Premier
Zambia
woedend
op Heath
SITUATIE IN JORDANIË
Oud-NSB'ers
houden in
Drente reünie
ZEER GESPANNEN
CHU verdeeld over
aanwijzing van
kabinetsformateur
lr. Manusama op congres Zuid-Molukkers
Weer gevechten in Noorden en Amman
Weer massa
arrestaties
in Brazilië
Synode geeft
rapport over
gemeente
opbouw uit
Boos weg van
ere-diner
In Oosterwol de
rellen met
Amlioiiezeii
ONTVOERING
IN GUATEMALA
Kosmos no. 372
gelanceerd
0 vondje friSSQ
v°or bij 't
TWEESPALT
IN PPR
BUSSEN VOL
BEKEND
MOEIZAAM DEBAT
iy DRIEBERGEy
Bijeenkomst
„Europese veiligheid"
afgel ast
VREEMD
KAPITAAL
OUD-SS-ER
DODE
EGYPTE
Nederlands sehip
ramt Londense brug
Blijf zitten waar U zit. De Kalerlk
Indola koffiepercolator zorgt wel
voor de koffie. Naar de keuken
lopen is er niet meer bij. Alleen
even wat koffie erin, koud water
erbij, steker in het
stopkontakt en de
koffie is klaar.
In 'n wip. 4,8,
of 12 kopjes.
Automatische
overschakeling
op „warm hou
den"; roestvrij
staal. En U houdt
'm maar rustig
onder water bij
het afwassen. Zó
veilig is de koffie
percolator van
Kalorik Indola.
f 74,50
KALORIK
maakt u het leven lichter.
MAANDAG 19 OKTOBER 1970
„Zonder wapens vechten
voor onze idealen"
CAPELLE a/d IJSSEL Op het
congres van Ambonezen heeft ir. Ma
nusama er zaterdag in het kamp IJssei-
oord bij de Zuidmolukkers op aange
drongen alle wapens bij de politie in te
leveren.
„Met is beier als we zonder wapens
voor onze idealen vechten1', aldus de
uich president der Zuid-Molukken noe
mende Rotterdamse wiskundeleeaar.
Het congres, dat na de justitiële raz
zia in het kamp IJsseloord in allerijl
was bijeengeroepen, werd bijgewoond
door ongeveer zeventig afgevaardigden
van de diverse Ambonese woonoorden
in Nederland.
De belangstelling voor, het congres
was bijzonder groot. Met auto's en bus
sen werden Ambonezen naar IJsseloord
gebracht. De politie schatte hun aantal
©p meer dan duizend.
De politie was officieel niet op de
hoogte gebracht van het congres. Om
dat men de mogelijkheid van oproer
niet uitgesloten achtte werden ver
scheidene maatregelen genomen. Aan
de uitvalswegen naar Capelle aan den
I.Jssel werden auto's en bussen met
Ambonezen nauwlettend in de gaten
gehouden en geteld, zodat de politie een
overzicht had van het aantal Zuidmo
lukkers dat Capelle binnenkwam. De
politie van Capelle is het hele weekend
zwaar versterkt geweest.
Moeilijkheden hebben zich niet voor
gedaan. „Laat in de avond, toen het
congres afgelopen was. waren er nog
veel jongeren van buiten in het woon
oord. maar ook die hebben geen moei
lijkheden veroorzaakt en hebben zich
langzamerhand verwijderd", aldus de
politie in Capelle.
Ir. Manusama verklaarde, dat het
congres succesvol was verlopen: „Nor
maal houden wij eens per jaar een con
gres, maar de gebeurtenissen in IJssel
oord waren voor ons aanleiding om in
spoedberaad bijeen te komen. Wij zijn
onverdeeld tot een veroordeling van het
justitiële ingrijpen gekomen. Wij von
den het een bespottelijke vertoning, die
ver buiten alle proporties ging".
„Bewoners van het woonoord hebben
mij onder meer gezegd, dat de hand
granaten die zijn gevonden, twintig
jaar geleden door KNIL militairen als
souvenir waren meegebracht. Want ze
waren al lang gedemonteerd. Van een
van die granaten had men zelfs een
•sbak gemaakt", aldus de heer Manu
sama.
De twee Zuidmolukkers, die donder
dag in Capelle aan den IJssel zijn gear
resteerd, hebben bekend betrokken te
zijn geweest zij de voorbereiding van
de overval op de Indonesische ambts
woning in Wassenaar.
De politie heeft beide mannen In het
weekeinde uitvoerig verhoord. Zij zijn
in staat van beschuldiging gesteld.
Nog onzeker is of beide verdachten.
Paul Th. (4b) en Nelis W. (36). als het
brein achter d eoverval zijn beschouwd.
De Haagse officier van justitië, mr. Van
*t Veen heeft de mannen vrijdagmiddag
een kort verhoor afgenomen waarin zij
bekenden op verschillende manieren
aan de overval te hebben meegewerkt.
De politie heeft materiaal waaruit zou
blijken dat zij als de animators van de
actie kunnen worden beschouwd.
J
DRIEBERGEN De generale synode
van de Nederlandse Hervormde Kerk
heeft zaterdagmiddag na een moeizaam
debat beslist dat het vorig jaar tijdelijk
voor herbeschrijving en bekorting te
rugverwezen rapport van de commissie
„gemeentevormen en gemeente
opbouw" nu als nota van de synode
uitgegeven zal worden nadat het op
korte termijn nog eens door een kleine
commissie bekeken en in een vergade
ring van het breed svnoderamen vast
gesteld zal zijn.
Synodepraeses ds. J. A. G. van Zan
ten formuleerde dit compromis-voorstel
van het moderamen nadat ter synode
tal van bezwaren tegen het rapport wa
ren ingebracht. Aan het begin van de
zaterdagmiddagvergadering werd het
een ogenblik spannend nadat commis
sievoorzitter ds. R. Kaptein had opge
merkt dat ,.de synode kennelijk een ge
heel uitgebalanceerd stuk wenst en het
hier en daar uitdagende karakter eruit
wil nemen". „Wij als commissie zien het
rapport als discussiestuk en als bijdra
ge aan het gesprek in de kerk".
Even dreigde het rapport niet
onder verantwoordelijkheid van de sy
node, de kerk in gezonden te worden
maar door het wijze beleid van het sy-
nodemoderamen kon toch een compro
mis bereikt worden en zal het stuk
wellicht hier en daar geamendeerd
de kerk in gezonden worden. Een van
de vurigste pleidooien voor een uitgave
van dit rapport „met huid en haar" was
ds. C. J. J. Janse uit Gaanderen bij
Doetinchem.
Het rapport werd o.m. verdedigd
door de Apeldoornse predikant ds. C.
H. van Rhijn die tot de opstellers ervan
behoorde.
ir lr. J. A. Manusama tijdens zijn
toespraak tot het congres van Zuid-
Molukkers uit alle woonoorden en
-wijken in Nederland, zaterdagmiddag
in Capelle's kamp „IJsseloord"Hei
congres was een gevolg van de actie
het kamp, eerder deze week.
LONDEN Een diner dat premier
Heath vrijdagavond gaf ter ere van
president Kaunda van Zambia is uitge
lopen op een daverende ruzie. Kaunda
liep kwaad weg. Oorzaak was het plan
van de Britse regering om weer wapens
te gaan leveren aan Zuid-Afrika.
Het nieuws over de ruzie aan het di
ner lekte zaterdag uit toen een Britse
diplomaat namens premier Heath pro
beerde om de zaak bij te leggen. Kaun
da deed daar gisteren ook zijn best
voor toen hij uit Londen vertrok. Hij
vond het niet juist om te spreken van
weglopen uit de ambtswoning van pre
mier Heath, maar hij zei veelbeteke
nend: „Het was geen opgewekt slot".
De Britse regering wil Zuid-Afrika al
leen wapens leveren voor de verdedi
ging van dat land. Vooral gezien de, in
Britse ogen, steeds groter wordende
Russische dreiging in de Indische
Oceaan, waardoor de Britse handels
routes om Kaap de Goede Hoop gevaar
lopen.
Premier Heath wond zich vrijdag
avond zeer op. Met kracht verklaarde
hij keer op keer dat Engeland het recht
heeft maatregelen te nemen in zijn ei
gen belang net zoals andere landen.
Ook zinspeelde hij op de handel die
Zambia drijgt met Rhodesië en Zuid-
Afrika. Engeland haalt het niet in zijn
hoofd om daar kritiek op uit te oefe
nen.
Uit alles blijkt dat de Conservatieve
regering die zich in juni onmiddellijk
vastlegde op haar plan om Zuid-Afrika
weer wapens te leveren, zich schrome
lijk heeft vergist in de felheid der reac
ties hierop
in
OQSTERWOLDE De politie in het
Friese Oosterwolde heeft versterking
gekregen in verband met de moeilijk
heden met Ambonezen het afgelopen
weekeinde.
De moeilijkheden begonnen zaterdag
avond in een bar waar een groepje
Ambonezen ruzie kregen met andere
bezoekers. Bij de ongeregeldheden die
daarna ontstonden, sneuvelden ruiten
van het politiebureau en een koffiebar.
GUATEMALA Guerilla's In Gua-
mala hebben de vooraanstaande Guate-
malaanse zakenman Rlcardo Manuel
Echeverria ontvoerd. Zij eisen een los
prijs. Volgens de politie behoren de
ontvoerders tot dezelfde groepering die
begin dit jaar de Westduitse ambassa
deur Karl von Spreti ontvoerde en hem
later ter dood bracht.
MAASTRICHT De Skandina-
visch-Nederlandse ontmoetingsbijeen
komst over Europese veiligheid, die van
18-28 okt. zou worden gehouden in het
Europahuis te Bemelen in Z.-Limburg,
vindt wegens een te gering aantal be
langstellenden van Skandinavische zijde
geen doorgang.
DONDEREN Oud-leden van de
NSB en anderen, die na de oorlog
voor hun gedrag tijdens de bezetting
werden veroordeeld zullen in hei
weekeinde van 14 en 15 november
een reünie houden in het Drentse
plaatsje Donderen.
De voormalige NSB-ers en andere
„slachtoffers van de bevrijding"
worden daartoe uitgenodigd door de
„Jan Hartmanstichting," die volgens
de statuten beoogt: het „Bevorderen
van levensvreugde van personen,
hun vrouwen en kinderen, wier da
den en/of gedragingen in de Tweede
Wereldoorlog vatbaar waren voor
berechting door de Buitengewone
Rechtspleging."
De Jan HartmariiStichting is in de
zomer van het vorig jaar opgericht.
De stichtingsakte is gepasseerd door
een Amsterdamse notaris.
Voorzitter van de Stichting is de
dierenarts H. Knigge uit het Drentse
dorpje Armen, die er geen geheim
van maakt, dat hij in 1948 tot veer
tien jaar gevangenisstraf werd ver-
óordeeld„Ik heb 8V2 jaar gevan
gen gezeten, omdat ik in de oorlog
bij de SS heb gezeten, als Ober-
strumführer. Maar dat is voorbij,
bovendien ben ik mij er nooit van
bewust geweest dat ik verkeerd
deed. Wat ik in de oorlog heb ge
daan, deed ik met volle overtui
ging"
„Het klinkt misschien vreemd,
maar de oorlog heeft In onze groep,
als ik dat even zo mag zeggen, ook
slachtoffers gemaakt. Voor die men
sen proberen we nu iets te doen. Het
zijn mensen die soms diep in moei
lijkheden zitten en vanwege hun
oorlogsverleden op weinig hulp kun
nen rekenen".
De Jan H&rtmanstkhting heeft in
bet Jaar dat de Stichting bestaat,
naspeuringen gedaan naar adressen
van mensen, die om hun gedrag in
de oorlog werden gestraft-. Aan die
adressen zijn ter voorbereiding van
de reünie enkele honderden uitnodi
gingen verstuurd.
Penningmeester L. Logger uit An-
dijk vertelde waarom de bijeen
komst in Donderen zal worden ge
houden: „Wij zijn een charitatieve
instelling en we zullen het de men
sen er zo aangenaam mogelijk ma
ken. Tenslotte zitten er mensen tus
sen, die het helemaal niet zo makke
lijk hebben".
De heer Logger werd zelf niet
veroordeeld. Hij is 33 jaar en was
enkele jaren geleden lid van een
neo-fascistische Europese jongeren
organisatie: „Ik voel bet echter als
mijn plicht om me voor de Stichting
in te zetten. Mijn ouders waren
oud-politieke delinquenten".
„We hebben in het afgelopen jaar
geprobeerd om kapitaal bij elkaar te
krijgen, waarmee we mensen kun
nen helpen die hulp nodig hebben.
We hebben daarbij ook onderzocht
wie en waar die mensen zijn."
Burgemeester E. J. de Jonge van
de Drentse gemeente Vries, waaron
der ook Donderen valt, zei gister
avond pas sinds vrijdag van de
reünie op de hoogste te zijn:
„Ik weet nog niet of we hier
maatregelen tegen zullen nemen. Ik
kan ook nog niet zeggen of dat wel
mogelijk is, daarover moet ik eerst
nog ruggespraak houden. Ik vind
het persoonlijk echter niet zo ver
standig om zo'n bijeenkomst te or
ganiseren".
De Jan Hartmanstichtang is ge
noemd naar een oud-SS'er, die ook
na de oorlog nog deel heeft uitge
maakt van een organisatie van
oud-leden van de SS.
AMMAN In geheel Jordanië heerst
na het afgelopen weekeinde weer een
gespannen situatie. Er zijn opnieuw fel
le gevechten uitgebroken tussen het
Jordaanse leger en de Palestijnse ver
zetsstrijders in het omstreden noorden
van het land.
Ook in de Jordaanse hoofdstad, Am-
mans, i sweer geschoten. Daarbij is een
dode gevallen.
De oorzaak van de nieuwe gevechten
was niet duidelijk, Over en weer be
schuldigden de twee partijen elkaar er
van, dat ze het vuur geopend hadden.
Een Arabische bemiddelingscommissie
onder leiding van de Tunesische pre
mier, Bahi Ladgam, probeert de partij
en te verzoenen. De nieuwe gevechten
begonnen nog geen vijf dagen nadat
koning Hoessein en Jasser Arafat, de
leider van de Palestijnse guerrilla-een-
heden, hun handtekeningen hadden ge
zet onder een door de bemiddelings
commissie opgesteld document, dat al
gemeen werd beschouwd als de eindfa
se van de strijd.
Zondagmorgen meldde het Palestijnse
bevrijdingisfront. dat het in het noorden
van Jordanië bij Irbid door het leger
met zware artillerie werd bestookt. Het
leger zou daarbij de bedoeling hebben
gehad de aanvoerlijnen van de Palestij-
nen van Syrië uit af te snijden.
De gevechten grepen vooral plaats in
het gebied rondom Almughaier en Beit
Raf. Het jordaanse leger slaagde er za
terdag in tijdens een gevecht van ruim
tien uur het dorp Almughaier op de
Palestijnen te veroveren.
In Amman sloten alle winkeliers hun
zaken. Ze brachten luiken aan voor de uaanvaard en in de opengevallen functie
ramen, nadat was bekendgewordendat
er een man was doodgeschoten. De Pa
lestijnen kwamen onmiddellijk met de
beschuldiging, dat het leger de pas ge
sloten bestandsovereenkomst had ge
schonden. Veel burgers waren zo woe-
dencj over de schietpartij, die een dode
eiste, dat ze enkele auto's onverwier-
pen en in brand staken.
Een Amerikaanse krant meldde giste
ren, dat Israël in het geheim nieuwe
straaljagers van het type Phantom
heeft ontvangen. De toestelen zouden
de afgelopen dri eweken zijn overge
vlogen. Noch het Amerikaanse ministe-
rit van Defensie noch dat van Buiten
landse Zaken wilde commentaar geven
op het bericht.
Xa het overlijden van Nasser wint de
„harde Ijjn" in Egypte meer veld. De
nieuwe Egyptische president Sadat
heeft zondag in een radiotoespraak ge
zegd dat de Egyptenaren alles op alles
moeten zetten in de strijd tegen Israël.
Hij drong erbij hen op aan de weg te
volgen die wijlen president Nasser is
ingeslagen.
„Er moet nog veel werk worden ver
zet..,. een strijd wacht ons waarin we
alles moeten geven wat we hebben en
alle opofferingen moeten maken", aldus
Sadat, „de Arabische natie vecht en
wij zullen de besten van onze wapen
broeders zijn".
De Egyptisch minister van Voorlich
ting Mohammed Hasanein Heykal heeft
aan de nieuw president zijn ontslag
aangeboden. Sadat heeft, het ontslag
benoemd Hohamed Fayek.
Heikals vertrek betekent de eerste
verandering in het Egyptische kabineV
sinds de dood van president Nasser.
Fayek staat bekend als een aanhan
ger van de harde lijn tegen Israël. Hij
is eerste medewerker geweest van mi
nister van Buitenlandse Zaken Riad en
vertegenwoordigde Egypte op de jong
ste Afrikaanse top In Addis Abeba.
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft
zaterdag de 372-ste kosmos gelanceerd.
Het persbureau Tas# meldt dat de sa
telliet een radiosysteem aan boord
heeft voor de juiste meting van de baan
en een radio-telemetrische systeem
voor het zenden van inlichtingen over
de functionering van de wetenschappe
lijke apparatuur.
ADVERTENTIE
AMERSFOORT De Tweede-Kamerfractie van de CHU is verdeeld over het
voorstel van de KVP'er drs. Schmelzer om de kabinetsformateur voortaan door de
Kamer zelf te laten aanwijzen. Dat bleek zaterdag op een vergadering van de
Unieraad van de CHU in Amersfoort.
Het aanwijzen geschiedt nu door de koningin. Dat moet zo blijven, vond de oud
minister van justitie mr. Y. Scholten.
Hij wees op het onlangs aanvaarde
politiek werkprogram van zijn partij,
waarin staat dat „het recht tot aanwij
zen van de formateur bij de koning
blijft."
Hij zag maar liever dat de CHU nu
al krachtig neen zei tegen allerlei po
gingen om dit grondwettelijk recht van
het staatshoofd aan te lasten. Fractie
leider Mellema wilde die suggestie nu
nog niet opvolgen, maar de discussie
voortzetten. Kamerlid mr. W. Scholten
uitte kritiek op de plannen van minis
ter Witteveen en staatssecretaris Grap-
perhaus om de onderhoudskosten van
eigen woningen niet langer aftrekbaar
te maken. De voorstellen werken ver
krotting en beunhazerij in de hand, al
dus mr. Scholten.
De Tweede-Kamerfractie van de
CHU zal straks op dit punt tegenvoor
stellen indienen. Daarin zal ook het
misbruik bij de aftrek van tuinkosten
aan de orde worden gesteld. Mr. Schol
ten dacht daarbij aan parkachtige vil
la's in Aerdenhout en Wassenaar.
Volgende week vrijdag zal het kern
program van de stuurgroep van de
Achttien (KVP, ARP en CHU) openbaar
worden gemaakt. Op 12 december zul-
NIJMEGEN Twee oud-bestuursle
den van de Politieke Partij Radicalen,
dr. C. Lafeber uit Tilburg en mr. A.
van Ruiten uit Gouda, hebben zaterdag
bedankt voor het partijlidmaatschap.
De heer Van Ruiten, een van de op
richters van de PPR, zal tevens zijn
zetels in de Provinciale Staten van
Zuid-Holland en de Goudse gemeente
raad opgeven.
Beide heren zijn het oneens met de
huidige „activistische" koers, die de
partij volgens hen te veel in de hoek
van de PSP en de Kabouters plaatst. Ze
menen dat acties de confessionele kie
zers afschrikken. De PPR is, aldus de
heren Lafeber en Van Ruiten, juist op
gericht om de voorstanders van een
vooruitstrevend beleid in ARP, CHU en
KVP los te weken.
Op het partijcongres, zaterdag in Nij
megen, kregen de oud-bestuursleden
geen schijn van kans. Hun nota, waarin
om een duidelijke koerswijziging was
gevraagd, werd met grote meerderheid
verworpen. Onmiddellijk hierna verlie
ten de heren Lafeber en Van Ruiten
het congres; 's avonds nog lieten zij
partijvoorzitter J. Tonnaer hun besluit
om uit de partij te stappen weten.
len de partijraden van de drie partijen
dat program moeten vaststellen.
Over het druggebruik zei prof Van
Hulst dat het sein in Nederland op on
veilig staat. Toch moet naar zijn me
ning dat gebruik op ethische en niet op
strafrechterlijke gronden worden be
streden. „Geen gevangenisstraf voor
druggebruikers maar begeleiding".
FREETOWN Elf onderofficieren
en een gewoon soldaat van het leger
van Sierre Leone zijn gearresteerd, na
dat deze week twee afzonderlijke po
gingen tot een staatsgreep werden ont
dekt.
De eerste poging werd dinsdagnacht
ontdekt. Twee sergeantmajoors, drie
korporaals en een gewoon soldaat wer
den gearresteerd.
SAO PAULO In Sao Paulo. Brazi
lië. heeft de politie 24 leden van een
linkse organisatie gearresteerd. De poli
tie trof bij ben wapens, munitie en gro
te hoeveelheden propagandamateriaal
aan.
In Rio de Janeiro werden vijf leden
van een uiterst linkse organisatie ver
oordeeld tot gevangenisstraffen van een
tot vijf jaar wegens „overvallen ter fi
nanciering van hun acties."
Het Vaticaan heeft inmiddels laten
weten, dat het de beschuldigingen over
vervolging, onderdrukking en martelin
gen in Brazilië grondig bestudeert. Het
probeert te weten te komen wat zich in
het land precies afspeelt.
„Het Vaticaan", aldus het blad Osser-
vatore Romano, „volgt met grote be
zorgdheid de ontwikkelingen in Brazi
lië".
De Braziliaanse bisschoppen hebben
een verklaring uitgegeven, waarin eer
biediging van de rechten van de mens
wordt gevraagd. Het communisme
wordt in de verklaring krachtig veroor
deeld.
LONDEN De Nederlandse kust
vaarder „Tasman" heeft zaterdag vroeg
de Southwarkbrug over de Theems ge
ramd.
De boeg van het 249 ton metende
scheepje werd zwaar beschadigd, maar
geen van de bemanningsleden werd ge
wond. De brug, de drukste van Londen
werd onmiddellijk geïnspecteerd, maar
bleek niet gevaarlijk beschadigd.
SCHWENNINGEN Boven ée
Westduitse deelstaat Baden Wurttem-
berg is zaterdag een sportvliegtuigje
van het type Cessna 182 neergestort.
Drie van de vier inzittenden kwamen
om het leven.
ADVERTENTIE