Vader en zoon kapen Sovjet-vliegtuig Machtsstrijd in Irak PANORAMA POMPIDOU WIL EEN BETER LEEFKLIMAAT Nobelprijs geneeskunde voor Zweed, Amerikaan en Engelsman helpt bij griep Meesterspion Over de grenzen Minder ambtenarenefficiënter werk Stewardess gedood, piloten gewond m Britse bladen menen: PRINSES MARGARET IN „MIDI" IS EEN VERSCHRIKKING 25-L75 Schoolbus l>otst op trein 45 doden nu in het nieuwe nummer Britse stakers boeken succes Algerijnse vliegtuigkapers veroordeeld NIEUW LITAUERS EERSTE losse nummers 90 ct Franse demonstrant uit Moskou terug VRIJDAG 16 OKTOBER 1970 Heath reorganisseert Brits i"egeringsapparaat LONDEN De Britse regering heeft een witboek gepubliceerd, waar in een ingrijpende reorganisatie van het regeringsapparaat wordt aange kondigd. Door samenvoeging van bestaande ministeries uilen drie nieuwe departe menten ontstaan: van Industrie. Lucht vaart en Ruimtelijke Ordening. Het toekomstige, zeer omvangrijke minis terie van Industrie komt tot stand door samenvoeging van de departemen ten van Technologie en Handel. De Britse regering vindt deze reorga nisaties noodzakelijk met het oog op de aanvraag van het EEG-lidmaatschap. ,.De Britse prestaties op het gebied van handel en industrie moeten die van haar toekomstige partners kunnen evenaren. De natie kan alleen dan vol ledig tot haar recht komen in de Euro pese Gemeenschap, als zij overtuigd kan concurreren met hen", aldus het witboek. Het ministerie van Luchtvaart wordt gevormd uit de afdeling luchtvaart van het ministerie van Technologie. Het zal zich onder meer bezighouden met het Brits-Franse Concorde-project en de plannen voor een Europese luchtbus. Het departement van ruimtelijke or dening ontstaat door samenvoeging van de bestaande ministeries van Huisves ting en Plaatselijk Bestuur, Openbare Werken en Verkeer. Het huidige minis terie van Overzeese ontwikkeling wordt opgeheven. Hiervoor wordt een zelf standige afdeling van het ministerie van Buitenlandse en Gemenebestzaken in het leven geroepen, die onder leiding van een minister zonder portefeuille zal staan. Het toezicht op de overheidsuitgaven zal worden verscherpt. Doel van de reorganisatie, die de conservatieven tij dens hun jaren van oppositievoeren hebben uitgedacht, is het vermminde- ren van de staatsbemoeiing. „Het resul taat zal zijn minder en beter bestuur, dat door minder mensen kan worden uitgevoerd, minder regering, omdat de activiteit op lange termijn gericht zal zijn op vrijmaking van het particulier ini tiatief oplange termijn gericht zal zijn op vrijmaking van het particulier ini tiatief op lan getermijn gericht zal zijn woordelijkheid aan het individu en minder aan de staat. Beter bestuur, omdat er minder, maar beter beter omschreven, taken uitgevoerd hoeven te worden, waardoor er minder ambtenaren nodig zullen zijn", aldus het witboek. Premier Heath heeft de 54-jarige mi nister van Technologie, John Davies, genoemd tot minister van Industrie. Het nieuwe departement voor ruimte lijke ordening zal worden geleid door advertentie de luxe van internationale goede smaak SEOEL Twee Zuidkoreaanse mi nisters hebben hun ontslag aangeboden, na het ergste verkeersongeluk uit de Zuidkoreaanse geschiedenis waarbij 45 schooljongens om het leven kwamen. De chauffeur van de schoolbus welke op een onbewaakte overweg door een trein werd gegrepen werd ook gedood. De ministers van Onderwijs en Ver keer boden hun ontslagen aan „om de morele verantwoordelijkheid op zich te nemen." Volgens ooggetuigen had de bus chauffeur geen acht geslagen op een waarschuwingssignaal. De meeste jon gens zijn verbrand. 31 van de andere kinderen in de bus hebben ernstige brandwonden opgelopen. De -bus was een in een konvooi van 13 welke een schoolreisje had gemaakt naar Onjang, 72 km ten zuiden van Seoel. De jongens waren aan het zingen toen het ongeluk gebeurde. Honderden ouders spoedden zich uit Seoel naar de plaats van de ramp om zekerheid te krijgen over het lot van hun kinderen. het jongste kabtnetslid, d« 38-jarige minister Peter Waler, tot dusver minis ter van Huisvesting. By het project van premier Heath zfjn achttien ministers betrokken. De premier heeft hierbij iets voor Enge land geheel nieuws ingevoerd, namelijk het toevoegen van een kleine onafhan kelijke groep deskundigen aan het ka binetskantoor, die door hem „zijn col lectieve kundigheidsorganisatie" wordt genoemd. De groep zal als een soort waakhond voorstellen die het kabinet bereiken analyseren en van advies voorzien. Tevens zal zij voorkomen dat aanbevelingen van regeringsdeparte menten elkaar overlappen. Het advies van het kabinet zal ter beschikking van het hele kabinet staan. Politici menen dat dit het tegenge stelde zal zijn van het Franse systeem, waarbij de ministers over een indivi duele kabinetsstaf beschikken. Premier Heath heeft, naar zij zeiden, bij het voorbereiden van de reorganisatie Eu ropese, Noordamerikaanse en Australi sche systemen tot voorbeeld genomen. Het witboek zegt dat het bestuursap paraat meent dat de regering tot dus ver getracht heeft te veel hooi op haar vork te nemen. Daardoor is er een zwa re last gelegd op de industrie, het volk als geheel, en werd het regeringsappa raat zelf overbelast. Dat heeft de laat ste 25 jaar de besluitvaardigheid van de regering aangetast, aldus het witboek. De Antono AN-24 van Aeroflot werd met 51 personen aan boord gedwongen naar- Turkije te vliegen. Het vliegtuig landde in de Turkse havenstad Trabzan. De kapers vroegen onmiddellijk politiek asiel. LONDEN Prinses Margaret in midi is „een ramp een ver schrikkelijke [fout", zo jammeren de Britse bladen. Volgens de kroniekschrijfster Jean Rook, zag de zeer kleine en laatstelijk zeer zware prinses er in haar nieuwe kledij uit als „een propje De Sun ging nog verderen schreef dat modieus goed is, maar dat men zich niet belachelijk moet maken". Margaret was het eerste lid van de koninklijke familie dat in de jongste mode verscheen. Zelfs de jonge prinses Anne, die op Buckingham Palace in de mode de spits afbijt, is nog niet in het openbaar in midi verschenen. Magaret droeg midi bij een be zoek aan een school voor blinde kinderen. „Gelukkig" schreef een krant „dan konden des te minder mensen dit zien". De te stevige prinses, die slechts 1.55 m meet, zag er uit als een on derwijzeres uit de jaren 1875. Jean Rook gaf de prinses de raad eens een 10 kg aan gewicht te ver liezen, voordat zij zich weer in mi di in het openbaar waagt. De prinses droeg een grote hoed, aubergine met zwart midi, zwar te laklaarzen met zilveren hakken. ISTANBOEL Twee gewapende Russische burgert vader en zoon hebben gisteren in het zuiden van de Sovjet-Unie eeo Russisch passagiers vliegtuig gekaapt en de piloot gedwon gen koers te zetten naar Turkije Het toestel maakte een geslaagde landing in de Turkse stad Trabzon. Een stewardess, die de kaping had willen verijdelen, werd doorgeschoten. Twee piloten raakten gewond. De kapers werden geïndentificeerd als de 46-jarige Franna Koreyero en zijn achttienjarige zoon Brazinkas. Zij vertelden de Trukse politie dat zij van Joodse afkomst waren en het vliegtuig hadden gekaapt om politiek asiel te zoeken in Turkije. Het vliegtuig een Anotof AN-24 was met 51 inzittenden aan boord 43 passagiers en acht bemanningsleden uit Batoem in de Sovjetrussische repu bliek Georgië vertrokken naar de 150 kilometer noordelijker gelegen Russi sche stad Soekhoemi. De Russische ambassade in de Turkse hoofdstad Ankara heeft om onmiddellij ke uitlevering van het vliegtuig ge vraagd, dat gisteren door twee Russi sche passagiers werd gekaapt. Niet dui delijk is of zij ook officieel om uitleve ring van de twee kapers heeft verzocht. Volgens de politie in Trabson zijn de twee kapers afkomstig uit Litauen (ge legen aan de Oostzee, in 1940 bij de Sovjet-Unie ingelijfd), maar woonden zij in de Russische republiek Oezbekis tan. Het Russische vliegtuig werd na de landing in Trabson onmiddellijk bele gerd door een groot aantal politieman nen. De kapers gaven zich zonder ver zet over. Zij hadden vijf pistolen, twee jachtgeweren, drie handgranaten en munitie bij zich. De uitstert nerveuze passagiers, die hevig geschrokken waren van het ge vecht dat zich in het vliegtuig afspeel de, zijn voorlopig in hotels in Trabson ondergebracht. Uit hun getuigenverkla ringen bleek dat de vader de cockpit was binnengedrongen, terwijl de zoon de passagiers onder schot hield. De ste wardess probeerde nog de vader tegen te houden, maar zij werd neergescho ten. Het is de eerste maal dat de kaping van een Russisch passagiersvliegtuig is gelukt. Drie eerdere pogingen in de lucht en één op de grond zijn verijdeld. ADVERTENTIE BAGDAD De vice-president van de republiek Irak, generaal Hardan Abdel Ghaffar Takriti, is uit al zijn militaire en burgerlijke functies ontsla gen. Volgens een communiqué, dat door Radio-Bagdad is omgeroepen, heeft de leiding van de raad van de revolutie hiertoe besloten. Generaal Takriti is, zo werd hieraan toegevoegd, gepensio neerd en benoemd tot „ambassadeur bij het centrale bestuur". Volgens hardnekkige berichten zou er binnen de Baath partij een machtsstrijd gaande zijn. Takriti die werd be schouwd als een niet-doctrinaire Ba'athist, vertegenwoordigde het leger in de partij. Als vroegere commandant van de luchtmacht heeft hij een be langrijke rol gespeeld in de Ba'athisti- sche militaire staatsgrepen van 1963 en 1968. Zijn ontslag betekent een verster king van de positie van Saddam Hoes sein, een jonge militante politicus, die als vice-voorzitter van de nationale re volutionaire raad en assistent secreta ris-generaal van de leiding van de par tij, de ware macht in Irak in handen heeft. Hoessein is een neef van president Ahmed Hassan Al Bakr, die door waar nemers als een zetbaas beschouwd wordt die slechts weinig invloed heeft. Waarnemers in Beiroet geloven dat Takriti de zondebok is geworden voor het feit dat de 12.000 Iraakse militairen in Jordanië niet ten gunste van de commando'§. hebben geïntervenieerd tijdens de burgeroorlog van vorige maand. Dit heeft Irak heel wat prestige gekost onder de Palestijnse comman do's. TV-spots doen minder dan u denkt. Volgens opinieverkondiger dr. P. Gros heeft eigenlijk niemand er een goed woord voor over. Op protesteren en demon streren staat tegenwoordig het gekkenhuis. Alles hier over in het document, dat uit Rusland werd gesmok keld. Toon Spreeuwenberg, de dorpspolitiek beu, gaat zich te Nuenen als zelfstandig ombudsman vestigen. Nu Merno' In september 1964 probeerden twee gewapende mannen de piloot van een eenmotorig vliegtuigje te dwingen van Moldavië in de Sovjet-Unie over de Zwarte Zee naar Turkije te vliegen. Er ontstond een gevecht waarbij de piloot ernstig werd gewond. Na een vuurge vecht met de politie pleegde een van de twee mannen zelfmoórd. De andere werd later terechtgesteld. In juni 1965 probeerde een gewapen de man tevergeefs de piloot van een Russisch vliegtuig te dwingen over de Oostzee te vliegen. In augustus 1966 werden drie gewapende mannen mis leid, die probeerden een vliegtuig in Turkije te laten landen. In juni van dit jaar berichtten de Russische kranten dat op het vliegveld vam Leningrad verscheidene arrestaties \Karen verricht, nadat een groep men sen had geprobeerd een lijntoestel te kapen. Volgens joodse kringen in Mos kou waren de meeste arrestanten joden en waren zij opgepakt voordat zij aan boord van het vliegtuig waren gegaan. LONDEN De ongeveer 60.000 ge meente-arbeiders in Engeland, die nu reeds bijna drie weken in staking zijn, hebben hun eerste resultaat behaald. In de Londense wijk Barking werd een spciale overeenkomst afgesloten op ba sis van de eisen van de vakvereniging. De stakers eisen een loonsverhoging van ongeveer 22 gld. per week. Inmid dels is er aangekondigd rat de staking zich nog zal uitbreiden. Vandaag begin nen nieuwe onderhandelingen met de vakverenigingen DUBROVN1K De drie Algerijnse kapers die op 31 augustus een Convair van de Algerijnse luchtvaartmaat schappij dwongen naar het Zuidslavi- sche Duvrovnik te vliegen, zijn door een rechtbank in die stad veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van anderhalf jaar, elk met een proef tijd van drie jaar. Bovendien zullen ze het land worden uitgezet. De drie mannen, een student (28), een kantoorbediende (25) en een boekhou der (23) hebben de ten laste gelegde feiten erkend. De kaping begon op 30 augustus toen het toestel met 27 passagiers en 5 be manningsleden in Annaba opsteeg voor een binnenlandse vlucht naar Const an- tine. De kapers, gewapend met messen, kinderpistooltjes en een fles benzine, dwongen de piloot naar Albanië te vlie gen, doch toen in Tirana geen toestem ming tot landen werd verkregen week de piloot uit naar Dubrovndk. PARIJS Een 21-jarige Franse stu dent in de rechten uit Brest., die eergis teren in het warenhuis Goém te Mos kou pamfletten had uitgestrooid en daarop werd gearresteerd, is donderdag vrijgelaten er. naar Parijs terugge keerd. Dit is meegedeeld door de rechts-politieke groep waartoe hij be hoort. De student, Olivier Morize, is lid van een rechtse solidaristenbeweging die verwant is aan de organisatie bakend als „Jeune Revolution". Morize werd, voor te zijn vrijgelaten, te Moskou vijf uur lang verhoord. PARIJS De Franse president Pom pidou heeft getoond -dat verbetering van het leefklimaat m zijn land iets is STOCKHOLM De Nobelprijs voor de geneeskunde is gezamelijk toege kend aan de Engelsman Bernard Katz uit Londen, de Zweed Ulf von Euler uit Stockholm en de Amerikaan Julius Axelrod uit Bethesda, (Maryland). De prys werd hen toegekend voor hun ontdekkingen op het gebied van de werking van het zenuwstelsel. De prijs, groot 400.000 kronen 200.000 is aan de drie geleerden toe gekend „voor hun ontdekkingen op het gebied van de lichaamsvochten, die sig nalen overbrengen in de zenuweinden en het mechanisme van opslag, vrijma king en onwerkzaam maken daarvan", aldus het Karonlinks instituut. De prijs zal door koning Gustaaf VI Adolf van Zweden in het concertpaleis in Stockholm op 10 december worden uitgereikt. De 59-jarige Sir Bernard Katz is in Leipzig (Duitsland) geboren. Hij is pro fessor in de biofysica aan de universi teit van Londen Karolinksa Instituut in Stockholm. Dr. Axelrod (58 jaar) is hoogleraar in de farmacologie aan het nationaal insti tuut voor mentale gezondheid in Be thesda, (Maryland). Het instituut zegt dat de ontdekkin gen van de drie geleerden antwoord ge geven hebben op vraagstukken van fundamenteel belang. Onafhankelijk van elkaar werkend hebben, zij gege vens verkregen over de manier waarop boodschappen tussen zenuwcellen wor den overgebracht. „Hun ontdekkingen op het gebied van deze regelmechanis men in het zenuwstelsel zijn funda menteel voor de neurofysiologie en de neurofarmacologie en hebben een grote stimulans gegeven aan en onderzoek van geneesmiddelen voor nerveuze en mentale stoornissen." Prof. Katz is de 16de Engelsman die een Nobelprijs voor geneeskunde ont vangt. Volgens Reuter studeerde hij van 1935 tot 1939 aan University Colle ge in Londen, waarna hij onderzoek prop von euler ging verrichten aan het ziekenhuis van Sydney in Australië. In 1934 werkte Duitsland, in 1942 kwam hij bij de Au stralische luchtmacht. Na de oorlog keerde hij naar Londen terug, waar hij assistent-directeur voor biogysisch werd hij hoofd van de biofysische afde ling aan het University College. Prof. Axelrod is in 1912 in New York geboren. Hij studeerde aan de universi teit van New York, waar hij in 1941 promoveerde. In 1955 behaalde hij een doctoraat in de wijsbegeerte aan de universiteit van Washington. De in 1905 geboren Von Euler is sinds 1939 hoogleraar in de physiologie aan de Karolinksa Universiteit in Stock holm. In de dertiger jaren heeft hij ge studeerd in Gent, (België) en in Enge land. In 1946 werd hij lid van de ko ninklijke acadamie van wetenschappen in de Zweedse hoofdstad. ADVERTENTIE verpakking: 14 en 40 tabletten TY e Russische krantelezers zijn gis* teren pas ingelicht over het ver scheiden van „een verdienselijk amb tenaar van de organen der staatsvei ligheid, kolonel Konin Trafimovita Molody", die in het Westen beter be kend stond als de Russische meester spion Gordon Lonsdale. Een rouwbericht van vijf alinea's, gete kend door „een groep kameraden" werd afgedrukt op de achterpagina van Krasnaja Zvezda (Rode Ster), het dagblad van het Rode Leger. Het was de eerste officiële bevestiging van het verscheiden van Londsdale. Russische zegslieden hadden eerder in de week gemeld, dat de spion, die in de Verenigde Staten onder kolonel Rudolf Abel werkte en die later kernduikbootgeheimen in Groot-Brit- tannië stal, jongstleden vrijdag pas 46 jaar oud, aan de gevolgen van een hartaanval was overleden. T onsdale begon tijdens de oorlog all spion voor de Poolse ondergrond se. Hiermee begon hij op 15-jariga leeftijd. Een jaar later was hij al ge promoveerd tot officier van de Russi sche inlichtingendienst. Hij was in Finland geboren uit een Canadese vader en een Finse moeder. De oorlog van 1940 bracht hem naar Polen. In 1943 ontmoette hij in Wit-Rusland voor het eerst de meesterspion Ru- dolf Abel. In zijn memoires schreef hij. dat Abel er persoonlijk voor zorgde, dat hij vrijkwam, nadat de Duitsers hem bij een veiligheidscon trole hadden gearresteerd. In 1950 verzocht Abel de hoogste lei ding van de NKVD, de Russische staatsveiligheidsdienst, om Lonsdale als assistent in de Verenigde Staten te krijgen. Lonsdale bracht enige maanden in Frankfort, Keulen, Brus sel en Parijs door, om voor een goede dekmantel te zorgen, alvorens hij zich in het voorjaar van 1951 bij Abel in New York aansloot. Lonsdale trad daar op als plaatsver vanger voor zijn chef, belast met de communicaties. In die functie onder hield hij de contacten met de agenten van de Russische geheime dienst. Dat Lonsdale bewondering had voor zijn chef, blijkt wel uit het feit sat hij Abel „een van de grootste exponen ten in de spionage die de wereld ooit heeft gezien" heeft genoemd. Onder het mom van handelsreiziger trok Lonsdale de volgende drie jaar door de Verenigde Staten, en zocht agenten en informanten op die hem naar zijn zeggen inlichtingen ver schaften over de raketontwikkeling en commerciële en industriële gehei men. In die tijd was hij getrouwd maar het is niet bekend of zijn vrouw nog in leven is, of dat hij kin- deren had. Lonsdale zelf heeft ge zegd, dat zijn vrouw niet wist dat hij in de VS was. Hij had haar verteld dat hij voor een geheime missie naar China moest. Abel werd in 1957 in de Verenigde Sta ten gearresteerd en later uitgewisseld tegen de U-2 piloot Gary Powers, die door de Russen gevangen was geno men. T n 1956 werd hij benoemd tot hoofd van de Russische spionagedienst in Groot-Brittannië. Kort voor de pu- blikatie van ztfn memoire s zei hfj over die episode in een interview in Oost -Berlijn: „Wat was ik blij dat ik naar Engeland werd overgeplaatst. Ik had er schoon genoeg van de Cana- waaraan hij werkelijk wat wil gaan doen. Zo heeft hij de begroting voor hossen en parken en het schoonhouden van water en lucht verhoogd en bepaald dat er prioriteit zal worden gegeven aan de uitvoering van plannen ter verbetering van het verkeer in de buitenwijken van Parijs. Wie dat laatste zal moeten betalen? De bevolking van Parijs moet eraan „deelnemen", heeft de president doen weten, maar bijzonderheden hierover nog niet bekendgemaakt. Pompidou gaat, gealarmeerd door de recente hevige bosbranden aan de Ri- vièra, 10 miljoen franken besteden aan de beteugeling van dit gevaar. Er zul len meer „brandgoten" komen en uit kijktorens en brandweerapparatuur, en er zullen verbeteringen worden aange bracht in de waterhuishouding in de bosachtige gebieden, opdat men meer en gemakkelijker water bij de hand zal hebben als er moet worden geblust. Voorts zal 15 miljoen frank worden uitgetrokken voor het planten van bo men en bossen bij steden, ten dienste van de recreatie van de stedelingen. Ook zullen er vijf nieuwe regionale parken worden gesticht, hiervoor is een bedrag uitgetrokken van drie miljoen frank. Veel aandacht zal worden besteed aan het probleem hoe de nieuwe woon oorden in de buitenwijken der grote steden met elkaar zullen worden ver bonden. Dat betekent nieuwe snelle wegen Parijs in en uit, en nieuwe we gen tussen de voorsteden en uitbreidin gen onderling. Er komt een nieuwe „autostrada" die Parijs zal verbinden met de nog te bouwen luchthaven Rois- sy, die ten noorden van Parijs zal ko men te liggen. Elke dag komen er hon derden mensen te laat aan op het inter nationale vliegveld ten zuiden van Pa rijs, Orly, wegens het beestachtig druk ke verkeer op weg erheen. Gordon lonsdale niet zo lang profijt als Molody dees te spelen en voortdurend kauw gum te moeten kauwen. Ik wil mijn memoires schrijven en veel geld ver dienen. Het is mijn ambitie, op het platteland te gaan leven, als een En gelse heer". Lonsdale was de grote man van het communistische komplot op de Britse marinebasis Portland. Met medewer king van het Amerikaanse echtpaar Morris en Lola Cohen, de Brit Harry Houghton, klerk bij de Britse marine, en diens vriendin Elizabeth Gee, wer den de Russen vitale geheimen over Britse atoomonderzeeërs in handen gespeeld. Bij zijn veroordeling in 1961 tot 25 jaar gevangenisstraf, voegde rechter Par ker hem toe: „U bent een beroeps spion en weet wat er gebeurt als u verliest. Met de fine fleur van de be roepsspionnen smaakte hij echter het voorrecht, uitgewisseld te worden voor een spion van de andere zijde. De uitwisseling na 4 jaar cel in ruil voor de „zakenman" Greville Wynne in 1965 lokte echter heftige kritiek uit van de Engelse pers, die de regering ervan beschuldigde een topspion voor een amateuristische contactman te hebben geruild. Tijdens het proces werd de ware identiteit van Lonsdale niet onthuld. Dit gebeurde pas toen de jury het schuldig had uitgespro ken. Volgens Scotland Yard kwam Konon Molody op de volgende wijze aan zijn Westerse naam: Zijn moe der, een Finse, was getrouwd geweest met een Canadees, genaamd Lonsda le, maar scheidde van hem, nadat zij een zoon had gekregen en keerde te rug naar de Karelische landengte in Finland. Moeder en zoon verdwenen in de chaos van de Fins-Russische winteroorlog. De Russen bleken echter de opvoeding van het kind met het Canadese pas poort ter hand te hebben genomen en leverden een volleerde spion af.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 9