Rellen waren voor velen een attraetie
Morgenavond tv-portret
van Jacqueline de Jong
evoluon
Heer
Bommel
en de
Sliitmijt
MORGEN
VANAVOND
programmaos
Van Cobra tot Provo
Stijging
Rellen
Attractie
Spreiding
TELEVISIE
TELEVISIE
RADIO
UIT DE KERKEN
VOOR DE
AMERIKANEN
NEDERLAND
STEEDS MEER
'T ABSOLUTE
EINDE''
Jonger
MAARTEN
TOONDER
STRIP
DEN HAAG/AMSTERDAM
Nederland is en wordt voor de Ame
rikaanse toerist steeds meer het abso
lute einde. Het afgelopen toeristensei
zoen was in het algemeen „goed tot
zeer goed".
Rellen zijn eerder een attractie dan
een belemmering voor het toerisme.
De Horecaf-bedrijven blijven wor
stelen met een te laag rendement en
dreigen het slachtoffer te worden van
(niet door te berekenen) kostenstijging
en b.t.w.
Dat zijn enkele globale conclusies b/e-
treïfende stand van zaken in de toeris
tische sector.
Öees Roorda, perschef van het Natio
naal Bureau voor Toerisme in Den
Haag: „Van de bollen tot nu is het een
druk en goed seizoen geweest. Tegen
over kleine inzinkingen tijdens slecht
weer, staat het extra seizoen dat wij
van 30 april (Koninginnedag) tot 11 me-
mei hebben gehad. Vooral veel Neder
landers hebben van al die vrije dagen
gebruik gemaakt om een extra vakan
tie in eigen land te nemen".
Ofschoon de belangstelling uit
West-Duitsland iets is teruggelopen, le-
overt dit land ons nog steeds de meeste
toeristen op, gevolgd door België, Enge
land, Frankrijk en de VS. Hoewel de
cijfers nog niet bekend zijn, kan nu al
met zekerheid worden gezegd dat het
percentage Amerikanen weer aanzien
lijk is gestegen. Dat geldt ook voor En
gelsen en Fransen, die hun deviezenbe-
perkingen verlicht zagen. Engelsen
hebben het vooral op de bollen voor
zien. Het grootste Engelse reisbureau in
speciale bollenreizen, via Rotterdam,
deed nooit betere zaken.
BLIJFT GR
Toch zullen er ook dan nog jaarlijks tot
1975 duizend bedden bij moeten komen
in Amsterdam. Reis-agenten vragen al
tijd het eerst naar aantallen vliegtuig-
stoelen en bedden. Met een stad als
Amsterdam als attractie, verkoop je die
plaatsen altijd".
De heer J. Smeding, adjunct-direc
teur van de VVV in Amsterdam, signa
leert een stijging van de hotelbezetting
met elf percent, terwijl die vorig jaar
al met veertien percent was verhoogd.
Hij is daarover meer dan tevreden.
Nederland blijkt in toenemende mate
voor Amerikanen onweerstaanbaar
aantrekkelijk te zijn.
Roorda, Nederlands toeristisch geheu
gen, voorspelt dat er nog lang geen
eind aan deze ontwikkeling is gekomen.
„Van alle Amerikanen die in 1969 een
paspoort aanvroegen, gaf 25 percent op
naar Nederland te willen gaan. Dat is
een spectaculair aantal. Van die groep
was veertig percent jonger dan dertig
jaar.
Schaden de rellen het rustieke beeld
dat men van Nederland heeft niet?
Roorda: „Neen, wij geloven niet dat
het van invloed is. De toeristen blijven
daar niet voor weg".
„Smeding: „Iedere publiciteit is pu
bliciteit. Dat zal dan ook wel eens on
gunstig werken, maar in het algemeen
is het nadeel niet gebleken. Wij krijgen
natuurlijk wel eens klachten van indi
viduele toeristen, maar de rellen vor
men deels een attractie en sommigen
komen er zelfs voor".
De voorzitter van de Bond Horecaf,
de heer G. E. van Goor, weet daarover
mee te praten, want hij is directeur
van Krasnapolsky op de Dam.
„Voor de meeste gasten is het een
attractie. Ze dachten naar het rustigste
land ter wereld te gaan en ze krijgen
plotseling een rel voor de deur, die ze
op dl voet kunnen volgen".
„Ik ben echt niet verrukt van alles
wat er op de Dam gebeurt, maar het
ging dit jaar een stuk beter dan een
paar jaar geleden, toen hotelgasten
nog al eens werden lastig gevallen. De
Damzitters waren een toeristische at
tractie geworden. Ze deden niemand
kwaad en ze waren heel rustig. Met de
rellen hadden de Damslapers geen
barst te maken. Dat was gewoon rapal-
je uit alle lagen van de bevolking".
De conclusie dat er geen vuiltje aan
de toeristische hemel is, blijkt echter
onjuist.
Roorda: „De klachten van Duitsers
over-' de strandvervuiling horen we al
jaren, maar toch moeten we daar iets
aan gaan doen. Zoals in Scheveningen
gebeurt. Wij zijn namelijk niet meer
een goedkoopte-eiland in Europa, zodat
wij het steeds meer van kwaliteits-toe-
risme moeten hebben. Nu, daar horen
schone stranden bij. Wegwerp-luiers op
het strand irriteren en kunnen op den
duur een rem op het toerisme gaan be
tekenen".
Een ander probleem blijft de vakan
tie-spreiding. Nog steeds moet zeventig
percent van de Nederlanders in zes we
ken met vakantie, vanwege de school
vakantie en de collectief sluitende be
drijfstakken De spreiding van die ove
rige dertig percent lukt aardig, maar
om de zaak op te lossen, moeten we
iets gaan doen aan die zeventig percent.
Vooral omdat vakanties steeds belang
rijker worden, zou dat probleem eens
ernstig bestudeerd moeten worden".
Als voorzitter van de H spreekt de
heer Van Goor hoofdzakelijk in mineur.
„Ondahks de stijging van bezoek en
omzet is de afstand tussen kosten en
opbrengsten weer kleiner geworden.
Veel Horeaf-bedrijven zullen nog ern
stiger in de knel komen.
Aan alle kanten proberen de Hore
caf-bedrijven de kosten te drukken, wat
de kwaliteit van service en produkt niet
gemakkelijk verhoogt. En dat juist nu wij
het meer in de kwaliteit moeten zoeken".
Voor de heer v. Goor blijft voorts, on
danks de blozende cijfers, de bezetting in
de wintermaanden een probleem, zolang
Nederland geen internationaal amuse
ment biedt.
Om toch vrolijk te eindigen: Roorda:
„Nederland en vooral Amsterdam wor
den steeds meer gebruikt als decor voor
internationale speelfilms. Als die in rou
latie komen, betekent dat een enorm
stuk gratis reclame voor Nederland. Dat
heeft „Three cons in a fountain" voor
Rome bewezen".
ADVERTENTIE
v\£ekend-tip
Ga eens met uw gezin naar het Evoluon in Eindhoven;
een permanente expositie gewijd aan de mens, natuur en techniek.
U kunt er kennis maken met de wonderen der
wetenschap en een blik werpen in de toekomst. Het is een
onvergetelijke ervaring voor jong en oud.
Het Evoluon staat in Eindhoven, direkt aan de rondweg
en is het hele jaar geopend (behalve op le Kerstdag en
Nieuwjaarsdag). Dagelijks van 10-18 uur.
Op zon-en feestdagen van 12-18 uur.
Er is een modern zelfbedieningsrestaurant
„aktie expo", gesticht door
NEDERLAND I
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.55 (K) Journaal.
19.04 Den Haag Vandaag.
19.09 Première, programma over
filmkijken en filmmaken.
19.30 CVK IKOR/RKK: Kenmerk:
wekelijkse informatierubriek
■over kerk en samenleving.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 Politieke Partijen: Uitzending
van Binding Rechts.
20.30 Uitzending Stichting Socutera.
20.35 NOS: (K) The Eddy Du chin
Story, speelfilm. (Rijkskeuring:
14 jaar).
22.15 Studio Sport.
22.45-22.50 (K) Journaal.
N.B. De mogelijkheid bestaat dat het
avondprogramma wordt gewij
zigd i.v.m. de voetbalwedstrij
den om de Europa Cup!
NEDERLAND II
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.04 NCRV: (K) Eddy Ready Go:
licht muziekprogramma.
20.00NOS: (K) Journaal.
20.20 NCRV: (K) Schoonmoeders,
TV-serie.
20.45 (K) Filmportret van de Hon
gaarse schilder Victor Vasare-
ly.
21.15 Hier en Nu: actualiteitenru
briek.
21.40 (K) Nieuw Licht in Frankrijk:
17e eeuwse Franse schilders: 3.
Georges de Latour.
21.55 Koorzang: geestelijke liederen.
22.05 NOS: (K) Journaal.
22.10-22.40 TELEAC: Dammen voor
beginners - les 12 (herh.).
DUITSLAND I
Regionaal programma: NDR: 18.00
Cultuurspiegel. 18.30 (K) Actualitei
ten. 18.45 (K) Zandmannetje. 18.55
Nordschau-Magazin. 19.26 (K) Der
Fall von nebenan, TV-serie. 19.59
Programma-overzicht. WDR:
wmtm
8.20-8.45 (K); 10.20-10.45 en
12.10-12.35 Schooltelevisie. 18.00 (K)
Documentaire. 18.30 (K) Voor de
kleuters. 18.40 (K) Hier und Heute,
met nieuws. 19.25 (K) Documentai
re). 20.00 (K) Journaal en weerbe
richt. 20.15 Filmreportage. 21.00 (K)
Documentair spel. 22.30 (K) Nieuws,
commentaar en weerbericht. 22.50
Filmreportage. 23.35 (K) Nieuws.
DUITSLAND II
18.05 (K) Actualiteiten en muziek.
18.40 Westlicht von Santa Fé, TV-
serie. 19.10 (K) Percy Stuart: fünf
Pfeifen, TV-film. 19.45 (K) Nieuws,
actualiteiten en weerbericht. 20.15
(K) Informaties en meningen over
actuele onderwerpen. Aansluitend:
Nieuws. 21.00 (K) Die Marquise von
B, TV-film. 22.20 (K) Nieuws en
weerbericht.
NEDERLAND I
10.45-12.00 en 14.25-14.50 NOS/
NOT: Schooltelevisie.
DUITSLAND I
10.00 Nieuws. 10.05 Journaal van
gisteravond. 10.30 Wer klingelt
schon zur Fersehzeit, misdaadfilm.
11.30 Informaties en meningen over
actuele thema's. 12.15 Abenteurli-
che Geschichten, TV-serie. 12.50 In
ternationaal persoverzicht.
13.00-13.30 Journaal. 16.35 (K)
Nieuws. 16.40 Voor de kinderen.
17.25 Kennen Sie Herrn Müller?,
TV-spel. 17.55-18.00 (K) Nieuws.
DUITSLAND II
17.30 (K) Nieuws en weerbericht.
17.35 Amusementsprogramma.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Stereo: Lichte
grammofoonmuziek. 8.00 Nieuws.
8.11 Radiojournaal. 8.20 Stereo:
Lichte grammofoonmuziek (vervolg).
(8.30-8.33 De groenteman). 8.50 Mor
genwijding. 9.00 Klassieke kamer
muziek (opn.). 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.10 Arbeidsvitaminen (gr.).
(11.00-11.02 Nieuws). 11.30 Rondom
12: programma voor de vrouw. (11.55
Beursberichten). 12.30 Modern plat
teland, praatje. 12.35 Sportrevue.
13.00 Nieuws. 13.11 Radiojournaal.
13.30 Nationaal Cum Laude Con
cours Groningen: Noordelijk Filhar
monisch Orkest met solisten. 14.30
Op weg naar morgen: programma
over de Nederlandse Protestanten
Bond t.g.v. 100-jarig bestaan. 15.00
Voor de zieken. 16.00 Nieuws. 16.03
Land der Muzen: kunstkroniek. 17.00
Toppop: licht platenprogramma.
17.30 „O" - jongerenprogramma.
17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws.
18.11 Radiojournaal. Politieke Partij
en: 18.20 Uitzending van D'66.
IKOR: 18.30 De hoogleraar - theo
loog, gesprek. AVRO: 19.00 Groepe
ringen in de Nederlandse Bevolking.
Themaprogramma: I. De Hooglera
ren. (19.30 en- 22.30 Nieuws; 22.4P
Radiojournaal). 23.55-24.00 Nieuws
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Het leven
de woord. 7.16 Stereo: Badinerie:
klassieke muziek (7.30 Nieuws; 7.32
Actualiteiten; 7.50 Overweging;
8.00-8.10 Nieuws.). 8.30 Nieuws. 8.32
Voor de huisvrouw. (9.00-9.10 Gym
nastiek voor de huisvrouw). NOS*
10.00 Wat heeft dat kind?, pedagogi
sche kroniek. 10.20 Stereo: Muziek
uit de Barok. 11.00 Nieuws. KRO:
11.03 Voor de zieken. 11.55 Medede
lingen. NCRV: 12.00 Los-vast, geva
rieerd programma. (12.26 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.41 Hier en Nu: actualitei
ten.) 14.05 Schoolradio. 14.30 Stereo:
Sopraan, bas-bariton en piano: mo
derne liederen. 15.00 Gereformeerde
middagdienst. NOS: 15.30 Skivatoon:
informatie over nieuwe langspeel-
schijven. (16.00-16.02 Nieuws.). 16.15
Meer over minder: informatie over
mensen en dingen die minder op de
voorgrond treden. NCRV: 17.45: Hier
en Nu: sportactualitetten. 18.00 Tijd
vrij voor muziek in vrije tijd: koor
zang en mandoline-orkest. 18.30
Nieuws. 18.41 Hier en Nu: actualitei
ten. 19.00 Spektrum: maatschappelij
ke vraagstukken nader belicht. 19.15
Stereo: Leger des Heilskwartier
(gr.). 19.30 Entr'aote: gevarieerd pro
gramma. 21.00 De jeugd op eigen
wieken, seriehoorspel (deel 18, slot).
21.39 Stereo: Gospels (gr.). 21.50
Kerkorgelconcert: klassieke muziek.
22.20 Avondoverdenking. 22.30
Nieuws. 22.38 Den Haag vandaag.
22.50 Vakantietoeslag: actuele infor
matie over alle facetten van het toe
risme. 23.15 Stereo: Jazz-Tim«.
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Terug
van weggeweest: muziek van toen
voor luisteraars van nu. 9.30
Zzzoef...!: een instrumentaal pro
gramma. 10.00 Nieuws. 10.03 Muziek
bij de koffie. (11.00 Nieuws.). NOS:
12.00 Nieuws. 12.03 Pop-Slick. KRO:
13.00 Nieuws. 13.03 Waarom niet:
een ontspannen lunchprogramma.
14.00 Nieuws. 14.03 Holster: een
mixture van pop en country.
(1500-15.02 Nieuws.). 16.00 Nieuws.
16.03 lORRRrrrlpop-magazine.
17.00 Nieuws. 17.02-18.00 Draaijijof-
draaiik: verzoekplatenprogramma.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bodegraven W. A. B.
Hagen te Zwolle- te Ederveen J. den
Hoed te Meerkerk.
Bedankt voor Utrecht H. Jonger-
den te Veenendaal.
GERF. KERKEN
Beroepen te Nieuwolda-Wolden-
dorp mej. kandidaat E. van Krim
pen te Krimpen aan de IJssel- te
Rotterdam-Delfshaven R. Reitsma te
Assen.
Bedankt voor Rotterdam-Perni»
Th. den Napel te Naaldwijk.
NED. HERV. KERK
ledankt voor Barneveld: R. J. v.d.
Hoef te Papendrecht; voor Barne
veld: Anth. Gooyer te Delft; voor
Doorwerth: H. F. Venema te St.
Johannesga; voor Spijkenisse: H.
Bossenbroek te Bussum.
Beroepen te Sleeuwijk. B. van der
Lelie te Hansweert.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Winterswijk: J. de
Jong te Uithoorn en A. Verdoorn
te Heerlen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Waardenburg: K. de
Ridder te Nunspeet.
Bedankt voor Dinteloord en Veenen
daal: P. Blok te Dirksland.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
BUITEN VERBAND
Beroepen te Koog-Zaandijk en te
Wormerveer: kand. P. Dekker te
Kampen.
CHR. GEREF. KERKEN
ieroepen te Amsterdam-N en te
Purmerend J. de Jong te Emmel-
oord; te Deventer: J. Dol te Drach
ten.
Bedankt voor Schiedam: C. Verfoage
te Den Haag-C.
Geslaagd voor het 2e gedeelte van
het kandidaatsexamen in de theo
logie: A. v.d. Weerd, die bereid is
's zondags de kerken te dienen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Almelo: E. Venema it
Zwijndrecht.
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1970
Onder de titel „Van Cobra tol
Provo" brengt de VPRO-televisit
morgenavond om 21.40 uur via Ne
derland 1 het nieuwste produkt van
Lies en Hans „kunstenaarspor
tretten" Westenburg en Redeker.
Een film over Cobra en het situa-
ionisme, met als centraal thema de
jchilderes en uitgeefster van het
tijdschrift „The Situationist Times":
Jacqueline de Jong.
„Le Figaro Littéraire" stelde in
1966 in een artikel dat de ideeën vaJi
Provo niet nieuw waren, maar al ja
ren leefden bij een groep kunste
naars in Parijs, die het appartement
van Jacqueline als hoofdkwartier
Jadden.
In deze groep zitten o.a. nog res-
en van de Cobra-groep, in de vijfti
ger jaren opgericht tijdens een con-
;res over de vereniging van marxis-
ische en surrealistische maatschap
pijbeschouwing.
Na de situationistische intematio-
lale richtte- Jacqueline haar tijd
schrift op, dat zich nog steeds bezig
houdt met het eeuwigdurende con
flict tussen marxisme en creativi
teit.
In de film haalt Jacqueline hier
voor als voorbeeld aan: de contro
verse tussen de „ludieke" Roel van
Duyn en de „ernstige revolutionaire
marxist" Ton Regtien.
Cameraman Hans van Genderen
filmde Jacqueline in Parijs en Am
sterdam, we zien beelden uit haar
jeugd (haar vader is een zeer be
middelde fabrikant, die al in Jac
queline's jeugd schilderijen van de
Cobra-groep verzamelde) en beelden
uit haar huidige leven, terwijl ze
schildert en praat.
•jc Krasnapolsky-directeur G. E. van GoorVoor de meeste gasten is een Damrel een attractie.
Hoewel het KNMI in De Bilt dage
lijks het tegendeel lijkt te willen voor
spellen, loopt het toeristenseizoen 1970
absoluut ten einde.
Tijd om de voorlopige balans op te
maken van het vakantieseizoen, waar
van de maatschappelijke betekenis
jaarlijks toeneemt. Wij vroegen des
kundigen van het Nationaal Bureau
voor Toerisme, van de Bond Hore
caf en de VVV naar hun ervaringen
en verwachtingen.
DE TOERISTENSTROOM
Dat zijn wel niet allemaal „big spen
ders", maar duidelijk is dat Nederland
en vooral swinging city Amsterdam in
de groeiende belangstelling staat. De
Amerikanen is op zoek naar cultuur in
Europa. Men heeft vaak familiebanden
met Europese landen. Voor Nederland
heeft zeer ook onze uitgebreide wer
ving in Amerika een rol gespeeld".
Smeding: „De Amerikanen liggen in
Amsterdam op kop. Wij verwachten
een raket-achtige ontwikkeling, met
het „Asta"-congres in november als
lancering. Dan komt de belangrijkste
West-groep reisagenten ter wereld
(drieduizend man. hoofdzakelijk uit
Amerika) voor een congres naar de
RAI. De ervaring leert dat het toerisme
uit Amerika in het jaar na dit congres
met zo'n 25 percent stijgt in het betref
fende land boven de gewone groei. Het
is maar goed dat Amsterdam er vol
gend jaar drieduizend bedden bij krijgt
(het Japanse Okura met achthonderd,
het Alfa-hotel met twaalfhonderd en
het Arthur Frommer met achthonderd).
ADVERTENTIE
6991 „Zijn de kleintjes uit de puinhoop
verdwenen?" riep de heer Ollie uit. „Dan
zijn nu èl mijn gasten weg! Maar dat is
verschrikkelijk! Dan heb ik de macht
niet langer in handen!"
„Praw," sprak de hoogleraar koeltjes
„Dat zijn ja schone gasten! Der beton luis.
der ijzerworm en der plasticneet! Reeds
vaak was er spraak van dat deze schep
sels zouden bestaan; maar ik ben der eer
ste die ze wetenschappelijk heeft vast
stellen gekund. In opdracht van hoogge-
stelde heerschappen ben ik dadig de ge
woonheden der Prlwytzkofsky-memels te
onderzoeken - en mijner rapport zal wel
dra klaar zijn."
„Het is heel vreselijk", mompelde heer
Bommel bleek. „Daar sta ik nu met lege
handen tegenover de bovenste Tien D»
insectjes zijn er uit gelopen, en zonder
mijn leiding zijn ze tot alles in staat! Wat
zal er nu gebeuren?"
Op dat moment werd er een aanzwel
lend motorgeronk vernomen, en even
later landde er een helicopter op het ga
zon. Secretaris Steenbreek, die er uit
stapte. wist natuurlijk niets van de zor
gen die heer Ollie zo plotseling bevangen
hadden, en daarom naderde hij met een
vriendelijke glimlach.
„Daar staat de eigenaar van het slij
tage •geheim," sprak hij grimmig tot zich
zelf, achter zijn prettig uiterlijk. „Ik moet
hem lijmen, omdat hij alle macht in han
den heeft. Tot elke prijs, anders vlieg ik
er uit. Het zal niet meevallen met deze
kei-harde figuur; maar soms komt men
een heel eind met hoffelijke omgangs
vormen."