Vanavond heeft uw radio
verbinding met Moskou
Neutraal
klassiek drama
De unieke collectie
ook na zijn vertrek
van dr. Da Costa blijft
voorlopig in ons land
Genoegdoening
Meesterstukken
Kijken
naar Thomas
programmaos
MORGEN
Nicotinevrije
sigaretten
Lichte sigaartjes.
Zacht prijsje.
In verpakking van 10,20 en 50 stuks.
Tijdelijk bovendien:
gezellige old-timer bokaal a 50 stuks.
TELEVISIE
MARTEN
TOONDER
STRIP
TELEVISIE
RADIO
UIT DE KERKEN
MAANDAG 16 NOVEMBER 1970
DE CONSUL HEEFT ALS
HOBB Y AARDEWERK
Met een voor een consul een beetje
wilde das, maar verder in het gebrui
kelijke antracietgrijs en met een ge
zicht dat tien jaar jonger lijkt dan het
is. ontmoet ik hem in Hilton: dr. J. F.
da Costa, nog net consul van Brazilië
in Rotterdam, eigenaar van tweehon
derd en dertig unieke ceramische pro-
dukten uit de precolumbiaanse tijd.
Het maakt hem niets uit of er in
het Frans of Engels gesproken wordt,
want beide tdlen beheerst hij perfect.
Dat Frans is niet zo gek, want 44 jaar
geleden werd hij in Parijs geboren stu
deerde er aan de Sorbonne en nog al
tijd heeft hij een buitenhuis in de Dor-
dogne.
Ruim drie jaar is hij in Nederland:
consul in Rotterdam, werkzaam bij de
Braziliaanse ambassade in Den Haag en
let.er weer terug naar de Maasstad.
Sinds 1952, toen hij in de diplomatie
ke dienst trad, heeft hij zijn land ver
tegenwoordigd in Algiers en Zwitser
land, in New York en in Parijs.
„En nu ga ik weer terug naar Brazi
lië", zegt hij. „Het is bij ons altijd, zes
jaar buitenland, drie jaar thuis, enzo-
verder. Ik ben al zeven jaar weg. Ik
verwacht dezer dagen een telegram.
Voor het eind van het jaar ben ik weer
in Brazilië."
Zijn flat heeft hij al opgegeven en hij
brengt zijn laatste dagen in Nederland
éoor in een hotel.
Pr Da Costa mag dan terug gaan
naar Brazilië, zijn collectie aardewerk
blijft in Europa. Voorlopig althans.
„Het Museum voor Land- en Vol
kenkunde organiseerde een expositie en
veertigduizend mensen kwamen kij
ken". vertelt de heer Da Costa. „Nu is
de tentoonstelling in Krefeld en al vijf
tigduizend mensen zijn geweest. In
Antwerpen, in Tongeren, in Groningen,
overal is dat aardewerk geweest."
Genoegdoening? „Ja, dat geeft het me
zeker nu zoveel mensen van dit kera
miek genieten. Telkens als ik in een
andere plaats naar mijn collectie ga
kijken zie ik weer iets anders. In Alk
maar was alles in een prachtig oud
huis uitgestald, in Haarlem had Pierre
Janssen de expositie ingericht, weer
volkomen anders."
Het oudste stuk uit de collectie van
dr. Da Costa dateert van tweeduizend
jaar voor Christus.
Maar hoe begin je een verzameling
die nu twintig jaar nadat hij het
•erste stnk verwierf zo uniek is in
de wereld, dat hij van land naar land
reist en overal tienduizenden kijkers
trekt?
„Mijn vader had een collectie, vooral
Braziliaans aardewerk", zegt de consul.
„Ja, hoe begon ik? O ja, in Amerika
kocht ik mijn eerste stuk: een kruikje
in de vorm van een mannetje. Toen
kreeg ik van vrienden nog iets en in
eens was ik geboeid."
Over de hele wereld heeft dr. Da
WARSCHAU Het is Poolse geleer
den gelukt tabak zonder nicotine te
kweken die, naar verwacht wordt, vol
gend jaar aan de markt zal komen. De
nieuwe tabak is gekweekt na jarenlan
ge kruising van Amerikaanse en Poolse
virginia-planlen. Smaak en reuk zou
den normaal zijn.
„Voor mensen die zware tabak roken
zal de nieuwe soort te licht zijn", meent
dr. Jan Berbec, hoofd van de afdeling
speciale planten aan het Poolse bodem-
kundige instituut. „Maar voor hen die
beginnen te roken of van de gewoonte
willen afkomen, zullen deze sigaretten
juist goed zijn".
Vergeleken met de gewone Poolse, si
garet zal de nieuwe 15 maal minder ni
cotine bevatten.
Het onderzoek naar het verbouwen
van tabak zonder nicotine vindt in veel
landen plaats, maar in het bijzonder in
Italië en Bulgarije. Maar voor zover
wij weten zijn er geen bevredigende
resultaten bij geboekt. In Bulgarije
hebben zij geprobeerd tabak op andere
planten te enten. De bladeren voldeden
echter niet aan de 'gestelde eisen", al
dus dr. Berbec.
De 15 maanden oude Thomas is de
baby om wie de aflevering van van
avond uit de serie „Kijken naar kin
deren" draait. De NOS-televisie zal
dit programma uitzenden van 19.04
tot 19.30 uur via Nederland 2. Met
zijn vijftien maanden kan Thomas
al volop kruipen en daardoor is hij
In staat alleen op onderzoek uit te
gaan. Toch zoekt hij nog zoveel mo
gelijk de nabijheid van zijn moeder;
in haar veilige bescherming geniet
hij van de dingen die hij graag doet
ADVERTENTIE
Dr. J. F. Da Costa. (nog) consul
van Brazilië in Nederland, bezit
voor ruim twee en een halve ton
aan zeer oud aardewerk.
Costa verzameld. „Er komt op een ge
geven moment een communicatie tus
sen jezelf en de dingen die je colleltio-
neert". vindt hij. „Er zijn meesterstuk
ken bij. Onvoorstelbaar hoe men zo
lang geleden, in een tijd dat men
materialistisch gesproken niet rijk
was, met simpele materialen zulke
mooie dingen kon maken."
De collectie aardewerk van de heer
Da Costa geeft een beeld van de Ame
rikaanse civilisatie van voor Columbus.
Blijft de Braziliaanse consul uitbrei
den?
„Stoppen doe je nooit, maar het gaat
niet om méér, maar om beter", legt hij
uit. „Sinds ik in Nederland ben heb ik
nog een paar mooie dingen kunnen ko
pen, vooral in Duitsland. Maar ik moet
tegenwoordig wedijveren met amateurs,
want men steekt geld in deze zaken als
belegging."
De heer Da Costa die ook tien
boeken op het gebied van internatio
naal recht en de diplomatieke geschie
denis heeft geschreven meent: „In
Nederland verzamelt niemand deze din
gen zo uitgebreid: in de Verenigde Sta
ten zijn een paar goede privécollecties."
Dr. Da Costa moet in de loop van
twintig jaar wel een paar guldens in
zijn verzameling hebben gestopt. Hij
glimlacht beleefd.
Maakt hij er een geheim van of hij
zijn verzameling verzekerde en voor
hoeveel?
„Oh, dat wil ik best zeggen", ls het
antwoord. „Ik heb een verzekering voor
70.000 dollar. Maar wat zegt dat? Er
zijn stukken bij die nergens meer op de
wereld bestaan en die je nooit terug
zou kunnen kopen."
ADVERTENTIE
Bases.
15ct
Vanavond brengt de NOS-radio
het eerste uitwisselingsprogramma
met de Sovjet-Unie in het kader van
het onlangs gesloten Cultureel Ver
drag tussen beide landen. Het pro
gramma. dat zich in het bijzonder
richt op Moskou en Amsterdam,
wordt rechtstreeks en gelijktijdig
uitgezonden door Radio Moskou en
de NOS-radio' van 20.00 tot 21.30
uur via Hilversum 2. De presentatie
van de uitzending, die onder meer
muziek, informatie en een quiz be
vat. geschiedt zowel in het Russisch
als in het Nederlands. Daarbij wordt
gebruik gemaakt van de diensten
van tolken, welke ter beschikking
zijn gesteld door de Nederlandse af
deling Radio Moskou en de Vereni
ging Nederland-USSR.
In het programma komen achter
eenvolgens de volgende onderdelen
aan de orde:
Welkomstwoord door de burge
meester van Moskou en van Am
sterdam.
Mini-klankbeeld over Moskou in
het Nederlands, samengesteld door
de Nederlandse afdeling van Radio
Moskou.
Optreden van het symfonie
orkest van Moskou.
Mini-klankbeeld over Amsterdam
in het Russisch, samengesteld door
Maarten Nederhorst.
Optreden van het Concertge
bouworkest o.l.v. Bernard Haitink.
Eerste helft van een quiz tussen
Moskou en Amsterdam. Elk team
telt 4 personen: een academicus, een
arbeider, een verpleegster en een
maatschappelijk werkster. Vragen
vanuit Hilversum over Nederland
aan Russisch team en omgekeerd.
Optreden van een Russisch dan-
sorkest.
Korte informatie over Rusland in
het Nederlands, uit te zenden dooi
de NOS. Gelijktijdige uitzending
door Radio Moskou van informatie
in het Russisch over Nederland.
Optreden van de Dutch Swing
College Band.
Kort nieuwsbulletin in het Rus
sisch over Nederland, verzorgd door
de Radio-nieuwsdienst.
Kort nieuwsbulletin in het Ne
derlands over Rusland.
Optreden van een amateurkoor
uit Moskou en van een kinderkoor.
Tweede helft yan de quiz.
Optreden van het koor van de
Amsterdamse politie en van De
Damrakkertjes.
Het Nederlandse gedeelte van het
programma wordt gepresenteerd
door Jaap Brand. Slaagt het eerste
uitwisselingsprogramma, dan zullen
meer van dergelijke uitzendingen
volgen, onder meer tussen Lenin
grad en Rotterdam en Wolgagrad
Maastricht.
NEDERLAND I
18.45 (K) NOS: De Woefs en de La-
maars.
18.55 (K) NOS: Journaal
19.04 VARA: Coronation Street,
feuilleton.
20.00 (K) Journaal
20.20 (K) VARA: Muz. show- en
balletprogr.
20.50 Achter het Nieuws.
21.15 De Gouddieven: serif
22.05 Kaname en Yokichi, Jap. docu
mentaire film over een iden
tieke tweeling.
22.55 (K) NOS: Journaal.
23.00-23.30 TELEAC: Nascholing
huisartsen - les 1.
NEDERLAND II
18.45 (K) NOS: De Woefs en de La-
maars.
18.55 (K) NOS: Journaal
19.04 NOS: Kijken naar kinderen,
wetensch. serie.
19.30 (K) NCRV: De avonturen van
Tom Sawyer, serie.
20.00 (K) NOS: Journaal.
20.20 NCRV: Memorandum van een
dokter, feuilleton.
21.10 Neutraal Terrein, TV-spel.
(Gez. produktie v. NCRV en
BR
22.35 Hier en Nu: actualiteitenru
briek.
23.00 Avondsluiting.
23.10 (K) NOS: Journaal.
7031 „De volgende week kom ik je
talent halen", zei de oude dame, terwijl
ze de kamer uitliep. „Als je niet betalen
kan zou ik maar vast gaan verhuizen,
als ik jou was. Want dan ziet het er niet
best voor je uit, als erfpachter zijnde.
„Ik ben g-geen erf-erfpachter", sta
melde heer Bommel, die haar ingezakt
volgde. „Ik ben heer van Bommelstein
en aanpalende landerijen en zo en over
die pacht wil ik geen woord meer horen".
Het mens rukte de deur open en stapte
naar buiten zonder antwoord te geven.
Een ogenblik meende heer Ollie boven
h§t gieren van de wind uit een kakelend
gelach te horen; maar het geluid stierf
snel weg, en toen hij over de drempel
stapte lag de omgeving verlaten in het
maanlicht.
„W-waar is ze gebleven?" vroeg hij
zich af. „Dat is toch vreemd; zo is ze
er en zo is ze weg! Het is allemaal héél
vreselijk voor een heer die van een rustig
glas port na de maaltijd houdt..."
Op dat ogenblik werd zijn aandacht ge
trokken door een donkere schaduw, die
langs de maansikkel vloog, en ontzetting
maakte zich van hem meester. Voordat
hij echter een kreet had kunnen slaken,
betraden zijn gasten het bordes om de
gastvrije woning te verlaten.
„Bedankt voor het etentje, amice", zei
de burgemeester wat stijfjes. „We moe
ten weer eens gaan".
„En effet", sprak de markies. „Dan
kunt ge de besognes met uw hospita af
handelen. Adieu".
„Het w-was g-geen hos-hospita!" riep
heer Bommel met overslaande stem. „Het
was een h-heks. Ik zag haar vliegen op
een bezem!"
Zo sprekende wees hij overspannen
naar het zwerk. Maar daar was niets te
zien dan enkele wolkenslierten die door
de afnemende storm werden voortgejaagd.
Per seizoen brengt de NCRV min
stens één dramaproduktie op bet.
scherm die in samenwerking met
de BRT wordt gerealiseerd. Van
avond is dat hei geval. Om 21.10
uur brengt de NCRV dan het spel
„Neutraal gebied" van Tom Stop-
pard, gespeeld onder regie van
Paul Cammermans. De hoofdrol
wordt vertolkt door de vooraan
staande Belgische acteur Luc Phi
lips (op de foto links) met Pleunie
Touw. Hans Boswinkel (eveneens
op de foto), Max Croiset en Paul
Meijer als tegenspelers.
Tom Stoppa rd, geboren ln Tsje-
cho-Slowakije, begon zijn loop
baan als journalist in Bristol,
maar verhuisde al spoedig naar
Londen om daar voor radio en te
levisie te gaan schrijven. Kort
daarna werd een van zijn hoor
spelen bekroond met de Prix Ita
lia.
.Zijn naam werd pas werkelijk inter
nationaal gevestigd door het suc
ces van zijn „Rosencrantz en Guil-
derstern zijn dood", uit 1966, opge
nomen in het repertoire van het
Nationale Theater van Engeland
en in 1967 langdurig vertoond op
Broadway in New York. Dit stuk
is in Nederland door de Haagse
Comedie op de planken gebracht.
Evenals bij ..Rosencrantz en Guil-
23.15-23.35 TELEAC: The seventh
key - les 1.
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR:- 18.00 Polizei-
funk ruft, serie. 18.30 (K) Actualitei
ten. 18.45 (K) Zandmannetje. 18,55
(K) Sportjourn. 19.26 (K) Julia, serie.
19.59 Progr. overz. WDR: 8.20-8.45,
10.20-10.45 en 12.10-12.35 Schooltel.
18.00 (K) Progr. overz. Aansl.: (K)
Die seltsamen Methoden des Franz
Josef Wanninger, serie. 18.30 (K)
Voor de kleuters. 18.40 (K) Hier und
Heute met nieuws. 19.25 (K) Fllrf-
rep. 20.00 (K) Journ. en weerover/
20.15 (K) Filmrep. 21.00 (K) Baff.
21.30 Kannibalen. TV-spel. 23.15 (K)
Joum., comment, en weeroverz.
DUITSLAND II
18.05 (K) Actualiteiten en muz.
18.40 (K) Sind Sie frei. Mademoisel
le?, serie. 19.10 (K) Der Kurier der
Kaiserin, serie. 19.45 (K) Nieuws,
act. en weerber. 20.15 (K)Filmrep.
Aansl.: Nieuws. 21.00 Der Todeskan-
didat, Eng. speelfilm. 22.25 (K)
Nieuws en weerber. 22.35-plm. 23.20
(K) Filmrep.
DUITSLAND I
10.00 Nieuws. 10.05 Journ. van gis-
terav. 10.30 Filmportret. 11.30 Lied-
jesprogr. 12.00 Filmrep. 12.50 Intern,
persoverz. 13.00-13.30 Journ. 16.35
(K) Nieuws. 16.4 (K) Kinderfilm.
•7.55-18.00 (K) Nieuws.
DUITSLAND II
17.30 (K) Nieuws en weerber. 17.35
issie, jeugdserie.
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het levende
.voord. 7.16 (S) Op het eerste gehoor:
klass. muz. (gr.). (7.25 Horen en zien;
7.30 Nieuws; 7.32-7.50 Hier en Nu;
act.). 8.00 Nws. 8.11TeDeumLauda-
mus: gewijde muz. 8.30 Nws. 8.32
Voor de huisvrouw. (9.00-9.10 Gym
nastiek voor de huisvrouw). 9.35
Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Bijbelse verkenningen. 10.15 Her
denk ingsprogr. rond de zangeres Ju
lia Culp. 11.00 Nws. 11.03 Het was
sende water, seriehoorspel (6). 11.31
Voor de zieken. 11.55 Med. KRO
12.00 Van twaalf tot twee: gevar
progr. (12.22 Wij van het land; 12.2f
Med. t.b.v. land- en tuinbouw; 12.3(
Nws.; 12.41 Act.; 13.00-13.05 Radei
maar...). 14.05 Schoolradio. 14.30 (S
Pizzicato: muzikaal middag-magaz:
ne. (16.00-16.02 Nws.) Overheidsvoor
lichting: 17.00 In de rubriek Surina
me en de Nederlandse Antillen geef
de heer O. van Delden, gezaghebbei
van de Bovenwindse eilanden een
terugblik op 1970. Samenstelling en
presentatie: Raymundo Debrot.
KRO: 17.10 V.d. kind. 17.15 Hai!:
jugdprogr. Politieke Partijen: 18.19
Uitzending van de PvdA. KRO: 18.30
Nws 18.41 Act 19.00 (S) Licht en
semble met solisten. 19.45 Evangelie
zonder masker, lezing. 20.00 English
Eccentrics, muziekspel van Malcolm
Williamson (opn.). 20.55 Huisvrede
breuk, hoorspel. 22.25 Overweging.
derstern zijn dood" is ook „Neu
traal gebied" een parafrase op een
bestaand stuk. Granada, de oor
spronkelijke opdrachtgever, kon
digde het als volgt aan: „Het dra
matisch gegeven is 2377 jaar oud.
Dit verhaal over een spion in de
hedendaagse koude oorlog is im
mers gebaseerd op de legende van
de Griekse krijgsman Philoctetes,
zoals die door Sophocles in toneel
vorm werd uitgebeeld. Dat ge
beurde in het Athene van 409 jaar
voor Christus, meer dan zeven
eeuwen na het einde van de oor
log om Troje, tijdens welke de
handeling werd verondersteld zich
af te spelen. Even opmerkelijk als
de overeenkomsten zijn de ver
schillen.
In het kort is het verhaal als
volgt: de uit een der Baltische
landen afkomstige Marin, een goe
de vijftiger, heeft jarenlang als
Philo in Rusland gewerkt voor de
Engelse veiligheidsdienst. Op een
dag wordt hij plotseling afgedankt
met als motief dat de risicofactor
te groot is geworden. Hij wil in
Engeland gaan wonen, maar dat
wordt hem geweigerd. Ergens op
„neutraal gebied" slijt hij zijn da
gen in eenzaamheid en met goed
kope alcohol richt hij zijn gezond
heid te gronde.
22.30 Nws. 22.40 Den Haag Vandaag.
22.50 Med. 22.52 Kontekst: magazine
waarin op de dingen wordt doorge
praat. 23.15 (S) Sticker: licht pl.
progr. 3.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 (S) Dag met een
plaatje: lichte gr. muz. 8.00 Nws.
(vervolg). Radiojourn. 8.20 (S) Dag
met een plaatje (Vervolg). (8.30-8.33
De groenteman). 8.50 Morgenwijding.
NOS: 9.00 Uitgebreide rep. of herh.
NOS-progr. 9.40 Muz. uit de Midde
leeuwen en Renaissance. AVRO:
10.00 Voor de gleuters. 10.10 Ar
beidsvitaminen: populair verz. pl.
progr. (11.00-11.02 Nws.). 11.30 Rond
om 12: progr. voor de vrouw. (11.55
Beursber.). 12.30 Overheidsvoorlich
ting: Uitzending voor de landbouw.
12.40 Knipperlicht: radio verkeers-
magazine. 13.00 Nws. 13.11 Radio
journ. NOS: 13.30 Spiegel van Bel
gië: muz. en nws. van onze zuider
buren. 14.00 Jazz uit het historisch
archief. 14.25 (S) Kamerorkest Pieter
Hellendaal: oude muz. 15.00 Van
ta-ta tot totale taal: rubriek over
het leven in de taal. AVRO: 15.10
Muziekmiddag, met om 16.00 Nws.
17.30 Toppers van toen (gr.). 17.55
Med. 18.00 Nws. 18.11 Radiojourn.
18.25 Johan Willem Friso Kapel.
18.55 Jeugd en ritme. 19.25 Paris
vous parle. 19.30 Nws. 19.35 Van
avond: gevar. progr. 22.10 Gonk!,
een stiekum-kritisch progr. 22.30
Nws. 22.38 Radiojourn. NOS: 22"/
(S) Zin-tuig nr. 29: kunst buiten het
Nederlandse taalgebied. 23.55-24.00
Nws.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes
voor de piep. (10.00 Nws.). 11.00 Nws.
11.03 Een opvallend vrolijke gevar.
visite: licht pl. progr. (12.00 Nws.).
O Nws. 13.03 Ekspres: licht pl.
progr. 14.00 Nws. 14.03 De Eddy Bek-
ker Show. 15.00 Nws. 15.03 Drie-
draai. 16.00 Nws. 16.03-18.00 Mix: 120
minuten rijp en groen op alle toe
ren. (17.00-17.03 Nws.).
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Leusden: W. Sirag te
Rotterdam-Zuid te Urk: J. L.
Ravesloot te Veen door de Gene-
-ale Synode tot predikant voor
btgw.werkz.heden (als docent voor
le Morgenlandzending aan de Near
East School of Theology te Beirut)
1rs. C. G. Baart te Heteren tot
lekenpastor v.h. protestantse zie
kenhuis in Drachten: A. Vroegop te
Grootegast-Doezum.
ingenomen naar Kinderdijk: kand.
F. Luitjes te Schiedam.
•dankt voor het beroep van de clas
sis Heusden voor Jeugdwerk (toez.)
P. v. d. Heuvel te Hagestein.
troepen te Lunteren: A. Gooijer
te Delft te Nieuw-Weerdinge
G. J. Martens te Kerkdriel.
angenomen naar Uithoorn (toez.):
H. J. Smalbrugge te Hereveld.
'edankt voor Jaarsveld en Rotter
dam-Delf shaven: A. v. Brummelen
te Hierden.
Geref. Kerken Vrygem.
Bedankt voor Zwijndrecht-Groote
Lindt: C. Bijl te Hilversum.
Vr(je Evangelische Gem.
Bedankt voor Antwerpen: J. Luk-
kasse te Genk (België).