Veenendaals
dagblad
De f400 ineens moet er komen
Regering kwam tot
,gedachtenwisseling
Straks met 21 jaar
in Kamer of
Gemeenteraad
Buiten
Koningin opent
125 jaar Groei
in Gelderland
Grondio
onderzoek
Bonn en Bern voor de
Palestijnse eisen
gezwicht
Gelders-Utrechtse streefccourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Druk beraad in Washington over
eisen van vliegtuigkapers
Vaasje weg
uit museum
KAAPSTER IN
LONDEN
GEVANGEN
Piloten overwegen boveot
van Midden-Oosten
Maatregelen
'n Den Haa<>
niet altijd
wettig
Verlaging leeftijd
voor kiesrecht
zingende dolfijnen...
Iets lagere
temperaturen
ZORGEN
GRAFICI
September-varia II
CAIRO Zwitserland en Duitsland hebben toegegeven aan
de chantage van de Palestijnse vliegtuigkapers om de drie in
Zwitserse en de drie in Duitse tuchthuizen zittende kapers vrij te
laten. De kapers hadden dit als eis gesteld voor de vrijlating van
twee machines, een Zwitserse en een Amerikaanse met 200 pas
sagiers die een bar onaangename nacht op de woestijnvliegvel
den moesten doorbrengen.
Het is de vraag echter of deze concessie veel zal helpen.
Engeland heeft de uit het El Al gehaalde kaapster Leihla Khaled
(nog) niet willen uitleveren.
Bovendien eisen de Palestijnen ook vrijlating van een onge-
genoemd aantal guerrillastrijders die in Israëlische gevangenis
sen zitten (men noemt een aantal van 3000) in ruil voor de
ongeveer vijftig gevangen Joodse passagiers. Het Volksfront
voor de „bevrijding van Palestina", dat de kapingen uitvoerde,
wenst ook vrijlating van de twee onlangs op het vliegveld van
Tel Aviv gearresteerde Algerijnse regeringsfunctionarissen en
(maar dat is niet zeker) van de moordenaar van Robert Kennedy,
de Jordaniër Sirhan-Sirhan, die in de dodencel van de gevangenis
van San Quentin (V.S.) op zijn executie in de gaskamer wacht.
KVAPSTER
VRIJ
DOLFINARIUM VTB N.V.
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red Giro 1321600.
Losse nummers f 0,25; Abonnement
1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 8 SEPTEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 209
BONDEN ACHTER
Al l,F, ACTIES
DEN HAAG De drie vakcentrales, NV V, NKV en CNV hebben besloten
alle acties te steunen, die door de bonden worden ondernomen om hun looneisen
ingewilligd te krijgen. Het NVV heeft verklaard, dat het ook staat achter de
eisen die worden gesteld bij bedrijven en bedrijfstakken, die economisch /wak
staan. Als een bedrijf door de gevraagde f 400 per man failliet zou gaan, zo
vindt men, zou het vandaag of morgen toch moeten sluiten. Men dient nu te
bedenken, dat bij geen uitkering er financiële gevolgen zullen ontstaan door sla
kingen en onlusten, zo meent het NKV.
Gisteren is de hele dag op verschillende niveaus gesproken over de loonontwikke
ling. In Den Haag hebben regering en werkgevers tot diep in de nacht vergaderd.
Aan dit spoedoverleg namen de ministers Lardinois (landbouw), Roolvink en Ne-
lissen (resp. sociale en economische zaken) deel. Vertegenwoordigers uit het mid
den- en kleinbedrijf en landbouw waren erbij aanwezig.
Hat precies besproken is, is niet
bekend. „Het was een gedaclitenwisse-
ling", zo werd van de kant vdn de be
windslieden na afloop meegedeeld.
Het Nederlands Christelijk Werkge
vers Verbond verwacht niet, dat er een
al algemene loonronde het gevolg zal
zijn van de uitkering ineens van 400.
Drs. C. G. M. Geerkens, secretaris
van het verbond zei gisteren, dat hij
meer hoop heeft dan een week geleden
op het uitblijven van een algemene
loonronde. Hij gaf gisteren, voordat het
beraad met kabinet begon als zij per
soonlijke mening, dal werkgevers en
werknemers in de Stichting van de Ar
beid samen met een akkoord hebben
gesloten. Mochten hier toch moeilijkhe
den uit voortkomen, aldus de heer
Geerkens, dan moet met de vakbewe
ging een oplossing worden gezocht.
Het dagelijks bestuur van de Christe
lijke Bedrijfsbond voor de handel, het
bank- en verzekeringswezen maakt
zich wel zorgen om de jongste ontwik
kelingen. Het vreest een chaotische toe
stand op hel gebied van de lonen,
waarvan prijsstijgingen het onvermij
delijke gevolg zullen zijn. Men wil ai
des In v het werk stellen om fn samen
werking met de organisaties aangeslo
ten bij het NVV en NKy"te "bereiken
dat de lonen in de «eigen-, bedrijfs
takken op verantwoorde wijze aan te
sluiten bij de algemene loonontwikke
ling.
In steeds meer bedrijfstakken wordt
nu „gevochten" om de 400. In de
bouw-nijverheid driehonderdduizend
werknemers is hier en daar al enige
onrust ontstaan. Op een aantal bouw
werken wordt niet, op andere vertraagd
gewerkt. De heer A. Buijs, voorzitter
van de Nederlandse Bond van werkne
mers in de bouwnijverheid heeft ge
zegd, dat de bond alle acties zal steu
nen, die ten doel hebben de 400 te
krijgen.
Bij de kappers is het niet anders ge
steld. Ook hier dreigen moeilijkheden.
Doordat het kappersbedrijf sterk ar
beidsintensief is, zal een aantal kleinere
bedrijven onherroepelijk de dupe wor
den van de looneisen. De werknemers
kunnen het extraatje overigens best ge
bruiken, want velen zit erg dicht bij
het minimumloon van 157,50.
De werknemersorganisaties in het
grafisch bedrijf willen op korte termijn
een gesprek met de werkgeversverte
genwoordigers over de 400. Het gaat
hier om 50.000 werknemers in het gra
fisch bedrijf en 10.000 in het kartonna-
ge, papierenzakken- papierverdelings-
bedrijf en het behangselpapierbedrijf.
Verwacht wordt, dat dit overleg op
korte termijn zal worden gehouden.
Ook het personeel van Koninklijke
Zwavelzuurfabrieken v/h Ketjen NV
staat op de 400 ineens.
De 23000 werknemers van de Hoog
ovens en Staalfabrieken krijgen deze
maand nog de 400 bruto. Het gaat
hier in totaal om 9,44 miljoen gulden.
De uitkering geldt voor alle ruim 20.000
werknemers.
haar goede eigenschappen,
tevredenheid, folklor^en een
leven zonder pretenties Icm ik de
vlieren zeer waarderen, ook al zegt
een veel gebruikt bomenboekje een
beetje misprijzend ..het hout is niet
veel waard"; gehikkig verwijst het
nochtans op de schilderachtigheid.
Om vrucht en vogelbezoek gepre
zen zij voorts de lijsterbes, die er
gerust in een adem mag worden
bijgenoemd. Ik zag-, hoe de oranje-
betroste kronen zich naar het pas
telblauw van de hemel ophieven
en contrasteerden met de blanke
stutten der berken langs het af
sluitende bronzen naaldhout, zodat
cr de oude prince-vlag oranje-
blanje-bleu scheen te herleven. Pas
in de loop van december laten vlier
en lijsterbesv hun tooi vallen en
zijn dan nog slechts voor het gevo
gelte, dat op de begane grond een
deel van zijn voedsel zocht, zoals
fazant en korhoen, van betekenis.
De zwarte hagel van de vuilboom
door de Veluwnaar ,,honzehout"
geheten valt eveneens vrij vroeg;
bos- en holenduiven weten haar tus
sen ruigte en strooisel wel te vin
den. Bijna al de besdragende hees
ters zijn voor hun verspreiding aan
gewezen op vogeltransport, want de
zaadjes blijven volkomen kiem-
krachtig en zullen onder gunstige
omstandigheden in nimmer eindi
gende kringloop de basis vormen
voor geregeld nieuw voedsel. Voor
al in de herfstmaanden blijkt dui
delijk, dat er een onmiskenbare
samenleving van plant en dier be
staat, want dan maakt zich het
wederzijdse belang bemerkbaar in
het voedselvraagstuk en iedereen
ziet met voldoèning rijke oogst aan
boom en struik. Daar het oog ook
wat wil hebben, schenkt het in die
periode een bijzonder behagen, dat
de uitmonstering zich tegelijk kleu
rig en strelend voor het gezicht ont
rolt, beginnend in september en
voortdurend tot kou, regen en eer
ste nachtvorst van november er
een eind aan maken.
8 sept. 1970.
A. B. Wigman.
DES HAAG De regering wil de
leeftijdsgrens vodr het passief kiesrecht
verlagen tot 21 jaar. Eerder al heeft zij
te kennen gegeven de leeftijdsgrens
voor het actief kiesrecht te willen ver
lagen tot 18 jaar.
Op het ogenblik moeten Nederlanders
tenminste 25 jaar zijn om te kunnen
worden gekozen tot lid van de Eerste of
(Van een onzer redacteuren)
ARNHEM Vanmorgen om half elf
heeft koningin Juliana in tegenwoordig
heid van ten groot aantal genodigden,
onder wie de commissaris van de ko
ningin in de provincie Gelderland mr.
H. W. Bloemers. veel Gelderse burge
meesters en militaire autoriteiten de
grote tentoonstelling 125 jaar Groei in
Gelderland officieel geopend.
De koningin arriveerde kort voor half
elf in een gesloten hofauto, vergezeld
van mevrouw M. A. R. de Kanter-jonk
vrouw Von Mühler, en haar particulier
secretaris mr. J. van der Hoeven bij de
hoofdingang van de expositie.
De vorstin was gekleed in een licht
blauw complet en droeg een blauwe
hoed. De auto, waarmee zij naar de ten
toonstelling kwam, werd begeleid door
een stoet van 125 landelijke ruiters en
een detachement Gele Rijders.
Ze werd ontvangen door de provin
ciale en gemeentelijke overheid, als
mede door het bestuur van de Gel-
dersche Maatschappij van Landbouw.
Daarbij bood de 15-jarige dochter van
d secretaris der jubilerende Mij, An
neke Kneppelhout, bloemen aan. na
dat de vorstin via een erehaag van Gel
derse en Duitse schonen het tentoon
stellingsterrein had betreden.
Na aankomst van de koningin werden
de vlaggen van de Gelderse en een aan
tal Duitse gemeenten gehesen, het aan-
vangssein voor het jongerencongrei,
waarvan de koningin een gedeelte bij
woonde.
Op dat congres spraken onder meer
ir. J. W. Wellen, directeur-generaal van
de Landbouw over technische en'plano
logische aspecten van de landbouw.,
waarna dr. S. G. Mansholt. vice-voor-
zitter van de EEG-commissie sprak
over de sociaal-economische gevolgen
van de toekomstige landbouwhervor
mingen.
Meer nieuws over de Gelderse Maat
schappij voor Landbouw vindt u elders
in dit blad.
AMSTERDAM Lit het Rijksmu
seum in Amsterdam is een uit 1750 da
terend Chinees porceleinen vaasje ge
stolen. De waarde wordt geschat op
twintigduizend gulden.
Het 28 cm hoge vaasje, dal gevat is
in een verguld bronzen montuur, stond
in een zaal van de kunstnijverheidsaf-
deling op een Franse commode. Het ij
zerdraadje waarmee het was vastgezet,
bleek te zijn doorgeknipt.
Het vaasje was een van een stel. Het
tweede werd ongemoeid gelaten.
Tweede Kamer of van Provinciale Sta
ten. Om lid te kunnen worden van een
gemeenteraad moeten zij nu tenminste
23 jaar zijn.
De regering is .het over de kiesge
rechtigde leeftijd voor actieve kies
recht eens met de door de staatscom
missie van advies voor de Grond- en
Kieswet voorgestelde verlaging tot.
achttien jaar.
Jongeren zijn nu meer geïnformeerd
dan voorheen over politieke en maat
schappelijke verschijnselen. Zij n'emeh
veel meer deel aan het maatschappelijk
gebeuren.
Het leeftijdsminimum om gekozen Te
kunnen worden in -een vertegenwoordi
gend lichaam wil de regering niet lager
stellen dan 21 jaar"omdat zij meent, dat
op gekozenen een veel zwaardere ver
antwoordelijkheid rust dan op kiezers.
Op dit punt wijkf het regeringsstand
punt af van het advies van de staats
commissie. Deze wik*e ook de leeftijd
voor hei passief kiesrecht verlaagd zien
tot a?httien jaar.
Minister Beernink ^Binnenlandse Za
ken) heeft bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend tot verlaging
van de minimum-leeftijd voor het pas
sief kiesrecht. Een voorstel tot verla
ging van het leeftijdsminimum voor het
actief kiesrecht. Een voorstel tot verla
ging van het leeftijdsmihimum voor het
actief kiesrecht is al*eerder bij de Ka
mer ingediend.
SCHIPHOL Op Schiphol wordt
geen risico genomen. Alle passa
giers van intercontinentale vluch
ten worden grondig onderzocht.
Men wil proberen kapers voor te
zijn.
De Palestijnse vliegtuigkaapster
Leilah Khaled die in Londen ge
vangen zit. Zij werd in een El Al-
machine zondag overmeesterd.
Haar uitlevering is nog een heet
hangijzer.
w J
LONDEN Het dagelijks bestuur
van de lialpa. de Internationale federa
tie van lijn-pilolcn, zal heden in Lon
den de mogelijkheid van een boycot
van vluchten naar alle landen in het
Midden-Oosten bespreken. De buiten
gewone vergadering is uitgeschreven
door de secretaris van de federatie,
Charles Jackson.
Mocht het bestuur tot de boycot be
sluiten, dan kan deze maatregel binnen
48 uur van kracht worden. Het bestuur
zal ook de mogelijkheid overwegen om
gewapende bewakers aan de beman
ning toe te voegen.
De directeur-generaal van de IATA,
de internationale associatie voor de
burgerluchtvaart, Knut Hammarskjöld
heeft per telegram een beroep gedaan
op president Nasser van Egypte, koning
Hoessein van Jordanië en premier Rifai
van Jordanië om maatregelen te nemen
tegen vliegtuigkapers, aldus een com
muniqué van de IATA. Hammarskjöld
heeft ook contact opgenomen met de
VN-bemiddelaar voor het Midden-Oos
ten, Gunnar Jarring, en met president
Kenneth Kaoenda van Zambia, aan wie
hij 'heeft verzocht de kwestie van de
vliegtuig-kapingen op de agenda van
de conferentie van niet-gebonden lan
den te plaatsen.
„Ik ben van oordeel dat men kapers
niet moei vrijlaten. Deze mensen die
nen te worden gestraft", aldus Ham
marskjöld. ..Als men toestaat dat ka
pers worden geruild tegen gijzelaars
dan doe je precies wat de Griekse rege
ring heefi gedaan toegeven aan
chantage. En dat is het slechtste wat
men kan doen". De huidige burger
luchtvaart is door de kaperijen „werke
lijk een troep geworden" en het inter
nationale luchtverkeer wordt door het
gangsterdom bedreigd.
Ernstig verontrust over de kapingen
van zondag heeft de vereniging van
Nederlandse verkeersvliegers (V.N.V.)
zich maandag telegrafisch tot premier
De Jong, minister Bakker van Verkeer
en Waterstaat, minister Polak van Jus
titie en tot de Ifalpa, de overkoepelende
wereldorganisatie van vliegers, gewend
met net klemmende verzoek onmiddel
lijk alle maatregelen te nemen om de
burgerluchtvaart afdoende te beveiligen
tegen misdadige overvallen zoals die
van zondag.
„Zo de regeringen mochten falen de
internationale terroristencomplotten te
onderdrukken, dan zullen de Neder
landse verkeersvliegers zich gedwongen
zien al dan niet in federatief verband
stappen te ondernemen", aldus de vér
klaring van de VNV.
Veel kans op een toegeven, vooral
van de zijde van Israël is er niet. De
Israëlische minister van Verkeer. Sji-
mon Peres zei gisteren in Parijs, waar
hij de begrafenis van de held van Bir
Hakeim generaal König zal bijwonen,
dal er geen sprake van is, dat Israël
ooit met de Palestijnen zal onderhande
len.
Vertegenwoordigers van de vijf be
trokken landen hebben maandag dan
ook in Washington overleg gepleegd
over de situatie. In München deelde
procureur-generaal Herbert Fendt mee.
dat do drie in Beieren gevangen zitten
de Palestijnen sinds maandag in een
gevangenis verblijven, en dat ze on
middellijk in vrijheid kunnen worden
gesteld zodra er „overeenkomstige or
ders" van de Bondsregering binnenko
men. Overigens was de overplaatsing
der gevangenen volgens Fendt al enige
tijd in voorbereiding, en was het toeval
'dat ze juist maandag in een gevangenis
samen waren gebracht.
Zwitserland acht de toestand betref
fende de „ruil" met het Palestijnse
volksfront gewijzigd, doordat het front
zijn eisen heeft opgevoerd. De Zwitser
se minister van Buitenlahdse Zaken,
Graber. verklaarde maandagavond voor
de televisie, dat de Palestijnen nu voor
waarden stellen die niet alleen de
Zwitserse regering raken, maar ook die
van Engeland, West-Duitsland en de
Verenigde Staten.
Eerder op de dag had de regering in
Bern besloten te zwichten voor het ul
timatum der Palestijnen, de drie in
Zwitserland wegens een aanslag op een
Israëlisch lijnvliegtuig gevangen zitten
de commandostrijders vrij te laten ift
ruil voor het gekaapte Swissairtoestel
met zijn passagiers en bemanning.
Het Britse kabinet zal mogelijk he
den nog beslissen over het al dan niet
inwilligen van de eis tot vrijlating van
de 24-jarige Leihla Khaled, die zondag
na een mislukte poging tot kaping van
een Israëlisch lijnvliegtuig waarbij
een mannelijke medekaper werd dood
geschoten werd gearresteerd. De Pa
lestijnen geven Engeland tot donderdag
ochtend de tijd, zoals zjj ook ten aan
zien van Zwitserland hebben gesteld.
Premier Edward Heath besloot voor
heden 'n kabinetsvergadering te beleg
gen, nadat maandagavond hot béraad in
beperkte kring was vastgelopen op de
ingewikkelde juridische en politieke as
pecten van de zaak. Israël heeft nl. ook
de uitlevering van Leila Khaled geëist,
die haar misdaad op Israëlisch grond
gebied in het vliegtuig en boven de
(neutrale) Noordzee, uitvoerde.
Intussen heeft de gezagvoerder van
het bewuste El Al-toestel verklaard,
dat de doodgeschoten kaper niet door
een lid van de bemanning is gedood. De
vraag wie dat dan wel had'gedaan, ont
week hij op de persconferentie in Tel
Aviv na zijn terugkeer uit Londen.
Volgens Israëlische kranten, zijn de ge
heimzinnige sleutelfiguren, die de ka
ping verijdelden, al in de nacht van
zondag op maandag naar Israël terug
gekeerd.
De Palestijnen lieten maandag 127
gijzelaars vrij uit de twee gekaapte
vliegtuigen die worden vastgehouden
op een woestijnvliegveld in Noord-Jor-
danië. Het waren hoofdzakelijk vrou
wen. kinderen en bejaarden. Ongeveer
200 inzittenden brachten een tweede
gespannen nacht door op het vliegveld.
I)e vrijgelaten mensen zijn met bussen
naar Amman overgebracht. Een groep
was nauwelijks in het Intercontinen
tal-hotel gearriveerd, toen zij al naar
de kelder moest om dekking te zoeken
nadat in de nabijheid een raket was
ontploft, die vermoedelijk door com
mandostrijders was afgevuurd.
De moeder van Sirhan Sirhan. de
moordenaar van de Amerikaanse sena
tor Robert Kennedy, heeft maandag-
avond in Los Angeles laten weten, dat
zij zich naar Amman wil begeven om
er met Palestijnse leiders te spreken
over het bewerkstelligen van de vrijla
ting van haar zoon, die ter dood is ver
oordeeld. Uit Palestijnse bron was
maandag vernomen, dat het volksfront
ook de vrijlating van Sirhan Sirhan
eiste maar dit bericht werd later door
een woordvoerder van het front tegen
gesproken.
BEERNINK GEEFT TOE
O
DEN HAAG Minister Beernink
(binnenlandse zaken) geeft toe dat niet
alle veiligheidsmaatregelen die geno
men zijn aan de vooravond van het be
zoek van president Suharto, wettig wa
ren.
Maar, zo zegt hij mede namens zijn
collega Polak (justitie), in antwoord op
vragen van het Tweede-Kamerlid Roet
hof (PvdA): de regering was gerechtigd
en verplicht deze maatregelen te tref
fen.
Zij moest haar door het volkenrecht
opgelegde verplichtingen met betrek
king tot de veiligheid van de president
nakomen en de openbare orde handha
ven. Volgens minister Beernink waren
de maatregelen evenredig aan de geble
ken gevaren.
Het optreden had tot doel de komst
naar Den Haag te voorkomen van grote
concentraties Zuidmolukkers. Zij die op
weg waren naar Den Haag, werden
door de politie tegengehouden.
De veronderstelling, dat zou zijn ge
discrimineerd naar huidskleur, wijzen
de ministers Polak en Beernink met
verontwaardiging af.
ADVERTENTIE
...in bet dolfinarium Harderwijk
In het grootste overdekte Dolfijnensta
dion ter wereld met 2500 zitplaatsen
ziet u een unieke show van zeeleeuwen
en dolfijnen in één programma. Tijden:
10.00, 11.30, 13.00,14.30,16.00
en 17.30 uur (op zondag niet om 10
uur).
SPEELTUIN RONDVAART VELUWESTRAND
Tel. 03410 6041
Weersverwachting tot woensdagavond:
Half tot zwaar bewolkt en morgen-
•iverdag tijdelijk regen.
Matige tot krachtige, aan de kust mo
gelijk harde wind uit zuid tot zuidwest.
Iets lagere temperaturen.
Zon op 6.02. onder 19.10 uur; maan op
16.08, onder 22.35 uur.