Zwaar debat voor minister Klompé Weerstand over verdeling van Sterpot Eisen stakers verzieken de economie NU SPOORSLAGS EXTRA VOORDELIG MTS DRAADKUIKEN HALEN! Helft medici schrijft pil voor aan tieners JAAR GEËIST VOOR POGING DOODSLAG 31-JARIGE VROUW Nederlanders terug na avontuur in de lucht We wisten te weinig om Hilversummer krijgt half jaar cel ons echt bang te maken r>r> |P DRAKA Drs. Den Uyl: Bomalarm evoluon Seminarie wordt tehuis voor bejaarden Kom, zwartkijker De Damrellen Receptionist verduistert 12 mille Zuidmolukkers blijven in bewaring ga naar het postkantoor en geef uwTV aan GEVAARLIJK I RESERVE LANDING de „harde" matras met alle comfort van een „zachte' WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1970 DEN HAAG Verhoging van de abonnementsprijzen van de kranten zal de regering „met soepelheid" behandelen. Dit was de enige toezegging van de minister in het Tweede-Kamerdebat over de vergoeding van de schade die de dagbladen lijden vanwege de etherreclame. Zij kantte zich tegen elke andere verdelingsregeling dan zij had voorgesteld voor de jaren 1970 tot en met 1972. Zij wees het deelnemen van de pers in de Ster-reclame met grote stelligheid af. Dan blijft er volgens haar toch nog altijd het probleem van de verdeling van de inkomsten. Minister Klompé heeft het gistermiddag tjjdens het Tweede-Kamerdebat over de verdeling van de Ster-miljoenen over de dagbladen zwaar te verduren gehad. Drie regeringsfracties (ARP, VVD en CHU) hebben voorgesteld om de dagbladen te laten deelnemen in het beheer van de televisiereclame. Vrqw*l de gehele Twee de Kamer bleek verder van oordeel dat ook de tijdschriften schadevergoeding moten krijgen wégens het derven van advertentie-inkomsten als gevolg van de televisiereclame. De oppositie wilde de schadevergoe ding volledig afstemmen op de regeling die een interparlementaire commissie had voorgesteld en daarbij uitsluitend werd uitgegaan van de vraag in hoever re de bladen de concurrentie van de t.v.-reclame hadden opgevangen. De grootste ochtendbladen ontvangen nau welijks of geen vergoeding, terwijl de miljoenen voornamelijk naar de opinie- en avondbladen zouden vloeien. De anti-revolutionaire woordvoerder Schakel nam er geen genoegen mee dat er over de jaren '70 tot en met '72 zoveel minder wordt uitgekeerd. In de jaren '67 tot en met '69 is veertig procent van de opbrengst van de t.v.- reclame aan de dagbladen ten goede gekomen en daarom wilde hij een aflo pende regeling van respectievelijk der tig, twintig en tien procent over de ja ren '70, '71 en '72. Hij zag overigens in de schadever goeding een begin van ingrijpen in de onderlinge verhoudingen in de Neder landse krantenwereld, en nog wel zonder dat er een principieel debat in de Kamer was geweest. Dit raakt vol gens hem de onafhankelijkheid van de pers. Hij eiste een duidelijke regeringsnota over deze hele problematiek en pas schadevergoedingsmaatregelen na een Kamerdebat daarover. De liberaal Vonhoff noemde de rege ling halfslachtig en een lapmiddel, met zien van de verhoging van de abonne mentsgelden. De KVP-woordvoerder mr. Engels pleitte voor een bedrijfsfonds, dat tij delijk de helpende hand zou kunnen bieden aan kranten die in nood ver keren. Van de dertig miljoen die uit de STER-pot in de jaren '70 pot en met '72 aan de dagbladen zouden worden uitgekeerd, zou twintig miljoen in zo'n fonds moeten komen, zodat schadever goeding zich dan zou moeten beperken tot de tien miljoen, uit te keren over 1970. In de Tweede Kamer was er over het algemeen toch wel bezwaar om zich vast te leggen op een regeling voor drie jaar. De liberaal Vonhoff wilde hierin niet verder gaan dan een jaar. De socialist dr. Roethof vreesde met name de concentraties van dagbladen, maarin hij een onmiddelijke bereiging van de vrijheid en verscheidenheid van de menigsuiting zag. De voorgestelde schadevergoeding getuigde volgens hem niet van een visie op langere termijn en zij onderstreept juist de kloof tussen florerende en noodlijdende bladen. Dr. Roethof wilde een verdeling vol gens het oorspronkelijke voorstel van de commissie Verhoeven, die uitging van de aanpassingsmoeilijkheden. Ook was hij beducht voor de positie van de redacties, waarom hij aandrong op het Instellen van een zogenaamd perssta tuut, dat ook werd bepleit door de D '66'er Visser. DRIEBERGEN Het aartsbisdom Utrecht heeft meegedeeld dat het voor malige seminarie Rijsenburg in Drie bergen, dat in het afgelopen weekeinde door studenten van de Sociale Acade mie te Horst werd "gekraakt", zal wor den bestemd tot een tehuis voor de mente bejaarden. Reeds vanaf 1966 bestaat er contact tussen het aartsbisdom en een stichting die zich ten doel stelt demente bejaar den een goede verzorging te geven en die reeds enkele huizen in ons land heeft. Aan het strand bij Petten is dins dagmiddag het lijk van de 58-jarige R. W. Hummel uit Freiburg aangespoeld. Vorige week woensdag verdronk hij bij het zwemmen in eze. ADVERTENTIE (dan kijkt u véél prettiger) het risico dat het een subsidie wordt. De perswereld moet volgens hem deel nemen in de exploitatie van de t.v.- reclame. Hij waarschuwde tegen uit breiding van de t.v.-reclame. Volgens de christelijke-historische woordvoorder drs. De Boo was geen sprake van een noodsituatie in de dag bladpers. Ook vond hij dat men in ons land te weinig voor de kranten betaalt en hij pleitte voor soepelheid ten aan- De Tweede Kamer behandelde de con centratie in de dagbladpers. Directeur E. G. Stijkel (r.) van het Algemeen Handelsblad luisterde aandachtig toe op de publieke tribune. ROTTERDAM Op een vergadering van het gewest Rotterdam van de Par tij van de Arbeid kwalificeerden vele leden gisteravond het optreden van de erkende vakbonden in de havenstaking als ondemocratisch. Zij spraken zich openlijk uit voor en coupe door het communistische comité Arbeidsmacht. Veel kritiek was er op de eigen par tij, die onvoldoende steun aan de sta kers werden verweten. De vergadering werd onder meer bij gewoond door drs. Den Uyl, de fractie voorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer, en het socialistische Kamerlid drs. Lems. De heer Den Uyl sloeg keihard terug. „Gebruik jullie verstand", riep hij on der luid gejoel. „Met jullie overtrokken eisen verzieken jullie de economie in de vernieling". Hij ontkende met klem dat de haven arbeiders financieel zijn achtergesteld. „Zij verdienden meer dan de gemiddelde arbeider in andere bedrijfstakken". Sinds de plotselinge verschijning, gis teren, van de Groningse communist Frè Meis aan het Rotterdamse stakings front, is het werk in de haven over nagenoeg de hele linie opnieuw stil ko men te liggen. Op veel bouwwerken is gisteren ge staakt met als inzet de vierhonderd gulden. De stakingen concentreerden zich voornamelijk in Den Haag en om geving in Amsterdam, maar ook in Utrecht, Groningen en Hilversum (nieuwe studio's NOS) lag het werk op enkele bouwplaatsen enige tijd stil. El ders in het land werd meer gediscus sieerd dan gepraat. „De Rotterdamse havenstaking is uit gegroeid tot een strijd tussen Moskou en Peking", zei gisteravond de heer Wim Hulsker, voorzitter van de Neder landse Bond van Vervoerspersoneel (havens). „Meis heeft het goed gedaan en Mos kou heeft de eerste ronde gewonnen. Dit betekent niet, dat wij de nieuwe eisen overnemen. Wij houden ons aan het akkoord met de Scheepvaartvereni ging Zuid (SVZ)". Dr. J. Ph. Backx, de voorzitter van de SVZ, vond de eisen van de heer Meis veel realistischer dan die van het comité Arbeidsmacht. Maar ook hij stelde met nadruk dat de werkgevers geen stap verder gaan dan het akkoord, dat met de erkende bonden is bereikt. De stakers, die nu opereren als com missie havenbedrijven, boden 's avonds aan de SVZ een petitie aan, waarin de nieuwe eisen zijn vervat. Volgens een woordvoerder van de commissie wordt het werk vandaag nog hervat als de werkgevers positief reageren. Tot de eisen hoort nu ook uitschake ling van de koppelbazen in de haven. De regering heeft intussen besloten nog deze week maatregelen tegen de kop pelbazen te nemen. De instructies wor den vervat in een algemene maatregel van bestuur. Bij Dow Chemical in Temeuzen, een bedrijf met 1100 werknemers, hebben de 250 personeelsleden van de techni sche dienst gistermiddag een uur ge staakt. Zij protesteerden tegen het aan bod van de directie een extra uitkering te doen van 200, terwijl 400 was gevraagd. Directe aanleiding tot de staking was, dat de Apparaten- en Ketelfabriek in Goes wel f 400 geeft. Twintig werkne mers van dat bedrijf voeren namelijk opdrachten uit bij Dow. Daar kwam het personeel dan ook tot de conclusie, ARNHEM De Arnhemse politie werd gistermorgen opgeschrikt door een anoniem telefoontje dat er op de route die koningin Juliana zou volgen naar de tentoonstelling GG 125 een bom was verborgen. Bliksemsnel zocht een aantal politie mannen het spoorwegviaduct af waar volgens de onbekende precies op het tijdschema een explosie zou moeten volgen. Men vond niets. dat de AKF eigenlijk een koppelbaas is. „En de uitkering van 400 is in de eerste plaats bedoeld om het verschil in beloning tussen vast en „ingeleend" personeel (van koppelbazen) te verklei nen" constateerden de stakers bij Dow verbolgen. Intussen geven de hele suikerindus trie, de ENCK in VI aardingen, de Che mische Fabriek Vondelingenplaat en de Meelfabrieken der Nederlandsche Bak kerij in Rotterdam de 400. Omdat hun eis tot loonsverhoging is afgewezen door de directie is een ge deelte (22 werknemers) van het perso neel van de meubelindustrie Spakman en Co in Wezep een wilde staking be gonnen. De groep is van plan bij niet inwilliging van de eisen de staking deze week voort te zetten. De directie vond de looneisen ongefundeerd. ADVERTENTIE j UTRECHT Tot nu toe heeft j het ontbroken aan een duidelijk in- zicht over de houding van de Ne- j derlandse artsen ten aanzien van de I anticonceptie. Aan die onzekerheid is nu een eind gekomen, dank zij 'n onderzoek door de Amersfoortse huisarts P. Bangma. Op een proefschrift over de re- J sultaten van dat onderzoek is de heer Bangma gistermiddag aan de Rijksuniversiteit in Utrecht gepro- J moveerd tot doctor in de genees- kunde. Prof. dr. J. C. van Es was j zijn promotor. i i J De helft van alle Nederlandse J huisartsen is bereid anti-conceptio- j nele hulp te geven aan tieners die i daarom vragen. Van alle huisartsen ongeveer 4400 rekent 89 procent de anti- conceptie op niet-medische aanwij- J zing tot zijn dagelijkse taak. Op J twee procent na schrijven alle huis- i artsen orale anticonceptie voor. Met j andere woorden: zij verstrekken re- cepten voor de pil. j Deze cijfers gisteren bekend J geworden door het onderzoek in 1969 van dr. P. Bangma uit Amers- i foort onder 528 huisartsen zien er anders uit dan het beeld dat velen tot nu toe hadden gevormd. De uit- komst van zijn onderzoek (door J middel van een zeer representatieve i steekproef) heeft dr. Bangma niet verbaasd. En de motivering: „Wel is het zo dat de houding van de Nederlandse J huisarts in drie, vier jaar sterk is i veranderd. Zijn houding tegenover seksualiteit in het algemeen en die J van hemzelf werkt door in zijn standpunt over anti-conceptie. Ge- lukkig zijn er, ook aan de universi- teiten, grote veranderingen en ver- DR. P. BANGMA beteringen aan de gang. Bovendien is de vraag naar anticonceptie sinds de pil, sterk toegenomen. Toch staat de huisarts niet geheel vrij tegenover het voorkomen van zwangerschap, speciaal als het gaat om niet getrouwden. Want: niet 99 AMSTERDAM Wegens poging tot doodslag op een 31-jarige prostituée heeft de officier van Justitie bij de Amsterdamse rechtbank dinsdag tegen de 27-jarige stucadoor Hans O. H. uit de hoofdstad een jaar gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest en terbe schikkingstelling der regering geëist. In deze eis was tevens verdisconteerd een diefstal van 200 van deze vrouw. Verdachte was op 6 maart jl. toen hij terugkwam van een vrouw uit Purme- rend, met wie hij via een huwelijksad vertentie kennis had gemaakt 's avonds de stad ingegaan en gaan drinken. Hij had in dure zaken verteringen gemaakt voor 200. In een nachtclub had de stucadoor tegen het sluitingsuur kennis gemaakt met de 31-jarige Matje van K., die wegens financiële moeilijkheden in het gezin zo nu en dan als prostituée werkte. Hans had de vrouw gevraagd met hem mee te gaan naar zijn huis. Daar was het slechts gebleven bij het betalen van de 100. Toen de vrouw in de vroege ochtend weg wou gaan was verdachte haar ach terna gekomen en had haar met een hamer op haar hoofd geslagen. Hier door ontstond een breuk in het schedel dak en werd een botstuk van de sche del naar binnen verplaatst, waardoor de rechter lichaamshelft verlamd was geraakt. Ook had hij nog haar keel met zijn duimen dichtgeknepen. Verdachte die uit een nogal chaotisch gezin met 18 kinderen komt, drinkt vanaf zijn 20ste jaar en heeft volgens het voorlichtingsrapport na drankge bruik de neiging om snel agressief te worden. Hij is een eenzame figuur voor wie psychiatrische behandeling nodig is. maar slechts 84 procent van de huis artsen is bereid adviezen te geven aan ongehuwde vrouwen, verloofde meisjes en ongehuwde moeders. Ko men er tieners, dan is het percenta ge 49. De bezwaren berusten op princi piële overwegingen, die voorname lijk voortspruiten uit godsdienstige overtuiging. Dat zou gereformeerde, katholieke en in mindere mate her vormde artsen in de praktijk parten kunnen spelen. Van de patiënten sprak 86 procent i haar voorkeur uit voor de pil. Slechts vier procent kwam bij haar J huisarts voor andere methoden tot J geboorteregeling. Dr. Bangma zegt nadrukkelijk j over de tieners: „Zeker voor hen i moeten wij de omstandigheden beter maken. Hun geen anti-conceptionele hulp te geven kan gevaarlijk zijn. Zelf ben ik geneigd meisjes de pil te geven, als er geen omstandigheden j tegen zijn. De moeilijkheid is: zijn i de ouders het daarmee eens." „Er zijn echter ook gevallen be- kend van meisjes die op jonge leef- tijd de pil hebben gekregen ter re- j gulering van moeilijkheden met de i menstruatie. Toen zij getrouwd wa- ren, konden zij geen kind krijgen. Mogelijk is dat een gevolg geweest van het pilgebruik. Nogmaals: het is mogelijk, niet bewezen". In de jaren 1962 tot 1966 is het aantal huisartsen i dat de pil voorschreef, jaarlijks met tien tot twintig procent toegenomen. De pilconsulten maken 84 procent van het aantal anticonceptionele ad- J viezen uit. Slechts twee procent van i de patiënten krijgt van de huisarts een verwijzing naar specialist of consultatiebureau. De patiënten waren in verrweg de meeste gevallen getrouwd. De jong- j ste bezoeksters (twee procent) waren I achttien of negentien jaar. Volgens schatting staat negen van de tien pilgebruiksters onder controle van J haar huisarts. „Uit het hele onderzoek", aldus dr. Bangma, „kan ik alleen maar con- cluderen dat de patiënte zelf haar methode van anticonceptie kiest. Als J de huisarts toch iets anders aan- r raadt dan de patiënte had gevraagd, dan komt dat niet omdat de dokter zijn advies betrouwbaarder vindt". SCHIPHOL „We hebben nog heerlijk kaviaar zitten eten tussen Beiroet en Cairo, want toen was het wel duidelijk dat de kist de lucht in zou gaan, dus alles moest op. Eigenlijk weet je op zo'n moment te weinig om echt goed bang te worden. Toen die kerel met zijn pistooltje en zijn handgranaat zo in het gangpad stond, heb ik nog wel even gedachtkan ik hem grijpen, maar die handgranaat deed voor mij de deur dicht. Dat is te gevaarlijk, want je mag niet over het lot van de medepassagiers beschikken. Achteraf schrik je meer dan op het moment". Luitenant-kolonel C. Marchand (infanterie) vertelt in de drukte van Schiphol op gewekt over zjjn tocht met de gekaapte Panam-machine, die in Cairo werd op geblazen. Met zes andere passagiers keerde hij terug naar Nederland. Hun lezingen wij ken af op onderde len. Over het correcte gedrag van de kapers en de voorbeeldige koelbloedig heid van de Panam-bemanning bestaat echter bij niemand de geringste twijfel. Cor Smaling, die zijn ouders in Rot terdam bezocht, is bijzonder onder de indruk van de perfecte organisatie van de kapers. Toch was hun poging op het laatste moment bijna voorkomen, na het alarm van EL AL over de twee mysterieuze Senegalezen, die de kapers bleken te zijn. „Al in de pier werden deze keurig geklede heren bij de balie geroepen, maar er gebeurde niets. Aan het begin van de pier werden ze helemaal ge fouilleerd, maar toen de captain ook hun handbagage wilde doorzoeken, werden ze kwaad. Korte tijd later, hoorden ze van een bemanningslid dat leden van het Arabische bevrijdings front het commando hadden overgeno men en dat wij naar Beiroet gingen. Op dat moment waren er een paar heethoofdige studenten uit Amerika die erop los wilden slaan, maar dat heb ik tegengehouden. Ik had al begrepen dat het menens was. Die twee Senegalezen bleven uiterst kalm. Ik vroeg waarom ze niet nerveus waren en het antwoord luidde: „Dit is mijn derde kaping al". Volgens de he«r Smaling bevond zich onder de passagiers een derde kaper, die zich echter als „reserve" niet met de kaping heeft bemoeid, omdat de twee Senegalezen de zaak goed in han den hielden. Volgens de heer Smaling bleek dat pas in Cairo, waar de man zich bij de kapers voegde. De andere passagiers konden dit niet bevestigen. De heer Smaling kon dat echter waar nemen, omdat hij als laatste het toestel verliet, vlak voor de kapers. De heer N. W. Pel (48 j.) mede-direc teur van de Scheepswerf Holland in Hardinxveld, vertelde dat hij wel steeds in spanning had gezeten, maar dat hij toch evenals de andere passa giers rustig was gebleven in de weten schap dat paniek geen oplossing zou brengen. „Het was een beetje de spanning die me aan de oorlog herinnerde. Het fan tastische optreden van de captain en zijn bemanning had natuurlijk een goe de invloed. Na anderhalf uur cirkelen boven Beiroet dacht ik dat er wel een oplossing gevonden zou worden, maar toen daar na een moeilijke landing kist jes explosieven werden binnenge bracht, was het duidelijk dat we er nog niet waren". „We bleven rustig op onze plaatsen zitten en ik heb met een van de Palestijnen nog een praatje ge maakt. Hij zei: „Ik kom uit Haifa, waar ADVERTENTIE Ga eens met uw gezin naar het Evoluon in Eindhoven; een permanente expositie gewijd aan de mens, natuur en techniek. U kunt er kennis maken met de wonderen der wetenschap en een blik werpen in de toekomst. Het is een onvergetelijke ervaring voor jong en oud. Het Evoluon staat in Eindhoven, direkt aan de rondweg en is het hele jaar geopend (behalve op le Kerstdag en Nieuwjaarsdag). Dagelijks van 10-18 uur. Op zon-en feestdagen van 12-18 uur. s-f 1 Er is een modern zelfbedieningsrestaurant. „aktie expo", gesticht door Philips. V V.:ï: mijn familie nog woont. Dat is ons land en daar willen we weer heen. Als jullie dat niet begrijpen, zullen we dat op deze manier duideijk moeten maken". „Voor de landing werden we haar scherp door de bemanning geïnstrueerd. We werden in zes groepen verdeeld, want we moesten via de glijbanen de vijftien meter naar de grond afleggen. Dat moest zeer snel gebeuren, want we zouden maar acht minuten krijgen voordat de kist de lucht in ging. Om de opgeblazen rubberbanen niet lek te sto ten moesten wij onze schoenen uittrek ken. In Cairo heeft captain Priddy zijn tweede fantastische landing verricht, want de baan was te kort en onver licht". Hoewel de spanning een hoogte punt bereikte bij de landing, wist ie dereen zich te beheersen, zodat alles volgens plan verliep. Een van de rub berbanen woei echter om, zodat een aantal passagiers gewond raakten, on der wie mevrouw Marchand, die overal kneuzingen opliep. De heer Pel: „Iedereen hield zich aan de instructies, zodat er geen gedrang ontstond. Ja, toen ik vaste grond onder de voeten had ben ik gaan rennen, het duister in, weg van het vliegtuig. Ik was nog geen 150 meter weg of de ex plosies begonnen bij de cockpit. Ik dacht: gelukkig ik ben eruit. Nu denk ik: die bemanning, wat een fantastische beheersing!" EINDHOVEN De Eindhovense po litie heeft de 23-jarige H. S. uit Eind hoven aangehouden. Hij heeft bekend in een periode van een jaar 12.000 gul den te hebben verduisterd bij het gara gebedrijf waar hij als receptionist werkzaam was. De fraude kwam aan het licht bij een normale administratieve controle. H. had van het geld afspeelapparatuur en de nodige platenalbums gekocht. Deze goederen zijn bij hem in beslag geno men. AMSTERDAM De Amsterdamse politierechter heeft dinsdagmorgen de 19-jarige Hilversumse kantoorbediende Johannes P. R. wegens zijn aandeel in de Damrellen veroordeeld tot een half jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. R. had op woensdagavond 26 augus tus een steen gegooid naar een motor agent die daardoor een lichte hersen schudding opliep. Politierechter mr. G. H. Nomes noemde deze negende zaak het ergste geval van openbare geweld pleging dat hij tot nu toe in drie extra zittingen, waarop zeventien verdachten terecht moeten staan, had berecht. Hij vonniste conform de eis van de officier. De politierechter veroordeelde twee Duitse jongemannen tot vijf maanden gevangenisstraf waarvan een maand voorwaardelijk, met een proeftijd van drie jaar en aftrek van voorarrest. Ook dit tweetal had stenen gegooid naar chargerende politieagenten. Beiden wa ren al eerder in Duitsland en daarbui ten veroordeeld wegens diefstallen en zedendelicten. Voorts zijn twee Franse toeristen we gens openlijke geweldpleging het gooien van stenen naar marechaussees veroordeeld tot vier maanden gevan genisstraf waarvan een voorwaardelijk en met aftrek van voorarrest. Een 19-jarige in Amsterdam wonende Portugese bordenwasser kreeg voor openlijke geweldpleging vijf maanden waarvan twee voorwaardelijk met af trek van het voorarrest opgelegd. ADVERTENTIE VEL DEN HAAG De 33 Zuidmolukkers die 31 augustus in Wassenaar werden gearresteerd, blijven in voorarrest. Dit heeft de Haagse rechtbank dinsdag be slist over eventuele gevangenhouding van de verdachten. Hun zaak diende dinsdag voor de rechtbank in raadkamer die de verdere inbewaringstelling gelastte. Deze geldt voor een periode vim 30 dagen en kan steeds met dezelfde termijn worden verlengd. Bij een verkeersongeluk in Hauler- wijk (Fr) is dinsdagmiddag een echt paar uit Heerenveen omgekomen. Het kwam met de auto frontaal in botsing met een tegenligger, die vermoedelijk teveel aan de linkerkant van de weg reed.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 13