Veenendaals dagblad Luchtaanval op paleis en hoofdkwartier Buiten Plan Israël zelfbestuur W.-Jordanië VANNACHT REDE NIXON Minister overweegt maatregelen Medici bepleiten legale abortus Eerste fase landelijk 380 kilovoltnet in gebruik gesteld lekker tui m Treffer Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei KEMA ARNHEM ONDERZOEKT REINIGING IJSSELMEER DOOR VERWARMING VAN T WATER Vier mensen in Tirol omgekomen nieuw van De VPRO „sabotage-uitzendin g" Prins Claus draaide de knop om Canada betaalt geen losgeld LA PAZ (Bolivia) In Bolivia is de presidentscrisis uitgelopen op een burgeroorlog. Na het aftreden van de president-generaal Ovando, is een driemanschap gevormd onder leiding van de rebellerende rechtse generaal Miranda. En van deze drie mannen is ondertussen alweer afgetreden. Onmiddellijk vormde de aanhanger van Ovando, generaal Torrez van de landmacht een gematigd linkse tegenregering. Deze deed met enkele vliegtuigen een aanval op het presiden tiële paleis en het algemeen hoofdkwartier. De troepen van Miranda hebben in hun bastions in de hoofdstad La Paz artillerie in stelling gebracht. Voorname gast 1 INTIMIDATIE UIT LEGER Commentaar OVER VIETNAM CHOCOLADE CIJFERS JONGEN NA KEURING OVERLEDEN Ontvoering Brits diplomaat Weinig verandering Bur. voor radactie en administratie: Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.), Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei" opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advertentietarieven op aanvraag. WOENSDAG 7 OKTOBER I970 - 44e JAARGANG no. 234 Burgeroorlog in Bolivia Het vakverbond in Bolivia heeft een algemene staking gepaard met bezetting van fabrieken en mijnen afgekondigd tegen de militairen. De aartsbisschop van La Paz heeft een beroep op beide partyen gedaan bloed vergieten te voorkomen. De gevluchte president Ovando is asiel verleend in de ambassade van Argenti nië. De toestand in het nauwelijks vier miljoen tellende Zuidamerikaanse tin- land is des te erger, omdat er in het noordwesten een latente guerrillabewe ging gaande is. In deze streken werd de beruchte Ernesto „Che" Quevara door regeringstroepen neergeschoten. De armoede in het land is zeer groot. GENERAAL MIRANDA volgende staatsgreep INNSBRUCK In de Tiroolse bergen hebben reddingsploegen dinsdag de lij ken aangetrofen van twee Zweedse meisjes en twee Oostenrijkse jongens, die al geruime tijd vermist werden. Zij zijn gestorven als gevolg van uit putting en kou. Een van de jongens werd op een afstand van slechts 10 mi nuten lopen van een berghut gevonden. ^Tegenwoordig verneem ik er niet zo vaak wat van, want ik raak er een beetje uit, doch 'n jaar of tien geleden keken we in mei en sept.lokt. geregeld uit, of de vis arend het veentjeswater met zijn bezoek zou vereren en gedurig had den wij succes, want het was des tijds een vaste klant. Gaarne zagen we hem boven de Scheerspiegel of het Jachthuis verschijnen: een kloeke roofvogel, zilverwit als al bast de door een zwarte kropband afgegrensde onderzijde, bruingoud als edelmetaal de rug en met tra ge, brede wiekslag, van vleugel- punt tot vleugelpunt ruim ander halve meter. De parkeenden, die de afgeschudde eikels bij de Veen tjeswei oplezen, de bosduiven en de markolven in de kronen re ageren met argwaan en wantrou wen op het plotselinge verschijnen, maar hun achterdocht blijkt van voorbijgaande aard, want ze weten spoedig, dat van deze wiekelaar geen kwaad te duchten valt; hij wil de weinige dagen van zijn be zoek met de geburen van wei, wa ter en bos in vrede leven. Schoot soms in de goede dagen van voor heen de havik als een flits over de Schapenwei, dan raakte heel de sa menleving in rep en roer, terwijl zij ook de onschuldige buizerd met een scheel oog bekeek. Toen ik er eens de geweldige zeearend met zijn vleugelspanning van 2'lt m. als een trots Vikingschip zag opdoe men, leek echter de hele hoek met een zonder levend wezen te zijn. Vaak verspreiden grijpvogels (he laas schier uitgestorven) paniek en schrik, doch het gevederde volk weet vanouds, dat er van een vis- etend exemplaar geen achtervol ging valt te verwachten. Heeft het met de klauwen een geschubde prooi bemachtigd, dan wordt deze in de rust van het stuifzand veror berd; ik heb helaas nooit zo'n plek kunnen vinden, doch stoere wande laars over de Hoge Veluwe hebben me erover geschreven. 7-10-'70 A. B. WIGMAN Meegedeeld is dat het bombardement op het paleis weinig schade heeft aan gericht en dat er geen slachtoffers zijn gevallen. Groepen student in de hoofdstad heb ben zich voor Torrez uitgesproken en voor een „nationalistische regering van linkse signatuur met deelneming van arbeiders en studenten." Zij hebben Torres wapens gevraagd om aan de strijd te kunnen deelnemen, men. Voordat de strijd begon waren uren lang dreigende communiqués tusseen de twee kampen uitgewisseld. „De strijd is begonnen en wij zullen die voeren met alle wapens waarover wij beschikken", zo verklaarde gene raal Torrez. Hij heeft zijn hoofdkwar tier gevestigd op de luchthaven van La Paz, die voor burgerverkeer gesloten is. Over de verkeersradio van het vlieg veld werd meegedeeld, dat Torrez kolo nel Gallardo aan het hoofd heeft ge plaatst van zijn troepen. Gallardo, oud- minister van Arbeid onder Ovando, zou een zeker invloed genieten in arbei derskringen. Het bombardement op het regerings paleis moet „slechts" als een intimida tiepoging worden beschouwd om de mi litaire junta tot overgave te bewegen, zo meldt hel Westduitse persbureau DP A uit La Paz. Noch het paleis, noch het garnizoen van La Paz is door bom men of machinegeweervuur getroffen. Er is geen melding gemaakt van scha de. In Cochabamba, de tweede stad van Bolivia, zijn studenten arbeiders en boeren de straat opgegaan om hun JERUZALEM De Israëlische rege ring bespreekt een plan om de westelij ke Jordaanoever, die Israël in 1967 op Jordanië veroverde, zelfbestuur te ge ven, zo werd van de zijde van het Is raëlische kabinet vernomen. Volgens het plan zouden de 600.000 Arabieren van de westelijke Jordaan oever hur. eigen regering moeten kie zen, die al hun aangelegenheden zou gaan regelen, behalve de defensie en de buitenlandse politiek, die ter verant woordelijkheid van Israël zouden blij ven. Voorstanders van dit plan zijn de vi ce-premier Jigal Allon, de Marxistische Mapam partij en liberale fractie. De meeste ministers hebben echter nog niet besloten welke houding zij tegen over dit plan zullen innemen, zo werd vernomen. De Palestijnse guerrillaleider Jassir Arafat heeft het Jordaanse leger be- schudigd van „verkrachting en plun- ring", en kritiek geleverd op de Arabi sche controlecommissie die krachtens de vredesovereenkomst van Cairo toe zicht moet uitoefenen op het bestand. Een verklaring van de commissie over een normalisering van de toestand in Jordanië stemde volgens Arafat niet overeen met de feiten. In de ogen van Jordaanse autoritei ten, maar ook van enkele Westerse di plomaten, zijn de destijds bekendge maakte getallen over het aantal tijdens de 11 dagen geleden verliezen aan do den en gewonden in dat land sterk overdreven. Zo was indertijd verklaard, onder meer door Arafat dat er in Am man 10.000 doden waren gevallen; zelfs het getal 15.000 was genoemd. De Jordaanse minister van Voorlich ting Adnan Aboe Odech, heeft vanmor gen meegedeeld, dat er te Amman en te Zerka 700 soldaten, fedajjien en bur gers waren gedood. steun te betuigen aan de „revolutionare president" Torrez. Het paleis was kort tevoren bezet door troepen die de juist benoemde mi litaire junta steunen. Generaal Torrez, voormalig opperbevelhebber van de landmacht, heeft de nieuwe junta ver oordeeld als zijnde „kolonialistisch en fascistisch". Hij heeft zich zelf uitge roepen tot „revolutionair president van Boliva", om de rechtse junta te be strijden. Torrez staat bekend als een vertegen woordiger van het revolutionair natio nalisme van links. In 1964 was hij in een militaire regering minister van Fi nanciën. Twee jaar later werd hij staf-cef van de strijdkrachten. Toen Ovando Candia vorig jaar aan de macht kwam. werd Torrez benoemd tot opperbevelhebber van de landmacht, maar onder de toenemende druk van rechtse groeperingen werd hij in juli 1970 ontslagen. Ovando had bij zijn aftreden de hem trouw gebleven legeronderdelen ver zocht, zich niet te verzetten tegen de conservatieve aanhang van Miranda, om bloedvergieten te voorkomen. Ovando zelf was uit het leger voort gekomen als de opvolger van president, Luis Adolfo Salinas, die op 26 septem ber vorig jaar door de strijdkrachten was afgezet. Ovando werd bij „revolu tionair mandaat" benoemd. waarin ook de doelstellingen van zijn regering waren vastgelegd. Dit mandaat was ondertekend door Miranda. Ovando's kabinet, een mengsel van linkse burgers en conservatieve officie ren, begon zijn ambtsperiode met de onteigening van bezittingen van de oliemaatschappij Gulf, ter waarde van 150 miljoen dollar. Dit staaltje van nationalistisch optre den viel niet in goede aarde bij de con servatieven, omdat de olie-uitvoer on mogelijk werd gemaakt en de regering een belangrijk deel van haar inkomsten moest missen. In augustus van dit jaar begonnen linkse groepen arbeiders en studenten druk uit te oefenen op Ovando. om Mi randa van zijn functie te ontheffen en nog enige andere militaire kabinetsle den aan de kant te zetten. Ovando wei gerde dit, aangezien hij vreesde dat daardoor de eenheid van de strijd krachten in gevaar zou komen. Generaal Ovando heeft niet meer dan een jaar de gelegenheid gekregen om zijn nationalistisch hervormingspro gramma waar te maken. De machtsoverneming van dinsdag door een groep rechtse officieren onder leiding van generaal Miranda is de 185 ste staatsgreep in 145 jaar Bolivaanse gescheidenis. Zie voor uitgebreider achtergrond el ders in dit blad. ARNHEM Bij de Kema in Arn hem is een diepgaand onderzoek gaande naar de mogeiykheden de biologische reiniging van het IJssel- meer te bevorderen door middel van verwarming van het water. De SEP (samenwerkende elektrici- teitsproduktiebedrijven) hebben een Nederlandse bioloog aangetrokken, die zich als volle dagtaak bezig houdt met de bestudering van de vraag of 't door elektriciteitscentra les verwarmde koelwater bij lozing in de rivieren en het IJsselmeer een nadelige invloed heeft op het dier lijk leven in het water. Prof. J. J. Went, directeur van de Kema deed hiervan gisteren mede deling tijdens een persconferentie in Arnhem. Hij sprak hier de verwach ting uit, dat het Nederlandse rivier water als gevolg van het lozen in geen geval warmer zal worden dan 30 graden. Daarbij is rekening gehou den met een stijging van de water temperatuur met maximaal zeven graden. De gemiddelde temperatuur van de Nederlandse binnenwateren zal trouwens met niet meer dan enke le graden toenemen. Met Zwitser land en Duitsland is inmiddels reeds overleg gaande over de verwarm'ng van de Rijn. Vis blijkt zich goed te voelen in geloosd koelwater. Het probleem ligt bij het plankton, dat mogelijk te veel zuurstof kan gaan gebruiken uit het water en daardoor de biolo gische reiniging verstoren of zelfs geheel belemmeren. Prof. Went toonde zich voorstan der van een gecoördineerd onder zoek op grote schaal. „We zullen bij het plaatsen van nieuwe centrales ver vooruit moeten zien. Er zullen in elk geval enorme wateroppervlakten beschikbaar moeten zijn voor de koeling". Europoort en Eems zijn naar zijn zeggen goede mogelijkheden. Het geluid, dat prof. Went giste ren in Arnhem heeft laten horen is des te opmerkelijker, omdat het in de wereld van degenen, die zich intensief bezig houden met de ver ontreiniging van het oppervlakte water. Een vaststaand feit is, dat een verhoging van de watertempe ratuur automatisch een verminde ring van de biologische reiniging meebrengt. De verklaringen van prof. Went schijnen er op te duiden, dat men zich bij de SEP niet zonder meer bij deze stelling wil neerleggen, en men naar wegen zoekt om de ne gatieve gevolgen van hogere wa tertemperatuur in de rivieren om te buigen tot een positief element. Wanneer dit onderzoek ook maar ten dele zou slagen, zou hiermee het schrikbeeld van steeds maar warmer wordende rivieren door lo zing van koelwater der grote energiecentrales een belangrijk deel van zijn problematiek voor de toekomst verliezen. De Russische dichter Alexander I Tvardovsky, een van de voorvechters voor een liberalisering van het Russi sche cultuurbeleid, is door een beroerte getroffen. Hij is met een verlamde arm in een ziekenhuis opgenomen, maar hij kan wel nog spreken. ADVERTENTIE Minister mej. M. A. M. Klompé heeft dinsdagmiddag op het ministerie van CRM een gesprek gehad met het bestuur van de VPRO. U ziet v.l.n.r. chef radio: D. J. Klompsma; voorz. bestuur: J. Kassies; minister M. A. M. Klompé; directeur S. Doorman en regeringscommissaris mr. J. A. H. J. van der Dussen. WASHINGTON President Nixon houdt in de komende nacht een als zeer belangrijk aangekondigde rede over Vietnam. De verwachting is dat hij nieuwe plannen bekend zal maken om een ein de te maken aan de stagnatie in het vredesoverleg dat in Parijs plaats heeft. De voorstellen zelf zullen donderdag in Parijs worden voorgelegd aan de verte genwoordigers naar de vredesconferen tie van Noord-Vietnam, de Viet Cong en Zuid-Vietnam. De Zuidvietnamese vice-president Ngoejen Cao Ky heeft een particulier bezoek aan Londen bekort, en is dins dagavond op dringend verzoek van pre sident Thieu naar Saigon vertrokken. Pas de dag tevoren was Ky in Londen gearriveerd voor een bezoek van een week. Volgens welingelichte kringen wil Thieu met hem beraadslagen over de aangekondigde belangrijke verkla ring over Vietnam, die president Nixon gaat afleggen. ADVERTENTIE DEN HAAG Minister dr. M. Klompé (Cultureel, Recreatie en Maat schappelijk Werk) overweegt of op grond van de Omroepwet maatregelen tegen de VPRO genomen moeten wor den. Gistermiddag heeft zij met de voor zitter, de directeur en enkele bestuurs leden van de VPRO gesproken over een radioprogramma van 25 september, waarin over sabotage in het leger werd gesproken. Volgens de VPRO zou het motief voor een beslissing van minister Klompé kunnen zijn dat de uitzending gevaar oplevert voor de veiligheid van de staat. Het bestuur van de VPRO wijst elke suggestie dat de uitzending over sabo tage in het leger staatsgevaarlijk zou zijn als „volstrekt belachelijk" van de hand. Het VPRO-bestuur betreurt het dat de minister toepassing van artikel 61 van de Omroepwet zelfs maar over weegt. In dit artikel staat dat de minis ter een omroep wegens een staatsge vaarlijke uitzending kan berispen, dan wel na de omroepraad gehoord te hebben „voor een door haar te bepa len termijn kan uitsluiten van het doen van uitzendingen". Het VPRO-bestuur is namelijk van mening dat alle nieuws-media ernstig in hun taak zouden worden belemmerd, als het doorgeven van informatie over controversiële of met de wet strijdige handelingen tot ingrijpen van de over heid zou leiden. „Dit zou de weg kun nen openen voor een grote rechtsonze kerheid van de .media", aldus de VPRO in een communiqué. Het VPRO-bestuur overweegt na het ingrijpen van de minister van CRM in hoger beroep te gaan bij de Kroon. c 3 5' 3 hermocel i n luxe matras voor rei ie li deli jke iixe prijs UTRECHT De Maatschappij Ge neeskunst heeft gepleit voor legalisatie van abortus provocatus. Zij stelt wijzi ging van de bepalingen daaromtrent in de strafwet voor. Het uitvoeren op goede gronden van abortus provocatus door een medicus, moet volgens het hoofdbestuur niet meer vallen onder de werking van de strafwet, maar onder de wet op de uit oefening van de geneeskunst. De beoordeling van het toepassen van abortus provocatus door een medicus komt daarmee automatisch onder het medisch tuchtrecht. Het hoofdbestuur van de Maatschap pij Geneeskunst meent dat de strafwet wel bepalingen moet bevatten, die het uitvoeren van abortus provocatus door onbevoegden strafbaar blijven stellen. Het gaat hier volgens de hele medische wereld om een misdrijf tegen het leven. Dit standpunt heeft een delegatie van het hoofdbestuur deze week meege deeld aan de staatscommissie-Klooster man, ingesteld op 22 januari 1970 bij beschikking van staatssecretaris Krui- singa (Volksgezondheid) en minister Polak (Justitie). Haar opdracht was te onderzoeken of abortus al of niet moet worden gelegaliseerd. De delegatie heeft de commissie- Kloosterman meegedeeld: 1. Het hoofdbestuur is van mening, dat bij de beoordeling van een ongewen ste zwangerschap de arts zorgvuldig dient te onderzoeken of er sprake is van een stoornis in of een bedreiging van de gezondheid van de vrouw, hetzij in lichamelijk, geestelijk of so ciaal opzicht: 2. Als een arts meent dat abortus pro vocatus „de therapie der keuze" is, dan stelt hij daarvoor de indicatie. Dan is er sprake van een therapeuti sche abortus. Een tweede arts moet DEN HAAG De negentienjarige Harry Denant uit Obbicht in Limburg, die na een militaire keuring in mei ziek werd, is zondagavond in het ziekenhuis van Sittard overleden. Zijn ouders dachten dat bij de keuring on gesteriliseerde apparatuur was gebruikt en dienden een klacht in bij het minis terie van Defensie. Uit een onderzoek bleek, volgens het ministerie, dat bij de keuring geen on regelmatigheden hadden plaatsgevon den. De ouders van de jongen hebben nu besloten opnieuw een klacht bij het mi nisterie in te dienen. ARNHEM Prins Claus heeft van morgen door het omdraaien van een knop op een schakelpaneel in het ze nuwcentrum van de Nederlandse elek triciteitsvoorziening de eerste fase van het landelijke 380 kilovoltnet, de super- hoogspanningsleiding van Dodewaard via Limburg en Krimpen aan de IJssel tot Diemen, in gebruik gesteld. Hij verrichtte die bezigheid in de con trolekamer van de SEP (samenwerken de elektriciteitsproduktiebedrijven) op het KEMA-terrein in Arnhem. De Prins haastte zich vervolgens naar en gereedstaande helikopter voor een sight-seeing langs verschillende hoog spanningsleidingen, waarbij hij onder meer de 163 meter hoge masten (een half uur klimmen voor een geoefend mastklimmer) van de kruising Lek 380 KV leiding bij Nieuw Lekkerland bewonderde. In Krimpen aan de IJssel zag hij het transformatorstation dat hij tevoren in Arnhem had doorverbonden met Die- men. Het nieuwe landelijke net is een hoofdtransportlijn voor hoogspanning, aangepast aan de internationaal gebrui kelijke normen. Een verbinding met Duitsland is er al, België volgt later. De Nederlandse elektriciteitsvoorziening is geheel aan dit nieuwe net gekoppeld; in Arnhem wordt op een gigantisch paneel de gang van zaken bewaakt. Vooral bij storing biedt dat het voor deel dat op de reserve van een andere fabriek kan worden overgeschakeld; het over en weer leveren van stroom maakt de elektriciteitsproduktie boven dien goedkoper. In 1966 werd met de bouw van het nieuwe net begonnen. Er volgt nu nog een fase tot een te bouwen koppelsta tion in Ems (NOP) en van daar een derde fase via de Achterhoek terug naar het uitgangspunt Dodewaard. De eerste fase kostte 350 miljoen gulden. Voor een goede bewaking zijn, deels met medewerking van de PTT, straal verbindingen gebouwd; kabels bleken niet voldoende betrouwbaar. Het project zal de grote toename in het elektriciteitsgebruik (elke 8 jaar een verdubbeling) de komende decennia moeten opvangen. de indicatie onderschrijven. Dit is in overeenstemming met een besluit van de Wereldgezondheidsorganisatie van augustus van dit jaar; 3. De ingreep moet worden uitgevoerd in een erkend algemeen ziekenhuis of in een bij algemene maatregel van bestuur daartoe aangewezen inrich ting. Op die manier wordt gewaarborgd dat abortus wordt verricht in een kli niek waar alle mogelijkheden aanwezig zijn om hulp te verlenen bij het optre den van complicaties. Ook is dan het gebruikelijke intercollegiale toezicht verzekerd. Tenslotte wordt van groot belang geacht dat de arts bij zijn besluitvor ming advies vraagt aan een psycofloog, een maatschappelijk werker en even tueel aan een zielzorger. ADVERTENTIE lakens en slopen OTTAWA Mitchell Sharp, de Ca nadese minister van Buitenlandse Za ken, heeft in het Canadese Lagerhuis verklaard, dat de eisen van de ont voerders van de Britse diplomaat, die maandag in Montreal door leden van het „front voor de bevryding van Que bec" werd ontvoerd, verworpen zijn. „Deze eisen zijn volkomen onredelijk en de eisers kunnen niet verwachten dat zij worden aanvaard", aldus Sharp. „De Canadese regering blijft hopen dat het mogelijk zal zijn een grondslag te vinden voor een over eenkomst, die tot vrijlating leidt van le ontvoerde diplomaat, James Cross" (49). De ontvoerders van Cross eisen een jedrag van 500.000 dollar in goud en de vrijlating van een aantal „politie ke gevangenen" in ruil voor de vrij lating van Cross. Het goud en de ge vangenen zouden hetzij naar Cuba. hetzij naar Algerije moeten worden overgevlogen. De ontvoerders zijn leden van een be weging, die afscheiding wil van de Franstalige provincie Quebec van de rest van Canada. \ls de Canadese autoriteiten de ont voering van Cross niet ernstig opvat ten, zal 't front voor de bevrijding van Quebec niet aarzelen de diplomaat terecht te stellen", zo luidt een bood" schap van het front, die is gezonden aan mevrouw Cross. Weersverwachting van het KNMI tot donderdagavond: Enkele buien, maar ook verspreide opklaringen. Zwakke tot matige wind uit zuideiyke richtingen. Weinig veran deringen in temperatuur. Morgen: Zon op. 6.52 uur; onder: 18.03 uur. Maan op: 15.33 uur; onder: 22.58 uur.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 1