Veenendaals
- dagblad
Stroom aanmeldingen bij minister
Vliegtuig in I S
neergestort
Buiten
Grote menigte
verwelkomt
V S-president
Kosten 21 miljoen
Alle Nederlanders
krijgen een
persoonsnummer
Koningin
kijkt naar
dorsen
Besmettelijke
ziektenwet
wordt herzien
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Slechts 12 overlevenden
Initiatief
hoogleraren
Eindhoven
nagevolgd
Nixon nu
op bezoek
in Spanje
Gijzelaars
in tweede
gevangenis
te New York
GUUS OSTER GEEFT
OPDRACHT TERUG
Steeds meer
werklozen in
Ver. Staten
Snackbar 't Noorden
Storm rukt
dak
weg
Geen f400,-
Minister Klompé
wil gesprek
met VPRO
Grote bosbrand
in Z.-Frankrijk
Ook schilders
krijgen de f400
„Amandelkoekjes
ƒ2.25
MAISON KRAMER
Guur weekeind
EXTERNE KOSTEN
Turkse tarwe
Solidariteitsactie
JN FASEN
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,13 p.w., f 4,85 p.m., 14.30 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
ZATERDAG 3 OKTOBER I970 - 44e JAARGANG no. 23!
Honderden artikelen
worden duurder
DEN HAAG Het bedrijfsleven
wil de prijzen van honderden artike
len op korte termijn verhogen.
Dit blijkt uit de stroom aanmeldin
gen tot prijsverhoging die de laatste
weken het ministerie van economische
zaken binnenkomt.
Van 1 augustus tot 23 september zijn
bjj het ministerie 394 aanvragen tot
prijsverhoging aangemeld.
Op 1 augustus werd het nieuwe prijs-
regime van kracht. Van die datum af
moet het bedrijfsleven alle prijsverho
gingen die het wil invoeren, aanmelden.
In de eerste veertien dagen van de
nieuwe regeling waren er 75 prijsver
hogingen gemeld. Begin september was
het aantal tot tweehonderd gestegen.
Tot vorige week was men al tot 394
gekomen.
De prijsaanmeldingen hebben betrek
king op een groot aantal sectoren;
abonnementen, advertentietarieven, gra
fische sector (boeken en grafische pro-
dukten), banket, dienstverleningen,
sommige soorten geneesmiddelen, arti
kelen in de horeca-sector, een aantal
kruidenierswaren, vervoertarieven, ver
voermiddelen, w.o. auto's en enkele
waterleidingtarieven.
Van de 394 aangemelde prijsverho
gingen hebben 167 betrekking op stij
ging van zogenaamde externe kosten.
Dit zijn veelal alle kosten behalve de
lonen, zoals bijvoorbeeld grondstofprij-
zen.
In 227 gevallen hebben de prijsaan
vragen betrekking op de rentabiliteit
van de desbetreffende bedrijven.
Wanneer de winstgevendheid van een
bedrijf beneden zeven procent van het
in dat bedrijf gestoken vermogen daalt,
is het bedrijf gerechtigd een prijsverho
ging aan te vragen die kans op goed
keuring heeft.
SILVER PLUME In de Amerikaan
se staat Colorado is vrijdag een vlieg
tuig met een sportploeg van de univer
siteit van Wichita aan boord tegen een
berg gevlogen. Van de 44 inzittenden
(vier bemanningsleden en 40 studenten)
•verleefden er 12 het ongeluk.
Het toestel, een tweemotorige Martin
404, was met nog een vliegtuig door de
universiteit gehuurd om de studenten
over te brengen naar Logan (Utah),
waar zaterdag een wedstrijd tegen een
ander universiteitsteam zou worden ge
speeld.
Na een tussenlanding in Denver, waar
was bijgetankt, kwam het vliegtuig vol
gens ooggetuigen in een pas niet snel
genoeg op hoogte. De piloot besefte ken
nelijk dat hij er niet in zou slagen zijn
toestel over de bergrug te „tillen" en
JOHANNESBURG Tenminste 12
van de 19 Zuidafrikanen, die onlangs
werden vrijgesproken van aanklachten
op grond van de wet tegen het Terro
risme", krijgen voor een periode van
vijf jaar ingrijpende beperkingen opge
legd, zo heeft hun advocaat, Joel Carl
son donderdag meegedeeld. Zij mogen
vijf jaar lang geen maatschappelijke,
politieke of instructieve bijeenkomsten
bijwonen. Onder de 12 is ook mevrouw
Winnie Mandela, de vrouw van de tot
levenslang veroordeelde nationalisti-
»che leider Nelson Mandela.
CO
f\veral in de landbouwstreken
waar ik kom, zie ik de maïs
welig bolwerken op de akker. Het
zijn jorse planten met rijk-bebla-
derde stengels, die aan de toppen
pluimen van enkel mannelijke (of
meeldraad) bloemen en langs hun
zijden enige vervormde aren
zg. kolven van louter vrouwe
lijke of stamperbloemen bezitten.
Deze zijn zo degelijk verpakt in ve
le schutbladeren, dat alleen de
zeer lange, draadvormige stempels
te voorschijn komen. Ge weet nog
van de plantkundeles op school,
dat de maïs dus eenhuizig is, om
dat beide soorten van bloemen op
dezelfde plant worden gevonden; er
behoeft niet te worden bijgezegd,
dat slechts de kolven vrucht leve
ren, zijnde de bekende korrels, ver
schillend van vorm en formaat
(wit, rood of geel van kleur en bij
de bekende siermaïs van de bloe
misten nog fraaier). Zolang ze nog
zacht zijn, gaan de houtduiven, de
mussen, de mezen en fazanten ze
waarderen, maar door het dikke,
beschermende hulsel is de vrucht
moeilijk te bereiken.
De naam Turkse Jarwe duidt op
de herkomst uit zuidelijk Europa,
doch wordt weinig meer gebruikt.
Als hoofdgraanvrucht van Amerika
(van Canada tot La Plata) kent
men de maïs algemeen als ,,com",
maar in Nederland is het te koud
voor volledige rijping en wordt zij
slechts als groenvoedergewas, ge-
hakseld of geënsileerd, benut. Kort
na de ontdekking der Nieuwe We
reld kwam dit graan over Spanje
naar Europa, zijnde plm. 1520, doch
vóór het aanbreken der 17e eeuw
kende men het in Nederland. Ik
kan niet lang meer van de trotse
rijkdom der akkers genieten, want
in okt. vóór he tinvallen der nacht
vorsten, moet de maïs zijn ge
oogst.
3 okt. '70 A. B. WIGMAN
bracht het toen in een hoek van zestig
graden om het vlak op een berghelling
te laten neerkomen. Het stortte neer in
een bos en vloog direct in brand.
TILBURG De stafmedewerkers en
directie van het provinciaal opbouwor-
gaan Noord-Brabant hebben besloten
om indien ook rijksambtenaren en ge-
lijkgestelden een uitkering zullen ont
vangen die vergelijkbaar is met de een
malige uitkering van 400 gulden, in na
volging van het initiatief van hooglera
ren en wetenschappelijke medewerkers
van de T.H. in Eindhoven, de uitkering
niet zelf to accepteren, maar te bestem
men voor een investeringsproject in het
kader van de ontwikkelingssamenwer
king.
Zij vinden het belang hiervan in geen
enkele verhouding staan tot verdere op
voering van hogere inkomens in Neder
land.
De directie en stafmedewerkers on
derschrijven grotendeels de argumenta
tie van de actiegroep van de T.H. in
Eindhoven. Met name achten zij het vol
strekt onjuist dat een loonsverhoging,
die bedoeld was ter verbetering van de
welvaart van een bepaalde groep econo
misch zwakkeren in onze samenleving,
zo maar van toepassing wordt verklaard
op inkomensklassen die zich reeds ruim
schoots boven de weistandsgrens bevon
den.
Ook vinden zij dat een kans wordt
gemist om effectief te streven naar ver
kleining van inkomensverschillen.
Zij scharen zich alleen niet achter de
bezwaren tegen de houding van staats
secretaris mr. Van Veen, voor zover het
gaat om welvaartsverbetering van de
laagst betaalde ambtenaren.
De directie en stafmedewerkers hopen
dat ook anderen dit initiatief zullen
overnemen.
Het Amerikaanse ministerie van
Defensie zal op grond van het nieuwe
anti-kapingsplan van de regering 800
militairen recruteren die dienst gaan
doen als luchtgendarme. De mannen
zullen rechtstreeks gaan ressorteren on
der het ministerie van vervoer.
Generalissimo Franco leest na
aankomst van president Nixon in
Spanje, een welkomstboodschap voor.
DEN HAAG Minister dr. M. A. M.
Klompé van CRM heeft het bestuur
van de VPRO telegrafisch uitgenodigd
voor een gesprek op dinsdag aanstaan
de. Het onderwerp van dat gesprek zal
zijn de VPRO-uitzending van vorige
week vrUdag waarin mogelijkheden
voor sabotage in de militaire wereld
werden aangegeven.
Na afloop van de wekelijkse vergade
ring van de ministerraad deelde minis
ter-president De Jong mee, dat het ge
sprek voorafgaat aan het overwegen van
mogelijk te treffen maatregelen.
De officier van justitie te Amsterdam
heeft, zoals dinsdag gemeld werd, reeds
een onderzoek gelast naar de desbe
treffende VPRO-uitzending.
In Goëngahuizen bij Sneek is vrij
dag de tweejarige Wietse Huisman ver
dronken. De jongen raakte in een sloot.
Zijn lichaam werd anderhalf uur na
zijn vermissing nabij de ouderlijke
woning gevonden.
NEW YORK Gevangenen van de
Tombs-gevangenis in New York
hebben vrijdag zes gijzelaars genomen
uit solidariteit met de gevangenen in
een andere inrichting in New York, die
vjjf mensen in gijzeling houden.
De actie in de Tombs-gevangenis
kwam, nadat commissaris voor het ge
vangeniswezen, George McGrath, had
bekendgemaakt dat hij een overeen
komst had bereikt voor de vrijlating van
de vijf gijzelaars in de gevangenis van
het district Queens.
In Tombs zouden de gijzelaars worden
vastgehouden door 150 in opstand geko
men gevangenen. Aanvankelijk nam
men aan dat de gevangenen elf mensen
vasthielden. Evenals in Queens eisen zij
betere levensomstandigheden, beter
voedsel en soepeler reglementen.
AMSTERDAM Guus Oster heeft
B. en W. van Amsterdam meegedeeld,
dat hij de opdracht om samen met Hugo
Claus een toneelgezelschap te formeren
dat in staat zal zijn de Stadsschouw
burg te bespelen, om persoonlijke rede
nen teruggeeft.
Het college heeft, aldus een medede
ling van het gemeentebestuur, een drin
gend beroep op de heer Oster gedaan
zijn werkzaamheden toch voort te zet
ten. Hij meent aan dit beroep geen ge
volg te kunnen geven.
Op verzoek van B. en W. zet Hugo
Claus zijn formatiewerkzaamheden
voort. Hij heeft een aantal adviseurs ge
vraagd hem bij te staan. Hun namen
zullen, aldus B. en W., binnenkort wor
den bekendgemaakt.
Op 15 oktober zal de heer Claus in de
commissie van advies en bijstand voor
de kunstzaken van de gemeenteraad
verslag uitbrengen over het resultaat
van zijn werk. B. en W. zullen in een
nota de gemeenteraad op de hoogte
brengen van de ontwikkelingen.
MADRID Aan het begin van een
21 uur durend bezoek aan Spanje is pre
sident Nixon door een grote menigte
'n enthousiast welkom bereid. Meer dan
een miljoen Spanjaarden wuifden hem
en generaal Franco hartelijk toe toen
zjj in een open wagen door de straten
van Madrid reden.
Nixon was duidelijk onder de indruk
en alsof het een Amerikaanse verkie
zingscampagne betrof beantwoordde hij
met beide armen geheven de toejui
chingen. Later vertelde Nixon ook te
genover verslaggers dat „het erg op
windend was" en dat hij „nog nooit zo'n
grote menigte had gezien".
WASHINGTON De werkloosheid
in de Verenigde Staten heeft in septem
ber de grootste omvang sinds meer dan
zes jaar bereikt en volgens de Ameri
kaanse regering zal er voor het einde
van het jaar geen verbetering in de toe
stand komen.
Het werkloosheidspercentage ls vol
gens berekeningen van het Amerikaanse
ministerie van arbeid gestegen van 5,1
in augustus tot 5,5 in september. De
vorige keer dat het zo hoog stond was
in januari 1964.
Het aantal werklozen bedroeg toen
5,6 procent van de werkende bevolking.
In september waren 4,3 miljoen Ameri
kanen werkloos tegen in augustus 4,2
miljoen.
Dr. Paul McCracken, voorzitter van
de raad van economische adviseurs van
president Nixon, heeft de verwachting
uitgesproken dat het werkloosheidsper
centage gedurende de rest van het jaar
nog iets zal stijgen. Hij wees er echter
op dat president Nixon ervan overtuigd
is dat de volledige werkgelegenheid in
de Verenigde Staten in 1972 terugge
keerd zal zijn.
De toeneming van de werkloosheid is
volgens McCracken geen reden om ver
andering te brengen in het fiscale en
monetaire beleid. Dat wordt pas nodig
als het met de Amerikaanse economie de
verkeerde kant zou opgaan en dat Is
zijns inziens niet het geval.
TOULON Een tamelijk onbelang
rijke bosbrand van het soort zoals in
deze tijd van het jaar veel voorkomt, is
vrijdag plotseling door de zeer sterke
wind aangewakkerd en uitgegroeid tot
een brand van grote omvang.
Er is reeds een dode, een brandweer
man die met zijn wagen door het vuur
in de heuvels, die neerzien op de Rivièra,
werd verrast
Kort na aankomst hielden de twee
staatshoofden een bespreking van een
uur in het Prado-peleis. Daarbij waren
aanwezig de ministers van buitenlandse
zaken William Rogers en Lopez Bravo,
de adviseur voor het buitenlands beleid
van Nixon Henry Kissinger en de we
derzijdse ambassadeurs.
Over de inhoud van het gesprek is
niets bekendgemaakt doch naar uit wel
ingelichte zijde verluidt zou voorname
lijk gesproken zijn over de toestand in
de Middellandse Zee en in het Midden-
Oosten en in Noord-Afrika.
Na het onderhoud had Nixon nog een
ontmoeting met troonopvolger prins
Juan Carlos.
Nixon heeft te kennen gegeven, dat
de zesde vloot voorlopig in de Middel
landse Zee blijft. De woordvoerder van
de president, Ziegler, noemde de ge
sprekken met de Spaanse leiders opbou
wend en nuttig. Nauwe betrekkingen
met Spanje worden belangrijk geacht
voor de vrede.
Een Spaanse woordvoerder heeft mee
gedeeld dat besloten is tot regelmatig
overleg over niet-militaire samenwer
king.
's Avonds hebben 500 mensen in Ma
drid tegen Nixon gedemonstreerd. Daar
bij zijn ruiten van verscheidene banken
gesneuveld. De betoging heeft maar een
kwartier geduurd. Er zijn veel arres
taties verricht. Meer dan tien brand
bommen hebben in het gebouw van Ge
neral Electric aanzienlijke schade aan
gericht.
DEN HAAG De ministerraad heeft in zijn wekelijkse vergadering van vrjjdaf
besloten elke Nederlander een administratie- of persoonsnummer toe te kennen.
Met dit besluit volgt de ministerraad het advies, in januari 19T0 gegeven door
de oommissie-Westerhout in haar rapport over de registratie van persoonsge
gevens.
Minister-president P. J. S. de Jong
deelde na afloop van de vergadering van
de ministerraad mee, dat de invoering
van algemene administratienummers
noodzakelijk is ter vereenvoudiging van
de administratie en ter verbetering van
de communnicatie tussen de verschillen
de instanties zowel bij de overheid als
bij het bedrijfsleven.
Maatregelen zijn genomen om te voor
komen, dat een onbevoegd gebruik ge
maakt kan worden van de gegevens, al
dus minister-president De Jong.
De commissie-Westerhout adviseerde
over te gaan tot het instellen van een
centrale basisregistratie met computer
apparatuur, ressorterende onder de mi
nister van binnenlandse zaken. De reali
sering van de basisregistratie moet vol
gens de commissie in fasen geschieden.
In haar rapport nam de commissie aan,
dat de eerste fase op 1 januari 1971 zou
kunnen beginnen. In de loop van 1976
zou dan de basisregistratie volledig kun
nen worden gebruikt voor het doorge
ven van mutaties betreffende persoons
gegevens aan verschillende belangheb
benden op juiste en doelmatige wijze en
voor het seriegewijze en postgwijze ver
strekken van informaties omtrent per
sonen aan landelijk werkende overheids
organen en aan andere instellingen, die
gerechtigd zijn informatie te ontvangen.
De commissie-Westerhout raamde in
vesteringskosten voor de basisregistra
tie op 21 miljoen.
UTRECHT Werkgevers- en werk
nemersvertegenwoordigers hebben vrij
dag in Utrecht overeenstemming bereikt
over een extra uitkering van f 400,
voor de ruim 30.000 schilders in ons
land.
De regeling voor de uitkering is ana
loog aan die voor de overige werkne
mers in de bouwnijverheid. De boven
21-jarigen of kostwinners, die jonger
zijn ontvangen tweemaal een uitkering
van f 200,— (volgende week en de week
voor Sinterklaas) en de jongeren krij
gen tweemaal f 150,(18- tot en met 20-
jarigen) respectievelijk tweemaal f 100,
(jonger dan 18 jaar).
De 65-jarige visser B. Hulzinga is
vrijdagmiddag in Echtenerbrug bij Lem
mer omgekomen toen hij door een stuk
ijzer van 500 kilogram werd getroffen.
De man hielp op een jachtwerf bij het
takelen van het stuk ijzer, toen de tou
wen braken. Hij was op slag dood.
BARENDRECHT: Koningin Julia
na heeft gisteren een werkbezoek
gebracht aan vijf gemeenten in
Oost-IJsselmonde. In Barendrecht
keek zij ondermeer naar het dorsen
van vlas.
ADVERTENTIB
Nog steeds
Grote FRIKADELLEN 0.35
Ook 'n zakje PATATES
verlaagd NU 0.25
KARBONADE
gepaneerd, plm. 200 gram 1.75
Pr. Bernhardlaan 60
VEENENDAAL - Tel. 12501
DEN HAAG De ministerraad heeft
vrijdag goedgekeurd een door de staats
secretaris van Sociale Zaken en Volks
gezondheid aangeboden ontwerp van
een interimherziening van de besmette-
lijke-ziektewet.
Dit ontwerp beoogt de werkingssfeer
van deze wet uit te breiden. Met name
is de bedoeling dat infectieziekten,
waarop de wet niet van toepassing is,
bij ministeriële beschikking voor ten
hoogste twaalf maanden geheel of ge
deeltelijk onder de wet zullen kunnen
worden gebracht, zulks vooral teneinde
het verloop van dergelijke ziekten van
nabij te kunnen volgen.
Dit zal ook gelden voor ziektebeel
den van onbekende, of naar het oordeel
van staatssecretaris dr. Kruisinga on
zekere, ziekte-oorzaken met een epide
misch karakter, of waarvan kan worden
verwacht dat ze een epidemisch ver
loop zullen hebben.
Verder worden nieuwe mogelijkheden
geschapen voor het opsporen van de
agentia van dergelijke ziektebeelden,
hetgeen met name van belang kan zijn
in verband met de vele nieuwe
chemische middelen die wij tegenwoor
dig in onze samenleving hebben.
Minister-president De Jong deelde na
afloop van de kabinetsbijeenkomst mee
dat tot dusverre van de toepassing der
wet tuberculose en geslachtsziekten uit
drukkelijk uitgesloten zijn. De staats
secretaris is echter van oordeel, dat een
modern epidemiologisch beleid het
noodzakelijk maakt dat ook tegen deze
ziekten zo nodig met wettelijke midde
len kan worden opgetreden. Daarom
wordt voorgesteld, de mogelijkheid
daartoe niet langer uit te sluiten.
DEN HAAG Van de loodsen van de
voormalige visafslag aan de Dr. Lely-
kade aan de Tweede Binnenhaven in
Scheveningen, is vrijdag door de storm
een stuk dak over een lengte van 200
meter afgerukt.
Er deden zich geen persoonlijke onge
lukken voor. Door stukken van het dak
werden enige geparkeerde auto's be
schadigd.
ADVERTENTIB
SPECIALE AANBIEDING
ii
per doosje
HET KWALITEITSHUIS
(Van onze weerkundige
medewerker)
Er zit dit weekend vrijwel geen
verbetering in het weer. In een
koude noordwestelijke luchtstroom
zullen zich vandaag en morgen
nog meer buien ontwikkelen met
een kans op hagel en plaatselijk
onweer.
De vorstgrens, die dinsdag in de
warme lucht nog op vier km hoog
te lag, is sindsdien gedaald tot tus
sen 1100 en 1300 meter.
De middagtemperaturen zullen
in Gelderland niet veel hoger ko
men dan 12 a 14 graden C.
De boosdoener is een stormde-
pressie in Zuid-Scandinavië. Vól
gens de Engelse deskundigen zal
deze depressieperiode voor medio
oktober worden gevolgd door een
nieuwe hogedrukperiode met droog
weer en overwegend zonneschijn.
