HERDENKING DER PILGRIM FATHERS Amersfoort pakt het zakelijk aan Toeristische evenementen met diepere achtergrond IN GESPREK MET P. TONGELING Enkel vreugde (Kamerlid en journalist) Naar Leiden Historie herleeft T/ r\ J 1 hankspimn? Day TER OVERDENKING (Jacobus 1 vs 2) Op 1 september a.s. krijgt ds. J. Schipper (37), nu nog een van de wiijkpredikanten van de hervorm de gemeente te Zwolle, een nieu we baas: op die dag treedt hij in dienst van de Raad van Kerken te Amersfoort als „algemeen secreta ris", een functie die men met die van directeur zou kunnen verge lijken, „manager" ais men het wat moderner wil zeggen. En daarmee is ds. Schipper een pionier in Ne derland geworden, want er zijn al wel in veel plaatsen Raden van Kerken en in veel plaatsen zou men ook wel graag een betaalde functionaris in dienst hebben, maar het is er nog nergens van gekomen. In de Amersfoortse Raad van Ker ken werken samen: de doopsge zinde, de hervormde, de Lutherse, de remonstrantse en de vrije evangelische gemeenten, de gere formeerde kerk, de oud-katholieke parochie en de zeven rooms- katholieke parochies. De Raad is tot stand gekomen in maart 1969 na twee jaar van voorbereiding. Al spoedig kwam men tot de con clusie dat men de zaken ook in derdaad zakelijk zou moeten gaan aanpakken en dat het daarvoor nodig was een soort „directeur" te benoemen. Men plaatste een ad vertentie in enkele (semi)kerkelij- ke bladen en kreeg daarop 37 overwegend (zeer) geschikte solli citanten onder wie theologen en niet.-theologen, hoger gekwalifi ceerde medewerkers van vor mingscentra, bedrijfsleiders en (ex-)priesters. Men koos ten slotte ds. Schipper, voorlopig echter als .hailve kracht". Ds. Schipper wil namelijk zijn studie afronden met een uni versitaire promotie (aan de rooms-kafhoiieke universiteit in Nijmegen hij heeft in Utrecht gestudeerd en in Kampen zijn doctoraal gedaan, oecumemscher kan het nauwelijks!) en voor die studie heeft hij tijd nodig. Daarom wordt hij „half-timer" als alles goed gaat komt hij na zijn promo tie in volle dienst. Dan moet het wel rond zijn met de financiën, want dat is op dit ogenblik nog niet helemaal het geval. Met name de zeven rooms-katholieke paro chies in financiële zaken vrij wel autonoom zijn nog niet alle bereid en/of in staat hun bijdrage van het geheel te leveren. Maar men vertrouwt erop dat die finan ciën in 1971 wél rond zullen zijn. Half-timer of niet, ds. Schipper zal voorlopig zijn handen vol hebben. In het weekbuiletin van het Her vormd Persbureau vertelt ds. N. O. Steenbeek, voorzitter van de Amersfoortse Raad van Kerken, dat de Raad enkele tientallen ge wenste projecten op het oog heeft, waaruit een aantal is gelicht waarmee ds. Schipper langs drie hoofdlijnen aan de slag kan gaan. Waarvan de eerste lijn het een voudigst is: het vastleggen van beraadslagingen en besluiten (no tulen) en het doen uitgaan van brieven en nota's van de Raad. Tweede taak: hij zal stimulerend werken ten opzichte van de werk groepen van de Raad. zoals de werkgroepen voor het godsdienst onderwijs aan de Amersfoortse scholen, voor de publiciteit, voor de inventarisatie van reeds be staande oecumenische activiteiten en in aanleg aanwezige mogelijk heden, voor de onderlinge verwis selbaarheid van de geestelijken van de verschillende kerken en de erkgroep voor de pastorale bege leiding van kerkelijk gemengd ge huwden. De derde lijn van werken betreft het onderzoeken en stimuleren van activiteiten op het gebied van het functioneren van het Evange lie in de eigen stad: wat zijn de mogelijkheden en taken voor ker ken en kerkleden inzake de gees telijke volksgezondheid, de stads uitbreiding, het grootstedelijk „verzorgingsgebied", het vor mingswerk, enz. In veel steden en dorpen van Neder land zal men met genoegen kennis nemen van dit Amersfoortse pio nierswerk: in sommige gevallen om zo snel mogelijk het voorbeeld te kunnen volgen, in zeer veel an dere gevallen om de Amersfoortse kat eens uit de boom te kijken zo zijn we wel! Reden temeer om ds. Schipper heel veel succes toe te wensen. Het is niet de eerste keer dat onze medewerker Rik Valken burg voor een van zijn theologische discussie-interviews een niet-theoloog als „slachtoffer" uitkiest deze keer wist hij overigens dat hij in de heer P. Jongeling, het meest bekend als volksvertegenwoordiger voor het Gereformeerd Politiek Verbond in de Tweede Kamer, een gespreksgenoot zou aantreffen die bepaald wel over theologie en kerk kan mee praten. Niet voor niets wordt het Gereformeerd Politiek Verbond, voortgekomen uit de kringen der vrijgemaakte gereformeerde kerken, wel eens genoemd „de partij die zo veel theologie in haar politiek doet". Hetzelfde kan men overigens zeggen van alle andere activi teiten van de heer Jongeling. Want deze Fries van geboorte (61 jaar en nu wonend in Amersfoort) is behalve politicus ook journalisthoofdredacteur van het „Nederlands Dag- blad", en schrijver van een niet onaanzienlijke serie christe lijke jeugdboeken. Als Piet Prins Ls hij de auteur van de Wambo-serie, de Snuf de Hond-reeks, van jeugdland, kin derland en nog veel meer spannende lecteur die door vele tieners graag wordt gelezen. In de onderstaand weergegeven discussie komen de gedach ten en beweegredenen van de heer Jongeling bijzonder goed naar voren. Rik Valkenburg heeft op zijn gewone manier de vragen recht-op-de-man-af gesteld en heeft er antwoor den op gekregen die aan duidelijkheid evenmin te wensen overlaten. DE TIJDGEEST DWINGT TOT CHRISTELIJKE WEERSTAND Meneer Jongeling, wat vindt u van de huidige theologische ont wikkelingen?... Ik vind die tamelijk ver ontrustend. Er is een breed oe- cumenisme, dat nauwelijks gren zen kent. Ook openbaart zich een herlevend modernisme in R.K.- en Protestantse Kerken. Is o.a. clr. Kuitert te vergelij ken met de moderne theologen van deze tijd?... Hij komt nog niet met de radi caliteit van Harvey Cox e.a. Maar zijn weg zal daar zeker wel op uit lopen, vrees ik. Hij opereert in de Gereformeerde wereld, die voordien een heel ander aanzien had. Prof. van Niftrik?... In vele opzichten was hij de wegbereider van het Barthianisme en dat heeft hij behoorlijk radicaal ge daan. Ik heb de indruk dat hij later wat is gaan afremmen. Ook tegen de radicalisten onder de Synodalen (Ge- ref.) zegt hij: „Jullie gooien te veel weg, lopen te hard van stapel". Met het Berthiaanse grondmotief heeft hij echter nooit gebroken. Ziet u ook een parallel tussen Kuitert en Barth?... Ik geloof niet dat Kuitert het formaat heeft van Barth. Theolo gisch zal Kuitert wellicht bij een veel radicaler modernisme terecht komen, dan Barth ooit zou gewild hebben. Waardeert u het appel door de Pinkstergroeperingen?... Ik heb symphatie voor de warmte en kennelijke overtui ging. Toch doen zij tekort aam# de normale weg van Woord en ambt en doop. In plaats daarvan wordt de geestesdoop door hen te veel geaccentueerd. Moet er meer verlangen zijn naar het komende Godsrijk?... Doorlopend moeten wij met verlangen uitzien naar die Dag! Het laatste woord moet steeds zijn: Kom Iiere Jezus. We kunnen soms wel in hoogspanning komen. Verwacht u Jezus op een wolk?... Ja, ik geloof de bijbel zoals het er staat. Ik weet niet hoe het precies zal zijn. Ik wil het niet vergeestelij- ke door er iets anders van te maken. Het duizendjarige rijk?... Vooralsnog meen ik te moeten vasthouden aan de opvatting dat het Duizendjarige Rijk betekent erii buiding van de satan om niet zo ver te gaan als hij zou willen, om de volken te vereiden, er zijn in deze tijd wel levensmogelijkheden voor christenen. Na de ontbinding van de satan worden die steeds meer weg genomen. Hoe waardeert u de Gerefor meerde gezindte?.. Daar verwacht ik de meeste klankbodem. Ik heb wel bezwaar, ik heb er verdriet over dat de Gerefor meerde Gezindte zich niet in alles Gereformeerd betoont. Ook ten aan zien van ons geldt, dat wij steeds meer Gereformeerd moeten worden. Bedoelt u dat men allemaal Gereformeerd (Vrijgemaakt) moet worden?... Ik ben er blij mee, maar niet zonder kritiek. De E.O. is duidelijk de beste van wat, we voor handen hebben aan uitzendingen in de ether. Gelooft u de inspiratie van de btfbel, als Gods woord?... Ik zou dat wel wensen. Maar Ik4 wil niet zeggen vanuit een hoogmoe dige houding. Ik vind het verdrietig dat er zo'n veelheid van opvatting is over wat de Heere wil. Ook ai heb ik een bepaalde keuze gemaakt, waaraan ik in leven en sterven wil vasthouden, toch voel ik mij bepaald niet los van vele christenen die deze keus (nog) niet deden. Staat u achter de evangelische omroep?... Ik geloof niet in een mechani sche, maar organische inspiratie. Maar God heeft de hand van de schrijvers zo bestuurd, dat het God delijke waarheid isl! Er zijn wel ei gen achtergronden e.d. ingelegd. Het is niet zonder meer een dictee, maar het is in alles Gods onfeilbaar Woord. Hoe ziet u de verhouding Ro me - Reformatie?... Op het ogenblik doet zich het merkwaardige feit voor, dat binnen Rome en Reformatie een Vrijzinnige beweging opkomt. Er zijn Protes tantse mensen die zeggen: „Wat worden de Roomsen mooi Protes tant!" Men verkijkt zich op uiter lijkheden. Rome gaat niet de kant op van de Reformatie in klassieke zm, maar die van het modernisme. Met het vuile badwater van bepaal de Roomse bijgelovigheden die we verwerpen, wordt ook het schone kind van een aantal grondwaarhe den weggedaan, <Jie wij gemeen hadden. B.v. verrijzenis, hemelvaart, maagdelijke geboorte, etc. Komen hierdoor de orthodoxe roomsen en de orthodoxe pro testanten dichter bij elkaar te staan?... Op merkwaardige wijze komen we in dezen min of meer op één lijn te staan met de meest roomse Roomsen: Confrontatie! In sommige opzichten staan we dichter bij hen. dan bij Roomsen die de hele boel over boord gooien. Zijn er volgens u echte kinde ren van God in de R.K. Kerk?... O, Ja! Ik geloof dat er in allerlei kerken en groepen ware kin deren Gods zijn. Echter, daar is de kerkelijke vraag niet mee opgelost! Is er overeenkomst tussen zending en ontwikkelingshulp?.. Zending, mits goed bedreven, is door zijn aard ook een stuk ontwik kelingshulp. Jezus' woord: lerende hen onderhouden aides wat ik u ge boden heb, waarborgt dat. In dat ALLES is namelijk ook het cultuur mandaat begrepen en de arbeids ethos. Dat zet de maatschappij, de wereld om. Bij de Islam b.v. is de godsdienst star en log. Pas toen de Islam in Turkije naar de tweede plaats gedrongen was, kwam er ont wikkeling. De ontwikkeling, is zeer belangrijk. Maar het mag daarbij niiet blijven. Een zendeling heeft een nog belangrijker opdracht, al wil ik deze twee liever niet scheiden! Acht u in uw kerk (Geref. Vrijgemaakt) het synodale be leid juist ten aanzien van de on dertekenaars van de open brief?... Ja, ik acht dit beleid juist! De Synode heeft de Open Brief verwor pen en dfit had consequenties. Het gebeurde niet door zo maar een paar mensen, dat moet men wel in het oog houden. De Synode verwierp de Open Brief, en dat niet zo maar. zonder reden, maar met bijbelse ar gumenten. De Gereformeerde Kerken hebben nog eens nadrukkelijk hun spijt betuigd over 1944. Moet dit voor de Vrijgemaakte Kerken een reden zijn de uitgestoken hand te aanvaarden?... Het voorstel-Schut is niet aan vaard. Gesteld dat het aanvaard was, dan zijn er in de loop der jaren nog zoveel dingen gekomen, dat we verder dan ooit van elkaar afstaan. Waardeert u de vereniging „Waarheid en Eenheid"?... Ik heb wel sympathie voor hen. Ik hoop dat ze tot daden zullen ko men. Ik ben echter wel eens be- vreest dat het bij een protesteren zal blijven, zoals de Gereformeerde Bond dat doet in de Ned. Herv. Kerk. Wat moeten zij dan doen?... Als protesteren niet helpt, dan moeten zij zich losmaken van een kerk die zoveel afdwalingen tole reert. Of desnoods in doleantie gaan. In de hoop dat ze zich bij uw kerk zullen aansluiten?... Als we werkelijk op dezelfde grondslag staan, zal God ons wel bij' elkaar brengen. Wat vindt u de kerainhoud van de bijbel?... Datgene wat in zondag 1 van de Heidelbergse Catechismus wordt gezegd. Daarin wordt gesproken over de enige troost in leven en sterven, maar ook wat nodig is, om daar deelgenoot van te worden, na melijk door drie stukken: We moe ten leren hoe groot onze zonde en ellende is, hoe we daarvan verlost moeten wodrden en hoe we God voor deze verlossing dankbaar beho ren te zijn. Dat is heel concreet de kerninhoud van de bijbel. Wat bent u meer (liever): Poli- titicus, hoofdredacteur of boe- kenschrijver?... Ik stel voorop dat voor ons nooit van beslissend belang is wat wij zelf het fijnste vinden. Als Christenen zijn wij frontsoldaten. De Koning beslist waar we geplaatst worden' Zelf heb ik ook niet altijd gekozen. Vaak werd voor mij geko zen door de omstafdigheden. Ik houd zowel van mijn politieke als journa listieke arbeid (met inbegrip van het boeken schrijven, die eerst als feuil leton verschenen). Als ik toch een keuze moest maken, moet ik zeggen: de journalistiek heeft mijn voor keur. Ook verhalen mag ik bijzon der graag schrijven! Wilt u in al deze dingen een getuige zijn?... Ja! Een getuige van de grote zaak van Jezus Christus. Want het Koninkrijk komt!... U schrijft nooit „neutraal"?... Ik kan best zakelijke dingen schrijven (ook in de politiek) waar aan een buitenstaander niet direct zoveel christelijks zal merken. De achtergrond is toch altijd een zaak van het Koninkrijk. Leest u wel eens een detecti ve?.. Ik acht het niet uitgesloten dat een detective voldoet aan aanvaard bare normen. Ik lees wel eens detec tive verhalen, als ik er gelegenheid toe heb. Mag een christen zich ont spannen?... Zeker wel. Ontspanning, sport, humor en zo, dat mag allemaal van onze Heiland, mits het niet tot afgo derij ontaardt, of de zondagsheili ging erdoor in het gedrang komt. De Here geeft ons de vrijheid om te genieten. Hij is heel goed voor ons. In mijn jeugd heb ik genoeg gevoet bald, nu heb ik andere dingen aan mijn hoofd. Mijn kinderen mogen ook v/el aan sport doen, soms t.v. kijken etc. maar... met mate! De knop van de t.v. staat onder mijn beheer. Zo behoort het m.i. ook te zijn! En... mijn kinderen moeten al lereerst studeren!... Is moderne literatuur ver keerd?... Wij behoeven deze niet af te wijzen omdat ze modern is. Eigen tijdse vorm daar behoeven we niet afwijzend tegenover te staan. Wel tegenover de doorbraak van de wetteloosheid. Hoe staat u tegenover uw ver- zetscollefa uit de oorlog, de heer Bruins-Slot?... Ik heb geen contacten meer met hem. Ik heb veel waardering voor wat hij in de bezettingstijd heeft verricht. Maar ik heb toch ook kritiek op de bekering ten kwade, die zich bij hem voltrok, waarvan nog steeds niet het eindstadium is bereikt. Hij glijdyt nog steeds ver der uit. Hij is bezig de ARP, gere kend naar haar oorspronkelijke Groeniaanse uitgangspunten,kapot te maken, waar „Trouw" aari mee werkt. Wat vindt u van minister Luns?.. Hij is een groot diplomaat en een zepr bekwaam minister van Buitenlandse Zaken. Wellicht één van de bekwaamste die we ooit heb ben gehad. Hij heeft voor, dat hij menigmaal voor de Nederlandse be langen goed is opgekomen. Hij heeft een vaderlandse gezindheid. Hij is echter ook diplomaat in deze zin, dat hij zich soms niet bereid toont te vechten voor zaken die men om ethische redenen tot het uiterste zou moeten verdedigen. Neem b.v. West-Irian. Heeft u nog een slotopmer king?... Ik zou willen dat ons volk wakker schrok uit een geestelijke dommel die een doodsslaap dreigt te worden. Radicaal-revolutionaire groepjes leggen met hun luidruchti ge acties vaker hun wil op aan een te passieve meerderheid. De wette loosheid dreigt te triomferen. De grote christelijke partijen bieden nauwelijks verzet. Het is meer dan tijd om de concrete christelijke weerstand te organiseren: Tegen de revolutie het Evangelie! De brief van Jacobus Ls een moeilijl voek, ómdat het zo eenvoudig is. E kan niet mee gemarchandeerd worden; er kan ook niet over gefilosofeerd wor den. Elk woord is een schot op het hart en zet ons onbarmhartig voor de kern vragen van het Evangelie. Maar óók voor de kernvragen van ons leven, want die vallen samen. Als Jacobus schrijft aan de verstrooi de Christenen is de eerste eeuw, is dat een merkwaardig moedgevend woord ook voor onze tijd. Want het is uiterst nuchtere realiteit om in de situatie van toen en óók van nu te spreken over verzoekingen. Die zijn er immers voor elke generatie en alle ouders uit alle tijden hebben er hun zorg voor gehad. Nu heeft het woord verzoeking een wat negatieve klank, omdat het als een valkuil, een neerzuigende macht wordt ervaren. Maar hetzelfde woord heeft ook een andere kant en gaat dan in de richting van een beproeving, een span ning, een aanvechting. En déze beteke nis heeft het woord bij Jacobus en hij wil daar wat van zeggen. Namelijk, dat het een vreugdevolle zaak is, om te moeten leven in de spanningen, de ups-and-downs, het heen-en-weer! Daar moeten de verstrooide en ver jaagde eerste christenen voluit van ge weten hebben en hun emoties liggen ver van ons vandaan. Al moet tegelijk gezegd, dat menig christen zich van daag de dag eveneens verstrooid en verjaagd voelt al is het dan in een an dere zin dan bij Jacobus. Maar moge de ontworteling dan niet territoriaal zijn, er is een enorm veld van geestelijke ontworteling en aarzeling aan de gang, bij oud en jong, en er is nauwelijks meer één terrein van het leven te noe men, waar de heroriëntering niet aan de gang is. Niet in het minst op het terrein van bijbel en geloof. Het kan irriterend zijn, wanneer ie mand al de huidige onrust en aarzelin gen als boeiend en nuttig aanprijst, omdat het voor velen van ons doodver moeiend is. Toch komt die huidige on rust en onduidelijkheid en herbezin ning in een ander licht te staan, wan neer we Jacobus het zien wagen om de chaos van het leven de mensen aan te prijzen als „enkel vreugde". De verzoeking van het leven, de spanning, de storm, die nergens te ont lopen verschuivingen en het overal af brokkelen van het vertrouwde, het vei lige en het permanent op de tocht staan, moet naar dit bijbelwoord ons niet moedeloos en wanhopig maken, maar veel meer reden zijn om er blij mee te zijn. Ik ben geneigd om deze kijk op de onrust te noemen een anti-biologische levenwet! Want wij rustzoekers en min naars van de orde en de zekerheden, en dat geldt zeker voor de Nederlander (een klein land heeft immers maar een kleine horizon!), wij zullen altijd we onze moeite hebben om zó tegen onze geestelijk? en maatschappelijke gezetenheid en gemakzucht in te gaan en er zelfs „vreugde" in te scheppen, wanneer onze veiligheden worden ver stoord. Het voor „enkel vreugde" hou den komt ons als een dwaasheid voor; een tegennatuurlijke instelling. Mis schien verbazen wij ons te weinig over deze aangeprezen tegennatuurlijke le vensinstelling, omdat wij te allen tijde geneigd zijn tot een evangelie, dat naar de mens is. En ook hét evangelie van de rust, van de ongestoordheid, van het spanningsloze, van het niet-behoeven- te-kiezen en niet-behoeven-te-vechten, is een evangelie naar de mens! En het zal er altijd wel blijven ook, want hoe weinigen houden het uit om die anti- biologische levenswet te aanvaarden en hun natuurlijke gemakzucht te onder kennen als werkelijke verzoeking en de verzoekingen van het dagelijkse leven, met z'n moeilijke keuze, z'n vraagte kens en z'n allesopeisende geloofscon- centratie en gebedsconcentratie als „en kel vreugde"? Waar de onderste steen boven komt en geen ruimte meer blijft voor inner lijke reserve; waar uit moeite en tegen slagen de persoonlijke keuze en de ze kerheid bevochten is, daór blijft ruimte voor „enkel vreugde", naar het woord van onze God. Laat het aan de bezorg de christenheid van onze eeuw gezegd zijn. Veeónendaal Th. Ferwerda. Nederland is vanouds een toevluchtsoord ge weest voor iedereen die in vrijheid volgens zijn eigen beginselen wilde leven. Het was dan ook geen wonder dat een groep Engelse „dissenters", die het in het begin van de 17e eeuw in hun va derland moeilijk hadden, een toevluchtsoord zochten in Nederland, „where they heard was freedom of religion for all men". En die vrij heid van godsdienst voor iedereen zochten deze puriteinen. Ze hadden nogal wat bezwaren te gen het tweeslachtig karakter van de Engelse kerk en zij wilden deze gezuiverd zien van alle rooms-katholieke invloeden. Zo wensten zij een presbyteriaal systeem in plaats van een episco paal stelsel. Maar koning Jacobus I, de eerste Stuart, die sinds 1603 in Engeland regeerde, wil de niets van deze prioriteiten weten integen deel zij werden wreed vervolgd. Voor hen re den om een nieuw bestaan te gaan zoeken in Nederland. De naam Pilgrim Fathers overigens pas in de 18e eeuw voor het eerst voor deze mensen gebruikt zou de indruk kunnen wekken dat het in hoofdzaak oude mensen waren die in 1608 scheep gingen naar Amsterdam. Die indruk klopt niet: de oudste van hen was 57 jaar. verre weg de meesten waren tussen de twintig en de dertig en er waren ongeveer dertig kinderen aan boord. De naam pelgrims werd gegeven omdat een van hun leiders. William Bradford, verklaar de dat zijn volgelingen wisten dat ze „pelgrims op deze aarde" waren; en de naam Fathers kre gen zij omdat zij de „Founding Fathers" van New England werden, stichters in Amerika van het „nieuwe Engeland" en van de stad New Ply mouth. In 1608 kwamen ze aan in Amsterdam. Daai herinnert de Engelse Pelgrimsteeg English Pelgrims' Lane nog aan hun verblijf. In d< Engelse presbyteriaanse kerk op het Begijnhof vindt men een herdenkingsraam. Maar lang zijr ze in deze stad niet gebleven. Aanvankelijk slo ten zij zich aan bij puriteinen, die al eerdei in Amsterdam waren gekomen, maar het bleek niet mogelijk de vrede en de eendracht met dez< landgenoten te bewaren. Daarom besloot Johr Robinson, hun voorganger, zich in Leiden te ves tigen. Aan de burgemeesters van deze stad wer< toestemming gevraagd zich daar te Engelse puri teinen en die werd hun op 12 februari 1609 ver leer.d. In Leiden vonden deze Engelse puriteinen dai eindelijk de vrijheid en de bescherming die zii zochten maar de sociale omstandigheden wa ren voor hen daar niet zo bijster gunstig. En dus besloot een deel van hen naar Amerika te vertrekken waar zij andere Engelse kolonies zouden vinden en waar zij hun identiteit beter zouden kunnen bewaren. Op vrijdag 31 juli 1620 vertrokken ze per schip naar Delfshaven en de volgende dag scheepten zij zich in op de Speed well, een niet helemaal zeewaardig schip dat hen wel naar Engeland bracht maar niet geschikt was om de grote oversteek te wagen. Daarom stapten zij in het Engelse Plymouth over op de Maflower die hen na een voorspoe dige reis in het najaar van 1620 Amerika bin nenbracht. Tot hen behoorde niet John Robin son, hun leider hij bleef in Leiden wonen waar hij in 1625 overleed. Hij ligt in de Pieters kerk begraven. zoekers naar godsdienstvrijheid ze zullen niet stilgestaan hebben bij de betekenis die deze mensen hebben gehad voor de Amerikaanse sa menleving. >eurde Drecies 350 iaar geleden O O Dit alles gebeurde precies 350 jaar geleden oldoende reden om dit jaar 1970 te gebruiken als en herdenkingsjaar. Een tikkeltje om commer ciële redenen: in de stichting Pilgrim Fathers herdenking 1970 zijn de VVV's van Leiden. Rot- erdam en Amsterdam en ook het Nationaal Bureau voor Toerisme vertegenwoordigd en deze stichting heeft heel wat toeristen trekkende evenementen op touw gezet wie zal het hun kwalijk nemen! Leiden is hiervan het middelpunt de directeur van de stichting, de heer R. A Dekker, is tevens directeur van de Leidse VVV In deze stad werd op 29 april het herdenkings jaar geopend met een toneelvoorstelling in de Lakenhal waarin de geschiedenis der Pilgrim Fathers herleefde. In die Lakenhal is ook een speciaal ingericht die tot 4 oktober geopend zal zijn de traditionele Leidse 3 3 oktober-feesten zullen trouwens ook speciaal op le Pilgrim '"ather-herdenking zijn gericht. Een der hoogtepunten is zonder enige twijfel Je le augustus geweest, toen de reis van Stichting naar Delfshaven nog eens is herhaald. Heel wat eigenaren van 17e-eeuwse boten, verenigd in de stichting Ronde en Platboomvaartuigen. hebben hun medewerking verleend om de in 17e eeuwse kostuums gestoken deelnemers aan de tocht van Leiden naar de Aelbrechtskolk in Rotterdam- Delfshaven te belangstellenden de weg die de Engelse dissenters 350 jaar eerder op dezelfde wijze waren gegaan. Heel veel belangstellenden hebben toen een ogenblik teruggedacht aan deze Dat zal eerder het geval zijn op 26 november, de vierde donderdag van die maand die eerst Amerikaanse traditie Thanksgiving Day is. Deze dankdag is in 1621 voor het eerst georganiseerd door de Pilgrim Fathers om God te danken dat zij die eerste strenge winter hadden overleefd. Ook in de Pieterskerk in Leiden wordt deze dag nog ieder jaar gevierd dit jaar op een bijzon dere wijze, al was het alleen maar door het Grand Turkey Dinner dat dan zal worden geor ganiseerd! Maar daarnaast zal zeker ook de nadruk wor den gelegd op de waarde die het verblijf in Leiden van dit kleine groepje Engelse protestan ten voor de hele Amerikaanse samenleving heeft gehad. De denkbeelden van vrijheid en democra tie die zij in deze stad vonden, nebben zij als een erfenis aan de Verenigde Staten nagelaten. En dat is niet alleen maar een wat verheven Hollandse mening. Ter gelegenheid van het Pil grim Fathers Year is een opstellenwedstrijd uit geschreven. Winnares van de tweede prijs was Laurel Shaw Sorenson, een tocht van 16 jaar uit Westfield in Massachusetts ze maakte ook de tocht van Leiden naar Delfshaven mee. Zij for muleerde de betekenis der Pelgrim Fathers al dus: „Alles wat de Pilgrim Fathers hebben nage laten. ligt omvat in de democratische denkwijze. Amsterdam en Leiden hebben hun een kans ge geven om de regels die zij nodig hadden voor hun eigen kolonie, te formuleren."

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 11