Mary Whitehouse: „TV leidt
tolerantie"
Even
e nazien
tot te grote
Waarom altijd weer
sex en geweld?
V akantie
vieren
op de
pretboot
Margarine-reclame is
vaak misleidend
Meer factoren
van invloed op
hartinfarcten
en in
VLUG GELD NODIG?
VEILING
MEISJE
Dr. Konings in Chemisch Weekblad:
MODIEUZE BRILLEN
GEERKE VAN SANTEN
*cmu v.
Assurantie-Financieringskantoor
publiek te verkopen
Apotheek Zuidersma
EEN ASSISTENT (mnl.)
Kritiek op de
beat-mis
PSYCHOSOMATISCH
VOORLICHTING
COMMENTAAR
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1970
LONDEN De zeer tolerante
Britse samenleving heeft een geweten.
Het heet Mary Whitehouse. Mary is
de stem van het burgerdom en voert
alle dagen strijd tegen „die linkse
creatieve lieden", die naaktheid en ge
weld op de beeldbuis brengen.
Mevrouw Whitehouse is secretaresse
van het Nationale Genootschap van
Kijkers en Luisteraars, dat zich ten
doel stelt christelijke normen te hand
haven in de uitzendingen en zich erover
beklaagt, dat „het fantastische medium
tv" meer dan iets anders tot de te grote
tolerantie in de maatschappij heeft ge
leid.
De naam van de grijze grootmoeder,
die gauw bloost en vroeger hoofd van
een middelbare school voor meisjes is
geweest is een uitdrukking gewor
den, die voor velen synoniem is met
Victoriaanse deugdzaamheid. Zij is een
volhardende pleitbezorgster geworden
van de moraal in tv-uitzendingen en de
leidster van wat zij hoopt zal uitgroeien
tot een niet zo stilzwijgend verzet van
de meerderheid van het burgerdom te
gen al te grote vrijheid van de tv.
Maar mevrouw Whitehouse geeft toe,
.811111»
dat zij nog geen tekenen kan waarne
men dat dit verzet er komt. Het getij
van sex en geweld op de Engelse tv is
nog niet aan het wegebben.
Mevrouw Whitehouse krijgt ook haar
beurt. Zij en drie geestelijken hebben
kort geleden gedurende drie kwartier
van de beste tv-tijd gesproken over de
„te grote aandacht die door de tv wordt
geschonken aan nieuwe ideeën" en niet
zo lang geleden heeft zij een tv-debat
over goed en kwaad gevoerd met de
pop-ster Mick Jagger van de Rolling
Stones.
Mevrouw Whitehouse heeft vijf jaar
geleden het Nationaal Genootschap van
Kijkers en Luisteraars opgericht om
druk uit te oefenen op de door de Brit
se regering gesteunde British Broadcas
ting Corporation (B.B.C.) en het onaf
hankelijke commerciële net. Het ge
nootschap beweert meer dan 8000 groe
pen als leden te hebben plus individue
le leden, die gezamenlijk 1,25 miljoen
personen van de 55 miljoen van het
land vertegenwoordigen.
Mevrouw Whitehouse heeft geprotes
teerd tegen een tv-uitzending over
abortuspraktijken in achterbuurten. Ze
heeft een aanval gedaan op een pro
gramma, waarin de gek werd gestoken
met de padvinders en klaagde eens bij
Lord Snowdon, de echtgenoot van prin
ses Margaret, dat een tv-film van hem
over de ouderdom neerkwam op een
aanprijzing van euthanasie. Zij oefende
kritiek uit op nieuwsuitzendingen,
waarin gewelddadigheden in Chicago,
Nigeria en Tsjecho-Slowakije werden
getoond en verklaarde dat de BBC
diende te Worden vervolgd wegens een
tv-programma over God en evolutie.
Mevrouw Whitehouse heeft een be
hoedzaam respect gewonnen bij tv-
chefs. „Ik kan thans bij de BBC of de
onafhankelijke tv iedereen opbellen en
direct aan de lijn krijgen", vertelde zij
en een woordvoerder van de BBC "fcei:
„Mevrouw Whitehouse vertegenwoor
digt een speciaal gezichtspunt waarvan
wij nota nemen".
Vijanden hebben haar een zonderlin
ge bemoeial genoemd en een anti-
intellectuele puriteinse. Het zijn betite
lingen waarover de energieke en vrien
delijke 59-jarige de schouders ophaalt.
„Ik ben van mening dat de huidige
overtolerantie een rechtstreeks gevolg
is van het werk van ondernemers van
middelbare leeftijd, de creatieve lieden,
schrijvers en acteurs, die er altijd een
eigen speciale morele code op na heb
ben gehouden", vindt zij.
„Het verschil is met vroeger, dat zij,
inplaats van hun opvattingen voor zich
te houden die nu rechtstreeks in iedere
woonkamer brengen via de tv."
SNEEK Vier Amsterdammers
hebben twee jaar geleden het idee op
gevat een „pretboot" te beginnen. Ze
kochten een botter, een zogenaamde
Volendammer kwak, en gingén „voor
de lol" varen met mensen die er 5
gulden per dag voor over hadden om
mee te gaan. Er is een piano aan
boord om te helpen de vakantievreug
de op peil te houden. Het schip biedt
ruimte aan zestig personen.
Heden overleed tot onze diepe droefheid mijn in
nig geliefde vrouw, onze zorgzame moeder, be
huwd- en grootmoeder
echtgenote van A. van den Dikkenberg
op de leeftijd van 65 jaar.
Overberg: A. van den Dikkenberg
Scherpenzeel: J. G. van Wessel-
van den Dikkenberg
A. W. van Wessel
J. G. H. Leeuwdrent-
van den Dikkenberg
G. Leeuwdrent
Overberg: G. van den Dikkenberg
H. J. Barten-van den Dikkenberg
J. Bar ten
A. van den Dikkenberg
E. van den Dikkenberg-
van Zwetselaar
G. van den Dikkenberg
H. J. van den Dikkenberg
W. van den Dikkenberg-de Kruif
en kleinkinderen.
Overberg, 6 augustus 1970
Bergweg 22
De teraardebestelling zal D.V. plaatsvinden maan
dag 10 augustus 1970 om 12.30 uur op de Nieuwe
Algemene Begraafplaats te Amerongen. Vertrek
van het sterfhuis 12.00 uur.
Gelegenheid tot condoleren zaterdagavond na
7 uur.
Geldleningen en alle andere kredieten voor
iedereen en voor elk doel. Geheel vlugge
afwerking onder strikte geheimhouding. Geen
informatie bij werkgever. Reatantenschuld ver
valt bf) overladen.
Bedrag
in handen
f 1.000,—
f 1.500,—
f 2.000,—
f 2.500,—
f 3.000,—
f 3.500,
f 4.000,—
f 4.500,—
f 5.000,—
aflossing
per maand
1 56,—
l 64.-
84,-
104,-
f 104,—
124,-
f 140,—
156,-
172,—
Vraag geheel vrijblijvend nadere Inlichtingen
telefonisch of schriftelijk bfl
kastanjelaar 40 - Tel 08376-3241-3242 Rhenen
Goed zien en er goed uitzien met
Kies een brilmontuur dat bij u past
HOOFDSTRAAT 51 VEENENDAAL
(naast de apotheek) - TEL. 10184
Notaris J. Hage te Veenendaal is voornemens op woens
dagen 12 en 19 augustus a.s. telkens des avonds om 7 u.
in hotel De Korenbeurs aan de Markt te Veenendaal resp.
bij inzet en toeslag
1. voor de Erven van wijlen mej. C. van de Lustgraaf
het WOONHUIS met ondergrond aan de Achterkerk
straat 34 te Veenendaal, kadaster gemeente Veenen
daal, sectie D, nummer 3334, groot 43 centiare.
Verhuurd voor 12,- per week.
2. Voor de Erven van wijlen mevr. G. van den Bruin-
horst-van Ginkel
het vrij v. pacht en bewoning zijnde BOERDERIJTJE
met schuren en hof, Gelders Benedeneind 11 bij Vee
nendaal, kadaster gemeente Ede, sectie M. nr. 395,
groot 10.15 are.
3. voor de Diaconie der Hervormde Gemeente te Veenen
daal
a. de vrij van huur en bewoning zijnde WONING met
schuurtje en tuin aan de Zandstraat 137 te Vee
nendaal, kadaster gemeente Veenendaal, sectie D,
nummer 4564 ged., groot 5 are:
b. de vrij van huur en bewoning zijnde WONING
met schuurtje en tuin aan de Zandstraat 159 te
Veenendaal, kadaster gemeente Veenendaal. sectie
D, nummer 4663 ged.. groot 4.75 are.
Te bezichtigen dinsdagen 11 en 18 augustus a.s. des n.m.
van 45 uur.
Betaling uiterlijk 1 oktober 1970. Aanvaarding na de be
taling.
Inlichtingen bij de genoemde notaris.
GEVRAAGD
voor huishoudelijke werkzaam
heden in de apotheek.
Geboden wordt
een hoog salaris met goede so
ciale voorzieningen.
5-daagse werkweek.
Aanmelden
HOOFDSTRAAT 53
VEENENDAAL
Telefoon 08385 - 12123.
DE NEDERLANDSE
BOEKHOUDCENTRALE
zoekt voor haar rayon Gelderland-
Utrecht
om opgeleid te worden voor de
buitendienst.
Vereist wordt
Diploma M.A.V.O. of H.A.V.O. en
praktijkdiploma boekhouden.
Ervaring op een accountantskan
toor strekt tot aanbeveling.
Geboden wordt
Een prettige werkkring, goede
salariëring en 4 weken vakantie.
Sollicitaties te richten aan de
Nederlandse Boekhoudcentrale,
bijkantoor Oosterbeek, t.a.v. de
consulent de heer W. A. van den
Driesschen, Mariaweg 45 te Ooster
beek, telefoon 08307-4019.
VATICAANSTAD De Italiaanse
bisschoppenconferentie heeft in een
boodschap die in februari naar alle bis
schoppen is gezonden, kritiek uitge
oefend op de zogenaamde „beat-mis-
sen". w
De tekst van de boodschap is pas
donderdag bekend gemaakt.
De bisschoppenconferentie noemt de
beat of „ye-ye missen" oppervlakkig,
excentriek en lawaaierig.
De missen met beat-muziek zijn in
Rome en verschillende andere steden
populair bij de jeugd, hoewel van vele
kanten ernstige kritiek op dit verschijn
sel wordt uitgeoefend.
De bisschoppen willen nu onderscheid
maken tussen „jeugdmissen
missen".
en „beat-
AMSTERDAM Bij een benzinesta- gesteld waar iedere automobilist die I monoxyde in het uitlaatgas kan laten
tion in Amsterdam staat sedert enke- dat wenst gratis de hoeveelheid kool- controleren.
Ie dagen een complete testbatterij op-|
ROTTERDAM De Nederlander grootste veteter van Europa wordt,
ofschoon er een duidelijk verband bestaat tussen verhoogd vetgebniik en hart
en vaatziekten, iedere dag via misleidende leuzen en beelden aangespoord tot
de aankoop van margarine. Dit stelt de chemicus dr. A. W. T. Konings in het
chemisch weekblad. Op 16 januari dit jaar promoveerde hij in Utrecht, waarbij
een van zijn stellingen luidde „De reclame dat consumptie van margarine met
grotendeels onverzadigde vetten behoudend werkt op gezonde bloedvaten is
misleidend". De verdediging van deze stelling is nu in de vorm van een artikel
in dit vakblad van chemici opgenomen.
De sterfte aan hart- en vaatziekten is momenteel de belangrijkste doodsoorzaak,
in de hoogontwikkelde landen, waaronder Nederland.
Per dag sterven er gemiddeld 50 personen aan deze ziekte. Uit de gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek valt op te maken, dat er vooral onder jonge
mensen een snelle staging in het aantal slachtoffers is.
SCHIPHOL Dit is Ellen Wills, een I woordigt ons land dit jaar op het song-
aankomend zangeresje. Zij vertegen-festival in Joegoslavië.
Als men door middel van vaklitera
tuur een inzicht wil krijgen over de
stand van zaken rondorr^ deze ziekte,
raakt men, aldus dr. Konings, verward
in een lawine van slecht-gedocumen-
teerde en elkaar tegensprekende publi-
katies. Wel Is het duidelijk geworden
dat er veel factoren van invloed zijn op
het zich manifesteren van de hart- en
vaatziekten. Over de oorzakelijke ver
banden tast men nog in het duister.
De vele onderzoekingen hebben aan
getoond, dat de statistische kans om een
hartinfart te krijgen, toeneemt naar
mate het cholesterolgehalte van het
bloedserum hoger is. Dit verband mag
volgens hem echter niet zo worden op
gevat. dat een hoog gehalte aan choles
terol betekent, dat men het slachtoffer
zal worden van een hartinfarct.
Verscheidene voedingsstoffen wer
ken cholesterolverhogend, waaronder
vetten, sucrose en caceine. Volkeren
met een hoog vetgebruik hebben een
hoog gehalte aan cholesterol in het se
rum.
Dr. Konings vindt echter, dat tot op
heden het voedingaspect in verhouding
tot de andere beïnvloedende factoren
teveel is beklemtoond. Vooral de gesug
gereerde genezende wijze van poly-on-
verzadigde vetzuren, zoals deze in de
reclame geschiedt, werkt misleidend, zo
zegt hij.
Onvoldoende aandacht hebben bij
voorbeeld de psychosomatische facto
ren. Door onderzoekers is vastgesteld,
dat een situatie van emotionele stress
dikwijls samengaat met een verhoogd
gehalte aan cholesterol in het serum. Zo
is aangetoond, dat personen met een
bepaald gedragstype speciaal bevatte
lijk zijn voor hart- en vaatziekten.
Enkele karakteristieken die bij dit
gedragspatroon genoemd kunnen wor
den zijn: beheersen van emoties, niet
uitpraten van conflictsituaties, weinig
verbeeldingskracht, gering gevoel voor
nuances, neiging tot competitie, dikwijls
deel hebben aan autoriteitsconflicten,
voortdurend bezig zijn met werk, dat
aan tijdsduur niet is gebonden.
Deze personen leven in een continue
stress-situatie, die maar zelden verbro
ken wordt en cholesterolverhoging in
de hand werkt. Ook personen, die niet
onder bovengenoemde persoonsbe
schrijving vallen, kunnen een verhoogd
cholesterolgehalte hebben ten tijde van
psychische spanningen.
Dr. Konings bespreekt in zijn artikel
verder de misleidende leuzen in de re
clame voor margarine. Als in een mar
garine veel mais- en zonnebloemolie
wordt verwerkt wil dat nog niet zeggen,
dat het produkt zoals het op tafel komt
veel poly-onverzadigde vetzuren bevat,
omdat bij het dikwijls toegepaste har
dingsproces het aantal zogenaamde
dubbele verbindingen drastisch vermin
dert. Vervanging van gewone margari
ne door dieetmargarine heeft bij een
onderzoek slechts geleid tot een verla
ging van het cholesterolgehalte van
vijf procent.
Het is te verwachten, aldus dr. Ko
nings, dat een groter effect bereikt kan
worden als naast een matig gebruik van
boter en margarine de consumptie van
allerlei vetbevattende luxe artikelen
drastisch wordt verminderd en er rela
tief meer brood, peulvruchten, vis en
fruit wordt gegeten.
Een beeld van de ongunstige werking
van te veel geconsumeerd vet steekt
schril af tegen de televisiebeelden waar
vitale vaders en kinderen als jonge
paarden door de natuur springen. Deze
vorm van reclame is een duidelijke de
monstratie, dat het produceren in 'deze
maatschappij dikwijls een doel op zich
zelf is geworden en niet meer afge
stemd is op reële behoefte.
De behoefte wordt via (misleidende)
reclame kunstmatig gekweekt. Zolang
dit de behoefte tot „het witter wassen
dan de buurvrouw" betreft is er geen
alarmerende situatie ontstaan. Indien
echter de gezondheid van de mens erbij
wordt betrokken, komt men op een ge
heel ander terrein.
Het is niet mogelijk voor de leek. de
medisch klinkende slogans op h'/«
waarde te schatten. Het publiek is ge
baat met een duidelijk en onpartijdig
voorlichtingsprogramma, dat door des
kundigen wordt verzorgd en waar
deugdelijk commentaar op het belang
of gevaar van de nieuwe produkten
wordt gegeven.
In zo'n voorlichtingsprogramma over
bijvoorbeeld het belang van de con
sumptie van margarine in verband met
hart- en vaatziekten, kan dan tevens, zo
stelt dr. Konings verder, het accent
verlegd worden van voedingsaspect
naar de andere factoren, die tot nu toe
minder aandacht hebben gehad.
Zo zou een psychiater het psychisch
aspect voor zijn rekening kunnen ne
men. Dit kan wellicht corrigerend wer
ken op de levenshouding van een grote
groep mensen, die zich tot eigen schade
laten manipuleren door de op behoefte
bevrediging gerichte maatschappij. Mis
schien is dit van gunstige invloed op de
snelle stijging van het sterftecijfer aan
hart- en vaatziekten bij de jonge men
sen, die aldoor het gevoel hebben dat
zij zich moeten waarmaken en hun
werk als enige levensvervulling zien.
„Wie beweert dat wij de indruk wek
ken dat de gebruiker van dieetmargari
ne gevrijwaard blijft van vaatziekten,
heeft het bij het verkeerde eind. Wel
blijft voor die gebruiker het risico be
langrijk minder".
Mr. A. E. J. Bol, marketing-directeur
van Van den Bergh en Jurgens NV,
reageert met deze woorden op dit arti
kel van dr. A. W. T. Konings.
„In overleg met de keuringsraad voor
aanprijzing van geneesmiddelen zorgy
wij er voor dat in onze reclame voor
dieetmargarine een garantie voor welke
geneeskrachtige werking dan ook ont
breekt", zegt mr. Bol.
De door dr. Konings in zijn artikel
gewekte indruk dat fabrikanten van
margarine er met hun reclame op uit
zouden zijn de consument te verleiden
tot onbeperkt gebruik van margarine
wijst mr. Bol verontwaardigd van de
hand. „Wij hebben nooit gezegd dat de
consument naar hartelust margarine
kan gaan eten", zegt hij.
Mr. Bol reageert ook op een passage
uit het artikel van dr. Konings waarin
de eis wordt gesteld dat de totale hoe
veelheid vet in het gemiddelde voedsel
pakket van de Nederlander wordt ver
minderd.
„Die opvatting is geheel onjuist. On
derzoekingen hebben aangetoond dat
vetrijke diëten, mits daarin veel meer
voudig onverzadigde vetzuren voorko
men, een gunstiger werking hebben bij
lijders aan hart- en vaatziekten dan
vetarme diëten of diëten die rijk zijn
aan verzadigde vetzuren. Niet de hoe
veelheid vet is van doorslaggevende be
tekenis maar de aard van het vet".