Luns praat in Finland
over een Europese
veiligheidsconferentie
ONTVOERDE
GENERAAL
ONTSNAPT
NIXON EN AGNEW
WOEDEND OVER
E1ERG OOIERS
stichten een
nieuwe partij
Prins Bernhard opent wereldreiscongres
Inkomsten uit toerisme zijn voor veel landen
belangrijk onderdeel van betalingsbalans
Prof. Steenkamp (KVP): „Er zijn verschillen
JOVD: Wij
moeten met
CPN praten Oud-AR-radicalen In,lonesii: zet
Amsterdamse
politie zoekt
chauffeur van
vraehtauto
86 generaals
op pensioen
Sf
Moeder en kind
verongelukt
Oostdnitse spjon
eerder vrij
joorwegramp
in Z.-Afrika
VERSCHILLEN
AKKOORD
De bankoverval
Tarzan deed liet
te echt
Een van de 82 persoonlijkheden
van British Leyland.
De eigenzinnigste auto-industrie
van Europa.
I
FUNCTIE
SOCIALE ASPECTEN
BASIS
Nederlanders mogen
Turkije weer uit
1
MAANDAG 2 NOVEMBER 1970
Geertsema (VVD) hoopt
op stembusakkoord
AMSTERDAM Onder enorme be
langstelling signeerde Hildegard Knef
Mondagmiddag voor vele gegadigden
in de RAl-boekenmarkt exemplaren
van haar boek ,,Een gegeven paard".
Eerst blanken redden
JOHANNESBURG Dertien mensen
zijn zaterdagochtend om het leven ge
komen door een botsing tussen twee
volle forensentreinen in Soweto in de
buurt van Johannesburg. 130 passagiers
liepen verwondingen op.
Het ongeluk gebeurde nabij een sta
tion op ongeveer vijftien km afstand
van" Johannesburg. Een trein met arbei
ders, die voor hun werk op weg waren
naar Johannesburg reed achterop een
andere. Beide treinen waren vol Ban
toes en kleurlingen, zoals dagelijks het
geval is in piekuren. Tussen Johannes
burg en Soweto, waar 600.000 Bantoes
gedwongen wonen, rijden iedere dag
220 treinen die rond 213.000 passagiers
vervoeren. Zij zijn altijd overvol. Op
dit traject zijn meermalen ongelukken
voorgekomen.
Een woedende menigte Bantoes wierp
■tenen naar ambulance-personeel dat
eerst de blanke bestuurder van een der
treinen uit zijn cabine trachtte te be
vrijden. De spoorwegpolitie moest hulp
inroepen om de menigte in bedwang te
houden. Bijlen en andere wapens, die
sommige Bantoes bij zich hadden, wer
den in beslag genomen
Tussen de ravage staken rijtuigen vol
passagiers in de lucht.
De zwaarbewapende politie, uitgerust
met honden, had moeite de toegelopen
Bantoes, naar schatting 3.000. op een
afstand te houden. De mensen scholden
de politie en spoorwegbeambten uit en
riepen: „Waarom gebeurt dit altijd met
Bantoe-treinen?" en „waarom geen
trein met blanken. Wij hebben er ge
noeg van dat onze mensen omkomen".
De Nederlandse minister van ont
wikkelingshulp J. B. Udink is zondag in
Nairobi aangekomen voor een bezoek
van vijf dagen voor besprekingen met
de Keniase regering.
c
HOOFDDORP In hoofddorp zijn
zondagmiddag de 38-jarige mevrouw A.
M. Verhulst-Ratakhak en haar vijfjarig
dochtertje Silvia bij een verkeersongeluk
om het leven gekomen.
Nadat zij een autobus waren uitga-
stapt en achter de bus de weg wilde»
oversteken, werden zij door een tege
moetkomende personenauto aangereden.
De 24-jarige Th. Driessen uit het
Limburgse Tienray is zondagnacht do
delijk verongelukt, terwijl de Klooster
straat even buiten de bebouwde kom
van Tienray, werd hij terwijl, hij naast
zijn fiets liep door een achteropkomen
de auto gegrepen.
LUNTEREN De fractieleider van de VVD in de Tweede Kamer, mr. Geert
sema, meent dat de kan.sen op een stembusakkoord met de drie confessionele
partijen sterk gestegen zijn. Enkele belangrijke verschillen tussen de verkie/ings-
programs zullen volgens hem vervallen wanneer het program van de VVD door
«amendering is gewijzigd.
In een debat met prof. Steenkamp, opsteller van het program van de KVP, zei
mr. Geertsema zaterdagavond in I.unteren dat zijn partij zich waarschijnlijk ook
zal uitspreken voor stjjging van de belastingdruk met een half procent per jaar en
voor verhoging van de successierechten in de zijlijn.
Ook op het punt van defensie is
overeenstemming mogelijk, aldus de li
berale fractieleider.
Prof. Steenkamp was het daar niet
mee eens. „Er moet ons eerst maar eens
worden aangetoond wat er allemaal
aan mankeert bij de defensie voordat
wij de uitgaven drastisch willen verho
gen", zei hij. De heer Steenkamp dach^
aan een staatscommissie die vraagstuk
ken als de integratie van de lucht
macht, nucleaire bewapening, horizon
tale of verticale indeling van de krijgs
macht moet bestuderen.
Prof. Steen kamp somde negen punten
van verschil op tussen de voorlopige
programs van KVP en WD. Een greep:
abortus; de staatkundige vernieuwing
(waar de VVD volgens hem ten onrech
te niets aan wil doen), de wet op de
fusies (de VVD wil alleen maar een fu
siecode), defensie en de inflatiecorrectie
(de VVD wil een automatische correctie
van loon- en inkomstenbelasting, de
KVP vindt dat deze zaak elk jaar op
nieuw moet worden bekeken).
Ook de inkomens- en vermogenspol i-
tiek van de liberalen vond de hoogle
raar „aan de magere kant". Volgens
prof. Steenkamp moet de overheid ook
invloed hebben op de honoraria van
bepaalde groepen, zoals artsen.
De heer Steenkamp liet zich hij
sprak op het congres van de liberale
jongerenorganisatie JOVD niet ver
leiden tot een keus voor samenwerking
volgend jaar.
„Het gaat niet alleen om program
ma's en personen, maar vooral ook om
de mentaliteit", zei hij. „Het gaat erom
of je een regering wilt die aanpassend
en corrigerend is, of een regering die
creatief ingrijpt".
Ook bij de PvdA constateerde prof.
Steenikamp negen verschilpunten,
waaronder de rechtstreeks gekozen
burgemeester en commissaris, de socia
le verzekeringen (die moeten volgens
de KVP uil de preinies komen en niet,
zoals de PvdA wil. uit de algemene
rijkskas), en de overheidsdeelneming in
bedrijven (de KW prefereert subsi
dies)".
Mr. Geertsema, die uitvoerig inging
op zaken waarover KVP en VVD gelijk
denken, zei de hoop op een confessio
neel-liberaal stembusakkoord nog niet
te hebben opgegeven en er zelfs „een
beetje" op te rekenen.
Spreken KVP, ARP en CHU zich
vóór de verkiezingen noch voor de
VVD noch voor de PvdA uit, dan houdt
hij rekening met een confessioneel
minderheidskabinet.
Volgens prof. Steenkamp zullen de
drie partijen rond Kerstmis hun visite
kaartje presenteren aan „alle construc
tieve partijen". Hij vond het noodzake-
Mr. M. Geertsema.
lijk dat de drie omstreeks maart zeggen
met wie ze willen samenwerken. Mr.
Geertsema meende dat de onderhande
lingen moeten gaan over de grote lijnen
voor de kabinetsperiode 1971-1975.
QUITO Generaal Cesar Rohon
Sandoval (40) de bevelhebber >an de
luchtmacht van Ecuador, die zondag
middag bij een luchtmachtbasis werd
aangetroffen, nadat hij vijf dagen eer
der was ontvoerd, heeft tegenover een
verslaggever van een radiostation in
Quito verklaard, dat hij erin was ge
slaagd te ontsnappen door de aandacht
van zijn bewakers af te leiden.
Hij was door zijn ontvoerders opge
sloten in een zolderkamer van een huis
in het stadje Nono Mindo ongeveer vij
fenvijftig kilometer ten noordwesten
van Quito. De generaal had zich ver
volgens in de bossen schuilgehouden en
was er uiteindelijk in geslaagd een lift
te krijgen van een vrachtwagenchauf
feur, die hem in een van de voorsteden
van Quito afzette. Vandaar had hij de
bus naar de basis genomen.
Hetzelfde radiostation meldde ook dat
zondag een militaire vrachtwagen was
vertrokken naar de streek waar de ge
neraal zou zijn vastgehouden. De
varchtauto was een uur later terugge
komen met enkele personen die betrok
ken zouden-zijn geweest bij de ontvoe
ring. De militaire arts, die de generaal
direct na de aankomst had onderzocht
verklaarde dat hij in goede gezondheid
verkeerde en slechts enkele builen op
zijn hoofd had. Zondagmiddag werd de
generaal bezocht door president Jo-
sé-Maria Velazco Ibarra en een aantal
ministers.
Alfonso Riano. een lid van de opposi
tie in het Columbiaanse congres dat za
terdag werd ontvoerd, is zondag weer
in zijn woning in Bogota teruggekeerd.
Riano, een volgeling van oud dictator
Gustavo Rojas Pinilla. verklaarde, dat
hij door agenten van de regering was
ontvoerd. Men zou hebben willen belet
ten dat hij in het Congres onregelma
tigheden bij het 'staatsoliemonopolie
aan het licht zou hebben gebracht.
Riano zou zijn vrijgelaten, nadat hij
de agenten had overtuigd dat hij zijn
beschuldigingen aan het adres van het
oliemonopolie niet naar voren zou
brengen.
Hij wil dit niettemin nu morgen als-
nQg doen.
ANAHEIM (California) Presi
dent Nixon heeft verklaard, dat het
tijd wordt een lijn te trekken tegen
de gewelddadige demonstranten, die
te San José in ('alifornië stenen en
flessen naar hem en zijn gevolg
wierpen.
In een toespraak tot een republi
keinse vergadering te Anaheim deed
Nixon een beroep op de kiezers om
die kandidaten af te wijzen die Het
geweld verontschuldigen of zich
daar niet tegen uitspreken.
De president zei zijn luisteraars de
verzekering te kunnen geven, dat de
republikeinse kandidaten voor de
verkiezingen van aanstaande dins
dag zich niet hebben schuldig ge
maakt aan geweld en misdaad of
aan een toegeeflijke houding ten op
zichte van geweld en misdaad.
Spiro T Agnew, vice-president
der Verenigde Staten, heefi vrijdag
te- Chicago de mensen, die stenen
naar president Nixon gooien, „het
afval van de natie" genoemd. Deze
mensen, zei hij, moeten uit de maat
schappij worden verwijderd door
het kiezen van kandidaten, die voor
wet en orde zijn.
„Ja, ik zeg, scheidt ze van de rest
van onze maatsohappij", zei Agnew
tegen 6000 juichende republikeinen
in Illinois alvorens naar Chicago te
vliegen. „Haal ze uit ons haar", al
dus Agnew.
A President Nixon verzekerde za
terdag zijn toehoorders in
Phoenix dat het politieke geweld
wordt aangemoedigd door een con-
cessiepolitiek jegens bandieten en
straatschendersZoals bekend werd
Nixon in San José onthaald op
eieren- en stenen twee dagen te
voren
In Belleville in Illinois zei Agnew
dat demonstranten van het soort dat
Nixon in San José met eieren en
stenen bekogelde „misbaksels" zijn,
„die de vooruitgang tegenhouden".
Agnew zei, dat zij uit de maat
sohappij verwijderd dienden be wor
den op dezelfde humane wijze,
„waarop wij andere misbaksels, $lie
de vooruitgang tegenhouden, verwij
deren".
„Hoe doen wij dat?", vroeg hij,
„wij doen het op 3 november via de
stembus door ons op een klinkende
en overweldigende wijze uit te spre
ken voor die kandidaten die streng
de hand willen houden aan wet en
orde, die voor andere sterke kandi
daten zijn, die krachtige universitai
re besturen willen, die dit schande
lijke gedragspatroon niet toelaten".
Agnew las een persverslag van
het incident voor en verklaarde dat
het de ernstigste aanval op ee presi
dent was sinds de moordaanslag op
president John F. Kennedy in 1963.
LUNTEREN De Jongerenorga
nisatie voor Vrijheid en Democratie
(JOVD) acht de weigering van de
VVD om aan forums deel te nemen
waaraan ook de CON deelneemt, een
onduldbare vorm van discriminatie,
die in strijd is niet de liberale prin
cipes.
Bovendien wijst deze houding op
een gebrek aan zelfvertrouwen van
de VVD tegenover de CPN. De
JOVD zou het verstandiger vinden
als de WD, indien nodig, zou probe
ren communistische argumenten en
standpunten te ondermijnen en met
liberale argumenten van de tafel te
vegen.
De jongerenorganisatie meent dat
de VVD zo snel mogelijk deze hou
ding moet herzien en de CPN in het
vervolg in forums tegemoet moet
treden.
Een resolutie van deze strekking
is met bijna algemene stemmen aan
genomen op een congres, dat de
JOVD dit weekeinde in Lunteren
heeft gehouden.
SCHIPHOL Overleg over de nu al
enige jaren verlangde Europese veilig
heidsconferentie is het belangrijkste
agendapunt op het programma van mi
nister Luns. die zondagmiddag van
Schiphol naar Finland is vertrokken
om daar het eerste officiële bezoekte
gaan afleggen dat een Nederlandse mi
nister van buitenlandse zaken ooit aan
Finland heeft gebracht.
Hij noemde het bij zijn vertrek een
gelukkige omstandigheid, dat de som
bere voorspellingen en de pessimisti
sche kijk op de Europese situatie die de
laatste weken waren ontstaan als ge
volg van het uitblijven van enige con
cessies over Berlijn, nodig om kanselier
Brandt in staat te stellen het Duits-
Russische verdrag te laten ratificeren,
thans hebben plaats gemaakt voor een
zeker optimisme, gezien de zeer positie
ve verklaringen die de ministers Scheel
en Gromyko hebben afgelegd na hun
ontmoeting in West-Duitsland.
Ook de Nederlandse regering heeft
steeds aan de Sovjet-regering verklaard
dat indien Rusland zoveel prijs stelt op
ratificatie, de gelegenheid moet worden
geschapen tot verbetering van de situa-
tiecn Berlijn en het ziet er thans naar
uit, dat dit, hoewel laat, toch staat te
gebeuren.
Deze ontwikkeling betekent volgens
de minister een verhoging van de kan
sen voor een Europese veiligheidsconfe
rentie en op grond daarvan kon hij dus
een zeker optimisme tot uiting bfengen.
MÜNCHEN De Westduitse miljo
nair Hans-Heinz Porst. die wegens
spionage voor QosrtDuitsland in Lands
berg in Beieren gevangen zat, Is zater
dag in vrijheid gesteld. Hij heeft de helft
van de 33 maanden gevangenisstraf
waartoe hij veroordeeld was, uitgezeten.
Hij was ervan beschuldigd gedurende
14 jaar voor de inlichtingendienst van
Oost-Berlijn te hebben gewerkt. Hij
werd vrijgelaten op grond van een
nieuwe wet, die mogelijk maakt, dat be
paalde categorieën gevangenen die zich
goed gedragen, slechts de helft van hun
straf uitzitten. Hij zal een bedrag van
50.000 mark moeten schenken aan een
bond voor bijstand aan gevangenen
Porstt die een postorderbedrijf heeft,
verklaarde bij zijn vrijlating, ex-gevan
genen voor zijn bedrijf te hebben ge
worven. Hij heeft zich gedurende zijn
detentie actief met gevangenen bezig
gehouden.
AMSTERDAM In Amsterdam is
zaterdag tijdens een vergadering van
tegen de zestig mensen, de Evangeli
sche Solidariteitspartij opgericht.
De nieuwe partij wordt voorlopig ge
leid door voormalige AR-radicalen.
Voorzitter is de heer W. B. Herstel; po
litiek leider drs. J. P. Feddema.
Het voorlopige partijprogramma be
vat vier prioriteiten: democratisering
van het bedrijfsleven, een vredespoli
tiek die niet op afschrikking en „blok
ken" is gegrond solidariteit met minder
bevoorrechte landen en met de minder
bevoorrechte groepen in het eigen land.
Jongeren en Radicalen uit de KVP
zullen morgen een gemeenschappelijk
tactiek uitstippelen voor de partijraacl
die het komende weekeinde in Den
Haag wordt gehouden. Zij zijn ongerust
dat het progressieve program-Steen
kamp dan zal worden afgezwakt.
Het urgentieprogram van ARP, KVP
en CHU is bij jongeren en Radicalen
slecht gevallen. De KVPJG wil dat de
KVP samenwerking met de PvdA ver
kiest boven die met de 'VVD.
De top van de Politieke Partij Radi
calen heeft dit weekeinde in Zwolle de
kandidaten aanbevolen voor het lijst
trekkerschap van de PPR. Voor de eer
ste plaatsen op de lijsten in alle kies
kringen werden zogenaamde kernkan-
De zaterdagmiddag in het gebouw
der Koninklijke Nederlandse Vereni
ging voor Luchtvaart gehouden nationa
le vl iegtuigherkenningskampioenschap-
pen zijn gewonnen door de 29-jarige ju
ridisch adviseur G. A. de Herder uit
Gouda.
Het ging erom. fabriek, type en ver
sie te noemen van 35 toestellen, waar
van telkens plm. 2 seconden lang een
afbeelding werd geprojecteerd.
didaten aangewezen, van wie de vol
gorde kan wisselen.
Deze vijf zijn: de Tweede-Kamerle
den mej. Kessel en drs. Aarden, de
vroeger AR-Radicaal dr. B. de Gaay-
Fortman nu nog in Zambia Het
Tweede-Kamerlid drs. Janssen en
oud-voorzitter mr. Jurgens.
AMSTERDAM De Amsterdamse
politie zoekt naar de chauffeur van een
vrachtwagen die volgens een getuige-
verklaring vrijdagmiddag omstreeks vijf
uur op de Johan Huizingalaan in Am
sterdam-West bijna in botsing kwam
met een g»ijze Citroën-Ami Break.
Met deze wagen, gekentekend 38.10 AJ
namen de drie mannen die even tevoren
een roofoverval op het bijkantoor van
de Alg. Bank Nederland in de Johan
Huizinga hadden gepleegd, de vlucht
De bestuurder wordt verzocht zich in
verbinding te stellen met de recherche
van het buseau Lodewijk van Deyssel-
straat.
Hoewel politie stad en land heeft
afgezocht is de vluchtauto nog niet ge
vonden.
DJAKARTA - In Indonesië zijn zon
dag 86 generaals van alle legei onder
delen met pensioen gegaan. Zij blijven
nog wel nog twee jaar reserve-officier
en een aantal van hen behoudt Invloed
rijke politieke functies.
Tot de grootscheepse pensionering
was begin oktober besloten om de leger
leiding te verjongen en de sterkte van
de strijdkrachten te verminderen. De ge
pensioneerden varieerden in rang van
luitenant-generaal tot brigade-generaal.
De regering heeft eerder aangekon
digd dat het 400.000 man sterke leger
tegen 1973 met 50.000 zal zijn vermin
derd. Dit is een van de bezuinigings
maatregelen van het vijfjarenplan.
De sterkte van luchtmacht en marine
is al gehalveerd.
RAINBOW SPRINGS De Znid-
slavische acteur Steve Hukes en de
Deense actrice Kriste Svanholm zijn
zaterdag ernstig gewond geraakt,
toen men in de bossen van Florida
bezig was opnamen voor een Tarzan-
film te maken.
Tarzan lag vastgebonden op een
offerblok, het meisje was aan een
boom geketend. Om het allemaal zo
realistisch mogelijk te maken, zou
men het offerblok in brand steken,
waarbij voorzorgsmaatregelen waren
genomen dat de filmspelers zich tij
dig in veiligheid konden stellen.
Hoe het nou allemaal kwam weet
men nog niet, doch opeens ontplofte
het blik met benzine, waarmee men
het hout had willen besprenkelen.
Steve Hukes en zijn medespeelster
liepen ernstige brandwonden op over
het gehele lichaam. Vier andere leden
van de filmploeg werden eveneens
gewond.
ADVERTENTIE
De Jaauar XJ6. Wie meent dat geld niet gelukkig maakt zou dezer dagen eens moeten
binnenstappen in wat wij noemen „the private world of tne Jaauar XJ6". Bij de prijs
mDegrepende technische kr.ow-how die British Leyland h al z'n auto's stopt - van
Jaguar tot Hover, van Triumph tot MG.
BRITISH
►rtfet» leyfend l
Oouda
Aeedn-JtOue'-TtfampfcAeyfend-Ma'Moms-Pover
AMSTERDAM Prins Bernhard
heeft vanmorgen in het RAI-Congres-
centrum te Amsterdam het 40ste con
gres geopend van de „American Society
of Travel Agents", de in 1931 opgerich
te vakorganisatie, oorspronkelijk uit
sluitend bedoeld voor beroepsagenten
in de Verenigde Staten, maar nadien
uitgegroeid tot een organisatie met
10.000 leden, verdeeld over rond 100
landen.
In zijn openingstoespraak heeft de
prins dena-oorlogse ontwikkeling van
het toerisme geschetst en gewezen op
de ieder jaar groter worden vreedzame
migratie van miljoenen mensen: een
explosieve ontwikkeling, waaraan de
toegenomen welvaart enerzijds en an
derzijds het steeds gemakkelijker ge
worden transport debet zijn.
De prins belichtte de functie, die de
reiswereld in dit patroon heeft gekre
gen. Volgens de prins moet ook het
economisch belang van toerisme niet
worden onderschat: in vele landen zijn
de inkomsten uit het toerisme een be
langrijk onderdeel van de betalingsba
lans.
In veel gevallen nemen de inkomsten
uit het toerisme meer in omvang toe
dan die uit export van goederen of an
derszins. Ook wees de prins op het toe
risme uit het oogpunt van werkgele
genheid.
Ook zijn de ontwikkelingslanden een
rol gaan spelen bij het toenemen van
het toerisme. In deze landen is in het
verleden dikwijls te vaak economische
ontwikkeling gezocht op het terrein van
industrialisatie en landbouw en werd
onvoldoende, aandacht besteed aan de
mogelijkheden, die het toerisme kan
spelen in de verlangde economische
groei.
Prins Bernhard sprak ook over de so
ciale en culturele aspecten van het toe
risme en nam vervolgens de toekomst
ervan onder de loep, daarbij wijzend op
mogelijke verkorting van werktijd, lan
gere vakanties, en de toenemende capa
citeit van vervoermiddelen, speciaal het
vliegtuig. Hij wees op het aandeel hiev -
in van de ontwikkelingslanden, die
wellicht financiële en technische hulp
nodig zullen hebben om tot bepaalde
plannen te komen.
De prins gewaagde verder van het
feit, dat de zeventiger jaren naar ver
wachting een ontwikkeling van mas-
sa-toerisme te zien zullen geven, waar
bij een groeiende noodzaak aanwezig
zal zijn om op het gebied van het toe
risme internationaal samen te werken.
De onlangs opgerichte organisatie
voor wereldtoerisme heeft voor een
dergelijke samenwerking en wat stevi
ger basis gelegd. Ook gewaagde de
prins van de noodzaak om ln de toe
komst om naast geografische versprei
ding te komen tot meer reisspreiding in
de tijd. Daarbij kan gedacht worden
aan de tweede vakantie of bevordering
van vakanties buiten het hoogseizoen,
bijv. door de ontwikkeling van het con-
gres-toerisme. Spreiding in tijd zou
grotere profijten kunnen opleveren
voor de toeristenindustrie, meende hij.
HILVERSUM Tweeënveertig Ne
derlandse reizigers, die een week lang
in Turkije hebben vastgezeten in ver
band met de cholera-epidemie, zijn zon
dagochtend in hun bus de grens met
Bulgarije gepasseerd. Het gezelschap is
nu via Bulgarije en Zuid-Slavië op weg
naar huis. Woensdag kunnen ze Neder
land bereiken.
