1
u
/W
JÉ
I
tA
■U
te
f
60fW
De deftige, vaak onnozele - soms zelfs
seniele mannetjes, die bi) tijd en wijle
weer heel spits kunnen zijn onder het
kale schedeltje met het kuifje-achter
op zijn de typetjes van de Heeren-
veense cartoonist Cor Hoekstra. Zijn
mannetjes gaan de hele wereld door.
onder Hoekstra's pseudoniem Cork.
Dat is prettig, want de Friese teke
naar Hoekstra, die zijn carrière be
gon als onderwijzer, maar de verlei
ding tenslotte niet kon weerstaan en
de polsstok nam naar het vrije be
roep van free-lance-tekenaar, tekent
om den brode. Elke cartoon er één.
En toch, wie het niet, of nóg niet,
uit zijn tekeningen mocht ontdekken
iedere man tekent naar zijn aard
mag gezegd worden, dat Cor Hoekstra
voor nog iets anders tekent dan al
leen voor het geld waarvan hij en zijn
gezin moeten leven. HU heeft iets van
de innerlijke bewogenheid van de eco
loog de man, die vele dingen ziet
in hun samenhang en die de mensen
daar graag op attendeert en die mis
schien de pretentie heeft al een paar
mensen aan het denken te hebben ge-
0
Hoekstra is niet agressief hoe
wel „ik geef wel graag eens
een snier weg", zegt hij zelf. Cork
is nu eenmaal geen harde slaander;
hij relativeert graag, omdat hij weet
dat zijn kleine wereld beschouwink je
er maar ééntje van de vele is, waar
mee hij niet ten strijde trekt, maar
dat hij onder de aandacht wil bren
gen. Misschien is juist dat wel zijn
grote succes: de domme mannetjes in
een eenvoudige, maar toch veelzeg
gende situatie.
Cork wordt overigens niet altijd
begrepen. Men kan ook zeggen: men
wil dat mannetje van hem niet altijd
begrijpen, want hij houdt niet zelden
de kijker de spiegel voor. Misschien
was dat 't, waarom onlangs een te
kening van Cor Hoekstra voor de te
levisie niet werd uitgezonden, toen
hem en andere cartoonisten werd ge
vraagd: hoe zie je de man van 1970.
Hoekstra tekende een hevige ex
plosie onder een paddestoelvormige
wolk: dé bom, en in een flat vlakbij
zat een mannetje, onbewogen met
een borreltje in zijn hand naar een
voetbaluitzending voor de televisie
te kijken....
De tekening werd wél gekocht,
maar niet uitgezonden. „Misschien
was het wel wat te cynisch hoewel
dat toch helemaal m'n instelling niet
is, maar ik zie nu eenmaal bijna niets
anders om me heen. Ik geloof ook,
dat de televisie steeds meer voebal-
wedstrijden zal gaan uitzenden en
de ANWB steeds meer routes zal uit
zetten
Misschien paste dit beeld niet in
een uitzending, juist voor de televi
sie....
Cork zet zijn mannetjes neer in ac
tuele situaties voor compu
ters, in de rook en smook van de
luchtvervuiling en in de verkeerscon-
gesties. In betrekkelijk simpele
schetsjes legt hij daarmee tegelijk
een serie harde waarheden op tafel
een enkele maal ook een vraag
aan degenen, die zijn cartoons be
kijken. Zie zijn cartoons op deze pa
gina van het graf van de man en zijn
auto, van de zwerver over het pad
zet over bijvoorbeeld een bepaald
verschijnsel in deze wereld: de schijn
bare onmacht van het individu.
Cork tekent de problemen waarmee
de mensen bezig zijn misschien be
ter gezegd: de problemen die ons bezig
houden. Hij doet dat niet kwetsend,
vaak nauwelijks met een vleugje cy
nisme of agressiviteit, maar relatieve
rend, beschouwend .grappig, maar niet
öm het grappig-zijn.
Misschien juist om het constructief
beschouwende in zijn humor vinden
zijn tekeningen in de grote wereld
van de publiciteit aftrek. Terecht blij
is hij, als zijn cartoons een plaats
waard zijn in de New York Times, de
Chicago Sun Times en enkele andere
bladen, sommige met een voorkeur
voor de wereldbeschouwende sfeer en
het mag een bijzonder compliment he
ten, dat onlangs de hoofdredacteur
van het gezaghebbende blad „Die
Welt" bij een cartoon van Cork
schreef: „We zouden eigenlijk wat
méér mensen met deze bewogenheid
voor de problemen moeten hebben
**POH
van autodaken, van de gemaskerde
vogels.
Voor de wat diepere denkers in
deze tijd tekent hij de macht van
het economische noodzakelijke, van
het economisch haalbare, van het
technische moeten, vaak in combina
tie met de onmacht van de eenling,
die wijken moet voor het algemeen
belang. „Dat kan allemaal wel zo
zijn", zegt Hoekstra, „maar er zit
niettemin een stukje tragiek in „het
grote algemene belang".
TT et gebeurt wel, dat Hoekstra een
telefoontje krijgt van een lezer.
Soms weet hij nog niet eens, dat zijn
cartoon geplaatst is, maar er is al een
reactie in de geest van: „Meneer wat
ben ik blij met die tekening
..Kijk", zegt Hoekstra, ,4at is ge
lukkig een heel groot stuk van mijn
werk en van mijn kant ben ik blij iets
te kunnen brengen zonder veel la
waai, zonder agressiviteit of een
schokkende overmaat aan cynisme.
Ik moet er wel bij zeggen, dat die vol
doening ook wel eens gevaarlijk kan
zijn. Het relativerende moet je pro
beren steeds maar door óók op je zelf
toe te passen en dat betekent bij je
zelf gedurig eens aan de noodrem
trekken".
Tlet milieu Ions milieu, maar
vooral dat van hen die nd ons
komen ligt deze Friese cartoonist
zwaar op het hart. De vorige week
vroeg zijn buurman hem: „Lig jij
daar nou wérkelijk wakker van
dat zal nog wel meevallen, niet
„Dat hij dat zeidat zal nog
wel meevallen, niet?" kijk, daar
zou je opnieuw van wakker kunnen
liggen", zegt Cor Hoekstra, „want het
gaat niet zozeer om onze situatie,
maar vooral om een zinnig leven
voor de volgende generatie.
Vandaar dat het milieu de be
scherming er van en het beheer er
over, deze cartoonist veel bezig
houdt. Dat schijnt hem niet alleen
financieel succes te brengen, maar
ook de voldoening door velen toch
wel begrepen te worden.
En laat me je hier nooit meer zien met die stinkpijp!
SOM