Veenendaals
- dagblad
Maandag beraad regering-werkgevers
(werknemers niet aanwezig)
Buiten
Mao-groep
achter
stakingen
Prins Claus morgen jarig
Suharto
in Bonn
ZEEWEG GEVOLGD OP GLOBE
Aanklager vervangen
in proces- l ate
GEVECHTEN IN
AMMAN STEEDS
FELLER
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Vernieling op
kerkhof te
Doesburg
Snackbar 't Noorden
Bezetters zijn
helden""
Sov j et-baller i n a
vraagt asiel
Nieuw vliegtuig
voor NAVO
Amljonezen in
Assen onrustig
Fondspatiënt
niet meer ziek
Kussen geven VS
capsule terug
Botsingen op
Rijkswegen
Ir. Manusama:
Wilde lantaarn II
DEN HAAG De loongolf, die komt opzetten dreigt ons
land in de zorgen te brengen.
De prijzen blijken onrustbarend te zijn gestegen: met een vol
procent tussen half juli en half augustus. De voor heel 1970 ver
wachte stijging van 4 procent is nu al overschreden.
Plotselinge, extra uitbetalingen in de huidige situatie kunnen
een vernietigend effect hebben op een aantal bedrijven en de
werkgelegenheid.
Ministers en ondernemers komen maandagavond in spoedbe
raad bijeen. De vakcentrales zijn niet uitgenodigd. Deze weiger
den ook in juli nl. een gesprek.
Aan het beraad in Den Haag zullen deelnemen: de ministers
Witteveen (Financiën), Roolvink (Sociale Zaken) en Nelissen
(Economische Zaken).
BAISK
BREEKPUNT
Prins
Willem-Alexander
naar speelklasje
KLOOS
Arabische Liga bijeen
Dochter marinechef
bedreigd
Grote
FRIKADELLEN f) 3C
Onbestendig
Bur. voor radactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
ZATERDAG 5 SEPTEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 207
LOONGOLF DREIGT
TE HOOG TE GAAN
99
DEN HAAG „Het tragische van de
gebeurtenissen in Wassenaar moet niet
bij de Zuidmolukkers gezocht worden,
maar bij de Nederlandse regering, die
kt haar beleid ten aanzien van de Zuid
molukkers geheel gefaald heeft. Tra
gisch is het dat eerst nu, de minister
president en de minister van Buiten
landse Zaken beloofd hebben de gehele
problematiek van de Zuidmolukse
kwestie nog eens met mij door te ne
men". Dit heeft ir. J. A. Manusama als
president der „republiek der Zuid-Mo-
lukken" vrijdagmiddag gezegd op een
persconferentie in Den Haag.
„We wisten er niets van. We wisten
ook niets van wapenbezit in de woon
oorden. Zij die beweren dat er in de
kampen en woonoorden exercitievelden
zijn, moeten dat dan maar eens aan
wijzen". Dat er bij de bezetting een
slachtoffer is gevallen vindt ir. Manu
sama zeer betreurenswaardig. Het feit
van de bezetting echter niet. „De jon
gens hebben verklaard dat het nooit in
de bedoeling heeft gelegen opzettelijk
iemand te doden. Ze hebben spijt van
hun daad. Het zijn flinke vooruitstre
vende en sympathiek optredende jon
geren. Ook hun vrouwen en naaste
bloedverwanten wisten niets van wat ze
gingen doen", aldus ir. Manusama. Hij
vindt de bezetters „helden, want zij
deden dit uit liefde voor hun land". De
bezetters had hij een aantal malen kun
nen spreken doordat hij en ds. Metiary
hen in het Huis van bewaring mogen
opzoeken.
LONDEN De Russische ballerina
Natalia Magkarova, die op het ogen
blik met het Leningradse Kriofballet
in Londen optreedt, heeft verzocht in
Engeland te mogen blijven. Het Britse
ministerie van Binnenlandse Zaken
heeft het verzoek ingewilligd.
In 1961 moest het Kriof-ballet het na
een optreden in Parijs zonder ballet
danser Rudolf Noerejef stellen.
tfugo de Vries heeft veel voldoe-
ning van zijn baanbrekend werk
gehad, ook in de zeventien jaren
nadat hij zich uit zijn ambt aan de
Universiteit van Amsterdam had
teruggetrokken (1918) en te Lunte-
ren op „de Boeckhorst" zijn studie
onvermoeid voortzette. Reeds op
30-jarige leeftijd was deze botani
cus hoogleraar in de plantenfysio
logie; eens werd over hem ge
schreven: „Hij was door zijn punt
baardje en snor meer de Hollan
der van Rembrandt's dokterè uit
de Anatomische les, dan die van
de blozende, kloeke Burgers van
Frans Hals". Wie hem, 85 jaar oud,
bezig zag in zijn proeftuin kon ook
toen met deze kwalificatie nog ak
koord gaan. Steeds bestudeerde hij
er de variabiliteit der planten, vnl.
die van de teunisbloemen, maar
in een hoekje kweekte hij en-pas
sant enkele dol- of doornappels zon
der stekels op de vrucht en dit was
een grote merkwaardigheid. Als
een tovenaar liet hij voorts klavers
met 3, 4, 5, 6 en 7 blaadjes aan één
plant ontspringen.
Beroemd werd prof. De Vries
echter door zijn studies over de
evolutie, die hij bewees slechts
plaats te kunnen vinden met
schoksgewijze veranderingen, door
hem mutaties genoemd; hiermee
verklaarde hij zich tegen de leer
van figuren als Darwin en La
marck. Zijn proefnemingen betref
fende de erfelijkheid vroegen zeeën
van tijd en een ongekende nauw
keurigheid. Hij ving aan met een
braak liggend veld bij Hilversum,
waarop zeer vele wilde lantaarns
hun licht ontstaken, bij welke onze
jonge botanicus een hoge graad van
variabiliteit vond. Drie zomers
bracht hij temidden dezer bloemen
door en in 1887 vond hij tien teunis
bloemen van een „nieuwe" soort.
Zij waren door mutatie tot nieuwe
soorten geschapen, die zich bleken
te kunnen handhaven. Door deze
en verdere exploitatie in het rijk
van moeder Natuur bleek, dat zij
afwijkend van de oude leerstel
ling Natura non facit saltus"
wel degelijk onverwachte sprongen
kon maken. Door dit wetenschap
pelijk aan te tonen werd De Vries
wereldvermaard.
5 sept. '70 A. B. WIGMAN
Aanleiding tot het beraad is de loon
golf die Nederland dreigt te overspoelen
en die een aantal redelijk gezonde be
drijven volkomen onnodig, maar onver
mijdelijk zal wurgen.
De overeenkomst die in de metaal
industrie tot stand is gekomen, waarbij
de werknemers maximaal vierhonderd
gulden bruto ineens krijgen, dreigt een
volkomen chaos in het Nederlandse be
drijfsleven te veroorzaken. Deze zal vol
gens financiële kringen zeer ernstige
gevolgen voor de werkgelegenheid
hebben.
Wanneer iedere werknemer vierhon
derd gulden zou krijgen er zijn in
ons land 3!/8 miljoen werknemers zou
hiermee ongeveer anderhalf miljard
gulden gemoeid zijn. Een deel hiervan
komt ten goede aan de rentetrekkers
o.a. via de AOW. De ervaring leert dat
het extraatje dat men ontvangt, snel
wordt uitgegeven en dat hiervan een
zeer klein deel wordt gespaard.
Financiële deskundigen hebben al be
rekend dat bij een algemene loongolf
1V< miljard gulden direct zal worden
besteed. Dit houdt in dat er een grote
vraag naar goederen zal komen, die
onze industrie alléén niet levert.
Een deel van die l1/* miljard zal wor
den besteed voor de invoer van buiten
landse artikelen en een deel voor de
betaling van artikelen, die anders naar
het buitenland zouden worden uitge?
voerd. Deze ontwikkeling zal onher
roepelijk onze positie tegenover het bui
tenland verzwakken.
Daarbij komt dat door de enorme
vraag naar goederen, de spanning op
de arbeidsmarkt niet zal verminderen.
De werkgever zal, zo hij tot betaling
van de vierhonderd gulden overgaat
inclusief sociale lasten kost hem dat
vijfhonderd gulden de man in de
meeste gevallen een beroep moeten doen
op de bank.
Het is de banken slechts toegestaan
niet boven een bepaald plafond van
de kredietverlening te gaan, anders
komt hun dit op /.eer grote kosten te
staan. De dreigende ontwikkeling zal
daarom leiden tot een aanzienlijk tekort
aan geld.
Het is mede op dit breekpunt, dat
een aantal bedrijven de last niet meer
zullen kunnen dragen. Dit betekent re-
ROTTERDAM Achter de havensta
king in Rotterdam zouden Peking-com-
munisten staan.
Het Stakingscomité „Arbeidersmacht"
is een mantelorganisatie van de Kom-
munistische Eenheidscentrale Nederland
(KEN), die vroeger „Marxistisch Leni
nistisch Centrum" heette. Zij geeft ook
het weekblad „De Rode Tribune" uit.
Woordvoerders tijdens stakingsverga-
deringen zijn mannen van de Tribune-
groep, geschoold in het agitatie-werk
door een vroegere communist die zich
bekeerde tot het Mao-Leninisme.
Deze maakt herhaaldelijk reizen naar
Albanië, met een kleine delegatie van
zijn KEN of op uitnodiging. Albanië is
de voorpost van communistisch China
in Europa.
De lijn van de KEN is heel wat har
der dan bijvoorbeeld de CPN in Neder
land ooit gekend heeft.
DEN HAAG Prinses Beatrix en
prins Claus hebben besloten hun oudste
zoon deze winter gedurende enige och
tenden in de week in Baarn te doen
deelnemen aan een speelklasje dat zal
bestaan uit twaalf kleuters van drie en
vier jaar.
gelrecht een aanslag op de werkgele
genheid.
Wat nu gebeurt is volgens deze finan
ciële kringen derhalve een spelen met
die werkgelegenheid. In sommige be
drijfstakken is gesuggereerd dat een
staking meer kost dan de voorgestelde
of geëiste uitkering. Zij is echter een
noodsprong in de brandnetels.
Omdat de meeste CAO's indexbepa
lingen hebben, d.w.z. dat de lonen om
hoog gaan zodra het prijspeil van de
produkten stijgt, zal een prijsstijging
onmiddelijk weer tot nieuwe loonstij
gingen aanleiding geven.
Wy zyn hiermee volgens* financiële
deskundigen in een levensgevaarlijke
spiraalbeweging geland, die uiteindelijk
iedereen aan den lyve zal ondervinden.
De bedryfssluitingen, de concentraties
en fusies van de laatste tijd zijn daar
de voorbeelden van.
De heer A. II. Kloos. voorzitter van
het NVV, heeft ingrijpen van de rege
ring in het loonbelcid afgewezen. „Dat
zou olie op het vuur betekenen. Laat
de regering zich maar bepalen tot het
klimmen over hekken in Wassenaar".
Het NVV zegt erop te vertrouwen, dat
algemeen erkend zal worden dat het de
werkgevers nu niet bepaald in de wat
ten legt, dat het keihard voor zijn op
vattingen vecht, maar dat het daarbij
grenzen in acht moet nemen die ook
en zeker niet in de laatste plaats ge
trokken worden in het belang van de
werknemers zelf.
De f 400.zal ten goede komen o.a.
aan het KLM-personeel; AKZO-perso-
neel krijgt f 200,
In het bouwbedrijf wordt de f 400,
niet gegeven.
WASHINGTON De Amerikaanse
luchtmacht in Europa wordt versterkt
met nieuwe jachtbommenwerpers van 't
type F-lll.
De volgende week zullen de twee eer
ste naar Groot-Brittannië vliegen en
tegen het eind van december zullen er
of5" de Amerikaanse luchtmachtbasis te
Upperheyford, in Northampton, 24 zijn
gestationeerd.
In Amerika staat de hele F-lll vloot,
352 machines, sedert december aan de
g^ond, nadat een van de toestellen was
verongelukt toen er een vleugel was af
gebroken.
Tegen het eind van dit jaar hoopt de
Amerikaanse luchtmacht 200 van de
opgelegde vliegtuigen weer in gebruik
te kunnen nemen.
Sinds zij uit de vlucht werden ge
nomen zijn zij door de fabrikant, Ge
neral Dynamics Corporation, grondig
beproefd. Thans zijn er 35 weer lucht-
vaardig verklaard en in gebruik geno
men.
De versie van de F-lll die naar
Europa gaat een machine die ook bom
men kan meenemen, is eveneens ge
schikt er kernraketten mee op doelen op
de grond af te vuren.
De F-lll is een machine voor de lange
afstand, vliegt sneller dan het geluid en
kan overdag zowel als 's nachts opere
ren.
ASSEN De Asser gemeentepolitie
heeft vrijdagavond de eigen, met kara
bijnen gewapende mobiele eenheid op
geroepen, om de rust in de stad te
handhaven, die door jonge Zuidmoluk
kers werd verstoord. Een politie-agent
werd voor het politiebureau op de
Brink door jongelui gemolesteerd en
zijn pistool werd hem afgenomen. Voor
de deur van het bureau werd een bom
gegooid.
Om elf uur was het in het centrum
van de stad ogenschijnlijk rustig, maar
auto's en busjes met Zuidmolukse jon
geren reden voortdurend door de stad.
Burgemeester G. Grolleman kwam zich
op het politiebureau op de hoogte stel
len.
BONN President Suharto van In
donesië heeft vrydag, op de eerste dag
van zijn bekorte bezoek aan de Duitse
Bondsrepubliek, besprekingen gevoerd
met bondskanselier Willy Brandt en pre
sident 'Gustav Heinemann. Evenals bjj
het bezoek aan Nederland waren de
scherpste veiligheidsmaatregelen geno
men.
Naar waarnemers menen, is uit vree»
voor demonstraties van linkse groepe
ringen en elementen uit de tamelijk
grote Indonesische gemeenschap in
West-Duitsland, het bezoek aan de
Bondsrepubliek bekort en zjjn reizen
naar Bremen en Hamburg afgelast. Men
verwacht nu dat de Indonesische presi
dent Zuid-Duitsland zal bezoeken, naar
verluidt Daimler-Benz in Stuttgart,
welke onderneming voornemens is een
fabriek in Indonesië te bouwen, nadat
hij zijn programma in Bonn zal hebben
afgewerkt.
Heden ontmoet president Suharto ver
tegenwoordigers van de Westduitse in
dustrie en economische organisaties.
President Heinemann zei vrijdag in
een toespraak, Indonesië nu als een fac
tor van betekenis in de stabilisering van
Azië te beschouwen. De conferentie in
Djakarta over de kwestie-Cambodja was
een teken van de belangrijkheid van In
donesië.
Suharto zei dat Indonesië zich concen
treerde op de economische ontwikkeling.
Het land heeft behoefte aan moderne
technologie. Hij was ervan overtuigd dat
zijn bezoek een uitbreiding en verster
king van de vriendschappelijke betrek
kingen tot gevolg hebben zou.
DEN HAAG Het is niet waar dat
de ziekenfondspatiënt meer naar de
dokter en de tandarts loopt en meer me
dicijnen gebruikt dan de particuliere
patiënt. Dat heeft een onderzoek ge
leerd, ingesteld door het Nederlands
Instituut voor preventieve geneeskunde-
TNO.
Prins Claus hoopt morgen zondag
6 september zijn 44e verjaardag
te vieren.
DOESBURG Op de katholieke be
graafplaats aan de Kraakselaan in
Doesburg zijn vernielingen aangericht.
Ruim veertig graven zijn ernstig be
schadigd. Van een twintigtal kindergra
ven werden zerken en kruisen vernield.
De schade loopt in de duizenden gul
dens. Anderhalf jaar geleden werden op
hetzelfde kerkhof ook al vernielingen
aangericht.
LOS ANGELES De officier van
Justitie heeft vrijdag de verbazingwek
kende stap genomen, de aanklager in
het proces-Tate, Aaron Stovitz, „uit
de zaak te nemen" en hem opdracht
gegeven terug te keren tot administra
tieve arbeid.
Stovitz hefeft met het proces van meet
af aan te maken gehad. Er was dezer
dagen enige kritiek op hem geweest,
onder meer uit de juridische hoek, dat
hij tot de verdachte Susan Atkins, die
donderdag klaagde over hevige buik
pijn, had toegevoegd „dat haar optreden
een Sarah Bernhard (toneelspeelster)
waardig was". Dit was, zei hij nader
hand „geen officiële uitlating" geweest.
Volgens de artsen mankeerde Susan
Atkins niets.
De heer Stovitz zal worden opgevolgd
door- de plaatsvervangende officier van
justitie Donald Musich, die tot nu toe
geheel buiten het proces-Tate heeft ge
staan.
Een medewerker van Stovitz heeft
verklaard, dat deze door het proces-
Tate al lang zijn eigenlijke, belangrijke
werk niet had kunnen doen en dat zijn
terugkeer dat werk alleen maar ten
goede zal komen.
De bevelhebber der zeestrijdkrach
ten, vice-admiraal J. D. M. J.
Maas, heef de commandant van het
Japanse eskader, dat op het ogenblik
een bezoek aan Amsterdam brengt,
ontvangen. Op de foto toont de com
mandant, vice-admiraal Tanïkawa, op
een globe welke koers hij gevolgd
heeft.
MOSKOU De Russen zullen he
den te Moermansk de Amerikanen een
experimentele ruimtecapsule terugge
ven. die enige tijd geleden door Russi
sche vissers in de Golf van Biscaye is
opgepikt, zo meldt het persbureau
De capsule zou deel uitmaken van
het Amerikaanse Apollo-programma.
Het ruimtevoertuig zal met de ijsbre-
ker „South Wind" naar de VS worden
vervoerd.
BAGDAD .Volgens een uitzending
van de „De stem der Palestynse revo
lutie", een in de Iraakse hoofdstad Bag
dad gevestigd radiostation, zyn van
daag hij gevechten in en bij Amman
tussen Palestynse en Jordaanse mili
tairen zeven I'alestijnen gedood en 34
gewond.
Het radiostation zegt de woordvoer
der te zijn, van het centrale comité
van het Palestijnse bevrijdingsfront.
Volgens een ander bericht uit Eagdad
zou er vandaag slag geleverd worden
tussen Palestijnse verzetsstrijders en Is
raëlische militairen te Djebl al Sjaich,
bij Kader Shoeba.
Het gevecht zou vanmorgen vroeg zijn
begonnen toen de Israëli's begonnen te
vuren op twee bases van de Palestijnse
verzetsbeweging.
Vandaag komt te Cairo de Arabische
Liga bijeen in verband met de toestand
in Amman.
De daar aanwezige leiders van de
Fatah hebben doen weten voor hun ac
tie niet veel meer dan morele steun
van de meeste Arabische regeringen te
kunnen verwachten. Wat de Jordaanse
regering betreft werd gezegd, dat deze
een bewijs van vertrouwen moet leve
ren, door de legereenheden die om de
stad liggen, terug te trekken en het le
ger te gaan ontdoen „van de elementen
die erop uit zijn ons te liquideren".
De Jordaanse minister van Buiten
landse Zaken, Antoen Atallah, heeft vrij
dagavond ontkend, dat Jordanië de hulp
van de vier grote mogendheden zou heb
ben ingeroepen in verband met de be
dreiging van Irak dat het gewapender
hand de Palestijnse guerrillastrijders zou
bëschermen, zo heeft radio-Amman be
richt.
Uit naam van cie Jordaanse regering
ontken ik deze berichten," zo zei Atallah
in een verklaring die door radio Amman
werd uitgezonden. Eerst was bericht dat
koning Hoessein 'op de „Grote Vier"
O
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HELDER Mevr. Van der
Moer-van de Wall, de echtgenote van
de commandant der zeemacht in Ne
derland, kreeg deze week een anoniem
telefoontje, waarin gedreigd werd, dat
haar negentienjarige dochter zal wor
den gekidnapt als haar man, vice-admi
raal A. van der Moer, weigert zijn in
vloed aan te wenden om op korte ter
mijn de Zuidmolukkers, die maandag
de residentie van de Indonesische am
bassadeur te Wasssenaar bezetten, op
vrije voeten te krijgen.
Sinds de bedreiging bewaken mari
niers de woning van de familie Van
der Moer aan Het Nieuwe Diep.
De Marinevoorlichtingsdienst deelde
ons desgevraagd mee, dat het meisje,
dat lyceïste is, dagelijks per auto on
der gewapend geleide naar school wordt
gebracht en weer wordt gehaald.
een beroep tot huip, tegen Irak had ge
daan.
De Israëlische militaire woordvoerder
zei, dat de berichten uit Amman over
een treffen tussen Palestijnen en Israë
lische troepen volkomen ongegrond wa
ren. „De Israëlische patrouilles langs
de bestandsiyn worden voortgezet, maar
er zijn vandaag geen gevechten ge
weest," aldus de woordvoerder.
DEN HAAG Gedurende de vrij-
dagavondspits omstreeks half zes
zijn op enkele autosnelwegen kop-en-
staart botsingen ontstaan. Enkele auto
mobilisten raakten hierbij gewond. Er
zijn files ontstaan, die in een enkel ge
val een lengte hadden van bijna tien
kilometer.
Op rijksweg-12 (Den Haag/Rotterdam-
Utrecht) ontstonden tussen de Gouwe-
brug en Woerden enkele ongelukken.
Hier was een file ontstaan van onge
veer tien kilometer. Op een ander deel
van rijksweg-12 (Arnhem-Utrecht) op
het wegvak tussen Veenendaal en
Maarsbergen had zich een file van ze
ven kilometer gevormd na een kop-en-
staart botsing. Hierbij zouden enkele
gewonden zijn gevallen. De materiële
schade was aanzienlijk.
ADVERTENTIE
per stuk NU
Pr. Bernhardlaan 60
VEENENDAAL - Tel. 12501
P.S. Onze haantjes zijn altijd lekker
gaar.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het weer blijft dit weekeinde wis
selvallig. Storingen van de Oceaan,
geven periodiek enige regen, maar
hoeveelheden van betekenis worden
niet verwacht.
De fronten zijn over het algemeen
niet erg actief en ze worden gevolgd
door zwakke ruggen van hogedruk
met opklaringen. De temperaturen
■blijven gematigd, in Gelderland op
een middagniveau van 17 tot. 19
graden Celsius. Ook de verdere
vooruitzichten wijzen op periodiek
onbestendig weer.
