SPANJE EN PORTUGAL
geliefde ballingsoorden van
Tien miljard
sterren tollen
rond als dronken
automobilisten
TWEE ZUIDAMERIKANEN IN MADRID
Tijd berooft Peron van
politieke dramatiek
Handboek
voor
spionnen
„Zuid-Europa
plukt straks
vruchten van
hier geschoolde
«astarbeiders'"
TWEE KEER
PER JAAR
VAKANTIE
BETER VOOR
UW HART
LJmberto II
Van de kolonie van gewezen heersers lijkt alleen de
Bulgaarse ex-koning Simeon nog jong en eerzuchtig ge
noeg om nog werkelijk aanspraak te maken op een toe
komstige rol in de regering.
ZWAARMOEDIG
Batista
WEELDERIG
Bon Juan
IN ZICHZELF
Braganza
GEWOON BURGER
Jimenez geniet
volop van
zorgeloos
leventje
HELE FAMILIE
PROF. BIERSTEKER:
MEDEWERKING
ONTSPANNING
TOPDRUKTEN
Verdreven vorsten en dictators heb
ben een duidelijke voorliefde voor
zonnig Spanje en Portugal. Het Ibe
risch schiereiland biedt deze ballingen
gastvrij alle kansen op een zorgeloos
leventje mits ze zich houden aan het
voorschrift dat ze zich van politieke
activiteiten onthouden.
Terwijl in Spanje de 32-jarige prins
Juan Carlos de Borbon. „erfgenaam"
van generaal Franco, zich voorbereidt
op de dag waarop hij de meer dan
dertig jaar leeg gebleven troon zal
mogen bestijgen zien vijf andere he
ren, die eens ook zo hoog gezeten zijn
geweest of nog machtiger dan een
monarch zijn geweest thans rustig en
zonder zich met de politiek te be
moeien toe kijken langs de zijlijnen.
Die vjjf zijn:
Ex-koning Simeon van Bulgarije,
die in Madrid woont.
Ex-koning Umberto II (di Savoia)
van Italië, die bij Lissabon woont.
Ex-president Juan Domingo Peron
van Argentinië, die te Madrid ver
blijft.
Ex-president Marcos Perez Jimenez
van Venezuela, eveneens te Madrid.
Ex-president Fulgencio Batista van
Cuba, die beurtelings de Madrid en te
Estoril in Portugal woont.
Een zesde, de vader van Juan Car
los, don Juan de Borbon y Batenberg,
graaf van Barcelona, die lange tijd
pretendent naar de Spaanse troon is
geweest, heeft zijn dromen in de mist
zien verdwijnen onder de glans van
de toekomst van zijn zoon.
De thans 56-jarige don Juan woont
in luister in Estoril en Cascais bij Lis
sabon in afwachting van de dag,
waarop zijn zoon de troon zal bestij
gen die hij zelf zo lang heeft begeerd.
Een zevende, de hertog van Bragan-
za, pretendent naar de troon van Por
tugal, heeft het nooit verder gebracht
dan in Lissabon te mogen wonen, de
hoofdstad, waarin hij hoopte te rege
ren.
Geen van de zeven leeft werkelijk
als een vorst, maar ook geen van her
heeft gebrek aan de goede dingen dei
levens.
ie De toekomstige Spaanse koning Juan Carlos de Borbon, geflankeerd
door zijn echtgenote en zijn vader, don Juan de Borbon J Batenberg,
graaf van Barcelona.
Simeon woont sinds zijn komst in Spanje in een groot, gerieflijk stenen huis
in een oude woonwijk niet ver van de universiteit van Madrid.
Heersers van weleer
De ingang van het huis wordt be
waakt door een enkele gewapende
Spaanse politieman, die voor bezoe
kers salueert. Zijn bedienden noe
men Simeon „de koning".
In 1962 is hij getrouwd met Dona
Margarita Gomez Acebo y Cejuela,
de knappe, donkerharige dochter van
de tweede zoon van de markies van
Cortina. Ofschoon zij niet san ko
ninklijken bloede is wordt zij in de
officiële opgave van de familie van
Simeon thans ..koningin Margarita"
genoemd.
De verbannen koning ziet zijn le
ven in Spanje in twee gedeelten: Bul
gaars en persoonlijk. Het Bulgaarse
gedeelte „eist heel wat tijd en naar ik
meen ook heel wat van iemands le
vensjaren", zegt hij.
Ofschoon hij zich houdt aan de
regel dat hij zich in Spanje moet ont
houden van politieke activiteit, on
derhoudt Simeon nog altijd nauwe
betrekkingen met Bulgaren. Hij zegt
dat hij ook probeert ballingen de
helpende hand te bieden: „Een beet
je geld, dat ik gewoonlijk met heel
wat moeite moet bijeenbrengen".
Hij vervolgt: „Wat mij het meest
interesseert is een oog te houden, een
zeer waakzaam en behoedzaam oog,
op wat in mijn land omgaat. Ik ben
volmaakt tegen al wat melodrama
tisch Is en efe andere partij weet dat".
Een rechtstreeks antwoord op de
vraag of hij nog in ernst de hoop
koestert, eens als koning naar Bulga
rije terug te keren, omzeilt hij, maar
hij merkt op. dat tegenwoordig (on
verwachte) dingen gebeuren en men
sen veranderen.
„Ik zou het heerlijk vinden ambas
sadeur bij de V.N. te worden", vertelt
hij aan bezoekers, in herinnering
brengend dat een overeenkomstige
verklaring vroeger de Bulgaarse am
bassade te Washington dol van woede
heeft gemaakt en communistische au
toriteiten aanleiding heeft gegeven
hem te beschuldigen van „provocatie".
„Ik geloof dat ik het er best af zou
brengen met al de talen (acht) die ik
spreek. Om te beginnen ben ik Bul
gaar... en ik denk dat ik hun goede
diensten zou kunnen bewijzen. Ik ben
ervan overtuigd dat ik nuttig zou
kunnen zijn".
Simeon werd met zijn moeder, ko
ningin Johanna, de zuster van koning
Umberto, gedwongen Bulgarije te ver
laten op 16 september 1946, toen een
communistische volksstemming een
einde maakte aan de monarchie. Hij
kwam in 1951 toen hij veertien jaar
was naar Spanje. „Ik moet zeggen dat
ik het er prettig vind en dat het mijn
tweede vaderland is", zegt hij thans.
De levenswijze van Simeon staat in
scherpe tegenstelling tot die van zijn
ir Ex-koning Simeon van Bulgarije en zijn Spaanse vrouw, Margarita
Gomez Ace ba. Simeon trouwde in 1962 in Lausanne.
NEW YORK Astronomen hebben nieuwe kennis opgedaan over sterren
stelsels, waarin de sterren zich als dronken automobilisten gedragen door zich
met fantastische snelheden in alle richtingen te bewegen.
Naar schatting 10 miljard van deze sterren schijnen zich voort te bewegen
met snelheden van 1600 km per seconde dat is 5.7 miljoen km per uur.
O
NEW YORK Het weekblad Time
wijdt deze week een groot artikel van
het verschijnsel van de gastarbeiders in
Europa. De bevolking van Stockholm
mag hen „duivelse buitenlanders" noe
men, fen een Nederlands dagblad heeft
hen „onze nieuwe slavengeneratic" ge
noemd, maar mogelijk zullen zij voor
een sociale en economische omwente
ling zorgen als zij terugkeren naar hun
Zuideuropese vaderlanden, aldus Time.
Time.
Heel West-Europa wordt overstroomd
door de grote trek der arbeiders, maar
West-Duitsland wel het meest. De gast
arbeiders in de bondsr^'Nbliek zouden
volgens Time vorig jaar bijna vier mil
jard gulden naar hun geboorteland.
De Zuideuropese landen plukken van
deze trek echter straks vooral vruchten
in de vorm van geschoolde arbeids
krachten, die na een verblijf in het
noorden naar huis terugkeren.
„De Italiaanse industrieën, met een
tekort aan geschoolde krehten, hebben
gretig duizenden Italianen opgenomen
die uit West-Duitsland, België of Zwit
serland waren teruggekeerd. Duizenden
anderen hebben van het gespaarde geld
een stuk land, een café of een benzi
nestation in het anne zuiden gekocht.
Vele Italiaanse bedrijven, die grote
kansen zien liggen, speuren regelmatig
de Duitse en Zwitserse fabrieken af
naar nieuwgeschoolde Italiaanse Arbei
ders en lokken dezen naar huis met het
aanbieden van banen en huizen"
Het blad acht het zeer wel mogelijk
dat de gastarbeiders, die in het noorden
frisse ideeën over economie, politiek en
sociale problemen hebben opgedaan,
eens in hun landen achter een drang tot
verandering zullen staan.
in het gezelschapsleven actieve oom.
Umberto II van Italië.
De voormalige heerser over Italië is
naar Portugal gegaan na de val van
de monarchie van Rome. Zijn gema
lin, prinses Marie José, de zuster van
oud-koning Leopold van België, woont
in Zwitserland.
Zijn Portugese residentie is de Villa
Italia, een groot herenhuis met 96 ka
mers op drie verdiepingen, omgeven
door eucalyptusbomen en uitziende op
de Atlantische Oceaan te Cascais bij
Lissabon. Zijn huispersoneel staat on
der leiding van een secretariaat van
drie personen, aan het hoofd waarvan
telkens voor een jaar een Italiaans
edelman staat. Tot het huispersoneel
behoren acht bedienden.
Umberto maakt de indruk van een
zwaarmoedige, eenzame man, ondanks
zijn veelvuldig deelnemen aan de
cocktailpartijen, waar de dames knie
len als zij aan hem worden voorge
steld. Op de uitnodigingen wordt hij
altijd „Zijne Majesteit" genoemd.
Men zegt dat hij vele uren door
brengt in zijn bibliotheek, die 10.000
delen telt. Soms ziet men hem vroeg
in de morgen alleen wandelen lang."
het strand en met vissers praten ovei
hun vangst.
Ondanks zijn 65 jaren is zijn gelief
de tijdpassering langdurig zwommen
in de koude Atlantische Oceaan
Tweemaal in de week rijdt hij in zijn
door een chauffeur bestuurde limou
sine langs de antiekhandelaren van
Lissabon.
Twee uur van zijn dag zijn gereser
veerd voor Italiaanse bezoekers. Soms
bezoekt hij zijn neef te Madrid.
Men zegt dat hij nooit een mening
geeft over de huidige Italiaanse poli
tiek, maar vaak in bijzonderheden
spreekt over gebeurtenissen van 20 of
30 jaar geleden.
Op geringe afstand in Estoril leidt
de 11 jaar geleden door Fidel Castro
uit Cuba verdreven Fulgeocio Batista
een weelderig maar introvert leven in
een witte villa, die uitziet op de zee.
Men ziet hem zelden op gezellige bij
eenkomsten en hij wordt bijns. overal
vergezeld door een lijfwacht.
Batista reist in de regel tweemaal
per maand naar de Spaanse hoofdstad
om zaken te behartigen en zijn kinde
ren te bezoeken, die te Madrid op
school gaan. Hij verblijft gemiddeld
ongeveer zes maanden per jaar in
Spanje.
Hij is nu 68 jaar geworden en zijn
gezicht vertoont rimpels, maar hij is
nog altijd flink. Er bestaat geen
nauwkeurige schatting van de miljoe
nen die Batista bij zijn vertrek uit
Cuba heeft meegenomen, maar zijn
grote herenhuis in Madrid en het aan
tal van zijn bedienden en chauffeurs
in Portugal bewijzen dat het er ge
noeg zijn geweest.
Achttien maanden geleden zeide de
voormalige sergeant en politieke ster
ke man tot een journalist: „Ik verlang
niet terug te gaan als president. Ik
heb elke missie als leider geweigerd,
maar ik zal mijn land nooit vergeten
en zou mijn volk willen adviseren".
Het communisme van Castro heeft
alles overgenomen wat hij bezat, met
inbegrip van zijn rijke rancho Kuqui-
ne bij Havanna.
Met zijn tweede vrouw, Martha, ge
niet hij van de zonnige kust van Por
tugal op 24 km afstand van Lissabon.
Hij correspondeert druk met andere
ballingen, werkt aan zijn memoires en
speelt golf.
„We zijn blij hier te zijn, maar zul
len ons nooit echt thuis voelen", zei
hij in een interview in Portugal.
Nog meer in zichzelf gekeerd is de
stoere, rijzige graaf van Barcelona, de
vader van de toekomstige koning van
Spanje. Don Juan verblijft sinds 1947
in Portugal en woont in de Villa Gi-
ralda, eens het gebouw van de golf
club van Estoril, met zijn vrouw,
prinses Maria Mercedes en zijn 27-ja-
rige blinde tweede dochter, Maria
Magdalena.
Als gehard en moedig zeevaarder
heeft hij vroeger een groot deel van
de zomer doorgebracht aan boord van
zijn jacht, „Ciralda", een tweemaster
met een bemanning van zes koppen.
In het centrum van Lissabon leeft
de 56-jarige hertog Dom Duarte Nuno
de Braganza, pretendent naar en erfge
naam van de troon van Portugal, rustig
maar weelderig als gewoon burger.
Zijn familie werd in 1828 verban
nen, maar Dom Duarte Nuno kreeg in
1938 van de voormalige premier, An
tonio Oliviera de Salazar, vergunning
om naar Lissabon terug te keren.
Zijn kinderen zijn opgegroeid in
Portugal en twee van hen zijn juris
ten geworden. De hertog gaat hoofd
zakelijk om met Portugese aristocra
ten, reist naar Frankrijk en Engeland
en schuwt de aandacht van het pu
bliek.
Al deze sterrebewegingen doen
zich voor in een tamelijk beperkt
deel van het heelal.
Dikwijls rammen dergelijke sterren
elkaar. Zij ontploffen dan of smelten
samen. Ook wel worden enkele nieu
we sterren gevormd uit delen van de
oude. De botsingen veroorzaken ge
weldige hoeveelheden licht en straling
en dat is misschien de reden, waarom
deze bijzondere sterrenstelsels de
Seyfert melkwegen zo bijzonder
helder aan de hemel staan.
Ten gevolge van de botsingen en de
snelheden zou het bijzonder onveilig le
ven zijn op een planeet bij een ster van
een Seyfert melkweg. Aan dc andere
kant moet het een fantastisch gezicht
zijn met miljarden sterren in de buurt
en herhaalde botsingen, die een gewel
dig vuurwerk veroorzaken.
Dr. Martin Schw„rzschild en dr. Ro
bert Danielson van de Princeton uni
versiteit hebben fotografische studies
gemaakt van een Seyfert melkweg en
van de planeet Uranus. Voor die studie
gebruikten zij een 4.000 kg zware tele
scoop, die met een enorme plastic ballon
naar een hoogte van 25 km werd ge
bracht. Dit gebeurde op 26 en 27 maart
van dit jaar.
De Seyfert melkwegen er zijn er
thans 12 opgespoord zijn buitenge
woon klein en bijzonder helder. Daar
entegen is de zon niet meer dan één
ster van de 100 miljard of meer die be
horen tot de melkweg, die wij op aarde
het beste kennen. Deze melkweg is een
zeer ordelijke, aldus dr. Schwarzschild.
De zon en andere sterren trekken voort
met een snelheid van circa 32 km per
sec. Zij behouden in de gehele melkweg
steeds keurig hun plaatsen.
Maar in een Seyfert melkweg bereikt
elke ster snelheden van 1600 km per se
conde in een kleine ruimte binnen de
kern van zo'n melkweg. De kern lijkt
slechts 12 lichtjaren breed en is mis
schien nog wel kleiner. Een lichtjaar is
de afstand die licht in een jaar aflegt
met een snelheid van 300.000 km per
sec.
ie Perez Jimenez, ex-
president van Venezu
ela, houdt van lezen en
autorijden.
if Juan Domingo Pe
ron, ex-dictator van
Argentinië, lijkt z'n poli
tieke ambities te hebben
opgegeven.
Juan Domingo Peron, de voormali
ge dictator van Argentinië, werd in
september 1955 ten val gebracht en
leeft dus bijna 15 jaar in balling
schap.
Het belangrijkste met betrekking
tot Peron is in 1970 dat hij wellicht
eindelijk de politiek heeft opgege
ven. Hij is 73 jaar, maar zijn gestal
te is slechts een weinig gebogen en
hij heeft nog bijna al zijn haar.
Maar de tijd en de Spaanse rege
ring hebben hem beroofd van de
meeste politieke dramatiek. De laat
ste zes jaar woont hij in zijn weel
derige „Villa 17 october". genaamd
naar de verjaardag van de revolutie,
welke hem aan de macht heeft ge
bracht.
De villa, die een miljoen dollar
heeft gekost, staat in de deftige
Madrileense wijk Puerta de Hierro.
In zijn eerste jaren in Spanje
heeft Peron zich nooit werkelijk
buiten de politiek gehouden. In het
laatst van 1964 deed hij een mislukte
poging om naar Argentinië terug te
keren om wat medewerkers noem
den „te proberen de eenheid en paci
ficatie van alle Argentijnen tot
stand te brengen".
Hij kwam niet verder dan Rio de
Janeiro, vanwaar de Braziliaanse re
gering hem naar Spanje terugstuur
de. De regering Franco gaf hem
toen te verstaan dat hij in Spanje
kon blijven of politiek kon bedrij
ven, maar niet alle twee.
Peron stemde erin toe van politie
ke activiteit af tc zien.
Het is nog altijd moeilijk te zeg
gen of de Spaanse regering hem be
waakt of beschermt. Voor zijn villa
staat een jeep met vier gewapende
Spaanse politiemannen en dichtbij is
minder opvallend een auto met
politie in burger geparkeerd.
Gedurende een recent persgesprek
werd Peron gevraagd of hij zich ge
lukkig voelt in Spanje.
„Natuurlijk", antwoordde hij. „Ar
gentijnen en Spanjaarden hebben
veel gemeen. Ik kan van het Spaan
se volk alleen maar zeggen, dat zijn
hartelijkheid fantastisch is".
Een van de meest uitgaande voor
malige heersers is de 55-jarige Perez
Jimenez, ex-president van Venezue
la. die graag bezoek ontvangt en
veel praat. De kalende politicus met
zijn gedrongen gestalte woont met
zijn vrouw, vier dochters en klein
kinderen in een weelderig apparte
ment aan het deftige Ruben Dario-
plein te Madrid. Zijn flat beslaat
een hele verdieping van het tien
verdiepingen hoge gebouw en is rijk
gemeubileerd.
De voormalige president verblijft
te Madrid sinds augustus 1968, toen
hij uit de gevangenis te Caracas
werd vrijgelaten en uit het land
werd gewezen. Hij zegt dat hij al
leen naar Venezuela wil terugkeren
als de huidige toestand in \xet land
verandert. „Ik houd van rust, opbou
wende activiteit en orde en dat zeg
ik niet omdat, ik bevreesd ben voor
mijn persoonlijke veiligheid, want ik
ben nergens bang voor".
Hij verdeelt zijn tijd tussen boe
ken en oefenritten met zijn Masera-
ti-sportwagen. Hij en zijn vrouw,
Flor Chalbaud, leiden evenwel over
het algemeen een rustig leven. „Ik
houd van leven in de open lucht
jagen en vissen en zelf mijn auto
besturen. Ik geniet nu van al die
dingen, waar ik niet van kon genie
ten toen ik president was".
WASHINGTON Aankomende
spionnen, staakt dat verstoppertje
spelen en keelschrapen, gooi de fop-
neus weg en probeer liever je flap-
ren te verbergen.
Dit is de boodschap die het Amerikaan
se leger zijn geheime agenten in op
leiding te Fort Holabird. Maryland,
mee wil geven. Associated Press
heeft dc beschikking gekregen over
een handleiding voor de spion. Reeds
in paragraaf C van de algemene be
ginselen voor de activiteiten van
„schaduwers" wordt gesteld:
„De achtervolger dient zich te onthou
den van slinkse, speurende „scha-
duw"-manieren, het zich verbergen
achter bomen of auto's of 't om hoek
jes kijken. Een dergelijke handelwij
ze trekt de aandacht van iedereen in
de buurt, met inbegrip van de te vol
gen persoon".
Op pagina 13 staat dat spionnen beter
niet over lichamelijke kernmerken
kunnen beschikken, die de gemiddel
de waarnemers zullen opvallen.
„Karakteristieken die in deze categorie
kunnen worden geplaatst zijn grote,
uitstekende oren. ongewone lichaams
lengte of gewicht, een snor of een
trek in de benen".
Bovendien kunnen spionnen met een
vreemd uiterlijk beter niet trachten
hun gebrek voor het oog der wereld
te verbergen.
„Vermommingen in de gewone zin des
woords, een valse baard, een kunst
neus of gesimuleerde misvormingen,
dienen vermeden te worden", zo ver
volgt de handleiding. „Zelfs als zij
kunstig worden aangewend, laten
vermommingen gewoonlijk op de
waarnemer de indruk achter dat er
iets vreemds is aan de drager, en het
is het vreemde wat opvallend is".
Aan de hand van schetsen wordt aan
gegeven hoe drie agenten iemand om
een hoek kunnen volgen.
Agent „A" volgt de te schaduwen per
soon. Agent ,.B" volgt Agent „A" en
agent „C" loopt aan dc overzijde van
de straat, even achter de persoon.
Gaat deze de hoek om, dan steekt agent
„A" de straat over, voordat ook hij de
hoek omslaat, en neemt de positie
van agent „C" in. Agent „B" gaat in-
plaats van „A" achter de persoon lo
pen en agent „C" gaat inplaats van
„B" agent „A" volgen.
Draait de te volgen persoon zich plotse
ling om en kijkt hij naar de mensen
achter hem, dan moeten de agenten
volgens het boekje alles in het werk
stellen om te voorkomen dat zij oog
in oog met hem komen te staan, want
„iemand in de ogen zien zal zeer
waarschijnlijk een blijvende indruk
achterlaten".
Het is volgens de handleiding soms
noodzakelijk om een persoon in een
restaurant te volgen. Dan is het voor
schrift dat de agent zich aanpast aan
de figuur die hij moet voorstellen en
aan het decor van de gelegenheid.
„Is het restaurant mondain en duur,
dan zou het even onverstandig zijn
een hamburger en een kop koffie te
bestellen, als in een bar een glas
melk te vragen".
Opdat het leger agenten ook op de
hoogte zal raken met het spionnen-
bargoens. wordt een korte woorden
schat van schaduwtermen ver
schaft: „Schaduwkarwei" (tail jobs)
opdracht tot volgen:
„Aanwijsman" (fingerman) een per
soon die de te volgen persoon positief
kan identificeren
„Onderwerp" (subject) de persoon of
het terrein onder surveillance;
„Naar bed brengen" als een persoon
onder surveillance zich in zijn ver
blijf heeft teruggetrokken, kennelijk
voor dc rest van de nacht, dan wordt
gezegd dat de schaduwers hem naar
bed hebben gebracht;
„Verloren" het onderwerp van de
volging wordt als verloren beschouwd
als de schaduwers niet meer weten
waar het verbluft, de agenten zijn
verloren als het onderwerp aan hen
ontkomen is".
Het is volgens het Amerikaanse leger
meestal van essentieel belang dat de
sehaduwagenten die in een karwei
samenwerken in radioverbinding
staan met elkaar en met liet controle
punt. Hiervoor geeft de handleiding
een intrigerende code op.
Sierra 53 betekent dat het onderwerp
zich bewust is dat het geschaduwd
wordt. Victor 82 betekent: Ik sta zon
der benzine. Victor 80: Ik sta vast in
een verkeersopstopping. Delta 10: In
UTRECHT De huidige vakantie
periode is te kort om een werkelijk po
sitieve invloed te hebben op de schrik
barende toeneming van hart- en vaat
ziekten. Zij kan wel dienst doen als
een handvat om over te stappen op
minder fatale leefgewoonten. Het is
namelijk opmerkelijk hoeveel mensen
in hun vakantie een aantal zaken doen,
die uitermate gezond voor hen zijn. Als
zij dit in hun normale leven zouden
voortzetten, maakten zij bepaald min
der kans om tot de slachtoffers van
hart- en vaatziekten te gaan behoren.
Zij vervallen echter maar al te gauw
in hun oude leefwijze. Mogelijk is de
te overbruggen periode van elf maan
den te groot en is tweemaal per jaar
vakantie aanbevelenswaardig. Het is
de taak van de vakbeweging dit te on
derzoeken en bij een positief resultaat
hiernaar te streven.
Dit heeft prof. dr. P. A. Biersteker,
hoogleraar in de medische fysiologie
aan de Rijksuniversiteit in Utrecht, ge
zegd in een interview met het NKV-
orgaan „Ruim Zicht".
Prof. Biersteker vindt, dat voor een
vakbewegingsonderzoek naar de even
tuele noodzaak van twee maal vakantie
per jaar een aantal grote ondernemin
gen medewerking zou moeten verlenen,
nen.
Hij meent, dat bij zo'n onderzoek het
ziekteverzuim de meest Ideale maat
staf is. Er bestaat namelijk een nauw
verband tussen onvrede met werksitua
tie en ziekteverzuim.
Prof. Biersteker is overigens van me
ning, dat de huidige vorm van vakantie,
zoals die door het grootste deel van de
bevolking wordt beleefd, niet juist is,
althans ongezond is. „Lui neerzakken op
het strand mag dan psychologisch wel
een compensatie zijn voor de dagelijkse
arbeidssleur, voor het, lichamelijk wel
zijn is het fataal", aldus de Utrechtse
hoogleraar.
Uit zijn onderzoek naar sportpresta
ties is gebleken, dat topprestaties voor
af gegaan moeten worden door een pe
riode van ontspanning. Hij acht het dan
ook niet uitgesloten dat meer vakanties
per jaar produktiviteit verhogend zul
len werken. Ter bevestiging van deze
theorie is echter geen wetenschappelijk
materiaal voorhanden.
„Het zou echter best zo kur-e». zijn",
aldus prof. Biersteker, „als bij een aan
tal Japanse fabrieken, die gedurende
werktijd hun werknemers gymnastiek
oefeningen laten doen. De verloren ar
beidstijd wordt ruimschoots ingehaald
door een verhoogde produktiviteit.
De financieel minst draagkrachtigen
moeten' naar het oordeel van prof.
Biersteker in onvoldoende mate in staat
worden geacht om te komen tot. een ac
tieve vorm van recreatie. Zij zitten vast
aan bepaalde topdrukten en voor ieder
een bereikbare plaatsen. Daarnaast is
het voorzieningenpeil aan bijvoorbeeld
zwembaden of dergelijke recreatiemo
gelijkheden op ook voor deze mensen
betaalbare afstanden ontoereikend. Het
huidige systeem met vakantietoeslagen
tussen zes en zeven procent waarborgt
geenszins de financiële basis die nodig is
om de woon- en leefsleur te doorbre
ken, aldus de hoogleraar.
welke richting begeeft u zich? Victor
89: Ik heb een ongeluk gehad. Charlie
25: voer een voorzichtige surveillance
uit.
Om dc codeprocedure duidelijker te
maken, wordt een voorbeeld van ra
diocommunicatie verschaft:
„Buil Durham, dit is Satan. Over".
„Satan, dit is Bull Durham. Over".
„Buil Durham. Dit is Satan. Sierra 53.
Over".
„Satan, dit is Bull Durham. Charlie 20.
Charlie 26. Over".
..Bull Durham, dit is Satan. Wilco uit".
Vrij vertaald komt dit erop neer dat ie
mand in de gaten heeft gekregen dat
hij door een spion van het leger, ge
naamd Satan, gevolgd wordt, waarna
Satan van zijn baas Bull Durham te
horen krijgt dat hij de schaduwing
kan vergeten en terug naar het bu
reau moet komen.
Alsof men besefte dat zelfs een leer
ling-spion van het leger een hoop ad
viezen in het boekje overdreven zal
vinden, wordt op pagina 28 onder het
hoofdstuk bijkomende overwegingen
de lezer voorgehouden:
..Men moet niet vergeten dat elke spe
ciale agent op een gegeven ogenblik
onervaren is. Onervaren speciale
agenten zullen mogelijk in hun po
gingen, de vele technieken die in ver
schillende situaties worden gebruikt,
het eenvoudige en voor de hand lig
gende over het hoofd zien".