„Sjook" over de
alternatieve school
Kruis in wil
bestrijding
van epilepsie
extra steunen
ofwel: hoe Mercedes dieselzuinigheid
met heel veel klasse combineert
Heer
Bommel
en
de
Slijtmijt
Holland Festival Music
Hall vanavond op tv
Bijbel-quiz
Barenboim over
Beethovens 4de
pianoconcert
programmaos
VANAVOND
RONOtities
MORGEN
Klimmen
Mercedes-Benz diesels
omwille van comfortabele zuinigheid
AUTOMOBIELBEDRIJF DE VRIES N.V., Apeldoorn, Amersfoortseweg 15,
tel. 05760-52323; JHarderwijk, Thorbeckelaan 47, tel. 03410-4255
MAARTEN
TOONDER
SIRIP
UIT DE KERKEN
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1970
POLSSTOKSPRINGEN
NIET ALLEEN SPORT
IN FRIESE POLDERS
Er staat een harde bries in de pol
ders, maar Ada de Wit de kraam
verzorgster van twintig jaar neemt
een spurt van vijfentwintig meter, grijpt
een lange stok, zwiept de lucht in en
komt keurig aan de overkant van het
water in het weiland terecht. Goe
demorgen, dat was geen kleinigheid.
Ik sta in Vlist en dat is, even ge
makkelijk gezegd, tussen Gouda en
Schoonhoven. Dat zijn wel andere
ogen waarmee ik nu voor het eerst
in mijn leven dat polsstokverspringen
bekijk.
Laten we eerlijk xijn: als je aan ie
mand vraagt of hij weet wat polsstok-
verspringen is, dan komt er bijna altijd
hetzelfde antwoord. Zoiets van: „Ja, dat
doen ze in Friesland en je ziet het wel
eens op het tv-scherm".
Nou, ze doen het niet alleen in Fries
land, dat is me nu wel duidelijk. Ada's
broer, de 23-jarige Klaas de Wit (in
veevoeder te Vlist) zegt: „Het zijn de
Lopikerwaard, de Alblasserwaard en de
Krimpenerwaard, waar de Hollandse
springers vandaan komen."
Ook nog niet zo erg lang, dat is ook
weer waar. Tien jaar geleden kwam er
een Fries in Schoonhoven wonen. Hij
zag al dat water en zei: „Dat is iets
voor polsstokhoogspringen".
„En nu hebben we sinds vijf jaar
de Polsstokclub „de Vlist", aldus Klaas
de Wit, die de secretaris is en wiens
persoonlijke record op 13,56 meter
staat.
Het is allemaal begonnen met een
noodzaak. De noodzaak van de boeren
om van de ene wei in de andere te
komen. Dan hadden ze bij de sloten
stokken liggen en met een-twee-drie
waren ze aan de overkant. En met ja
gen werden die stokken ook gebruikt.
„Maar nu is het een regelrechte sport
geworden", zegt Klaas de Wit. „Een
sport, waarvoor je moet trainen en in
conditie zijn".
Hij trekt zijn trainingspak uit en ter
wijl ik in het natte weiland in een re
genjas een beetje in de modder sta te
soppen, neemt hij over een houten
schans een aanloop, grijpt te stok,
zweeft door de lucht en klimt tegelijk
naar de top van de stok. Aan de over
kant landt hij in het zand.
„Dat tijdens de „overtocht" naar
boven in de paal klimmen, dat is het",
legt hij uit. „Soms blijft je stok wel
eens even stil staan en dan moet je
razendsnel klimmen".
In het water terecht komen, daar ge
ven de polsstokverspringers niets om.
„Gebeurt regelmatig, maar dat is niet
erg", hoor ik.
En die stok? Denk niet dat de eerste
de beste paal te gebruiken is. „Het zijn
stokken „gemaakt van Noorse sparren",
vertelt Klaas de Wit. „Taai, maar niet
erg veerkrachtig. Ze kosten vijftig gul
den per stuk en zijn eigendom van de
club".
„Maar ik spring wel altijd graag
met dezelfde stok", zegt Ada de Wit,
die afgelopen zaterdag voor de derde
keer kampioene dames van Zuid-Hol
land werd. Elf meter en acht centime
ter is haar verste sprong.
Bij wedstrijden zijn er altijd een
veertig of vijftig springers en een hoop
publiek, dat stiekem hoopt op flinke
plonzen in het ater.
„Wij hebben nu al gesprongen in
Berkenwoude en Polsbroek, in Wasse
naar en Hillegom, in Zwijhdrecht en
Jaarsveld, in Goudriaan en Noordeloos
en nog een stel plaatsen", aldus Klaas
de Wit. Hij zou het bij de mensen er
wel uit willen timmeren, dat idee van
„het is alleen voor Friesland".
„Kom zaterdag maar eens kijken in
Polsbroekerdam", adviseert hij. „Dan
hebben we onze laatste wedstrijd van
dit seizoen, want je springt van begin
mei tot eind september".
Ik moet zeggen: het is uiterst span
nend een man of een vrouw die tocht
per stok van acht en een halve meter
hoog, boven het water te zien maken.
Indrukwekkend ook. Maar wat trekt
Klaas de Wit nu vooral in dit polsstok-
verspringen?
Hij zegt: „Het is een individuele
sport. Alles wat er gebeurt moet je zelf
doen, je hebt geen hulp, van wie dan
ook. En dat moment boven het water...
man, dan voel je je zo vrij".
HEEMSTEDE Staatssecretaris
Kruisinga (sociale zaken en volksge
zondheid) wil dat de bestrijding van de
epilepsie (vallende ziekte) een extra
steuntje in de rug krijgt van die over
heid. Hij heeft zich daartoe gisteren tot
de Gezondheidsraad gewend met het
verzoek om een advies, waarop een
dergelijk beleid kan worden gebas-
seerd.
De heer Kruisinga deelde dat mee bij
de officiële ingebruikstelling van „De
Cruquiushoeve". een centrum voor epi-
lepsiebestrijding in Heemstede, dat tot
de modernste van de wereld wordt ge
rekend.
Voox een efficiënt beleid dienen vele
gegevens op tafel te komen over de
mogelijkheden en de moeilijkheden,
waarmee de epilepsiebestrijders te
kampen hebben en over de voorzienin
gen die in de loop der jaren nodig zul
len zijn.
Dat zullen dure voorzieningen zijn.
De Cruquiushoeve, waar 539 patiënten
behandeld kunnen worden, heeft per
bed bijna zestigduizend gulden gekost,
en het aantal epilepsiepatiënten (onge
veer 1 op de 200 mensen) stijgt even
«nel als het bevolkingscijfer.
Durf, lenigheid,
moed en elegance-
dat zijn de ken
merken van het
polsstokvers prin -
gen. Op de boven
ste foto Ada en
Klaas de Wit met
hun polsstok, spe
ciaal voor de club
gemaakt van Noors
sparrehout.
Daaronder Ada
(links) en Klaas
zwevend door de
lucht in de polders
bij Polsbroeker
dam. Voor een
sprong van ver over
de tien meter draai
en zij hun hand
niet om.
WÊÊÊÊSÊ11111111H ÉPi
lllliÉÖ»„-t- -
- ~x
-rs"
ADVERTENTIE
Diesel GT
Komt u maar bij ons binnen. Gaat u er even rustig bij zitten. Dan
cijferen we liet allemaal voor u uit. Hoeveel brandstofkosten zo'n
Mercedes 200 D of 220 D u wel bespaart. En
dat Mercedes dieselzuinigheid aan lange-
afstand rijders (30.000 of 40.000 per jaar)
een all-in kilometerprijs geeft,
die niet hoger is dan die van
een 10.000 gulden benzine-
auto. Zóveel dieselzuinig
heid gekoppeld aan pure
Mercedes-Benz allure (pro
beer maar eëns hoe dat rijdt,
zit, stuurt, wendt en keert), dat
mag u gerust Diesel "Grand
Tourisme" noemen... Wanneer
komt u?
„Daad bij het Woord" is de naam
van de televisiequiz waarmee de
Evangelisch Omroep vanavond om
19.04 uur begint op Nederland I. In
elke uitzending zullen twee teams
zich met elkaar meten op het gebied
van bijbelkennis. Uit iedere provin
cie doet één team mee dat uit vijf
personen bestaat (afkomstig uit vjjf
verschillende plaatsen).
Per uitzending stelt de EO duizend
gulden beschikbaar voor het win
nende team, het bedrag wordt ge
schonken aan een door dat vijftal
gekozen charitatieve instelling.
Quiz-leider is Cees van de Geer,
redacteur van het door wijlen Jo
hannes de Heer gestichte tijdschrift
„Het Zoeklicht". De kijkers kunnen
gezamenlijk als „tweede-quizmas
ter" meewerken. Tijdens de uitzen
ding blijven de niet of fout beant
woorde vragen op het scorebord
open en wordt het publiek gevraagd
de juiste antwoorden in te zenden.
Onder de inzenders van goede oplos
singen („Daad bij het Woord", post
bus 565, Hilversum) worden telkens
25 langspeelplaten verdeeld.
Als een team het antwoord op een
vraag schuldig blijft, mag het één
keer per uitzending telefonisch hulp
inroepen van het „Thuisfront" in de
desbetreffende provincie.
In de eerste aflevering van de bij
bel-quiz, komen deelnemers uit
Friesland en Utrecht tegen elkaar
uit.
Vanavond om 21.35 u. via Neder
land II en zondag om 21.55 uur via
Nederland I zendt de NCRV twee
afleveringen uit van „Barenboim
over Beethoven", een kleurenserie
waarin de pianist/dirigent Daniel
Barenboim zijn persoonlijke relatie
uiteenzet tot het werk van Ludwig
van Beethoven.
Deze twee uitzendingen zijn zo
kort na elkaar geprogammeerd, om
dat Barendoim hierin een complete
uitvoering geeft van het vierde pia
noconcert van Beethoven. In het
eerste programma het eerste deel en
in het tweede programma het twee
de en derde deel.
6981 „Ik geef u tot morgen bedenk
tijd", sprak de heer Steenbreek koel.
„49 van de Cementtrust is van u als u
ons het geheim van uw slijtage geeft.
Maar dat is ons uiterste bod. Goede dag"
Hij schreed heen en heer Ollie keek
hem na totdat hij uit het gezicht ver
dwenen was. Hij was echter niet zo alleen
als hij dacht; Want tussen de varens en het
onkruid die de tuin begrensden hurkten
Kwetal en Pee Pastinakel. De beide vent
jes kwamen regelmatig naar de resten
van de garage kijken, en daardoor waren
ze ongemerkt getuige geweest van het
gesprek.
„Dat was een steensmelter", zei Kwetal,
terwijl hij zich onhoorbaar uit het groen
terugtrok.
„Ja", beaamde Pastinakel, hem vol
gend. „Hij wilde de slijtmijt hebben!"
„Dat moet niet gebeuren", hernam de
eerste. „Hij zou de betonluizen kwaad
doen en dat zou jammer zijn. Het is
moeilijk om ze te fokken, hoor. Ze zijn
zo kwerkig, hè? Vooral voor het geluid
van wilde honing. Ik dacht dan ook, dat
ze al lang uitgestorven waren..."
De ander keek peinzend naar de nieuw
bouw, die in de verte boven de avond
nevels uitstak en er verscheen een vreemd
lichtje in zijn ogen.
„Het is maar gelukkig, dat ze niet zijn
uitgestorven", zei hij. „De betonbewoners
bedekken steeds meer groen met hun ge
smolten steen. De nood. begint te stijgen!"
,,'k Weet al wat je bedoelt!" riep zijn
metgezel uit. „Het zou jammer zijn om
de slijtmijt niet te gebruiken! Bommel
heeft dat natuurlijk direct begrepen, en
daarom heeft hij ze meegenomen uit het
Memeldal! Hij heeft zo'n reusachtig denk
raam, hè? Maar hij is maar alleen tegen
al die steen woestijn ers. We moeten hem
helpen!"
„Dat moeten we doen", beaamde Pee.
„Maar vlug! Voordat die steensmelter
morgen terugkomt".
Dat er van een chaos in het on
derwijs gesproken kan worden, zou
misschien wat overtrokken zijn,
maar zeker is dat de experimenten
die vooral het laatste jaar plaats
hadden vaak óf langs elkaar heen
werkten óf hun doel voorbijschoten
en het is de vraag of de stichting
„onderzoek onderwijs" in Den Haag.
die alle rapporten bundelt, er enig
inzicht in krijgt. In de Sjook-spe-
cial die de KRO-radio zaterdag
avond om half acht via Hilversum 2
uitzendt, zal een opsomming van de
diverse experimenten met hun ver
loop aan de orde komen.
Zowel van de kant van de leraren
(Landelijke Werkgroep Kritische
Leraren b.v.) alsook van de kant
van de leerlingen die de scholie
ren Belangen Organisatie hebben
veranderd in het Onderwijsfront. De
kritische leraren, o.a. de heer Os
kamp, in deze uitzending aan het
woord, geven deze week hun zoge
naamde rode boekje uit.
Een van de experimenten waarin
het Katholiek Pedagogisch Centrum
zich heeft gespecialiseerd is b.v. het
„Jena-plan", afkomstig, van profes
sor Petersen die in het Duitse uni
versiteitsplaatsje Jena dit niveausys-
steem ontwikkelde. De leerlingen
worden in groepen verdeeld naar
hun niveau.
Anders werkt het systeem waarin
de leerlingen naar milieu ver
deeld zijn. Dr. Grandia in Rotterdam
zet de bedoelingen uiteen.
Met beide systemen wordt in Ne
derland geëxperimenteerd. Het to
taal aantal experimenten is niet te
overzien. In elk geval zal het inte
ressant zijn te vernemen hoe een en
ander van overheidswege uit in goe
de banen geleid gaat worden, bij
monde van staatssecretaris Groshei
de.
In het Gelders programma van de
RONO wordt vanavond 'n aflevering
uitgezonden van de rubriek „Op
schrijversvoeten door Gelderland".
Deze keer wordt geput uit het
werk van Henriëtte de Beaufort, die
momenteel in Bennekom woont. De
fragmenten uit haar werk worden
gelezen door Tineke Hollander-
Gomes uit Apeldoorn.
In het muziekprogramma „Zo
maer d'r tussendeur" worden opna
men uitgezonden van de Tielse pop
groep „Joe Klapmaker's Band". Het
betreft hier een eigen opname van
de RONO, die wordt verzorgd door
Bert Witteveen.
Bovendien kan de laatste afleve
ring van het vragenspel „Kwist ik
het maar" worden beluisterd, een
vragenspel over Gelderse steden en
dorpen.
TELEVISIE
NEDERLAND I
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.55 (K) Journaal.
19.04 E.O.: Daad bij het Woord, quiz.
19.24 (K) The Continental Singers.
19.44 Nader bekeken, interview.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 VARA: (K) Mannix, TV-serie.
21.10 Koning Klant, consumentenru
briek.
21.35 (K) Holland Festival Music-
Hall (I), geïmproviseerde regi
stratie van de premièreavond
in De Doelen in Rotter
dam op 26 juni jl.
22.15 Achter het Nieuws. NOS.
22.55-23.00 (K) Journaal.
NEDERLAND II
0 45 NOS: Pipo de Clown.
18.55 (K) Journaal.
19 04 Ter Visie: parlementair en po
litiek weekoverzicht.
19.30 NCRV: (K) Schoonmoeders,
TV-serie.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 NCRV: (K) Spel zonder gren
zen: finale in Verona.
21.35 (K) Barenboim over Beethoven,
TV-serie.
22.00 Hier en Nu, actualiteitenru
briek.
22.45 Gewijde koorzang.
22.55-23.00 (K) Journaal.
DUITSLAND I
Regionaal programma: NDR: 18.00
Sportoverzicht. 18.30 (K) Actualitei
ten. 18.45 (K) Zandmannetje. 1.55
Nordschau-Magazin. 19.26 Amuse
mentsprogramma. 19.59 Program-
in De Doelen te Rotterdaiii een
„Holland Festival Music Hall" opge
voerd. De VARA-tèlevisie heeft
daarvan twee geïmproviseerde regi
straties vervaardigd, waarvan de
eerste vanavond om 21.35 uur via
Nederland I wordt uitgezonden. U
ziet hierin het optreden van de
vooral door zijn Kaboutertango de
laatste tijd zeer populaire cabaretier
roao verzicht. WDR: 10.20-10.45
Schoolradio. 12.10-12.35 Idem. 18.00
(K) Sebastian, tv-serie. 18.30 (K)
Voor de kleuters. 18.40 (K) Hier und
Heute, met nieuws. 19.25 (K) Tod ei-
nes Erpressers, detective-verhaal).
20.00 (K) Journaal en weeroverzicht.
20.15 (K) Documentaire film. 21.00
(K) Reportage. 21.25 (K) Der 7. Sinn.
21.30 (K) S.T. und die Rivalinnen,
film uit de serie Simon Templar.
22.15 (K) Journaal en weeroverizht.
22.30 Der Tag an dem die Kinder
verschwanden, tv-spel. 0.00 (K)
Journaal.
DUITSLAND 11
18.05 (K) Actualiteiten en muziek.
18.40 Dick und Doof, film met Oliver
Hardy en Stan Laurel. 19.10 (K)
Debbie gross in Fahrt, tv-serie. 19.45
Nieuws, actualiteiten en weerbe
richt. 20.15 Der Kommissar, politie
serie. Aansluitend: Nws. 21.15 Docu
mentaire film. 22.00 (K) Nws., weer
bericht en weerbericht voor vakan
tiegangers. 22.15 (K) Dagboek uit de
Evangelische wereld. 22.30 Ich kenne
die Geschichte, tv-spel. plm. 22.55
Einde.
TELEVISIE
NEDERLAND I
15.30-16.00 E.O.: Kinderprogramma.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal van gister
avond. 10.30 Cabaretprogramma.
11.15 Umschau. 12.00 Documentair
programma. 12.50 Internationaal
persoverzicht. 13.00-13.30 Journaal.
14 55 Nws. 15.00 Koch-Club. 15.30
Schreib ein Stück.
DUITSLAND II
13.45 (K) Programmaoverzicht.
14.15 Amusementsprogramma. 14.58
Nws. 15.00 Voor .de kinderen. 15.30
Discussie.
RADIO
HILVERSUM I
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Socialistisch strijd
lied. 7.23 Weekeind: jeugdprogram
ma. VPRO: 7.54 Deze dag. VARA.
8.00 Nws. 8.11 Van de voorpagina.
8.15 Z.O. 135: gevarieerd program
ma. (9.35-9.40 Waterstanden). 10.30
Stereo: Licht instrumentaal ensem
ble 11.00 Nws. 11.03 Stereo: Licht
orgelspel. 11.15 Oosteuropese kro
niek 11.35 Stereo: Hallo... Volluk!:
licht programma met intervieuws.
12.30 Tussen start en finish: actueel
sportnieuws. 13.00 Nws. 13.11 VA-
RA-Varia. 13.13 Actualiteiten. 13.23
Stereo: Dit is het begin...: jeugdpro
gramma. 14.35 Radio Jazz Magazine.
NOS: 15.00 Beethoven - 200. 16.00
Nws. 16.03 Stereo: Scan: populair
programma over electronica VARA:
16.15 Stereo: Trompet en piano
(opn): moderne muziek. 16.35 Artis
tieke Staalkaart. 17.10 Operamuziek
(gr.). 17.55 Mededelingen. 18.00 Nws.
18.11 Actualiteiten. 18.20 Stereo:
Open Huis, gevarieerd programma.
(19.30-19.35 Nws) 21.00 Stereo: Pia
norecital: klassiek muziek. 21.50 Ste
reo: Fluit en gitaar: klassieke mu
ziek 22.00 Volksliederen. 22.30 Nws.
22 40 Mededelingen. 22.45 Stereo:
Trio en cabaretprogramma. 23.15
Stereo: Lui de zaterdag uit: licht
platenprogramma. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het levende
Frans Halsema en dat van Jenny
Arean. Beiden worden begeleid door
het verstrekt Metropole-orkest onder
leiding van Dolf van der Linden.
Het tweede deel van de opname
(met ondermeer de „tour de chant"
van Adèle Bloemendaal en Gerard
Cox) wordt maandag 28 september
uitgezonden.
woord. 7.16 Stereo: Op het eerste ge
hoor: klassieke muziek (gr.). (7.25
Horen en zien; 7.30 Nws. 7.32-7.50
Hier en Nu: actualiteiten). 8.00 Nws.
811 Te Deum laudamus: gewijde
muziek (opn.). 8.30 Nws. 8.32 Stereo:
Voor de vrouw: 9.00 Theologische
Etherleergang. 9.35 Gymnastiek voor
de huisvrouw. 9.45 StereoGrand
Gala du Disque classique. 11.00 Nws.
11.03 Verscheurde wereldstad, lezing.
11.15 Solarium: een hoogtezonpro-
gramma voor iedereen. 11.55 Mede
delingen. KRO: 12.00 Zonder gren
zen: rubriek over missie en zending.
12.10 Uit balans: uitzending in sa
menwerking met het NKOV 12.14
Marktberichten. 12.16 Overheids
voorlichting: Exportiviteiten
nieuws, wenken en adviezen op ex-
portgebied. 12.26 Mededelingen t.b.v.
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41
Actualiteiten. 12.50 Buitenlands
commentaar. NOS: 13.00 Prioriteiten,
maar vooral veel muziek. KRO:
14.00 Stereo: P.M. een weekblad
met veel plaatjes. (16.00 Nws.)
NOSi 16.30 Inzet: een programma
over amateuristische muziekbeoefe
ning. HIRO: 17.00 HIRO-magazine.
17.15 Gasten van de week. KRO:
17.30 Stereo: Zesnegenplus: licht
muziekprogramma. 18.19 Uitzending
van de Anti Revolutionaire Partij.
18.30 Nws. 18.41 Actualiteiten. 19.00
Stereo: Musicerende dilettanten:
Fanfare-orkest. 19.30 Sjook: jeugd
programma. 20.00 In antwoord op
uw schri j venverzoekplatenpro-
gramma. 22.00 Kursief: een pro
gramma dat schuin tegen de dingen
aankijkt. 22.25 Avondgebied. 22.30
Nws. 22.40 Stereo: Goal...!: een mu
zikaal sportprogramma met com
mentaren, reportages en gekruide
nieuwtjes. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
KRO: 9.00 Nws. 9.02 Djinn: geva
rieerd programma. (10.00 en 11.00
Nws.) NOS: 12.00 Nws. 1203 Gevol
machtigd, een koning te rijk voor de
door u gevraagde plaat. NCRV: 13.00
Nws. 13.03 Nee. we noemen geen na
men: licht platenprogramma met.
verzoeknummers. (14.00 en 15.00
Nws). 16.00 Nws. 16.03 Four o'clock
teagevarieerd muziekprogramma.
17.00 Nws. 17.02-18.00 Hier en Nu:
wekelijkse sportshow met lichte pla
ten.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Kollum, Bedum en
Onderdendam J. L. Ravesloot te
Veen (N.Br.) te Ureterp en Sie-
gerswoude M. v. d. Werfhorst, kand.
te Utrecht te Nieuwerkerk a.d.
IJssel G. v. Estrik te Genemuiden
te Spijkenisse H. Bossenbroek te
Bussum.
Aangenomen naar Soest Jac. Smit
te Klazinaveen naar Lathum en
Giesbeek G. Colenbrander te Waarde.
Bedankt voor Boven-Hardinxveld
H. Jongerden te Veenendaal voor
Steenwijk F. J. Verbaas te Ugchelen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Culemborg
kand. J. G. Meynen te IJsselmuiden,
die bedankte voor Dalfsen.
Bedankt voor Zevenhuizen R. der
Nederlanden te Middenmeer.
GEREF. KERKEN (vrügemaakt)
Beroepen te Zuidhorn M. Mostert
te Harderwijk te Apeldoorn H. D.
van Herksen te Heemse.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Drogeham W. de
.Joode te Rotterdam-O.
BAPTISTEN GEMEENTE
Beroepen te Nieuwe-Pekela R.
Reiling te Leiden.
