Tegenwoordig ieder seizoen een nieuwe collectie
Ceaenslae^
FABRIKANTEN DIK TEVREDEN OVER RESULTATEN
VERKOOP „SOFT TRANSPARANT LOOK"
BH is niet langer adembenemend
Succes van
zonne
brillen
bepaalt
dikwijls
nieuwe stijl
ino
ear epen
Meeste instellingen zijn nog
steeds bastions van mannen,
maar toch zijn er ook
We weten wie de mini, de maxi
en de midi maakten. We weten
dat het beroemde schoenont
werpers zijn, die ons steeds mo-
numentaler schoenen voorzet
ten. We hebben allemaal de kap
pers van prinses Gracia van Mo
naco of de Belgische prinses
Paola nagedaan. En dan is het
gekke, dat je nooit hoort wie
een heel ander soort belangrijke
mode maakt: de brillenmode.
Italianen
BH
De mode
Priesterschap
Geleidelijk
KENTERING
MODEPSYCHOLOOG
EERLIJKER
POTLOODPROEF
NACHTKLEDING
„Sensatie"
Waarnemers
Concilie
BRILLENMODE IS NOG MAAR
ZON VIJFTIEN JAAR OUD
Met andere woorden: wie haalde de
ijzeren ziekenfondsbrilletjes weer van
stal, wie kreeg het idee om grote uile-
brillen te maken, wie maakte dat de
dunne gouden brilletjes „in" werden
en hoe komt minister-president De
Jong aan zijn halve maan-brilletje?
Nu bestaat er in de brillenwereld
geen „haute couture", er zijn geen zelf
standige brillenontwerpers die voor de
hele wereld even de lijn aan geven, die
dan door de brillenfabrikanten kan
worden nagevolgd. Het zijn de brillen
fabrikanten zelf die ontwerpen of la
ten ontwerpen. Net zoiets als bij de
confectie-industrie, alleen hebben de
makers van brillen geen enkel houvast
aan een „Parijs schrijft voor"... of zo.
Hoewel het soms heel gemakkelijk
gaat. Dan heeft een van de Beatles
hoe dan ook een oud ziekenfonds
brilletje op de kop getikt, de halve jon
ge wereld duikt ineens in opa's spullen
om daar ook zo'n brilletje uit tevoor
schijn te toveren en ziedaar de
markt ligt open voor de fabrikant die
daarop meteen inhaakt.
En verder is er voor de „gewone bril
len" met corrigerend glas eigenlijk toch
wel een soort „Parijs schrijft voor.."
Dat zijn dan: de zonnebrillen.
„Met zonnebrillen waarbij niet-
corrigerend glas wordt gebruikt is in
eerste instantie veel meer uit te halen
dan met correctiebrillen", zegt in Am
sterdam de heer J. A. Jacobs, directeur
van Nederlands grootste brillenfabriek,
die eporteert naar 35 landen.
„De Italianen bijvoorbeeld", zegt hij,
_zijn meesters in het maken van zonne
brillen. Slaat een bepaald model nu ge
weldig in, dan kunnen wij er als fabri
kant van correctiebrillen bijna zeker
van zijn, dat het model ook in onze sec
tor DE mode wordt".
Over brillenmode gesproken: die is
pas zo'n tien, vijftien jaar oud. Voor
die tijd kon een fabrikant wel een zes
jaar met één collectie doen, nu brengt
iedere „oogkledingmaker" die mee wil
blijven draaien ieder seizoen een nieu
we collectie. En helemaal niet alleen
voor de hippe vogels die grootmoeders-
brilletjes opzetten of grote ronde bril
len met glazen in alle mogelijke kleu
ren. Gezien op het grote geheel zijn
i Hl
Drie mensen die
een deel van 's we
relds brillenmode
maken, dat naar 35
landen gaat. Hele
maal rechts de heer
J. A. JACOBS, di
recteur van de Jabo-
fabrieken, zittend
naast hem assistent
ontwerpster MIEKE
DE BOCK en in hun
midden de heer J.
DE RIDDER, de
man die brillen „mo
delleert".
mensen onder de veertig jaar voor bril
lenfabrikanten (en ontwerpers) niet
eens zo belangrijk: de grootste afne
mers zitten nog altijd in de sector
„leesbrillen".
Maar van jong tot oud en zeer oud:
voor iedereen ls er een mode in brillen.
Zelfs voor kinderen wordt nu speciaal
ontworpen, er worden geen grote-men-
sen-brillen meer verkleind en in oer-
vaste ravotvorm gegoten.
En dit wordt dan straks DE mode
volgens de heer Jacobs. Neemt u het
rustig van hem aan, want hij zit ten
slotte in het land dat het meest mode
bewust is op brillengebied.
Voor vrouwen die midi en maxi gaan
dragen: fijne goudkleurige brillen
(sportieve brillen staan niet bij die
mode). Met ronde glazen of achtkantige
glazen; de laatste bril heeft Barbra
Streisand al populair gemaakt.
Verder voor vrouwen: veel witgoud
en voor sportieve buien transparante
monturen in allerlei kleuren (ik zag ze
bij de heer Jacobs van lichtblauw tot
dieppaars toe).
Wat nu al „in" is: brillen met verwis
selbare, gekleurde glazen, keuze al naar
gelang de kleur van de jurk. Het idee
kwam weer van de zonnebrillenmakers.
Voor mannen: goudkleurige modellen
die helemaal zijn afgekeken van de
„vliegeniersbril" (een zonnebril, weder
om).
Voor wie eigenlijk helemaal geen bril
nodig heeft: de zogenaamde „bar-bril",
een gekleurd montuur met glazen in
dezelfde kleur. Zodat bij bar-bezoek de
interessant makende zonnebril thuis
kan blijven, daar zie je bij avond trou
wens toch zo weinig door.
De beheerder van de camping zal wel geweten hebben
waar hij het over had, want hij zat al aardig wat jaartjes
in het vak. Maar wat hij over de reacties op slecht weer vertelde klonk
toch wel een tikje verbazingwekkend. Het had een paar dagen fors ge
waaid en geregend, en dan schijnt het in onze meevoelende natuur te
liggen om subiet bekommerd te zijn over de pechvogels. Je zult toch
maar ergens letterlijk je tenten hebben opgeslagen in een leefruimte dte
hoofdzakelijk uit modder met plassen bestaat. En dan beginnen de
grijzige beelden voorbij te schuiven van vaders in glimmende regenjassen
die hun schoenen ruïneren op een bodem die aan een drooggevallen in
poldering doet denken. Waar zijn de moeders gebleven tussen al dat slik
onder een grauw licht.
Die hebben het beter bekeken: hoor, daar speelt ergens iemand piano,
er wordt geklapt en gezongen, een opgewekt plaatje schuift in het
beeld. Daar zitten de moeders breed lachend langs de kant te kijken
naar hun kroost, louter lachende snoetjes onder malle papieren mutsen,
luidkeels zingend gevangen in een eindeloos kringspel. Goed zo: die zijn
met zijn allen tenminste, droog onder de pannen van de gemeenschaps
zaal, met een stevige vloer onder de voeten.
Laat de regen dan maar op het dak tikkelen, hier is het best uit
te houden. Er wordt genoeg gedaan om de jongsten bezig en rustig te
houden, en voor de ouderen is er binnenshuis ook vertier te over. Voor wie
een goed geconstrueerde tent of caravan heeft behoeft een dag of wat nat
tigheid de pret niet te bederven.
Maar volgens deze zegsman-deskundige was het frappant hoeveel
mensen niet op deze tegenslag voorbereid zijn. Zij hebben hun spullen
prima in orde, maar mentaal ontbreekt er wel het een en ander aan.
En bij hun vertrek naar dat idyllische oord in de bossen hebben zij één
belangrijk ding thuisgelaten: de overweging dat het óók wel eens kan
regenen, zelfs in de hondsdagen.
Dat is nu toch echt geen nieuwtje in ons van oudsher wisselvallige
klimaat. Doorsijpeld stukske grondmopperde De Génestet al voor meer
dan honderd jaren. En sinds de tv De Bilt aanschouwelijk in onze
huiskamers brengt, konden wij toch zoetjesaan wel vertrouwd zijn met
een storingsfront boven de Britse eilanden dat zich steevast in onze
richting beweegt, met een staart van koele en vochtige oceaanlucht er
achteraan.
Op vier weken vakantie één week regen, dat is toch de normale gang
van zaken weet de kampbeheerder bij ervaring. En wij moeten hem
bijvallen: wat is het onmisbaarste stuk in onze garderobe? De regenjas.
Het is altijd geraden zich, in welke omstandigheden ook, op de
ongunstigste situatie in te stellen. Zoeken wij een huis: ga het bekijken
op een sombere dag met stromende regen. Willen wij ons zo mooi
mogelijk maken voor een feestelijk uitje: doe dit bij hard licht voor
een onbarmhartige spiegel. Gaan wij een week of wat met vakantie:
houd rekening met een paar dagen regen en harde winden, komen wij niet
voor deprimerende teleurstellingen te staan.
Maar het schijnt dat veel uitgaanders daar eenvoudig niet aan willen.
Ze hebben zomervakantie, éénmaal in het hele jaar. Dan behoort de
zon te schijnen, voor regen is in hun droom eenvoudig geen plaats. De
mogelijkheid aan een paar sombere dagen, van natte bospaden en
druipende bomen hebben zij eenvoudig weggedrongen. En als bij
aankomst op hun geliefd kampeerterrein een stralend zonnetje hen
verwelkomt, zeggen zij: Zie je wel, ons kan niets gebeuren. Als dan die
heldere blauwe lucht toch betrekt. Als de wind geniepig naar west en
zelfs naar noordwest draait, en de eerste druppels beginnen te vallen,
aangroeiend tot een fikse regenbui?
Dan zitten zij diep in de put naar die spelbreker te staren, al dat
hemelwater dat precies op hun droomparadijs belieft te vallen. En de
kampleiding nog proberen wat zij wil: Feestjes organiseren. Wedstrijden
houden. Dansavondjes op touw zetten, dat brengt de goede stemming er
bij sommigen toch niet weer in. Het regent, en dat komt niet te pas,
uitgerekend in hun zomervakantie.
Er zijn er die de desillusie eenvoudig niet kunnen verwerken. Die na
drie dagen: Koel weer met buien, de brui eraan geven, hutje en mutje en
levende have weer op- en inladen en zo snel mogelijk huistoe rijden.
Om dan waarschijnlijk in hun flat zoveel hoog te gaan zitten genieten
van: opklaringen met nu en dan zon. Iets hogere temperaturen.
Val hen maar niet te hard: zij hebben zich nu eenmaal niet op tegen
slag ingesteld. Het is alleen wél jammer voor de kinderen, die zich zo,
best amuseerden met een stel kornuiten in die grote zaal, waar je lekker
de ruimte had om in een grote kring rond te draaien. Hebben zij
daarvoor nu een jaar voorpret gehad om weer wekenlang hun neus
tegen de ruit te drukken met uitzicht op het gevaarlijk voorbijrazend
snelverkeer.
Tegenslag is toch niet zo'n ongewoon verschijnsel in het leven: wie er
zich schrap tegen zet krijgt de winst van een verstevigde weerstand. En
ik denk altijd maar aan die verlamde vrouw in haar stoel voor het
raam: Wat zou ik nog graag een uur van mijn leven in een stortbui
lopen.
SASKIA
VROUWEN IN HET VATICAAN
VATICAANSTAD Rosemary
Goldie, de hoogst geplaatste vrouw
in het Viticaan, is geen „dolle Mi
na", maar zij is van mening, dat man
nen én vrouwen moeten samenwer
ken. „Overal waar iets belangrijks te
doen is".
De kleine brunette juffrouw Goldie
(zij is nooit getrouwd) is als adjunct-
secretaris de vierde in rang in de Va
ticaanse lekenraad.
„Ik geloof niet in „De vrouw" ver
klaarde zij tijdens een gesprek in haar
eenvoudige frisse werkkamer. „Er
zijn alleen vrouwen en die zijn precies
even verschillend als mannen. Overal
waar uit menselijk oogpunt iets be
langrijks te doen is zouden mannen en
vrouwen moeten samenwerken".
De 54-jarige Rosemary, die te Syd
ney in Australië is geboren geeft toe,
dat de vrouwen nog lang zullen moe
ten wachten voor zij in de katholieke
kerk de gelijken van de mannen zijn
geworden. „Sommige bepalingen van
het kerkelijk recht die betrekking
hebben op vrouwen zijn hopeloos ver
ouderd", vindt zij en zij hoopt dat
deze zullen worden herzien bij de her
vorming van het kerkelijk recht
waaraan thans wordt gewerkt.
„De vrouwen moeten daar achter
heen zitten en hun opvattingen laten
gelden", was haar oordeel.
Wat denkt zij van die bepaling van
het kerkelijk recht volgens welke kan
didaten voor het priesterschap „gedoop
te mannen" moeten z(jn?.
„Er is heel wat studie nodig eer op
die vraag een antwoord kan worden
gegeven", verklaarde zij. „Wij dienen
meer te weten over het wezen van het
priesterschap en heel wat meer over
de man-vrouw-verhouding. Het is niet
het meest dringende vraagstuk van
deze tijd, maar ik geloof dat het goed
s, dat de kwestie is gesteld omdat, zij
de theologen dwingt haar te bestude
ren en zij haar niet eenvoudig van
zich af kunnen zetten, omdat zij nooit
aan de orde is gesteld."
.Zij voegde hieraan toe, dat „een ver
rassend aantal" van de in het Vaticaan
te werk gestelde geestelijken zich
goed heeft aangepast aan het aan
vaarden van vrouwen als collega's „Je
kunt niet altijd agressief zijn ofschoon
je er soms niet aan kunt ontkomen,
maar als je gewoon normaal doet..."
Aarzelend vervolgt zij: „Hoe minder
je erover denkt hoe beter het feitelijk
is".
De vrouwen zijn geleidelijk d<
voorheen uitsluitend uit mannen be
staande wereld van het Vaticaan ge
drongen.
Fabrikanten van zachte en door
zichtige beha's komen er rond voor
uit. Zij zijn tevreden. Hun minieme
handelswaar vliegt de winkels uit.
Lovable Nederland meldt opge
wekt dat de omzet het laatste jaar
met 25 procent steeg. Volgens
Triumph International verkopen de
„soft transparant look" zelfs 90 pro
cent beter dan de nu al klassiek
geworden voorgevormde beha's.
De beha is niet langer meer een
bustehouder, maar een simpel lapje.
Meestal gemaakt van fijne soorten
nylon. Geen vrouw, die het zich qua
figuur enigszins kan permitteren,
blijft in de pantserplaat-achtige lin
gerie rondlopen. De zachte beha's
passen als een tweede huid. Het ul
tra-lichtgewicht ondergoed belem
mert geen enkele beweging. Voor
haar is een beha niet meer adembe
nemend.
Vijf jaar geleden verschenen de
eerste zachte beha's in de winkels.
De Nederlandse vrouw toonde wei
nig belangstelling voor de simpele
modellen. Zij zouden trouwens niet
onder haar kleren gepast hebben. De
stevig van coupenaden voorziene
jurk was berekend op een voorge
vormde desnoods opgevulde
bustehouder.
Afgelopen winter kwam de kente
ring in de soft en transparant look.
De kleren werden soepel, de coupe
naden verdwenen. De boezem slonk
zienderogen. Deze tendens heeft zich
in de zomerjurken voortgezet en zal
voor de winter niet verdwenen zijn.
Modepsycholoog dr. G. A. de Wit,
zegt hiervan: „De prikkelende zone
in de kleding wordt van de benen
in de minimode naar de boe
zem verlegd. Was rond 1900 de enkel
van de vrouw de blikvanger, de boe
zem gaat deze taak volgens mij
overnemen".
De heer De Wit vertelt van een
Amerikaans rapport: „De prikkelzo
ne wandelt in ongeveer vijftig jaar
het lichaam rond. Dat klopt zo onge
veer. Ga maar in de geschiedenis na.
In de twintiger jaren lieten de vrou
wen een stuk been zien, na de oorlog
ontstond de boezemcultuur. In het
midden van de vijftiger jaren was
een blote rug shockerend, daarna
werd een naakte schouder pikant".
De modepsycholoog ziet duidelijke
tendensen voor het succes van de
„soft en transparant look". „Wij
gaan naar een eerlijker modebeeld
toe. De kleren althans van de
vrouwen worden natuurlijker. Of
een jurk of een jas mini of maxi is,
speelt hierbij geen rol. Dat in zo'n
situatie het accent op de boezem
valt, ligt min of meer voor de hand.
Wat is vrouwelijker dan een boe
zem", zegt hij lachend.
Bij Triumph International wordt
het succes van de zachte en door
schijnende beha's in verband met de
emancipatie gebracht. „De vrouw in
Nederland wil geen knellende kle
dingstukken meer dragen. De jonge
vrouw, die vooral het modebeeld be
paalt, heeft lak aan voorgeschreven
wetten. Van je moet die jurk 's mor
gens dragen, dat pak 's middags en
die lange jurk 's avonds. Het belang
rijkste is: zit die jurk of dat pak
prettig. In dat opzicht kwamen de
zachte en soepele beha's natuurlijk
als geroepen".
De heer Franssen jr. van Lovable
Nederland zegt: „Wij hebben het
vermoeden dat de meeste vrouwen
naast hun klassieke beha een zacht
exemplaar aanschaffen. Voor die
ene doorkijkbloes".
In een Nederlands damesblad
stonden een paar tekeningen waarbij
de lezeressen konden uitmaken of
zij een geschikt figuur voor hele
maal geen beha hebben. Past een
potlood in de plooi onder een borst,
dan is een beha gewenst. Valt het
potlood dan kan de vrouw gerust
zonder bustehouder door het leven.
Mejuffrouw H. de Winter, in
koopster van De Bijenkorf, denkt
niet dat er veel vrouwen zonder
beha rondlopen. „Kleren en vooral
onderkleding dragen is ook een
kwestie van esthetica. De meeste
vrouwen kunnen het zich gezien
hun figuur niet permitteren geen
beha te dragen. Misschien laten heel
jonge meisjes dit kledingstuk val
len".
De trend van de nature look" zet
zich volgens de fabrikanten
voort. Zowel Lovable als Triumph
heeft zijn wintercollecties uitge
breid met soepel ondergoed. Bij
Triumph zijn het de body-stockings,
een soort badpak van heel fijne ny
lon.
Lovable ziet in deze ragdunne
pakken geen markt. Deze firma
zoekt het in de nachtkleding. De
avond-pyjama's, die uit een lange
broek en een hesje bestaan, zullen
de wintercollectie opfleuren.
De fabrikanten zijn nu al bezig
voor het voorjaar 1971. Niemand zal
zich er over verbazen dat de collec
tie voor meer dan de helft uit zach
te en transparante beha's zal be
staan.
Eerst namen een paar kloosterzus
ters de huishoudelijke bezigheden
oven van de broeders, maar de laatste
drie jaar hebben 76 vrouwen functies
gekregen, variërend van administra
tieve taken tot ondersecretariaten van
de curie.
Er zijn zowel leken als nonnen on
der efi priesters maken er soms grap
jes over wie de knapste meisjes in
zijn omgeving heeft.
Het is begonnen aan de punt van de
hiërarchieke piramide. De eerste
doorbraak kwam in 1939 met de keuze
van paus Pius XII. Toen deze voor
malige nuntius in Duitsland de pause
lijke appartementen in het apostoli
sche paleis betrok, bracht hij de Duit
se nonnen mee die in zijn Berlijnse
residentie het huishouden hadden
verzorgd. Dit schokte de prelaten van
het centrale bestuur van de r.k. kerk.
Sinds onheuglijke tijden hadden na
melijk broeders de huishoudelijke be
zigheden in de appartementen van de
pausen verricht en voor hen gekookt.
Reeds in 1903 had paus Pius X wel
iswaar na zijn verkiezing zijn beide
zusters naar Rome gehaald, maar hij
bracht ze onder in een woning op de
hoek van het Sint Pietersplein en
toen de oude dames werden opgeroe
pen om te getuigen in het proces der
heiligverklaring van hun broer, thans
de heilige Pius X, beklaagden zij zich
erover, dat zij hem slechts eens per
week zagen, namelijk bij de koffie na
de zondagsmis.
„Paus Pius XII veroorzaakte een
sensatie met zijn nonnen", zegt de
hoogeerwaarde heer mgr. Agosthio
Grego. een 79-jarige Italiaan, die kort
geleden na een 38-jarige loopbaan in
het Vaticaan ontslag heeft genomen.
„Pius XII is veel bekritiseerd om
zijn maatregel", aldus mgr. Grego, „er
verscheidene jaren veel over gemop
perd".
Joannes XXIII en Paulus VI, dt
beide pausen die Pius XII zijn opge
volgd, hebben zijn voorbeeld nage
volgd. Zij vervingen de Duitse kloos
terzusters door Italiaanse, maar alles
wijst erop, dat de broeders voorgoed
zijn ontheven van de taak, die zij vele
eeuwen in de pauselijke appartemen
ten hebben vervuld.
Velen kwam het destijds voor, da
de vrouwen hiermede in het Vaticaan
zover waren gekomen als maar moge
lijk was, maar de huidige paus Paulus
VI, dacht reeds in de tijd toen hij noj
een Vaticaanse prelaat was aan een
belangrijker rol voor de vrouwen ir
de kerk. Toen hij in 1947 assistent
was op het pauselijke staatssecreta
riaat probeerde mgr. Giovanni Monti-
ni, thans paus Paulus, het beeld van
een vrouw te krijgen op de omslag
van „Ecclesia" (een maandblad van
het Vaticaan, dat slechts kort heeft
bestaan), maar tevergeefs.
„Anderen vonden het niet passend",
zegt Luciano Casimirri, thans een der
woordvoerders van het Vaticaan voor
de pers.
In 1964, een jaar na zijn verkiezing
tot paus, kwam Paulus VI in de kran
tenkoppen door vrouwelijke waarne
mers te benoemen om de derde zitting
van het Vaticaans oecumenisch conci
lie bij te wonen. Zo iets was nog nooit
vertoond. Nooit te voren waren vrou
wen toegelaten tot de concilies van de
r.k. kerk
Zestig jaar geleden, toen mevr. Em-
meline Pankhurst in Engeland actie
voerde voor gelijkstelling van de
vrouwen, verbood paus Pius X de
vrouwen in welke katholieke vergade
ring ook het woord te nemen. „Sta da
mes", gelastte hij de Italiaanse bis
schoppen. „Ongeacht of zij achtens
waardig en vroom zijn, nooit toe te
spreken in katholieke congressen en
commissies", en in de jaren '20 achtte
Pius XI het werken van vrouwen bui
ten haar gezinnen „abnormaal".
Dit alles zou veranderen. Op 6 ja
nuari 1967 benoemde paus Paulus de
Australische Rosemary Goldie tot ad
junct-secretaris van de lekenraad. Zij
werd daardoor de eerste vrouw die in
de Vaticaanse curie een verantwoor
delijke positie bekleedde.
In die tijd bevatte het jaarboek van
het Vaticaan geen namen van vrou
wen, nonnen of anderen, die leden of
employees van de curie waren. In het
jaarboek van 1970 staan er 76, van
wie de meeste, maar niet alle, nonnen
zijn. In een tijdsbestek van drie jaar
heeft de verandering zich voltrokken
in een tempo, dat de gevoelens van
sommige prelaten geweld heeft aan
gedaan.
Paus Paulus evenwel volgde eenvou
dig de richtlijnen van het oecume
nisch concilie, dat een „grotere deelne
ming" van vrouwen aan het werk van
de kerk heeft aanbevolen.
Niettemin hebben de vrouwen nog
een lange weg af te leggen om op ge
lijke voet met de mannen te komen.
De meeste instellingen van het Vati
caan zijn nog altijd bastions van uit
sluitend mannen.
Ook de Vaticaanse diplomatie is
nog altijd beperkt tot mannen. Andere
staten, die betrekkingen onderhouden
met de Heilige Stoel, kunnen geen
vrouwen tot attachés bij hun ambas
sades bij het Vaticaan benoemen.
West-Duitsland heeft onlangs gepro
beerd een vrouw te sturen, maar het
Vaticaan zei „neen".
