Veenendaals
dagblad
Buiten
Soekarno is
stervend
Weer meer kans
op inflatie
In strenge
winters
sterven
meer hart
patiënten
Groet was fataal
voor vlieger
hermocel de luxe
Brazilië in finale
tegen Italië
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
GIER EN KADAVERS UIT
DE RIO-INDUSTRIE
\W4 -(
PLANBUREAU WAARSCHUWT
Wefeldkampioenschap voetbal
Minister Nita
overleden
Mooi weer in
Engeland bij
verkiezingen
Warm
On Iwikkelingsplannen worden
vertraagd of stopgezet
Aanhoudend
zomers
Vele vroege badgasten aan het
Veluwerandmeer tussen Harder
wijk en Nijkerk zijn met afgrij
zen teruggekeerd van de veel
geroemde Veluwse stranden bij
Nulde en Horst, waar de Re
creatiegemeenschap Veluwe al
enige jaren bezig is met een mil
joenenproject voor de recreatie
van vele tienduizenden dagjes
mensen. Uit beken en sloten
stromen in steeds grote hoeveel
heden kalver- en varkensgier
naar de stranden van 't Veluwe
randmeer, terwijl bij de uitmon
dingen van deze beken, die hun
oorsprong vinden op hoger ge
legen delen van de Veluwe, vrij
wel dagelijks cadavers worden
waargenomen van varkens, kal
veren. honden en pluimvee.
Water in 't bos I
GEEN EFFECT
INVESTERINGEN
STOPPEN
„IN STUDIE"
onze service is de strikdp uy^ aankoop!
prettig! attent!
Weer een hippie van
moord beticht
HELIKOPTER VIEL BIJ WINTERSWIJK
Huwelijk dr. Salk
AANGESLAGEN
VNDERE FINALIST
voor ydaofw m •ómnistratie--
B»w« Bemfrardlaan 28, Veenendaal.
08385-10550 («dm), 10757 «n
*0855 (red.), Giro 1321600.
bosee nummer# 0,25; Abonnement
l,M p.w., 4,85 p.m., f 14,30 p k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
ODNOiftDAG IS JUNI I970 - 44« JAARGANG no. I39
Veluwerandmeer vergaarbak
van vele
open
riolen
De randmeren tussen het vasteland
en de nieuwe polderdijken, die bij de
drooglegging van de polders min of
meer plotseling door de recreanten
werden ontdekt, blijken inmiddels ver
gaarbakken te zijn geworden van enor
me hoeveelheden afval, zowel van de
duizenden bewoners aan de Veluwe-
zoom, die niet op de riolering zijn aan-
k gesloten, als van de zich sterk ontwik
kelende bio-industrie (de kalver- en
varkensmesterijen).
Kort geleden kwam de ernstige wa
tervervuiling in het Eemmeer ter spra
ke naar aanleiding van een nota van de
Provinciale Waterstaat van Utrecht,
waarin onder meer het advies werd ge
geven in het Eemmeer niet meer te ba
den of te zwemmen. Het is gebleken dat
het Eemmeer, dat begint bij Nijkerk en
naar het westen loopt via Bunschoten
en Spakenburg tot aan het Gooimeer
sterk is (en no£ steeds wordt) veront
reinigd door de Gooyergracht, de Eem
en andere watergangen.
Hoewel er nog geen nota van de Pro
vinciale Waterstaat van Gelderland
over de randmeren aan de Veluwe is
verschenen, kan nu al geconstateerd
worden, dat de toestand van de Velu-
werandmeren nauwelijks beter is.
Ook zonder de resultaten van een on
derzoek van watermonsters mag aange
nomen worden, dat de grote hoeveelhe
den gier en de talloze cadavers, die on
der eer in de jachthaven van Nulde (in
open verbinding met de stranden!) vrij
wel dagelijks uit de Schuitebeek aan
spoelen, het water in de randmeren van
de Veluwe zó sterk verontreinigd heb-
f\veral kunnen we ervaren, dat
men naar de vlier geen omzien
omzien heeft; hij redt zich gemak
kelijk, altoos en overal. Vooral in
de bloeitijd kunnen we dit waarde
ren en zelden blijft er iemand on
gevoelig voor, als hij ziet hoe de
struiken overdekt zijn met blanke
lakens, waar zweefvliegen de hele
dag op bezig zijn, al bezit de vlier
nochthans geen honing. Ze zijn
nuttig, maar niet per se nodig bij
de bestuivingBijen, vlinders, hom
mels en ander luchtig insectenvolk
vinden weinig van hun gading op
de romige tuilen, al geuren die nóg
zo verrukkelijk. Doch de vlier weet
zich zonder hun hulp nietemin best
te redden, niet alleen door de Iziem-
plantjes, doch ook door de typische
waterloten, die uiterst snel groeien
en hoog-opschietend aan het gewas
de eigenaardige koepelvorm schen
ken. Wij sneden er proppenschieter
en doppen voor pijl-en-boog van,
verborgen ons in het groene prieel
tje en dachten nooit aan de raad
der ouden, om „niet in de lommer
van die Boom te vertoeven, vermits
deszelve uitwaasemingen doode-
lijke flauwtes veroorzaken". Toch
wordt dit door de hooggeleerde doc
tor in de Geneeskunde en Wijsbe
geerte C. L. Oskamp (Ao 1800) in
alle ernst ontraden.
De vlier roept ons ver van
het oude bijgeloof met bloemen
pronk en nektarreuk; hij kruipt
iveg en wil nochtans gezien wor
den, omlijst akker en pinkeweitje
staat bij vervallen put en bakhuis,
vormt een haag om de boerenhof,
stralend in blanke presentie over
al. Ik hoop, dat hij deze en gene
herinnert aan een primitief volks
geloof, dat hem met eerbied beje
gende en zijn gulle gaven dankbaar
aanvaardde. Het huidige geslacht
werd, daartoe veelal te nuchter.
18 juni 1970 A. B. Wigman
t'*
ben, dat zwemmen en baden niet al
leen ongewenst is, maar zelfs gevaar-
lijk.
Een particulier, die op eigen gelegen
heid watermonsters heeft genomen van
het strand bij Nulde en Horst, heeft,
met medewerking van artsen en een
bacteriologisch laboratorium vastge
steld, dat in het zwemwater verschil
lende ziekteverwekkers voorkomen, als
stafylococcen, streptococcen, coli-bacte-
riën en salmonella.
De vissterfte in de Veluwerandmeren
houdt nog steeds aan, terwijl behalve
bacteriologische verontreinigingen ook
chemische verontreinigingen optreden,
die op sommige plaatsen de biologische
zelfreiniging van het water al volko
men hebben vernietigd.
Ondanks het feit, dat er in de streek
van Putten en Ermelo verschillende
processen-verbaal zijn opgemaakt tegen
ongeoorloofde lozing van huishoudvuil
en mest, blijft de verontreiniging door
gaan. De boetes (maximaal enkele hon
derden guldens) worden, naar is geble
ken, nauwelijks geteld, aangezien een
effectieve bestrijding van het afval
probleem vele malen méér kost dan één
of meer boetes.
De vervuiling van zowel het Eem
meer als het Veluwerandmeer heeft in
middels tot gevolg, dat hoewel reeds
voor miljoenen in de stranden is geïn
vesteerd, zowel door de gemeenten, de
provincie als het rijk de verdere ont
wikkeling van de strand-outillage is ge
stopt of vertraagd, in afwachting van
maatregelen, die genomen moeten wor
den om verdere vervuiling tegen 4e
gaan.
Van de langverbeide massale oever
recreatie aan de randmeren zal voorlo
pig wel niets terecht komen, ondanks
de voortvarendheid, waarmee in ver
schillende gemeenten aan de rand van
de Veluwe gewerkt is aan waterzuive
ringsinstallaties. Die blijken nu slechts
een deel van de verontreiniging te kun
nen tegengaan.
Van deskundige zijde verklaarde men
ons, dat het nog zeer de vraag is of de
waterzuiveringsinstallaties enig effect
sorteren zolang er sprake is van een
toenemende chemische verontreiniging
van het rioolwater
Van de zijde van verschillende over
heidsinstanties kon men de vervuiling
na het Eemmeer nu ook van de Ve
luwerandmeren noch bevestigen,
noch ontkennen. De vervuiling is „in
studie en gewacht zal moeten worden
op officiële rapporten".
DJAKARTA De toestand van de
Indonesische oud-president Soekarno is
kritiek en er bestaat nog weinig hoop
voor zijn leven. Dit heeft zijn tweede
dochter Raehmawati vanmorgen ver
klaard.
De artsen houden voortdurend de
wacht aan zijn ziekbed. De oud-presi
dent is woensdag in een ziekenhuis in
Djakarta opgenomen. De 69-jarige Soe
karno lijdt aan een te hoge bloeddruk
en een nieraandoening.
ADVERTENTIE
Zoals hier aan het Veluwe-
strand bij Nunspeet is d# re
creatieve ontwikkeling van het
strand van eerst de Zuiderzee, later
het IJsselmeer en recent van het
Veluwerandmeer begonnen. Aan
het strand tussen Harderwijk en
Nijkerk is die ontwikkeling stevig
begeleid met grote projectenwaar
in rijk, provincie en gemeenten par
ticiperen. Aan de andere kant van
de randmeren, tegen de dijken van
de polders Oostelijk en Zuidelijk
Flevoland, zijn inmiddels nieuwe
voorzieningen voor de oeverrecrea
tie stopgezel, omdat naar ver
luidt het rijk eerst wil afwachten
hoe de kwaliteit van het water in
de randmeren zich verder zal gaan
ontwikkelen
DEN HAAG Onze economie dreigt weer uit de hand te lopen. De loonkos
ten zullen, volgens de laatste ramingen van het Centraal Planbureau, dit jaar
met negen procent stijgen. Vier maanden geleden schatte het Planbureau dit
percentage nog op acht.
De prijzen van de ingevoerde en
van de geëxporteerde produkten gaan
meer omhoog dan was voorzien. De in-
cn uitvoer nemen ook meer toe dan in
februari werd gedacht; respectievelijk
met 1,5 en 2,5 procent.
De particuliere consumptie stijgt
een half procent meer dan in februari
werd geschat.
NOORDWIJK Het sterftecijfer
van mannen die aan hart- en vaatziek
ten lijden, is jaarlijks het hoogst in de
maanden janiauri en februari en het
laagst in juli en autgustus.
Er zijn aanwijzingen, dat er verband
bestaat tussen gemiddelde maandelijkse
verkoeling van de temperatuur, het ef
fect van de wind en het sterftecijfer.
Winters met abnormaal grote verkoe
ling worden gekenmerkt door een hoger
sterftecijfer. In de zomer, met geringe
verkoeling neemt dit af.
Volgens dr. S. W. Tromp, directeur
van het internationaal instituut voor
interdisciplinair ritmeonderzeek in
Oegstgeest, zijn dit enkele voorbeelden
van ritmische of cyclische verschijnse
len, die zich na verloop van een bepaal
de periode herhalen.
LOS ANGELES In het proces te
gen de vijf hippies, die onder leiding
van Charles Manson vorig jaar de ac
trice Sharon Tate en zes anderen ver
moordden, is een nieuwe verdachte in
staat van beschuldiging gesteld.
Het is de 26-jarige Mary Brunner.
moeder van Mansons kind. Zij wordt
ervan beschuldigd vorig jaar juli de
34-jarige musicus Gary Hinman ver
moord te hebben. Een andere hippie, de
22-jarige Robert Beausoleil, was voor
deze moord al ter dood veroordeeld.
Mary Brunner getuigde bij dit proces
tegen Beausoleil. Ze trok toen haar eer
der gedane verklaringen in een poging
om Beausoleil te redden, echter weer
WINTERSWIJK De 24-jarige vaandrig A. G. Plomp uit Broek op Water
land is gisteren om het leven gekomen toen zijn helikopter in een weiland bij
Winterswijk neerstortte. Hij was tien dagen geleden getrouwd.
Volgens ooggetuigen gebeurde het on
geluk luttele ogenblikken nadat de vlie
ger groeten had uitgewisseld met de
landbouwer Lijfttocht, die een goede
kennis van de vaandrig was.
De staartrotor van de helikopter
bleef achter een boomtop hangen. Tot
grote ontsteltenis van de landbouwer
stortte de helikopter neer en vloog in
brand. Vaandrig Plomp kwam in de
vlammen om.
Hij was, als onderdeel van zijn oplei
ding tot helikoptervlieger op de vlieg
basis Deelen van de Koninklijke Lucht
macht, op een solovlucht geweest. Bij
de boerderij van de heer Lijftjtocht
verbleef de vaandrig regelmatigin een
zomerhuisje. De landbouwer was vorige
week nog op de bruiloft van de jonge
vlieger geweest.
Volgens omwonenden verscheen
vaandrig lomp wel vaker met de heli
kopter boven de boerderij om naar zijn
kennis te zwaaien.
De Koninklijke Luchtmacht kon nog
geen mededelingen over de toedracht
doen. De officiële lezing zal pas over
een tot twee weken bekend worden
wanneer een commissie van onderzoek
zijn werk heeft afgerond.
Vaandrig lomp bestuurde een
Alouette 3. Het ongeluk van gisteren is
het eerste met dodelijk afloop sinds de
Luchtmacht dit type hefschroefvlieg-
tuig zes jaar geleden in gebruik nam.
LA JOLLA (Californië) De 55 jaar
oude dr. Jonas Salk, die het Salk polio-
vaccin heeft ontwikkeld, is voornemens
op 9 juli le Parijs in het huwelijk te
treden met de 7 jaar jongere Francoise
Gilot, die eens de vriendin van Pablo
Picasso was.
Francoise Gilot heeft Picasso twee
kinderen geschonken. Zij heeft haar
IJL-jarige relatie met de kunstenaar be
schreven in het boek „leven met Picas
so".
ADVERTENTIE
n luxe matras voor redelijke prijs.
Dit alles betekent, dat de prijzen de
neiging krijgen om ook meer omhoog te
gaan dan werd verwacht. Toch houdt
het planbureau deze stijging voorlopig
nog op vier procent, even hoog als in
februari.
Deze niet ongunstige verwach
ting is gebaseerd op de omstandigheid
dat ook de produktiviteit meer stijgt
dan enkele maanden gelden werd voor
zien: geen vier maar vijf procent.
De werkloosheid is dit jaar ook iet*
lager dan in februari werd verwacht.
Het gevolg zal zijn dat er een grotere
spanning op de arbeidsmarkt komt, die
weer kan leiden tot sterkere stijging
van de lonen.
Het gehele beeld toont aan dat het ge
vaar voor inflatie toeneemt.
MEXICO-STAD De halve-finales
voor het wereldkampioenschap voetbal
hebben gisteravond in Mexico een dra
matisch en sensationeel hoogtepunt be
leefd in de wedstrijd tussen YVest-
Duitsland en Italië. En niet West-Duits-
land, maar Italië trad bij dit voetbalge
vecht op hoog niveau, als winnaar uit
het strijdperk.
De andere halve-finale, tussen Brazi
lië en Uruguay, leverde een zege op
voor de ploeg van het voetbalwonder
Pelé, waardoor het zeker is, dat voor
het volgende wereldkampioenschap
voetbal een nieuwe beker zal moeten
worden aangeschaft. Zowel Italië als
Brazilië waren al tweemaal wereld
kampioen en de reglementen zeggen,
dat de ploeg, die de titel driemaal be
haalt definitief eigenaar wordt van de
beker.
De nederlaag van Duitsland tegen Ita
lië is voor een belangrijk deel wel een
gevolg van het feit, dat Franz Becken-
bauer een vrij ernstige blessure opliep
vlak voor het einde van de normale
speeltijd. Italië leidde in deze ontmoe
ting al vrij snel en het duurde tot de
allerlaatste minuut, zelfs tot in de
„blessure-tijd", alvorens Schnellinger
erin slaagde de ploegen op gelijke
hoogte te brengen, waardoor een ver
lenging noodzakelijk werd.
Ten gevolge van de blessure van
Beckenbauer was de kracht van het
Westduitse team op het middenveld
aanzienlijk teruggelopen. Beckenbauer
bleef evenwel op het middenveld, maar
bezat niet de kracht en de durf meer
om persoonlijke duels aan te gaan met
zijn tegenstanders, waardoor er defen
sief lelijke gaten vielen, die door de
Italianen bijzonder handig werden uit
gebuit. Vervanging van de geblesseerde
speler was niet meer mogelijk, omdat
bondscoach Helmuth Schön al twee
spelers had uitgewisseld.
Italië, flat kennelijk was aangeslagen
door de „gelijkmaker-op-het-laatste-
moment", werd in de verlenging on
middellijk door de Duitsers onder druk
gezet en al na drie minuten kon Gerd
Muller daardoor zijn ploeg een voor
sprong geven.
De Italianen reageerden snel en doel
treffend, kwamen door Burgnich op
gelijke hoogte en namen direct daarop
door Riva opnieuw de leiding. In de
tweede verlenging zette YVest-Duitsland
nogmaals alles op alles. De vermoeid
heid begon duidelijk een rol te spelen,
magr de Duitsers waren nog niet gebro
ken. Uit een korte hoekschop kopte
Seeler de bal door naar Müller, die met
een snoekduik de voortreffelijke Ita
liaanse doelman Albertosi opnieuw met
een kopbal versloeg.
Nog was de vreugde bij de Duitsers
niet geluwd of de Italianer onderna
men een „alles-of-niets-aanval", waar
uit Rivera, die na de rust de plaats van
Mazzola was komen innemen, met een
kogelhard schot doelman Sepp Maier
opnieuw passeerde. En daarmee was
over West-Duitsland het vonnis geveld.
Brazilië heeft een volkomen verdien
de 31 overwinning op Uraguay be
haald. Maar het heeft de ploeg van
Pelé meer moeite gekost, dan men had
verwacht. Uruguay nam zelfs vrij snel
na de aanvang een voorsprong, die het
lange tijd met bikkelhard verdedigen
wist te behouden. Het was een doelpunt
van Cubilla. JVlak voor de rust bracht
Clodoaldo de partijen op gelijke hoogte
en een kwartier voor het einde werd
het door Jair 21 voor Brazilië.
Nog hadden de Brazilianen niet de
zekerheid van een finaleplaats, want de
tegenstoten van Uruguay waren zeker
niet ongevaarlijk. Ze konden pas opge
lucht adem-halen toen Riveline, na een
uitgekiend passje van Pelé, vlak voor
het einde de „drie" op het scorebord
schoot.
9 Men zie verder onze sportpagina's.
WILLEMSTAD Geheel onverwacht
is vannacht op 49-jarige leeftijd de An
tilliaanse minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid de heer A. P. Nita
overleden, na een kort ziekbed. Hij was
enkele weken geleden nog in Neder
land. Bij zijn vertrek van Sfchiphol
werd toen deze foto gemaakt.
Eind vorige week werd minister Nita
in het ziekenhuis opgenomen. Hij bleek
te lijden aan een neurologische virus
aandoening, die een gedeeltelijke ver
lamming had veroorzaakt.
Naar van de zijde van de minister
president van de Nederlandse Antillen
is vernomen, heeft de Antilliaanse re
gering, op verzoek van de familieleden
van de overledene en op verzoek van de
partij „Frente di obrero v liberacion 30
di mei", waarvan minister Nita secreta
ris-generaal was, een telegram verzon
den naar Havana en naar Caracas en
verzocht om een patholoog anathoom
ter beschikking te stellen voor het ver
richten van autopsie. De behandelende
geneesheer en de leiding van het zie
kenhuis hebben hiertegen geen be
zwaar.
LONDEN In Engeland zijn
vanochtend om zes uur de stembureaus
opengegaan om de vier miljoen stem
gerechtigden in de gelegenheid te stel
len de 630 afgevaardigden voor het
huis van afgevaardigden te kiezen.
De stembureaus sluiten om 22.00 in
de avond.
Het was in de vroege ochtend vrijwel
overal mooi weer, op Noord-Ierland na
waar het regende.
De weersverwachting duidt ook ech
ter daar op een snelle verbetering.
(Van onze weerkundige
medewerker)
De luchtdrukverdeling blijft gun
stig voor het aanhouden van het
fantastisch mooie vakantieweer.
Oostelijke winden voeren warme
lucht aan, waarin de temperatuur
in Gelderland tot 25 a 27 graden
kan oplopen.
De kans op onweer blijft klein in
verband met de droogte van de
lucht.
Een hogedrukgebied van Schot
land tot Scandinavië houdt een on-
weersachtige depressie van Frank
rijk tot Zuid-Duitsland op afstand.
Het droge weertype duurt nu al
27 tot 29 dagen achtereen. Deze
eeuw was alleen in 1959 de reeks
regenloze dagen groter, te weten
36 tot 38 dagen.
Weersverwachting van het KNMI
van donderdagavond tot vrijdagavond
opgemaakt te 11.15 uur:
Droog, zonnig en vrij warm weer.
Matige tot vrij krachtige wind uit
noordoos4 tot oost.
Zon op 04.19, onder 21.03; maan op
21.55 onder 03.22.
