Veenendaals dagblad Burgers moeten meer betrokken worden bij besturen van het land Buiten Slag om kuikens begint vandaag Nixon stelt bestand voor Indo-China voor Den Toom: Er is geen reden tot sabotagepaniek Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Fraudes bij Verkade 4V2 miljoen Explosie in steenfabriek vier mannen licht gewond Arrestaties in Canada Grote Viet-Congaanval in Cambodja Echtscheidingswet in Italië bijna zeker haalbaar Weer brand in Reggio Aannemers vragen bonden matig in eisen te zijn Tijdschema terugtrekken Krijgsgevangenen vrij DEN HAAG De regering is van plan het bij wet te verplich ten opening van zaken te geven over aangelegenheden, die te maken hebben met het besturen van het land. Dit staat in de nota openbaarheid van bestuur, waarin minister-president P. S. J. de Jong het regeringsstandpunt uiteenzet met betrekkking tot dit onderwerp. Voorname gast 2 FUNCTIE KABINETSFORMATIE Door overproduktie CONFERENTIE F.S. leveren Israël wapens NIET VERONTRUSTEND NCRV mocht geen nieuws uitzenden POLITIEK RECHT TOEZICHT Mist Bur. voor redactie en administratie: Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.), Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei- opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advertentietarieven op aanvraag. DONDERDAG 8 OKTOBER I970 - 44e JAARGANG no. 235 REGERING WIL OPENHEID VAN BESTUUR Zo'n algemene wettelijke maatregel zal, naar het oordeel van de regering, wel •en aantal uitzonderingen dienen te bevatten, maar die zullen duidelijk moeten worden geformuleerd. De regeling zal niet direct maar geleidelijk worden inge voerd. De regering hoopt, dat zo'n regeling tot betere communicatie tussen over heid en burger zal leiden. Men wordt nu immers in de gelegenheid gesteld zich inzicht te verschaffen in genomen beslissingen en de motieven daarvan. De regering gaat er bij de openbaar heidsverplichting van uit, dat gelet zal moeten worden op de grondslagen van ons staatsbestel en op andere democra tische belangen, bijvoorbeeld de be scherming van privézaken. De regering volgt de commissie-Bies heuvel ten aanzien van het openbaar maken van de beleidsplannen. Om zich een juiste opinie te kunnen vormen moet de regering haar plannen uit de doeken doen in een kring van mensen die bij de materie zijn betrokken. De regering gaat zo ver om ook het voor stel van de commissie Biesheuvel te volgen de adviezen van niet ambtelijke organen openbaar te maken. RREMIER DE JONG meer openheid ZAANDAM De administrateur H. X. L. te Nieuwkuyk die tien jaar lang verduisteringen pleegde bij de Verka- defabriek in Den Bosch, heeft een schuldenlast van 4,5 miljoen gulden. Curator mr. J. P. M. Hermans te Den Bosch, maakte woensdag dit bedrag be kend tijdens de verificatievergadering in het faillissement van L. Over de vooruitzichten van de schuld eisers was hij somber. Hij zei de tota le baten op niet meer dan een half mil joen gulden te schatten. Bij de Konink lijke Verkadefabrieken wilde men niet het bedrag noemen dat als vordering op de heer L. is ingediend. Tn zijn eigenlijke vaderland (Thü- ringen, Mecklenburg, Pomme- ren, West- en Oostpruisen, Zweden en nog verderop) kan de Vis arend vaker worden opgemerkt dan bij ons, waar hij uitsluitend als trekker bekend is. Boven vijvers, plassen en rivieren kan hij op zijn reis naar verre tropische landen onbelemmerd de visvangst bedrij ven; we kunnen ons nauwelijks meer voorstellen, dat er vóór de Vogelwet-1912 premies op zijn hoofd werd gesteld en dat hij boven uis- kwekerijen aan sterke vervolging onderhevig was, evenals de ijsvo gel. Daar zijn wijze van optreden steeds boven open terrein en dus nogal in 't openbaar tot uiting komt, werd deze arend een figuur, waarmee volksverbeeldingfolklo re en sage zich hebben bezig ge houden. Men ziet in hem het zin nebeeld van de gewapende vrede, omdat hij behalve de vis, die hij slaat geen enkel wezen leed toe brengt. Dit zal men hebben afge leid van het feit, dat veelvuldig kleine vogels het omvangrijke horst medebewonen; vanzelf denken we hierbij aan de ooievaars. Al geeft de wilde witte kuif aan Pandion een woest uiterlijk, toch is dit slechts schijn, ja in engere zin kunnen wij er moeilijk een echte ,,roof"-vogel in zien. Vaak, wanneer ik naar zijn evo luties in lente en herfst zat te kij ken en het hart ophaalde aan de fraaie beheerste vlucht, moest ik constateren, dat deze gevleugelde visser niet gemakkelijk aan de kost kwam. Toch zitten er van ouds in het Veentjeswater veel kar pers, goudvissen enz. maar ze schijnen van een bepaald formaat te moeten wezen en voorts zijn nevels en straalbreking van het water tegenwerkende factoren. 8-10-70 A. B. WIGMAN In de opvatting van de regering moet het niet zo zijn, dat een ieder bij een departement of rijksdienst elk stuk in formatie kan verkrijgen, dat hij wenst. De informatie moet een functie vervul len in de communicatie tussen de bur ger en het bestuur. Het beginsel van openbaarheid van bestuur geldt ook voor de ministerraad. Wanneer deze raad besluiten vaststelt, zullen die met de motieven en het fei tenmateriaal die eraan ten grondslag hebben gelegen openbaar moeten wor den gemaakt, indien dit bijdraagt tot het inzicht van de burger. Ieder departement zal daarom dienen te beschikken over een permanente in lichtingen-desk. Al ziet de regering het soort informaties, dat aan deze bureaus kan worden verkregen niet onder pu blic relations vallen, zij acht het wel juist public relationsadviseurs bij deze voorlichting te betrekken in gevallen van concreet gerichte acties, die be trekking hebben op activiteiten, die niet onderhavig zijn aan politieke ge schilpunten. De regering wil zich nog nader bera den over het uitgeven van een voor het publiek meer toegankelijke staatsalma nak en van beknopte gidsjes, die op de departementen betrekking hebben. Ook over de noodzaak en het nut van een openbare informatiebank wil de rege ring zich beraden. Bij kabinetsformaties stelt de rege ring zich op het standpunt, dat de openbaarheid het moeilijke proces van de formatie niet extra mag bemoeilij ken en dat ze niet in strijd mag komen met de onschendbaarheid van het staatshoofd. Zo zal tijdens de formatie- periode niet alle beschikbare informatie openbaar worden gemaakt. Het aandeel RHENEN Vier mensen raakten gisteravond licht gewond toen bij de Rhenense steenfabriek Vogelenzang een hardingsketel met een inhoud van 51.000 liter explodeerde. Het twintig meter lange gevaarte schoot als een ra ket door de fabriek. En de deksel kwam dertig meter verder terecht. De vier gewonden werden ter plaatse door twee artsen behandeld en konden daarna naar huis. De kracht van de explosie was zo groot dat een chauf feur, die stenen stond te laden, onder zijn vrachtwagen door werd geslingerd. De ketel wordt gebruikt om stenen te harden onder een druk van 8 atmosfeer. De ontploffing is niet te wij ten aan overdruk, want op dat moment was men aan de normale werkdruk nog niet toe. De arbeidsinspectie, het stoomwezen en de rijkspolitie stellen een onderzoek in naar de oorzaak. van het staatshoofd in de gedachten- wisseling mag ook geen onderwerp van publieke discussie worden. De Raad van State wijst bij deze wet tot openbaarheid dat de „politieke de mocratisering" vooral ook verstrekt moet worden door de gemeentelijke en provinciale overheden. Zij zag graag functionele organisaties gesticht, waar voor de burger zich direct verantwoor delijk kan weten. De burger moet na melijk zelf rechtstreeks verantwoorde lijkheid kunnen dragen voor wat er in zijn beroep, zijn wijk of zijn streek ge schiedt, aldus de Raad van State. Zulke informaties kan bij de burger het gevoel overwinnen, dat er over hem wordt beslist, zonder dat hij erbij wordt betrokken. Het in ons recht verankeren van het held van bestuur en ruimere informatie van de burger een wezenlijke bijdrage kunnen vormen in de bestrijding van het toenemend gevaar van de ver vreemding tussen burger en overheid. Het is ons recht verankeren van het beginsel van openbaarheid is de recht streekse consequentie van een wezen lijk element van democratisch bestuur, aldus de Raad van State. MONTREAL De Canadese politie heeft in Montreal dertig arrestaties verricht in verband met de ontvoering van de Britse handelsattaché Cross, drie dagen geleden. De arrestanten onder wie twee vrouwen zijn leden van de terro- rischtige beweging die zelfstandigheid nastreeft van de Canadese, Fransspre kende provincie Quebec. Deze beweging heeft verklaard verantwoordelijk te zijn voor de ontvoering van Cross. De ontvoerders eisen een half miljoen dollar in goud plus de vrijlating van de „politieke gevangen" van de Canadese regering, die per vliegtuig naar Cuba of Algerijë gezonden zouden moeten wor den. De ontvoerders van de Britse diplo maat hebben hun ultimatum verlengd tot vanmiddag 12 uur, zo werd bericht. De Canadese minister van Buiten landse Zaken Mitchell Scharp heeft de ontvoerders in een radioboodschap ge vraagd, een onderhandelaar aan te wij zen, met wie de regering over de vrij lating van de diplomaat kan onderhan delen. AMSTERDAM De heer A. Prins, voorzitter van de Raad van Bestuur voor het Bouwbedrijf (werkgeversorga nisaties) heeft woensdagmiddag op het jubileumcongres van de 50-jarige Alge mene Nederlandse Bond voor de Bouw nijverheid een beroep op de vakbonden gedaan bij de komende loononderhan delingen hun eisen te matigen. We moeten waken voor loonstijgin gen die de produktiviteitsverhoging te boven gaan en de inflatie in de hand werken, zo zei de heer Prins. Hij acht een dergelijke ontwikkeling nadelig voor de nationale economie, waarvoor de vakbonden mede verantwoordelijk zijn. EINDHOVEN Een van de grootste Nederlandse slachterijen, Friki, die ongeveer een kwart van de binnenlandse markt bestrijkt, heeft woensdagavond in Eindhoven aangekondigd met ingang van van daag, haar braadkuikdhs voor 2,50 per kilo te zullen gaan verkopen. Een exporteur uit Arcen, de firma Goossens, heeft vandaag de prijzen voor groothandelaren al verlaagd, waardoor de prijs op 2,7y per kilo kwam. Aanleiding voor de prijsverlaging, zo werd woensdagavond door Friki op een in Eindhoven gehouden bij eenkomst meegedeeld, is een spoedig te verwachten overproduktie, zowel in Nederland als in de EEG. De slachterijen hopen de prijzen voor algeheel inzakken te behoeden en de schade voor kippenhouders, -mesters en -slachters zo beperkt mogelijk te houden. Momenteel wordt in Nederland per hoofd van de bevolking vijf kilogram kip per jaar gegeten. WASHINGTON/PHNOM PENH President Nixon heeft woensdagavond in een toespraak tot het Amerikaanse volk een nieuw vredesplan ontvouwd, dat o.a. voorziet in een bestand voor geheel Indo-China. Niet bemoedigend voor hem was, dat enkele uren later de Cambodjaanse le gerleiding melding maakte van de wat zij noemde grootste aanval van Viet- Cong en Noordvietnainezen in Cambodja tot dusver. En de regering in Phnom Penh liet via haar ambassadeur in Washington weten, van mening te zijn „dat elk staakt-het-vuren vergezeld moet gaan van terugtrekking van de buitenland se aggressietroepen", terwijl Nixon uitdrukkelijk had gesproken van een be vriezing van de huidige stellingen, een bestand-op-de-plaats zoals hij het uit drukte. In zijn televisietoespraak tot het Amerikaanse volk kondigde Nixon geen versnelde terugtrekking van Ameri kaanse troepen uit Vietnam aan. Maar voor de eerste maal bood hij aan on derhandelingen te openen over een af gesproken tijdschema voor de terug trekking van alle Amerikaanse troepen als onderdeel van een algehele regeling. Nixon zei onder meer: Het tweede punt van het nieuwe ini tiatief voor vrede is dit: ik stel een vredesconferentie over Indo-China voor. Bij de besprekingen in Parijs mo- ROME Italiaanse partijleiders hebben gisteravond een compromis be reikt, waardoor het zeker wordt geacht dat de Senaat morgen het wetsontwerp om echtscheiding te wettigen zal goedkeuren. Het geamendeerde wets ontwerp moet daarna nog door de Ka mer van Afgevaardigden worden goed gekeurd. De christen-democraten hebben be loofd te zullen zorgen, dat de Kamer het geamendeerde wetsontwerp snel zal behandelen. In ruil voor deze toezegging hebben de partijen die voor h,et wetsontwerp zijn twee amendementen van de chris ten-democraten aanvaard en hebben zij zich akkoord verklaard met een gehei me stemming, zodat geen dissidenten van enige partijdiscipline zich openlijk zien gebrandmerkt. Krachtens het aangenomen, maar geamendeerde artikel, heeft de rechter de bevoegdheid, een huwelijk voor ont bonden te verklaren, indien aan ver scheidene voorwaarden, die in een vol gend artikel zijn vervat, is voldaan. Het tweede artikel is goedgekeurd met 169 tegen 145 stemmen. Dit artikel van het onderhavige wetsontwerp is op heftige tegenstand gestuit van het Vati- caan en het Italiaanse episcopaat. Het geeft de rechter de bevoegdheid, de burgerlijke gevolgen van een kerkelijk gesloten huwelijk ongedaan te maken. In Italië zijn kerkelijke huwelijken bur gerlijk rechtsgeldig. Ook het tweede artikel werd voor de goedkeuring geamendeerd in die zin dat de rechter pogingen moet ondernemen een verzoening tot stand te brengen tussen de echtelieden, die voornemens waren te scheiden, alvorens echtschei ding toe te staan. Paus Paulus VI heeft opnieuw ver klaard dat de echtscheiding niet Gods zegen kan hebben. In opmerkingen tot de duizenden personen die de audiëntie hadden bij gewoond zei de Paus later, dat christe nen zich aan de idealen van hun geloof dienen te houden, zelfs in een wereldse maatschappij. Brandende auto's, barricades e.d. beheersen weer het straat beeld van het Italiaanse Reggio, waar na twee wken rust, de onge regeldheden weer in volle omvang losbarsten. Er werden barricades opgeworpen en het postkantoor in brand gestoken. Het openbare leven in Reggio is woensdag verlamd door een al gemene staking. Het comité dat ervoor strijdt dat Reggio de hoofd stad wordt van Calabrië, heeft tot deze staking opgeroepen. Banken en winkels bleven gesloten, het openbaar vervoer en de veerdienst naar Sicilië lagen stil. De afgelopen veertien dagen is het rustig gebleven in Reggio. De drie maanden daarvoor was er sprake van een sóórt burgeroorlog, omdat de kleinere stad Cantanzaro hoofdstad van Calabrië was ge worden. DEN HAAG „Wü moeten niet ver zeild raken in een soort sabotagepaniek". Dat is de reactie van minister Den Toom (defensie) op de uitlatingen van z\jn collega Udink (ontwikkelingssamen werking) deze week in een tv-uitzen- ding. De minister van defensie is het met drs. Udink eens dat in het leger de sa botage toeneemt. Hij zou echter een voorzichtiger tactiek hebben gevolgd WASHINGTON President Nixon heeft woensdag een wetsontwerp voor de aankoop van wapens ter waarde van 19,9 miljard dollar ondertekend dat hem ook de bevoegdheid geeft onbe perkt wapens Israël te leveren. De wa pens voor Israël mogen op krediet ver kocht worden. Israël heeft in elk van de twee ko mende jaren voor 400 miljoen dollar aan wapens nodig. dan de lijstaanvoerder van de CHU. De heer Den Toom ontkende niet dat er van sabotage in het leger sprake is. „Dat is zeker het geval, hoewel we niet altijd kunnen vaststellen of man kementen of weigeringen het gevolg kunnen zijn van sabotage. Soms komen zij gewoon door slordig heid of vergeetachtigheid. Het is bepaald niet zo dat we moeten spreken van een verontrustende ont wikkeling. We houden sabotagepraktij- ken wel goed in de gaten." Minister Den Toom: „Ik vind sabota ge een uiterst delicate zaak. Ik kan best bevroeden dat daarover met zorg wordt gesproken, maar je kunt niet alles in de openbaarheid brengen. Je moet ook op passen dat je de kat niet op het spek bindt". Minister Udink sprak in de tv-uitzen- ding voor eigen rekening. Dat neemt niet weg dat in het kabinet uitvoerig over sabotagedaden is gepraat. Dat ge beurde ook naar aanleiding van de houding van de VPRO. De regering bereidt echter geen sabo- tagenota voor, zoals sommige Haagse kringen denken. Darbij wordt dan ver wezen naar uitspraken van staatssecre taris Haekx (landmacht) een partijge noot van minister Udink. Ook de heer Haekx constateerde dat de sabotage in het leger toeneemt. Gedurende het laatste jaar is een klein aantal gevallen van sabotage voor de krijgsraad behandeld. Het ging hier o.m. om sabotagedaden in de leger plaats Oirschot. Het Tweede-Kamerlid Imkamp (D'66) heeft minister Den Toom (defensie) in tussen schriftelijk gevraagd in hoeveel gevallen een vermoeden van sabotage bestaat, in hoeveel gevallen sabotage is bewezen en welke vormen van sabota ge, die zijn bewezen, zijn voorgekomen. HILVERSUM Tussen de NOS en de NCRV zijn moeilijkheden gerezen na het uitzenden van nieuwsberichten via de radio. De NCRV bracht gisteravond in het nieuwe programma „NCRV en bloc" om ongeveer half zes nieuwsberichten, bui ten de radionieuwsdienst om. De raad van beheer van de NOS heeft toen per telex het dringende ver zoek tot de NCRV gericht deze uitzen dingen onmiddellijk te stoppen. De ma kers van het programma hebben daar aan voldaan. menteel, praten wij over Vietnam. Maar het is niet zo dat Noordvietname- se troepen alleen in Zuid-Vietnam in filtreren, er grenzen overschrijven en bases vestigen zij bedrijven hun agressie eveneens in Laos en Cambodja. Een internationale conferentie is noodzakelijk ter behandeling van het conflict in alle drie staten van Indo- China. Van deze oorlog in Indo-China is gebleken dat hij een geheel vormt hij kan niet genezen worden door slechts een der gebieden te behandelen waar hij is uitgebroken. Het derde gedeelte van ons vredesini tiatief heeft betrekking op de Ameri kaanse troepen in Zuid-Vietnam. In de afgelopen twintig maanden heb ik het plafond van onze troepensterkte in Zuid-Vietnam met 165.000 man ver laagd. Tijdens het volgend voorjaar zal deze terugtrekking oplopen tot een to taal van meer dan 260.000 man onge veer de helft van het aantal dat zich in Zuid-Vietnam bevond toen ik mijn ambt aanvaardde. Wij zijn bereid te onderhandelen over een af te spreken tijdschema voor volledige terugtrekkingen als onderdeel van een algehele regeling. Wij zijn be reid al onze troepen terug te halen als onderdeel van een regeling die geba seerd is op de principes die ik vroeger al uiteen heb gezet, en de voorstellen die ik vanavond doe. In de vierde plaats vraag ik de ande re partij zich aan te sluiten bij het streven naar een politieke regeling die werkelijk tegemoet komt aan de aspi raties van alle Zuidvietnamezen. Drie beginselen beheersen onze bena dering: Wij streven naar een politie oplos sing die de wil weergeeft van het Zuid- vietnamese volk. Een rechtvaardige politieke oplos sing moet de bestaande verhouding der politieke krachten weerspiegelen. Wij zullen ons neerleggen bij het resultaat van het overeengekomen poli tieke proces. Laat er geen misverstand bestaan over een essentieel punt: de andere partij maakt niet enkel bezwaar tegen een paar personen. Zij wil de georgani seerde niet-communistische krachten uitschakelen en de machtoverneming door een partij verzekeren, en zij eist het recht op ieder die zij maar wenst van de regering uit te sluiten, deze dui delijk onredelijke eis is volmaakt on aanvaardbaar. Zoals mijn voorstellen van nu aange ven, zijn wij bereid tot soepelheid op vele punten. Maar wij houden krachtig vast aan het recht van alle Zuidvietna mezen, voor zichzelf het soort regering te bepalen dat zij wensen. Wij hebben niet de bedoeling aan de conferentieta fel een andere regeling na te streven dan een, die rechtvaardig beantwoordt aan de redelijke belangen van beide partijen. Wij weten dat als het conflict afgelopen is, de andere partij er nog steeds zal zijn. Het enige soort regeling dat stand zal houden is dat, bij het behoud waarvan beide partijen belang hebben. Tenslotte stel ik de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating voor van alle krijgsgevangenen die door de twee partijen wordt vastgehouden. Voor al deze gevangenen moeten oorlog en ge vangenschap eindigen. Er is geen doel dat deze natie ter harte gaat, en dat mij meer ter hart* gaat, dan de bouw van een nieuwe vre- desstructuur in de wereld, waarin elk land met inbegrip van Noord-viet- nam zowel als Zuid-Vietnam vrij \i onafhankelijk kan zijn zonder vrees voor agressie of overheersing van bui tenaf. Het nieuwe Amerikaanse vredesini tiatief volgt op de grondige bespreking die Nixon en de Amerikaanse delega tieleider in Parijs, David Bruce, het af gelopen weekeinde in Ierland hadden. Drie weken geleden kwam de Viet- Cong al met nieuwe eigen voorstellen, waaronder een aanbod tot opening van onderhandelingen over de vrijlating van krijgsgevangenen mits de Verenig de Staten instemden met terugtrekking van al hun troepen uit Vietnam voor 30 juni vogend jaar. Nixon onderstreepte dat een staakt-het-vuren doeltreffend gecontro leerd zal moeten worden door interna tionale waarnemers en dat geen der partijen de gelegenheid mag hebben haar sterkte op te voeren door uitbrei ding van haar gevechtstroepen in een der landen van Indo-China. „Een wa penstilstand moet een einde maken aan alle soorten van oorlogvoering. Dit slaat op alle acties die deze oorlog heb ben gekenmerkt, waaronder aanslagen en andere terreurdaden". Dit nieuwe vredesinitiatief is bespro ken met de regeringen van Zuid-Viet nam, Laos en Cambodja, het heeft hun volle steun. Weersverwachting van het KNMI tot vrtfdagavond: In de nacht en ochtend op veel plaat sen mist. Overigens droog weer met later op de dag wat zon. Weinig wind en ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Morgen: Zon op 6.53 uur, onder 18.00 uur; maan op 16.01 uur.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 1