„We zeiden al maanden tegen elkaar: Laten ze er ons maar heensturen 99 Zulke acties zijn gevaarlijl en ontoelaatbaar Chauffeurs vrij op borgtocht Soldaat in de knoei door valse aangifte van geboorte Juristen vragen vervolging van mariniers Kapitaalvoorziening gemeenten weegt zwaar voor Witteveen Verban na slapers ook auto's COMMANDANT KORPS MARINIERS: Volgende week Kamerdebat Niet alle schade wordt vergoed INVOERING SLAAPVERBOD WAS FOUT" VVD wil niet in Amsterdams college B. en W. Echtpaar dood na botsing ROTTERDAM NIET BEREID POPFESTIVAL BELASTING TE SCHENKEN Groningen wil deel opbrengst aardgas voor eigen pro bleemgebied Golden American - groot van smaak en zo zuiver als goud! GEVAARLIJK GETRAIND MARINE Een platenbon is altijd raak VERDACHTEN VAN MENSENSMOKKEL GEMEENTERAAD AMSTERDAM: Commissie oneens over rente voor studietoelagen 99 Een platenbon is altijd raak Met een plaat vindt iedereen z"n draai DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1970 DOORN „We hebben het gedaan omdat die lui en ook die buitenlanders op ons Nationaal Monument een troep maken", zegt een 22-jarige beroeps- marinier uit de Van Braam Houck- geestkazerne in Doorn. Hij is een van de vijftig Doornse mariniers, die dins dagavond met collega's uit Amsterdam en Den Helder de Dam schoonveegden. Maar er komt nog iets bij. Een kwart van de mariniers uit deze kazerne is afkomstig uit Amsterdam. „Als we thuiskwamen hoorden we dat onze meisjes waren lastig gevallen door die vetlappen", zegt er een. „We hebben over het algemeen niets tegen langha- rigen en zo. Maar we zeiden al maan denlang tegen elkaar: Laten ze er ons maar heensturen Daar zaten we om te springen". „Kijk, we hebben niets tegen langha- rigen, dat ze daar zitten is akkoord, slapen is ook goed. Maar ze moeten niets beschadigen, plunderen en win kelruiten ingooien". De organisatie was perfect. In de ka zerne gingen intekenlijsten van hand tot hand en dinsdagavond liepen de as pirant-strijders gewoon de poort uit als of ze normaal gingen passagieren. Bui ten de poort groepeerden ze zich en ver trokken ze in auto's en met de trein naar Amsterdam. „Niemand van de officieren of onder officieren wist er iets van; het kwam als een volledige verrassing", vertellen de mariniers, die in hun stamcafé al „Damrakkers" genoemd worden. „Onze superieuren moeten het nu wel open lijk afkeuren, maar in hun hart vinden zij het wat prachtig." „Er wordt ook niemand gestraft", weten ze te voorspellen. „Het is toch niet uit te zoeken wie er naar Amster dam geweest is. De jongens die 's nachts laat thuis waren gekomen, zijn van hun bed gelicht en onder vraagd door de marechaussee. Maar ze hebben er niets uitgekregen, want ie dereen helpt iedereen. Gistermorgen moesten we aantreden en de comman dant gaf ons een vermaning. Hij had het over discipline en korpseer en zo..." De meeste mariniers in Doorn voelen niets voor nog zo'n wilde actie. „Maar", zegt er een, en zijn collega's knikken instemmend, „laten ze ons officieel in zetten voor zoiets. We zitten in de ka zerne en doen niets, terwijl er overal rotzooi is. Laten ze ons gebruiken voor politiediensten". De Doornse mariniers zijn overigens van plan een gelukstele gram te sturen aan de Boerenpartij, omdat het de enige partij is die met hun optreden heeft ingestemd. ROTTERDAM Op het hoofd kwartier van het korps mariniers be leefde de commandant, generaal-ma- joor C. C. Schoenzetter, gisteren geen r ou tinedag. De actie van enkele tientallen mari niers en marine-mensen, die dinsdag avond in Amsterdam er op los giingen, is aanleiding tot veel onderzoek en overleg in de hoogste top van de on derdelen. Na besprekingen in Den Haag vindt de generaal in de namid dag tijd voor «en kort vraaggesprek. Werden de militairen die op de Dam vochten, naar uw mening geïnspireerd door bravoure, door wrevel jegens de Damslapers of door hun opvatting over de openbare orde? „Zover als het onderzoek tot nu toe heeft uitgewezen, werden de meesten tot hun afkeurenswaardige actie geïnspireerd door de overtuiging dat de orde op de Dam hersteld moest wor den". Verraadt deae actie niet een gevaar lijke mentaliteit van onverdraagzaam heid? „We moeten afwachten inhoeverre hier van een min of meer gecoördineer de actie sprake is geweest. Voor zover ons tot nu toe gebleken, is het plan tot de actie bij twee verschillende onder delen in Den Helder en Doorn, spon taan ontstaan. Zij hebben elkaar als bij toeval in Amsterdam ontmoet. Het zijn overwegend jonge mensen geweest die spontaan plegen te reageren op situa ties". Volgens ooggetuigen is er door de militairen met kennelijke geestdrift ge slagen met riemen en fietskettingen. „Daarover bestaat nog geen duidelijk beeld. Als dit zo is, dan wordt het voor ieder weldenkend mens wel helemaal duidelijk hoe gevaarlijk dergelijke ac ties zijn. Door het ontbreken van lei dinggevend kader kunnen dergelijke acties inderdaad gemakkelijk ontaar den". Zijn de mariniers mentaal getraind om, wanneer dat nodig zou zijn, derge lijke acties onder leiding en op verzoek van de wettige overheid uit te voeren? „De marinier wordt getraind om op te treden in verband van de VN-troe pen. De acties van de VN-troepen ver gen het uiterste aan takt en zelfbeheer sing". Zijn de jongens niet aangemoedigd door een bepaalde mentaliteit onder de officieren met wie zij dagelijks te ma ken hebben? „Ik meen dit ten stelligste te kunnen ontkennen. De hele leiding van het korps mariniers is er naar mijn vaste overtuiging van doordrongen dat derge lijke acties ontoelaatbaar, onduldbaar en zeer gevaarlijk zijn". Wordt ook de gewone, jonge mari nier vertrouwd gemaakt met het gis tingsproces in onze samenleving, zodat hij althans op de hoogte raakt van de mentaliteit bij jeugdgroepen die zich tegen de bestaande orde verzetten? „In de afgelopen jaren is er tijdens de opleiding en de training steeds meer aandacht geschonken aan de stromin gen die onze tegenwoordige samenle ving beïnvloeden. Gebeurtenissen, zoals die van dinsdagavond, inspireren ons uiteraard om het in het korps nog meer aan maatschappij-voorlichting te doen". Acht u het niet betreurenswaardig dat er blijkbaar zo'n geestelijke muur tussen jonge mensen onderling bestaat, dat bij de tachtig militairen kennelijk geen enkel erkennen, begrip of respect bestond voor de mogelijk eerlijke le vensvisie van de Damslapers? „Een militair verkeert natuurlijk al tijd in een wat moeilijke positie. Hij dient, wanneer de wettelijke overheid hem dat op draagt, mee te helpen aan het handhaven van de bestaande orde. En tegelijk leeft hij in een zich snel veranderende maatschappij". „Ik betreur de geestelijke afstand tussen leeftijdsgenoten, zoals die uit de actie zou kunnen blijken. Los van deze overweging wil ik echter graag nog eens duidelijk stellen: in een democra tie zijn dergelijke acties ontoelaatbaar en gevaarlijk". ADVERTENTIE f5,- 7,50 10,-15,-20,-25,- DEN HAAG De Tweede Kamer gaat volgende week woensdag of don derdag met de regering debatteren over de jongste ongeregeldheden in Amster dam. Zij is dan in het bezit van een schrif telijke uiteenzetting van het kabinet daarover. In dat stuk gaat de regering in op de troebelen van maandag en op het optreden van marinepersoneel de dag daarna. Dat laatste was gisteren voor de so cialistische fractieleider drs. Den Uyl aanleiding om de regering opnieuw om inlichtingen te vragen. „In de gebeurtenissen van dinsdag zit een element dat ik als bijzonder ernstig beschouw. Daar heeft marinepersoneel de wettige organen van de rechtsorde terzijde geschoven", zei de heer Den Uyl. Deze „hoogstgevaarlijke inbreuk op de democratische rechtsorde" was voor hem genoeg om de regering om- volledige opening van zaken te vragen. Met name wilde de heer Den Uyl een inzicht in de wijze waarop de mari ne-actie is georganiseerd. Wie zijn voor die organisatie verantwoordelijk en hoe hoog is het niveau waarop het plan voor de actie bekend was? Drs. Den Uyl vroeg ook naar maatre gelen die op grond van het optreden van mariniers en matrozen zullen wor den getroffen. De Kamer zou niet later dan dinsdag het stuk van de regering in huis moeten hebben, meende hij. LONDEN De twee van mensen smokkel verdachte Nederlandse vracht wagenchauffeurs de 41-jarige B. S. en J. van B. (31) zijn gisteravond op borgtocht uit hun Londense gevangenis ontslagen. Na talloze pogingen die mislukten of omdat de borgsteller op het laatste mo ment niet kwam opdagen of omdat de rechter de borg niet wilde accepteren, zijn gisteren vier mensen gevonden die elk voor duizend pond (3.500 gulden) borg wilden staan. De twee Nederlanders kwamen in ju ni met een verhuiswagen vol tweede hands televisietoestellen in Londen aan. De politie vond achter hun lading ne gen Pakistanen die geen geldige ver blijfsvergunningen hadden. De Rotterdammer Van der Staay ver klaarde dat hij de Pakistanen in de vrachtwagen had gestopt en dat de chauffeurs onschuldig waren. Van der Staay beloofde ook zo snel mogelijk voor een borgstelling te zullen zorgen. Zover is het echter niet gekomen en daar zijn beide Nederlanders bijzonder kwaad over. De heer Van B: „Ik heb die Van der Staay nooit gezien, maar hij heeft ons er wel goed ingedraaid". De heer S.: „Wij zijn honderd pro cent onschuldig en dat zal wel blijken ook. Maar intussen hebben we hier din gen mee moeten maken, waar ze in Ne derland nog niet eens van gehoord heb ben". Intussen zitten beide Nederlanders ook nog in andere, financiële zorgen. De heer Van B.: „We zitten hier zonder een cent. Ik heb misschien zes shilling (ongeveer drie gulden) op zak. We moe ten leven. Onze vrouwen die we in ze ven weken niet hebben gezien, moeten we ook hier zien te krijgen. Maar geld hebben zij ook niet. Ze trekken op het ogenblik van sociale zaken". DEN HAAG „Mijn vrouw heeft een zoon gekregen en daarom ben ik een paar dagen weggeweest", zo meldde de 22-jarige dienstplichtig soldaat Fred O. op 18 december aan zijn kapitein. Deze verwees de sol daat naar diens commandant in Am sterdam en om met bewijzen aan te kunnen komen, spoedde Fred zich naar de burgerlijke stand in Haarlem om aangifte te doen van de geboorte Onder de naam Edward liet hij zijn nakomeling inschrijven en met trouwboekje en geboorte-akte in de hand stapte hij bij zijn commandant binnen, die hem prompt met terug werkende kracht verlof verleende. Voor het Hoog Militair Gerechts hof gaf Fred nu echter toe dat de aangifte vals was geweest. Alles was uitgekomen toen Fred's echtgenote in maart in werkelijkheid van een zoon beviel. Vader Fred durfde nu geen aangifte te doen. Dat werd pas later rechtgezet. De krijgsraad in Den Haag veroor deelde Fred in mei tot acht maanden voorwaardelijk militaire detentie met proeftijd van drie jaar. De advocaat fiscaal bij het Hoog Militair Ge rechtshof vorderde nu vier weken militaire detentie. De raadsman vroeg een straf die eindigt op of omstreeks 11 september. Uitspraak 9 september. •jr Generaal-majoor C. iC.j Schoen- zetter, commandant van het korps mariniers sinds W aprilvér oord eelt de actie van de mariniers. AMSTERDAM De schade die maandag- en dinsdagavond in Amster dam is aangericht wordt maar gedeel telijk gedekt door verzekeringen. De gesneuvelde ruiten leveren geen probleem op: die vallen onder de glas- verzekering. Dat bespaart b.v. de Bij enkorf een strop van bijna zestigdui zend gulden. De uit winkels en etalages gestolen goederen zijn gedekt in de schadepolis- sen met een uitgebreide gevarendek- king en verzekeringen tegen inbraak, als niet duidelijk schade door oproer op rellen is uitgesloten. Deze schade loopt in de tonnen. Zeker is, dat niet iedereen die schade heeft geleden voldoende is verzekerd tegen schade door rellen. Waarschijn lijk zullen de verzekeringsmaatschap pijen de schadeclaims echter vrij soepel behandelen. Het moet niet uitgesloten worden geacht dat zeker voor zaken aan de Dam en het Rokin in de naaste toe komst de premie zal worden verhoogd. AMERSFOORT De gemeenteraad van Amersfoort heeft besloten de ver makelijkheidsbelasting voor het plaat selijke dierenpark af te schaffen. Dat scheelt het park twintigduizend gulden per jaar. AMSTERDAM De Amsterdamse gemeenteraad heeft gistermiddag in de rumoerige bijeenkomst vrijwel una niem de invoering van het slaapverbod op en om de Dam veroordeeld. Er was vooral kritiek op het tijdstip van invoering: aan het eind van het zomerseizoen. De meerderheid der raadsfracties veroordeelde tevens het marine-optreden op de Dam. Burgemeester Samkalden noemde dat optreden ontoelaatbaar. Hij onthield zich evenwel van een verdere veroor deling met het oog op het onderzoek van de marine-leiding. De socialistische fractieleider drs. Ed van Thijn wilde dat de raad van het resultaat van dat onderzoek op de hoogte wordt gesteld. De heer Van Thijn: „Het onderzoek naar een soort gelijke marine-actie in het Centraal Station in 1967 is om mij .onbekende reden nimmer afgerond. De resultaten zijn de raad in ieder geval niet meege deeld". Burgemeester Samkalden kondigde een onderzoek aan naar het gebruik van een vuurwapen door een motor agent, waardoor drie mensen werden ge wond. De burgemeester die vanaf de publieke tribune herhaaldelijk werd onderbroken bleef er bij dat het ge meentelijke jeugdbeleid is geslaagd. „Wij blijven dit beleid voeren in over leg met de organisaties die zich op dat gebied bewegen". Er wordt op korte termijn in de Am sterdamse raad een speciaal debat over de onlusten gehouden. ADVERTENTIE Een platenbon is altifd raak 15,-7,50 10,-15,-20,-25,- AMSTERDAM Een aantal juristen, verbonden aan de Universiteit van Am sterdam heeft in een telegram aan de ministers van Justitie en Defensie ge vraagd een strafvervolging te doen in stellen tegen de mariniers en matrozen die dinsdagavond iedereen met harde hand van de Dam verwijderden. De Vereniging van Dienstplichtige Militairen heeft het eigenmachtige op treden van mariniers en matrozen afge keurd. „Iedere normale en weldenkende Nederlandse staatsburger kan begrijpen dat dergelijk ingrijpen niet mag voor komen", aldus de VVDM, die onder de ruim vijfentwintigduizend leden onge veer driehonderd dienstplichtige matro zen en mariniers telt. De bevelhebber der Zeestrijdkrach ten, vice-admiraal J. B. M. J. Maas, heeft gisteren in een schriftelijke order iedere actie verboden die tot ordever storing zou kunnen leiden. De zeventien jongelui die maandag en dinsdagavond tijdens de ongeregeld heden in Amsterdam werden gearres teerd worden voorgeleid. De meesten zeiden tegen de recher che dat zij uit wraak met stenen hadden gegooid, bijvoorbeeld omdat ze bij een charge waren geslagen. AMSTERDAM De VVD zal niet deelnemen aan een nieuw te vormen college van burgemeester en wethou ders in Amsterdam. Dit heeft fractie voorzitter E. Jacobse gistermorgen tij dens het laatste openbare overleg over de verdeling van de wethouderszetels meegedeeld. De VVD meent dat de PvdA met de CPN samen met vijf zetels een te zwaar accent leggen op het komende bestuurscollege. „Wij willen niet met een wethouder als raadversiering fun geren", aldus de heer Jacobse, die twee wet-houderszetels had geëist. In het oude college had de VVD één wethouder. Als de VVD niet van haar besluit terugkomt, zal Amsterdam om politieke redenen niet kunnen overgaan tot de door alle fracties gewenste uit breiding van het aantal wethouderze tels van zeven tot acht. De situatie is nu zo dat de nieuwe raad op 1 september moet stemmen over de volgende kandidaten: Polak, Kuijpers en Lammers PvdA), Verheij en drs. Van der Velden (CPN). Rossen (KVP) en Bootsman (AR). •VVVVVVVVVVWWWWWWWWSAA/WWWWVS/WWVWVVWWSAAAAAA/WWW^AAAAAAA/V DEN HAAG Minister Witteveen van Financiën is bereid de kapitaalvoor ziening van de gemeenten een zwaar gewicht te geven in zijn beleid. Zo staat in de woensdag aan de Tweede Kamer overgelegde brief, die de minister zond aan de Vereniging van Nederlandse gemeenten in antwoord op een brief van deze vereniging over de financiering van de gemeentelijke voorzieningen. Minister Witteveen zegt, dat hij er begrip voor heeft dat de vereniging zoekt naar wegen om de omvang van de financieringsmiddelen ten behoeve van de gemeente te versterken. Toch kon hij bezwaarlijk gevolg geven aan het voorstel van de VNG de gemeente lijke bijdragen aan het Algemeen Bur gerlijk Pensioenfonds aan de centrale financiering ter beschikking stellen. „Zulks zou n.l. grotendeels gaan ten koste van de financiering van particuliere woningbouwprojecten en het verstrek ken van leningen aan nutsbedrijven, instellingen van gezondheidszorg e.d.", aldus de minister. „Slechts een beschei den gedeelte van de vrij belegbare middelen van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds wordt bestemd voor be legging in aandelen en leningen aan het bedrijfsleven." DEN HAAG Een meerderheid in de commissie Andreissen, die sinds 1967 de commissie Andriessen, die sinds 1967 denten studeert, meent dat de stu dietoelagen tegen rente moeten worden verstrekt, en dat de collegegelden ten minste tot 1500 per jaar moeten wor den opgetrokken. Dit plannetje heeft de commissie zo danig verdeeld, dat voorzitter dr. J. An driessen met de gedachte speelt de op dracht aan de minister van Onderwijs terug te geven. Vorig jaar dacht de commissie nog ernstig over een stelsel van leningen zonder rente en zonder collegegeld. De leningen zouden, uitgesmeerd over vele jaren, soepel moeten worden terugbe taald. Mede doordat sinds kort de com missie versterkt is met een hoge amb tenaar van het ministerie van Finan ciën, drs. J. Middelhoek, heeft een groot deel van de commissieleden deze ge dachte losgelaten. ADVERTENTIE 99 AMSTERDAM Veertien juristen van de juridische faculteit van de univer siteit van Amsterdam hebben B. en VV. van Amsterdam gevraagd of het slaapverbod voor de Dam en omge ving ook betekent dat het autover keer in deze straten binnenkort ver boden zal worden. In een brief aan het gemeentebestuur stellen de juristen dat het B. en W. bekend is dat giftige en stinkende uitlaatgassen een ernstige aantasting betekenen voor de hygiëne en volks gezondheid. Zij schrijven verder, dat het voetgangersverkeer in de betrok ken straten bij herhaling ernstig wordt gehinderd door op verboden plaatsen geparkeerde auto's en dat ieder dagelijks de wetsovertredingen van de automobilisten kan constate ren. Deze drie punten waren voor B. en W. aanleiding om het slaapverbod in te stellen. De juristen vragen B. en W. wanneer zij denken over te gaan tot een „slaapverbod" voor auto's. ADVERTENTIE Ga mee naar het land van prairies, paarden, Bonanzas en wijde velden vol gouden amerikaanse tabak! Golden American. Voor wie de wereld nog een avontuur is. De echte smaak. De echte tabak. Gouden tabak. f 5,- 7,50 ÏO,-15;- 20,- 25,- ZEIST Het echtpaar A. van den Berg-Wesel uit Hilversum is gister middag in Zeist verongelukt. Het ongeluk gebeurde doordat me vrouw S. van den Berg (54) met haar auto op een kruispunt geen voorrang gaf aan een vrachtwagen die van rechts kwam. De heer Van den Berg (64) was op slag dood. ADVERTENTIE 25 King Size Filter voor F. 1.50 ROTTERDAM De gemeente Rot terdam is niet van plan om de Stichting Holland Pop Festival, die na het Pop festijn in Rotterdam-Kralingen in ern stige financiële moeilijkheden verkeert, ruim twee ton vermakelijkheidsbelas ting kwijt te schelden. Burgemeester W. Thomassen zei ons daar gisteren over: „Wij zouden een strop lijden als we de vermakelijk heidsbelasting niet zouden innen. De gemeente heeft erg veel kosten voor het Holland Pop Festival moeten ma ken, en die moeten er op deze manier uitkomen. Dat is een redelijke zaak". Wel zal de gang van zaken rond het festival in het Kralingse Bos en rond een eventueel nog eens te organiseren popevenement in het najaar een punt van discussie kunnen worden in de nieuwe raad. De heer Thomassen: „Maar dan moeten we wel de exacte cijfers en gegevens hebben waar we om hebben gevraagd". Wethouder Reehorst van financiën en kunstzaken liet zich in dezelfde zin uit, al beschouwt hij het Popfestival als een „positief gebeuren". „Wat de organisatoren verzuimd heb ben, is tijdig een garantiesubsidie aan te vragen. „Hoezeer ik de gang van zaken met het popfestival ook betreur, op het ogenblik hebben alleen de sponsors het woord". GRONINGEN Het provinciaal be stuur van Groningen vindt dat een deel van de aan het Rijk toevloeiende baten uit de winning van het Groningse aard gas voor de oplossing van de problemen in oostelijk Groningen zal kunnen wor den gebruikt. De baten worden voor 1970 op 187 miljoen gulden geraamd. „Ondanks onze waardering voor de tot nu toe getroffen maatregelen, stelt het teleur dat de regering de toch zeker niet overtrokken aanbevelingen van de werkgroep slechts gedeeltelijk heeft overgenomen." Naar de mening van Gedeputeerde Staten van Groningen is in de brief van 24 juli aan de Tweede Kamer een te optimistisch beeld gegeven van de stand van zaken. „Het heeft ons bijzonder teleurgesteld dat in deze brief niet wordt gerept over de noodzaak om te komen tot een her inrichting van het gebied Oost-Gronin- gen."

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 7