organisatie
van vrije benzinepompen in Ne
derland) maakt zich zorgen over
publikaties over zg. schone benzi
ne. In de Verenigde Staten laat
men de consument 7 cent per li
ter meer betalen voor loodvrije
benzine. Volgens de directeur van
Gulf, de heer C. E. Gunther,
heeft de automobilist in Amerika
het er graag voor over. De VCB
vreest nu dat de autorijder ook in
Nederland rijp gemaakt wordt
om hem, evenals in Amerika,
meer geld te laten betalen voor
zg schone benzine.
Er zijn in ons land raffinade
rijen die benzine leveren met een
zeer laag loodgehalte, terwijl de
verkoopprijs van deze benzine
gelijk is aan die met een hoog
loodgehalte. Hieruit kan men
concluderen dat schone benzine
niet duurder behoeft te zijn. Het
klinkt, aldus de VCB nog absur
der, wanneer men bedenkt dat 1
liter super-benzine met al zijn
toevoegingen een kostprijs heeft
van nog geen 7 cent per liter! De
rest is accijns, BTW, winst voor
oliemaatschappijen en dealers.
,&3B3è
mgÊSmm- v -
WLii.HPW111*
De weg door het vuur kan
men op deze loper veilig afleg
gen. Op de luchthaven Stuttgart
werd voor de eerste maal de
niet brandbare loper gedemon
streerd. Juist bij ongelukken
met vliegtuigen komt het door
uitstromende brandstof gemak
kelijk tot oppervlaktebranden.
In zulke gevallen is het dan
moeilijk, de passagiers die het
vliegtuig via de vleugels en,
nooduitgangen verlaten, veilig
naar het stationsgebouw of naar
de ziekenwagen te brengen. Met
de vuurvaste loper kan de nood
uitgang als het ware verlengd
worden. Het reddingsmateriaal,
waar inmiddels patent op is
aangevraagd, bestaat uit enige
lagen aluminium, een met spe
ciale chemicaliën doordrenkt
weefsel en een kunststoflaag.
