Minimuseum prikt zeldzame
vlinders voor ons vast
Ouwehand redt zich wel
notities
r
Aanwinsten voor
N atuurmonumenten
Nog een week
in Jeugdland
Wel problemen, maar verhuizing naar
Zwolle is van de baan
WEEKBLAD OP DE BAND
VIERT JUBILEUM
Tweede druk
Veluwekaart
Ommeneen kwart van het geheel
SCHAKEN
X
W7/
m
i
X
i
A
w
w<
i
A
W Y
A
1
fÉf
i
Ül
ill
1
üf
fH
1
m
A
s
si
A
m
s
a
DAMMEN
BRIDGE
KRUISWOORDRAADSEL
Geen kinderspel
Voor jaren
Goede vangst
Plannen
tiet zal duidelijk zijn, dat
een service-instituut als
het gesproken weekblad voor
een aanzienlijk deel afhanke
lijk is van subsidie. Om zoveel
mogelijk „self-supporting" te
zijn is het gesproken week
blad, daartoe in staat gesteld
door de nieuwe behuizing en
de uitgebreide en moderne ap
paratuur, er toe overgegaan
steeds meer betaald werk voor
derden te verrichten.
Lagere BTW
door H Kramer
A
door J. M. Bom
OPLOSSING
door G J R Forch
OPLOSSING CRYPTOGRAM
Museum huize Vlinders
herbergt een enorme collec
tie, xcaaronder sooorten die
in Nederland al lang niet
meer zijn gesignaleerd; een
bijzonderheid die het optrekje
zo op het oog niet doet ver
moeden.
Tiet allerkleinste en aller
*-*- armste museum van Ne
derland staat in het Achter-
hoekse Ulft. Het zal ook wel
het enige museum zijn waar
een groot, bord voor staat met
de mededeling: entree op ei
gen risico, compleet met
doodskop. Het is trouwens in
nog meer opzichten uniek: het
is het enige museum van de
gemeente Gendringen, waar
Ulft bij hoort, en het heeft
een directeur van 18 jaar. Het
is Charles Naves, die samen
met zijn een jaar oudere
vriend Gerard Mutter in 1962
begon een vlinderverzameling
aan te leggen.
ïïn dat is al lang geen kin-
-B_i derspel meer, al doet het
houten keetje achterin de tuin
van huize Naves dat nog wel
vermoeden. Want het aantal
TVog tot en met 8 augustus
is het terrein aan het
Roermondsplein in Arnhem
een enorme vakantiespeeltuin
voor kinderen tussen 5 en 15
jaar. Het scala van activiteiten
in „Jeugdland 1970" is enorm
groot: het varieert van trap-
skelteren tot vliegtuigmodel
bouw en van judo tot boetse
ren.
Dit vakantie-eldorado
„Jeugdland 1970" is dagelijks
(behalve zondags) van 10.00 -
16.00 uur geopend. De kinde
ren worden begeleid door ca.
150 geselecteerde leiders en
leidsters. Voor families met
kinderen is dit een ideale ge
legenheid om een „dagje uit"
in Arnhem op het programma
te zetten.
dagvlinders neemt sterk af.
Er zijn al verschillende soor
ten die de jongens in 1964 vin
gen die nu helemaal niet meer
voorkomen. Met de conclusies
is Charles Naves nog wel wat
voorzichtig: „Het kan zijn dat
een bepaalde trekvlinder in
tientallen jaren hier niet langs
komt en dan toch opduikt".
Maar de kans dat het mini-
museum exemplaren herbergt
die nooit meer met het vlin-
dernet in de hand achternage
zeten kunnen worden is daar
om niet minder groot.
Fn de kunst van het con-
serveren hebben de jeug
dige museumbezitters al lang
onder de knie. „Ze kunnen ja
ren en jaren goed blijven als
ze met ether en lysolzuur zijn
geconserveerd. Je moet ze na
tuurlijk niet steeds beetpak
ken, al worden ze dan regel
matig afgestoft en behandeld
tegen houtworm en museum-
kevertjes", aldus Charles Na
ves. Keurige houten bakken
met een glazen dekplaat zor
gen er voor dat de bezoekers
het tere materiaal niet aanra
ken. Een beveiliging die extra
noodzakelijk is nu het tweetal
vrienden ze langzamerhand de
leeftijd heeft bereikt dat ze
ook wel eens een verzetje wil
len. Zo nu en dan wordt het
museum tot discobar omgeto
verd. „Dat ze nog steeds niet
door de vloer zijn gezakt",
verzucht moeder Naves over
het in de loop van jaren van
steeds meer uitbouwtjes voor
ziene huis-op-palen.
ILtfaar alle feesten ten spijt
Charles en Gerard blij
ven hun museum trouw. Van
Gendringens burgemeester
hebben ze toestemming gekre
gen op het landgoed Engber-
Zus Erma laat zien hoe
Charles Naves en zijn vriend
de vlinders keurig netjes in
een glazen kastje hebben op
geprikt.
gen op vlinders te jagen, en
zelfs tot in het nabijgelegen
Duitsland komc i ze om een
bjzonder exemplaar te kunnen
bemachtigen. Uit de admini
stratie blijkt dat ze in een jaar
wel zes tot zevenhonderd
nacht- en ruim honderd dag
vlinders vangen. Als er een
keer een dubbele bij is dient
hij om een oud exemplaar te
vervangen. Overigens maakt
Charles Naves van zijn hobby
nog niet zijn beroep: na de
mulo is hij in het horecavak
gegaan.
In een tijd waarin de meeste
Nederlandse dierentuinen een
kommervol bestaan leiden,
weet Ouwehand's dierenpark
het hoofd redelijk boven wa
ter te houden. Al vanaf 1932,
het oprichtingsjaar, heeft men
een sluitende exploitatie. De
vraag is echter: „Hoe lang
nog?" Tot nu toe konden de
jaarlijkse kostenstijgingen met
eigen middelen worden opge
vangen, in de toekomst zal dit
steeds moeilijker gaan. Tegen
over het elk jaar groter wor
dende onkostenpakket van het
park blijven de inkomsten aan
entreegelden ongeveer con
stant. Toch maakt het park
nog winst. Een winst die
hoofdzakelijk te danken is
aan de efficiënte wijze van
beheer, maar die toch voorna
melijk uit nevenactiviteiten
als het restaurant en de op
brengsten van de souvenir- en
snackswinkeltjes moet komen.
Daar er elk jaar wel enige ex
tra voorzieningen dienen te
worden getroffen, soupeert
het park deze winst volledig
op. Er zijn dan ook nauwelijks
reserves om eventuele tegen
slagen op te vangen. Deson
danks ziet de directie van Ou
wehands dierenpark de toe
komst niet al te somber in.
Door de centrale ligging en de
aanwezigheid van een zwem
bad weet men zich jaarlijks
van zo'n 500.000 bezoekers
verzekerd. Om echter ook in
de komende jaren behoorlijk,
tc kunnen draaien zal dit aan
tal moeten stijgen. Een stij
ging die men door tal van
nieuwe attracties hoopt te rea
liseren. Het eerdere plan om
het dierenpark naar Zwolle te
doen verhuizen is dan ook
voorlopig opgeborgen.
/"Andanks de jaarlijkse winst
heeft Ouwehands Die
renpark wel degelijk financië
le zorgen. Het olifanten- en
TJet verhaal van het Ge-
sproken Weekblad „De
Band" lijkt op de traditionele
b-ografie van de Amerikaanse
schoenpoetser, die het tot
grootindustrieel bracht. Maar
er is minstens één verschil:
aan de stormachtige ontwikke
ling van Nederlands eerste ge
sproken weekblad op magne-
tofoonband voor fisueel-ge-
handicapten is niet één man
rijk geworden; wel verrijkt
werden honderden en honder
den blinden en slechtzienden,
die mede dank zij „De
Band" hun contacten met
de wereld om zich heen kon
den en kunnen verstevigen.
Deze maand bestaat het ge
sproken Weekblad „De Band"
12V2 jaar.
In 1957 begon men te denken
over de uitgifte van een ge
sproken weekblad op geluids
band. Men ging er van uit, dat
van de ongeveer 5000 volwas
sen blinden in Nederland
hooguit 30 pet. het braille
schrift beheerste. Het meren
deel was voor informatie dus
vrijwel geheel aangewezen op
de radio, die echter voorname
lijk een ontspannende functie
vervult. Er was duidelijk be
hoefte aan een gesproken
weekblad, dat informatie op
een zo groot mogelijke schaal
zou kunnen geven.
Fr bleken heel wat finan-
ciële moeilijkheden over
wonnen te moeten worden
vóór men van stari kon gaan,
temeer omdat een groot deel
van de visueel-gehandicapten
niet in de financiële omstan
digheden verkeerden om de
„kostprijs" ook maar bij bena
dering te betalen. Het begin
was dan ook noodgedwongen
bescheiden: men beschikte
over niet meer dan een nor
male bandrecorder en een
Ampex duplicator, waarvoor
men zich dientengevolge diep
in de schulden moest steken.
Van enige studio-accommo
datie was in die tijd nauwe
lijks of geen sprake. Rektor
A. L. G. M. Verhagen van het
Instituut voor visueel gehan
dicapten „De Wijnberg" te
Grave verleende gastvrijheid
in zijn woning; hij zou dat ne
gen jaar blijven doen tot de
zich steeds uitbreidende orga
nisatie vrijwel uit de muren
barstte en een nieuwe, aparte
behuizing eveneens te Grave
voor het Gesproken Weekblad
werd gevonden, waar men
sinds september 1967 professio
neel kan werken.
Behalve een gesproken
weekblad is „De Band" in de
loop van die 12 1/2 jaar er toe
overgegaan tevens uit te ge
ven: een cultureel-weten
schappelijk maandblad: „De
Toets": een populair-weten
schappelijk maandblad „De
Spoel"; een 14-daagse verschij
nende uitgaven: „Met en rond
om de Bijbel" en een 14-
daags verschijnende uitgave
„A.O.-Reeks."
Op de eerste plaats binnen
de blindenwereld zelf, waarbij
vermeld kan worden de beide
bondsorganen van de katholie
ke- en christelijke blinden-
bond en het kopiëren van
reeds ingesproken boeken van
de 5 Nederlandse blindenbi
bliotheken.
Daarnaast neemt echter het
„commerciële" sterk in om
vang toe. „De Band" is name
lijk gespecialiseerd in opna
men en montages voor: mo
dern talenonderwijs (ook au
dio-visueel); dia-synchronisa
ties; reklamespots; klankbeel
den, hoorspelen etc., terwijl zij
een van de grootste en mo
dernste kopieerinrichtingen
voor geluidsbanden is.
Het is overigens niet de be
doeling van „De Band" om
steeds méér „lonend werk" te
zoeken met verwaarlozing van
de eigenlijke doelstellingen.
Het is de bedoeling met in
stemming van het Ministerie
van CRM ook een nieuwe
g"oep van gehandicapten, die
evenals de visueel-gehandi
capten met gesproken infor
matie ten zeerste gediend zijn,
Herin te betrekken en waarbij
gedacht wordt aan spastic i,
reuma-pati enten, chronisch
zieken, behoeftige bejaarden
en andere groepen van perso
nen, die moeite hebben met
het lezen van krant, tijd
schrift of boek.
apenhuis behoeven dringend
vernieuwing. Om kosten te
besparen worden de herstel
werkzaamheden tot het hoog
nodige beperkt. Voor totale
vernieuwing komt de runder
veestal in aanmerking. De
heer J. Baars, financieel di
recteur, ligt deze zaak na aan
het hart. De huidige toestand
van stallen is hem een doorn
in het oog. Maar niet alleen de
.stallen behoeven vernieuwing
of uitbreiding. Volgens de
heer Baars zal in de toekomst
de gehele opzet van het park
anders dienen te worden. Hij
denkt hierbij aan een uitge
strekt gebied, waarbinnen
mens en dier zich vrij kunnen
bewegen. Het idee van een sa
faripark wijst hij echter met
klem van de hand: „Daar zijn
ei al twee van". Bovendien
bevredigt een dergelijke opzet
niet. „De mens wordt gewoon
in een stuk blik verpakt om
hem een stukje wildernis te
laten zien". Hoe het wel
wordt, blijft voorlopig bin
nenskamers. De plannen zijn
echter in eerste instantie van
de beoogde uitbreiding afhan
kelijk. Op het ogenblik be
strijkt het park nog een gebied
van circa veertien hectare. Na
de uitbreiding zullen dit er
waarschijnlijk zesentwintig
zijn. Via een geleidelijke op
en uitbouw wil men dan het
aantal attracties die nodig zijn
om meer publiek te trekken,
vergroten.
He heer Baars ziet moge
lijkheden in het verlenen
van steun door de overheid,
al wijst hij subsidies af. „Als
gesubsidieerde dierentuin
vrees ik belangrijk minder
vrij te zijn. Wij zijn met be
lastingfaciliteiten meer ge
baat", zegt hij. In dit opzicht
denkt de heer Baars aan een
verlaging van het BTW-tarief
van 12 naar 4 procent. „Met de
middelen, die dan vrijkomen
zouden wij aardig wat kunnen
doen." Voorlopig is het nog niet
zo ver. De heer Baars bekruipt
soms het gevoel „dat de over
heid, die elders recreatiepar
ken uit de grond stampt, de
bestaande als dierentuinen
maar aan hun lot overlaat".
tiet 117 ha grote landgoed
Hoeve Delle, dat nabij de
Woeste Hoeve is gelegen, zal
eigendom worden van de Ver
eniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten. Het cen
trum van dit landgoed wordt
gevormd door de 79 m hoge
Schalterberg, een sterk geacci
denteerd en grillig gevormd
complex gefixeerd stuifzand.
De hoogste gedeelten van de
Schalterberg zijn begroeid met
eikestrubben en eikehakhout;
de lagere gedeelten, die vroe
ger uit heide hebben bestaan,
z.jn thans grotendeels bebost.
Faunistisch is het landgoed
vooral belangrijk als onder
deel van de hertenwissel, die
de verbinding vormt tussen
het staatshertenreservaat in
de boswachterij Hoenderloo en
de vrije wildbaan van het Na
tionaal Park Veluwezoom en
de Loenermark.
Een ander nieuw bezit is het
Appense Bos (46 ha). Dit gro
tendeels uit naaldhout be
staande bos is gelegen ten
noordwesten van Voorst.
Tn de gemeente Lochem is
Natuurmonumenten door
legaat voor drie kwart eigena
res geworden van de Brons-
bergen (18 ha); het terrein be
staat uit heide en dennenbos
met o.m. een groeiplaats van
c.e jeneverbes.
Ten noordwesten van Bru»n-
men wordt het landgoed I pus-
veld (512 ha) aangekoekt, d.*t
overwegend uit gevarieerde
loofbossen bestaat; verschei
dene kleine percelen gras- en
bouwland verlevendigen het
landschap. De bossen hebben
een rijke ondergroei en het
voorjaarsaspect is er bijzonder
fraai door het talrijke voorko
men van bosanemoon, klaver
zuring en grootbloemmuur. De
bosrandstruwelen zijn 'mooi
ontwikkeld, vooral in de om
geving van de beide plassen
die in het landgoed zijn gele
gen. De fauna, en in het bij
zonder de vogelstand, is rijk.
L'nkele weken geleden is de
tweede druk van de Ve
luwekaart gereed gekomen.
Evenals de eerste druk, welke
dit voorjaar tot stand kwam,
is ook deze druk in een oplage
van 10.000 exemplaren ver
sohenen.
Bij de totstandkoming van
deze kaart werd door een
groot aantal instanties mede
werking verleend, o.a. door tal
van Veluwse gemeenten, Pro
vinciale Waterstaat en de Re
creatiegemeenschap Véluwe.
•Deze tweede druk heeft in
grijpende wijzigingen en cor
rectie ondergaan, waardoor
•deze uitgave volstrekt „up to
date" te noemen is. De Velu
wekaart is een uitgave van de
Provinciale Gelderse VVV en
verkrijgbaar bij het Verkeers-
huis in Arnhem.
l^en ongedacht cijfer: in
Ommen concentreert zich
niet minder dan een kwart
van het hele toeristische be
zoek aan Overijssel. Bij de
overnachtingen is het zelfs
nog iets meer: in 1969 bijvoor
beeld 554.000 tegen twee mil
joen in de hele provincie. De
heer J. A. Veldman, directeur
van de Provinciale VW in
Overijssel, kwam met die ge
gevens voor de dag bij de ope
ning van het recreatiepark
met camping Woldhek. Met dit
recreatiepark toonde de heer
Veldman zich blij, evenals zijn
collega ter plaatse. Het is dui
delijk, zo stelde hij vast, dat
er grote vraag is naar attrac
ties op drukbezochte plaatsen.
Huiselijk gezegd: veel mensen
willen graag wat drukte en
een plaats die graag toeristen
wil hebben, zal daar iets aan
moeten doen.
In Ommen is dat nu ge
beurd door de oprichting van
Woldhek, dat al enige tijd
draait, maar nu is er een aan
tal toeristische attracties als
diorama's, speeltuig etc. bijge
komen, alsmede een vijver.
De heer Veldman wees er
nog op, dat ook de zoveel ge
smade folklore het goed blijft
doen; grote bezoekcijfers aan
vele Overijsselse gemeenten,
die er in het seizoen veel werk
van maken, wijzen daarop.
Ditmaal twee korte maar briljan
te partijen uit zeer recente wedstrij
den. In de eerste partij zien we de
beroemde Estlandse grootmeester
Paul Keres fraai winnen van ex-we
reld jeugdkampioen Kurajica. In de
tweede partij is Westerinen aan het
werk tegen Rantanen. Deze partij
werd gespeeld in de wedstrijd om
het kampioenschap van Finland die
door Westerinen met een score van
13*4 uit 14 werd gewonnen.
WIT: KERES. ZWART: KURA
JICA. (Kapfenberg 1970.)
Klassiek Damegambiet.
I. d2-d4, d7-d5 2. c2-c4, e7-e6 3.
Pbl-c3, Lf8-e7 4. c4xd5. e6xd5 5.
Lcl-f4, Pg8-f6 6. e2-e3, 0-0 7.
Lfl-d3, Le7-d6 8. Lf4-g5, c7-c6 9.
Pgl—f3, Tf8-e8 10. Ddl-c2. h7-h6
(Een noodzakelijke verzwakking
van de koningsvleugeL
II. Lg5-h4, a7-a5 12.0-0, Pb8-d7 13.
Tal-el
(Nu de zwartspeler maatregelen
heeft getroffen tegen de in dit soort
stellingen gebruikelijke opmars
b2-b4-b5, stuurt wit op e3-e4 aan.)
13.Ld6-e7 14. Lh4-g3. Pd7-f8 15.
Pf3-e5, Pf6-h5 16. e3-d4. d5xe4 17
T*»l Vf4 T
(Op 17.'..., Lf5 kan 18. Pxf7, Kxf7 19.
Lc4f volgen.)
18. Tfl-el< Ph5-f6 19. Te4-e3
Ta8-c6
(Na 19.Dxd4 is de afwikkeling 20.
Pxf7, Kxf7 21. Txe6. Pxe6 22. Lg6f,
Kf8 23. Lxe8, Txe8 24. Txe6 moge
lijk)
20. Ld3-f5, Le6xf5 21. Dc2xf5, g7-g6
(Nu kost 21Dxd4 22. Pf3!, Dd8 23.
Txe7!, Txe7 24. Txe7, Dxe7 25. Dxc8
een stuk.)
22. Df5-f4, K8-g7?' 23. Df4xh6tf.
Kg7-g8 24. Lg3-h4, Pf8-h7 25.
Pe5xg6, f7xg6 26. Dh6xg6f,
Zwart gaf het op want op 26.Kf8
wint 27. Lxf6, Pxf6 28. Txe7.
WIT: WESTERINEN. ZWART:
RANTANEN. (Helsinki 1970.)
Franse verdediging.
I. e2-e4, e7-e6 2. d2-d4, d7-d5 3.
Pbl-c3, Pg8-f6 4. Lcl-g5, Lf8-b4 5.
e4xd5, e6xd5
(Als sterker wordt algemeen 5
Dxd5 beschouwd.)
6. Lfl-d3, 0-0 7. Pgl-e2, Tf8-e8 8.
0-0, c7-c6
(De zwartspeler kiest een degelijke
maar passieve opstelling.)
9. Pe2-g3, h7-h6 10. Lg5-d2, Lb4-f8
II.h2-h3
(Een rustige maar zeer sterke zet:
wit schakelt Lg4 uit en bereidt
daarmee Df3 voor.)
11b7-b612. Ddl-f3, Pb8-a6
(Ook 12La6 13. Lxa6, Pxa6 14.
Pf5 verschaft wit uitstekende aan-
valskansen.)
13. a2-a3, Pa6-c7 14. Tal-el, Lc8-e6
15. Pc3-e2, c6-c5 16. c2-c3, a7-a5 17.
Pe2-f4, c5-c418. Ld8-c2, b6-b5
(Gedachtig aan het principe dat te
genaanval nog altijd de beste verde
diging is.)
19. Pf4-h5, Lf8-e7
(Beter is 19Pxh5 20. Pxh5, b4.)
RANTANEN
k
WESTERINEN
De opgave van de week: wit speelt
en wint.
OPLOSSING
WIT (FILIP): Khl, Dg8, Tdl en tl,
Lh7, pionnen a2. b4, f6, g2 en b2
ZWART (MEDINA) :'Ke8, Db6, Td8.
Lb7 en f8, pionnen a6, b5, e4, e6,17,
h6.
Er volgde: 29. Lh7-g6! en zwart gal?
het op. De loper kan wegens mat in
één zet niet genomen worden. Op 29.
Dc7 volgt 30. Txd8f en op 29.
Txdl eerst 30. Dxf7f, Kd8 31. DxfBf.
Het Haagse Residentie Damge-
nootschap kan zich als eerste ver
eniging in Nederland beroemen op
het bezit van een professionele trai
ner. Wellicht heeft deze gerenom
meerde damvereniging daarmede
de stoot gegeven tot een ontwikke
ling in de damsport, waarvan de
consequenties nog in het geheel niet
zijn te overzien. Als trainer-speler
treedt op Ton Sybrands, die blijkens
onderstaande oefenpartij zijn pu
pillen duchtig aan de tand voelt. In
de komende wintercompetitie kan
blijken, of de eerste trainingsperio
de reeds zijn vruchten draagt:
Wit: D. Boom: Zwart: T. Sy
brands.
1,32-2» lf-2*. 2. 33-29 23x32ji3.
37 x"28 20-25; 4. 41-37; Wit verkiest
zich niet in te -teten op de „vroege
Voorpost" door 29-r24 (19 x30) 35 x 24,
waarmede de laatste decennia niet
zo heel, schitterende resultaten zijn
geboekt
4. 17-21; 5. 37-32 15-20; 6.
39-33 19-24; 7.44-39 21-26; 8. 50-44
26x37; 9. 42x31 14-19; 10. 46-41
10-14; 11. 41-37 16-21; 12. 31-26
5-10; 13. 26X17 12X21; 14. 28-23
19x28; 15. 32 x 23 11-17; Tot zover is
de partij identiek aan de beroemde
partij tussen Tsjegolev en Bronst-
ring, waarin zwart i.p.v. (11-17) met
(21-27) vervolgde, eveneens met
zeer goed spel. 16. 34-30 tracht door
een verzwakkingsactie de 'kracht
van de zwarte omsingeling te on
dermijnen, maar sterker lijkt ge
woon 48-42, zoals Tsjegolev speelde.
16. 25 x 34; 17. 39x19 13 x 24; 18.
44-39 9-13; 19. 48-42 3-9; 20. 40-34
6-11; 21. 38-32 11—16 22. 36-31;
Zoekt zijn centrumpositie vanuit de
linkervleugel te ondersteunen; 22.
21-26; 23. 31-27 17-21; 24. 42-38
7-11; 25. 47-41 11-17; 26. 34-30
13-19; Sybrands zelf meent, dat
(1-6) hier sterker is, maar na
(30 x 19) 13 X 24 (45-40!) is nog niet te
zien, waar zwart zijn kansen moet
zoeken.
27.32-28 23 X 32; 28.38 x 27 8-12; 29.
30-25 2-8; 30. 49-44 vrijwel ge
dwongen wegens de dreiging (16-21)
gevolgd door (17-22) 30. 8-13; 31.
45-40 17-21; Natuurlijk niet
(13-18?) wegens 35-30! (24 x 35) en
28-22! 32. 37-32 13-18; 33. 41-37
9-13; (zie diagram); Een merkwaar
dige stelling, die slechts op zij» juis
te waarde geschat kan worden na
een diepgaande analyse. Wit speelde
nu: 34.43-38.
Aan onze lezers voor deze week de
interessante vraag: kon bij 39-34 of
40-34 spelen?
34. --- 1-7! Niet (1-6) wegens
40-34! (6-11) (de damzet door 24-30,
35x 15,19-24,29X8,18x49,9x7 is nu
verliezend voor zwart!) 27-22
(18X 27) 23-18 (12 x 23) 29 x 9 (4X13)
34-30!! (13-18 gedw.) 28-22! en wint!
Wit neemt nu, in razende tijdnood
een damcombinat(e, maar had de
stellingen kunnen laten vastlopen,
zoals Sybrands aangeeft: 39-34!
(7-11) 34-30 (11-17) 44-39 (en zwart
is gedwongen tot de remise afwik
keling (17-22) enz. daar op (10-15)
volgt: 40-34 (4-9 of 4-10) 27-22
(18 x 27) 23-18!) altijd gevolgd door
28-23!
Er volgde nu: 85. 27-22 18x 27; 36.
28-22 19X17; 37. 37-31 28X 28; 38.
33X2 24X42; 39. 2 X47 27-31? 40.
47x15 31-47; en wit verloor na een
moeilijk eindspel op overmacht.
De1 stand was:
Wit (Gantwarg) 27,28,32,33,34,35,
37,38,39,40,42,43,48.50 (14 st.)
Zwart (v.d. Sluis) 3, 4, 5, 6, 7, 9,
10,12,13,14,19,23,24,26 (14 st.) Op
(10-15) b.v. volgt (34-29) 23X45
(27-21) 26X17 (28-23) 19 x 28
(33x2).
Op (7-11) volgt 35-30 (24 X 44)
27-21 (26x17) 28-22! (17x28)
33 X 22(44 X 33)38X16!
In het probleem van twee weken
geleden moest u als westspeler 6 Ru
spelen met de volgende spellen:
Sch A 5
Ha H
Ru A H V10 8 6
KI A V 103
N
W O
Z_
Schf04
Ha A 9 8 5 3
Ru B 73
KI 8 7 5
U was kwetsbaar en dit 6 Ru con
tract was bereikt via het volgende
bied ver loop:
noord oost zuid west
2 Sch 3 Sch
4 Sch pas pas 6 Ru
pas pas pas
waarin de 2 Sch opening van zuid
een zwakke twee was. Noord kwam
uit met ruiten 4. U nam in de hand.
Harten heer werd gespeeld en bij
noord viel de 10. U stak over naar
ruiten boer en in deze tweede
troèfslag renonceerde zuid. zodat
het inmiddels vaststond dat noord
een driekaart troef tegen had. U'
speelde nu-harten aas en ruimde
daarop schóppen 5 op. Bij noord viel
onder harten aas de vrouw. Nu
speelde u klaver 8 van tafel, waarop
bij zu^d direkt de heer kwam. D»
vraag vas: „Hoe speelt u dit spel
verder?
Wat weet u zó langzamerhand
over.dit spel? In de errste plaats
weet u dat de ruitex&.niet rond zit
ten. Als de klavers öok nftt rond zit
ten, zult u een klavertje op tafel
moeten gaan aftroeven. Het feit dat
zuid direkt klaver heer laat zien,
doet vermoeden dat hij die heer sec
heeft of dat hij anders heer boer sec
heeft. Als het heer boer sec is, dan
kunt u een overslag maken door het
aas te nemen, de vrouw na t$.spelen,
waaronder de boer valt, vervolgens
de 10 te incasseren en teh slotte de 3
op tafbl af te troeven.
Maar als die klaver heer sec heeft
gezeten, moet u wat voorzichtiger te
werk gaan. Als u dan het aas neemt
en de vrouw naspeelt, moet u nog
eerst een slag aan noord afgeven,
•voordat u tot het troeven van uw
laatste klaver kunt overgaan. Maar
als noord aan slag komt,.zult u het
nooit tot een aftroever brengen,
want noord speelt dan natuurlijk de
laatste troef van tafel en daarna
bent u ten dode opgeschreven. Het
lijkt dus een hopeloos geval, als kla-
•vtr heer bij noord zit. Het is echter
allerminst hopeloos. Zuid heeft geen
troeven meer om die laatste troef
van tafel te spelen,, dus zuid mag
wel aan slag komen. U moet daarom
klaver heer laten houden! Zuid
speelt harten na en die troeft u
hoog, want in het veen kijkt men
niet op een turfje. Noord gooit in
deze hartenronde een schoppentje
weg. Nu speelt u klaver aaB. ep
vrouw en v-oeft de 3 met de laatste
troef van ta'el. Via een schoppenaf
troever keert u terug naar de hand
en maakte dfc rest van de slagen. De
enige slag dk» u verloren hebt. is
klaver heer aan zuid.
U kon hier alle moeilijkheden op
lossen door de klaverslag die u
moest verliezen, af te geven aan de
man die niet uw laatste troef wan
tafel kon wegspelen. Als klaver boer
bij noord zat, kon u dit alleen voor
elkaar krijgen door zuid zijn-heer te
laten houden. Dit zou dus ook goed
zijn geweest als zuid de heer had in»
gelegd van heer klein- Het hele spel
lag als volgt-
SchH B7
HaVlO
Rq.94 2
K1B9642
Sch A 5
HaH
Ru A H V.10 8 6
KI A V10 3
W O
Sch 10 4
Ha A 9 8 5 3
Ru B7 3
KI 87 5
Sch V98632
HaB7 64 2
Ru 5
K1H
Het probleem voor deze week ont
leen ik aan het gemengde parenge
deelte van de wereldkampioen
schappen. Allen 2ijn kwetsbaar en ti
krijgt als oost in handen:
Sch A H 9 8
Ha B63
Ru 8 6
KI 7 654
U-moet tegen een 3 SA contract
uitkomen, dat bereikt is via het wei
nig onthullende biedverloop:
noord oost zuid west
- - pas pas
2 SA Pas 3 SA pas
pas pas
Desgevraagd weet de tegenpartij
u te vertellen, dat de 2 SA opening
van het klassieke soort is en dus 20 -
22 punten aangeeft in een tamelijk
evenwichtig verdeeld spel. Welke
uitkomst kiest u?
Horizontaal:
I. vloeistof 4. sierplant 8. vloeistof
II. voorzetsel 12 maat 13. vreemde
munt 14. gemeen 16. Grieks wijsgeer
17. keuringsinstituut 19. voertuig 21.
plaats in Finland 22. kleurling 23
lomp 25. bevestigingsmiddel 28.
blaffende teef 33. grote man 36.
straat in Amsterdam 37. vrouw 39.
natuurverschijnsel 40. vrije heer
lijkheid 41 hemellichaam 42. schen
ker 44. geldstuk 45. betrekking 48.
bewaarplaats 49. boom 52. op die
manier 54. plaats in Overijssel 56.
insekt 59. soort weg 60. opdracht 61.
reeks vraagtekens 62. meisjesnaam
63. magertjes 64. voorzetsel 65. be
richt 66. sprong 67. zoogdier
Verticaal:
1. hard vet 2. wisselborgtocht 3. be
vestigingsmiddel 5. hoffeest 6. ver
siering 7. ik verbied 8. plaats in
Zuid-Holland 9. ronding 10. voorzet
sel 15. voorzetsel 18. voorzetsel 20.
kledingstuk 22. dwaas 24. door mid
del van een veter vastgemaakt 25.
benauwdheid 28. baljuw 27. in de
echt verbinden 29. vis 30. deel van
Azië 31. zeer 32. plaats in Gelderland
34. loot 35. adviescollege 37. droog 38.
soort brood 43. soort vlag 45. spoedig
46. zonder uitzondering 47. voedsel
48. geslacht 50. reeks 51. op afstand
52. plaats in Gelderland 53. ginds 54.
zangstuk 55. verharde huid 57. on
duidelijk 58. spoorslaaf
Horizontaal:
vtrttcaal;
I. Bijdehandjes 7. kik 9. kever 10. laatkomer 1- baker 2. doven 9. haringen 4. nul 9. Jaap*.
II. ranonkel 13. zeloot 15. bewieroken 17. sokkel 7. komkommer 8. kerktoren 12. eróila
Amer 19. Otto 20. signaleren 22. moreel 23. 14. renner 13. bookmaker 18. waterhom 19.
kromming 27. koorknaap 29. eerst 30. Ran 31. slimmerd 21. legkip 24. Inrit 25. gaten 28.
papaoldaten harp 28. pro
