Bezetters met gebalde
vuisten politie-auto in
Geertsema: Actie
goed voorbereid
Ambassade was
gewaarschuwd
Politie ondanks
mantekort voor
taak berekend
Theater blijft
zich richten
op de jeugd
Ik kom voor uw
slaapkamer!
Stemmen staken
in bestuur PvdA
Wildwest99 in Wassenaar duurde 12 uur
Over aantal lijsttrekkers
m GG125 J|
Eerste boom
voor woud
in Israël
Redacties
willen
inspraak
houden
Beroep van
gastvrouw
2de Kanier
ongegrond
Vragen over
organisatie
brandweer
OVER HEK
TOEVALLIG
Politie neemt
stensun in
beslas
FUSIE NDU EN VNU
Minister Polak (Justitie):
Plannen voor komend seizoen
IN DE STATEN
AFWEZIG
DINSDAG I SEPTEMBER 1970
DEIN HAAG Met de aftocht van 32 jonge Ambonezen in twee gereed
staande arrestantenwagens is gisteravond een einde gekomen aan de bloedige
wildwest-tragedie in en rondom de ambtswoning van de Indonesische ambas
sadeur in Nederland: de heer Taswin A Natadiningrat. De ambtswoning aan
de Wassenaarse Kerkeboschlaan was toen 12 uur bezet geweest
De Ambonezen, in de leeftijd variërend van 16 tot 34 jaar en allemaal voorzien
van een bloedrode hoofdband, wilden op deze manier aandacht vragen voor de
positie van de Ambonezen. Ook zetten zü hun eis kracht by dat het tot een ge
sprek moet komen tussen dr. .1. A. Manusama. president van de zogenaamde repu
bliek der Zuid-Molukken, en president Suharto.
Minister-president De Jong verklaar
de gisteravond evenwel dat de regering
niet zal bemiddelen om tot een gesprek
tussen ir. Manusana en president Su
harto te komen.
Volgens burgemeester Geertsema van
Wassenaar is de bewering van de be
zetters dat hoofdagent Molenaar eerst
zelf schoot en daarop uit noodweer
werd neergeschoten, beslist niet waar.
Hoofdagent Molenaar is pardoes
neergeschoten, aldus de burgemeester.
„De hele actie moet zorgvuldig gepland
en goed geheim zijn gehouden. Wij
wisten nergens van".
Minister-president De Jong en minis
ter Luns gebruikten een villa van een
Amerikaans gezin in de onmiddellijke
nabijheid als hoofdkwartier. Koortsach
tig werd vanuit dit improvisorische
hoofdkwartier geprobeerd ir. Manusa
ma naar de plaats des onheils te dirige
ren. De bezetters hadden zelf om hen
gevraagd en de regering verwachtte dat
hij in staat zou zijn zijn volgelingen tot
rust en overgave te bewegen.
Hoewel hij aanvankelijk niet bereik
baar bleek, arriveerde hij tenslotte on
der polltie-escorte omstreeks kwart
voor een. Even later liepen minister
president De Jong, minister Luns en ir.
Manusama via de tuinen van enkele
particuliere villa's, waarbij zij over een
hek moesten klauteren, in de richting
van de ambtswoning.
Enkele uren lang heeft vervolgens
contact bestaan tussen de heer Manusa
ma en de bezetters, waarbij tussentijds
ruggespraak met president De Jong en
minister Luns werd gepleegd. Ook dr.
L. J. M. Beel, vice-voorzitter van de
Raad van State, voegde zich bij dat ge
zelschap. naar gezegd werd, „uit be
langstelling".
In de loop van de middag werd via
een rechtstreeks telefoongesprek tussen
de radio-actualiteitenrubriek Echo en
de bezetters duidelijk dat de Ambone
zen een ultimatumaan de Nederlandse
regering hadden gesteld: „Of wij krij
gen garantie dat de heer Manusama
een gesprek met president Suharto van
Indonesië krijgt, óf er zal in koelen
bloede één van de gijzelaars worden
doodgeschoten", zei men.
Tegelijkertijd lieten de bezetters we
ten dat de gijzelaars het goed maakten
en dat de hele ploeg zich verantwoor
delijk acht voor de dood van agent
Moolenaar. „Zijn dood was een toeval
lige samenloop van omstandigheden",
aldus een der onbekende woordvoer
ders.
Later verklaarde een ziedende burge
meester Geertsema dat er domweg do
delijk is geschoten en dat hij niet van
plan is in de vaste Kamercommissie
voor buitenlandse zaken nog één woord
te wijden aan het probleem van de
Ambonezen.
Achter in de middag hadden de be
middelingspogingen van ir. Manusama.
daarbij geholpen door ds. S. Metiary.
voorzitter van de vereniging van Zuid-
molukkers (Badan Persatuan), plotse
ling succes. De bezetters raakten ervan
overtuigd dat zij hun actie meer dan
voldoende in de publiciteit hadden ge
bracht en dat voortzetting geen zin
meer had.
Onder de ogen van een steeds groter
wordende menigte werden de Ambone
zen naar buiten geleid, gefouilleerd en
in de twee arrestantenwagens geduwd,
om te worden afgeleverd aan het huis
van bewaring in Scheveningen.
Sommigen staken hun vuist in de
lucht en schreeuwden leuzen.
Op de oprit van de ambtswoning
bleef een berg wapens achter.
De groep Indonesiërs, die tijdens
de bezetting van de Indonesische
ambassadeursresidentiedoor de 7uid-
molukse bezetters werd gegijzeld.
Gistermiddag moest af en toe een
hekje worden genomen. Een van
de hekjes bezweek onder het gewicht
van minister Luns.
DEN HAAG De waarschuwing die
vorige week bij de Indonesische am
bassade in Den Haag binnenkwam dat:
„de Molukkers iets ondernemen tegen
de Indonesische ambassadeur en de
ambassade", heeft gisteren een sinister
aspect gekregen. Vorige week echter
werd deze anonieme mededeling bij de
vele en soms fantastische geruchten ge
rangschikt.
Burgemeester Geertsema van Wasse-
ADVERTENTIE
125 jaar groei in gelderland
m
Bezoek manifestatie GG 125
8 t/m 12 sept. a s.
Park Presikhaaf, Arnhem,
nabij Europa-circuit
groot parkeerterrein
Gekombineerde
trein-toegangsbiljetten
Ï$C Iedere avond amusement 2jc
Folders en inlichtingen bij alle
V.V.V.-kantoren. stations, Raif-
feisenbanken in Gelderland en
Roermondsplein 20, Arnhem. Tel.
Jnl. 085-456F88, 433000 01422442.,
naar bevestigde van de waarschuwing
te hebben gehoord. „Ik kan echter ver
zekeren", aldus Geertsema, „dat alle
maatregelen zijn getroffen in volledige
overeenstemming met de militaire atta
ché van de Indonesische ambassade,
kolonel E. Sungkono".
Vorige week heeft kolonel Sungkono
deze maatregelen besproken met de
burgemeester van Wassenaar en de
korpschef vajn de Wassenaarse politie,
commissaris W. H. van Ba l legoyen de
Jong.
„Het resultaat daarvan was", aldus
de burgemeester, „dat sinds vorige
week donderdag o.a. een wachtpost bij
de ambtswoning van de Indonesische
ambassadeur werd betrokken. Als je
een afdoende beveiliging zou willen
hebben tegen alle binnengekomen ge
ruchten. zou een half legerkorps nau
welijks voldoende zijn."
..Als men gijzelaars wil hebben om
een gesprek te forceren, dan kan daar
iedere diplomaat voor worden gepakt,
of iemand uit een willekeurig Neder
lands gezin."
De laatste tijd zijn verscheidene be
sprekingen gehouden over te nemen
veiligheidsmaatregelen tijdens het be
zoek van de Indonesische president
Aan dat overleg is ook deelgenomen
door de persoonlijke veiligheidsdienst
van president Suharto.
De Binnenlandse veiligheidsdienst
heeft onze regering uitvoerig ingelicht
over personen die mogelijk moeilijkhe
den kunnen veroorzaken. Ook is „via
de gebruikelijke kanalen aan de be
voegde autoriteiten meegedeeld, dat de
mogelijkheid van verboden wapenbezit
in bepaalde kringen niet uitgesloten
De Amsterdamse rechtbank heeft
maandag de 24-jarige Duitse fotografe
Christine V. wegens een poging tot in
voer van een kistje met 1900 gram
hasjiesj veroordeeld tot vier maanden
gevangenisstraf met aftrek van het
voorarrest.
O
ALMELO Dc Almelose politic
,xcft twee mannen gearresteerd wc
,ens verboden wapenbezit, c.q. verb
den handel in wapens. Het zijn de 2.»
jarige H. J. W. en de 20-jarige W. A.
F. D., beiden uit Almelo.
Een stengun met 13 patronen is in
beslag genomen. W. had het wapen in
een café van D. gekocht, die het op zijn
beurt op de automarkt in Apeldoc
:ou hebben verworven.
Bij de transactie had D. 32 patronen
aan W. overhandigd. Om het wapen
uit te proberen had deze een reeks
schoten gelost op een regenpijp in Al
melo. die daarbij geheel vernield werd.
Ongelukken hebben zich niet voorge
daan.
Volgens de politie is het schering en
inslag, dat wapens op automarkten
worden verhandeld.
DEN HAAG Dp koningin heeft
maandagmiddag in paleis Huis ten Bosch
een delegatie ontvangen van de Stich
ting Joods Nationaal Fonds.
Tijdens de ontvangst bood de Isra
ëlische ambassadeur in ons land, de heer
Shimson Arab, de koningin het eerste
boomcertificaat aan voor het Koningin
Wilhelminawoud, dat in de omgeving
van de stad Nazareth zal worden aan
gelegd.
De koningin plantte daarna een stekje
voor de eerste boom, dat morgen naar
Israël zal worden gevlogen, waar het
zijn definitieve plaats zal krijgen.
Met de aanleg van het Koningin Wil
helminawoud wordt in Israël een levend
monument gesticht ter nagedachtenis
aan de Nederlandse koningin, die tijdens
de Tweede Wereldoorlog haar landgeno
ten zo zeer tot steun en, voorbeeld is
geweest en die gisteren 90 jaar zou zijn
geworden.
De Nederlandse ambassadeur in Is
raël, de heer O. F. Bentinck van Schoon-
heten was bij deze gebeurtenis aanwezig.
AMSTERDAM De redacties van de"
Nieuwe Rotterdamse Courant, De Tyd
en Het Handelsblad hebben een geza-
meniyke verklaring verstrekt na een
aantal redactievergaderingen.
Kennis genomen hebbende van het
besluit van de besturen van de NDU en
de VNU om te komen tot samenwerking
bij het uitgeven van de genoemde dag
bladen. verklaren de redacties dat. geen
enkel besluit omtrent het journalistieke
element in deze samenwerking wordt
aanvaard, tenzij een dergelijk besluit de
goedkeuring heeft verkregen van de
redacties.
Het dagelijks bestuur van de Neder
landse Vereniging van Journalisten
heeft adhesie betuigd met deze verkla
ring.
De redactievergadering van De Tijd
heeft haar redactiecommissie opgedra
gen onverwijld contact op te nemen
met de raad van bestuur van de VNU.
DEN HAAG De daadwerkelijke
handhaving van de rechtsorde is, overi
gens niet alleen hier te lande, door een
reeks van oorzaken moeilijker dan in
de perste decennia na de bevryding.
Minister mr. C. H. F. Polak (Justitie)
heeft dit maandag aan de Tweede Ka
mer meegedeeld. Hy wyst erop, dat dit
niet slechts de taak van de politie heeft
verzwaard, doch ook die van de politie
ke gezagsdragers en ambtelijke autori
teiten, die voor die handhaving verant
woordelijk zijn en leiding aan het op
treden van dc politie moeten geven.
Grondtrekken van het beleid dienen
steeds te zijn, dat ernstige verstoringen
van de rechtsorde zoveel mogelijk wor
den voorkomen, dat tegen deze versto-
ARNHEM Voortgaande op de vo
rig seizoen met „Speel mee" ingeslagen
weg wil Toneelgroep Theater opnieuw
in dc scholen zelf haar bijdrage leveren
tot de musische vorming van de jonge
ren. Dc reacties van het jonge publiek
op het vorig seizoerf 130 maal in scho
len en vormingscentra in Arnhem, Nij
megen. Doetinchem, Enschede en Zwol
le gebrachte „Speel mee" waren bijzon
der positief. Kwamen in „Speel mee"
aan de hand van opdrachten uit het
publiek situaties via improvisaties tot
stand, in het nieuwe S.P. wordt juist
uitgegaan van tekst. Daarvoor is geko
zen „Exercices de style" van Raymond
Queneau, een stuk waarin praktisch al
le taaimogelijkheden zijn geëxploiteerd.
He' oude ioneelseizoen heeft meer
nog dan voorheen voor Theater in het
teken gestaan heeft van de verticale
spreiding. Niet altijd en overal wordt
dit begrip positief gewaardeerd, maar
bij Toneelgroep Theater kreeg het in de
afgelopen jaren een duidelijke beteke
nis. De voornaamste exponenten van
deze verticale spreiding waren de Spe
ciale Programma's waarvan er twee
werden gebracht.
Theater wijdde de eerste helft van
het seizoen een S.P. aan Samuel Bek-
kett, dat een onderdeel was van een
vormingspakket bestaande uit: een in
leiding, het eigelijke S.P.. de voorstel
ling van Becketts „Eindspel" in de
Schouwburg en een nabespreking on
der leiding van speldocenten van het
Nederlands Centrum voor Amateurto
neel. Het S.P. is in totaal 58 keer ge
speeld. De inleiding, bestaande uit les
sen in creatief spel en de nabesprekin
gen hebben samen zo'n 200 lesuren ge
vuld.
Bij het tweede S.P. „Speel mee" gaf
het publiek de spelers improvisatie
opdrachten op het thema Macht-
onmacht. Van deze opdrachten uit het
jonge publiek tijdens de 130 voorstel
lingen van Speel mee" nemen het gene
ratieconflict, de verhouding leraar-leer
ling, de verhouding overheid-burger en
de verhouding man-vrouw c.q. jon
gen-meisje ongeveer tweederde in be
slag. Daarna komen in gelijke mate op
drachten betreffende de macht van het
geld, het woord, het milieu, van de
massa en conflictsituaties op godsdien
stig, seksueel en medisch gebied. Wei
nig opdrachten werden genoteerd over
politieke onderwerpen, over rassendis
criminatie en dergelijke.
Bij Theater meent men, dat in dit
S.P.-werk een stukje onderwijsvernieu
wing ligt opgesloten. De S.P.'s eisen een
groter wordend percentage van de be
groting van Theater. De minister van
C.R.M. heeft voor het komende seizoen
uit de verticale spreidingspot, die daar
voor is ingesteld een bijdrage gegeven.
Men is bij Theater van mening, dat de
financiële bijdrage voor dit vormings
werk van de minister van Onderwijs
moet komen.
ADVERTENTIE
Met DRUgasar gasverwarming, op de buitenlucht
aangesloten door een opening in de buitenmuur.
Meer dan 60 verschillende uitvoeringen...
van klein tot groot! Prijzen vanaf f299,-
Vraag ongefrankeerdde gratis brochure aan bij
Koninklijke Fabrieken Diepenbrock& Reigers N.V.,
Antwoordnummer 17, Ulft.
DRUgasar
lekker stoken
zonder schoorsteen
Hoewel dit nog niet wetenschappelijk
is aangetoond bestaat de indruk, dat er
al een doorwerking van de Speciale
programma's te constateren is. In Arn
hem b.v. heeft Theater nu gemiddeld
het jongste publiek in haar schouw-
burgvoorstellingen. Ook elders blijkt
een gelijksoortige ontwikkeling. Met
deze verjonging is in Arnhem tevens
een stijging van het aantal bezoekers
aan voorstellingen van Theater ingezet.
Daarmee is tevens het sprookje van de
vijf procent althans in onze regio nog
verder naar fabeltjesland verwezen,
mede dank zij het goede toneelseizoen.
Bij de opzet, van het nieuwe repertoi
re heeft de directie van Theater ook dit
jaar weer gesprekken met de schouw
burgdirecteuren in haar speelgebied ge
had. De eerste première op 18 septem
ber in Nijmegen is „De getemde feeks",
een van Shakespeares bekendste kome
dies. Een ander klassiek geworden blij
spel. ..Baas in eigen /.aak" van Harold
Brighouse wordt op 14 november uitge
bracht. in Deventer De eerste Arnhem
se première is „De butler" van Robin
Maugham, waarmet' René Lobo zijn
eerste grote regie bij Theater doet. Dat
is op 19 september.
De Tsjechische regisseur Jan Gross
man komt zelf zijn bewerking van Kaf
ka's „Het proces" bij Theater regisse
ren. De première hiervan wordt op 7
november in Arnhem verwacht. Op 9
januari zet Theater de Brechttraditie
voort met „Het leven van Galilei." Met
„Het testament van dé hond" zal Thea
ter op 12 maart een bijdrage leveren
tot de viering van het. tienjarig bestaan
van de 'Nijmeegse schouwburg. Jaap
van der Merwe's bewerking van Clive
Extons Have you any dirty washong,
mother dear?" wordt op 6 maart in
Arnhem uitgebracht.
in het Theater aan de Rijn wordt op
dit ogenblik een mimiprogramma voor
bereid van Peter van der Linden. Dit
zal worden opgevoerd op 3 oktober.
Theater is voorts van plan „Borak
Valt" van Lodewijk de Boer te Herin
neren en een nieuwe eenakter „Iglo"
van Chiem van Houweninge te bren
gen. Het is de bedoeling de Theater-
aan-de-Rijn-produkties ook in kleine
zalen elders te gaan opvoeren.
ringen naar evenredigheid wordt opge
treden en dat overigens het opreden
van de politie moet worden afgestemd
op het haar ter beschikking staande
personeel en materieel.
In acute situaties is soms in onvol
doende mate personeel beschikbaar. Dit
kan ertoe leiden, dat straffer moet wor
den opgetreden dan nodig zou zijn, in
dien een situatie voorzienbaar was ge
weest en tijdig voldoende personeel en
materieel had kunnen worden gecon
centreerd, aldus de minister.
In het antwoord ontkent minister Po
lak, dat het politie-apparaat niet meer
in staat zou zijn, zijn functie ten be
hoeve van rechtszekerheid en burgerij
naar behoren te vervullen. Hij wijst er
daarbij op. dat met kracht al enkele
jaren wordt gewerkt aan verbetering
van de outillering van de politie.
Een groot probleem daarbij is. aldus
het. antwoord, het personeelstekort, in
het. bijzonder bij enkele grote korpsen.
Dit tekort wordt, mede door activering
van de werving, geleidelijk ingelopen,
doch kan niet op korte termijn worden
opgeheven.
DEN HAAG Het ambtenarenge
recht in Den Haag heeft maandag het
beroep dat mej. H. A. C. Emmerik te
gen haar ontslag als gastvrouwe van
de Tweede Kamer had ingesteld, onge
grond verklaard.
Zij had gevorderd dat het ontslag
dat zij vorig jaar kreeg, nietig zou
worden verklaard, en zo dit niet zou
gebeuren, dat haar dan thans reeds
door het presidium van de Tweede
Kamer een aanvullend wachtgeld zou
worden toegekend.
Het ambtenarengerecht verklaarde
mej. Emmerik niet ontvankelijk in haar
vordering tot verkrijging van een uit
kering in aansluiting op het haar toe
komende wachtgeld.
Mej. Emmerik vervulde de nieuwe
functie van gastvrouw der Tweede Ka
mer sinds 1966. Zij had een vaste aan
stelling in de rang van referendaris op
het moment dat het presidium van de
Tweede Kamer besloot de functie op
te heffen. Mej. Emmerik werd ontsla
gen.
(Van een onzer redacteuren)
ARNHEM Mevrouw ir. T. van den
Doel-Grondsma, lid van de PvdA-fractie
in Provinciale Staten van Gelderland,
heeft Gedeputeerde Staten gevraagd of
het waar is dat de minister van Bin
nenlandse Zaken in 1964 de colleges
van G.S. gevraagd heeft stappen te on
dernemen die zouden leiden tot de op
richting van regionale brandweerorga
nisaties.
Verder vraagt zij welke doelmatige
initiatieven G.S. van Gelderland ter
zake sinds juni 1965 (toen zij overleg
pleegden met de gemeentebesturen over
deze zaak) aan de dag gelegd hebben en
hoe de huidige stand van zaken betref
fende de oprichting van regionale
brandweerorganisaties in Gelderland is.
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Het bestuur van
de Partij van de Arbeid is er gister
avond na twee avonden hierover
vergaderd te hebben niet in ge
slaagd de partijraad een meerder-
heidsadvies met betrekking tot het
aantal lijstaanvoerders aan te bieden,
liet sensationele slot van de beraad
slagingen was namelijk dat de stem
men staakten toen beslist moest wor
den of de partijraad, die 19 en 26 sep
tember in Utrecht bijeenkomt, geadvi
seerd moet worden te besluiten met
één lijstaanvoerder of met een team
van lijstaanvoerders de Kamerverkie
zingen van april 1971 in te gaan. Ne
gen partijbestuurders stemden voor
één lijstaanvoerder, negen anderen er
tegen.
Afwezig waren drie partybestuur
ders: mr. G. J. P. Cammelbeeck, Han
Lammers en W. A. Kieboom; heide
Iaats4en waren gisteravond druk in de
weer in verband met hun waarschyn-
lyke verkiezing als wethouder van Am
sterdam, resp. Utrecht.
Wellicht zou het advies van het partij
bestuur „méér lijsttrekkers benoemen"
geluid hebben als het bestuur voltallig
geweest zou zijn; de heren Cammel
beeck en Lammers zijn immers Nieuw-
Links'ers en voorstanders van een
„verkiezingsteam". De beslissing is nu
geheel aan de partijraad; als deze zich
voor méér lijsttrekkers uitspreekt zul
len de gewesten moeten uitmaken hoe
veel het er zullen zijn.
Sommige Nieuw-Links-ers (bijv. prof.
dr. Ger Klein) hebben zelfs gepleit voor
een veertigtal lijsttrekkers; anderen
hebben de aantallen vijf, zes en acht
tien genoemd. Kiest de partijraad voor
één lijsttrekker (overeenkomstig het ad
vies van de Tweede-Kamerfractie) dan
zal dit zonder enige twijfel de huidige
fractievoorzitter drs. J. M. den Uyl
worden. Alle fractieleden in het partij
bestuur spraken zich gisteren voor het
enkelvoudige lijsttrekkerschap uit.
Voor één lijsttrekker stemden gister
avond: partijvoorzitter dr. A. Vondeling,
partijsecretaris mej. mr. A. P. Schilt-
huis, penningmeeester K. D. Dorsman,
mr. W. G. Verkruisen, oud-voorzitter
dr. J. G. H. Tans, dr. D. Dolman, fractie
voorzitter drs. J. M. den Uyl, mr. M.
Vrolijk en secretaris buitenland P. Dan-
kert.
Voor méér lijstaanvoerders spraken
zich uit: vice-voorzitter A. van der
Louw, mevrouw mr. M. Rood-de Boer,
mevrouw C. van der Heuvel-de Blank,
drs. K. Kolthoff, W. Meijer, dr. K. L.
Roskam, W. Polak, prof. dr. G. Klein en
Relus ter Beek.
Door een explosie in een fotozaak
aan de Nassaulaan in Haarlem zijn
maandagmorgen twee personen ernstig
gewond. De eigenaar stak in de kelder
een sigaret op, waar een butagaskachel
stond, waarvan de vlam was uitgegaan.