voortdurende verbazing over de
vele ongedachte mogelijkheden
van de moderne fototechniek
LATERNA MAGIKA: NIEUW SOORT THEATER
zaterdag 10 oktober 1970
■m
^mÊÊÊÊÊÊÊm
DAGJE PHOTOKINA:
0 Een dagje Photokina betekent een dag van voortdurende verba
zing.
0 Verbazing om de onvoorstelbare hoeveelheid apparatuur, die als
een overrompelende lawine van technische perfectie op de toe
schouwer afkomt. t
0 Verbazing ook juist over die perfectie, waardoor het üjkt of al
les op foto-, film- en projectiegebied nu wel is uitgevonden en ver
volmaakt. Of de camera's, de lenzen, de projectors, de afdruk
apparatuur nog wel beter kunnen worden, zodat er op een vol
gende Photokina helemaal niets nieuws meer zal kunnen worden
getoond.
0 Verbazing verder over de wijze waarop de 727 fabrikanten uit
24 landen in hun imposante stands, verdeeld over de ruim hon
derdduizend vierkante meters tentoonstellingsoppervlakte in de
dertien enorme Messehallen hun produkten onder de aandacht
proberen te brengen om hun concurrenten te overtroeven. De een
heeft een hoek van zijn stand beplakt met een enorm grote foto,
waarop levensgroot een imposant aantal Harley Davidsons met
hun berijders zijn afgebeeld. Vóór die inmense foto staat een
echte Harley. Iedere toeschouwer kan daarop plaats nemen en
dan een foto van zichzelf laten nemen, zodat de verbaasde fami
lie thuis denkt, dat Pa lid is van de Harley-club.
Een andere exposant zoekt het in de glamour. Hij heeft een paar bij
zonder fraai gevormde dames in dienst genomen, die ten gerieve van
de voorbijgangers iedere gewenste fotogenieke stand aannemen, zodat
die bezoekers driftig de foto's van hun leven kunnen maken.
Weer een andere fabrikant heeft vlak bij zijn stand een ruimte ge
huurd, waar hij een keurig verzorgde ronde bar heeft neergezet. Op
eens geeft hij daar dan een receptie, waarbij de heuse wodka rijkelijk
vloeit en de kaviaar met bakjes tegelijk naar binnen wordt gewerkt,
ledereen die langs loopt is welkom, en de drommen toeschouwers la
ten zich geen twee keer nodigen.
Een Japanse industrie, die kennelijk het Messe-terrein nog niet groot
genoeg vond, heeft naast zijn toch al imposante stand nog een luxe
hotelschip gehuurd om zijn bijzondere gasten te ontvangen, zodat je
de opmerkelijke figuur krijgt, dat gedurende de Photokina in het Duit
se Keulen een Japanse camerafabrikant zijn gasten ontvangt aan
boord van een Rotterdamse boot met een Nederlandse benaming.
Nog een andere exposant heeft naast zijn stand een theater ingericht,
waar de Photokina-bezoekers gratis een perfecte unieke show wordt
voorgeschoteld van films, dia's, geluid, mime en toneel. Anderen
draaien non-stop kleuren- of zwartwit-films, of vertonen op inmense
projectievlakken de mooiste dia's.
0 Verbazing tenslotte over de resultaten, die er met de camera's
van vandaag en met de moderne foto- en reproduktietechnieken
kunnen worden bereikt, te zien op de niet minder dan twaalf
magnifieke fototentoonstellingen, die deze Photokina telt. Ten
toonstellingen, waar werk is afgebeeld van de begaafdste foto
grafen van de wereld, naast werk van jonge amateurs, die ook
vaak met opmerkelijke resultaten te voorschijn komen.
Zoals bijvoorbeeld de tentoonstelling „Suzanne, het totale portret",
de indringenste, onthullendste en veelzijdigste fotoreportage, die er
ooit van een mens is gemaakt. 31 fotografen, onderzoekers, technici,
artsen en wetenschapsmensen hebben in nauwe samenwerking dit
portret van het Zweedse fotomodel Suzanne samengesteld. Het team
heeft hierbij gebruik gemaakt van alle mogelijke bekende en bijna nog
onbekende technieken, met behulp van geluidsgolven, warmtestraling,
infra-rood en micro-golven en elektro-magnetische stralen. Men heeft
voor dit portret filmopnamen gemaakt in totale duisternis, ontwik
kelde röntgenfoto's met informatieve kleuren, kleurde negatieven met
behulp van lichaamswarmte. Niet alleen haar uiterlijk, maar ook haar
stem, haar gewicht, haar gemoedsbewegingen, haar temperatuur werd
vastgelegd in een bijzonder fototechnisch document, bestaande uit 18
unieke foto's en 2 films, waardoor we in de gelegenheid worden ge
steld een mens te leren kennen zoals we dat nog nooit eerder hebben
kunnen doen.
0 Een dagje Photokina is meer dan alleen maar een bezoek aan
een tentoonstelling. Het is kennismaken met pa kennisnemen van
één van de oudste en tevens één van de modernste en meest ge
perfectioneerde vormen van communicatie. Want al kunnen we
door het taalverschil niet allemaal met elkaar praten, naar elkaar
kijken kunnen we altijd. En dank zij de huidige foto- en filmtech
niek, zoals die deze week in Keulen werd uitgestald, is deze vorm
van communicatie binnen ieders bereik gekomen.
0 Photokina-bezoek betekent kilometers lopen, als je tenminste iets wilt
zien. En wanneer je dan vermoeid even in een hoekje staat, heb je
kans dat een passerende foto-enthousiast en dat is bijna iedereen op
deze tentoonstelling in een onbewaakt ogenblik een plaatje van je
schiet.
LAT ERNA MAGIKA" ia een begrip, dat herinneringen oproept
aan oeroude tijden, toen bebaarde alchemisten hun leven lang in hoge
kelder gewelven bezig waren met het zoeken naar het levenselixer of
het maken van goud. Of aan de jaren, waarin onze grootouders zich
schaarden om de vertoningen met de toverlantaarn, dat geheimzin-
nige apparaat, waarmee de figuren uit de sprookjes trillend tot leven
kwamen op de wand, terwijl de chocolademelk dampte in de kommen.
Het Laterna Magika in het Agfa-Gevaert-theater op de Keulse Pho
tokina heeft echter niets te maken met een ingeslapen verleden. Dit
Laterna Magika is springlevend en helemaal van deze tijd, al heeft
het wonderlijk genoeg toch ook nog veel van het sprookje. Dit La-
terna Magika is een unieke vorm van theater, in een mengeling van
film, muziek, dia's, mime en ballet, gebracht op een manier, die aan
perfectie grenst. Dit Laterna Magika brengt de verblufte toeschou
wer in de waan, dat hij optisch zweeft in ruimte en tijd.
Het is een groep acteurs uit Praag, die deze unieke vorm van thea
ter beoefend. Zij spelen op een kaal toneel, zonder coulissen, zonder
zetstukken of rekwigieten. De achtergrond en zijwanden worden ge
vormd door grote projectievlakken. En terwijl op die vlakken films
en dia's worden geprojecteerd, spelen de acteurs op het toneel. Te
gelijkertijd zijn zij echter ook in de films of op de dia's te zien. Ac
teurs en scènes wisselen bliksemsnel en onopgemerkt van film naar
dia, van dia naar toneel en weer terug. Ruimte en tijd, werkelijkheid
en illusie wervelen in de voorstelling van Laterna Magika door el
kaar heen, vullen elkaar aan, overlappen elkaar. Na enkele ogen
blikken weet niemand meer, of wat hij ziet nu echt wordt uitgebeeld
op het toneel of dat het zich afspeelt op het filmdoek. Hij kan alleen
maar geboeid toekijken.
Dit Laterna Magika, dat In Keulen een speciaal op de Photokina
afgestemde voorstelling gaf, is bezig aan een weredtoumee, die hen
mogelijk begin volgend jaar ook naar ons land voert. Zij brengen
dan een avondvullend programma, waarin dank zij het gebruik van
de modernste optische verworvenheden oeroude sprookjes en verhalen
werkelijkheid worden.
Foto links boven: Helemaal
nieuw op deze Photokina is de
ze „fisheye" 19 mm lens op een
616 camera, de Japanse Kowa-six.
Hiernaast: midden in een Messe-
hal stond een bar van de Russi
sche camera-industrie. Iedereen,
die wilde, kon hier wodka en ka
viaar krijgen. Links onder: in eer
biedige bewondering voor de nieu
we Makiflex. Rechts onder: Een
van de fraaie modellen, die in de
stands ten gerieve van de langs
trekkende bezoekers urenlang po
seerden.
Een scène uit Laterna Magika. Wat gebeurt werkelijk op het toneel en wat is film? Werkelijkheid en illusie lopen
hier volkomen door elkaar heen.
