Massale vissterfte in vijver Schrijverspark SSs: VOORAF Animo voor openstelling sporthal op zondag RAMP IN AQUARIUM OUWEHAND De tragische levensvisie van het humanisme ZUURSTOFGEBREK DE OORZAAK Advies Sportstichting genegeerd Beroep en Scherpenzeelse dammers actief Clubs kregen geen inspraak Verkeerscursu s in de winter Sterfelijkheid aanvaarden zonder 't te bederven JPEn Burgerlijke- stand SCHUURMAN KAMPIOEN GENERAAL Eiermarkt CHRONOLOGISCH ROMANTICI Concurrentieslag Overtroffen VERSPERRING BESEF NIET DROEVIG DONDERDAG 8 OKTOBER 1970 De Veenendaalse jeugd kwam gisteren onmiddellijk in actie om een aantal vissen te redden van de ademnood. (Van een onzer verslaggevers) VEENENDAAL Honderden dode vissen dreven gisteren in de vijver van het Schrijverspark. Zuurstofgebrek kostte hun waarschijnlijk het leven, aldus de politie, die contact heeft gehad niet de visserij-inspectie. Het zou veroor zaakt zijn door windstilte en regenval. Het regenwater neemt vanaf de straten o.a. olieresten mee de vijver in. en om dat het water niet voldoende in beweging was, kregen de vissen ademnood. ADVERTENTIE f dat een werkelijk goed kostuum belaas ook een beetje stiif-deftig is? Vergeet het! Er _i:n Dakken waarin gemak èn 1 én allure samengaan. Fraaie 'uig - handgeweven Laatste (goede) tip: De nieuwe (beperkte) serie iers Thornproof is zojuist ont vangen door: heiwrode.yotnqmaritM» hooM«™«90 ■"Ï'-V-S'1 VEENENDAAL Het winterseizoen staat weer voor de deur. Dat houdt on der meer in: USO-concerten, zanguit voeringen, misschien enkele toneeluit voeringen en traditiegetrouw orgelcon certen en/of kerkconcerten. De organi satoren van de orgelbespelingen in de Pniëlkerk hebben ook voor het seizoen 1970-'71 genoeg plannen. Zo zal aan staande zaterdagavond de Amsterdamse organist Piet van Egmond het eerste concert in de nieuwe serie verzorgen. Het is zo langzamerhand een traditie dat Piet van Egmond in Veenendaal speelt. En niet ten onrechte. Deze op en-top romanticus heeft zich een geheel eigen plaats verworven in de heden daagse muziekwereld hier te lande. Naast zijn geroemde en ook wel ver guisde uitvoeringen van de Mat- theüs-passion, verblijdt hij velen met zijn orgelspel, dat zeer direct aan spreekt. We willen ons ditmaal tot deze inleiding beperken en meer van het programma zeggen. Van Egmond heeft duidelijk gekozen voor een chronologische opbouw, histo risch gezien. Hij start met een koraal bewerking van Johan Pachelbel. Deze Duitse musicus is een directe voorloper van de grote Bach. Zijn muziek is een voudiger maar beslist boeiend en zeer vakkundig gecomponeerd. In de bewerking van "Herr Gott, Dich loben alle wir" speelt de organist in het pedaal de melodie (cantus-fir- mus) van psalm 134. De tweede koraalbewerking is van Johann Gottfried Walther, een compo nist die veelvuldig versieringen in de muziek aanbrengt. Let u eens op de speelse manier van componeren. Van Handel speelt Van Egmond deel 1 uit het 13de orgelconcert, de zg. „Koekoek en nachtegaal". Misschien een wat afgedraaid "nummer" maar waarom zou er niet eens wat geliefds bij zijn? Het adagio geldt als inleiding, voordat het orgel losbarst in het melo dische en dynamische allegro. Hierna keert de organist de barck en rococo de rug toe en belandt bij de romantici. Mendelssohn-Bartholdy wordt vertegenwoordigd door zijn Tweede Sonate. Het eerste deel (Grave) is een majestueuze inleiding in c-kleine terts die vanzelf overgaat in het adagio Betreft: Orgelbespeling door Piet van Egmond in de Chr. Geref. Pniëlkerk, zaterdag 10 oktober a.s. om 8 uur, toegang 1,50, beneden 14 jaar: 0,75. Kerk open: 7.30 uur n.m. met zijn schitterende melodieuze en be weeglijke melodie, waartegen een wat drukkere tenor- en baspartij. Het pe daal beperkt zich tot het aangeven van korte ondergrondnoten. In het derde deel laat Mendelssohn het orgel voluit klinken in een marsachtig allegro. De sonate wordt besloten met een fuga, waarin heel duidelijk de herhaalde loop van het thema te volgen is. Van de grote Nederlands-Franse componist César Franck staat een ly risch Andantino op het programma, waarna de schitterende Passacaglia, ko raal en fuga over „Wie maar de goede God laat zorgen" van Corn, de Wolf yolgt. Tenslotte doet ook Piet van Egmond eigentijdse muziek in zijn concerten. Van Messiaen speelt hij "Le Banquet Céleste" en van Gabriël Verschragen de partita octavi toni over het "Veni Crea tor". Beide stukken zullen een goed luisterend oor nodig hebben. Het con cert wordt besloten met de alom aan wezige improvisatie, ditmaal over '"k Heb geloofd en daarom zing ik". Ongetwijfeld zullen velen de weg naar de Hoofdstraat vinden en hopelijk zal Piet van Egmond dit programma op de hem welbekende, verzorgde wijze brengen. JAN HESSELS MULDER SCHERPENZEEL Deze week speelde Scherpenzeelse damvereniging weer voor de onderling competitie. De avond was goed bezocht en er waren enkele verrassende uitslagen te note ren. Zo won de heer Th. Kamphorst zijn partij tegen de zeer sterk spelende L. van de Burgt. D. J. Iprenburg deed een foutieve zet en J. van Dijk maakte hier dankbaar gebruik van door te ze gevieren. J. Jansen speelde een goede partij maar zijn tegenstander J. Visser was toch te sterk voor hem. Volgende week speelt men weer voor de bondscompetitie tegen Slagvaardig uit Wamel. De onderlinge uitslagen waren: B. Visser H. B. Wels 0-2; B. Valkenburg A. Stuivenberg afgebroken; M. In- kenhaag J. van de Peppel 2-0; J. VisserJ. Jansen 20; L. van de Burgt T. H. Kamphorst 0-2; D. J. Ipren burg J. van Dijk 0-2J. Ph. Sopar M. v. Raay 2-0. Personeel van Gemeentewerken schepte in de loop van de dag de voorntjes bij ponden uit het water. De grotere vissoorten, waaronder een aan tal flink uit de kluiten gewassen kar pers, waren nog niet bezweken. Wel gedroegen zij zich trager dan normaal. Volgens de politie komt een dergelij ke sterfte vaker voor. Ook vorig jaar was het 't geval, door dezelfde oorza ken. De enige remedie is meer wind, of een flinke slagregen. De brandweer kwam gisteren de na tuur een stapje tegemoet door ruim 50.000 liter water in de vijver te pom pen. Er kon nog niet worden vastge steld of dit resultaten opleverde. Van daag wordt bekeken of het gewenst is verder te pompen. De dode vissen warton gistermiddag een trekpleister voor de jeugd. Met schepnetten en stokken werden de exemplaren met nog redelijke levens kansen „gered". Een klein deel werd elders weer uitgezet, zoals onder meer in de Groene Velden. VEENENDAAL Het succes van het openstellen van het Valleibad, af gelopen zondag, heeft aangetoond dat er in Veenendaal wel degelijk animo bestaat voor sportbeoefening op zon dag. Naast het gemeentelijke Pan huis-sportcomplex zal nu vermoede lijk ook het overdekte bad aan de Sportlaan op zondag open blijven, en daarom is het een wat vreemde zaak dat de nieuwe aanwinst van de ge meente Veenendaal, de fraaie sport hal, op zondag op slot blijft. Dat er bij een aantal clubs uit Veenendaal en omstreken geen verlangen zou be staan om verandering in deze situatie te brengen, wordt gelogenstraft door het feit dat er bij de Veenendaalse Sportstichting wel degelijk aanvragen voor gebruik van de hal op zondag zijn ingediend door verenigingen die op deze dag willen trainen of wed strijden willen houden in de nieuwe accommodatie. Maar pas nadat de gemeenteraad op advies van B. en W. het besluit had genomen de hal gesloten te hou den op zondag, kon de Sportstichting met de aanvragen van verschillende verenigingen komen aankloppen bij de vroede vaderen. Een aantal lokale sportverenigingen onder meer de basketball-, de hockey-, de zaalhandbal- en de ten nisvereniging zou graag gebruik willen maken van de sporthal op zondag. Bovendien hebben enkele ge zelligheids- en bedrijfsclubjes uit de omgeving ook aanvragen voor ge bruik op zondag ingediend. Weinig logisch is het dat de Sport stichting in een vergadering met de vertegenwoordigers van de binnen sportverenigingen al bij voorbaat moest mededelen dat de sporthal op zondag zou worden gesloten, zodat deze clubs geen enkele inspraak kre gen. De heer v.d. Kamp acht het dan ook vreemd dat het college van B. en W. het advies van de Sportstichting de sporthal op zondag gewoon open te stellen heeft genegeerd. Ook het hoofd van de gemeentelijke sportaccommodaties, de heer E. van Asselt, vindt het een inconsequente beslissing. Volgens de heer v.d. Kamp is er geen enkele reden om aan te nemen dat de hal op zondag niet voldoende bezet zal worden. „De hal staat nu op deze dag toch maar leeg", aldus de func tionaris van de stichting, „en kost al leen maar geld. Wanneer men de clubs zou toelaten, zouden zij daar mee een flinke (extra) bijdrage leve ren in de exploitatiekosten, iets dat uiteraard erg welkom zou zijn". De omstandigheid dat ook veel import- Veenendalers wellicht op zondag sport willen beoefenen moet volgens hem niet uit het oog worden verlo ren. Maar er zijn meer redenen voor de gemeente Veenendaal om het raads besluit nog eens te bestuderen. De plaatselijke binnensportverenigingen zouden best wat extra propaganda kunnen gebruiken door bij voorbeeld op zondag interlands, demonstratie duels en eventuele beslissingswed strijden te laten spelen in de Veenen daalse sporthal. zaterdag voor vele clubs de wed strijddag krijgt men nauwelijks de kans om de bevolking te interesseren voor zijn competitiematches, omdat op deze dag de concurrentieslag, die zij acht maanden per jaar met de grote en kleine voetbalclubs moeten leveren, altijd duidelijk wordt verlo ren. Veenendaal is nu eenmaal bij- RHENEN In het nog maai pas geleden geheel gerestaureerde en gemoderniseerde aquarium van Ouwehands Dierenpark op dq Greb- beberg heeft zich een ware ramp voltrokken. Eén van de zeewater bassins, gevuld met tropische vis sen, is finaal uit elkaar gesprongen. Het onheil gebeurde in het holst van de nacht. Toen in de ochtend het gebouw werd betreden vond men daar de ravage, die het leven had gekost aan kostbare tropische vissen, waaron der vier koraalduivels. De heer Lambertus Radema, al vijfendertig aar aquariumkenner en viskweker bij uitstek, die in Ouwehands Aqua rium momenteel de hele zaak be heert en verzorgt, heeft inmiddels de oorzaak van de ramp kunnen op sporen. „Ik heb het nog nooit meegemakt in al die jaren. Maar gebleken is, dat door corrosie van het hoekijzer waarin de ruiten zijn geplaatst het inderdaad niet is uitgesloten dat een bak kan bezwijken. In dit geval was het een klinknagel, die is gaan „werken" en tenslotte zo'n zware druk op de forse glasplaten heeft uitgeoefend, dat deze uit de sponin gen zijn geknald. Op het glas dat overgens vrij dik is, staat normaal al een flinke druk vanwege het aanwezige water, het zand, de planten en de rotspartijen. Gaat dan zo'n klinknagel „verve lend" doen, dan kan er inderdaad iets mis gaan, alhoewel het een zeld zaamheid blijft. Jammer, dat dit nu net ons prachtig gerestaureerde aquarium moest overkomen, dat mei zoveel moeite en zorg is opge kweekt". Intussen heeft men niet stil geze ten en heeft men het tropisch ge deelte weer hersteld. Maar nog niet alle bewoners zijn aanwezig. De verloren gegane prachtige, maar zeer giftige koraalduivels bijvoor beeld moeten worden aangevoerc vanuit de Rode Zee. „Maar die zijn al weer op komst", aldus de heer Radema, die dag en nacht heeft gewerkt om de ravage uit te wissen. Terloops wijst hij op de enorme sidderalen, die schuin tegenover de ropische afdeling zijn onderge bracht. De grootste is sinds deze elek- riciteitsverwekkers in die grote bak wonen maar liefst 22 cm gegroeid en is nu al ruim anderhalve meter lang. Om bang van te worden," zegt de heer Radema, die wel wat ge wend is. zonder voetbal-minded, waardoor met name de binnensportverenigin gen het erg moeilijk hebben. Het le dental van de betreffende clubs be wast dat. De sportinstuiven die de gemeente elke zaterdagmorgen organiseert voor de Veenendaalse bevolking moeten wor den gezien als 'n leuk idee, maar een groot aantal inwoners zou waar schijnlijk iets dergelijks op zondag ook bijzonder waarderen, omdat men vaak nog aan zijn werk, school of huishoudelijke beslommeringen is ge bonden op zaterdag. Insiders halen als voorbeeld de hand tekeningenactie aan die is gehouden voor openstelling van het Valleibad op zondag. Ongeveer 1,3 pet. van de bevolking gaf via zijn handtekening te kennen zwemmen op zondag te ambiëren en dat percentage wordt zoals de zaken er nu voorstaan zeker overtroffen voor zover het de belangstelling voor gebruik van de sporthal op zondag betreft. De laatste jaren hebben bovendien be wezen dat verenigingen, die te boek staan als zaterdagclub, niet alle prin cipieel tegen sport op zondag zijn. Hun deelneming op zondag aan toer nooien, wedstrijden en districtskam pioenschappen wijst op het tegendeel. Ook in deze sector hebben enkele clubs volstrekt geen bezwaar tegen de openstelling van de hal op zondag. Integendeel, zij zullen als het ooit zover mocht komen vermoedeijk ook enkele uren reserveren RENSWOUDE Het verbond voor Veilig Verkeer te Renswoude, wil, evenals verleden jaar, deze winter een verkeerscursus organiseren. De cursus omvat 6 lesavonden, om de 14 dagen te houden, en te geven door de heer K. Hoorn, opperwachtmeester der rijkspo litie. Gezien het succes van vorig jaar, verwacht het bestuur dat ook nu het aantal personen dat hiervoor interesse heeft, groot genoeg zal zijn om- een cur sus te beginnen. Men kan zich aanmel den bij de bestuursleden, de heer Te Held, Dorpsstraat 86, de heer K. Hoorn, Van Arkelweg 11, mevrouw v. Herk, Dorpsstraat 85, de heer J. Vermeulen, Barneveldsestr. 12, de heer H. J. Ha mer, Van Reedeweg 74. RHENEN Geboren: Willem Evert Pieter, z.v. E. P. Landman en H. J. Beumer; Natasja, d.v. D. ter Haar en W. Vrij; Jacobus, z.v. J. Schutte en A. A. Turkesteen, Veenendaal; Klaas Cor nells, z.v. G. C. Pulleman en K. M. Sto ter, Veenendaal; Willem Reijer, z.v. J. C. Zaaijer en C. H. Mandemakers; Ja kob, z.v. A. Vos en A. M. Boere. Vee nendaal; Evert, z.v. G. van Oort en J. van de Scheur. ONDERTROUWD: H. A. Kars, 22 j. te Rhenen en W. H. Schreutelkamp, 20 j., te Rhenen; J. B. Breekveldt, 30 j„ te Wageningen en W. M. Eimers, 21 j. te Eist. GEHUWD: J. P. J. van Beek, te Wes terhoven; A. A. M. Kemperman te Ren- kum; P. A. J. Franken te Ede en C. H. Broekhuizen te Rhenen; E. van Daalen te Rhenen en G. Pul te Rhenen; R. R. Schuurmans te Rhenen en E. van Dijk te Leiden. OVERLEDEN: C. A. Lindhout. 66 j., e.v. J. Steenpoorte, Veenendaal; J. H. den Hengst, 69 j., e.v. S. van der Jagt, Veenendaal; A. Bergsma. 62 j.. e.v. F. Veenstra, Weskemeer; P. van Capellen, 62 j., e.v. J. J. Wanderina van Laar, Eist. ELDERS GEBOREN: te Wageningen: Johanna Gerdina, d.v. G. Baardman én G. D. Hoolhorst. ELDERS OVERLEDEN: te Nijmegen: A. van Ommeren 47 j., e.v. G. van Este- rik. VEENENDAAL De Veenendaalse predikant ds. S. P. van Assenbergh heeft een toezegging van beroep van de Hervormde gemeente Nijkerk. Hij be dankte intussen voor het beroep dat op hem werd uitgebracht door de Her vormde gemeente van IJsselmuiden. (Van een onzer verslaggevers) VEENENDAAL Voor het eerst in de recente geschiedenis presenteerde het Humanistisch Verbond zich gister avond in Veenendaal. In De Koren beurs belegde de afdeling Wageningen e.o., min of meer als speciale service aan de in Veenendaal wonende leden, een bijeenkomst, die belangstellenden tevens gelegenheid bood tot een eerste of nadere kennismaking met het wezen van het humanisme. De heer P. Spigt uit Amsterdam, hoofdbestuurslid van het Verbond, en redacteur van „Reken schap" het tijdschrift van de Huma nistische Stichting Socrates hield een lezing op grond van wat hij noemde „een tragische levensvisie van het hu manisme". „Het humanisme is in zijn wezen min of meer een ongeloof", aldus de heer Spigt. „Een ongeloof aan een macht of een wezen dat ons zou besturen. Het ogenschijnlijk negatieve aspect daarvan is de humanist door de tijden heen on der de neus gewreven. Men kan echter met hetzelfde gemak gelovige mensen voorhouden dat zij niet geloven in de menselijke mogelijkheden, in de initia tieven die voor ménsen het leven draaglijk en boeiend kunnen makqji". „In het godsgeloof herkennen wij als humanisten een worsteling van de mens om te komen tot inzicht en ge voelens van zekerheid in een wereld die van onzekerheden vervuld is. Wij zijn van mening dat het godsgeloof een projectie is. Gevoelens van onmacht en angst worden zoals bij de toverlantaarn in omgekeerde volgorde vergroot en uitgeworpen, op een oppermacht". De heer Spigt zette uiteen dat de mens die het godsgeloof verliest, dat niet bij wijze van gril, en willekeurig doet. Omgekeerd kan men ook niet naar willekeur in God geloven. Wie het ongeloof heeft bereikt, kan niet meer zeggen dat hij iets mist. Structureel is tussen humanisten en gelovigen geen verschil. Zij onderschei den zich niet door andere begeerten, behoeften of voorkeuren. De humansit is, in zijn geloof in de mens, versperd door besef. Een humanist bevindt zich niet in staat van genade, maar juist in staat van dat besef. De versperring voor de mythe en de projectie, en de opening naar het inzicht, acht hij een tragische levensvisie. Om te verduidelijken op welke wijze die tragiek in dit verband dient te wor den geïnterpreteerd, analyseerde de heer Spigt een deel van Shakespeare's „Macbeth", waarin de hoofdfiguur na het plegen van koningsmoord komt tot de uitroep „Ik ken mijzelf, kende ik mijn daden maar niet". Dat is het mo ment waarop het besef doorbreekt, al dus de heer Spigt. Vanaf dat moment ontwikkelt zich de Macbeth die zichzelf achtervolgt, en die zichzelf gaat vonnis sen, wat meteen de wezenlijke tragedie is. Hij is er niet in geslaagd zijn gewe ten te brengen en staat oog in oog met zichzelf. Tragisch is, aldus de heer Spigt, als iets te grond gaat, in strijd met onze gevoelens van recht en billijkheid. De man die zichzelf, zoals Macbeth, terecht stelt voor zijn eigen daden, is op dat moment niet meer de figuur, die eerder in aanmerking kwam voor veroordeling door derden. Hij neemt het oordeel van de ander weg. Hij is een ander, die ons mededogen opwekt. Zijn zelf-vonnis maakt hem onachterhaalbaar, en dat bezorgt ons Me „verscheurdheid", die men ervaart bij het verlaten van de schouwburg, als men Shakespeare's tragedie heeft gezien. Die verscheurdheid is op haar beurt het inzicht dat wij hebben in de nood zakelijkheid der dingen, en het besef der zedelijkheid dat wjj over goe en kwaad kunnen oordelen. Wij kunne iets betreuren, en tegelijk het inzie' hebben, dat wat we betreuren, noodz; kelijk is. Dit is „het verkeren in staa van besef". De heer Spigt noemde het humanis- P. Spigt me het equivalent van de wezenlijk# werking van de tragedie. Hij trok een vergelijking tussen de golven van dra maturgische produkten en de golven van humanistische opleving. Zij blijken samen te vallen, met name in de Griek se tijd, omstreeks 1600, omstreeks 1800 en omstreeks 1900. In die periode is een teruggang van het personalistisch# godsgeloof te zien, het opkomen van licht fatalisme; en het gevoel dat dt mens het. zelf moet opknappen. Het zijn tevens perioden van opkomend huma nistisch beleven. „God is niet verborgen", stelde de heer Spigt, „maar de mens heeft Hem niet gevonden. God is ook niet dood, want Hij heeft nooit geleefd. De huma nist kent de verlossing en de genade niet. Hij moet het zelf doen. Daar te genover staat een geweldig stuk ver antwoordelijkheid, en van rijkdom. Er is voor ons geen verlossing, maar ook geen afrekening, en dat is niet eens zo droevig. Men zal moeten erkennen dat trage diën die men persoonlijk beleeft, en die men doorstaan heeft, de „topvorm" van het leven zijn geweest, zoals de drama turgische tragediën rijk zijn aan ver rukkingen. Zoals een tragedie de nar kent, zo kent ook de tragische levensvi sie van het humanisme het plevier, want dat is niet minderwaardig", zo zei de heer Spigt. Hij eindigde met de woorden: „We moeten de twijfel in het leven inbou wen zonder te vertwijfelen, we moeten realistisch zijn zonder het ideaal te verzaken, we moeten de sterfelijkheid aanvaarden, zonder het te besterven..." De bijeenkomst die werd bezocht door een relatief redelijk aantal be langstellenden, werd besloten met dis cussie. VEENENDAAL De heer B. H. C. Schuurman is kampioen-generaal van het jaar 1970 geworden bü de E.V.P.V. „De Luchtreiziger" in Veenendaal. De leden van deze vereniging klasseerden zich in dit seizoen als volgt in de ver schillende klassen: VITESSE: 1. C. van Ginkel; 2. B. H. C. Schuurman; 3. W. J. van Dam. MIDFOND: 1. B. H. C. Schuurman; 2. H. van Kooten; 3. C. van Gihkel. JONGE DUIVEN. 1. W. J. van Dam; 2. B. H. C. Schuurman; 3. C. van Ginkel. KAMPIOEN-GENERAAL: oud en jong 1. B. H. C. Schuurman; 2. W. J. van Dam; 3. C. van Ginkel; 4. H. van Koo ten; 5. A. v. d. Bovenkamp. FOND: 1. B. H. C. Schuurman; 2. H. van Kooten; 3. W. J. van Dam. TOTAAL, OUDE DUIVEN: 1. B. H. C. Schuurman; 2. H. van Kooten; 3. C. van Ginkel. OUD en JONG: 1. W. J. van Dam; 2. H. van Kooten; 3. A. van Barneveld. Kampioenschappen aangewezen: I. Vitesse: C. van Ginkel; le Mid- fond: H. van Kooten; le Fond: B. H. C. Schuurman. TOTAAL, OUDE DUIVEN: 1. B. H C. Schuurman; 2. H. van Kooten; 3. C. van Ginkel. Kampioen-generaal: 1. B. H. C. Schuur man; 2. H. van Kooten; 3. A. v.d. Bo venkamp; 4. C. van Ginkel; 5. W. J. van Dam. OUD en JONG: W. J. van Dam. HERPENZEET Op ri iermarkt Scherpenzeel verden -gevoerd 000 stuks. De hande' was redelijk de prijzen varieerden van 10.50 tot II.50 per honderd stuks De henne- eieren varieerden van 7 tot 10 per honderd stuks.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 3