Kleuter van nu is niet meer
bang voor Sint en Piet
Een lieve
man die
cadeautjes
wil geven
A VRO-tvgeeft vier avonden
heroepenvoorlichting
VinkoGlobokaren Heinz
Holliger voor de radio
JZe hebben niet zoveel respect als vroeger
Tom
Poes
en de
erf-
pachter
„TIPS VOOR JE TOEKOMST"
Prijs voor Dimitri
Frenkel Frank
inventum laat u
kiezen... elektrische
boven of onderdeken!
programmaos
VANAVOND
MORGEN
Takkenbos
Geen ontzag
INVENTUM
MARTEN
TOONDER
STRIP
In NOS-programma „Signaal":
UIT DE KERKEN
DINSDAG I DECEMBER 1970
De week vóór Sinterklaas is altijd een week van bedplassers geweest en van
kinderen die nachtmerries kregen. Is dat nog zo?
„Neen, gelukkig niet", zeggen in Wassenaar de hoofden van drie kleuterscholen,
waar de kleuters zélf Sinterklaas spelen! Compleet met mijter en staf. En een
van de schoolhoofden zegt: „Ik probeer de kinderen wel eerbied voor de Sint
bij te brengen, maar ze hebben geloof ik voor niemand meer zo erg veel eer
bied".
Mejuffrouw M. C. Poort, tien jaar in het kleuteronderwijs en hoofd van de Open
bare Kleuterschool Wassenaar, met de schoothond Lotje aan de voeten: „Pas nog
vroeg ik de kinderen: Wie is er nou bang voor Sinterklaas. Nou, niemand. De kin
deren trokken zo'n gezicht van: Het is een oude meneer die het heel goed bedoelt,
we zullen hem maar accepteren".
Mejuffrouw J. C. van Diemen, hoofd
leidster van de Wassenaarse protestant
se christelijke kleuterschool Prinses
Margriet. Een charmante oude rot in
het vak, die er al veertig dienstjaren op
heeft zitten:
„Kinderen van 1970 staan inderdaad
heel anders tegenover Sinterklaas en
Piet dan kinderen van, pakweg, dertig
jaar geleden. Dat komt vooral door de
andere aanpak van de volwassenen."
Mejuffrouw Van Diemen bedoelt:
dertig, zelfs nog wel minder jaren gele
den, werden Sinterklaas en Zwarte Piet
afgeschilderd als mannen die je sloegen
met een takkenbos ails je niet braaf
was. Mannen die ook wel aardig waren,
maar je ook genadeloos in een zak kon
den meevoeren naar het land, waar nu
een heleboel Nederlandse kinderen hun
zomervak antie d oorbrengen
„Ik heb er op mijn school altijd op
gehamerd dat Sinterklaas een feest van
dolle pret is", zegt juffrouw Van Die
men. ..Alles dat daar afbreuk aan doet
vind ik erg fout."
Gelukkig zijn we tegenwoordig zo
ver, dat nog maar in weinig huizen ge
dreigd wordt met „Pas op hoor, anders
vraag ik Zwarte Piet om je in de zak te
stoppen." Bijna nergens zijn kinderen
nog echt bang voor Sint of Piet.
„Dat komt ook", zegt mejuffrouw
Van Diemen, omdat op de scholen an
ders over Sint gesproken wordt. Op on
ze school bereiden we de zaak langdu
rig voor. En vergeet ook niet de televi-
ie en de Sinterklazen in de warenhui
zen. Sint komt nu niet meer pardoes zo
uit de lucht vallen, zoals vroeger. En
dit is natuurlijk veel beter."
Op de openbare kleuterschool van
mejuffrouw Poort zijn helemaal geen
problemen met „bang zijn", hetgeen
niet niet wegneemt, dat de weken vóór
Sinterklaas er uitermate rumoerig ver
lopen.
„Wat ik dan de kinderen vooral ver
tel", zegt juffrouw Poort, „is, dat Sin
terklaas een eerbiedwaardige man is
voor wie je inderdaad respect moet
hebben."
Is dat dan nodig? Is alle eerbied
voor de Sinterklaasfiguur dan verdwe
nen?
„Neen", is haar antwoord, „maar je
merkt ook al bij de kleutertjes dat het
soms moeilijk valt ontzag voor iemand
te hebben. Soms moet ik tegen de ou
ders zeggen: U moet u niet door de
kinderen laten némen, u bent de baas,
ze moeten respect voor u hebben. Maar
ook de ouders hebben tegenwoordig bij
de kleuters al heel wat minder autori
teit dan vroeger."
Over naar mevrouw Marianne
Ohr-Kortenbach, hoofd van de Kieviet
Peuterschool voor drie-jarigen in Was
senaar. Zij heeft misschien wel de
meeste problemen met Sinterklaas,
want haar leerlingen zijn mensjes die
dikwijls pas voor het eerst met de man
uit Spanje geconfronteerd worden. Hoe
bereidt zij die kinderen op die ontmoe
ting voor? Wat geeft ze de ouders voor
adviezen?
„Bij kinderen van drie moet je vooral
vertellen hoe aardig en lief Sint en Piet
wel zijn", zegt ze. „Drie jaar is een
enorm gevoelige en belangrijke leeftijd.
Ieder dreigement in de trant van: „Als
Zwarte Piet dèt hoort..." kan gil
buien en nachtmerries veroorzaken.
Vorig jaar heb ik mijn sinterklaasfeest
zonder Piet moeten houden; de kinde
ren waren als de dood voor hem".
„Ik zou als ouder ik ben moeder
van een zoontje nooit uit mezelf
over Sint en Piet beginnen", zegt me
vrouw Marianne Ohr. „Wacht maar tot
de kinderen met vragen komen; zo van:
Wat is eigenlijk Sinterklaas?"
Maar vooral geen dreigementen, zegt
deze peuterleidster. „Gewoon z eggen:
Sinterklaas is een hele oude e n lieve
meneer, die zó aardig is, dat hij op zijn
verjaardag jou een cadeautje wil ge
ven".
Hetgeen dan ook de waarheid is.
S-
In Wassenaar spelen de kleu
terschoolkinderen zelf Sinter
klaasje en Zwarte Piet". Om even
tuele angst weg te nemen en de
kinderen vertrouwd te maken, zeg
gen de drie Wassenaarse hoofd
kleuterleidsters. Dat zijn mejuf
frouw J. C. van Diemen (links ach
ter met witte trui), mevrouw Ma
rianne Ohr (midden achter met
lange sjaal) en mejuffrouw M. C.
Poort (geheel rechts).
BRUSSEL De vereniging van
Vlaamse toneelauteurs heeft de prijs
voor Nederlandstalige toneelauteurs, de
zogeheten Edmond Mustincx-prijs, toe
gekend aan Dimitri Frenkel Frank voor
zijn gehele werk.
ADVERTENTIE
Da's fantastisch! Bovendien
I nog extra veilig, want
I Inventum dekens hebben
een trafo voor veilige
zwakstroom, v.a. f110.-
u kunt er op
rekenen!
Op de dinsdagen 1, 8, 15, en 22
december (dus ook vandaag!) be
steedt de afdeling Jeugduitzendingen
van AVRO's televisiebedrijf tussen
19.30 en 19.55 uur via Nederland l
aandacht aan de beroepenvoorlich-
ting onder de titel „Tips voor je toe
komst". Iedere aflevering sluit aan
op een bepaald opleidingsniveau en
richt zich tot scholieren, die binnen
niet al te lange tijd aan hun eind
examen toe zijn.
Het voornaamste criterium bij de
keuze van de beroepen, waarbij
nauw werd samengewerkt met de
afdeling Beroepenstudie en Beroe-
penvoorlichting van het Ministerie
van Sociale Zaken en Volksgezond
heid, waren de mogelijkheden, die
de te behandelen beroepen in de
toekomst bieden.
Het uitzendschema ziet er als
volgt uit:
1 - 12 - '70: Mogelijkheden voor
MAVO-leerlingen
a) verpleging.
b) diverse richtingen in het ban
kwezen.
c) chemisch analist(e).
8 - 12 - *70: Mogelijkheden voor
LTO (Lager Technisch On derwijs) -
leerlingen:
a) process-opera tor (bedienings
vakman).
b) autotechniek.
c) elektro-techniek via de MTS.
15-12-70: Mogelijkheden
voor HAVO-leerlingen:
a) fysiotherapeut(e).
b) weg- en waterbouwkundige via
de HTS.
c) industrieel ontwerper.
22 - 12 - 70: Mogelijkheden
voor HAVO en VWO (Voorbereidend
Wetenschappelijk onderwijs)-leer-
1 in gen.
a) HAVO: sociaal opbouwwer-
ker(ster).
b) VWO: diverse mogelijkheden
op de Landbouwhogeschool te Wa-
geningen.
Bij de behandeling van bovenge
noemde be roepen richtingen worden
vooral de facetten vooropleiding, ge
specialiseerde opleiding, beroepskeu
zemotivering, toekomstmogelijkhe
den en honorering (beginsalaris en
haalbaar eindsalaris volgens de hui
dige maatstaven) belicht. Waar er in
o ons land ongeveer vierduizend be
roepen bekend zijn, zijn de makers
van „Tips voor je toekomst" zich er
van bewust in de nu komende serie
geen volledig overzicht te kunnen
geven van alle mogelijkheden.
De beroepen, die in de komende
uitzendingen aan de orde worden
gesteld, zijn die beroepen, waarvan
momenteel vaststaat dat zij goede
toekomstmogelijkheden in zich ber
gen.
Het gehele beroepen- en beroeps
keuze voorlichtingsapparaat is onge
veer tien jaar geleden tot stand ge
komen. Deze organisatie die onder
andere het schooldekanaat en de be-
roepskeuzebureau's omvat weet dat
een optimaal functioneren nog niet
TELEVISIE
NEDERLAND I
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 (K) Journaal.
19.04 AVRO: TopPop: Popshow.
19.30 Tips voor je toekomst: infor
matief progr. over beroepskeu
ze.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 AVRO: Peyton Place, TV-
feuilleton.
21.10 (K) Raquel: Mood musical
(stemmingsmusical) rond de
filmster Raquel Welch.
22.00 AVRO's Televizier-Magazine.
22.50 NOS: (K) Journaal.
22.55-23.25 TELEAC: Modelbegrip in
wetenschap en techniek - les 9
(herh.).
NEDERLAND II
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 (K) Journaal.
19.04 Den Haag vandaag.
19.09 (K) Vrij-uit, progr. over het
wel en wee van de recreatie.
19.30 KRO: (K) De dwaze wereld
van Tommy Cooper, TV-serie.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 KRO: (K) De genezer, afl. 10
7044 Het vat rolde met toenemende
snelheid door het keldergewelf, recht op
de beide bezoekers af. Het was een vre
selijk gezicht, maar gelukkig kon Joost
op het laatste ogenblik de metselaar en
zichzelf terzijde werpen, zodat het fust
langs hen heen donderde en met een da
verende slag tegen de achterwand uiteen
spatte. Toen de echo's weggestorven wa
ren daalde er een diepe stilte over het
onderaardse vertrek, die slechts verbroken
werd door het geklater van wegvloeiende
port.
Er ontstond een snel groter wordende
plas van diep-rode kleur, en een aange
name belegen geur verspreidde zich door
de kelder.
„Dit is zéér betreurenswaardig", mom
pelde Joost verslagen. „De drank was zo
mooi tot rust gekomen. Maar zo gaat het
met aardbevingen, als u mij toestaat".
De metselaar antwoordde niet. Hij
kwam moeilijk overeind, en nadat hij
zijn gelaat een weinig had schoongelikt
klom hij stommelend de trap op en wierp
de kelderdeur met kracht open. Heer
Bommel die zich juist naar beneden wil
de spoeden om te kijken wat het lawaai
te betekenen had. werd door het zware
houtwerk getroffen. Maar het uiterlijk
van de vakman schokte hem meer dan
de klap.
„M-mijn port!" stamelde hij. „Hij heeft
zich door mijn kostelijke port gerold!"
bereikt is. Dit neemt evenwel niet
weg, dat er reeds zeer veel tot stand
is gebracht.
„Tips voor je toekomst" visuali
seert een doel van het keuzeveld
waarmee scholieren worden gecon
fronteerd en streeft ernaar hen in
hun algemeen keuzebewustzijn te
stimuleren.
Daarom ook worden aan het eind
van iedere uitzending instanties ge
noemd, die belangstellenden alle ge
wenste informatie kunnen versx-
chaffen.
De produktie en regie van „Tips
voor je toekomst" zijn in handen
van respectievelijk Jan Kelder en
Rob Herzet.
In de serie „Signaal, muziek van
eigen tijd" van de NOS wordt van
avond van 20.00 uur tot plm. 22.00
uur in VARA-studio I in Hilversum
een openbaar concert gegeven door
Vinko Globokar, trombone en Heinz
Holliger, hobo.
Op het programma staan „Dis
cours 2/3" van Globokar, „Sequenza
7" van Berio, „Der Atem" van Kagel
en „Solo" en „Improvisatie" van Ca
ge. Het concert is het tweede in een
nieuwe serie Signaal-concerten, die
ditmaal, in plaats van voorheen in
de Kleine Zaal van het Concertge
bouw in Amsterdam, in de VARA-
studio worden gegeven. De radio
opnamen van deze concerten zijn
bestemd voor de NOS-rubriek „Sig
naal, muziek van eigen tijd", dins
dag om de 14 dagen om 22.55 uur
via Hilversum 2. De redactie van
deze rubriek is in handen van Feer
Jordal en Ton de Leeuw.
Peer Jordal tekent bij het concert
op 1 december het voLgende aan
„De meer dan tweehonderdjarige
ontwikkeling van het virtuozen dom
in de muziek heeft onder meer ge
leid tot een ingekankerd wantrou
wen tegenover de combinatie vir
tuoos/componist in één persoon ver
enigd. Voor wie de „creatieve" uitin
gen van grote instrumentalisten
kent, is, op enkele uitzonderingen na
(Liszt, Busoni), deze argwaan alles
zins begrijpelijk. Vinko Globokar en
Heinz Holliger zijn op het ogenblik
de twee figuren in de muziekwereld,
die dit wantrouwen het meest af
doende logenstraffen: beiden beho
ren op hun respectievelijk instru
menten tot de absolute internationa
le topklasse, ongeacht het repertoire,
en beiden hebben zich als componis
ten op internationaal niveau ruim
schoots bewezen.
Heinz Holliger werd in 1939 in
Langenthal (Zwitserland) geboren en
woont in Basel. Hij studeerde hobo
o.a. bij Pierre Pierlot. Pierre Boulez
was zijn belangrijkste compositiele
raar. Zijn carrière als instrumenta
list, die begon in 1959, heeft hem als
solist tot nagenoeg alle belangrijke
uit de TV-serie Mod Squad.
21.45 (K) De klop op de deur, TV-
feuilleton.
22.37 Zelfs het onkruid vergaat: do
cumentaire over milieubeheer.
23.07-23.12 NOS: (K) Journaal.
DUITSLAND I
(Reg. progr.: NDR: 18.00 (K)
Amus. progr. 18.30 (K) Act. 18.45 (K)
Zandmannetje. 18.55 (K) Nord-
schau-Magazin. 19.26 (K) Novellen
aus dem Wilden Westen, TV-serie.
19.59 Progr. overzicht. WDR:
8.20-8.45. 10.20-10.45 en 12.10-12.35
Schooltelevisie. 18.00 (K) Literair
progr. 1830 (K) Voor de kleuters.
18.40 (K) Hier und Heute, met
nieuws. 19.25 (K) Amus. progr.).
20.00 (K) Journaal en weerber. 20.15
(K) Amus. progr. 210.0 (K) Das Biest
muss sterben, Frans/Italiaanse
speelfilm. 22.55 Journaal, commen
taar en weerber.
DUITSLAND II
18.05 (K) Act. en muz. 18.40 Amus.
progr. 19.10 (K) Abenteuer in Regen-
bogenland, TV-serie. 1945 (.K)
Nieuws, act. en weerber. 20.15 (K)
Sportprogr. Aansl.: Nws .21.00 (K)
Mit Schirm .Charme und Melone.
TV-serie. 21.50 Filmrep .22.35 (K)
Nws. en weerber. 22.45 (K) - plm.
23.30 Eine ant-autoritare Frau, film.
TELEVISIE
NEDERLAND I
10.45-12.00 N OS'NOTSchooltele
visie.
17.00-17.30 AVRO (K): Kinder-
progr.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal van gis
teravond. 10.30 Amus. progr. 11.15
Die Umschau. 12.20 Muzikaal progr.
12.50 Internationaal persoverzicht.
130.0-13.30 Journaal. 16.35 (K) Nws.
16.40 Voor de kinderen. 17.05 Idem.
17.25 (K) Filmrep. 17.55-18.00 (K)
Nws.
DUITSLAND II
17.10 (K) Kinderprogr. 17.30 (K)
Nws. en weerber. 17.35 (K) Voor de
oudere kijkers. Aansl. Liefdadig-
heidsoproep
RADIO
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het levende
woord. 7.16 (S) Op het eerste gehoor:
klass. muz. (gr.). (7.25 Horen en zien
7.30 Nws.; 7.32-7.50 Hier en Nu: act.).
TROS: 8.00 Nws. 8.11 Luister uit
én tJhuist verz. pl. progr. voor de mi
litairen. (8.30-8.32 Nws.; 9.00-9.10
Gymnastiek voor de huisvrouw.).
9.35 Voor de kleuters. 9.50 Vier eeu
wen muziek, muzikale lezing. 10.15
podia van de wereld gebracht. Even
als Globokar is het Holliger gelukt
de speeltechniek van zijn instrument
enorm te verrijken. Componisten
met zéér uiteenlopende stilistische
uitgangspunten als Berio (Sequenza
VII), Henze en Klaus Huber rea
geerden hierop met speciaal voor
Holliger geschreven werken, waarin
deze nieuwe mogelijkheden gebruikt
worden. Als componist is Holliger
tot nu toe in „Signaal" vertegen
woordigd geweest met „Elis" voor
piano (1961), „Sequenzen" voor harp
(1962) en „Trio" voor hobo, alt-viool
en harp (1966). Het laatste werk
werd uitgevoerd op het Signaal-con
cert, dat hij met zijn ensemble gaf
in Amsterdam in maart vorig jaar.
Verder trok zijn cantate „Erde und
Himmel" zeer de aandacht tijdens
het ISCM-festival in Amsterdam in
1963 en het Radio Kamerorkest
speelde onlangs in het kader van de
„Moderne perioden" zijn „Siebenge-
sang uit 1968.
Vinko Globokar is eveneens een
oude bekende van het Signaal-
publiek. Driemaal trad hij als solist
en als lid van verschillende ensem
bles op onze uitnodiging in Amster
dam op,* het laatste tijdens de Ka-
gelavond. Een aantal van z ijn wer
ken werd óf in eigen produktie óf
via buitenlandse banden in „Sig
naal" uitgezonden. In 1968 won Glo
bokar met zijn „Traumdeutung" de
grote compositieprijs van de Stich
ting Gaudeamus.
Globokar werd in 1934uit Joegos
lavische ouders in Frankrijk gebo
ren. Hij studeerde trombone en
compositie in Ljubljana. Later werd
hij leerling compositie van René
Leibowitz en Luciano Berio in Parijs
en Berlijn. Momenteel woont hij in
Keulen, waar hijzelf als leraar com
positie en trombone werkzaam is.
„Discours II (1967/68) en III (1968)
zijn respectievelijk voor vijf trom
bones en vijf hobo's geschreven, met
de mogelijkheid om vier van de
stemmen via van tevoren opgeno
men banden te realiseren, hetgeen
in dit geval gebeurt".
Voor de vrouw. 11.00 Nws. 11.03 Ak-
tua-Magazine:.nws., nieuwtjes, rep.,
commentaren en muz. 11.55 Med.
KRO: 12.00 (S) Van twaalf tot twee:
gevar. progr. (12.22 Wij ,van het
land; L2.26 Med. t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nws.; 12.^1 Act.:
13.00-13.05 Raden maar14.00
Huisbezoek - pastoraal gesprfek.
NCRV: 14.10 Belgisch Nationaal Or
kest: mod. muz. (gr.). 15.00 In 't zil
ver: progr. voor oudere luisteraars.
16.00 Nws. 16.03 St.. Nicolaasfeest
voor de kinderen. 16.30 (S) Jeugd
land: gevar. jeugdprogr. 17.30 NCRV
en Bloc: act. progr. met muzikale
illustratie. (17.50-18.00 Overheids
voorlichting: Samenwerking met
ontwikkelingslanden; 18.30-18.41
Nws.). NOS: 19.00 Openbaar Kunst
bezit. 19.10 Vonken onder de as: Ne
derlandse volksverhalen en volksge
bruiken. 19.40 Lichte gr. muz. 19.50
Progr. voor blinden en slechtzien
den. 20.00 Lichte gr. muz. 20.10 Rep.
van de voetbalwedstrijd Nederland -
Roemenië. 22.05 Lichte gr. muz. 22.30
Nws. 22.38 (S) Cosa Nostra - ook Uw
zaak. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 (S) Dag woensdag:
muz. en informatie. (7.33-7.38 Van de
voorpag.). VPRO: 7.54 Deze dag. VA
RA: 8.00 Nws. 8.11 Act. 8.22 (S) Dag
woensdag (vervolg.). 9.00 VARA -
radioweekblad voor de woensda
gochtend, gevar. progr. met om 9.30
Waterstanden; om 9.40 Schoolradio;
ca. 10.45 Voor de kleuters, om 11.00
Nws. en om 11.03 Koffiepauze, progr.
voor de vrouw. 12.00 (S) Strijkor
kest. 12.25 Goede wijn behoeft geen
kras: opnieuw uitgebrachte opnamen
van jazz- en amus. muz. 13.00 Nws.
13.11 Act. 13.25 Speelruimte: progr.
met gesproken portret, muziek,
hoorspel en rep. (16.00-16.02 Nws.).
17.02 NAR: Nederl. Artiesten Revue.
17.55 Med. 18.00 Nws. 18.11 Act. 18.20
Uitz. van het GPV. 18.30 (S) Klink
Klaar zonder nonsens. 19.30 Nws.
19.35 Buitenlands weekoverzicht.
19.45 (S) VARA-Dansorkest en solis
ten. 20.10 (S) Promenade orkest.
20.45 Confrontatie: discussieprogr.
21.15 Nou, ensatirisch progr.
21.40 (S) Stereo-Pop. 22.30 Nws. 22.38
Med. 22.43 Act. 22.55 Radio Jazz Ma
gazine. 23.25 (S) Pianorecital: mod.
muz. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
AVRO: 9,00 Nws. 9.02 Van meet af
aan...: licht pl. progr. 10.00 Nws.
10.03 Radiojournaal. 10.06 Arbeidsvi
taminen: populair verz. pl. progr.
(11.00-11.02 Nws.). 12.00 Nws. 12.03
Zet 'm op: een vrolijk pl. progr.
(13.00 Nws.; 13.03-13.06 Radiojour
naal.). 14.00 Nws. 14.03 Gimmick:
een duidelijk herkenbaar pl. progr.
15.00 Nws. 15.03 Muziek Boetiek.
16.00 Nws. 16.03-18.00 Lichte platen.
(17.00 Nws. 17.02-17.05 Radiojour
naal.)
GERF. KERKEN
Beroepen te Kralingen: P. Melse te
Boechout (België).
Bedankt voor Schoonebeek: H. Veen-
stra te Urk.
