Een goede VVV is vlees en vis tegelijk
Op de A van welvaart
volgt de B van welzijn
Een modelbouwer is z'n wilde haren kwijt
Stille werkers in
een moeilijk vak
D/£ nationale kampioenschappen met eigengemaakte bootjes zijn in feite
het sportieve sluitstuk van een andere sport: knutselen"De heer J.
H. Bosman uit Uithoorn, secretaris van de Nederlandse Vereniging voor
modelbouwers (N.V.M.) vindt dit een ideale combinatie. „Eerst is men uren
en maanden bezig om zo'n boot in elkaar te zetten en daarna volgen de
wedstrijden die zowel regionaal als landelijk worden gehouden. Het hoogte
punt vormen tenslotte de Europese kampioenschappen, die volgend jaar
in België staan te gebeuren".
OOK VOOR DE BOER IN ELSPEET
Je kunt het niet
lukraak verkopen
Werk aan de winkel voor
coördinatoren in 't groot
zaterdag 25 juli 1970
Hj stapt over op een ander onder
deel van de NVM: de bouw van
treinstellen en locomotieven. „Jawel,
daarmee heb ik mezelf jarenlang be
ziggehouden. Het is een tijdrovende
sport, maar geloof me dat het bevre
diging schenkt als je de zaak tenslotte
helemaal af hebt".
Tot de dood
Amateur
/~\p 't eerste gezicht is het bureau
van de Gelderse Vereniging voor
Vreemdelingen verkeer een glazen pij
penla. smalletjes levend tussen hore
ca- en andere bedrijven op het Sta
tionsplein in Arnhem. Dat blijft het
ook voor de eindeloze rij van jannen
en allemannen, die aan de balie een
charmant duwtje krijgen op de
springplank naar alles, wat in Gel
derland te zien en te beleven is. Maar
die pijpenla telt een groot aantal eta
ges en keldervertrekken, vanwaaruit
Gelderland bekendheid heeft gekre
gen over de hele wereld. Geen jaar
gaat voorbij waarin de Provinciale
Gelderse WV niet van zich laat
spreken door gedurfde initiatieven.
Dat wordt hier uitgedokterd, in sa
menwerking met instanties, verenigin
gen en particulieren.
Overal waar iets wordt
gezegd of geschreven
over de Gelderse Vereni
ging voor Vreemdelingen
verkeer en dat gebeurt
in alle uithoeken van de
wereld heet de direc
teur: Jaap Vet. Toch stelt
hij zich niet als zodanig
voor en je zou dus ook ge
woon meneer Vet tegen
hem kunnen zeggen. Waar
om ligt dan iedereen dat
„Jaap" zo vlot voorin de
mond? Waarschijnlijk om
dat hij een uitbundig gast
heer kan zijn bij gelegen
heden, waarop een ietwat
losse toon heerst. Dat zo'n
oiitvangst eigenlijk het on
betekenende sluitstuk is
van hard werken voor een
serieus doel, ontgaat veel
gasten. Het kan de gastheer
niet ontgaan, maar omdat
hij een goede gastheer is
laat hij het niet merken.
Dus gaat hij met een
vrolijk gezelschap op pad,
is attent voor iedereen,
prbeert hij te laten zien
wat er tot stand is gebracht
en tegen het einde van de
dag wordt hij door iedereen
op de schouders geslagen,
iedereen vindt alles prach
tig wat hij heeft getoond.
Mocht er nog een dinertje
aan verbonden zijn, dan is
het natuurlijk helemaal
mooi. Dan wordt het
..Jaap" voor en na. Hoe
kun je hem nou anders
noemen? „Meneer", dat is
iets van een andere wereld.
Een andere wereld, ja
wel.
In die andere wereld
sprak een onzer redacteu
ren met Gelders VW-di-
recteur J. Vet (56).
„Honderd jaar geleden
werkten we 59 pet. van
onze levensuren, we ver
sliepen er 33 pet. van en we
waren 9 pet. vrij. Nu wer
ken we 15 pet. van al die
uren, gemiddeld van baby
tot bejaarde, we slapen 15
pet. vol en we hebben 52
pet. vrije tijd. Nog tien jaar
verder en we hebben 60
pet. vrije tijd. Dat gegeven
stelt ons voor de keus: zul
len al die mensen in die
vrije tijd gelukkig kunnen
zijn of halen zij zich door
die vrije tijd een ramp op
de hals? Aldus de heer Vet.
Willen we die ramp
voorkomen, dan zullen we
onze recreatiegebieden niet
moeten verkopen zoals we
een waspoeder aan de man
en de vrouw brengen, aldus
de VVV-directeur; er komt
veel meer aan te pas. Er
zal niet alleen gedacht
moeten worden aan Öe be
zoekende recreant, maar
(ook aan de man en de
vrouw en het gezin, dat
hem herbergt. Niet alleen
aan welvaart, maar ook
aan welzijn en dat dan
voor iedereen. Het gaat
niet alleen om de flatbe
woner uit Amsterdam,
maar ook or® de boer uit
Elspeet. Ze moeten gelijke
lijk profiteren van een be
leid, dat op alle mensen is
gericht die erbij betrokken
zijn.
Vet, gesprek in een andere wereld.
En dit is ook die „andere wereld"
van VVV-directeur J. Vet. Hij loopt
hier niet aan het hoofd van een blijde
stoet genodigden bij een evenement,
die zich in versnelde pas plegen te
zetten als de borrel en het bikken in
zicht komen. Hij zit nu tussen twee
telefoons, die voortdurend ratelen en
daarna bijzonder ongezellige dingen
weten door te geven over allerlei za
ken. die moeten gebeuren. Sommige
managers zie je in zo'n geval aanstal
ten maken, de telefoon op te vreten.
Gelders VVV-directeur blijft er op
merkelijk kalm bij. Hij maakt wat
aantekeningen en keert terug naar
het kopje thee met een kaakje, dat
geen enkele herinnering oproept aan
de feestelijkheden waarbij men met
voorbijzien van de heer Vet „die
Jaap" op de schouder» slaat.
|~»e anders zo vlotte causeur formu-
leert nu voorzichtig, aarzelend
soms. Hij heeft nog nooit in het open
baar gesproken over zijn persoonlijke
visie op recreatie en toeristenverkeer,
realiseert hij zich. „Maar ik werk wel
erg sterk op basis van die visie." Het
blijkt een visie te zijn, die gericht is
op een recreatief beleid in onmiddel
lijke relatie met de bevolking van de
streek, waarin dat beleid gestalte
krijgt. Het ziet er wat ingewikkeld
uit, maar het betekent in feite: Zet
niet van alles op touw zonder ernstig
rekening te houden met de plaatselij
ke bevolking. Als we honderdduizend
hectare recreatiegebied heilig verkla
ren en er geen fabriek meer op zet
ten, geen metertje meer particuljer
verkopen, dan moeten we overwegen
dat duizenden mensen wonen die óók
moeten leven. Zij hebben ook wel
vaartsbronnen nodig. Als met hen
geen rekening wordt gehouden, is er
sprake van een slecht beleid. Dar.
wordt in de welvaart het welzijn niet
onderkend. Hij gelooft dat het dé gao-
te zorg van de jaren zeventig gaat
worden: het vertalen van welvaart in
welzijn. Dat kan alleen wanneer er
voortdurend relatie is tussen het een
en het ander. Iedere eenzijdige bena
dering moet uitlopen op teleurstellin
gen. Tot bij de heer Vet toe zijn er
vertegenwoordigers van de Gelderse
landbouw geweest om hun zorg uit te
spreken over de gang van zaken in dit
gewest. Waren die dan niet bij de dui
vel te biecht? Een VVV staat immers
voor de bevordering van het toeris
me? Maar die vertegenwoordigers van
de landbouw vonden begrip in de di
rectiekamer van de Gelderse VVV.
Omdat hier sterk de gedachte leeft
vandie noodzakelijke relatie tussen
welvaart en welzijn, ook voor de be
volking in eigen streek.
|~^at die VVV zich daarmee ook be
zig houdt maakt het werk veel
zijdig. Maar wordt dat ook begrepen
door de instanties, waarmee zo'n VVV
te maken krijgt? De moeilijkheid in
dit land is, dat recreatie en toerisme
onder twee verschillende departemen
ten vallen. Recreatie is een zaak van
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
werk, toerisme van Economische Za
ken. Dat moet leiden tot een situatie,
waarin recreatie hoofdzakelijk als so
ciaal-cultureel fenomeen wordt ge
zien en toerisme hoofdzakelijk als een
zaak van de centjes. Als een VVV
daar tussenin wil gaan staan wordt al
gauw gezegd: „Och. jullie zijn eigen
lijk geen vlees en geen vis." Dat klopt,
zegt Vet; we zijn namelijk vlees èn vis.
We zien het als onze taak, recreatie en
toerisme als twee aspecten van het-
zèlfde fenomeen te behandelen.
Met een jaar of dertig VW-erva-
ring achter de rug zegt hij: „Er zou
den supercoördinatoren moeten zijn,
die dwars door die beide departemen
ten heen kunnen werken om een een
heid van recreatie en toerisme te ma
ken. Dan kunnen we de relatie tussen
welvaart en welzijn voor iedereen tot
stand brengen. Het gaat er toch alleen
maar om, de mensen gelukkig te ma
ken?
tlij stelt die supercoördinatoren
uitdrukkelijk naast de specialis
ten, die noodzakelijkerwijs een steeds
omvangrijker taak krijgen in onze
samenleving. Niets dan goeds van de
specialist, maar het behoort tot zijn
taak om bestuurders vanaf één punt
te adviseren, niet om te integreren in
een geheel. De bestuurder kan „gepas
sioneerd eenzijdig" worden bij dat af
wegen van die belangen, er bestaat
het gevaar dat hij met de specialist in
een vorstendom komt te werken met
-een begrenzing van weer allerlei an
dere vorstendommen. Maar bij afwe
gen is er altijd iets dat moet wijken:
het een óf het ander.^De coördinator
nu weegt niet af en hoeft dus het een
niet voor het ander te laten wijken.
Hij integreert. Hij is de man, die wel
vaart en welzijn tot één geheel kan
maken. Dat is geen theorie, want spe-
december 1943. Het was en is een zui
vere amateurvereniging, die zich als
voornaamste doel stelt, haar leden te
„voeden" met gegevens en tekeningen.
In het maandblad van de NVM ver
schijnen regelmatig artikelen die een
complete handleiding vormen voor het
bouwen van een bepaald model. De
bouwtekeningen worden aan de leden
voor een zacht prijsje verkocht. Niet-
leden betalen meer. De vereniging die
over een uitgebreide bibliotheek be
schikt (de boeken worden gratis uitge
leend) is verder het overkoepelend or
gaan van een aantal plaatselijke en
bedrijfsclubs. Ze is lid van de Naviga
(de Europese organisatie op het gebied
van varende modellen) en ook van de
„Ferpress", de Europese organisatie
van modelbouwtijdschriften
veer vijf procent ln het buitenland
woont, tot Canada toe. Hun hobby?
Zestig procent zijn spoorwegmodel
bouwers, 35 procent maakt scheeps
modellen en de overige vijf procent
doet van alles: tot het gieten van tin
nen soldaatjes toe. Vliegtuigbouw?
Nauwelijks. Dat valt immers onder de
Koninklijke Nederlandse Vereniging
van Luchtvaart in Den Haag".
J^e NVM die 12 maanden van het
jaar actief is, werd opgericht in
"JVfodelbouwers-in-spé die zich wil
len aansluiten bij de NVM zijn
hartelijk welkom, maar wél wil de
heer Bosman er graag even op wijzen
dat modelbouwen een moeilijk „vak"
is. „Het wordt meestal bedreven in de
beslotenheid van de huiskamer en in
knutselwerkplaatsjes. Het is geduld-
werk en de praktijk heeft wel geleerd
dat de jeugd voor deze vorm van vrije
tijdsbesteding weinig voelt. De mees
te jeugdclubs gingen binnen een paar
maanden al weer ter ziele".
„Modelbouwers", zegt hij, „ontdek
ken hun hobby pas nadat de wilde ha
ren zijn uitgevallen, maar dan blijven
ze ook doorgaan tot aan hun dood".
cialist of coördinator, van hen hangt
het af hoe de overheidsgelden be
steed worden. En van die besteding
hangt het weer af, in hoeverre een
land leefbaar blijft en de mensen ge
lukkig.
Bij een goed geïntegreerde beste
ding komen de investeringen er uit,
alleen al doordat er minder zinloos
wordt vernield door mensen, die zich
vervelen. Daar zijn ze in het Arnhem
se Verkeershuis stellig van overtuigd.
Maar ook is er de overtuiging, dat aan
de coördinatie nog heel wat mankeert.
Niet in de laatste plaats op het gebied
van de voorlichting.
JJoe vertaalt de Gelderse WV deze
opvattingen zelf in de praktijk?
Voorop staat, dat 80 pet. van het bud
get (voor heel Gelderland 2 1/2 mil
joen gulden, waarvan de Provinciale
VW een kwart miljoen krijgt) ge
bruikt wordt in dienst van de voor
lichting. De rest voor propaganda, al
denken velen, dat het omgekeerd is.
De heer Vet zou het fifty-fifty wil
len doen. Bij die voorlichting nu is
decentralisatie nodig, omdat de toerist
veel beweeglijker is dan vroeger: hij
moet op veel verschillende plaatsen
informatie kunnen krijgen. De pro
motionele gelden worden echter steeds
meer gebundeld, bijvoorbeeld in de
Een zomerdag in Gelderland maar
de winst in menselijk geluk laat zich
niet uitmeten door koppen tellen.
streekorganisaties. Daar heeft Gelder
land er nu vijf van, die hecht samen
werken met de plaatselijke verenigin
gen èn met de provinciale vereniging.
De heer Vat zou dan ook graag de op
vatting uit de wereld willen helpen,
dat er zoveel geld versnipperd wordt
door kleine plaatselijke verenigingen.
Die versnippering is verminderd,
sinds er goed wordt samengewerkt.
Maar er komt nog iets bij. Leden
van plaatselijke VW's besteden in
Gelderland naar schatting twintigdui
zend man-uren aan onbetaald werk
voor hun eigen plaats, dat is in gelds
waarde méér dan al die kleine Gel*
derse VW's samen zouden „versnip
peren". In Arnhem kunnen die kleine
verenigingen dan ook blijven rekenen
op respect en waardering. Waar be
sprekingen op gang komen om de
zaak nog verder te bundelen zullen zij
nooit worden uitgeschakeld, maar wor
den uitgenodigd om hun krachten in
dienst te stellen van een groter geheel.
Ook weer dat geheel van welvaart
en welzijn, geïntegreerd.
Aan knutselen komt hij overigens
de laatste jaren niet meer toe.
„Als secretaris van de vereniging
heb je andere dingen aan je hoofd.
Kijk, deze organisatie is uniek. Er be
staat geen tweede in de wereld. Van
daar dat van onze 2.500 leden onge-
t
A
