VOLGEND JAAR VALT DE BESLISSING
Voormannen weinig
kansen in verpleging
Studie bond reisbureaus:
Fossiel bos
in België
Broeder heeft "t moeilijk tussen zusters
Postzegelveiling
in Amsterdam
In Oosterschelde
resten ontdekt
van Romeins
heiligdom
Dijken Markerwaard groeien
naar laatste Zuiderzee-eiland
WONDER
ZAKKEN
AL VERKNOEID
AARD
NIET EENS
NIET TE DICHT
FABELTJE
FRIES
GROTE STEDEN
BANG
MET TEGEN
Mondorgel
herovert
populariteit
f
Hoewel de 56.000 hectaren van
de Markerwaard zeker niet voor
1980 droog vallen, worden in het ko
mende jaar de dijktracés bepaald en
daarmee de toekomst van ons laatste
Zuiderzee-eiland, Marken.
Zal het nieuwe land Marken op
slokken of blijft Marken een eiland,
gevoed via de navelstreng met Mon-
nickendam?
Terwijl een constante stroom van
bijna een half miljoen toeristen per
jaar onder regie van Sijtje Boes
langs de honderd beschermende
huisjes van Marken slentert, ver
schillen de deskundigen minzaam
van mening over de vraag waarmee
Marken het meest gebaat zal zijn.
In het donkerbruine interieur van
een Amsterdams grachtenpand zegt
de voorzitter van de werkgroep voor
het Landschap der Zuiderzeepolders,
mr. H. P. Gorter: „Hoe meer wij er
over nadenken, hoe vaster wij er
van overtuigd raken dat Marken als
laatste Zuiderzee-eiland behouden
moet blijven. Het zou onvergeeflijk
zjjn de kansen alleen wegens hogere
kosten ongebruikt te laten".
In het kazerne-achtige complex in
Den Haag bestudeert de directeur
van de dienst der Zuiderzeewerken,
ir. M. Klasema, zijn dossier: „Het is
een omstreden zaak. Marken moet
een eiland blijven, is natuurlijk een
mooie kreet, maar het is de vraag of
je zeventig miljoen mag uitgeven
om aan emoties tegemoet te komen.
Bovendien is een belangrijke techni
sche vraag of je het ongestraft kunt
doen. Waterstand, zoutgehalte, dijk
verhoging enzovoort spelen een gro
te rol".
Op de stoep van het in-keurige ge
meentehuis van Marken bewaakt
een hond de klompen van zijn baas.
die op de secretarie moet zijn. Bur
gemeester/secretaris B. G. van Hout
geeft weloverwogen zijn mening, die
overeenkomt met de visie van de
Marker raad.
„Wij stellen voorop dat er in ieder
geval vervangende grond bij moet
komen voor de nieuwbouw, die an
ders te dicht bij de historische kern
moet komen. Wij realiseren ons heel
goed dat Marken een internationaal
bezit is, wat je niet mag verpesten.
Misschien
tussenoplossing
mogelijk".
Intussen kruipt bij Enkhuizen het
eerste stuk dijk voor de Marker
waard traag uit zee en omspoelen de
golven het historische eiland nog
onbekommerd. Hoe lang nog?
Aha! Wij mannen blijken het soms ook niet gemakkelijk te hebben. Wij
worden gediscrimineerd. Er ontbreekt het een en ander aan onze emancipatie.
Jazeker. Het wachten is nu op de Dolle Hendrikken. die er iets aan gaan doen.
Want wat is het geval? „Op bepaalde plaatsen in vooral de gezondheids
zorg in ons land hebben mannen weinig promotiekansen. Het is voor mannen
even frustrerend om gediscrimineerd te worden als voor vrouwen".
Dat zegt de heer A. Lengton (35),
verpleegkundig adjunct-directeur van
de Sliedrechtse zwakzinnigenstichting
De Merwebolder. Volgens hem neemt
het aantal mannen in verplegende be
roepen uiterst langzaam toe, omdat de
vrouwen hun geen kans willen geven.
Het is een doorn in zijn oog, dat bij
voorbeeld verplegers „broeders" zegt
de volksmond in gewone ziekenhui
zen de grootste moeite hebben om in
hun door vrouwen veroverde omgeving
voet aan de grond te krijgen.
Dit zijn de bezwaren van de heer
Lengton, die nu al dertien jaar lang
zijn brood verdient in de gezondheids
zorg:
„Vroeger was het verplegen van zie
ken in handen van mannen. Met de
komst van Florence Nightingale grepen
de vrouwen hun kans. De ziekenverple
ging werd de mannen afgenomen.
Sindsdien heeft dit beroep een vrouwe
lijk odium gehouden".
..De discriminatie van verplegers doet
zich niet alleen voor in gewone zieken
huizen. Ook in de wijkverpleging krij-
Een van de intieme straatjes op het eiland.
„Laat Marken een eiland
blijven" vraagt werkgroep
In 1913 kondigde koningin Wilhelmina de Zuiderzeewet aan: „Ik acht de tijd
gekomen oin de afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee te ondernemen.
Verbetering van de waterstaatkundige toestand der omliggende provincies, uit
breiding van grondgebied en blijvende vermeerdering van de arbeidsgelegen
heid zullen daarvan het gevolg zijn".
Het wetsontwerp werd opgehouden door de Eerste Wereldoorlog, maar op 14
juni 1918 werden de plannen van ir. Lely tot wet verheven, zodat het gevecht
om de afsluitdijk kon beginnen. Op 28 mei 1932 was de.Zuiderzee officieel
IJsselmeer. Met het droogvallen van de Noordoostpolder (48.000 ha) hielden
Urk en Schokland op als eiland te bestaan. In 1957 volgde Oostelijk Flevoland
(54.000 hectare). Direct daarna begon men aan Zuidelijk Flevoland (43.000
hectare), hoewel de Markerwaard aanvankelijk voorrang zou krijgen.
De behoefte van de Randstad en het
Gooi aan ruimte en de lagere kosten
voor Zuidelijk Flevoland veranderden
het schema. Dit gebied wordt nu in cul
tuur gebracht.
Thans is de Markerwaard aan de
beurt, de laatste IJsselmeerpolder, met
het laatste Zuiderzee-eiland.
Tot nu toe lijken de vele plannen die
de ingenieurs van de dienst der Zuider
zeewerken produceerden, vooral be
stemd om zo snel mogelijk te worden
gewijzigd en dat is maar goed ook. Die
eerste plannen lieten dijken zien die
tussen polder en het oude land slechts
een vaargeul open lieten.
Daar wordt nu al meewarig om
geglimlacht, want geen zinnig mens zal
zich immers in het dichtst bevolkte
land ter wereld de kans laten ontgaan
via ruime randmeren het grootste wa
tersportgebied van Nederland te creë
ren.
Grenzend aan de Randstad en het
Gooi, omkranst door prachtige haven
tjes als Enkhuizen, Hoorn. Volendam,
Muiden, Spakenburg, Harderwijk
Neen, een zeevarend volk mocht zich
zo'n nautisch binnenpretje niet laten
ontgaan.
Veluwemeer en Eemmeer hebben
intussen bewezen hoe nuttig het is, dij
ken aan te leggen met voortdurend het
woord „recreatie" in het achterhoofd.
Over de vraag hoe groot die randme
ren nu precies moesten worden, ont
stond een vruchtbare discussie tussen
de dienst Zuiderzeewerken en de werk
groep van mr. Gorter, waarin verschil
lende belanghebbende groeperingen
zijn vertegenwoordigd.
In een poging deze tweespraak zinle
dig te maken, wierp een derde coalitie,
met zeezeilers aan het roer, de vraag
op: Is de Markerwaard nodig?
Zij kregen geen voet aan de grond,
omdat bijna alle dijken van de Marker
waard alleen al ter regeling van de wa
terhuishouding en tegen de verzilting
van westelijke Nederland moesten wor
den gebouwd. De zeezeilers kregen wel
onverwachts steun van dr. Mansholt,
bekend Europeaan, die geld toe beloof
de als er niet nog meer onrendabele
landbouwgrond in Nederland zou wor
den gemaakt.
Het antwoord is simpel: ook zonder
landbouw zijn er voor de Markerwaard
twee maal zo veel bestemmingen té
vinden als de ruimte zal toelaten. Dat
mag natuurlijk niet verwonderlijk he
ten, in een land waar de flatneurosen
in groei schijnen te wedijveren met de
auto-files op de Rijkswegen.
De discussie over de randmeren kab
belde in de loop der jaren voort met als
resultaat dat de toekomstige dijken
steeds verder achteruit werden gedron
gen. Weliswaar met uiteenlopende mo
tieven maar de situatie is nu zelfs zo dat
de randmeren vrijwel zeker breder
worden dan de natuurbeschermers had
den gedroomd.
Mr. Gorter
..Het is toch een wonder dat je mid
den in deze congestie een kans krijgt
op ruimte. Daarom hebben wij ook bij
de andere polders voortdurend aange
drongen om rekening te houden met de
recreatiemogelijkheden. Voor de zee
zeilers gaat er weliswaar wat verloren,
maar voor de watersport met kleine
jachten worden de mogelijkheden aan
zienlijk verruimd".
„Ons meest revolutionaire plan is nu
om Marken als eiland te behouden. Het
is het enige Zuiderzee-eiland dat we
nog over hebben. Alleen al voor de re
creatie zou het zeer gunstig zijn midden
in de Gouwzee een eiland te hebben.
Het heeft zo al het voordeel dat je geen
eiland hoeft aan te leggen voor zoveel
miljoen. Goed, er zijn technische moei
lijkheden en het kost geld, maar daar
laten wij ons niet meer door afschrik
ken. Dat hebben wij al zo vaak ge
hoord".
„Wij maken geen plannen, maar
ideeën. Het gezicht uit zee op Marken
mag niet verloren gaan. Nij zijn er een
paar boeren op Marken die wel aan de
Markerwaard vast willen, omdat ze
daar nieuwe grond willen hebben. Dat
heeft natuurlijk helemaal niets te bete
kenen als je het plan Mansholt bekijkt.
De beslissing wordt volgend jaar door
de minister genomen, maar dat kan via
de Kamer gespeeld worden. Daar hopen
wij zonodig voor te zorgen".
Ir. Klasema, directeur dienst der Zui-
derzee-werken:
„Marken drijft op slappe lagen. Met
het verlagen van de waterstand zal
Marken zakken, misschiea wel een me
ter. Dan zou je de dijk een meter moe
ten verhogen zodat het hele eiland on
zichtbaar wordt van zee af. Wij zijn
nog druk aan het onderzoeken hoeveel
Marken zal zakken. Zolang de techni
sche mogelijkheden niet bekend zijn,
kan het laatste woord niet worden ge
sproken".
„De kosten vormen ook een factor. Er
ligt nog steeds een stuk dijk van Mar
ken. richting Volendam. Als dat niet
wordt gebruikt, zal dat alleen al tien
tallen miljoenen schelen. Dit jaar wordt
het tracé tot Marken bepaald, volgend
jaar moet er een beslissing rond Mar
ken vallen".
In 1967 zal de dijk tegenover Enkhui
zen, Hoorn, Edam onherroepelijk Mar
ken naderen. Hoever?
Ir. Klasema: „Ons standpunt is dat
wij alle belangen zo goed mogelijk
moeten dienen, binnen de grenzen van
het economisch mogelijke. Het is denk
baar dat de noordkant met het bestaan
de stuk dijk aan de nieuwe polder gaat
grenzen, zodat de Markers toch ruimte
krijgen. De noordkant van het eiland is
toch al verknoeid."
„Aan de zuidkant zou een meer kun
nen worden gemaakt met een eigen te
beheersen waterpeil; een afzonderlijk
meer dus' met een sluis. Wat de moge
lijkheden kunnen zijn, kan in ieder ge
val pas worden gezegd als het onder
zoek waai we druk mee bezig zijn,
klaar is. Het wordt een beslissing waar
vijf ministeries mee te maken hebben:
CRM, Economische Zaken, Verkeer en
Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Fi
nanciën."
Burgemeester Van Hout zegt alle be
grip te hebben voor de motieven van
de werkgroep, maar zijn voorkeur en
De Marker klederdracht wordt nog wel gedragen, maar steeds meer eilandbewoners verwisselen de schil
derachtige dracht voor een gewoon confectiepak je.
gen de mannen nauwelijks een kans.
Tot voor kort werd je zelfs als man
botweg geweigerd, wanneer je voor
wijkverpleger wilde gaan studeren. Nu
zijn de mogelijkheden iets ruimer ge
worden. Maar er zijn in ons land nog
slechts een paar wijkverplegers. Je
komt er als man domweg niet tussen.
Datzelfde maak je mee wanneer het
gaat om leidinggevende verpleegkundi
ge functies in gewone ziekenhuizen".
Maar hoe is deze bitterheid te rijmen
met de positie van verpleegkundig ad
junct-directeur van -de heer Lengton
zelf
Lengton: „Dat komt omdat ik in de
zwakzinnigenzorg werk. Wij mannen
hebben alleen kansen in de psychiatrie
en bij het ziekenvervoer. Daar heeft
men personeel nodig dat sterk is.
Spierballen zijn daar noodzakelijk. Als
man kun je daar wel een positie ver
overen".
Maar vindt de heer Lengton dan niet,
dat het verzorgen van zieken meer in
de aard ligt van vrouwen? Wat be
weegt een man om verpleger te wor
den?
Lengton: „Ik kan natuurlijk alleen
naar mijzelf kijken. Ik ging in de ver
pleging omdat ik iets wilde doen voor
mijn medemensen. Het verzorgen van
zieken zal een vrouw inderdaad mis
schien beter afgaan dan een man. Maar
waarom krijgen mannen dan zo weinig
kansen als het gaat om organisatorische
of leidinggevende functies in ziekenhui
zen?"
„Kijk er de advertenties in kranten
en tijdschriften op na. Er worden bijna
altijd verpleegsters gevraagd. De mees
te ziekenhuisdirecties hebben liever
vrouwen dan mannen. Een vrouw let
immers niet zo op de werktijden, ter
wijl een man 's avonds om zes uur zal
zeggen: Mijn vrouw zit met het eten te
wachten".
„Het is ook een economisch probleem.
Er worden handenvol geld gepompt in
de opleiding van verpleegsters. Na een
paar jaar gewerkt te hebben neemt zo'n
meisje haar ontslag, omdat zij gaat
trouwen. Dat is natuurlijk zonde van al
het geld dat haar opleiding heeft ge
kost. Mannen daarentegen zijn veel
meer blijvertjes".
Prof. dr. J. H. van de Berg, hoogle
raar in de conflictspsychologie in Lei
den, heeft in 1967 in een vraaggesprek
over „mannen in de verpleging" ge
zegd:
„Er is een kwaliteitsverschil van ge
slachten. Een vrouw werkt geslachts
loos als verpleegster op de ziekenafde
ling. Van een man als verpleger kan dit
niet worden gezegd. Ik zou het on
zindelijk vinden als een verpleger de
zorg voor de zieken op zich zou nemen.
Er zitten te veel homofiele tendensen in
en deze moeten zeker niet worden ge
stimuleerd".
De heer Lengton is het met deze uit
spraak helemaal niet eens. „Dat heeft
met de zaak weinig te maken. Het be
langrijkste is, dat een patiënt snel en
vakkundig wordt geholpen, ongeacht of
dat gebeurt door een man of een
vrouw", zegt hij.
Kom) homofilie veel voor onder ver
plegers?
Lengton haalt zijn schouders op. „Ik
die van de raad gaat meer naar de
plannen van ir. Klasema.
„Wij moeten deel gaan uitmaken van
het nieuwe land, omdat de nieuwbouw
anders dicht bij de kern komt en dan is
alles verloren. Het gaat dus nauwelijks
om grond voor de veertien veeboeren
die we nog hebben. De meeste Markers
werken al op het vaste land, op de bin
nenvaart of.... aan de Zuiderzeewerken".
Sommige Markers, die overigens
steeds vaker de klederdracht aan de
kapstok hangen, prefereren de nieuw
bouw boven de gerestaureerde houten
huisjes. Daar hebben zich gretig Am
sterdamse studenten-echtparen in ge
nesteld, die het wonderwel met de
Markers kunnen vinden.
Burgemeester Van Hout maakt van
de gelegenheid gebruik om het fabeltje
uit de wereld te helpen, dat de 1900
Markers allemaal rijk zouden worden
van de internationale toeristenschare
die het eiland bezoekt.
„Vijf procent verdient er wat aan en
voor de rest is het alleen maar lastig.
Een Marker in klederdracht wordt om
de twee stappen gefotografeerd. Men is
vaak nogal opdringerig, zodat het maar
goed is dat de Markers tolerant zijn.
Ondanks alles hebben we kunnen voor
komen dat het hier een kermis is ge
worden."
Voor het geval men het niet over de
toekomst van Marken eens kan worden,
lanceert burgemeester Van Hout een
nieuw plan dat misschien wel een schot
in de roos is.
„Er is nog een manier om Marken als
eiland te handhaven en toch de op
pervlakte te verdubbelen. Als men de
dijk naar het noorden verbindt met de
vuurtoren in het oosten, krijgt Marken
er een punt grond bij en het blijft toch
een eiland. Het blijft om technische re
denen een moeilijk probleem, maar ik
ben er zeker van, dat er geen beslissing
wordt genomen zonder ons. Als ik met
ir. Klasema de zaken bespreek, ver
staan we elkaar uitstekend, want dan
Spreken we alle twee Fries."
Voorlopig ligt Marken nog hoog en
droog op zijn terp. Hoe hoog en droog
dat in de toekomst zal zijn, wordt spoe
dig uitgevochten. Tegen de tijd dat er
gevaar dreigt, kan Marken altijd Sijtje
Boes nog in de strijd werpen, met
haar indrukwekkende buitenlandse be
trekkingen.
Nederland duur
voor toeristen
DEN HAAG Nederland, Zwit
serland en Frankrijk zijn volgens de
Internationale Bond van erkende Reis
bureaus (IUOTO) te Genève de duur
ste toeristenlanden van Europa.
Spanje en Joegoslavië zijn het goed
koopst voor de toerist.
De bond heeft uitgerekend dat een
toerist in Nederland voor verblijf in
BRUSSEL Bij grondwerken voor de
aanleg van de autoweg E-5, die Brus
sel met Luik zal verbinden, is men
op een fossiel bos gestuit. Voor het
aanleggen van dit tracé moest men
een heuvelrug doorsnijden. Op 7,5
meter diepte zijn de grondwerkers
daarbij op het fossiele bos gestoten
versteende boomstronken stonden
alle ingeplant in een 10 cm dikke
bruinkoollaag, waaruit deskundigen
geconcludeerd hebben dat de tot fos
siel geworden bomen ter plaatse zijn
gegroeid. Hun ouderdom wordt ge
schat op 70 tot 100 miljoen jaar. Des-
cundigen vergelijken de vondst met
ie moeraswouden van het Deltage
bied van de Mississippi in de Ameri
kaanse staat Louisiana.
een hotel gemiddeld 18.5 dollar (f 67)
per dag kwijt is.
Het Nationaal Bureau voor Toerisme
hecht klaarblijkelijk niet te veel waar
de aan het onderzoek. „Over het alge
meen lopen de studies over dit onder
werp sterk uiteen", zo meldt het in een
communiqué.
Het bureau verwijst naar een publi-
katie van het Duitse blad Für Sie, dat
na een uitgebreid onderzoek tot de con
clusie kwam dat de Duitser voor zijn
Duitse marken in Nederland na Joegos
lavië en Spanje de meeste waar krijgt.
Mr. Van Diffelen van het N.B.T. toonde
in juni aan, dat Nederland na Joegosla
vië, Spanje, Oostenrijk en Italië het
goedkoopste toeristenland is.
i De Financial Times publiceerde in
een studie over de prijzen in 35 grote
steden van Europa dat Amsterdam en
Rotterdam op de vijftiende plaats kwa
men, na Madrid, Belgrado en Dublin
maar voor Wenen, Kopenhagen en Pa
rijs. Volgens de internationale bond be
rekenen de hotels in Spanje en Joego
slavië gemiddeld 10.5 en 10.3 dollar per
dag.
„Logisch," zegt drs. A. W. Merkx, se
cretaris van het bedrijfschap Horeca,
„Italië, Spanje en Joegoslavië zijn nu
eenmaal goedkoper. Dat ligt in de
loonsfeer en arbeidsverhoudingen. Als
u rekent, dat de helft van de omzetten
van de restaurants bestemd is voor
lqonkosten en dat genoemde landen op
het gebied van de sociale voorzieningen
ver bij ons achter liggen, dan kan het
ook niet anders".
De heer Merkx vindt het bedrag van
18,5 dollar per dag rijkelijk aan de ho
ge kant. „Kijk maar eens naar de han
deling voor de Amerikaanse toerist „Fi
ve dollars a day". Het is duidelijk dat
het veel en veel goedkoper kan."
De internationale bond heeft ook uit
gerekend, dat kamperen in Frankrijk
het duurst is, namelijk 9,5 dollar per
dag. Anders gezegd, volgens het rapport
is een dag hotel in Spanje of Joegosla
vië net zo duur als een dag kamperen
in Frankrijk.
AMSTERDAM In het gebouw
Frascati aan de Nes 59-63 te Amster
dam wordt vanaf dinsdag 13 tot en met
zaterdag 17 oktober, een grote openbare
landelijke postzegelveiling gehouden
waarvoor belangstelling van verzame
laars uit vele landen verwacht wordt.
Er zijn inzendingen uit vrijwel alle
landen van de wereld waaronder zeer
oude en waardevolle kavels.
De inzendingen zijn te bezichtigen ie
dere dag van deze week en ook nog
volgende week maandag van 10 tot 16
uur. De veilingen zelf vinden plaats
vanaf volgende week dinsdag tot en met
zaterdag van 13 tot 19 uur.
Er zijn op de veilingen oude Neder
landse postzegels vanaf 1852, zegels van
de Nederlandse Antillen, Suriname, In
donesië, luchtpostzegels uit die gebie
den en voorts postzegels van de voor
malige Duitse Koninkrijken, uit vroe
gere koloniale bezittingen van tal van
Europese landen, verder van reeds lang
verdwenen staatjes en vorstendommer
en een grote inzending eerste-dag en
veloppen uit vele landen.
geloof dat het in onze kringen niet
meer voorkomt dan bijvoorbeeld onder
kappers df etaleurs. Homofilie kom je
immers overal tegen. Maar het zou in
teressant zijn eens te laten uitzoeken in
welke beroepen de homoseksualiteit het
meeste voorkomt".
„Ik geloof, dat elk verzorgend beroep
zijn homofiele tendensen heeft. Waar
om zouden er bij ons meer homofielen
zitten dan bij bijvoorbeeld maatschap
pelijk werkers of obers. Maar langs die
smalle weg mag je deze kwestie, geloof
ik, niet benaderen. Niemand is voor
honderd procent heterosexueel. Nie
mand is ook voor honderd procent ho-
mo-sexueel. Het volgens mij altijd én...
én".
„Maar goed: ik vind het onzinnig om
bang te zijn voor homofilie in de ver
pleging. Het is immers ook zinloos om
je druk te maken over heterosexualiteit
in de verpleging?"
Vrouwen vechten in deze tijd voor
een plaatsje In ons maatschappelijk ge
beuren. Vindt de heer Lengton het bil
lijk om te gaan beknibbelen op het
kleine gebiedje dat de vrouwen in hun
strijd hebben weten te veroveren?
Lengton: „Dat lijkt inderdaad onbil
lijk. Maar het gaat niet alleen om de
emancipatie van de vrouw. Het gaat om
de gelijkschakeling van man én vrouw:
Wederzijdse emancipatie dus eigenlijk.
Van daaruit geredeneerd zeg ik: Vrou
wen zullen hier wat terrein moeten
winnen en daar wat terrein moeten af
staan. Dat geldt ook voor ons mannen".
„Ik ben dan ook niet tégen vrouwen
in de verpleging. Maar zij moeten on«
mannen ook toelaten. In mijn beroeps
organisatie en in de vereniging Man,
Vrouw, Maatschappij zal ik daarvoor
blijven vechten. Soms heb ik er balen
van. Het is erg frustrerend, want tussen
al die vrouwen ben ik een roepende in
de woestijn".
NEW YORK De echo's van de
elektrische gitaren zijn nog bijzon
der populair bij de jonge generatie,
maar een van de rustiger en meer
traditionele instrumenten de
mondharmonika is aan het terug
komen. Charles Spranklin, producer
van tv-commercials en gewezen be-
roepsmondorgelspeler, zei dat de
jeugd de ziel van de mondharmoni
ka gevonden heeft. Waar dat maar
even kan, probeert hij mondharmo-
nikamuziek in zijn commercials te
verwerken.
Het mondorgel is in gebruik bij de
Beatles. Bob Dylan, de Rolling Sto
nes, de Paul Butterfield Blues Band
en Led Zeppelin.
Ook de verkoop loopt op in de
Verenigde Staten: van 1.6000.000 in
1968 naar 1,800,000 in 1969. Er zijn
750.000 beoefenaren van het mond-
orgelspel, 90 procent mannen. M.
Hohner Co., de grootste fabrikant
van monharmonika's heeft onlangs
de prijzen verlaagd en president
Frank Hohner voorspelt voor 1970
een verkoopstijging van 20 percent.
De fabriek van Hohner is in
West-Duitsland. Het instrument
werd daar in 1832 geboren.
Spranklin wilde musicus worden
en de mondharmonika was het enige
instrument dat hij kon betalen. Hij
begon als jongen van 15 jaar te spe
len en was bijna tien jaar beroeps.
In de tijd van de vaudeville beleefde
de mondharmonika haar hoogtepunt
en haar bespelers werden erkend en
toegelaten tot de vakbond van musi
ci. De jongelui van tegenwoordig
hebben het mondorgel herontdekt en
gebruiken het voor primitieve ge
luidseffecten.
De mondharmonika staat ook ge
noteerd in de Amerikaanse politieke
geschiedenis want volgens Hohner
had Abraham Lincoln er een in zijn
zak tijdens zijn campagne voor het
presidentschap. Ook is de mondhar
monika het eerste instrument dat in
de ruimte werd bespeeld toen Wal
ter Schirra in december 1965 tijdens
een ruimtevluoht Jingle Bells liet
horen.
COLIJNSPLAAT Militaire be
roepsduikers van de Genie hebben in
de Oosterschelde bij Colijnsplaat onder
het zand een onbekende hoeveelheid
brokstukken ontdekt van een Romein»
heiligdom.
Het moet daar in de tweede of derde
eeuw na Christus hebben gestaan. Het
was gewijd aan de vruchtbaarheidsgo
din Nehalennia.
Eerder werden door een vissersvaar
tuig uit Tholen op dezelfde plaats meer
dan honderd hele en halve altaren op
gehaald.
Deze zeldzame vondsten, die be
schouwd worden als de belangrijkste
archeologische ontdekking van deze
eeuw, worden door oudheidkundigen ln
Leiden onderzocht.
Het is zo goed als zeker, dat de nog
op de zeebodem liggende tempelresten
dit jaar niet meer worden opgevist.
Door het aanhoudend slechte weer is
het niet mogelijk de zware stenen uil
het water te halen. Vermoedelijk zal
men pas volgend voorjaar een poging
wagen.
Het speurwerk door de Geniemensen
gaat waarschijnlijk niet lang meer
door. De duikers ondervinden grote last
van de hevige wind en sterke stromin
gen.
