EEG bepaalt houding
tegenover Ver. Staten
ENORME HAUSSE
IN SCHEEPSBOUW
Van Duitse naar internationale onderneming
VERSNELDE SIEMENSGROEI IN NEDERLAND
nanciele
notities
SCHEEPST li DINGEN
De stad
en
dokter Moore
Austin-Morris
financieel in
wrote zorgen
Bouwbedrijf in
moeilijkheden
Stijging winst
VGravenhage
Architecten
bureau naar
Heidemij
Capital Food
thans eigenaar
Gerkens Cacao
NEDERLANDS
COMPUTER
SYSTEEM
VOOR SABENA
GEEN ECONOMISCHE OORLOGSVERKLARING
Japanse werven voeren boventoon
PILOOT STORM
TEKKO TAKS
SCHATTING
STRATEGIE
STIJGINGEN
Investeringen
Pagina 2
MAANDAG 9 NOVEMBER 1970
AGATHA VOUNC
„Ik heb nog nooit gehoord dat een
patiënt niet krijgt wat hij nodig
heeft". Dit' zei Barlow, terwijl hij zij
delings naar David keek. David haal
de licht zijn schouders op om aan te
geven dat hij neutraal was. „Maar
misschien moet hij kilometers reizen
en misschien zijn er financiële proble
men. Ik wil maar zeggen dat de parti
culieren en de liefdadige instellingen
goed werk gedaan hebben, maar dat
zij aan de rand van hun mogelijkhe
den zijn. De enige mogelijkheid om
nog verder uit te breiden is met steun
van de staat. En de staat neemt al
aanzienlijk deel. In de toekomst zal
dat nog toenemen. Dat bedoel ik met
dat elke dokter al een partner heeft
in de staat".
Barlow sprong op en wuifde met
zijn armen, toen stopte hij zijn han
den in zijn zakken als om zich te be
heersen. Emily stond bescheiden op
en verdween naar de keuken.
„Dat klinkt allemaal prachtig pro
gressief, maar verdomme nog aan toe,
geld betekent controle. Dat is altijd zo
geweest en zo zal het wel blijven. Als
het merendeel van het geld voor de
geneeskunde van de staat komt, dan
worden de doktoren een soort ambte
naren. Dat zei u, in feite. Maar u zei
er niet bij dat er dan een groep bu
reaucraten ontstaat die mij zal gaan
vertellen wat ik doen moet, en hoe ik
het moet doen. En daar houd ik niet
van en ik wil het niet ook. Ik werk
voor mijn patiënten".
„Een groot percentage van uw pa
tiënten zal u binnen tien jaar door
middel van een soort staatsverzeke
ring betalen. Dat is de loop der tijd,
dokter, die kunt u niet tegenhouden.
U o, dank u, mevrouw Barlow, dat
ziet er verukkelijk uit"
Witall keek naar het bord dat Emi
ly hem voorhield, en toen zij zich om
draaide, zag David dat zij naar May
knipoogde. Het verrukte hem. Maar
Whitall was nog niet uitgesproken en
als hij eenmaal op dreef was, duldde
hij geen tegenspraak, niet kon hem
tegenhouden, hij sprak zelfs met volle
mond. Hij gebaarde met zijn vork,
maakte prikkende bewegingen. Er
was iets in deze bewegingen dat Da
vid herkende. Dit moest een arme
jongen geweest zijn met een eenzame
droom om vooruit te komen in de we
reld. Hij had er hard voor gewerkt en
hij had veel bereikt, maar nog lang
niet alles waarop hij gehoopt had.
,,Dt gebeurt ook in de research,
dokter Barlow. De tijd is voorbij dat
de grootste medische ontdekkingen en
vorderingen gemaakt werden door
doktoren afzonderlijk, hoofdzakelijk
's avonds en 's nachts, na een volledi
ge dagtaak. Neem nou de Bunsense
brander en de uitvindingen van Lis
ter, Pasteur en heel wat anderen. Dit
is bijzonder lekker, mevrouw Barlow".
„Het is alleen maar stew".
„Heerlijk! Daarna werd het onder
zoek ingewikkelder en de uitrusting
kostbaarder, tot nu... Weet u niet,
dokter Barlow, dat dej staat nu vijfen
zeventig procent van de medische re
searchkosten betaalt?"
„Ik wist niet dat het zo veel was".
„Nou, dat is het". Hij propte een
aardappeltje in zijn mond en rolde
het zodanig door zijn mond dat David
moest denken aan een hamster die hij
eens in een kooi had gezien op de
pathologische afdeling. „En hebt u er
wel eens van gehoord dat de onder
zoekers gecontroleerd of gedirigeerd
worden?'r
„Daar kan ik geen antwoord op ge
ven. Ik weet het niet".
David zei: „Ik heb er geloof ik nooit
bij stil gestaan, het is belangwek
kend". En Emily zei: „Mijn man is
ouderwets en een uitgesproken indivi
dualist, meneer Whitall. U krijgt hem
er nooit onder".
De donkere rand van Emily's bril
deed de punt van haar neus en de
mooie welving van haar lippen beter
uitkomen. Het was in haar voordeel
dat zij tussenbeide was gekomen. Hij
nam zijn bord mee naar May en
vroeg of hij op de rand van het bed
mocht zitten. Hier, in de gedeeltelijk
afgeschoten ruimte met het telefoon
toestel en het vage licht, kon David
met May fluisteren.
„David is hij niet vreselijk?"
„Dat is zeker de eerste indruk. Ik
geloof niet dat de mensen het prettig
vinden als hij verschijnt, maar als je
de eerste indruk te boven bent, moet
je toegeven dat er veel voor hem te
zeggen valt".
„Ben je het met hem eens?"
„Hij heeft niet bijzonder veel ge
zegd, maar hij heeft nog wel gelijk,
ook al wekt hij Teds woede op. Het is
duidelijk genoeg dat hij een medisch
socialist is of hoe Ted het ook mag
noemen. Ik besef nu pas dat ik nog
niet genoeg over deze staatsbemoeie
nis heb nagedacht. Ik veronderstel dat
ik niet de enige ben. Ik geloof wel dat
de doctoren overal nu gaan beseffen
dat ze zich in een omwenteling bevin
den, maar misschein weten de mees
ten toch nog niet wat er aan de hand
is".
„Zijn de Barlows niet aardig? O, ik
hoop dat ze hier komen wonen".
Zij praatten over deze mogelijkheid
tot Emily de borden ging ophalen. Te
laat drong het tot David door, dat hij
had moeten helpen. Er volgde nog
een cake en toen Whitall zijn bordje
aanpakte, vroeg hij: „Hebt u dat ge
maakt, mevrouwtje?"
Emily antwoordde: „Waarom, ja".
Zij ging er verder niet op in en liep
naar de keuken, van waar even later
gerammel van borden klonk. Zij was
kennelijk de vaat aan het wassen.
Whitall schrapte zijn bordje schoon,
at de laatste kruimeltjes glazuur van
de cake op, en zette zijn bordje op de
grond. David stond op, raapte het van
de grond op en bracht het naar de
keuken.
Toen hij terugkwam bewees de eeu
wige pijp met het brandende lucifer
tje erboven weer, dat Whitall in een
gesprek gewikkeld was. „Wat ik...niet
begrijp... is..."
David mompelde: „Steek dat ding
aan!"
waarom zien jullie alle
maal niet in dat Moore's ziekenhuis
beslist niet kan blijven bestaan. Jullie
allemaal de hele stad zeis Timo
thy Stoner, de knapste kop denken
dat men kan kiezen tussen Moore's
ziekenhuis en geen ziekenhuis. Maar
dat is helemaal geen keus. Het zie
kenhuis van Moore is dood, dat is ge
schiedenis. Als iemand er morgen een
miljoen dollar in stopt, zou het nog
geschiedenis zijn, ofschoon het dan
wel nog een paar jaar zou blijven be
staan".
May zei verontwaardigd: „Waarom
moet het weg? Dat zou ik graag we
ten".
„Dat is de moderne tijd, dat zeg ik.
Bent u het met me eens, dokter Arm
strong?"
„Ik weet het niet. Ik geloof niet in
particuliere ziekenhuizen, ofschoon ik
moet toegeven dat er misschien goede
zijn, en het ziekenhuis van Moore,
hoe klein het ook is, is er een van. Ik
kan niet inzien dat een ziekenhuis
hier werkelijk nodig is, als er een ge
zondheidscentrum komt met goede
eerste-hulp".
wordt vervolgd)
4574. „Het is maar een zonderlinge verzameling van
muren en torens, vind ik. Zo op een afstand zou je
zeggen vervallen flatgebouwen", vond Arend. „Ja, de
stad ziet er zo somber, 'n beetje onheilspellend uit",
beaamde zijn verloofde. „Maar misschien komt dat door
het bijzondere licht van de zonsondergang. „O..., kijk nu
eens. Er stijgen allemaal vogels uit -de stad op. Grote
vogels, zoals de twee die wij daarstraks zagen overvlie
gen.. Ze komen hierheen!" Inderdaad, een vlucht van
48. „Orang-Pendeks zijn hier wel!" hield Terry hals
starrig vol, die zich weer een hele piet voelde nu Tekko
weer bij hem was. „Ik had er toch zeker zelf één te
pakken. Het was dat hij zich losrukte en ik kwam te
vallen, anders!" Verder ging de fantasie van Terry niet,
want plotseling klonk vlak achter hen een schot, ge
volgd door een angstschreeuw en het snel springen
van 'n groot lichaam door 't gras. „Orang-Pendeks heb
ben geen geweren!" fluisterde Tekko geschrokken tegen
Terry. „Dit moet dus wat anders zijn!" „Oh eh..„ Dat is
ongeveer een dozijn gevleugelde wezens zweefde op de
Aardlingen toe. „Ik hoop niet, dat die ons ook "vijandig
gezind zijn, want dan zullen we 't lastig krijgen", voor
spelde Piloot Storm. Toen stond hij stokstijf stil en
stamelde: „Grote Goedheid, Sandra., zie jij, wat ik zie?
Het zijn mensen! VLIEGENDE MENSEN!... Dus toch.
Die twee van daarstraks hebben versterking gehaald!
Hoe is 't mogelijk! Vliegende mensen!"
mijn geweer!" stamelde Terry, bereid om nu alles toe te
geven. „Ik heb het verloren!" Zonder een woord te zeg
gen knipte Tekko zijn zaklantaarn aan en liet de mach
tige stralenbundel in de richting vanwaar het schot
geklonken had. Een grote oerang-oetan, met een gezicht
alsof hij nog erger geschrokken was dan de beide vrien
den, klom juist in een boom. „Daar gaat je orang-Pen-
dek!" lachte Tekko. „Raap maar gauw je geweer op en
kom mee naar het kamp!"
En dat deed onze Terry toen maar.
o
BIRMINGHAM De ongeveer zes
tigduizend werknemers van de afdeling
Austin-Morris van British Leyland Mo
tor Corporation hebben te horen gekre
gen dat hun bedrijf in ernstige finan
ciële moeilijkheden verkeert. Presi
dent-directeur George Turnbull deelde
op een bijeenkomst van directie, be-
dryfleiders en voormannen mee dat de
maatschappij in het afgelopen boekjaar
twaalf miljoen pond sterling meer heeft
moeten uitgeven voor materialen en
negen miljoen pond meer aan lonen.
„Wij achten het met het oog op de
moeilijke financiële positie van Aus
tin-Morris van groot belang dat men er
op alle niveau's van de bedrijfsleiding
van op de hoogte is welke maatregelen
worden genomen om de efficiëntie van
het bedrijf te verbeteren", zo verklaar
de Tumbull. De verklaring is onderdeel
van de pogingen die de directie in het
werk stelt om de arbeidsverhoudingen
te verbeteren. Een vakbondsfunctiona
ris verklaarde later dat zijn bond niet
was gewaarschuwd dat de verklaring
van Tumbull op komst was. „Dit zou
kunnen uitgroeien tot een aanval op de
lonen en de werkgelegenheid", zo
meende hij.
LUXEMBURG De Europese ministerraad is het in grote trekken eens gewor
den over een positiebepaling van de E.E.G. ten aanzien van Amerikaans protec
tionisme dat dreigt te ontstaan als op 16 november in het Amerikaanse congres
de zogenaamde mills bill wordt aangenomen. Alhoewel deze positiebepaling niet
het karakter heeft van een economische oorlogsverklaring aan de Ver. Staten, legt
ze er toch wel duidelijk de nadruk op. dat de E.E.G. maatregelen moet nemen om
haar belangen te beschermen, voor zover die bedreigd worden en de Europese
commissie is dan ook door de raad gemachtigd om op de situatie te reageren.
Waaruit de commissiereactie moet .Dahrendorf. die onlangs in de Verenig-
bestaan is echter in het vage gebleven.
In het kort komt het door de ge
meenschap ingenomen standpunt erop
neer dat aanneming van de mills bill
een keerpunt betekent in de internatio
nale handelsbetrekkingen. De EEG acht
protectionistische maatregelen van een
groot land in strijd met de beginselen
van de internationale handel. Ze vreest
de Staten het klimaat heeft verkend.
Dahrendorf heeft er weinig twijfel over
laten bestaan dat de gemeenschap in
een delicate situatie gaat komen als de
Mills Bill inderdaad wordt aangeno
men.
Ook heeft hij duidelijk gemaakt dat
de EEG eigenlijk weinig meer kan
doen, omdat het Amerikaanse congres
bovendien dat er van Amerikaanse be- op 16 november de beruchte wet in be
schermende maatregelen een sneeuw- ihandeling neemt. Tegelijk echter heeft
baleffect zal uitgaan.
De gemeenschap meent verder, dat
hoe de toepassing van een eventueel
aangenomen Mills Bill ook zal uitval
len, toch een substantieel deel van haar
uitvoer naar de Ver. Staten daaronder
zal lijden. (Het nadeel dat de EEG zal
hebben, vooral wat betreft de textiel-
en schoenenexport naar de Ver. Staten,
is weieens becijferd op 3 1/2 tot 7 mil
jard gulden per jaar.)
De Europese ministerraad is van de
situatie op de hoogte gebracht door het
Duitse lid van de Europese commissie
Kleine vaart
Amyntas 5 vn Rotterdam nr Hamburg;
Breezand 3 vn Par nr Lapallice; Bre-
sam 5 100 m n Casablanca; Calchas pass
6 Gibraltar; Coccinelle 5 75 m zzw Kp
Finisterre; Draka pass 6 Sandhammern;
Imke 5 15 m w Hoek v. Holland; Phile-
tas 6 Messina; Schiehaven 6 vn Duin
kerken nr Casablanca.
Grote vaart:
Abida 5 Darwin; Achilles 5 60 nw vn
Flores; Acmaea 5 vn Fawley nr Pur-
fleet; Alkmaar 5 460 w vn Hawaii;
Amstelmolen 5 vn East London; Ares
5 880 zw vn Azoren; Aristoteles 5 Wil
lemstad; Atlantic Star 6 Antwerpen;
Bali 5 600 n vn Walvisbay; Banggai 6
Karachi; Bovenkerk 5 120 zw vn Oran-
jeriver; Capisteria 6 Ummsaid; Capulo-
nix 6 80 no vn Muscat; Chevron Amster
dam 5 180 z vn Puerto Rico; Cbevron
Naples 5 440 .mo vn St. Helena; Crania
5 vn Kingston nr RotterdamDallia
5 325 zzw vn Las Palmas; Diloma
6 775 n vn Wake Island; Dione 5 450
wzw vn Adelaide; Domburgh 5 vn Rot
terdam nr Harwich; Gaasterdyk 6 Rot
terdam; Ganymedes 5 Kingston; Geest
star 5 800 zw vn Azoren; Goeree 5 420
zw vn Bombay; Gulf Hansa 5 vn Bantry
nr Gulfhaven; Gulf Hollander 6 Lever
don; Hercules 5 B.ventura; Katelysia 6
Stockholm; Katsedyk 5 475 ono vn Ve
racruz; Kelletia 5 340 nnw vn Mona
Island; Kennemerland 5 Paranaqua;
Khasiella 5 vn Punta Cardon nr Stan-
low; Koningswaard 5 1600 o vn Florida;
Kopionella 5 vn Lewisporte nr Curagao;
Krebsia 5 St. Georges; Kreon 5 rede
Port of Spain; Leuvelloyd 5 420 z vn Mau
ritius; Limburg 5 vn Khorramshahr nr
Bombay; Loirelloyd 6 Balboa; Madison-
lloyd 6 Colombo; Mainlloyd 5 vn
Noumea nr Napier; Marnelloyd 6 200 z
vn Ceylon; Medon 5 630 ozo vn Ber
muda; Memnon 6 vn New York nr
Aruba; Merseylloyd 6 Hongkong; Mer-
welloyd 6 Port Elizabeth; Metula 5 200
zo vn Kaapstad; Mississippilloyd 5 New
York; Moerdyk 5 Stockholm; Neder
Eems 5 200 zw vn Comoren eiland; Pa
lamedes 5 Amsterdam; Philippia 5 dw
Vlieland; Polyphemus 5 Amsterdam;
Purmerend 5 vn Bandarmashahr; Radja
5 100 w vn Lissabon; Randfontein 6
Hamburg; Rondo 5 460 zw vn Mossa-
medes; Rotterdam 6 Piraeus; Schelde-
lloyd 6 500 wzw vn Penang; Schielloyd
5 j70Qivjï vn St. Helene;.Schouwen 5 .vn
Goa 'nr Wakayama; Senegalkust 6 150
&zw vn Kaap St. Vincent; Sepia 5 vn
Mona Passage nr Portland Main; Sinon
5 70 w vn Bizerta; Solon 5 Rotterdam;
Satendam 5 vn Hongkong nr Manila;
Stolt Munttoren 5 150 z vn Trinidad;
Stolt Westertoren 5 Soa Luz; Utrecht
5 900 wzw vn San Francisco; Vitrea 5
180 ntw Mona eiland; Vlist 5 830 nnw
vn Honolulu; Waterland 5 Venetië; Wes-
terkerk 5 230 nw vn Kaapstad; Wisse-
kerk 5 80 w vn Rabaul; Witmarsum 5
60 w vn Natal; Wonogiri 5 vn Chicama
nr Honolulu; Zaankerk 5 vn New
Castle nr Brisbane; Zaanland 6 vn Ham
burg nr Rotterdam; Zaria' 5 vn Mena
Alafahal nr Mena Abdula.
ADVERTENTIE
De Maxl."Machliae familiewagen. Bekend om z'n laadruimte, slaapruimte, speelruimte.
Winnaar van de lady-cup In de rally Londen-Mexico. Bij de prijs inbegrepen: de technische
know-how die British Leyland in al z'n auto's stopt van - Jaguar tot Rover, vanTriumphtot
MG.
British Leyland Nederland, Gouda LS& Austin-Jaguar-Triumph-Leyland-MG-Morris-Rover
hij de raad ervan op de hoogte gesteld,
dat een slagen van de momenteel aan
de gang zijnde onderhandelingen tussen
de Verenigde Staten en Japan, over een
zelfbeperking van Japan bij haar tex-
tielexport naar de Verenigde Staten, de
uitwerking van de Mills Bill voor de
gemeenschap nog milder kan doen zijn.
Wel zal de gemeenschap in dat geval
vermoedelijk de gevolgen ondervinden
van een zich meer op Europa richtend»
Japanse textielexport, maar die situati»
acht Dahrendorf te verkiezen boven d»
gevolgen van een strikte toepassing van
de Mills Bill.
Dahrendorf heeft de ministerraad
twee strategieën voorgesteld, een op
korte en een op lange termijn. De
EEG-strategie op lange termijn moet
volgens hem gericht zijn op een voort
gezette liberalisering van de wereld
handel, op de materiële belangen van
de gemeenschap en op betrekkingen
met de geassocieerde landen en de lan
den rond de Middellandse Zee. Op kor
te termijn kan de EEG trachten samen
met het Verenigd Koninkrijk een beleid
te voeren dat erop gericht is de uitwer
king van de Mills Bill te verzachten.
Er staat nog een andere mogelijkheid
open en die is, dat Amerika, het Ver
enigd Koninkrijk, Japan en de Europe
se Gemeenschap samen in Genève in de
marge voeren. De ÉEG voelt daar ech
ter wat minder voor.
LONDEN In het derde kwartaal van dit jaar zijn de orderportefeuilles van de
scheepshouwlanden met het record van vijf miljoen ton toegenomen, zo bltykt uit
cjjfers van Lloyd's Register of Shipping. Het nieuwe totaal van 69,71 miljoen
brutoton aan schepen in bestelling of aanbouw betekent eveneens een record en
handhaving van de reeks records die ieder kwartaal sedert december 1966 is ont
staan.
Zoals de afgelopen vier jaar en lan
ger het geval is geweest, heeft Japan
nog steeds een grote voorsprong op alle
andere scheepsbouwlanden. Blijkens de
gegevens van Lloyd's heeft Japan 6,25
miljoen ton in aanbouw bij een wereld
totaal van 21,38 miljoen ton. Met de
uitvoering van bestellingen van 17,48
miljoen ton moet de Japanse scheeps
bouw nog beginnen, terwijl hij het to
taal aan nog uit- te voeren orders voor
de gehele wereld 48,34 miljoen ton be-
Door kleine schuldeisers
AMSTERDAM Het aannemingsbe
drijf J. W. van der Meijden en Zn.
kampt met financiële moeilijkheden op
korte termijn. Het bedrijf, dat een
jaaromzet heeft van ongeveer 35 mil
joen- en 90 mensen in dienst heeft,
overweegt uitstel van betaling aan te
vragen bij de rechtbank in Amsterdam.
De financiële problemen zijn ontstaan
doordat veel kleinere schuldeisers van
Van der Meijden geld willen zien. Om
dat het bedrijf volop bezet is met een
vrij groot aantal bouwprojecten staan
er ruimschoots voldoende vorderingen
tegenover de schulden.
Van der Meijden is een bekend Am
sterdams aannemingsbedrijf, dat onder
meer voor het Philips Pensioenfonds en
Caransa (Caransa hotel) veel heeft ge
werkt. De directie verwacht dat een
uitstel van betaling voor slechts enkele
maanden nodig zal zijn. Het werk
wordt normaal voortgezet en de positie
van de werknemers is niet in gevaar.
DEN HAAG Het jaar 1969 heeft
voor de Onderlinge Levensverzeke
ringsmaatschappij 's-Gravenhage zeer
gunstige resultaten te zien gegeven, al
dus de directie in haar zaterdag ver
schenen jaarverslag.
Het verzekerde kapitaal steeg met
86,7 miljoen tot 1050,8 miljoen. De
beleggingen namen toe met 12,8 mil
joen. De gemiddelde gek we ekte rente
nam toe van 5,65 tot 5.96 pet. De winst
na belastingen bedraagt 2,3 miljoen.
draagt. Voor export heeft de Japans»
scheepsbouw bestellingen ter grootte
van 4,36 miljoen ton, bijna driemaal zo
veel als de 1,51 miljoen ton van zijn
naaste rivaal op exportgebied, Zweden.
De Japanse orderboeken zijn sedert juli
met 1,18 miljoen ton toegenomen tot
23,73 miljoen ton, ongeveer een derde
van het wereldtotaal.
De Zweedse orderportefeuille steeg
544.803 ton tot 6,32 miljoen ton, waarna
de Britse volgde met een totaal van
5,24 miljoen ton, de Franse met 5,17
miljoen ton, de Westduitse met 4,86 ton,
de Deense met 3,80 miljoen ton en de
Noorse met 2,96 miljoen ton. Nederland
kwam op de elfde plaats met 765.606
ton in aanbouw en nog uit te voeren
bestellingen van 1,39 miljoen ton tegen
913.715 ton eind juni.
De enige twee landen die hun order
boeken in het derde kwartaal van dit
jaar hebben zien verminderen zijn de
Verenigde Staten en Polen, als gevolg
van de venmindering van het tonnage
dat nog in aanbouw moest worden ge
nomen, trad in elk van die twee landen
een daling van 70.000 ton op.
Blijkens de gegevens van Lloyd's
hebben Nederlandse werven in het der
de kwartaal van dit jaar van de bestel
lingen van 226 schepen van meer dan
honderdduizend ton er dertien verwor
ven.
DEN HAAG De bedrijfsomvang van Siemens Nederland (de vroegere Neder-
landsche Siemens Maatschappij N.V.) heeft zich in de afgelopen drie jaar verdub
beld, wat een snelle groei betekent dan ooit na de Tweede Wereldoorlog. Dit
verklaarde drs. B. Henny, directeur van de maatschappij, tijdens een bezoek van
de Nederlandse pers aan diverse vestigingen van het concern in het stamland
Duitsland. Voor een verdubbeling had men tot nu toe gemiddeld 5 jaar nodig.
De filosofie van Siemens ,is zoveel
mogelijk samen te wergen met de in
dustrie in het land van vestiging. Zo
werkt Siemens in Nederland samen met
Stork op het gebied van turbines. Van
de kerncentrale in Borssele is reeds 70
pet. van de orders geplaatst bij Neder
landse ondernemingen. Dit percentage
zal nog stijgen tot ruim 75 pet.
Orders zijn o.a. reeds geplaatst bij
het VMF-concern, de Rijn-Schelde
groep en Begemann-Helmond. De bouw
van de centrale Borssele, die in 1973 in
bedrijf moet worden gesteld, verloopt
geheel volgens plan. Onbegrijpelijk
noemde drs. Henny het, hoe de geruch
ten zijn ontstaan, dat een daling van
het rendement bij Siemens Nederland
veroorzaakt zou zijn door het project in
Borssele. „Dit is beslist onwaar", aldus
drs. Henny.
Wel van invloed zijn de grote kosten-
«tijgingen, die slechts kunnen worden
gedekt door een vergroting van de om
zet, daar de marges tamelijk laag zijn.
De snelle groei in Nederland geeft aan
de andere kant weer zijn eigen proble
men. Siemens hoopt op een zekere sta
bilisatie in de nabije toekomst, om deze
groej te kunnen bemannen.
Andere zorgen van Siemens in Ne
derland zijn de opleiding van voldoende
personeel en het- in vergelijking met
sommige omliggende landen minder
goede investeringsklimaat in Neder
land.
Siemens is in Nederland een oude in
dustrie. Reeds sinds 1892 is zij in ons
land werkzaam. Het aantal personeels
leden bedraagt thans ca. 1600, nu nog
gehuisvest in 5 panden in Den Haag, in
1972 in een nieuw hoofdkantoor.
Na 1945 moest Siemens in Nederland,
evenals in andere landen, geheel op
nieuw beginnen. In het buitenland wa
ren alle Siemens-bezittingen in beslag
genomen. In Duitsland had men bijna
niets meer wat te gebruiken was. Voor
dr. G. Tacke, president-directeun van
Siemens A.G., bestond het grootste ge
luksmoment van zijn leven daarin, dat
in 1950 kon worden gezegd, dat Sie
mens op de drempel van de ondergang
gered was. „Weliswaar hadden we ei
genlijk in de eerste paar jaar enkele
malen ons faillissement wel kunnen
aanvragen. Maar er waren geen rech
ters die zo'n aanvrage konden behande
len", aldus dr. Tacke.
Thans is Siemens een multinationaal
concern (130 geconsolideerde maat
schappijen) met aan het eind van het
boekjaar 1969/1970 301.000 man perso
neel (v.j. 272.000). De wereldomzet steeg
met 20 pet. tot DM 2,5 miljard. Over de
resultaten werden nog geen bijzonder
heden meegedeeld. In 1968/1969 behaal
de de groep een winst van DM 159 min
en DM 141 min in het jaar daarvoor.
Uitgekeerd werd een onveranderd divi
dend van DM 8,- per aandeel van DM
50.
Dr. Tacke stelde, dat het zeer de
vraag zal zijn, of de winststijging gelijk
zal zijn aan de stijging van de omzet.
Het grote probleem is de grote kosten
stijging van DM 750 min in het afgelo
pen jaar. Het jaar daarvoor was dit DM
500 min, wat slechts voor de helft kon
worden opgevangen door prijsverhogin
gen.
Voor het lopende boekjaar wordt een
omzetstijging van ca. 10 pet. verwacht.
De orderontvangste* zullen vermoede
lijk beneden die in het voorafgaande
jaar blijven. „De toekomst ziet er voor
de groep niet gemakkelijk uit", aldus
dr. Tacke, „maar wij blijven optimis
tisch. Wij hebben voor hetere vuren
gestaan."
Siemens gaat in het pas begonnen
boekjaar minder investerei. Vorig jaar
beliepen de investeringen ca. 1 miljard
mark, waarvan 25 pet. buiten Duits
land. Dr. Tacke gelooft, dat Siemens
zonder meer recht heeft op een toe
komstige verhoging van het rendement.
Het concern heeft zoveel dn de toe
komst geïnvesteerd, dat men rustig
stellen kan, dat dit vaak ten koste van
het heden is gegaan.
Over de verhouding Oost-West zei re
president-directeur, dat er in Oost-
Europa een verandering gaande is. Tot
nu toe kochten de daar gelegen staten
slechts dan in het Westen, indien een
bepaald produkt in de Comecon-landen
niet te krijgen was. De beslissing was
een politieke zaak. Dr. Tacke toonde
zich een fervent voorstander van de
vrije handel.
Wij willen handel kunnen drijven
met ieder land. Ook met landen als Cu
ba en Mozambique. Overigens heeft de
blokkade van Cuba nauwelijks enig ef
fect gehad. Een eventuele aansluiting
van verschillende Efta-landen bij de
EEG zal voor sommige Siemens-vesti-
gingen een nadelig effect sorteren.
Dr. Tacke bestreed de van bepaalde
zijden gehoorde opvatting dat de Duitse
ondernemer nogal begerig is naar zo
groot mogelijke winsten. De winstbere
kening van een bedrijf als Siemens be
staat uit andere componenten dan vaak
wordt gedacht. Hij memoreerde in dit
verband, dat ca. 2/3 van de winst van
het concern naar de werknemers gaat.
Naar aanleiding van de geruchten,
dat Philips onderhandelingen voert
over uitbreiding van het Franse tele
foonnet, deelde de heer Tacke mee, dat
Siemens niet „in de markt is". Als het
Philips'mocht gelukken in deze Franse
markt te penetreren, zal ik ir. Philips
persoonlijk mijn gelukwensen zenden,
aldus de president van Siemens.
ARNHEM De Koninklijke Neder-
landsche Heidemaatschappij en de Ar
chitecten- en ingenieursassociatie A. W.
Groenendijk N.V. uit Heerlen gaan sa
menwerken. De KNHM verwerft de
aandelen van AIA. Als houdster van
deze aandelen treedt op N.V. Imlo, een
dochtermaatschappij van de Heidemij.
De directies verwachten van de sa
menwerking een versterking van de
posities van beide bedrijven door schaal
vergroting en betere mogelijkheden tot
specialisatie.
De AIA (ca. 50 personeelsleden) blijft
in Heerlen gevestigd en zal nauw sa
menwerken met het adviesbureau van
de KNHM. Dit bureau adviseert op het
gebied van de ruimtelijke inrichtingen
en ontwerpt projecten op bouwkundig,
landschappelijk, civiel-technisch en cul
tuurtechnisch gebied. Het ligt in de
bedoeling van dit adviesbureau in 1971
een afzonderlijke NV te maken.
De onderner.V ngsraad van de KNHM
en de vakorganisaties zijn over de sa
menwerking ingelicht.
WORMER Capital Food Industries
ine. te Chicago, die in maart 1969 een
deelneming verwierf in het kapitaal
van Gerkens Cacao Industrie nv en
haar dochter Gerkens Handelmaat
schappij nv te Wormer, heeft haar be
lang in eerstgenoemde onderneming tot
100 pet. uitgebreid. Daarbij werd ge
bruik gemaakt, aldus een communiqué,
van de haar reeds bij de oorspronkelij
ke overeenkomst verleende optie.
Gedurende de periode van samen
werking met Capital Food heeft Ger
kens Cacao Industrie haar activiteiten
niet onbelangrijk kunnen uitbreiden.
Deze ontwikkelingsfase zal over ca. ze
ven maanden afgerond zijn met het in
gebruik nemen van de uitbreidingen in
de afdelingen branderij en perserij in
de vestiging te Zaandam en automa-
ten-cacao in de fabriek te Wormer.
Hierdoor zal de verwerkingscapaciteit
op ruim 10 pet. van het totale Neder
landse verbruik aan cacaobonen zijn
gekomen.
Tegen het eind van 1970 zal Gerken»
haar assortiment cacaopoeders aanzien
lijk uitbreiden. De totale capaciteit
wordt iets vergroot. Ook het aantal
smaaktypen in cacao-persboter onder
gaat enige uitbreiding. Tenslotte wordt
een nieuwe fabriek voor de vervaardi
ging van automaten- en instant-cacao'tf
gebouwd. Deze produkten worden voor
namelijk in de EEG verkocht.
De huidige leiding blijft volledig in
functie. Het personeelsbestand wordt
slechts weinig vergroot. De werkne
mers-organisaties, die over de eerst»
fase reeds geïnformeerd waren, zijn tij
dig op de hoogte gesteld man deze ver
dere ontwikkeling.
HILVERSUM Om de steeds groter
wordende stroom van vertrekkende
luchtreizigers snel en efficiënt te kun
nen verwerken heeft de Belgische nat
luchtvaartmaatschappij Sabena beslo
ten om op de internationale luchthaven
van Brussel (Zaventem) een Philips
airlord-pnc (passenger name checking)
computer-gestuurd vluchtafhandelings-
systeem te installeren, dat begin 1972 in
bedrijf zal komen.
