D'66: kernproblemen krachtig aanpakken Schuring: op school moet al les in democratie worden gegeven Aan Instituut voor Neerlandistiek dreigt staking Arnhem blij met rijksplan lep luchtvervuiling Dienstweigeraars krijgen dit jaar nieuwe wet Moet Sinterklaas overgaan tot 'kaas in't schoentje'? Nee, hoor. Beleidsplan: voor leefbaarheid moeten offers gebracht worden Belastingen 0,6 pet. per jaar omhoog Tweede „Kom over de brug" mét R.-K. kerk Accommodatie militairen in Duitsland wordt beter Kleuter komt bij spelen onder bus Ds. Nijssen in directie Kerk en Wereld Oplegger onder trein in Zaandijk Hogere honoraria voor specialisten Nederlandse militairen komen om b\j West-Duitsland ongeluk in 600ste Staatsloterij MEEDOEN LOGISCH MOTIE DINSDAG 17 NOVEMBER (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG „In de loop van de jaren heeft zich in onze politiek de gewoon te gevormd om over het beleid na te denken via het behartigen van een aantal nogal toevallig gerubriceerde zaken zoals binnenlandse zaken, buitenlandse taken, sociale zaken enz. Die gewoonte contrasteert met de grote kernproble men die onze samenleving nu te zien geeft en het gevolg daarvan is dat de kern problemen door het beleid onvoldoende worden aangepakt". Aldus de centrale werkgroep van D '66 bij de presentatie van het „ontwerp-beleidsplan voor een te voeren regeringsbeleid in de jaren 1971-1975", gisteravond in Den Haag. Volgens D'66 kunnen in de moderne samenleving vijf kernproblemen onder scheiden worden: Open samenleving; Leefbaarheid; Wetenschap en technologie; Rechtvaardige welvaartsverdeling in Nederland en de wereld; Vrede en veiligheid. Het beleidsplan gaat uit van de ge dachte dat aan het gebrek aan bena dering etn eind moet komen. De be stemming van de gelden moet bepaald worden door de visie op deze proble men en het bestuursapparaat moet wor den aangepast aan de visie. Daarom worden door de centrale werkgroep twee bestuurlijke alternatieven voorge steld In de verticale structuur drie hori zontale lijnen door de benoeming van drie ministers zonder portefeuille: voor democratisering, leefbaarheid en tech nologie; twee nieuwe ministeries (technolo gie en milieubeheer) en een staatssecre taris voor democratisering verbonden aan het ministerie van algemene zaken. Het beleidsplan is verdeeld in vijf hoofdstukken, die elk aan een kernpro bleem gewijd zijn; de groep heeft ge probeerd tot een becijfering te komen van de globale kosten in 1975, uitgaan de van de gedachte dat in de komende vier jaar stelselmatig de meeropbreng sten uit de economische groei en hogere belastingopbrengsten volgens de hoofd lijnen in het beleidsplan besteed wor den. Het is welhaast onvermijdelijk de belastingdruk met 0,6 pet. per jaar te doen toenemen, aldus de centrale werk groep. BE SPARUS GEN Daarnaast worden op korte termijn enkele belangrijke besparingen voorge steld in de bestaande overheidsuitgaven zoals een minder snelle uitbreiding van het wegennet, gecompenseerd door een aanzienlijke uitbreiding van de facili teiten van het openbaar vervoer. Op wat langere termijn zullen belangrijke besparingen gerealiseerd kunnen wor den door een sterk verhoogde doelma tigheid van de overheidsfinanciën waarbij vooral aan de volgende maat regelen valt te denken: a) elk wetsontwerp dat de Kamers be reikt wordt voorzien van een nota van het ministerie van Financiën waarin de financiële consequenties, ook op iets langere termijn, worden aangegeven; b) elk wetsontwerp wordt vooraf ge toetst door de Algemene Rekenkamer met betrekking tot de meest doelmatige uitvoering; c) er zal een actief interdepartemen taal doorstromingsbeleid voor ambtena ren moeten komen, o.a. door instelling van een civil-service pool en gelijk trekking van de pensioenrechten van ambtenaren en werknemers in het par ticuliere bedrijfsleven; d) een grondige herstructurering van het defensie-apparaat is noodzakelijk; e) door de Algemene Rekenkamer moet een diepgaand onderzoek inge steld worden naar de besteding van het half miljard dat jaarlijks wordt uitge geven aan wetenschappelijk onderzoek door universiteiten en hoge scholen. De financiële consequenties van het beleidsplan van D'66 zouden een totaal aan uitgaven belopen van 7 miljard waarvan 3,3 miljard via de rijksbe groting zou moeten lopen. D'66 is van mening dat de zorg voor een leefbaar Nederland en de daaraan verbonden consequentie van uitbreiding van de collectieve voorzieningen mag beteke nen dat de reële groei iets minder groot zal zijn dan zonder uitvoering van het beleidsplan mogelijk zou zijn. Globaal zou de reële inkomensverbetering ca. 1 procent geringer mogen zijn dan nu verwacht wordt wil het beleidplan uit gevoerd worden. Zo'n offer acht de werkgroep ..alleszins gerechtvaardigd." WENSEN Van de in het concept-beleidsplan ge noemde wensen noemen we nog de werknemers betrekken bij het bestuur van de ondernemingen door middel van het vervangen van onder nemingsraden door personeelsraden; oprichting van een onafhankelijk instituut voor schoolbegrotingen; instelling van het instituut van de Ombudsman, mede voor bewaking van de vrijheidsrechten; oprichting van een nationaal cen trum voor toekomstonderzoek; hoge prioriteit voor het veilig stel len van de nog resterende natuurgebie den; op korte térmijn, bijv. per 1-1-1972, voor nieuwe typen auto's de zg. Duitse UTRECHT De ziekenfondsorgani saties hebben overeenstemming bereikt met de landelijke specialistenvereniging over een compensatie voor de financiële schade, die specialisten zullen lijden door een eventuele extra verhoging van de loongrens voor de ziekenfondsverze kering. Buiten de trendmatige verhoging van negen procent, zullen de honoraria, die de ziekenfondsen aan specialisten beta len, met 2,85 procent worden verhoogd. De particuliere tarieven van de spe cialisten liggen voor derde klas verze kerden driemaal io hoog als de zieken fondstarieven. Het ziet er naar uit, dat de loongrens niet tot 16.000 gulden zal worden ver hoogd, maar tot 17.050 gulden. Minister Roolvink en staatssecretaris Kruisinga (Sociale Zaken en Volksgezondheid) hebben dit gisteren aan de Tweede Ka mer voorgesteld. Het bedrag van de maximum premie-dagloongrens moet van 43 tot 55 gulden worden verhoogd, in plaats van tot 52 gulden. Het aantal mensen dat daardoor van de vrijwillige ziektekostenverzekering op het ziekenfonds zal overstappen, be draagt 120.000. LINGEN (West-Duitsland) Zon dagavond is in de buurt van de West- duitse plaats Lingen een auto met vier Nederlandse militairen opgereden tegen een loslopend paard. Volgens de Westduitse politie kwa men twee inzittenden om het leven. De twee anderen werden gewond. De militairen waren op weg naar hun onderdeel in Bersenbrück toen het on geluk gebeurde. Door de schok sloeg de auto om. Het paard was zo ernstig ge wond dat het afgemaakt moest worden. ADVERTENTIE 17 NOVEMBER 1970 EERSTE KLASSE Prijzen van f 10 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 50 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 50 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 100 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 100 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 200 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van i 400 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Prijzen van f 1000 zijn gevallen op nrs. eindigende op: Een Een Een Een Een De De pri|s prijs prijs prijs prijs prijs prijs van van van van van van i f f I I f f 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 5.000 25.000 gevallen op gevallen op gevallen op gevallen op gevallen op gevallen gevallen op op het het het het het het het nummer: nummer: nummer: nummer: nummer: nummer: nummer: De extra prijs van f 50.000 is gevallen in de serie P op het nummer: En de troostprijs van f 1.000 op nummer: van elk van de andere series. 2 20 33 217 121 148 776 0487 013008 083932* 053544 074916 036811 013142 045359 065787 065787 normen voor de maximaal toelaatbare uitlaatgassen voorschrijven; een vijfde baan voor Schiphol is gezien de eisen van de geestelijke volksgezondheid bij de huidige stand van de techniek onaanvaardbaar; verhoging van het woningbouwpro gramma met jaarlijks 5.000 (premiewo ningen) tot ongeveer 140.000 woningen. Om deze verhoging te bereiken is no dig: verlenen van machtiging aan pen sioen- en verzekeringsfondsen om een groter percentage in onroerend goed te beleggen bij de vestiging van industriecom plexen of industrieën moet de overheid de bevoegdheid hebben het opmaken van een maatschappelijke kosten- baten-balans als voorwaarde te stellen; afschaffing van de kinderbijslagen. ZAANDIJK Op een spoorwegover gang in Zaandijk is maandagmiddag omstreeks vijf uur een oplegger van een trailer aangereden door de snelr trein Amsterdam-Castricum. Er was wel flinke materiële schade maar nie mand werd gewond. De botsing ontstond doordat de trai ler en de oplegger zich niet tijdig van de overweg konden verwijderen toen de spoorbomen zakten. Dat kwam door dat er veel drukte was op de parallel aan de spoorbaan lopende provinciale weg, die een voorrangsweg is. Normaal wordt het wegverkeer op en nabij de spoorwegovergang met lichten geregeld maar die werkten nu niet. De oplegger werd door de trein over enige afstand meegesleurd. De trein, die der tig minuten vertraging opliep, moest later wegens ernstige beschadigingen uit de dienst genomen worden. Ook een volgende trein liep een vertraging op van ongeveer twintig minuten. Democratisering van het onder wijs best, zo meent het christe- lijk-historisch Tweede Kamerlid dr. H. A. Schuring, maar leer de kinde ren dan ook onze democratie zo vroeg mogelijk kennen. Burger schapskunde heet dat met een mooi woord. Dr. Schuring wil het in onze on- derwijswetgeving opgenomen zien. Hij is van plan dit, in de Tweede Kamer voor te stellen. Hij zegt: Wij leven in een tijd, waarin iedereen streeft naar ver nieuwing, waarin degenen, die met het onderwijs te maken hebben, zoe ken naar onderwijsvernieuwing. En terecht. Een goed onderwijsbestel moet voortdurend worden aange past. Enerzijds aan de voortgang van de wetenschap en aan de maat schappijveranderingen. Anderzijds aan de nieuwe methoden van kenni soverdracht. Behalve naar vernieuwing streven wij ook op elk gebied naar democra tisering, ook .op het terrein van het onderwijs. Schoolparlementen zijn ,.in" en terecht. Minister Veringa heeft een belangrijke stap gezet op weg naar democratisering van het bestuur van universiteiten en hoge scholen. Zodanig zelfs, dat zijn schets voor bestuur en beheer wel licht. een voorbeeld kan zijn voor vele andere maatschappelijke gebie den. Tot zover is alles in orde. Maar als wij gaan vernieuwen en dus gaan democratiseren, moeten dege nen, die erbij betrokken zijn, na tuurlijk wel mee kunnen doen. Zij moeten de spelregels kennen. Zij moeten weten hoe de democratie werkt. En in dat opzicht is de situa tie in Nederland bedroevend slecht. Een voorbeeld: Scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland hebben in bepaalde opzichten als hoogste orgaan de vergadering van leraren. Een belangrijk college, dat bijvoorbeeld besluit over bevorde ring of niet-bevordering van leerlin gen. Welnu: De vergadertechniek in deze colleges is in het algemeen er barmelijk. Een reglement van orde heb ik tijdens mijn 20-jarige erva ring nooit aangetroffen. De notulen worden in schoonschrift bijge zet. in een eerbiedwaardig boekwerk. De leraren krijgen ze niet thuis voor hun eigen archief. Hieruit blijkt wel, dat de leraren de voor democratisering nodige technieken onvoldoende kennen. Hoe moeten we tot een goede functior Ting van de democratie ko men, als deze zaak bij het onderwijs nauwelijks aandacht krijgt? Iedereen spreekt ovër uitbreiding van de onderwijsprogramma's. Als wij de deskundigen mogen geloven moet de jeugd op de hoogte gebracht worden van de computerkunde, van de sociologie enz. Wat doen wij echter bij het on derwijs aan de spelregels van de de mocratie? Het zou toch doodgewoon moeten zijn, dat de kinderen bij het basisonderwijs zouden leren hoe een gemeenteraad werkt. En hoe de bur gemeester aan zijn baan komt. Het zou toch- vanzelfsprekend moeten zijn, dat bij alle takken van het Nederlandse onderwijs een een voudig overzicht van de staatsin richting wordt gedoceerd. In het buitenland heeft men voor deze za ken meer oog. In de Verenigde Sta ten krijgen de leerlingen „civics" (waarbij velen de constitutie van buiten moeten leren). In de Bonds republiek kennen wij de „Bürger- schafts kunde". In Nederland kenden wij het vak staatsinrichting tot voor enige tijd bij bepaalde vormen van voortgeze' onderwijs. Sinds de Mammoetwet (Wet op het Voortgezet Onderwijs) en de daaruit voortvloeiende over gangswet dreigen de vakken recht, staatsinrichting en maatschappijleer echter in de verdrukking te komen. Recht en staatsinrichting zijn onder gebracht bij de vakken economie en geschiedenis. Dan spreekt het van zelf, dat een geschiedenisleraar, die belast is met het vak geschiedenis en staatsinrichting, de volle nadruk zal laten vallen op de geschiedenis en niet op de staatsinrichting. Al was het slechts, omdat zijn opleiding was toegespitst op de geschiedens en niet op het staatsrecht. Het is dan ook logisch dat de Ver eniging ter Bevordering van het On derwijs in de Sociale Wetenschap pen (VSW) voor de staatsburgerlijke vorming in de bres is gesprongen. Het is om die redenen, dat ik het voornemen heb om eventueel een initiatief-ontwerp in te dienen om twee dingen te bereiken: a. een ontkoppeling van o.a. ge schiedenis en staatsinrichting; b. het invoeren van kennis van de spelregels der democratie in ons ge hele onderwijs, dus ook bij het basi sonderwijs en bij het beroepsonder wijs. Iedereen wil duidelijkheid in de politiek, maar dan moet men de toe komstige staatsburgers de mogelijk heid om zichzelf duidelijkheid te verschaffen, niet onthouden! DEN HAAG Nieuw Zeeland zal Nederlandse emigranten een grotere te gemoetkoming geven in de reiskosten. Voortaan behoeft de ongetrouwde emi grant van 18 jaar of ouder niet meer dan 88 gulden voor zijn overtocht te betalen en een echtpaar inbegrepen kinderen beneden 18 jaar 172 gulden. ADVERTENTIE LET WEL op nummer 083932 is tevens de prijs van f 10gevallen, op nummer 013142 is bovendien de prijs van f 10.gevallen. AMSTERDAM Op het Instituut voor de Neerlandistiek van de Univer siteit van Amsterdam wordt 30 novem ber alle onderwijs stopgezet als dan ,geen schriftelijke garanties zijn ver strekt voor de oplossing van de noodsi tuatie op het instituut". Studenten en stafleden van het insti tuut hebben dat gisteren tijdens een plenaire vergadering in de aula van de universiteit besloten. Zij verklaarden zich bereid de resul taten af te wachten van de gesprek dat minister Veringa (onderwijs) afgelopen zondag toezegde aan prof. dr. G. Stui veling, één van de directeuren van het instituut. Met de noodsituatie wordt bedoeld de getalsverhouding tussen stafleden en studenten. Op het ogenblik geldt, vol gens de berekening van studenten en stafleden, de verhouding één staflid op 29 studenten. Het universiteitsbestuur berekende daarentegen één op 23. Alhoewel een verhouding van één De Arnhemse wethouder drs. R. v.d. Berg is zeer ingenomen met het aan staande saneringsplan, dat staatssecre taris Kruisinga heeft bekend gemaakt. De staatssecretaris wil naast Rijnmond nog vijf saneringsgebieden aanwijzen, waaronder Arnhem. Het plan zou vol gens drs. Van de Berg kunnen beteke nen dat de eigen maatregelen een fi nancieel steuntje van het Rijk krijgen. „Toch", zei de wethouder, „moet" daaruit niet blijken dat Arnhem te ver gelijken is met bijvoorbeeld de Botlek. We zitten hier nog in een paradijs. Misschien speelt het feit dat Arnhem middenin een recreatiegebied ligt een grote rol. De toestand hier is nog niet alarmerend, maar dat is natuurlijk geen reden om in te slapen". staflid op twaalf studenten als het meest ideaal wordt beschouwd, zijn studenten en stafleden van het instituut voorlopig bereid genoegen te nemen met een verhouding van één op 16,6. De Neerlandici hebben in het verle den al enkele malen bij de curatoren van de universiteit aangedrongen op een verbetering van de situatie op het instituut. Men is van mening, dat door het te kort aan stafleden essentiële taken, zoals bijvoorbeeld onderzoek, in de ver drukking raken. HERVORMDE SYISODE: (Van een onzer redacteuren) DRIEBERGEN De generale synode van de Nederlandse Hervormde Kerk is maandag met 40 tegen 8 stemmen ak koord gegaan met het voorstel voor de tweede interkerkelijke hulpactie „Kom over de brug" die In 1972 gehouden zal worden óók de Rooms-Katholieke Kerk als deelneemster uit te nodigen. Dit houdt in dat de Gereformeerde Zendingsbond in de Ned. Her. Kerk als de Rooms-Katholieken de uitnodi ging aanvaarden niet aan deze twee de actie zal deelnemen; zij had de sy node al laten weten dat door de Rooms-Katholieken als deelnemers te vragen een eenheid gesuggereerd wordt die er niet is. Zoals bekend onderhoudt de GZB nauwe relaties met de Gerefor meerde Bond in de Ned. Her. Kerk. Over deze zaak heeft de synode ook in haar juni-zitting uitvoerig gedebat teerd; toen was men niet tot een uit spraak gekomen, men besloot alsnog een gesprek te houden waaraan o.a. hervormde zending (Oegstgeest) en de GZB zouden deelnemen. Dit gesprek heeft de straf pun ten niet gewijzigd. Ds. P. J. Mackaay (Oegstgeest) deelde maandag in Driebergen mee dat de an dere aan de actie deelnemende protes tantse kerken de Rooms-Katholieke Kerk al hebben geaccepteerd; „het wachten is nog op de Hervormde kerk". DEN HAAG Overleg tussen het Westduitse en het Nederlandse ministe rie van defensie heeft ertoe geleid, dat de accommodatie van de Nederlandse troepen in West-Duitsland uitgebreid wordt met drie nieuwe legeringsgebou wen, waarin ook opgenomen zijn keu kens, eetzalen en kantines. Aldus heeft staatssecretaris J. C. E. Haex van de landmacht maandagmid dag meegedeeld in de openbare verga dering van de vaste Kamercommissie voor defensie. Hij bevestigde de door Kamerleden geuite klachten, dat er momenteel een te geringe acnommoda- tie is. Bij de nieuwbouw zal worden uitge gaan van vierpersoonskamers. De staatssecretaris zei geen wijziging te willen aanbrengen in de bestaande ver lofregeling voor de in Duitsland gele gerde militairen. Thans wordt na vijf weken werken een week. waarin een weekeinde valt, vrij gegeven. Gevraagd was om een verlof met twee weekein den. Uit paraatheidsoverwegingen kan aan de regeling niet getornd worden, aldus staatssecretaris Haex. Chauffeur merkt niets ACHTKARSPELEN Maandag avond om kwart over vijf is de tweeë- neenhalf-jarige Anna Catharina van der Laan uit Surhuisterveen (gem. Achtkarspelen) door een autobus over reden en op slag gedood. Het meisje speelde met enkele vrien dinnetjes in de straat. Tijdens het spe len is zij onder de bus geraakt. De chauffeur bemerkte niets van de aan rijding en reed door. De bestuurder van een vrachtwagen, die enkele minuten later passeerde, zag het kind dood op de weg liggen. DEN HAAG De ministers Den Toom (defensie) en Polak (justitie) ho pen nog dit jaar een wijziging in te dienen van de Wet gewetensbezwaren militaire dienst. Minister Den Toom zei gisteren ech ter op voorhand dat hij dienstweigering op grond van bezwaren tegen het ge bruik van atoomwapens zoals het in terkerkelijk vredesberaad mogelijk wil maken afwijst. Om een oorlog te voorkomen moeten Opvolger dr. Van Veen Van een onzer redacteuren DRIEBERGEN De generale synode van de Nederlands Hervormde Kerk heeft ds .F. N. M. Nijssen (45) per 1 februari 1971 benoemd tot directeur van Kerk en Wereld te Driebergen. Hij zal de plaats innemen van dr. J. M. van Veen die eind van dit jaar met emeri taat gaat. Ds. Nijssen is sinds dit voorjaar al bij Kerk en Wereld werkzaam als leider van het kerkelijk serviceteam dat zich onder meer met de effectieve begelei ding van herstructueringsprocessen van hervormde gemeenten bezighoudt. De beide andere directeuren van Kerk en Wereld zijn mej. C. I. Dales en dr. A. Th. van Leeuwen. Ds. Nijssen was na zijn theologische studie achtereenvolgens vicaris bij het bijzonder kerkewerk in Delft, predikant te Goes en studentenpredikant in Wa- geningen (tot 1 april .1970). Als voorzit ter van de begeleidingscommissie speelt hij een belangrijke rol bij de organisa tie van de Algemene Kerkvergadering van de Ned. Herv. Kerk. atoomwapens aanwezig zijn, aldus de minister tijdens een openbare commis sievergadering over defensie. Minister Den Toom zei dat de over heid niet opzij kan gaan voor elk indi vidueel bezwaar tegen elk onderdeel van de krijgsmacht. Het kernpunt bij de erkenning van gewetensbezwaarden werd volgens hem „bij het vaststellen van de grens waar de overheid moet wijken voor het persoonlijke geweten". Bezwaren op politieke gronden ko men niet voor erkenning in aanmer king, alleen die volgens godsdienstige of zedelijke overtuiging. „In de praktijk komt het weieens voor dat politieke be zwaren zich verdichten tot een zedelij ke overtuiging", aldus de minister. Hij hield vast aan de tegenwoordige tekst van artikel 2 van de wet gewe tensbezwaren, waarin o.m. wordt, ge sproken over „bezwaren gericht op strijd met de wapenen". De socialist Wieldraayer diende een motie in om ook dit artikel in meer eigentijdse termen gewijzigd te krijgen. Over de motie zal t.z.t. in een voltallige Kamervergadering worden gestemd. De regeringsfracties namen nauwe lijks deel aan het debat over de gewe tensbezwaren militaire dienst. In tegenstelling tot de heren Wiel draayer en dr. Imkamp (beiden D'66) voelde minister Den Toom er nog niet voor om de duur van de vervangende dienst voor erkende gewetensbezwaren nu 23 maanden te bekorten. Intussen groeit het aantal erken ningsprocedures (duur: nu acht maan den): in 1963 waren er 178. Dat aantal was in 1969 tot 711 gegroeid en in de eerste negen maanden van dit jaar kwamen al 719 verzoeken binnen. De minister zegde toe dat de beroepsproce dures (waarbij nu ook de Raad van State in de arm wordt genomen) zullen worden ingekrompen. Het kamp Vledder zal eerlang ver dwijnen. Tegenover vijf personeelsle den zitten daar nu nog twee dienstwei geraars en twee diensplichtigen die in hard drugs handelden. ADVERTENTIE Er heeft een mevrouw in de Amsterdamse gemeenteraad gezegd dat Sint geen snoep meer moet uitdelen. Vanweg< de tandjes van de kinderen. Wij vinden dat wel wat over dreven: een feest is een feest, een traditie een traditie - en bij Sint hóórt snoep. Maar voor de rest van het jaar propageren wij wèl met nadruk 'kaas uit 't kinderknuist je'. Want in kaas zitten haast géén koolhydraten en juist erg veel tandenbouwers. Beste Sint, strooi maar raak. Wij strooien straks wel weer! e

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 7