Knappe prestatie van NS
„Spoorwegslag" bij
Arnhem gewonnen
RAADSELA CHTIGE
EENDENSTERFTE
Wissels en seinen in
recordtijd in bedrijf
„Schouwburgen
nu geïsoleerde
cultuurhuizen"
LINKSE PARTIJEN
NADEREN EI KAAR
Abi Nathan weer
naar Nederland
Gelderse
post later
in de bus
Over gekozen formateur
Alcoholvat
explodeerde
KVP-kamerlid Jansen:
Generaal ging ver
buiten zijn boekje
DORPSPEL
ROND
ILLEGALE
CAMPING
C.P.N. tegen
ontvangst
Suharto
Haarlemse
rechter R.
voor Hoge
Raad
Meer mensen
met telefoon
Glazenwassen
10 pet duurder
BINNEN PRATEN
ONDERZOEK
Auto tegen boom
chauffeur gedood
Na val overleden
Rotterdamse Kunststichting
KASSA'S
Actie voor vredesschip
Kunstschilder
verdacht van
brandstichting
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1970
UTRECHT Om twee uur gistermiddag is de montageploeg van de Neder
landse Spoorwegen gereedgekomen met het herstel van de door brand vernielde
bedrading in het relaishuis van de centrale verkeersleidingspost in Arnhem.
Daardoor was het op afstand bedienen van de 100 wissels en 90 lichtseinen
op het zeven km lange emplacementsbaanvak weer mogelijk, maar de N.S.
bleven toch tot de laatste trein donderdagavond gebruik maken van de ge-
improviseerde en beperkte dienstregeling, omdat men de nx-beveiliging in de
nacht van donderdag op vrijdag eerst uitgebreid wilde beproeven.
Voor dat doel werd het hele spoorwegterrein in Arnhem (tot de brug bij Wester
voort) vrij gemaakt van rijtuigen, wagons en locomotieven. Al het materieel werd
tijdelijk geparkeerd in Zevenaar om de testploeg niet te hinderen. Bij de aanvang
van de normale dienstregeling vrijdagochtend moest alles kloppen. Spoorweg-
functionarissen twijfelden daar bij voorbaat niet aan, maar aangezien de veilig
heid voor alles gaat, werd de krachtproef van de afgelopen dagen beëindigd met
de uitgebreide test.
Zes km draad werd vernield, 2000
aansluitingen in het relaishuis moesten
opnieuw worden verbonden en hon
derden meter kabels opnieuw gelegd.
„Het is fantastisch, zo snel als het is-
gegaan", verklaarden donderdagmiddag
glunderend de twee leiders van de
„spoorwegslag om Arnhem", de heren
UTRECHT Volgens de PTT dient
er rekening mee te worden gehouden
dat de postaanvoer van gisteren voor en
afkomstig uit een belangrijk deel van
de provincie Gelderland niet overal in
de aansluitende VTijdagbestellingen kan
worden opgenomen. Dit houdt verband
met de moeilijkheden op het spoorweg
emplacement in Arnhem.
De PTT rekent er echter op dat van
daag geposte stukken normaal kunnen
worden verwerkt. Het vervoer van post
kon in de afgelopen dagen alleen met
de grootste krachtsinspanningen wor
den gegarandeerd. Talrijke omleidingen
waren noodzakelijk. In de provincie
Gelderlad moesten tientallen postauto's
worden ingeschakeld om het transport
van de treinen over te nemen. Vooral
vanuit de richtingen Den Bosch,
Utrecht, Zutphen naar Arnhem is in
tensief van postauto's gebruik gemaakt.
In verband met de gebruikelijke ver-
keerspiek aan het einde van de week
zullen alle zeilen moeten worden bijge
zet om al te grote vertragingen te voor
komen. Ook verloopt de opheffing van
de treinstoring naar wens. Dan nog
moet vandaag rekening worden gehou
den met vertragingen in de postbestel
lingen van post voor en afkomstig uit
een groot deel van Gelderland
T. Osinga, sector-chef transport en
plaatsvervangend rayonchef in Arnhem
en de districtsmedewerker van de dienst
elektriciteit en seinwezen van de Ne
derlandse Spoorwegen, de heer P. Hen
driks.
Wat in de afgelopen dagen in Arn
hem is gepresteerd, kan het beste met
„spoortje spelen" worden vergeleken,
want aanvankelijk was er geen sprake
van enig- spoorwegvernuft. Zelfs de
omroepinstallatie op het station was
kapot, zodat wachtende passagiers niet
konden worden ingelicht over het niet
komen van hun trein. Bij een aantal
wissels, die geregeld moesten worden
omgetrokken (met een crick) stonden
spoorwegmensen en militairen van de
verbindingsdienst, die de bevelen van
de treindienstleiders opvolgden of aan
de machinisten doorgaven.
Machinisten lieten hun trein binnen-
praten: bij elke seinpaal moesten zij via
apparatuur van de verbindingsdienst en
later van de Nederlandse spoorwegen
telefoneren met de treindienstleiders
om hun nieuwe instructies te ontvan
gen. Het binnenrijden in Arnhem verg
de op die manier vijftien minuten, uit
uitpraten twintig minuten.
Tot donderdagmiddag werd dit sy
steem voor een deel van het emplace
ment nog gevolgd, zij het dat de wissels
al weer op afstand konden worden be
diend, waardoor het allemaal veel vlot
ter ging. Maar uit overwegingen van
uiterste voorzichtigheid handhaafde
men het praatsysteem tot het moment
van de laatste controle.
Elke nacht werd benut voor het tes
ten van de gereedgekomen gedeelten.
Dat betekende bijvoorbeeld dat diesei-
maierieel naar Zevenaar moest uitwijr
ken en post- en goederentreinen tijdens
de nacht Arnhem moesten ontwijken.
De testploeg van de spoorwegen, een
aantal deskundigen en zes monteurs, is
gisteravond om 22.00 uur begonnen met
de laatste loodjes: op een wagon-, rij
tuig-en locomotief-vrij emplacement
hebben zij in de nacht van donderdag
op vrijdag de bedradingen wat zij noe
men „doorgeprikt", d.w.z. beproefd.
Men is ervan overtuigd dat vandaag
weer een normale dienstregeling kan
worden gereden, maar men is wel op
alle eventualiteiten voorbereid.
Het hele weekeinde blijft een bewa
kingsdienst aanwezig. Het kan gebeuren
dat ergens nog een aangetaste kabel in
de grond ligt. Die wordt dan meteen
vervangen. De meetdienst van de NS is
ter plaatste aanwezig en bij het station
Arnhem staan drie haspels met reser
vekabels gereed.
De bewakingsdienst blijft tot maan
dagmorgen negen uur gehandhaafd.
Daarna begint het volgende karwei: ka
bels definitief in de grond wegwerken
en nogeens precies napluizen hoe de
kortsluiting in de nacht van zon
dag op maandag is ontstaan. Een on
derzoek team van de NS gaat zich
daarmee maandag belasten teneinde na
te gaan of eventueel maatregelen kun
nen worden getroffen om een dergelijk
ongeluk in de toekomst te voorkomen.
PUTTEN Donderdagmorgen om
streeks elf uur is de bestuurder van een
personenauto op de Voorthuizerstraat in
Putten door nog onbekende oorzaak te
gen een naast de weg staande boom ge
reden. Het slachtoffer, de 46-jarige fa
brikant W. Odinot uit Rijswijk (Z.-H.),
werd zo ernstig gewond, 'dat hij korte
tijd later in een ziekenhuis in Ermelo
is overleden.
DEIL In het Gelderse Deil is don
derdagavond de 52-jarige mevrouw D.
Dingemans-Verspij in de kelder in haar
woning gevallen en aan het hierbij op
gelopen letsel overleden.
DEN HAAG De GG en GD in
Jen Haag zoekt samen met de vete
rinaire diensten in Leiden, Utrecht
en Rotterdam en met TNO in Delft
naar de oorzaak van de sterfte van
eenden in Den Haag gedurende de
laatste weken. Volgens de dierenbe
scherming zijn er rond 350 dode een
den uit het verversingskanaal bij
Scheveningen gehaald en een tiental
uit vijvers bij de Segbroeklaan. De
eenden zijn gestorven nadat zich bij
hen verlammingsverschijnselen aan
de poten hadden voorgedaan.
Een eerste onderzoek van dode
eenden op infectieziekten en vergif
tiging heeft uitgewezen dat daar bij
de onderzochte dieren geen sprake
van is geweest. Het onderzoek zal
met andere kortgeleden aangetrof
fen dode eenden worden voortgezet.
GG en GD en TNO zullen ook mon
sters analyseren van het water van
het verversingskanaal, waarin gedu
rende de zomermaanden door de
jeugd geregeld wordt gezwommen.
\MSTERDAM In de P.v.d.A., de
PPR en D'66 eirculeert een voorlopig
initiatief-wetsontwerp over de geko
zen formateur en het districtenstel
sel. Daaruit kan worden afgeleid dat
de afstand tussen deze drie partijen
driekwart jaar voor de verkiezin
gen van de Tweede Kamer kleiner
wordt.
Het is de bedoeling van. de opstellers
van het ontwerp om net zogeheten
gezamenlijk intiatief van de opposi
tie, te veranderen of te vervangen.
De besturen van de drie partijen gaan
over het initiatiefontwerp nu nog uit
voerig praten, zo deelde men ons gis
teravond in radicale kringen mee.
De kiezers hebben pas rechtstreeks
ADVERTENTIE
Wèlvarende borrel... zo'n rasecht Schiedammertje uit
de grote distilleerderij van Dirkzwager.
Er is zonnige vieux en zuivere jonge vanFloryn. Extra
zorgvuldig gedistilleerd en mild van smaak.
Fijn om puur te drinken. Pittig in longdrinks.
Of u hem kort drinkt of lang, u houdt met Floryn een
heel goed glas in de hand. Dat proeft u wel.
FLORYN
UIT DE GROTE DISTILLEERDERIJ VAN" M. DIRKZWAGER-SCHIEDAM
invloed op de regeringsvorming als
tegelijk met de verkiezing van de
Tweede Kamer een stemming over de
persoon van de minister-president en
een districtenstelsel worden inge
voerd, zo menen de opstellers van het
ontwerp. Zij zijn het wat dat aangaat
eens met de meerderheid van de
staatscommissie van advies inzake
grondwet en kieswet (de staatscom
missie- Cals-Donner).
E?n districtenstelsel alleen aldus de
opstellers waarborgt allerminst
een beslissende uitspraak over de sa
menstelling van de regering. Het hou
den van niet meer dan een stemming
over de persoon van een premier zou
aan de nieuwe situatie de bijkomende
drang om samen te werken ontzeg
gen. Die drang is er wel bij het dis-
strictenstelsel.
Een afzonderlijke stemming over de
persoon van de premier geeft aan de
man een sterke positie in het staats
bestel. Wil daartegenover ook de po
sitie van de volksvertegenwoordiging
tot haar volle recht komen wat
volgens de voorstellers nu niet zo is
dan zal de ontbinding van de
Tweede Kamer een uitsluitend recht
van de Kamer zelf moeten worden.
(Nu berust dit bij de koningin na een
regeringscrisis). Bij zo'n ontbinding
moet het staatshoofd, de minister
president, de ministers en de staatsse
cretarissen ontslaan. Een conflict tus
sen de regering en het parlement wordt
op die manier op initiatief van de
Tweede Kamer ter oplossing in han
den van de kiezers gelegd.
Er wordt geen afschaffing van de Eer
ste Kamer voorgesteld.
SCHIEDAM Bij de NV mouterij
branderij De Koning in Schiedam heeft
zich donderdagochtend een explosie in
een ondergronds betonnen alcoholvat
voorgedaan. De betondekking en de be
tonnen wanden van het lege vat
met een inhoud van 11.000 liter werden
ontzet en de kostbare distilleerappara-
tuur op de betondekking werd van zijn
plaats gerukt. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor. Een begin van
brand kon door personeel van het be
drijf een dochteronderneming van
Erven Lucas Bols worden geblust.
AMSTERDAM De Tweede-Kamer
fractie van de C.P.N. heeft zich een in
een brief aan de voorzitter van de
Tweede Kamer, mr. F. J. F. M. van
Thiel, gekant tegen een eventuele ont
vangst van Suharto door de Tweede
Kamer.
Mocht dit toch doorgaan, dan zal de
communistische fractie, zo schrijft zij
in de brief, gebruik maken van haar
parlementaire rechten om haar mening
over het Suharto-regiem en over de in
Nederland aanwezige krachten, die het
in stand helpen houden, kenbaar te
maken." v
De C.P.N. is- van mening, dat het hui
dige regiem in Indonesië, dat door mas
samoord aan de macht is gekomen, zich
slechts kan handhaven door uitoefening
van een schrikbewind. Zijn voornaam
ste steun vindt het in buitenlands kapi
taal.
ROTTERDAM „De schouwburgen
zün geïsoleerde cultuurhuizen. Op zon
dag geen toneel, in de zomermaanden
vrijwel alles dicht, de kassa's open al
leen tijdens de werkuren, beperkte
voorbespreekmogeUjkheden, geïsoleerde
culturele functie (het geven van voor
stellingen)".
Deze opmerkingen komen van de
Rotterdamse Kunststichting, die ze ba
seert op een onderzoek naar de schouw
burgeraccommodatie in ons land, dat in
de loop van '68 en '69 is gehouden dogr
de Vereniging van schouwburgdirecties.
Zeventig procent van de schouwbur
gen in Nederland is 's zondags gesloten.
Op zaterdag is 39 procent gesloten. Het
bezwaar ,,'s zondags zitten de gezel
schappen in de grote steden", is niet
houdbaar: ook 50 procent van de
schouwburgen in steden met meer dan
100.000 inwoners is 's zondags gesloten.
Het weekeinde, het moment waarop het
meerendeel van de bevolking vrij
heeft, wordt in Nederland minder dan
men zou verwachten gebruikt om de
mensen de kans te geven van cultuur in
de schouwburg te genieten. De percen
tages worden mede ongunstig beïn
vloed, doordat in de zomermaanden de
schouwburgen over het algemeen dicht
zijn: in mei 34 procent, in juni 70 pro
cent, in juli 84 procent en in augustus
73 procent.
De openingsuren van de kassa's van
60 procent van de Nederlandse schouw
burgen zijn afgestemd op de niet-wer-
kende kunstconsumptie: de kassa's van
60 procent der schouwburgen zijn des
avonds gesloten en alleen 's morgens
en/of 's middags geopend. Slechts in 23
procent der gevallen zijn de kassa's de
gehele dag open.
Voorbesprekingen bij de schouwburg
moeten in Nederland overwegend tele
fonisch (bij 60 procent) of aan de kassa
(bij 57 procent van de schouwburgen)
gebeuren. Schriftelijke voorbespreking
slechts bij 13 procent van de Neder
landse schouwburgen mogelijk en via
het bespreekbureau slechts bij 17 pro
cent der schouwburgen.
De meeste schouwburgen in Neder
land hebben slechts een zêer geïsoleerde,
culturele functie, namelijk het geven
van voorstelingen. In 87 procent van de
schouwburgen wordt het publiek het
niet mogelijg gemaakt, zich te docu
menteren bijvoorbeeld via het aan-
DEN HAAG De miniver van Eco
nomische Zaken a.i. is van mening dat
de loonontwikkeling op basis van de
per 1 augustus 1970 ingaande c.a.o. in
de arbeidsintensieve sector van schoon
maak- en glazenwassersbedr|jven uit
kostendekkingsoogpunt een tariefsver
hoging van ten hoogste 10 pet. recht
vaardigt.
Uit het overleg met de desbetreffen
de organisatie is gebleken dat deze be
reid is er bij haar leden op aan te drin
gen voor de doorberekening van deze
loonsverhoging ten hoogste dit percen
tage aan te houden en voor de toekomst
de toetsingscriteria, die thans in het
kader van het prijsbeleid worden ge
hanteerd, bij de prijsvorming in acht
te nemen.
GRONINGEN Abie Nathan, de Is
raëlische vredespiloot, gaat in Neder
land weer een actie voeren voor zyn ra-
diovredeschip. Hij komt op 15 augustus
op Schiphol aan.
De Groninger coaster Cito, die hi.
met geld dat eenactie, vorig jaar op
bracht, heeft gekocht, ligt nog steeds ir
de haven van New York. Het geld voc
de technische apparatuur waarmee hi
vredesuitzendingen vanuit de Mid
dellandse Zee wil verzorgen ontbreek'
ondanks alle mogelijke acties die Abi
Nathan (43) al heeft ondernomen. No
dig zijn nog drie ton
Hans Posthumus (28) uit Harderwij).
die nu al vier en een half jaar machi
nist is op de Cito, helpt Abie Nathan
Hij is nu voor enkele weken met va
kantie thuis. „Wij hopen spoedig na de
actie in Nederland onder Panamese
vlag te kunnen vertrekken naar de
Middellandse Zee, en daar buiten de
territoriale wateren van Israël voor an
ker te gaan."
„In vier talen, Hebreeuws Arabisch,
Engels en Frans zullen dan de vredes
boodschappen kunnen worden uitgezon
den bestemd voor iedereen in het Mid-
DEN HAAG Het Tweede-Ka
merlid J. H. Jansen (KVP) vindt dat
bridade-generaal W. K. Brederode
ver buiten zijn boekje gaat met te
zeggen dat het Franse militaire oe
fenterrein La Courtine voor ons land
te duur is.
Anderhalf miljoen gulden mag dan
veel lijken voor twee pantser-infan-
teriebataljons, een eskadron tanks en
een detachement lichte vliegtuigen,
maar elke oefening buiten Nederland
is voor ons land meegenomen", zegt
hij.
„Hij gelooft dat de Tweede Kamer best
bereid is extra uitgaven goed te keu
ren voor oefeningen in het buiten
land als daarmee het overbevolkte
Nederland wordt gespaard.
„Iedere mogelijkheid in het buitenland
te oefenen moet door ons leger wor
den aangegrepen. Er zijn allerlei mo
gelijkheden in het noorden van
Frankrijk op terreinen met een vol
doende groot oppervlak", geeft hij als
zijn mening. v
t Kamerlid wijst erop dat Neder-
andse oefenterreinen, als ze er ooit
komen, eerst nog gereed moeten wor
den gemaakt. Hij vindt het ook bij
zonder onelegant te klagen over La
Courtine, als uit niets blijkt, dat Ne
derland elders in het buitenland beter
terecht kan.
ABI NATHAN
drie ton nodig
den-Oosten. Als het niet lukt het geld
bij elkaar te krijgen, wil Abie zijn Res
taurant in Tel Aviv verkopen", aldus
machinist Posthumus.
AMSTERDAM De hoofdstedelijke
politie heeft de 26-jarige kunstschilder
P. van B. aangehouden die ervan wordt
verdacht dinsdagavond de brand in de
Bilderdijkstraat in Amsterdam te heb
ben veroorzaakt. Bij de brand gingen
drie officieel onbewoonde etages in
vlammen op en liepen drie winkels ern
stige waterschade op.
De man meldde zich woensdagoch
tend vrijwillig op het politiebureau. Hij
verklaarde dat hij op een zolderkamer
van een van de woningen, waar een op
dat moment niet aanwezige vriend ille
gaal verbleef, bij het licht van een
kaars naar voedsel had lopen zoeken.
Bij zijn speurtocht was de kaarsvlam in
aanraking gekomen met een jutezak,
die daardoor in brand vloog. In paniek
was hij toen de straat op gevlucht.
Volgens de politie onderging verdach
te een ontwenningskuur om van zijn
verslaving aan verdovende middelen af
te komen.
schaffen van literaire platen op toneel
gebied e.d. in 93 procent van de
schouwburgen krijgt het publiek de ge
legenheid op andere manier (via ge
sprekken, literatuur, etc.) kennis te ne
men van culturele uitingen dan via
„voorstellingen".
INTERIUM
De meeste schouwburgdirecties vin
den het interieur van de schouwburgen
veel belangrijker dan het exterieur: im
mers in het interieur vinden „voorstel
lingen" plaats. De sluisfunctie die hel
exterieur van een gebouw geeft voor
de potentiële bezoeker, wordt niet on
derkend, aldus de Rotterdamse Kunst
stichting. 75 procent van de schouw
burgdirecties is overigens van mening,
dat toneelvoorstellingen alleen in d*
schouwburg gegeven moeten worden,
en zeker niet in de bedrijven.
Dé gegevens van de enquête naai
schouwburgaccommodaties zijn door de
Rotterdamse Kunststichting bewerkt
voor zover het schouwburgen betreft,
waarin regelmatig beroepstoneel plaats
vindt (58 schouwburgen).
DEN HAAG Voor de Hoge Raad
der Nederlanden, zal op dinsdag 1 sep
tember de zaak dienen van de 61-jarige
Haarlemse rechter mr. H. G. R. Deze is
in cassatie gegaan van het arrest van
het gerechtshof in Den Haag. dat hem
in februari na een proces van vier da
gen veroordeelde tot een gevangenis
straf van twee maanden en ontzegging
van <3e rijbevoegdheid voor de tijd var:
twee jaar wegens het veroorzaken van
een dodelijk verkeersongeluk op 21 fe
bruari 1968. Het slachtoffer was de.
18-jarige Henk Lammers, die op de
Zuiderhoutlaan in Haarlem met zijn
bromfiets werd geschept door de hemI
tegemoetkomende auto van mr. R. welke
in een slip was geraakt.
Het hof achtte bewezen verklaard
dat mr. R. „ernstige mate onvoorzich
tig heeft gehandeld, dat hij onder in
vloed van alcoholhoudende drank,
rijdende in een auto op banden die
naar hij wist aan vernieuwing toe
waren en die alle vier in slechte staat
verkeerden, geslipt is op het naar hij
wist slipgevaarlijke wegdek van de
Zuiderhoutlaan". Een gladde buiten
band van mr. R.'s auto werd door.het
hof verbeurd verklaard.
Direct nadat het hof arrest had gewe
zen stelde mr. R. hier beroep in cassatie
tegen in. Mr. A. Mout uit Den Haag zal
voor nir. R. bij de Hoge Raad eer
schriftuur indienen.
DEN HAAG Het aantal telefoon
aansluitingen in Nederland is de eerste
helft van dit jaar toegenomen met net
to 93.200 stuks. Dat is ruim 55 procem
van de voorgenomen produktie voor dii
jaar. Het zijn er 33.000 meer dan in he
eerste halfjaar van 1969.
Tegenover die gestegen produkti»
staat een nog meer toenemende vraag
meer dan tweehonderdduizend de eerste
zes maanden van dit jaar. Er wachter,
nu nog bijna 124.000 mensen op eer.
aansluiting. Ongeveer 43.000 kunnen op
korte termijn worden geholpen. De an
deren zullen volgens de PTT moeter
wachten op uitbreiding van kabelnetter
en/of telefooncentrales.
In bruto-cijfers uitgedrukt zijn er to:
1 juli ruim 167.100 aansluitingen ge
maakt. Daaronder waren er 54.600 van
verhuisde abonnees. Het totaal aanta
mutaties bedroeg ruim 241.000.
MEERKERK In het landelijke
plaatsje Meerkerk, onder de rook van
Gorkum, is een dorpsrel aan het ont
staan met als hoofdpersoon landbouwer
Van den Berg, die uit liefde voor de
stadsmensen een gratis camping ex
ploiteert, en de burgemeester van dr
gemeente de heer A. Brends.
Donderdagmorgen vroeg verscheen
Brends, begeleid door zeven politieman
nen op de boerderij. „Ze hebben als
gekken staan te bonzen op lege cara
vans", aldus kampeerders. Vermoed*
lijk, de burgemeester geen inlich
tingen, wilde de burgervader door zijn
vroege bezoek (om half zes) laten we
ten dat het afgelopen moet zijn met de
illegale kampeerplaats.
In spanning wacht het dorp af wat er
nu verder gaat gebeuren. De straten in
deze plaats waren donderdagavond laa:
nog druk bezet met pratende mensen.
Jongelui die hun hoofdkwartier hebben
in een café recht tegenover de burge
meesterswoning zeiden donderdag
avond: „Als hij weer komt wekken op
de boerderij, dan gaan wij hem ooi.
wekken in zijn huis". Ze zijn bereid om
ervoor te zorgen dat de burgervader
verder 's nachts geen oog dicht doet.
Landbouwer Van den Berg is in de
loop van de dag naar het gemeentehuis
geweest om een briefje met de namen
van zijn lagés af te geven, met ver
melding van hun beroep. Een van d
„illegale" kampeerders is agent van po
litie.
