Veenendaals
dagblad
Bij brand in Frans dorp 142 jongelui gedood
Aanslag of ongeluk
Karatsji door
truck gedood
Buiten
Postbuit
bedroeg
2 miljoen
Zuidmolukkers op
mars in Amsterdam
Gelders-Utrechtse streekeourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
OOGGETUIGE: HET MOET
OP HEL VAN DANTE
GELEKEN HEBBEN
Renault wordt
duurder
Politie moet
kraakpand"
tweemaal
ontruimen
Zuidmolukker
bekent schoten
op Turk
Vrachtauto
rijdt huis
in elkaar
Gevecht op nippertje voorkomen
GRENOBLE Een brand in een dansgelegenheid in het dorp
Saint-Laurent-du-Pont bij Grenoble, heeft in de nacht van zater
dag op zondag aan 142, bijna allemaal jonge mensen het leven
gekost. Slechts een dertigtal bezoekers kon zich in veiligheid
brengen.
Toen de brandweer een half uur na het uitbreken van de brand
arriveerde was er niemand meer te redden. Doordat twee van de
drie nooduitgangen op slot waren, werden de meeste bezoekers
door de vlammen ingesloten.
November-entree 1
BRANDBAAR
DIRECTEUREN
Zestiende slachtoffer
van gestichtsbrand
in Wagenborgen
ECHTPAAR VALT MET
BED IJS HET PUIN
Aanhoudend zacht
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
MAANDAG 2 NOVEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 256
ALLE NOODUITGANGEN IN Onderminister
DANCING WAREN OP SLOT van Polen in
KARATSJI De Poolse onderminister van Buitenlandse Zaken Zugfryd YVolni&k
en drie anderen zqn zondag om het leven gekomen toen op het vliegveld van
Karatsji in Pakistan een bagagetruck inreed op een groep hoogwaardigheidsbekle
ders die president Soychalski van Polen begroette, toen deze uit Rawalpindi kwam.
De Poolse president ontsnapte aan de dood, doordat hij op twee meter stond van
de plaats waar de truck op de mensen inreed.
Vrijwel iedereen moest gebruik maken van de hoofduitgang, die slechts wei
nig mensen kon verwerken om dat een draaihekje de weg versperde. Slechts
vijf bezoekers en de barman wisten door een nooduitgang achter de bar te ont
komen.
De nooduitgangen waren afgesloten
omdat de eigenaars wilden verhinderen
dat danslustigen de zaal binnenkwamen
zonder entreegeld te betalen. Voor de
gesloten deuren trof de brandweer de
verkoolde lijken aan van degenen die
tevergeefs geprobeerd hadden de uit
gang te forceren.
Volgens de politie is de brand ont
staan door kortsluiting of door het
vlamvatten van een kledingstuk.
De identificatie van de slachtoffers
verloopt moeizaam omdat de meeste
lijken onherkenbaar verminkt zijn.
De familieleden die in groten getale
naar de plaats van de ramp in Sait
Laurent-du-Pont zijn gekomen, zullen
voor de identificatie alleen geconfron
teerd worden met delen van kleding
stukken sieraden en andere niet ver
brande bezittingen van de slachtoffers.
De 142 stoffelijke overschotten zijn
overgebracht naar het stadhuis en naar
een gymnastiekzaal, die als rouwkapel
zijn ingericht.
De danszaal was gedecoreerd met
plastic, polyester en andere kunststof
fen, en het meubilair was gemaakt van
een nieuw soort geperst karton. Door
de aanwezigheid van dit uiterst brand
bare materiaal kon de brand snel om
zich heen grijpen.
Het brandende en smeltende mate
riaal viel van het plafond en de wan
den op de bezoekers, waardoor dezen
niet meer konden ontkomen.
De nooddeuren waren volgens de
brandweer en overlevenden niet alleen
gesloten met hangsloten, maar tevens
met planken dichtgespqkerd.
De autoriteiten zijn onmiddellijk aan
een onderzoek begonnen. Onmiddellijk
Tn de luchtige humus van bosturf,
A verplegend vulhout, vermolmde
takken en voedende plantenafval
hangen in de halfschaduw van kaal
geworden heesters de wit-rose urn
tjes aan de struikjes der vossebes
sen zij-aan-zij met de lakrode
vruchtjes. Dit milde, voedzame mi
lieu doet het keurzame gewas tot
dichte, welige korsten met donker
groen leerachtig lover, dat ons ver
der de winter trouw blijft uitstoe
len.
Als bloeddroppels kleuren de tier-
lantijntjes der beziën tussen het ge
bladerte en wanneer de vorst voor
lopig uitblijft, kunnen wij er gedu
rig van genieten, laten we zeggen:
ruimschoots tot in de eerste decade
van november, doch vergeet niet,
dat de vossebessen al in mei begin
nen te bloeien, zodat de echte bos-
loper er feitelijk enkele maanden
van kan genieten, ongerekend nog
het blijvende bronzen loof.
Van de blauwe bosbes vallen de
bladeren af. In zo'n welige bezaai
ing staat alles vervilt en vergroeid,
dicht opeen, zodat je van de die
ren, die er naar eetbare waar zoe
ken bv. duiven, merels en
Vlaamse gaaien nooit gewaar
wordt wat ze eten, de larven, in
secten, rupsen en torretjes óf de
zuurachtige bessen. Ik denk van
beide.
Begint het in deze maand te
vriezen, dan komt er ook beweging
in de trekvogels van eigen bodem,
die overigens wel tegen een stootje
kunnen. Hun plaatsen worden in
genomen door remplaganten uit
noordelijke gebieden, zoals de lijs-
terachtigen, wilde eenden, vink-
vogeltjes en misschien bonte kraai
en; deze laatsten worden hoe lan
ger hoe schaarser op het veld.
Ik zie er haast net zo lief een als
de zelden meer aanwezige slecht
valk, die vroeger altoos te vinden
viel in een vastgeslagen, wijd stuif
zand. Steeds vonden we er de
verenkransen van postduiven, die
daar juist hun vliegroute hadden.
De valk zat bij voorkeur op het
skelet van een gevallen vliegden
en was prompt in november pre
sent, maar helaas is het verleden
tijd.
Allerzielen 1970 A. B. Wigman.
Na de ongelooflijke taferelen, die zich ongetwijfeld hebben afgespeeld
tijdens de brand in een dansgelegenheid, is er verder alleen stilte en
rouw om de 142 omgekomenen. Angstig en terneergeslagen wachten familie
leden op het moment dat zij voor herkenning langs de omgekomen kinderen
zullen worden geleid.
ST. LAURENT DU PONT Een
ooggetuigeverslag van wat er gebeurde
is gegeven door vrienden die bij de bar
in de dancing stonden te drinken.
Een van hen, Dominique Quette, zei
dat hij plotseling vlammen zag en de
brand kon ruiken. HU rende naar een
deur. Een vrouw stond in de weg. „Ik
duwde haar over een lage muur en
sprong toen zelf". „De vrouw heeft het
overleefd".
„Daarna probeerden we onze kame
raden uit het gebouw te bevrijden. Wij
hoorden een vrouw gillen achter een
van de nooddeuren. Er waren planken
tegen die deuren gespijkerd, alsof de
hangsloten al niet genoeg waren. Wij
zagen kans om met een balk een van
de deuren in te beuken en een vrouw
te redden. Toen de deur open was, wa
ren er hele stapels mensen achter die
hun armen uitstrekten. Vijf minuten
later waren ze allemaal dood".
Een ander, Jean-Luc Bastard (17) zei:
„Wij deden alles wat we konden om
hen te redden. Wij trokken aan hun
armen en hun benen en we maakten
onze jasjes nat in de rivier nabij de
dancing en daarna maakten we kleren
van de mensen die we er uit konden
trekken nat".
Alles bij elkaar zijn ongeveer 20
mensen uit het brandende gebouw ont
snapt. Het gebouw is nu een zwarte
geblakerde ruïne. Het plafond is van de
hitte gebarsten. De vloer staat onder
water.
De nachtclub bevatte een dansvloer,
omgeven door kleine salons die via
smalle gangetjes met elkaar in verbin
ding stonden. Daarboven was een gale
rij, waar men kon eten en vanwaar I
men de dansvloer kon overzien. Men
kwam er via een houten wenteltrap.
Ter wille van de concurrentie had de J
directie van Cinq Sept dan ook voor
de eerste keer een echt poporkest aan
getrokken, Les Storm. Maar nadat zij
gemerkt had, dat enkele slimmeriken
via de nooduitgangen zonder betaling
waren binnengeslopen, gaf zij opdracht
om deze nooduitgangen af te sluiten en
desnoods te barricaderen.
Voor degenen die er niet in slaagden
in de eerste minuten naar buiten te ko
men, bestond er geen enkele kans meer
op redding. Degenen die de deur be
reikten, werden vaak verbrand door de
smeltende kunstharsen, die van het
plafond drupten of door hun eigen ny-
lon-kleding.
„Het brandde als een lucifersdoosje",
zei een brandweerman later.
Wat zich daar binnen heeft afge
speeld, zal nooit iemand te weten ko
men, het gaat elk voorstellingsvermo
gen te boven. Maar het moet sterk ge
leken hebben op het visioen, dat Dante
aanzette tot het schrijven van zijn In
ferno de Hel.
Alles ging razendsnel in zijn werk. In
vier minuten was alles afgelopen. Tien
minuten na het begin was binnen al
leen nog het geluid van de vlammen te
horen.
Een jongen die vlak voor de brand
even naar buiten was gegaan om een
luchtje te scheppen, omdat hij het bin
nen te warm vond, gaf het eerste
alarm. Hij hield een automobilist aan
op de weg, die hem naar Sint Laurent
bracht.
In het op 40 km van Grenoble
gelegen stadje Saint Laurent-du-
Pont zijn in de vroege ochtend van
zondag, 148 meest omstreeks 20-jarige
danslustigen omgekomen, nadat brand
was uitgebroken in een dansgelegen
heid. Brandweerlieden zijn geruime
tijd bezig geweest om de slachtoffers
te bergen.
werden zware beschuldigingen van na
latigheid gedaan door hysterische ou
ders en tevens werd de verklaring ge
hoord van een van de leden van het
keukenpersoneel, dat de deuren ge
opend hadden kunnen worden van bin
nen in de zaal, maar dat de jongelui in
paniek waren geraakt.
De reddingsploegen die de deuren
van de „club cinq sept" openbraken
vonden stapels lijken, op sommige
plaatsen twee meter boog, bij ie uit-
JAOgen. -
Het vu u*-arak uit om 1.45 uur in de
"ochtend terwijl er nog ongeveer 150
mensen in de dancing waren die even
buiten St. Laurent-du-du Pont is gele
gen, een stadje van 4000 inwoners, on
geveer 40 kilometer ten noordwesten
van Grenoble.
Slechts een van de drie directeuren
heeft de ramp overleefd. De twee ande
ren zijn in de vlammen omgekomen. De
meeste slachtoffers waren tussen 17 en
21 jaar.
Volgens de politie viel een aantal
mensen flauw toen zij achter de nood
uitgangen de twee meter hoge srapels
verkoolde lijken zagen.
Twaalf uur nadat de vlammen waren
gedoofd, waren nog slechts vier slacht
offers geïdentificeerd.
St. Laurent bevond zich zondag een
menigte huilende ouders en andere ver
wanten die trachtten zekerheid te krij
gen omtrent het lot van hun familiele
den.
Premier Chaban-Delmas heeft Jac
ques Baumel, staatssecretaris van het
bureau van de premier, naar St. Lau
rent-du-Pont gezonden om, de regering
te vertegenwoordigen.
Het was de grootste brandramp in
Frankrijk sedert bijna 50 jaar. In 1921
kwamen in Parijs 150 mensen om het
leven, bij de brand in het magazijn
„Printemps" en twee jaar later 103 toen
de „Opera Comique" in vlammen op
ging.
GRONINGEN In het Academisch
Ziekenhuis te Groningen is zaterdag
een 29-jarige vrouw uit Havelte aan
zware verwondingen overleden. Zij had
deze bij de brand in het paviljoen
Groot Bronswijk in Wagenborgen opge
lopen. De vrouw is het zestiende slacht
offer.
De kop van de stoet van vier- tot
tot vijfhonderd Zuidmolukse jon
geren en leden van de organiserende
actiegroep ,,De Vrijheids school" tij
dens hun demonstratieve tocht door
Amsterdam.
WATERINGEN De acht postzak
ken. die vrijdag in Wateringen uit een
vrachtauto zijn gestolen door drie over
vallers, bevatten circa anderhalf mil
joen gulden aan geld en ongeveer een
half miljoen gulden aan sieraden en
andere geldswaardige zaken, naar nu is
gebleken.
Het onderzoek verloopt uiterst moei
zaam. De behandeling van postzaken
loopt namelijk over vele schakels en
zowel bij het betrokken particuliere
expeditiebedrijf als bij de uitgebreide
staf van beambten en helpers van dit
PTT-cxpeditiekantoor in het Laak
kwartier in Den Haag kunnen zowel
tipgevers als daders worden gezocht.
Ook kan een losse opmerking ergens in
de onderwereld terechtgekomen zijn.
Vijftien rechercheurs van de rijkspoli
tie en de postale recherche nemen aan
de nasporingen deel.
In overleg met de rijkspolitie heeft
de Amrobank via een expertisebureau
te Amsterdam een „hoge beloning" uit
geloofd voor aanwijzingen die leiden
tot opsporing en terugverkrijging van
bankbiljetten, die zijn „verloren ge
gaan" bij de roofoverval.
AMSTERDAM Renault heeft zijn
autoprijzen gisteren verhoogd met 3 tot
5,5 procent. Op 1 januari komt daar de
algemene verhoging van autoprijzen
met 2,3 procent nog bovenop.
„Deze eerste prijsstijging werd nodig
door de stijging van de kosten van ma
terialen, grondstoffen en arbeidsloon
bij het concern", aldus de heer C. Vos
hol van Renault-Nederland.
„Op 1 januari is het de verhoging
van BTW en bijzondere verbruiksbelas
ting".
De andere omgekomenen zijn twee
persfotografen en de plaatsvervangend
directeur van de Pakistaanse inlichtin
gendienst. Er zijn acht gewonden onder
wie de Poolse ambassadeur, Alojzy
Bartoszek en de consul in Karatsji W.
Duda.
President Spychalski had een drie
daags officieel bezoek aan Pakistan
beëindigd en zou nog een dag in dat
land blijven. Hij keerde nu naar War
schau terug, met het stoffelijk over
schot van onderminister Wolniak.
Uit Rawalpindi, waar hij besprekin
gen had gevoerd met Spychalski, be
tuigde president Jahya Chan zijn diepe
spijt.
Onderminister Wolniak was 48 jaar.
Hij was twee jaar onderminister van
Buitenlandse Zaken en voordien onder
meer ambassadeur in Birma, Cambodja
en Canada.
M)
AMSTERDAM Aan de Keizers
gracht in Amsterdam heeft de politie
zaterdagmiddag een kraakpand on
truimd. Uit het gebouw, waarin vroeger
een korsettenfabriek was gevestigd,
werden 32 buitenlanders en een Neder
lander gehaald en overgebracht naar
het Hoofdbureau van Politie.
Onder hen bevonden zich tien Fran
sen, acht Duitsers, vijf Amerikanen,
drie Portugezen en drie Italianen.
Twintig van hen werden later weer
heengezonden. De overige dertien, die
onvoldoende middelen van bestaan
hadden, werden ter beschikking van de
vreemdelingendienst gesteld.
Het kraakpand is zondagavond op
nieuw ontruimd. Dit gebeurde op ver
zoek van de brandweer, die njoest uit
drukken om een brandje in het gebouw
te blussen. Er bleken zich weer 16 bui
tenlanders te hebben genesteld. Zes van
hen werden aan de vreemdelingen
dienst overgedragen, de overigen zijn
na verhoor heengezonden.
Er zijn nog geen maatregelen geno
men om het enorme pand, dat tot de
Prinsengracht doorloopt, af te sluiten.
Volgens de politie toont de aanne
mingsmaatschappij, die eigenaar van
het vermoedelijk voor de sloop bestem
de pand is, weinig belangstelling.
AMSTERDAM Vier tot vijfhon
derd Zuidmolukse jongeren hebben za
terdagmiddag een demonstratieve tocht
door Amsterdam gehouden om hun ei
sen van zelfbeschikking kracht bij te
zetten en te protesteren tegen het op
treden van de politie in het woonoord
IJsgeloord.
De demonstratie had een betrekkelijk
rustig verloop, tot de betogers bij het
Hoofdbureau van Politie in de Marnix-
straat kwamen. Daar wekten vijf voor
de hoofdingang staande overvalwagens
met politiemannen de woede op van
een groep radicalen onder de demon
stranten. Terwijl zij onder geschreeuw
„Sieg Heil" naar de politiewagens op
drongen, werd er met stenen en fiets
bellen 'gegooid.
Toen de wagens door de Moiukkers
kordon dreigden te worden, kregen de
politiemannen bevel uit te stappen en
een beschermend cordon te vormen.
Slechts dank zij het optreden van de
eigen orde-dienst van de demonstran
ten, bleef een botsing met de politie uit,
de meer gematigde Moiukkers vormden
hand in hand een ketting. Soms met
gebruik van de vuisten, weerhielden zij
hun agressieve landgenoten van een
aanval op de tientallen met helm,
schild en wapenstok uitgeruste politie
mannen.
Na enige tijd wist men de verhitte
gemoederen te sussen en kwamen de
opstandigen weer in het hen Zij wer
den door hun mede-demonstranten
langs het politiebureau gedreven, ter
wijl direct achter hem de politie zorgde
voor een verdere afgrendeling van het
gebouw.
De politie heeft een gebaarde jonge
man, Feroze Abdullah, in hechtenis ge
nomen. Hij wordt ondervraagd over de
toedracht van het ongeluk.
De chauffeur zou hebben gemeend
dat hij de Poolse president Marian
Spychalski had gedood, die kort tevo
ren op het vliegveld van Karatsji was
aangekomen aan het slot van een vijf
daagse reis door Pakistan. De bestelwa
gen reed recht op het gezelschap in dat
Spychalski verwelkomde. De president
werd op enkele centimeters gemist.
Een ooggetuige verklaarde verklaarde
dat na het ongeluk de chauffeur van de
bestelwagen schreeuwde: „Ik heb mijn
missie volbracht. Weg met het commu
nisme". De man werd overmeesterd,
maar bleef roepen tot de politie hem de
mond snoerde.
Volgens de ooggetuige was er duide
lijk de opzet president Spychalski te
doden. De Pakistaanse politie heeft in
een eerste verklaring gesproken van
een tragisch ongeluk, dat een gevolg
zou zijn van het weigeren van de rem
men van de bestelwagen.
De omgekomen minister Wolniak was
getrouwd. Hij had twee kinderen. Wes
terse waarnemers beschouwden hem
als een man, die snel belangrijker werd
in de Poolse regering. Twee jaar gele
den was hij onderminister van buiten
landse zaken geworden.
LEERDAM De Leerdamse politie
heeft zaterdagavond de 36-jarige Zuid
molukker J. M. aangehouden in ver
band met de schietpartij, die in de
nacht van vrijdag op zaterdag in Leer
dam heeft plaatsgevonden. Daarbij
werd de 37-jarige Turkse arbeider S.
Elmaci gewond.
De Zuidmolukker droeg tijdens de
schietpartij een baard, maar had deze
korte tijd later afgeschoren. Zijn rode
pet met opvallende kwast was hij ech
ter blijven dragen. Toen hij zaterdag
avond per trein in Leerdam terugkeer
de, werd hij gepakt. Hij heeft bekend.
Het pistool werd onder de vloer van de
schuur bij zijn woning gevonden. M.
woont buiten de Zuidmolukse woon
wijk van Leerdam.
In de Zuidmolukse woonwijk is
voorts de 47-jarige D. M. P. aangehou
den. Hij wordt ervan verdacht de hand
te hebben gehad in tal van strafbare
zaken, terwijl hij ook een aandeel ge
had zou hebben in de ongeregeldheden
die in de nacht van 3 op 4 oktober
leidden tot het in de benen schieten
van twee Zuidmolukse jongeren.
In zijn woning werden een pistoolmi
trailleur en enkele dolken gevonden.
HALSTEREN Het echtpaar NIJ«
uit Halsteren (NB) is aan de dood ont
snapt toen vanmorgen om vier uur een
vrachtwagen met aanhanger van een
expeditiebedrijf uit Bergen op Zoom
waarschijnlijk door een slip hun wo
ning aan de Halsterseweg binnenreed.
Het slapende echtpaar stortte met
bed en al naar beneden en werd onder
het dak bedolven. Een omwonende zag
kans hen direct onder het puin van
daan te halen.
De beide echtparen kwamen met de
schrik vrij.
De chauffeur van de vrachtwagen
liep een gebroken been op.
Weersverwachting van het KNMI tot
dinsdagavond:
Veel bewolking met plaatseiyk wat
regen en weinig verandering in tempe
ratuur. Matige tot krachtige zuidweate-
lüke wind.
