- ongrijpbaar voor de overheid -
Het gaat zo gemakkelijk voor
de verhuurder èn voor de cara-
vanbezitter.
De exploitant van een camping in de omgeving van een rustiek gelegen Gelders dorpje rekent ons het voor: Als het
seizoen is geëindigd, bespreken ze voor het volgend seizoen wéér een vaste standplaats. De eerste betaling is in januari -
de helft - dat is f200,-. Ik heb er al vijfhonderd, dat is f 100.000,- in handen lin januariI. De andere tweehonderd gulden komt
als het seizoen begint. Straks ga ik ook 's winters open. Er is veel vraag. Als alles besproken is, weet ik een jaar vooruit waar ik
aan toe ben en bovendien een half jaar vooruit de helft van de opbrengst in contanten in bezit."
Zo dreigen in de mooiste natuurgebieden van ons land de campings te evolueren tot complete dorpen van tweede woningen
Mm
zaterdag 19 september 1970
I
V
I
Tweede huis-op-wielen
verovert de natuur
y* springen met een knipoogje
over de strenge meetlat van de
planologen heen: de duizenden en
duizenden Nederlanders, die met hun
*ta-caravans hele nieuwe dorpen vor
men. Wel gereglementeerd in het
verband van bestaande campings,
maar ongrijpbaar voor de overheid,
die sinds jaar en dag het stichten van
de „tweede woning" in de hand wil
houden.
Volgens gegevens van de Neder
landse kampeerraad was in 1968 op
ca. 1500 campings ruim 40 pet. van
de plaatsen bezet door deze seizoen-
kampeerders, vorig jaar liep het op
tot tegen de 60 pet. En nu zijn het er
al veel meer, zo zullen nog te publi
ceren cijfers uitwijzen. Dat die sei
zoen kampeerders praktisch inwoners
van het naburige dorp worden, valt
haast niet te ontkennen: zij hebben
•en vast adres op de camping gekre
gen, waar ze in veel gevallen 's win
ters ook geregeld komen.
Neem nu Otterlo. Daar wonen een
paar duizend mensen. Maar een paar
jaar geleden stichtte de NV tot Ex
ploitatie van Recreatiecentra (een
dochteronderneming van Simon de
Wit) op een stukje ruigte de camping
De Zanding. Nu zijn er 900 staan
plaatsen, waarvan in het afgelopen
seizoen 400 aan seizoenkampeerders
werden verhuurd. Dat betekent voor
Otterlo zo'n 2000 inwoners erbij, die
voor een niet al te grote caravan
400 aan staangeld betalen. Hun
aantal neemt zo snel toe, dat de be
drijfsleiding van De Zanding over
een jaar of twee helemaal vol hoopt
te zitten met die blijvertjes. Dat het
du niet al 75 pet. is schrijft men voor
•en niet gering deel toe aan het ont
breken van complete winteraccom-
modatie. Maar die komt en dat zal
niet lang duren.
Eerst wat die verhuurder aangaat.
Van oudsher is hij gewend geweest
te werken met grote risico's en rela
tief hoge investeringen. Nu komen
daar als een gave van de hemel die
seizoentoeristen uit de lucht vallen,
die het hele jaar wel willen huren of
toch minstens het hele seizoen. Ze
betalen een deel van de prijs vooruit
en op de rest van het bedrag kan
gerekend worden, hoe het seizoen
landelijk gezien verder ook mag
uitvallen. Dan wordt het investeren
naar de wettelijke normen een stuk
gemakkelijker. Je kunt er zelfs nog
een schepje bovenop leggen om het
terrein aantrekkelijker te maken.
Dat er op den duur voor de trek
kende caravanners steeds minder
ruimte overblijft ja, dat vinden de
verhuurders ook jammer, maar wie
kan hun het verwijten, dat zij hun
mogelijkheden om zaken te doen ge
bruiken? Ze weten ook wel, dat je
•f|j
Zie
AMSTERDAM
INT6RNATIONAAL TENTOONSTELUNGS- EN CONGRESCENTRUM
EUROPAPLEIN 8. AMSTERDAM
TELEFOON; 020 - 73 0841
TELEX; CONRA113490
CARAVAN PAI DEZE KEER VROEGER IN HET JAAR
Om het publiek in de gelegenheid te stellen xich vroeg
tijdig te oriënteren op het gebied van de caravan wordt de
CARAVAN RAI 71 van vrijdag 22 tot en met zondag 31 januari
gehouden. Dit is ongeveer «en maand eerder dan deze jaarlijkse
internationale tentoonstelling van toer- en stacaravans, vouw
wagens, onderdelen en toebehoren tot nu toe is gehouden.
De CARAVAN RAI wordt georganiseerd dcor de Nederland-
sche Vereeniging „De Rijwiel- en Automobiel-Industrie". Door
het zeer representatieve en daardoor ook gevarieerde aanbod
behoort de tentoonstelling tot de meest toonaangevende mani
festaties op caravan-gebied in Eeropa. Gez'en de groeiende
betekenis van de caravan als „tweede hu's" wordt voor de
CARAVAN RAI 71 grote belangstefiing verwacht
Deze aankondiging van de nieuwe Caravan-RAI spreekt voor zichzelf. De
grote vlucht van de vlucht naar buiten is in volle gang.
soms rare toestanden krijgt. Het
komt voor, dat seizoenhuurders in
het hoogseizoen een paar weken ver
dwijnen, naar het buitenland bij
voorbeeld. Hun plekje op de camp
ing is nu leeg, maar ze hebben er
voor betaald en behouden zich het
recht voor, onaangekondigd terug te'
komen als het verblijf buitenslands
niet bevalt. Dan mag er niet een an
der op dat plekje staan natuurlijk.
Dus: onbezette plaatsen in het
hoogseizoen, tot verontwaardiging
van de trekkers, die het verderop
moeten gaan zoeken. Verhuurders,
geconfronteerd met dergelijke geval
len: ,,'t Is beroerd, maar we weten
niet hoe 't andtrs zou moeten. Je bent
als zakenman verplicht om je midde
len te gebruiken..."
gommigen gaan frontaal in de
aanval. Een paar jaar geleden
stond een exploitant uit Renswoude
al op de Caravan-RAI. Hij had een
maquette bij zich waarop bezoekers
van de RAI (nog in de winter) alvast
een eigen plekje konden aankruisen,
onder aanbieding van een bepaald
bedrag aan handgeld. De rest van
het bedrag diende voldaan te worden
bij aankomst op het terrein.
Deze forse benadering heeft duide
lijke resultaten afgeworpen. Het is
een drukke nering geworden en ook
hier gaan vele caravans duidelijk de
kenmerken van een tweede huisje
dragen: bij een onbescheiden blik
naar binnen kun je soms complete
glazenkasten en tv-toestellen binnen
zien staan.
Bij andere ondernemingen kan het
geleidelijker gaan. Er zal bijvoor
beeld een ondernemer zijn, die prin
cipieel tegen doorlopende verhuur
van zijn grond is: de man wil 's win
ters zijn vertrouwde wijde ruimte om
zich heen houden. Tegen een klant
die zijn caravan ook maar een paar
weken onbemand wil laten staan
zegt hij: „Nee meneer, mevrouw,
dan krijg ik een kale plek in het
gras." Maar, nu komt de klant aan 't
woord. Hij zegt: „Dat stukje grond
is niet groter dan jouw huiskamer.
Wat heb je eraan? Je kunt er koeien
op laten lopen of er van hooien of er
desnoods aardappelen op verbou
wen. Maar wat je er ook mee doet,
het levert nooit het bedrag op dat ik
ervoor wil betalen."
Dan gaat zo'n man ook aan 't
denken wat zal hij anders doen?
Het leven is moeilijk voor ons alle
maal en als een tot dusver beginsel
vaste exploitant „Ik had er liever
reeën en herten op gehad" aan 't
wankelen raakt, nou, zeg dan maar
eens dat hij het anders had moeten
doen.
"VTu de caravan bezitter
een „gezinshoofd" en in die
functie toch ook weer een soort on
dernemer, die naar efficiënte werk
methoden zoekt. In dit geval voor de
beste methoden om wat ontspanning
te vinden voor zichzelf en de zijnen.
Hij heeft een caravan gekocht
waarmee hij in één ruk naar Spanje
kan rijden. Laat het ding eens vier
duizend gulden hebben gekost. Maar
om te beginnen moet hij dan ook
een auto hebben, die in de folders
als een goeie caravantrekker is aan
geprezen, hetgeen weer doorwerkt
in de kosten van aanschaf en onder
houd. Voorts is het rijden met een
caravan niet ieders werk, wat die
zelfde folders er ook aan optimisti
sche klanken over laten horen. Op
z'n zachtst gezegd is het nogal in
spannend.
Nu krijgt diezelfde man nog
steeds het ondernemertje, dat overal
de boter uit moet braden een
aanbieding van een sta-caravan die
iets meer kost Je kunt het gebouw
tje op een vrachtauto zetten en het
ergens laten deponeren, dan ben je
overal af, zodra het staangeld is be
taald. Wat doet zo'n man? Hij pakt
dat tweede huis. Een paar schotjes
om de wielen heen, een aansluiting
op de waterleiding, och, zo'n tweede
huisje is héél gauw gemaakt. Wie
had ooit gedacht, dat het op zo'n
gemakkelijke manier onder handbe
reik kon liggen?
We vinden die mensen terug op de
Veluwe, in het Gelderse Rivierenge
bied, overal waar een knipoogje en
de knip van de portemonnee contact
maken tussen verkoper en klant.
n de naaste toekomst zal die ont
wikkeling in versneld tempo door
gaan en wat dan? Zal er plaats over
blijven voor de nog rondtrekkende
caravans of zelfs maar voor de tent-
kampeerders? Kan het, planologisch
gezien, getolereerd worden of moe
ten er maatregelen komen?
Allerlei vragen, die niet los gezien
kunne worden van de oorzaken en
de omstandigheden. Want waarom
proberen we zo'n goedkoop tweede
huis te krijgen? Omdat tienduizen
den Nederlanders hun eigen huis,
dat hokje in de blokkendoos van de
stad, wel móeten ontvluchten in hun
vrije tijd. Het huis, vanouds de plaats
waar een mens zich optimaal lekker
moet voelen, is voor velen een ge
vangenis geworden.
Kunnen de planologen nu zonder
meer die tweelingdorpen van sta-ca-
ravans verbieden? In beginsel kun
nen ze wel iets in die richting onder
nemen, want het zijn natuurlijk on
dingen: complete dorpen die uit het
niet verrijzen, met tuintjes en tegel
paden en alles wat er nog meer bij-
hoort. Maar op de achtergrond staat
levensgroot de tragiek van al die
vluchtelingen uit de stad. Het zo
veelste dilemma van een dichtbevolkt
land: door de nood gedwongen zoe
ken mensen mogelijkheden, die er
officieel niet zijn.
Qverigens zijn de trekkende kam
peerders, die steeds meer ruimte
aan de stacaravans verliezen, óók
vaak vluchtelingen uit de aaneenge-
klonterde bevolkingscentra. Zal er
een tijd komen, waarin ze haast ner
gens meer terecht kunnen?
De heer G. van der Weijde, chef
toerisme van de ANWB en vice-
voorzitter van de Kampeerraad:
„We zullen de toeneming van sta
caravans moeten accepteren, maar
tegelijkertijd nieuwe mogelijkheden
voor de trekkers moeten zoeken. Ik
denk aan de terreinen van Staatsbos
beheer, waar verblijfstoerisme in alle
gevallen verboden is. Het zal de
overheid geld kosten als iets in die
richting ondernomen wordt, maar
het is een oplossing".
Een andere mogelijkheid: een
apart terrein op de camping conse
quent reserveren voor de trekkers.
Maar dat zal alleen op de grotere
terreinen mogelijk zijn en de meeste
campings in ons land zijn niet groter
dan 3 hectare. De heer Van der
Weijde ziet de ontwikkeling op zich
zelf als de logische voortzetting van
een lijn. die zijn beginpunt heeft in
een ver verleden. De exploitatie van
een kampeerterrein is altijd een
moeilijke zaak geweest en het ideaal
van de ondernemer werd al gauw, er
wat bungalows bij te krijgen. Die
bungalows vormden dan de kurk,
waar de zaak in feite op dreef.
Door de sta-caravans is die kurk
een vlot geworden, dat niet meer uit
de bedrijven weg te denken valt.
Nog één andere mogelijkheid ziet
de heer Van der Weijde, als de eer
der genoemde voorzieningen voor
trekkers er niet kunnen komen: het
kampgeld zodanig verhogen, dat een
exploitatie met trekkers alleen slui
tend wordt. „Maar dat is geen mooie
oplossing. Kamperen is altijd een
recreatievorm geweest die betaalbaar
bleef voor velen. Het zou jammer
zijn, als dat veranderde".
