Regering wil
grondrechten
uitbreiden
Brutale roof op geldauto
in centrum Amsterdam
Gevaarlijk
spel van
werkgevers
Van „f400.- in eens" blijft
f 220.- schoon over
I)e Sint
met een fijne neus geeft
Weer meer drug
gebruikers in
gevangenissen
ik Komvoor die koude
hoekinuw
woonkamer!
Jeugdige
bankrovers
gepakt
Bankdirecteur: Veiligheidsmaatregelen moeilijk
Volgens directeur Planbureau:
^Dam-
matrozen"
voor rechter
Subsidie voor
Statenfracties
RUIM ZICHT':
Twee doden bij
autoliotsing
Geen betaalde
bij-baantjes
NIEUWE RECHTEN
E3 O L_OOO~T
Feestelijke karaffen, luxe flacons en fleurige
verpakkingen. Allemaal op en top Boldoot.
Voor de Sint met een fijne neus
DINSDAG I DECEMBER 1970
DEN HAAG De regering wil het kiesrecht, de vrijheid van meningsuiting,
het recht van betoging" en het telefoongeheim als grondrecht opnemen in de
nieuwe Grondwet. Zij wil daarin de godsdienstvrijheid uitbreiden met de vrij
heid van levensovertuiging. Het processieverbod wil de regering uit de Grond
wet schrappen.
De regering wil in de nieuwe Grond
wet verder waarborgen dat alle Neder
landers in Nederland worden toegela
ten, dat /ij er niet kunnen worden uit
gezet, dat Nederlanders in het alge
meen niet kan worden belet het land te
te verlaten en dat Nederlanders alleen
kunnen worden uitgeleverd op grond
van een gesloten verdrag.
Minister Beernink (Binnenlandse Za
ken) heeft, om deze ruimere waarbor
gen op te nemen in de nieuwe Grond
wet twee wetsontwerpen ingediend bij
de Tweede Kamer.
De regering heeft met haar wetsont
werpen tot herziening van de Grondwet
het advies gevolgd van de commissie
voor de Grond- en Kieswet. Zij is
slechts een enkele maal afgeweken van
het tweede rapport dat de adviescom
missie Cals-Donner daarover uitbracht.
De regering heeft bijvoorbeeld het
voorstel van de staatscommissie de
rechter de bevoegdheid te geven wetten
te toetsen qan de grondrechtsbepalin
gen in de Grondwet niet overgenomen.
Als het parlement de twee wetsont
werpen aanneemt, zullen de volgende
nieuwe rechten van de burger in de
Grondwet zijn gewaarborgd:
AMSTERDAM De Amsterdamse
recherche heeft twee jongens uit de
hoofdstad aangehouden, de 18-jarige O.
M. van O. en de 17-jarige B. W„ die
hebben bekend de daders te zyn van
de overvallen op de bijkantoren van de
-Nederlandse Middenstandsbank In de
Scheldestraat en de Beethovenstraat in
Amsterdam-Zuid, resp. op 15 oktober
en 26 november jl.
De beroving in de Scheldestraat le
verde hen een buit van ca. 16.000,-
op. die in de Beethovenstraat ongeveer
26.000,-. In beide gevallen namen zij
de vlucht op een bromfiets.
Het tweetal werd zondagnacht in hun
ouderlijke woningen van bed gelicht.
Van hun buit was nog 27.00,- over.
Behalve dit bedrag kon de politie een
van het geroofde geld gekocht nieuwe
auto en enkele bandrecorders in beslag
nemen.
Bij de beide berovingen stapten de
daders met bivakmutsen op de bank
binnen toen er geen publiek aanwezig
was. Terwijl de ene jongeman het bank
personeel met een pistool of een voor
werp dat daar op leek in bedwang hield
roofde de ander het geld.
Het feit dat enkele getuigen de ro
vers bij hun eerste overval goed had
den kunnen opnemen is hen noodlottig
geworden. Zij herkenden verdachte Van
O. van een foto, die de politie hen uit
eindelijk kon voorleggen.
Iedereen in Nederland krijgt gelij
ke bescherming van persoon en goed,
zonder onderscheid naar godsdienst, le
vensovertuiging, ras of geslacht.
Alle Nederlanders zijn op gelijke
voet benoembaar in openbare dienst.
Elke Nederlander kan kiezen en
gekozen worden. Dit wordt voor het
eerst als een grondrecht vastgesteld
De wetgever wordt verplicht een
regeling te treffen voor de beantwoor
ding van petities. De overheid wordt
echter niet verplicht petities te beant
woorden.
Naast de godsdienstvrijheid wordt
de vrijheid van levensovertuiging er
kend.
Godsdienstoefeningen mogen in
principe vrij buiten gebouwen en be
sloten plaatsen worden gehouden. Pro
cessies zijn in principe toegestaan.
Bij wet mag een onderzoek worden
ingesteld naar de bekwaamheid en ze
delijkheid van hen die onderwijs geven
in welke vorm dan ook. In de huidige
grondwet is dit onderzoek beperkt tot
het algemeen vormend lager en middel
baar onderwijs.
Elke Nederlander heeft het. recht
om inlichtingen te geven, te ontvangen
en door te geven. Op de uitzendingen
van radio en televisie mag niet vooraf
worden toegezien.
Naast het recht van vereniging en
vergadering komt het recht van beto
ging.
Niemand mag buiten de bij de wet
bepaalde gevallen van zijn vrijheid
worden beroofd. Niemand mag oneven
redig lang in voorarrest worden gehou
den.
Iedereen die anders dan op rech
terlijk bevel van zijn vrijheid is be
roofd, kan de rechter vragen om invrij
heidstelling, behalve in gevallen van
krankzinnigheid.
Geen feit is meer strafbaar zonder
een daaraan vooraf gegane strafbepa
ling.
Behalve het. briefgeheim wordt ook
het telefoongeheim erkend. Het briefge
heim geldt behalve voor de overheid
(post) ook voor particuliere instellingen
aan wie brieven zijn toevertrouwd.
Schadeloosstelling bij onteigening
moet worden betaald.
AMSTERDAM Bi] een razend
snelle overval op een geldtran
sport in het centrum van Amster
dam, hebben twee jongemannen
van omstreeks twintig jaar gister
morgen 330.000 gulden buitge
maakt. De rovers verdwenen op
een zilvergrijze motor. Zij zijn
nog spoorloos.
De 62-jarige J. de Lange en zijn 63-
jarige collega A. Wijngaarden
hadden het geld in een onbevei
ligde Renault 4 - personenwagen
opgehaald bij de Kas-associatie in
de Spuistraat.
De wagen moest op de Prins Hen
drikkade stoppen wegens een lek
ke band. Waarschijnlijk is de
band door de overvallers lek ge
sneden toen de wagen voor een
stopljcht moest wachten. Chauf
feur De Lange stapte uit en wierp
een regenjas over de tas met geld.
Toen het wisselen van de b and
niet bleek te vlotten, besloot bij
rijder Van Wijngaarden zijn colle
ga een handje te helpen en stapte
ook uit.
Enkele seconden daarna zagen de
twee mannen hoe een jongeman
het portier openrukte, de tas met
geld van de bank griste en op de
duo van een wachtende motor
sprong die verdween in de rich
ting van de IJtunnel. Een achter
volging met een taxi haalde niets
uit; de motor bleek in he t verkeer
veel wendbaarder.
De bankbediende haastte 'zich naar
het Centraal Station, op de poli
tiepost werd terstond groot alarm
gegeven. De overvallers bleven
echter spoorloos. Het is mogelijk
dat zij onderweg van vervoermid
del zijn gewisseld.
Tijdens het verhoor door de politie
bleek dat de twee bankemployees
niet op de hoogte waren van de
grootte van het. door hen opge
haalde bedrag. In eerste instantie
spraken zij van 32.000 gulden,
maar de procuratiehouder van de
benadeelde Nutsspaarbank voor de
Zaanstreek onthulde later dat de
inhoud van de tas exact 330.0(10
gulden bedroeg, verdeeld in ze
ventig biljetten van duizend,
tweeduizend van honderd, twee
duizend van vijfentwintig en dui-
„zend van tien gulden. Het geld
was bedoeld voor uitbetalingen
aan cliënten van de Nutsspaar-
banken in Zaandam, Koog aan de
De overvallen chauffeur J. A.
Lange (links) bracht in het hoofd
kwartier in Zaandam verslag uit
aan directeur N. M. A. Ter Wols
beek (staande), terwijl bijrijder A.
J. Wijngaarden (achter de tafel)
en procuratiehouder K. Brouwer
van de Nutsspaarbank toeluisteren.
Zaan, Krommenie, Wormer en
Wormerveer.
De uitbetalingen zullen geen ver
tragingen ondervinden, aldus de
directeur van de gedupeerde bank,
de heer N. M. A. ter Wolbeek.
..Bovendien is onze bank verze
kerd tegen roof. Het eigen risico
van twintigduizend gulden zal
moeten worden gedekt uit eigen
middelen.
De heer Ter Wolbeek nog ner
veus van de overval zegt:
„Strengere veiligheidsmaatregelen
moeten zo doordacht mogelijk
worden genomen. Dat ze nodig
zijn, wordt wekelijks meer duide
lijk, maar we moeten oppassen dat
overvallen op banken en geld
transporten geen spelen met men
senlevens wordt.
„Als die geldtransporteurs nu eens
bewapend waren geweest, waren
ze onherroepelijk gaan schieten,
met misschien slachtoffers onder
onschuldige mensen. Nee, dan
maar liever een geslaagde roof."
De heer Ter Wolbeek ziet zo snel
geen oplossing voor het beveili
gingsprobleem: „Een betere bevei
liging lokt onherroepelijk tegen
maatregelen uit. Bewapening van
bankpersoneel houdt in dat zij er
aan meewerken overvallen met
vuurwapens te laten beslissen. In
dat geval wordt geld belangrijker
dan een mensenleven.
De bankdirecteur geeft ronduit toe
dat er door de twee transporteurs
een fout is gemaakt, maar hij ver
goelijkt dat door te zeggen: „Een
menselijke fout, waar ik begrip
voor heb. Het voorschrift luidt dat
er bij geldtransporten altijd één
man in de wagen moet blijven.
Onder iedere voorwaarde. „Maar
bij de moeilijkheden bij het wis
selen van banden, hebben de col
lega's elkaar geholpen. In strijd
met. de voorschriften, maar begrij
pelijk".
Directeur Ter Wolbeek is na de
overval op de postauto in Water-
lingen gaan peinzen hoe de trans
porten beter t e beveiligen. Maar
maatregelen heeft hij nog niet ge
nomen. „Vergeet ook niet dat er
voor dergelijk werk heel moeilijk
personeel te krijgen is."
Sinds februari rijdt er al een tweede
man mee. Die heeft ondermeer tot
taak te kijken of de wagen wordt
gevolgd. Een auto met zwaailicht?
Als de rovers weten dat er een
groot bedrag inzit gaan ze er met
de wagen en al vandoor. Veilig
heidsmaatregelen zijn bijzonder
kostbaar, en moeilijker te treffen
dan velen wel denken", besluit de
heer Ter Wolbeek.
55
UTRECHT ..Het is zonder meer
een kolossale vergissing te menen dat
een algemene loonmaatregel, te nemen
door de regering een meer gematigde
loonontwikkeling tot gevolg zal heb
ben dan afspraken in het centrale loon-
overleg". Zo reageert „Ruim Zicht",
het orgaan van het Nederlands Katho
liek Vakverbond, op de houding van
een deel van de werkgevers in het over
leg tussen de regering en de stichting
van de arbeid.
„Ruim Zicht" schrijft dat de vakbe
weging geen waterdichte garanties kan
geven ten aanzien van de loonontwik
keling. „Maar wie kan dat wel in de
huidige situatie: de werkgevers zeker
niet Vast staat in ieder geval, dat de
chaos, die het gevolg zal zijn van een
algemene loonmaatregel, veel groter is,
dan die van welke niet waterdichte
centrale loonafspraak ook", aldus
„Ruim Zicht".
Het NKV-blad verwijt de werkge
vers, dat ze aansturen op een loonstop,
maar dat niet hardop durven zeggen.
Ze geven daarmee zelf duidelijk aan
hoe riskant een loonpauze volgend jaar
is: zo riskant dat ze de verantwoorde
lijkheid niet durven dragen.
De vakbeweging is volgens „Ruim
Zicht" tot het volgende bereid.
De stijging van het reële beschikba
re loon moet achterblijven bij de pro-
duktiviteitsstijging.
Aan het begin van de contractperio
de moet geen voorschot worden geno
men op de prijsstijgingen, die nog moe
ten komen in die periode.
De vakbeweging wil starten met een
lager percentage om dan via een in
dexering de prijsstijgingen langzaam te
volgen.
WEERT Maandagmiddag omstreeks
kwart over vier heeft op de Eindhoven-
se weg in Weert een verkeersongeval
plaats gehad, dat aan twee personen het
leven heeft gekost, terwijl drie anderen
zware verwondingen opliepen. Het heeft
uren geduurd, voordat de politie de
identiteit van alle betrokkenen heeft
kunnen vaststellen.
Het ongeluk ontstond toen een perso
nenauto, komende uit de richting Eind
hoven, werd aangereden door een ach
teropkomende vrachtauto en tegen een
tegenligger botste.
De bestuurder van eerstgenoemde
auto, de 46-jarige heer H. W. Goossens
uit Bake en Milheeze, werd op slag ge
dood. Ook een der inzittenden van de
andere auto, de 60-jarige mevrouw M.
Horsten-Verdonschot uit Eindhoven,
werd onmiddellijk gedood.
UTRECHT De heer C. A. van
den Beid, directeur van het Centraal
Planbureau, heeft uitgerekend dat
een gezin niet twee kinderen en een
inkomen van 12000 bruto per jaar
van de extra uitkering van 400 na
aftrek van belastingen, sociale pre
mies en prijsstijgingen 220 over
houdt. Hij maakt zijn rekensommetje
op verzoek van „Ruim Zicht", de of
ficiële uitgave van het Nederland Ka
tholiek Vakverbond.
Het NKV verwacht, dat deze uitkomst
„verrassend" zal zijn voor het groot
ste deel van de bevolking, dat de in
druk heeft gekregen dat er van de
ADVERTENTIE
I luxe vapo f 14,25, spray f 6,95
van 1,85 tot 17,40
extra uitkering niets zou overblijven
omdat alles weer „teruggepakt" zou
worden. Vaak werden uitlatingen in
die richting op de mensen losgelaten,
aldus het NKV. Het leek er zelfs op
dat dit systematisch gebeurde om de
mensen alvast murw te maken en op
die manier een klimaat te scheppen
waarin terugpakken inderdaad moge
lijk zou zijn, maar daartegen zullen
we ons krachtig verzetten.
De heer Van den Beid is er voor zijn
berekeningen van uitgegaan dat tach
tig procent van de Nederlandse
werknemers een uitkering ineens van
400 heeft gekregen. Dat komt ge
middeld neer op 320 of 2,5 procent
van de totale loonsom. Een kwart
daarvan, 0,6 procent, zal doorwerken
in de prijsindex. Daardoor raakt de
werknemer met vrouw en twee kin
deren en een bruto inkomen van
12.000 aan prijsstijgingen 61 kwijt
van de 281, die hij na aftrek van de
belasting en de sociale premies van
zijn 400 overhoudt.
In 1971 is het „voordelig saldo" kleiner.
De 400 wordt dan als een loonstij
ging van 3 procent in de cao's opge
nomen en valt dus onder het iets
hogere normale belastingtarief.
Ook het effect van de prijsstijging
tengevolge van de extra uitkering
wordt groter. Uiteindelijk blijft dan
een stijging van het reële inkomen
met 123 over.
Daarbij heeft de heer Van den Beid
nog niet de prijsstijging verwerkt die
het gevolg kan zijn van de loonstij
ging in 1971, aangezien nog niet be
kend is of die mag worden doorbere
kend en zo ja. in hoeverre.
DEN HAAG Vjjf van de 74 mili
tairen van de zeemacht, die hebben
deelgenomen aan de ongeregeldheden
op de Dam te Amsterdam op 25 augus
tus, zullen strafrechtelijk worden ver
volgd. Zy hebben zich vermoedelijk
schuldig gemaakt aan „geweldpleging
jegens personen en beschadiging van
eigendommen van derden".
De vlootvoogd, de commandant der
zeemacht in Nederland, vice-admiraal
A. van der Moer, heeft dit beslist, na
advies te hebben ingewonnen bij de fis
caal bij de permanente krijgsraad in
Nederland. De berechting zal door de
Zeekrijgsraad geschieden.
De gedragingen van de overige mili
tairen, waarbij naar het oordeel van de
vlootvoogd vooral het aspect van schen
ding van de krijgstucht naar voren is
getreden, zullen door de eigen comman
dant krijgstuchtelijk worden afgedaan.
DEN HAAG Geen van de ministers
of staatssecretarissen van dit kabinet
vervult een bezoldigde nevenfunctie,
heeft de minister van Binnenlandse Za
ken mr. H. K. J. Beernink geantwoord
op een vraag van het Tweede Kamer
lid C. Laban (PvdA).
De minister had gegevens verzameld
naar aanleiding van een 25 juni aan
vaarde motie inzake openbaarmaking
van bezoldigde nevenfuncties. De ge
gevens zijn de minister vertrouwelijk
verstrekt, zodat hij ze niet zal publi
ceren.
(Van een onzer redacteuren)
ARNHEM Gedeputeerde Staten van
Gelderland komen binnenkort met een
voorstel waarin een tegemoetkoming in
de kosten van de fracties van Provin
ciale Staten wordt geregeld.
Zij delen in hun antwoord op vragen
van Statenleden naar aanleiding van het
rapport van de „Commissie werkwijze
staten" mee dat men in een zestal pro
vincies al zo'n regeling heeft; daar wordt
als tegemoetkoming in de kosten van
de werkzaamheden van de fractie een
bijdrage van 100,- per jaar verleend
voor elk tot die fractie behorend lid van
Provinciale Staten met dien verstande
dat aan elke fractie minstens 250,- (in
twee provincies 500,-) per jaar ver
strekt wordt.
In de afgelopen dagen heeft ook het
college van G.S. van Zuid-Holland een
desbetreffend voorstel gedaandaarin
wordt in een bijdrage van 150,- per
jaar per lid voorzien.
BAARN De laatste tijd is er in
Nederland weer enige toeneming van
het aantal gedetineerde druggebruikers
te constateren. Nadat zich sinds de piek
in 1966, in 1967 een daling had voorge
daan. In de Nederlandse huizen van be
waring hebben het laatste half jaar 260
mensen in verband met druggebruik
gezeten. Dat is ongeveer 7 procent van
de totale bevolking van de huizen van
bewaring. Van hen waren slechts 2
procent handelaars die zelf geen drugs
gebruikten. Twintig procent was zwaar
verslaafd.
Deze gegevens heeft drs. P. Allewijn,
hoofd van de directie gevangeniswezen
maandag bekendgemaakt op een pers
conferentie ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van de penitentiaire
Benelux-commissie. De gemiddelde
leeftijd van de 260 gedetineerden lag
iets boven de 25 jaar. Meer dan drie
kwart was Nederlander, slechts 17 pro
cent was buite nlander.
Vooral in Amsterdam zaten veel
druggebruikers,gedetineerd (74) en ver
der in Rotterdam (48) en Haarlem (27).
De heer Allewijn verklaarde dat er in
die plaatsen een tekort is aan artsen
om de druggebruikers op te kunnen
vangen. Een adequate manier om hen
te behandelen bestaat overigens niet.
De ervaringen hier en in het buitenland
geven weinig reden tot optimisme, al
dus drs. Allewijn. De penitentiaire Be-
neluxcommissie zal zich vandaag door
een Nederlandse psychiater over dit
probleem laten voorlichten.
De opvang^van druggebruikers
voorzover die mogelijk is moet zich
volgens de heer Allewijn in principe
buiten het gevangeniswezen afspelen.
De penitentiaire instellingen zullen zich
er echter niet aan kunnen onttrekken
in zoverre als zij met druggebruikers
worden geconfronteerd.
In België heeft men tot nu toe niet
zo'n last van het probleem, zei de Bel
gische directeur-generaal van het be
stuur der strafinrichtingen, M. van
Helmont. Momenteel zitten daar vol
gens zijn zeggen nog geen zestig drug
gebruikers gevangen. Hij zei echter te
vrezen dat het verschijnsel uit Neder
land de Belgische grens over zou ko
men. Handelaars in verdovende midde
len zitten daar niet gevangen, omdat
deze in België slechts een geldboete
kunnen oplopen. In Luxemburg heeft
men te maken met niet meer dan 6
gedetineerde druggebruikers, allen
Amerikanen.
OOSTDONGERADEEL Maandag
middag is de 6-jarige Eddy Visser uit
Aalsum, gemeente Oostdongeradeel, om
het leven gekomen toen hij op zijn fiets
vanuit een uitrit plotseling de weg
overstak en door 'n passerende vracht
auto werd gegrepen.
ADVERTENTIE
Met DRUgasar gasverwarming,
op de buitenlucht aangesloten door
een opening in de buitenmuur.
Meer dan 60 verschillende
uitvoeringenvan klein tot groot!
Prijzen vanaf f 299,-.
Vraag ongefrankeerd de gratis
brochure aan bij
Koninklijke Fabrieken
Diepenbrock& Reigers N.V„
Antwoordnummer 17, Ulft.
DRUgasar
lekker stoken
zonder schoorsteen
