Politiek beraad
te Rotterdam is
in slop geraakt
2©) Schoner rijden begint bij Esso
Luchtsprong bij 80 km
Geen discussie
over voorstel
Staneke of PAK
kraag onze "Schoon Rijden"code
Dr. Vondeling ziet PvdA en
KVP niet samen regeren
Esso service gaat steeds verder
Vloot gaat
voorlopig
niet naar
/.-Afrika
Nu is het
tijdvoor
Beschuit
met
aardbeien.
Erkers snakken
naar rust
Friese hoer
al eerder
bedreigd
China laat
Brit vrij
Defensie in
Frankrijk niet
meer primair
Voorspel toekomstige
landelijke ontwikkeling
Winstdeling in
Pern verplicht
Kandidaten
2e Kamer
16 maart bekend
Verdeeldheid
in NKV over
structuur
Voorzitter
Bejaardenpartij
afgezet
Kind gedood
toen gasfles
ontplofte
P.v.d.A.-BESTEER:
TWEE DODEN
BIJ BOTSING
Zoon Boliviaanse
president vermist
Egyptische joden
naar Frankrijk
HARDE LIJN
VERRAST
EIGEN LIJST
MAN MISHANDELD
DONDERDAG 30 JULI 1970
(Van een onzer redacteuren)
ROTTERDAM Zowel in Rotterdam als in Den Haag zijn de onderhan
delingen over de bezetting van de wethouderszetels in een ernstige crisis ge
raakt. In Rotterdam lijkt de problematiek zelfs landelijke aspecten te hebben
nu de raadsfractie van de PvdA geweigerd heeft over mogelijke deelneming
van VVD en KVP aan het nieuwe college van B. en W. te praten. Waarnemers
menen dat deze houding van de PvdA-fractie veroorzaakt wordt door de toe
genomen invloed van Nieuw Links binnen de negentien leden tellende fractie.
Jijke
weter
De houding van de PvdA-fractie, die
onder leiding staat van het Tweede-Ka
merlid drs. A. J. Lems, heeft nogal wat
bevreemding in de Maasstad gewekt.
Tot dusver was het college van B. en
W. duidelijk een afspiegelingscollege
en het leek er tot vorige week op dat
dit gecontinueerd zou kunnen worden;
de PvdA had een soort minimumpro
gramma voor het nieuwe college opge
steld en dit ter beoordeling aan de an
dere nieuwe raadsfracties gezonden;
vrij spoedig bleek dat dit program glo
baal onderschreven zou kunnen worden
door de fracties van de WD, de KVP,
de protestants-christelijken en D'66. Tot
veler verbazing sloot de PvdA-fractie,
die als verreweg de grootste groepering
de leiding van het (openbare) beraad
over de wethoudersverkiezing had ge
nomen, de VVD en de KVP uit. „Wij
willen duidelijkheid scheppen," zei de
heer Lems. Zij eiste niet minder dan
vijf van de acht wethouderszetels,
waarbij nog aangetekend dient te wor
den dat ook burgemeester W. Thomas
ten PvdA-lid is.
Gisteren lieten de protestants-christe-
fractie en die van D'66 de PvdA
veten dat zij op deze wijze het beraad
niet wensen voort te zetten. Volgens
drs. H. J. Viersen, voorzitter van de
protestants-christelijke fractie, is het
volstrekt onjuist om zonder duidelijke
reden de WD en de KVP buiten te
sluiten, vooral omdat beide te kennen
hadden gegeven erg positief tegenover
het beraad te staan. De heer Viersen
ziet als mogelijke verdeling: 4 PvdA, 3
confessionele en 1 WD-wethouder.
Een belangrijk aspect is dat de
PvdA-fractie sterk verdeeld is; een van
haar leden, mevrouw Nel van Kranen
burg-Klein, heeft zelfs bedankt voor
het raadslidmaatschap: zij vindt de
druk van Nieuw Links veel te groot. Nu
de protestants-christelijke fractie en
D'66 geweigerd hebben op het PvdA-
voorstel om het zonder KVP en VVD te
doen in te gaan dreigt er een levensgro
te crisis te ontstaan.
Sommigen zijn van mening dat een
eventueel doorzetten van de „harde
lijn" in de PvdA een voorspel kan zijn
van wat volgend jaar landelijk beleefd
kan worden, maar anderen vinden deze
vergelijking niet zo gelukkig. In ieder
geval is de politieke situatie in Rotter
dam nu zó spannend geworden dat zij
grote landelijke belangstelling trekt.
In Den Haag is het beraad over de
bezetting van de (waarschijnlijk zeven)
zetels in het college van wethouders
eveneens erg moeilijk geworden nu de
WD heeft besloten zich terug te trek
ken als haar slechts één wethoudersze
tel wordt toebedacht (evenals in het vo
rige college van zes), hoewel haar
raadsfractie van acht op tien zetels
kwam. Op voorstel van de KVP-er W.
du Chatinier werd de afgelopen dagen
over de volgende zetelverdeling gespro
ken: drie socialisten, drie confessione
len. één WD-er. De WD heeft nu ge
zegd: óf twee óf geen. Vooral omdat
velen ook buiten de WD er weinig
voor voelen de bekwame WD-wethou
der mr. A. J. Dankelman te laten vallen
lijkt de mogelijkheid van „geen WD-
er" niet. erg waarschijnlijk.
De fractie die in dit geval in eerste
instantie bereid zal moeten zijn een of
fer te brengen, is, zo redeneert men in
Den Haag, de protestants-christelijke,
die één van haar wethouderszetels zou
moeten laten vallen. De protestants-
christelijke en KVP-fractie hebben na
de verkiezingen één front gevormd en
samen drie zetels geclaimd. WD en D'66
hebben indertijd, toen het aantal zetels
in discussie was, steeds voor handha
ving van zes wethouderszetels gepleit;
dit denkbeeld lijkt niet. meer haalbaar
na het voortreffelijke advies dat bur
gemeester Marijnen over de toekomsti
ge portefeuilleverdeling heeft uitge
bracht. In Amsterdam wordt het beraad
over de wethouderskeuze binnenkort
voortgezet; in Utrecht is men vrijwel
klaar.
LIMA De bedrijven in Peru moe
ten voortaan tien procent van de winst
die zij voor aftrek van belasting heb
ben gemaakt, aan hun personeel uitke
ren en vijftig procent van hun eigen
aandelen kopen ten behoeve van het
personeel. Dit staat in de nieuwe Pe
ruaanse industriewet die president Juan
Velasco Alvarado dinsdagavond heeft
bekendgemaakt. Hii deed dat in een
toespraak van twee uur voor radio en
televisie ter gelegenheid van de 149ste
verjaardag van de Peruaanse onafhan
kelijkheid.
ADVERTENTIE
DEN HAAG De kandidaatstelling
voor de verkiezing van de nieuwe
Tweede Kamer zal geschieden op 16
maart van het volgend jaar.
Minister Beernink (binnenlandse za
ken) heeft die darum vastgesteld nu
het kabinet heeft besloten om de
Tweede-Kamerverkiezingen in 1971 te
vervroegen en te houden op woensdag
28 april.
De parlementaire behandeling van de
wetsontwerpen inzake de grondwets
herziening zal begin maart 1971 vol
tooid moeten zijn. Daarna kan een be
sluit tot ontbinding van de beide Ka
mers der Staten-Generaal worden ge
nomen.
UTRECHT De Katholieke Bond
van personeel in de Agrarische, Voe-
dings- en Genotmiddelenbedrijven
(AVG) aanvaardt het interim-rapport
van de NKV-structuurcommissie niet.
De voorzitter van de AVG, de heei^
A. C. Bastianen, is van mening, dat het
rapport slechts een uitstel van het zoe
ken naar een juiste structuur van het
katholieke vakverbond inhoudt in
plaats van een radicale oplossing van
de financiële en structurele problemen.
De AVG is voor een totale concentratie
en op den duur aansluiting bij de ande
re centrales. De structuurcommissie
propageert het opdelen van het katho
liek vakverbond in drie sectoren.
AMSTERDAM Het bestuur van de
Amsterdamse Bejaardenpartij heeft
besloten zijn voorzitter, de heer J. Mos
terd, af te zetten wegens diens houding
tijdens de oorlog. De heer Mosterd was
wegens vakantie verhinderd de be
stuursvergadering bij te wohen.
De óverige bestuursleden vinden het
hoogst merkwaardig dat de heer Mos
terd nooit stappen heeft ondernomen
om de beschuldigingen dat hij de Duitse
bezetters zijn diensten zou hebben aan
geboden, te weerleggen.
De Amsterdamse Bejaardenpartij
heeft twee zetels behaald bij de verkie
zingen. Men hoopt dat lijstaanvoerder
Mosterd nu van zijn zetel zal afzien.
- -
TOULON Met een vaart van 80 km
per uur maakt de nieuwe R 12 Gordi-
ni van Renault een luchtsprong. Stunt
rijder Remy Julienne gaf een demon
stratie met deze nieuwe auto, die met
zijn 1565 cc motor 185 km/uur kan ha
len.
GROESBEEK Bij de ontploffing
van een glasfles is gisteren aan de
Stekkenberg te Groesbeek de vierjarige
Hennie Thijssen om het leven gekomen.
Drie andere kinderen, die op het mo
ment van de ontploffing aan het spe
len waren, achter het huis, werden niet
gewond.
De gasfles stond buiten, in de onmid
dellijke nabijheid van een gasstel,
waarop water stond te koken. De lucht
druk slingerde het -slachtoffer vijftien
meter weg naar het erf van een buur
man. Brokstukken van de fles sloegen
tegen het hoofd, waardoor de jongen op
slag werd gedood.
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG Het dagelijks bestuur
van de Partij van de Arbeid heelt
woensdag aandacht besteed aan het
voorstel van de voorzitter van het ge
west Gelderland van de PvdA, de
heer H. Staneke uit Apeldoorn, om de
discussie over een mogelijke herroe
ping van de anti-KVP-resolutie van
maart 1969 te heropenen. Resultaat
van dit beraad was dat het dagelijks
bestuur zich achter de mening van
partijvoorzitter dr. A. Vondeling („Er
ADVERTENTIE
DEN HAAG „Alleen een 'politiek
wonder' kan er nog toe leiden dat de
Partij van de Arbeid zich vóór de
volgende Kamerverkiezingen weer
verzoent met de KVP".
Aldus reageert PvdA-voorzitter dr. A.
Vondeling op uitlatingen van partij
genoten die de anti-KVP-uitspraak
van het socialistische partijcongres
van maart '69 ongedaan willen ma
ken. De heer Vondeling laat er geen
twijfel over bestaan dat de KVP zelf
voor het wonder moet zorgen.
Een als progressief te boek staand ver
kiezingsprogram en een man als mi
nister Veringa als mogelijke nieuwe
lijsttrekker zijn wat dat betreft voor
hem volstrekt onvoldoende.
Dr. Vondeling: „Er zou pas werkelijk
wat veranderen als de KVP ruim
schoots voor de verkiezingen zou zeg
gen dat ze wil samenwerken met de
PvdA. Dat zou een kabinetscrisis be
tekenen. Ik kan mij gewoonweg niet
voorstellen dat een partij die bijna
vier jaar innig heeft samengewerkt
met de VVD een dergelijke uitspraak
zou doen".
Juist terug van vakantie (veertien da
gen in Noorwegen) probeert de
PvdA-voorzitter de feiten op een rij
tje te zetten. „Er is helemaal niets
nieuws aan de hand", is zijn conclu
sie. „Er zijn in de partij altijd mensen
geweest die tegen de anti-KVP-reso
lutie waren. Dat bleek al uit het aan
tal tegenstemmers op het congres".
De heer Vondeling gelooft niet dat het
tot een nieuwe congresuitspraak pro
KVP komt.
Dr. Vondeling: „Natuurlijk zal er op de
partijraad in september wel over ge
sproken worden en ook in het partij
bestuur komt de kwestie aan de orde.
Er is mij niets van gebleken dat in de
PvdA op grote schaal het verlangen
bestaat om de betrekkingen met de
KVP te verbeteren".
En de mededeling van de heer Stane
ke, voorzitter van het gewest Gelder
land van de PvdA, die zonodig zelf
een nieuwe resolutie wil indienen?
Dr. Vondeling: „Ik heb de heer Staneke
opgebeld. Hij schijnt deze gedachte in
kleine kring te hebben gelanceerd en
is wat verrast door de enorme publi
citeit die erdoor is ontstaan. Ik heb
beslist niet de indruk dat hij de zaak
wil forceren".
Is alles dus niet meer dan een storm
in een glas water?
Dr. Vondeling: „Dat vind ik een afge
zaagde formule. Maar ik heb al ge
zegd dat er geen nieuwe feiten zijn.
Ik heb steeds gezegd dat de PvdA al
tijd bereid is regeringsverantwoorde
lijkheid te aanvaarden. Maar dan
moeten er behoorlijke zekerheden
zijn, wat het program en de mensen
die het gaan uitvoeren betreft".
De heer Vondeling ligt, in tegenstelling
tot de heer Staneke, niet wakker van
de gedachte dat de PvdA de komende
vier jaar weer in de oppositie zou zit
ten. Hetzelfde geldt voor de hele
Tweede-Kamerfractie, die zich een
maand geleden opnieuw achter de
anti-KVP-uitspraak heeft gesteld en
unaniem vond dat het (nog) geen tijd
was om de bakens te verzetten.
Heeft een verder streven naar een
progressief akkooord na de slechte
PAK-ervaringen bij Staten- en
raadsverkiezingen nog zin?
Dr. Vondeling: „We blijven er onze ui
terste best voor doen. Het is intussen
wel zeker geworden dat de PvdA met
de Kamerverkiezingen in elk geval
met een eigen lijst uitkomt. We hopen
wel op een minimumprogram samen
met andere partijen. Ik denk in de
eerste plaats aan D'66 en verder, als
ze dat willen, aan de PPR en de PSP,
maar dat zet niet veel zoden aan de
dijk".
Is de liefde voor de PPR en de PSP
wat bekoeld?
Dr. Vondeling: „Ik heb nooit wonderen
verwacht van samenwerking met die
partijen, althans niet in die zin, dat
het veel stemmen zou opleveren.
Waar het ons echter om gaat is een
halt toe te roepen aan de politieke
verbrokkeling in ons land. Dat wordt
langzamerhand een gekkenhuis".
- Bedanken er op het ogenblik veel
PvdA-leden?
Dr. Vondeling: „Ik weet door de vakan
ties niet precies hoe de stand is, maar
ik geloof niet dat er veel bedankjes
binnenkomen. Meestal is het ledenbe
stand in de zomermaanden behoorlijk
stabiel".
DR. VONDELING
alleen' politiek wonder
ADVERTENT
DEN HAAG Bij de Nederlandse
regering bestaan geen plannen voor
vlootbezoeken aan Zuid-Afrika. Het is
daarom niet nodig hierover een stand
punt te bepalen. De ministers Luns
(Buitenlandse Zaken) en Den Toom
(Defensie) antwoordden dit op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamer
lid drs. J. Visser (D'66).
Deze wilde weten of zich incidenten
hadden voorgedaan bij het bezoek van
de Nederlandse fregatten Van Speyk en
Van Galen aan Kaapstad en of deze in
cidenten een rassen discriminerend ka
rakter hadden.
De ministers bevestigen de incidenten
en geven toe dat zich enkele gevallen
van rassendiscriminerend optreden tegen
enkele Nederlandse bemanningsleden
hebben voorgedaan.
De voorvallen hebben zich afgespeeld
in particuliere restaurants, waar hun de
toegang werd ontzegd of hun werd ver
zocht het etablissement te verlaten.
Langs de geëigende diplomatieke ka
nalen, zowel in Den Haag als in Kaap
stad, is door de Nederlandse regering
bij de Zuidafrikaanse autoriteiten be
zorgdheid uitgesproken.
Aangedrongen is op voorkoming van
herhalingen. De Zuidafrikaanse rege
ring heeft dit toegezegd en heeft ver
klaard het voorgevallene te betreuren.
Daarna bestond er geen aanleiding
het vlootbezoek voortijdig te beëindigen,
zo zeggen de ministers.
UTRECHT Op de kruising van de
Utrechtseweg en de Langeweg in Hou
ten zijn gisteren twee inzittendenvan
een personenauto bij een verkeersonge
luk om het leven gekomen. De bestuur
der van de auto, de 81-jarige heer L.
Warnaar uit Den Haag, verleende op de
kruising geen voorrang aan een vracht
auto. De vrachtwagenchauffeur kon een
botsing niet meer vermijden.
De bestuurder van de personenauto
en zijn broer, de 70-jarige J. Warnaar,
overleden na aankomst in het zieken
huis. De heer J. Warnaar woonde in de
VS en verbleef tijdelijk bij zijn broer
in Den Haag. De echtgenote van de be
stuurder, die achterin de auto zat, is
zwaargewond naar het St. Anthonius
ziekenhuis in Utrecht overgebracht. De
vrachtwagenchauffeur bleef onge
deerd.
is nog geen enkele aanleiding om tot
herroeping van deze resolutie over te
gaan") heeft geschaard en in geen
geval zélf met een initiatief tot her
opening van de discussie zal konten.
Verder werd meegedeeld dat het: dage
lijks bestuur nog geen brief heeft
ontvangen waarin heropening van
deze discussie officieel wordt voor
gesteld. Het d.b. neemt een afwach
tende houding aan ten aanzien van
het voorstel van de progressieve con
centraties van Lelystad en Hilversum
over intensivering van de pogingen
om met het oog op de Tweede-Ka
merverkiezingen van 1971 tot een
progressief akkoord te komen. Het
stelt er prijs op eerst eens iets over
de houding van de andere betrokken
partijen (PPR, PSP, D'66) te horen.
De heer Staneke deelde ons gisteravond
mee dat hij het ernstig zou betreuren
als het bestuur van de PvdA een
starre houding ten aanzien van zijn
ideeën zou innemen. Hij stelt er zélf
heel veel prijs op de discussie over de
anti-KVP-resolutie van maart 1969 te
heropenen. „Let wel ,ik zeg bepaald
niet dat we volgend jaar met (o.a.) de
KVP móeten gaan regeren, daarvoor
spelen nog veel méér factoren een
rol; wat ik probeer is de mogelijkheid
te creëren dat we ons niet van tevo
ren helemaél uitsluiten", aldus de
heer Staneke.
Vanavond vergadert het bestuur van
het gewest Gelderland van de PvdA,
waarin deze zaak ongetwijfeld mede
ter sprake zal komen.
LA PAZ Een Mustang van de Bo
liviaanse luchtmacht met aan boord pi
loot Rodolfo Maldonaldo en de oudste
zoon van president generaal Alfredo
Ovando Candia, is niet teruggekeerd
van een vlucht over Teoponte, een ge
bied waar de laatste tijd de Boliviaanse
guerrilleros bijzonder actief zijn.
Het toestel was kort voor twaalf uur
's middags uit La Paz vertrokken. Het
mijndistrict Teoponte ligt ongeveer 400
km van La Paz.
Marcelo Ovando Omiste studeert aan
een Amerikaanse universiteit.
VENLO Een 23-jarige man is gis
teren in Venlo zwaar gewond liggend
op straat gevonden.
Uit een onderzoek is gebleken dat hij
door twee mannen is mishandeld. Een
23-jarige Tunesiër is gearresteerd. Naar
de tweede verdacht* wordt gezocht.
LEEUWARDEN De Friese veehou
der Jinse de Jong die eerder deze week
drie overvallers om de tuin wist te lel
den, blijkt al langer onder druk van het
drietal te hebben gestaan.
Uit de verhoren is gebleken dat een
van de overvallers, de 21-jarige J. K.,
ruim een week geleden ook al een be
zoek heeft gebracht aan de veehouder.
De boer weigerde hem geld te geven,
waarna K. hem mishandelde. De heer
De Jong gaf hem toen maar honderd
gulden. Hij heeft daar geen aangifte
van gedaan.
Het drietal had zondagavond van zijn
slachtoffer gehoord dat hij voor elf
duizend gulden een stuk land had ver
kocht. Omdat zij verwachtten dat hij
dat geld in huis zou hebben, besloten de
drie tot de overval op maandagochtend.
Zij hebben tegenover de politie een
volledige bekentenis afgelegd. Hun
vuurwapen is in de hooiberg gevonden.
Het scheermes waarmee zij de boer be
dreigden is in een sloot gegooid.
LONDEN Communistisch-China
heeft het Engelse ministerie van Bui
tenlandse Zaken meegedeeld, dat men
besloten had om een Brits staatsburger,
die op beschuldiging van spionage tot
drie jaar gevangenisstraf was veroor
deeld, bijna acht maanden voor de vol
tooiing van zijn straf vrij te laten.
Deze ontwikkeling werd in Londen
gezien als een teken van de bereidheid
van de regering in Peking om de be
trekkingen met Engeland te verbeteren.
De Engelsman George Watt, een tech
nicus van de firma Vickers-Zimmer,
die op contract werkte nabij Lanchow,
werd in september 1967 gearresteerd en
zes maanden later wegens spionage
veroordeeld.
PARIJS In 1971 zal voor het eerst
in de geschiedenis van de Franse repu
bliek, Defensie niet meer de grootste
post op de Franse begroting zijn. Het
Onderwijs vormt nu de grootste uitga
venpost, aldus verklaarde de Franse re
geringswoordvoerder Léo Hamon na af
loop van het kabinetsberaad.
Hij kondigde voorts aan, dat een re
geringsdelegatie van de volksrepubliek
China in 1971 een officieel bezoek aan
Parijs zal brengen.
PARIJS In Joodse kringen in Pa
rijs verluidt, dat het aantal zich thans
nog in Egypte bevindende Egyptische
Joden ongeveer 200 bedraagt.
Kortgeleden waren dat er 280 ge
weest. Tachtig hunner werden toen uit
de gevangenis vrijgelaten en zijn naar
Frankrijk gegaan waar zij door de
Joodse gemeenschap in Parijs werden
opgevangen.
Over het huidige lot van de 200 Joden
in Egypte is weinig of niets bekend.
Volgens een gerucht zou de Franse re
gering over hun vrijlating in Cairo een
lans hebben gebroken, maar van offi
ciële zijde te Parijs wil men zich hier
over niet uitlaten.
ADVERTENTIE
URK Terschelling sluit de haven en ontvangt geen toeristen meer, maar Urk,
dat allang geen eiland meer is, kan dit voorbeeld niet volgen. Via de vijf toe
gangspoorten, waaronder de havenmond, waar talloze jachten binnenzeilen,
wordt Urk overstroomd met toeristen.
Elk beschikbaar plekje rn de nauwe straatjes staat vol auto's en busjes. De oor
spronkelijke bevolking waagt zich tussen elf uur 's morgens en zes uur 's avonds
bijna niet meer buiten. De weinigen die nog de traditionele Urker pakken dra
gen worden soms bij hun klederdracht vastgegrepen om te worden gefotogra
feerd. Opmerkelijk is dat in die tijd zich ook geen mus, meeuw of spreeuw op
de grond waagt.
De kerkeraden van de diverse kerken overwegen hun leden op de kerktelefoons
te laten aansluiten, opdat zij de preek rustig thuis kunnen beluisteren. Het is
zondags namelijk te druk in de smalle steegjes, ondanks de borden met het ver
zoek op de dag des heren de straten niet in te rijden.
Zondags zijn alle eet- en drinkgelegenheden in Urk gesloten, niet uit godsdiensti
ge overwegingen, maar om directie en personeel de gelegenheid te geven even
bij te komen. Op vrijdag en maandag, wanneer de Noordzeevloot de vis aan de
afslag lost, is het soms zo druk dat de schepelingen niet aan boord kunnen ko
men. De keren dat de reddingsboot moest uitvaren om in moeilijkheden verke
rende jachtjes te helpen, zijn niet meer te schatten.
Iedereen is welkom in Urk. zegt de bevolking, maar op zondag, wanneer alle
mannen na een week zwalken op de Noordzee weer thuis zijn, dan willen wij
toch wel eens rust hebben.
