Veenendaals dagblad Troonrede en miljoenennota stellen in vooruitzicht: Een greep uit de nieuwe plannen REGELS EN STRAFREGELS Stakers in haven weer aan het werk Wegenbouw moest keuze maken Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Bouwvakkers spanning tn Aannemers verliezen kort geding r zingende dolfijnen... GIROKAARTEN VOOR BELASTING BETALERS HOE KOMT HET GELD BINNEN Opklaringen Van een onzer redacteuren DEN HAAG De regering heeft besloten krachtige maat regelen te nemen om aan de uiterst gespannen situatie waarin de Nederlandse economie verkeert het hoofd te bie den. In de vanmiddag door de Koningin uitgesproken Troonrede en de door minister Witteveen aan de Staten- Generaal aangeboden miljoenennota wordt een fors pak ket maatregelen aangekondigd die beogen de inflatie krachtig te bestrijden door een programma tot afremming van de bestedingen en beperking van de loonontwikkc- ling: TE SJSEL ■■790 BOVWHEFFITSG Minister Bakker meent: Rijksweg 15 enkelbanigtot Doetinchem Apeldoorn-Zwolle niet bij plannen DOLFINARIUM VTBN.V. Wij houden steeds hardnekkig vol dat zelfs een simpele krentenbol zoals die heden wordt gemaakt van Bums het allerbeste smaakt. Bur. voor redactie en administratie: Prins Bernhardlaan 28, Veenendaaf. Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.), Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 1,13 P-W., 4,85 p.m., 14,30 p.k. VALLEB Voortzetting van het nieuwsblad „De opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advertentietarieven op aanvraag. DINSDAG 15 SEPTEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 2I5 Krachtige medicijnen nProonrede en rijksbegroting maken opnieuw gewag van een groot aantal plannen van de regering. Tot de belangrijkste horen: de regering kondigt maatregelen aan die willen bevorderen dat de positie van de werkende jongeren gelijkwaardig wordt aan die van leeftijdgenoten die nog voortgezet onderwijs ontvangen. In een nota van minister Roolvink en staats secretaris Grosheide worden de maatregelen toegelicht (o.a. het toewerken naar een nieuw soort part-time-onderwijs, verlenging per 1 augustus 1971 van de leer plicht van acht tot negen jaar en invoering van een gedeeltelijke onderwijsplicht van één dag per week gedurende een jaar voor wie nog géén 16 jaar maar wél leer- plichtvrij is); opvoering van de woningbouw; minister Schut maakt gewag van een woningbouwprogramma voor 1971 van ca. 130.000 woningen. 5.000 meer dan vorig jaar in zijn begroting werden aangekondigd; de formele toeneming van het aantal woningen bedraagt 2.000; de hyurharmonisatie wordt nieuw aangepakt en de huurliberalisatie wordt voortgezet; de leerlingenschaal bij het basis onderwijs wordt met ingang van 1 augustus 1971 verlaagd tot 36 leerlingen en bij het kleuteronder wijs tot 37 leerlingen per klas; in de begroting-1971 wordt het voor deze kabinetsperiode gestel de doel om de Nederlandse ont wikkelingshulp in dat jaar op 1 procent van het nationaal inko men te brengen bereikt; de regering komt met voorstellen met betrekking tot de instelling van regionale bestuurseenheden; de status van de P.T.T. wordt gewijzigd; overwogen wordt van dit staatsbedrijf een N.V. te ma ken; de post op de rijksbegroting ten behoeve van de instanthouding en ontwikkeling van het openbaar vervoer is weer aanzienlijk ver hoogd; de uitgaven van het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen worden opnieuw het hoogst be groot: 8,95 miljard (incl. aan vullende posten); daarna volgen Defensie met 4,2 miljard, So ciale voorzieningen met 3,9 mil jard en Verkeer en Waterstaat met f 3,4 miljard. Het totaal van de uitgaven komt voor het eerst boven de 30 miljard. Zie voor uitvoeriger nieuws over d« rijksbegroting en troonrede de pagina's 7, 8. 9 en 11. voor koortsige economie J^e verleiding ligt voor de hand om van de Troonrede alleen maar het middeltste deel als belangrijk te beschouwen: de maatregelen die een bestedingsbeperking moeten afdwin gen, omdat de regering van oordeel is dat de wagen van onze economie uit het spoor dreigt te lopen. Ontegen zeglijk zulen in het politieke debat dat straks volgt deze maatregelen de meeste stof doen opwaaien. En ver moedelijk zullen de leden van dit ka binet De Jong heel wat van dat sto£ slikken krijgen. Dat ze dit risico hebben genomen pleit voor de inte- griteit van deze ministersploeg: ze voeren door wat ze in 's lands belang noodzakelijk achten, èn het pleit voor hun politieke moed, want de verkie zingen staan voor de deur! Deze Troonrede wekt dan ook helemaal niet de indruk dat ze geschreven is door een bijna demissionair kabi net integendeel. Er worden begin selverklaringen in uitgesproken die getuigen van de wil om, als dat nodig zou zijn, nog vele jaren door te gaan. Direct in de aanvraag al wordt cen traal gesteld wat de grote uitdaging ls van onze tijd: de snel verschuiven de normen die spanningen opwekken tussen behoud en vernieuwing. En de regering aarzelt niet om in dat veld van spanningen zichzelf de plaats aan te wijzen die zij meent te moeten in nemen: enerzijds is het haar taak de wetgeving aan te passen aan de zich wijzigende omstandigheden, ander zijds rekent zij het zich tot plicht krachtig op te treden tegen misbruik van de geboden vrijheid en tegen on verdraagzaamheid. Zeggen we het met andere woorden: de regering is er voor de spelregels en voor de strafregels. De spelregels die binnen dat spaningsveld de goede gang van zaken moeten waarborgen en de strafregels voor wie zich niet aan die spelregels wil houden. Dat uitgangspunt kunnen we volledig onderschrijven en als we ook even vooruit mogen lopen op de komende verkiezingen: we hopen dat het Ne derlandse volk opnieuw een regering zal kiezen die haar taak op deze wij ze opvat. Waarbij er dan altijd wel verschil van mening zal blijven over de vraag of elke spelregel op zichzelf wel deugdelijk is en of het aantal strafregels soms niet te laag of te hoog is! T^e vraag die ons op dit moment bezig houdt is of de serie beste- dingsbeperkende maatregelen die de regering nu heeft aangekondigd tot de spelregels dan wel tot de strafre gels gerekend moet worden. We nei gen tot het laatste want de klap komt in alle sectoren van ons maatschap pelijk leven nogal hard aan: de werknemers krijgen een loonstop voorgezet, de werkgevers worden ste vig beperkt in hun investeringsactivi- tetien en iedere burger krijgt de belastingrekening gepresenteerd. Straf veronderstelt schuld kan men er iemand de schuld van geven dat onze economie oververhit is geraakt? Is het de schuld van de werkgevers die zich wat al te ongeremd aan uit breidingen hebben overgegeven in hun verlangen naar meer produktie zo zelfs dat ze de woningbouw in het gedrang gebracht hebben? Is het de schuld van de werknemers die een steeds groter stuk van de welvaarts- koek vragen? Of moet men de schul digen in het buitenland zoeken waar een grote vraag naar Nederlandse produkten blijkt te bestaan? Afijn, u kunt het zelf allemaal lezen in de macro-economische verkenning van het Centraal Planbureau. Er is nog een andere mogelijkheid: dat de strafregels noodzakelijk zijn ge worden omdat de spelregels niet he lemaal goed zijn geweest. En dan komt men bij de loonwet, op dit ogenblik eigenlijk de spil waar om heen dit hele bestedingsbeperkings complex draait. Is die loonwet niet de oorzaak van veel ellende? En lijkt de chaos niet nog groter te gaan worden als minister van Sociale Zaken ook inderdaad die loonwet zal gaan han teren en een loonstop zal gaan afkon digen? Het ziet er naar uit en de par lementaire opppositie lijkt niet te Op de rijksbegroting 1971 zal een bedrag van 140 miljoen gulden worden geblokkeerd; Op korte termijn wordt een wets ontwerp ingediend dat een voorstel bevat tot het „conjunctureel han teren" van de tarieven van enkele belastingen. Op basis van deze wet telijke bevoegdheid wil de regering per 1 januari a.s. voor de duur van twaalf maanden de tarieven van de loon- en inkomstenbelasting, de vennootschapsbelasting, de benzi- ne-accijns en de bijzondere verbrui- kersbclasting op personenauto's met 3 procent van de dan geldende tarieven verhogen; Overgegaan zal worden tot een beperking van het consumptief kre diet en van het door de overheid garanderen van leningen buiten de woningbouwsector; de regering is van mening dat de in artikel 10 van de Loonwet vermel de voorwaarden zijn vervuld; zij heeft op dit punt vandaag een ad viesraad aan de SER gericht; de adviesaanvraag betreft de moge lijkheid om in 1971 een loonpauze in te stellen; de beoogde matiging van de loon ontwikkeling zal door voortzetting van een krachtig prijsbeleid wor den ondersteund. AMSTERDAM De vakbonden in de bouw behoeven zich niet te onthou den van acties die de werknemers stij ven in hun streven een extra uitkering van 400 gulden te verkrijgen. Dit blijkt uil de uitspraak die de president van de Amsterdamse Rechtbank mr. U. W. H. Stheeman vanmorgen heeft gedaan in het kort geding dat de in de raad van bestuur bouwbedrijf verenigde aannemersbonden tegen de drie bouw vakbonden maandag hadden aange spannen. Mr. Stheeman wees de eis van de werkgevers om steunacties aan de bon den te verbieden van de hand, omdat naar het hem voorkwam de acties van de bonden niet duidelijk in strijd zijn met de bewoordingen van de CAO en ook geen geweld doen aan de bij de uitvoering ervan in acht te nemen goe de trouw. De president overwoog dat de acties een reactie zijn op de weigering van de werkgevers om over de 400 gulden te onderhandelen, terwijl in de cao de mogelijkheid wordt gegeven de arbeids overeenkomst tussentijds te wijzigen. De bouwwerkgevers worden veroor deeld in de kosten van het geding, be groot op 500 gulden. ROTTERDAM De havenarbei ders in Rotterdam hebben dinsdag morgen in zeer groten getale h$t werk hervat. Alleen op de rechter Maas oever is de discussie bij de poorten nog niet geheel geëindigd. De bedrijvencommissie verspreidde vanmorgen vroeg pamfletten onder de arbeiders, waarin zij zich achter de vi sie van de erkende vakbonden stellen. Dit houdt in dat een concreet eisenpak ket voor 1 november moet zijn gereali seerd. Als dit niet het geval is, dan zullen de bonden "vooropgaan en niet achteraanlopen". Algemeen wordt dit in de haven uit gelegd als een stakingsdreiging, (zie verder pag. 2.) aarzelen in het opstoken van dit vuurtje. Dit willen we ervan zeggen: die loon wet ligt er, goedgekeurd door de ver tegenwoordigers van het Nederlandse volk. En dus zal de minister die wet moeten gebruiken als dat in het be lang van ons volk is. Maar...regeren is meer dan het toepassen van wet ten. Als in de Troonrede gesproken wordt over spanningen tussen behoud en vernieuwing dan moet er ook be grip zijn voor de psychologische ver schijnselen van die spanningen. Be grip dat er soms onredelijkheid is. Daarom hopen we één ding: dat de regering vóór alles al het mogelijke zal doen om de verbroken contacten met een deel van het bedrijfsleven te herstellen, waarbij het ons onver schillig is wie er een knieval moet doen. Spelregels moeten passen in de sfeer van het spel blijkt dat niet het geval te zijn dan moeten ze ver vangen worden. En pas daarna ko men de strafregels aan de beurt. De regering vindt deze bijsturings maatregelen noodzakelijk ter verzeke ring van de toekomstige werkgelegen heid, de welvaart en het welzijn in ons land. Verder is de regering in het kader van het „gewone" begrotingsbeleid van mening dat de verhoging van de omzet belasting (BTW) per 1 januari anders moet geschieden dan aanvankelijk het plan was. Aan het parlement zal wor den voorgesteld het verlaagde tarief (globaal: voor eerste levensbehoeften) op 4 procent te houden (en dus niet, zoals in de wet was voorzien, op 4,3 procent te brengen) en het normale ta rief niet van 12 op 13 maar op 14 pro cent te brengen. Een aantal artikelen gaat van het normale naar het verlaagde tarief om de invloed op de kosten van levenson derhoud beperkt te houden. Daarnaast vinden een verdere verla ging van de invoerrechten en een ver lenging van de tijdelijke verlaging van de suikeraccijns plaats. De inkomsten belasting op het privé-gebruik van au to's dat door de onderneming wordt be kostigd zal worden verzwaard door een meer op de werkelijkheid afgestemde waardering. Nog een nieuwe maatregel: rentever rekening zal worden ingevoerd bij be paalde te innen en terug te betalen be lastingen. In de Troonrede staat dat de sterke expansie van de economie zich ook dit jaar in een belangrijke toeneming van de produktie, in- en uitvoer en werkge legenheid manifesteert. De verbetering van het reëel vrij besteedbaar loon is aanzienlijk; het uitkeringsniveau van AOW en AWW is extra verhoogd. „De laatste maanden voltrekt zich echter de groei van de totale nationale economie in een té snel tempo, met name als gevolg van de ontwikkeling van de in vesteringen in bedrijven en van de par ticuliere consumptie. Hierdoor loopt de spanning op de arbeidsmarkt en de ka pitaalmarkt verderop en tekent zich sinds kort een gevoelige verslechtering van de handelsbalans af. De spannin gen ontladen zich nu bovendien in on verwachte. aanzienlijke extra loonuit- keringen. De versnelling in de loon- en prijsstijgingen die al werd gevreesd krijgt daarmee een zeer gevaarlijke im puls; de betalingsbalans zal nog veel ongunstiger worden. Delen van het be drijfsleven zullen in ernstige moeilijk heden kunnen geraken, wat zijn effect op de werkgelegenheid niet zal missen," aldus de Troonrede, waarin daarna de al vermelde maatregelen worden opgesomd. De tweede tranche van de inflatie- «NYQE»«EC*TC\ correctie (verlaging van de loon- en in komstenbelasting) tot een totaal van 300 miljoen gaat door. Zij staat buiten de speciale maatregelen; de dek king van dit bedrag is al in het beleid ingebouwd, aldus minister Witteveen. De minister vindt dat de bijsturing in de eerste plaats via de overheidsfinan ciën moet geschieden. Een krachtig vasthouden aan het stringente begro tingsbeleid en vermijding van inflatoire financiering moeten onder de gegeven omstandigheden als een eerste vereiste worden gezien. Een beperking van de rijksuitgaven zal plaatsvinden door een aantal posten op de begroting 1971 in hoofdzaak ten aanzien van de investe ringen te temporiseren. De omzetbelasting wordt van de voorgenomen 3 procent-verhoging van een aantal belastingen uitgezonderd omdat er al een andere omzetbelas tingsmaatregel wordt genomen. Met de 3 procent-verhoging van de genoemde belastingen is een bedrag op jaarbasis gemoeid van 550 a 575 miljoen. De middelen die door al deze maatre gelen ter beschikking komen (op basis van 1971 600 miljoen) zullen niet worden gebruikt ter vermindering van het beroep van het rijk op de kapitaal markt (dat in vergelijking tot 1970 toch al aanzienlijk geringer zal zijn). Om het gewenste effect te bereiken vermin dering van de geldsomloop zullen zij worden gestort op een geblokkeerde re kening of moeten worden gebruikt voor aflossing van vlottende schuld. Vooral om de woningbouw veilig té stellen is al overgegaan tot een herin voering van het vergunningenbeleid voor bedrijfsgebouwen in de sector nij verheid, handel en verkeer. Het kabinet stelt zich voor deze maatregel in 1971 te vervangen door een tijdelijke heffing op de aannemingssom van deze bouw werken (naar wij vernemen zou het bij deze heffing gaan om een percentage van 10 k 15). ADVERTENTIE De eerste winnaar van 1000 gulden in het grote kolenspel is EU Buitink, Srautslaan 2, Baarn. Doet u dit najaar ook mee? DEN HAAG Minister Bakker (Verkeer en Waterstaat) heeft, zo blijkt uit de begroting van het Rijkswegenfonds, verdere doortrekking van rijksweg 15 van rijksweg 52 tot rijksweg 12 zij het voorlopig enkelbanig voorbij weg 12 tot Doetinchem in het programma opgenomen. Dit laatste deel wordt krachtens een regeling met de provincie Gelderland in eerste instantie als pro vinciale weg (enkelbaans en kruisingvrij) aangelegd. Het in Gelderland tot nog toe in het programma ontbrekende deel van weg-75 (Wijchem - Valburg) is even eens in het programma opgenomen. Andere urgente projecten zoals de ge deelten Arnhem-Ape) doorn en Apel doorn-Zwolle van Rijksweg 50 en de brug over de IJssel bij Zutphen in weg-47 konden dit keer nog niet in het programma worden opgenomen; opne ming in het uitvoeringsprogramma 1971-75 van deze naast genoemde Gel derse projecten is om financiële rede nen niet mogelijk. Hier moest een prio riteitenkeuze worden gemaakt, aldus minister Bakker. Gelet op de verkeerssituatie in Nij megen en de vorderingen die met de voor bereiding en uitvoering van weg-75 worden gemaakt, is het vanzelfspre kend dat de brug over de Waai bij Ewijk met de aansluitende weggedeel ten in het programma moet worden op genomen. De keuze tussen de wegen -15 en -50 is moeilijker; de minister hecht een groot gewicht aan een snelle voltooiing van de verbinding van de Rotterdamse haven met het achterland. Daarnaast geeft weg-15 een zeer directe verbin ding met het hart van de Gelderse Achterhoek. De verbinding over de IJssel bij Zut phen is in dit verband eveneens van belang, maar door het gereedkomen van de E8 tot Holten omstreeks eind 1971 krijgt het noordelijke deel van de Achterhoek al een aansluiting op het landelijke autosnelwegennet. „Het niet opnemen van genoemde delen van de weggen -47 en -50 en in het bijzonder het deel van de weg-50 tussen Apel doorn en Zwolle betekent niet dat ondergetekende de urgentie onvoldoen de inziet; er moet evenwel een keus worden gedaan. Zoals bij de mondelin ge behandeling van de begroting 1970 al is toegezegd streeft ondergetekende ernaar de brug over de IJssel bij Zut phen met toeleidende wegvakken in het programma 1972-1976 op te nemen", al dus minister Bakker. Aan de E8 en rijksweg 15 zullen vol gend jaar resp. f 62 miljoen (incl. brug over de IJssel) en 22 miljoen worden besteed. Ook staat o.m. op het programma voor volgend haar de voltooiing van de IJsselweg (weg-48), gedeelte Arn- hem-Dieren met inbegrip van de bouw van een brug over de afgesneden IJssel te De Steeg, alsmede de aankoop van gronden voor de doortrekking naar Zutphen. Verder worden uiteraard gel den gevoteerd voor rijksweg 50 in het rivierengebied en ten oosten van Apel doorn. ADVERTENTIE AMSTERDAM: Bouwvakarbeiders lieten zich gisteren voor het ge rechtsgebouw voorlichten over het verloop van het kort geding, dat de werkgevers in de bouwnijver heid tegen de drie bouwvakbonden hadden aangespannen. De werk gevers eisen, dat de werknemers zich onthouden van acties om de uitkering van 400,- te verkrijgen. De rechtbank doet volgende week dinsdag uitspraak. ...in bet dolfinarium Harderwijk - In het grootste overdekte Dolfijnensta dion ter wereld met 2500 zitplaatsen zietu een unieke show van zeeleeuwen en dolfijnen in één programma.Tijden; 10.00, 11.30, 13.00,14.30,16.00 en 17.30 uur (op zondag niet om 10 uur). SPEELTUIN RONDVAART VELUWESTRAND Tel. 03410 - 6041. DEN HAAG Het ligt in het voor nemen aan iedere belastingplichtige aan wie een aanslagbiljet met een te betalen saldo wordt toegezonden, een stortings-/overschrijvingsgirokaart te sturen. Na iedere betaling op de aanslag zal een nieuwe kaart worden toegezonden met vermelding van het resterende, nog openstaande saldo. Aldus wordt meege deeld in de toelichting bij de begroting van het ministerie van financiën. ADVERTENTIE 2r:fTT77T5r DWARSGEBAKKEN Weersverwachting van het KNMI tot woensdagavond: Opklaringen, maar ook plaatselijk eea bui. Vannacht hier en daar mist. Ieti lagere temperaturen dan vandaag. Zwakke tot matige, overdag tijdelijk vrij krachtige westelijke wind. Morgen: Zon op: 6.14; onder: 18.56. Maan op: 18.45; onder: 6.03.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 1