Felle jacht op de kist van de generaal
RIJKSPOLITIE VIER T ZONDER
DR UKTE 25-JARIG JUBILEUM
Nog heel wat wensen
voor de toekomst
POLITIEMAN NIET IN RAAD
Platen
Tekort
Voordelen
Specialisten
Hoge vlucht
Ambteloos
Protest
Liet is niet xo moeilijk een aantal willekeurige burgers rovertje
te laten spelen, maar omgekeerd kun je er ook bést
een keertje opsporingsambtenaren van maken. De vijfentwintig
jarige rijkspolitie deed dat gisteren in 't minuscule Maasstadje
Woudrichem, waar ter gelegenheid van het zilveren jubileum
een „praktische persconferentie" werd gehouden. Daar kwam
vanzelfsprekend de rijkspolitie te land, te water en in de lucht
aan te pas, maar voor 't overige was het lekenwerk, zij het
onder aanvoering van rijkspolitiemannen en onder het oog van
de hoogste chef in het korps, generaal W. de Gast.
Het geval wilde, dat een door de generaal verzonken kist
met voorlopig raadselachtige inhoud was verdwenen uit een
der horecabedrijven, waarin het stadje opmerkelijk ruim ge
sorteerd is.
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1970
De baas weet al het een en ander nu moet de hond, nadat hij iets heeft
gekregen om daaraan te ruiken, het spoor verder uitdiepen.
Een rijkspolitieman hoort eigen
lijk niet thuis in de raad van een
gemeente waarin hij zijn werkzaam
heden vervult, aldus verklaard ge
neraal W. de Gast desgevraagd tij
dens de persconferentie ter gelegen
heid van het zilveren jubileum van
zijn korps. Hoewel hij de restrictie
maakte dat het hier alleen om zijn
persoonlijke mening ging, zei de ge
neraal het onjuist te vinden dat een
rijkspolitieman m de raad invloed
kan uitoefenen op het beleid van de
burgemeester, hoofd van de politie.
Anders is het gesteld, als de politie
man zijn dienst doet in een andere
gemeente dan waarin hij woont, al
dus de generaal.
pk was er een bejaarde Woudri-
Chemmer die met nog een tien
tal andere stadgenoten op het
plaatselijke praatbankje gefotogra
feerd werd- Ten prooi aan felle ver
ontwaardiging eiste hij van een rijks
politieman. dat het filmpje in beslag
zou worden genomen. De rijkspolitie
man voornoemd wist de zaak in der
minne te regelen, hetgeen ook in het
leven van alledag niet zelden de taak
van een rijkspolitieman is, en nog
niet eens de minste taak. Vooral
rijkspolitiemannen in kleine gemeen
ten kunnen daarover meepraten. Ze
ker in die gemeenten is de goede
image van het korps voor een niet
gering deel te danken aan de plaats,
die zijn vertegenwoordigers in het
gewone dagelijkse leven weten in te
poen kon ook aan de openbaarheid
prijsgegeven worden wat in die
kist van de generaal zat: grammo
foonplaten met opnamen van de
rijkspolitiekapel. Daarmee werd die
kapel even in het middelpunt van de
belangstelling geplaatst. „Met veel
genoegen," aldus de generaal die er
aan herinnerde, dat de kapel bestaat
uit rijkspolitiemannen, die gewoon
dienst doen en eenmaal per week
naar een wisselend verzamelpunt
gaan om te repeteren. Dat kost nogal
wat opofferingen maar de resultaten
zijn erg goed en het korps zou het
jammer vinden, als het te eniger tijd
niet meer zou kunnen.
heid in gedrag, houding en kleding;
De geldmiddelen alleen al
de instrumenten vertegenwoordigen
een bedrag van rond vijfendertig
duizend gulden komen van do
naties schenkende politiemannen,
enkele gemeentebesturen en parti
culiere bedrijven;
De Rijkspolitiekapel beet de
spits af en toonde, dat er op een
fijne manier veel swing in marsen
te verwerken is. Zoals in het ver
leden meer is gebeurd, voegde de
Dutch Swing College Band zich bij
de politiemensen.
Een belangrijk punt bij de Rijks
politiekapel blijft het. dat hier geen
musici aan het werk zijn die vrij
gemaakt zijn van de dienst om zich
aan de muziek te wijden. Het zijn
allemaal jongens uit het harde eigen
vak. die de tijd voor hun oefeningen
moeten lospeuteren uit hun eigen
tijd of uit een paar uurtjes, die de
dienst misschien kan missen maar
menig burgemeester hoofd van
de politie uit eigen plaats ziet de
opper of de wachtmeester die dag
maar nóde vertrekken. Anderzijds,
als de Rijkspolitiekapel opeens een
plaatselijk feest komt opluisteren
dan is er vaak meer begrip.
Lief vijfentwintigjarig bestaan van het Korps Rijkspolitie wordt ietwat stil gevierd zo
stil, dat het haast beperkt blijft tot de opmerking van een oudgediende, die 's avonds
thuis komt, tuniek en koppel aan de kapstok hangt en tot vrouw en kinderen zegt: ,,'t Is al
weer vijfentwintig jaar geleden dat ik er bij kwam".
Voor die man in zijn dorp of zijn kleine stadje heeft het korps dan toch nog een bescheiden
jubileumviering opgezet, ergens in een nederzetting aan een van onze grote rivieren (elders op
deze pagina nader aangegeven), maar waarbij toch ook voldoening doorklonk over hetgeen
dat korps in al die jaren heeft gedaan.
In het motel Gorkum was gisteren een aantal officieren van het korps te land, te water
en in de lucht - aanwezig om er een aantal genodigden iets over te vertellen. Toen iedereen
zat en luisterde was er eigenlijk niemand van de gastheren, die op wilde staan om de lof
trompet te steken. De algemeen inspecteur van het korps, generaal Wde Gast, volstond met
het aanhalen van wat anderen over de rijkspolitie hebben gezegd.
¥¥ij liet de minister van justitie spreken, die in zijn jaarverslag heeft
-*• gezegd, dat de rijkspolitie haar vele taken naar behoren heeft ver
vuld en dat zij dit alleen maar heeft gekund dooi* bekwaamheid en toe
wijding in alle geledingen van het korps". Tn een aantal gevallen werden
moeilijke en soms benarde situaties opgelost door met wijs beleid gepaard
gaande moed". Nou. dat ziet er wel plezierig uit. Maar de minister bleek
ook klachten te hebben, zij het dan ook dat die niet voortvloeiden uit de
manier waarop het korps werkt.
D'
heeft vernomen dat er
zijn van het civiele
name van hurgemees-
le minister
klachten
bestuur, met
ters over
de tekorten aan personeel
de trage bouw van bureaus
de afwezigheid van politiepersoneel
by lichameiyke oefeningen in dienst
verband
het onderhouden van de schietvaar
digheid
het volgen van cursussen voor bij
scholing
Over enkele maanden zal de nieuwe opleidingsschool van de rijkspolitie
in Apeldoorn van start kunnen gaan, aldus de algemeen-inspecteur van
het Korps Rijkspolitie, generaal W. de Gast. Tegelijkertijd zal de op
leidingsschool in Arnhem worden opgeheven, maar deze mutatie betekent
toch, dat jaarlijks een groter aantal adspiranten kan worden afgeleverd
dan nu het geval is. Het totaal samen met de opleidingsschool in het
Liihburgse Horn komt dan op 650, terwijl het maximum nu 500 be
draagt. Wanneer het aantal plaatsen volgeboekt blijft kan de rijkspolitie
redelijk in de eigen vacatures voorzien.
Overigens blijft van de kandidaten, die zich in eerste instantie aan
melden slechts 10 procent over, een cijfer dat overeenkomt met dat van de
gemeentepolitie. Het komt voor. dat afgewezen kandidaten van rijks-
en gemeentepolitie naar de verschillende korpsen overgaan. Dat is niets
bijzonders, aldus generaal De Gast; het gaat namelijk niet alleen om men
tale en lichamelijke geschiktheid, maar ook om geschiktheid voor stad of
platteland. Iemand die bij een stadskorps wordt afgewezen kan zeer ge
schikt zijn voor dienst op het platteland en omgekeerd.
Inmiddels werken bij de rijkspolitie ook zeventien vrouwelijke officieren,
hoofdzakelijk voor kinderen. Er bestaan plannen, ook in de lagere rangen
medewerksters toe te laten.
de training als lid van een mobiele
eenheid
het verlenen van bijstand elders
het optreden als lid van de kapel.
die burgemeesters hebben gelijk, al
dus dc generaal. Het tekort is mis
schien nog wel groter dan zij denken,
namelijk gemiddeld 25 pet. Met de
vele eenmansposten gaat het nog wel
immers die éne man moet er zijn
en hy is er. Maar als een tweemans-
post een vacature oploopt is er met
een al een tekort van 50 pet. De
prognose over de periode 1970-1980
heeft uitgewezen, dat bij handhaving
van de organisatie zoals die nu is
jaarlijks 550 tot 650 wachtmeesters
moeten worden aangeworven. Mo
menteel komt het korps tot 470 man
per jaar, bij een volledige bezetting
van de opleidingsscholen in Arnhem
en Horn in Limburg. Als straks Apel
doorn de plaats van Arnhem inneemt
komt de opleidingscapaciteit op 650
man. maar dat betekent ook een uit
breiding van het docentenkorps, die
op de een of andere manier uit het
toch al krap bezette geheel moeten
komen...
(~kp 't ogenblik vormt de landdienst met
een organieke sterkte van ruim
7500 man het grootste deel van het
korps. Er is rijkspolitie in 744 ge
meenten, waarin een groeps- of post-
coinmandant de leiding heeft. Een dis
trictscommandant heeft in deze con
stellatie een staf, waarin specialisten
zijn opgenomen voor verkeers-, re
cherche- en jeugdzaken. Zes distric
ten hebben nog een bereden groep en
in ieder district zijn een of meer
speurbondengeleiderts gestationeerd.
Bovendien is er nog de rijkspolitie te
water, die tegen de 140 vaartuigen in
gebruik heeft hele snelle, zoals
haastige vluchtelingen nogal eens
moeten ervaren. Overigens is de
rijkspolitie te water in verschil
lende verschijningsvormen een in
stelling die al eeuwenlang bestaat.
meenten worden immers groter). De
verleiding is er om te zeggen, dat de
ze organisatievorm met grote vraag
naar politiemensen ten plattelande
nauwelijks voldoet, maar generaal De
Gast voerde daartegen aan, dat er
ook voordelen zijn. Als het nodig is
om ergens tijdelijk veel politiemen
sen ter beschikking te hebben, dan
kan de rijkspolitie daarin voorzien.
Deze dienstverlening wordt zeer op
prijs gesteld Amsterdam bijvoor
beeld kan er met kennis van zaken
over meepraten.
Al gauw nadat de eerste ondernemen
de luchtvaarders van zich lieten
spreken ging ook de politie de lucht
in: op de'belangrijke luchthavens van
ons land is nu de rijkspolitie gesta
tioneerd en de laatste tijd heeft, ook
de surveillance in samenwerking met
de gronddienst letterlijk een hoge
vlucht genomen al blijven de vlie
gende politiemannen bij voorkeur
wat lager boven de grond, zodat ze
goed kunnen zien wat we hier bene
den allemaal uitkruimelen. Grote be
kendheid heeft ook de algemene ver
keersdienst gekregen, die in Drieber
gen is gevestigd en waarvan de SAS
(Surveillancegroep Autosnelwegen)
een roemruchte telg is geworden.
Dit alles is gegroeid uit wat men eens
de „gendarmerie" heeft genoemd, die
alweer was gegroeid uit wat daarvoor
het instituut was dat ons de „veld
wachter" leverde.
„Toen werd het Korps nog met een „C"
geschreven", aldus generaal De Gast.
Verder gaan
rug.
de herinneringen niet te-
Ze hoeven ook niet verder terug te
gaan, want er is op dit moment, werk
genoeg, dat de gedachten bezig houdt.
Generaal W. de Gast, algemeen
inspecteur van de rijkspolitie, stelde
er prijs op om zélf de grammofoon
plaat van de Rijkspolitiekapel uiit te
reiken. Waarom? Hij laat de re
censies spreken.
Kapitein Hoogervorst, ex-
Koninklijk Conservatorium, ex-
Marinekapel en ex-Koninklijke Mi
litaire Kapelmusicus houdt niet van
militair vertoon, wèl van correct
ion groter aantal adspiranten is nodig
om het huidige en goed voelbare
tekort in te lopen en het verloop op
te vangen met jaarlijks minstens
honderdvijftig man (de plattelandsge-
De rijkspolitie te water is er niet alleen om de overtreders en denk niet dat het er veel minder zijn dan op
de weg tot de orde te roepen, maar ook om een ruim opgezette voorlichting te geven. Publikaties over aller
lei problemen zijn te krijgen bij de diverse bureaus. Ook houdt de rijkspolitie te water vaak lezingen voor leden
van watersportverenigingen.
Woudrichem heeft het geweten
dat wèl. De amateur-speurders
woelden het stadje geanimeerd,
maar misschien minder efficiënt
om. Huisvrouwen werden ter verant
woording geroepen vanwege kisten die
zij in de tuin hadden staan. Een gezin
dat juist aan het verhuizen was moest
verklaren, waar al die kisten wel voor
dienden. Op de camping bij het water
werd een heer. die het allemaal hoogs!
ernstig bleek op te nemen, zolang
doorgezaagd over de auto van de die
ven. dat hij tenslotte vertwijfeld uit
riep: „Ja mensen, ze zijn verdwener
in de richting Gorkum". De speurders
zetten zich toen neer aan de waterkan!
om contemplatief in die richting te
blijven staren, want de echte rijks
politie hield wèl de contactsleutels van
de ruimschoots voorhanden zijnde
overvalwagens in eigen beheer.
nemen. Met op de achtergrond de
wetenschap: „Als er echt iets ergs
gebeurt weten ze ook wat hun te
doen staat."
Maar goed, de kist werd uiteindelijk
gevonden door de speurhond voor
de liefhebbers: kruising tussen een
Duitse en een Belgische herder, als
eenjarige ambteloze hond opgekocht
bij een Groningse spoorwegman en nu
meester op alle wapens in de tuin
van de pastoor. Dit alles, terwijl pas
toor zelf de gordijnen had dichtge-
irokken, misschien op het momenl
zelve afwezig zijnd, waardoor hem de
aanblik bespaard bleef van al die
amateurs in het speurwerk, die siga-
rettepeuken uittrapten in het perk
met de afrikaantjes. Aan de solide
.uinpoort klopte en beukte de jeugd
van Woudrichem, die nog meer wilde
den dan op de straat al te zien was
geweest. Een teruggeklopt antwoord
van een plaatselijke rijkspolitieman
was genoeg om het te doen bedaren,
ze kennen elkaar daar in Woudri
chem.
Gelukkig dus ook, dat die kist weer
terecht kwam, meer ondanks dan
dank zij de inspanning van de ama
teur-genodigden, die Woudrichem zo
bekwaam op zijn kop wisten te zet
ten. Toch kon de districtsrecherche
van Den Bosch van die amateurs nog
iets vriendelijks zeggen: „Generaal,
als u nog medewerkers met een late
roeping kunt gebruiken hier zijn
ze."
Maar „ze" waren al begonnen aan
andere dingen, die bij zo'n jubileum
voering horen. En wie naar huis bel
de om te zeggen dat het wel wat la
ter zou worden wat moet je nu
met zo iemand in de politiedienst?
O
Nadat de kist van de generaal gevon
den is onderzoekt de technische dienst
vingerafdrukken en mogelijke andere
aanwijzingen.
O
De speurhond heeft het object gevon
den, maar nu moet hij eraf blijven,
omdat hij anders vingerafdrukken e.d.
kan weglikken.
