Stakingsgolf dreigt in Engeland NAVO voelt nog niets voor Euro-top SYRISCH TOPFUNCTIONARIS WAS ISRAËLISCHE SPION Glimlach Portugal heft censuur ten dele op Schoolstaking in België Veiligheidsconferentie eerste doel De met een neus (jeeft GEVANGENEN IN ZWEDEN WILLEN BOND EN VAKANTIE Caetano belooft koloniën meer vrijheid Maandag tekening in Warschau Lust jij alleen maar jonkies van Levert? 1 1 Nouèn? Senaat weigert geld voor S.S.T. BETOGING IN LEUVEN Strawinsky in geldnood BERLIJN Tegen anti-stakingswet Britse troepen blijven in Broenei E3 O 1D O 0"T Bloemrijke geschenken in verschillende uitvoeringen. Allemaal op en top Boldoot. Voor de Sint met een fijne neus VRIJDAG 4 DECEMBER 1970 Over de grenzen STOCKHOLM In Zweden zijn thans enige acties gaande door groe pen die met elkaar te maken heb ben, maar toch ver van elkaar staan: gevangenen, cipiers, en de po litie. De gevangenen zijn een honger staking begonnen, want, zij willen: vakanties, het recht om zich in een bond te verenigen, het veto-recht ten aanzien van beslissingen van ho gerhand, zes bezoekuren per week en vrij contact met de pers en bui tenwereld. De cipiers zijn ontevreden over hun salariëring en andere zaken en de manier waarop de autoriteiten hun onderhandelingen met de ge vangenen voeren, en zij dreigen nu te gaan staken of anders om ontslag te nemen. Gisteravond is er door 2000 leden van de politie uit het hele land be sloten in 1971 in staking te gaan, iets waar al eerder mee gedreigd was. De politie is overbelast en over werkt. Zij kan geen loonsverhogth- gen verwachten en mag niet staken, allemaal dingen waar men thans een einde aan wil maken. In 18 gevangenissen en huizen van bewaring in Zweden wordt de hon gerstaking gehouden. Deze werd in gezet, toen gisteren de besprekingen tussen de gevangenisdirecties en "de gestraften werden'afgebroken. LISSABON De Portugese regering heeft bij het parlement een wetsont werp ingediend dat moet leiden tot op heffing van de perscensuur. In het ont werp zijn echter voorzieningen aange bracht, die de censuur weer onmiddel lijk van kracht doen worden in geval len waarin de noodtoestand of de staat van beleg wordt afgekondigd, of wan neer er sprake is van ernstige subver sieve acties in het land. Het land moet dan worden gezien als Portugal, te za- men met de Afrikaanse kolonies Ango la, Mozambique en Guinee Bissao. Bo vendien voorziet het ontwerp erin, dat de vrijheid van meningsuiting die aan het opheffen van de eensuur verbonden is, aan bepaalde beperkingen onderhe vig is die de veiligheid van de staat en de publieke moraal betreffen. Die beperkingen zijn bedoeld om de „eerbied voor de grondwet, voor de eenheid en onafhankelijkheid van het land, en voor het prestige van Portugal zowel op nationaal als internationaal gebied te eerbiedigen". BRUSSEL Donderdag is het admi nistratief- en dienstpersoneel van de Rijksscholen in België in staking ge gaan. Aan deze actie nemen ongeveer 12.000 mensen over het gehele land deel. Het gevolg ervan is onder meer, dat de scholen onverwarmd blijven en dat er geen maaltijden worden bereid. (Op een groot aantal Belgische scholen kun nen de kinderen tussen de middag te gen een gering bedrag een maaltijd verstrekt krijgen, hetgeen samen hangt met het feit dat veel vrouwen in België werken). Het onderwijs op de Rijksscholen is vrijwel lamgelegd, want het onderwij zend personeel weigert op zijn beurt weer te werken in onverwarmde loka len. De staking wordt gesteund door de vakbonden. Het administratief- en dienstperso neel weigert (een dag) te werken omdat het een eigen personeelsstatuut wenst waarin onder meer betere bevorde ringskansen moeten worden neergelegd. De staking van de leerkrachten heeft tot doel een herwaardering van het be roep te verkrijgen die onder meer tot uidrukkmg moet komen in een toeslag op de wedden. UIbricht stond in Berlijn alleen BERLIJN Van betrouwbare zijde wordt vernomen, dat het voornaamste onderwerp van gesprek op de gisteren in Oost-Berlijn gehouden communisti sche topconferentie was, hoe men de landen van het Westen kan bewegen te gaan deelnemen aan de destijds door het Kremlin voorgestelde Europese vei ligheidsconferentie. De bespreking had vijf uur geduurd en het grootste deel van die tijd was er over de veiligheidsconferentie gepraat. Er was te Oost-Berlijn enig verschil van mening geweest tussen Oost-Duits- land en de andere communistische lan den en wel over de oude eis van de D.D.R. dat dit land en haar souverei- niteit internationaal erkend moeten worden door elk Westers land, dat be trokken is bij onderhandelingen en overeenkomsten tussen Oost en West. De Oostduitse leider, UIbricht, zou zich geïrriteerd hebben betoond over het feit dat zowel de Sovjets als de Po len verdragen met West-Duitsland zou den hebben gesloten, waarin niet was opgenomen de formele erkenning van de D D R. Deze geïrriteerdheid, zo wordt ook nu weer gezegd, was de oorzaak van het feit dat UIbricht laatst niet naar het congres van de Hongaarse com munistische partij was gegaan, het geen er weer toe leidde dat nu alle landen van het Oostblok naar hem, UIbricht, waren gekomen omte ver gaderen, als „om het goed te maken". Maar er is nog geen aanleiding om aan te nemen dat er inderdaad iets is hersteld en evenmin is in het Westen bekend, hoe wijd de kloof thans tus sen UIbricht en de andere communis tische leiders is geworden. Opvallend is wel, dat de Poolse en de Tsjechoslowaakse delegaties te Berlijn deze stad onmiddellijk na de conferentie hebben verlaten. Polen gaat maandag een overeenkomst met Bonn ondertekenen, en Praag streeft hard naar een vergelijk met de Bondsrepubliek. De kloof tussen UIbricht en de rest zou ook breder geworden kunnen zijn wat betreft de stad Berlijn. De Sovjets staan achter de DDR wat betreft de onverbiddellijke hou ding van dit land ten aanzien van de verdeelde stad, maar willen ook, dat hun verdrag met Bonn behalve gete kend, ook bekrachtigd wordt. En Brandt, dit is ai vele malen on dubbelzinnig gezegd, zal dit niet doen, als de zaak-Berlijn niet is gere geld. Met andere woorden, Walter UIbricht, de trouwste aanhanger van ADVERTENTIE LISSABON Aan de „provincies" Angola en Mozambique zal een grotere autonomie op het gebied van plaatselij ke besluitvorming worden verleend, zo heeft de Fortuges premier, dr. Marcello Caetano, meegedeeld in een toespraak tot de nationale vergadering. Caetano herhaalde, dat Portugal vastbesloten de overzeese provincies zal verdedigen onder het mandaat dat „het Portugese volk bij regerendum" aan de regering heeft gegeven. De premier kondigde verder herzie ning van de grondwet aan ter verzeke ring van „grotere eerbied voor de rech ten van de persoon". Hij sprak geruch ten tegen dat de grondwetsherziening zou leiden tot een presidentiële rege ring door de noodzaak te onderstrepen van het behoud van een president van de republiek en een premier. A De Oosteuropese communistische leiders hebben van gedachten kun- gres van de Hongaarse communis- nen wisselen tijdens het tiende con- tische partij in Boedapest en de rode topconferentie in Oost-Berlijn. het Kremlin heeft het op het ogen blik heel niet gemakkelijk. In een verklaring over de topconfe rentie, die de teneur van een onlangs door de Russische partijleider Leonid Breznjef gehouden rede aanhield, werd ook gezegd: er werd uit drukking gegeven aan de hoop dat de huidige onderhandelingen over West-Berlijn zullen worden afgeslo ten met een voor beide partijen aan vaardbare overeenkomst, in overeen stemming met het belang van het verminderen van de spanning in cen- traal-Europa, van de bevolking van West-Berlijn en de legitieme belan gen en souvereine rechten van de Duitse Democratische Republiek". Het komt bijna nooit voor dat in een verklaring van een conferentie van de landen van het Warschau pact melding wordt gemaakt van de belangen van de 2,2 miljoen inwoners van het geïsoleerde West-Berlijn. In de verklaring werd gesproken van „West-Berlijn", hoewel de westerse mogenheden volhouden dat het over leg van de grote vier van betrekking is op geheel Berlijn. BONN Maandagmorgen om twaalf uur wordt in Warschau het Duitse- Poolse verdrag ondertekend, dat het begin betekent van een verzoening tus sen de twee landen. Bondskanselier Brandt en minister Scheel (Buitenlandse Zaken) reizen voor de ondertekening naar de Poolse hoofdstad. Naar verwachting zal dan tevens het spoedig aanknopen van di plomatieke betrekkingen worden aan gekondigd. De Russische partijleider Leonid Breznjef (links) staat hier arm inarm met de Tjechoslowaakse partijleider Gustav Husak, doch de gezichten ver raden een ernstig gesprek, waarover men slechts kan gissen Publlkatle nummer 6 van long» («never van hel mark Levari LONDEN In Londen is het sterk omstreden wetsontwerp op de indu striële betrekkingen gepubliceerd, dat een eind moet maken aan het grote aantal stakingen door de harmonie tus sen werkgevers en werknemers te ver beteren. De vakbonden hebben er zich tot dusver heftig tegen verzet. Zij kun nen tot maximaal honderdduizend pond sterling worden beboet, wanneer zij de nieuwe bepalingen inzake staking over treden. Bepaalde vakbondsleiders heb ben met een algemene staking gedreigd. De voornaamste bepaling van het Senaat heeft geweigerd nog geld be schikbaar te stellen voor de bouw van het Amerikaanse supersone passagiers vliegtuig SST, wat mogelijk de genade slag betekent voor de plannen om een rivaal te ontwikkelen voor de Brits- Franse Concorde en de Russische Toe-144. BRUSSEL Met een verwijzing naar de crisis in het Midden-Oosten, die een sfeer van onzekerheid in het zuidelijk deel van de NAVO-zone be stendigt en daardoor ongerustheid over de krachtenverhouding tussen het NA- VO-blok en het Russische blok, heeft de minister van Buitenlandse Zaken van Italië, de heer Aldo Moro, In zijn hoedanigheid van ere-voorzitter don derdagochtend de vergadering van de NAVO-raad te Brussel geopend. De ministers van Buitenlandse Zaken van de vijftien NAVO-landen hielden gisteren en vandaag hun gebruikelijke LONDEN De Britse regering heeft bekendgemaakt, dat er een bataljon Goerka-troepen in de staat Broenei (Noord-Borneo) gelegerd zal blijven. Het bataljon is ongeveer 600 man sterk. Door de regering-Wilson was destijds besloten, dat Groot-Brittannië troepen „ten oosten van Suez" zou gaan terug trekken, maar de huidige regering heeft dit besluit herroepen. Over de handhaving van de Goerka's in Broenei, een land dat rijk is aan aardolie, is drie weken gesproken tus sen de Britse regering en een delegatie uit Noord-Borneo. De sultan van Broenei zal alle kosten verbonden aan het legeren van het ba taljon betalen. ADVERTENTIE <w> beraad over de verhouding tussen Oost en West. Zij zullen de huidige ingewik kelde situatie moeten analyseren en be sluiten moeten nemen, die bepalend zullen zijn voor onze handelingen in de komende maanden, aldus de heer Moro. De NAVO-raad zal, zoals reeds ge meld, trachten een antwoord te formu leren op de Oosteuropese voorstellen voor het houden van een Europese vei ligheidsconferentie. De ministers van defensie van de NAVO-landen (zonder Frankrijk) heb ben zich woensdag op het standpunt gesteld, dat een vermindering van strijdkrachten in Europa aan "beide kanten in gelijke mate zal moeten ge schieden. Geconstateerd werd, dat de kracht van de Westelijke defensie niet nog kleiner zal kunnen worden, in ver houding tot die van het Sovjet-blok, wil de geloofwaardigheid van de af schrikkende kracht ervan niet verloren gaan. Ontspanning, zo constateerden de ministers van Defensie voorts, zal af hangen van wat de Oostblok-landen doen. De Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken, William T. Rogers heeft donderdagochtend de vergadering van de NAVO-raad een boodschap var! president Nixon voorgelezen, waarin deze de conferentie een van de belang rijkste in de geschiedenis van de NAVO noemdeen verklaarde, dat de VS hun strijdkrachten in Europa zullen hand haven en verbeteren, als Amerika's bondgenoten van eenzelfde houding blijk geven. Minister Rogers heeft in zijn rede over de situatie in het Midden-Oosten gezegd, dat de kansen op een vreedza me regeling van het conflict nog nim mer zo gunstig zijn geweest als op het ogenblik. In de betrekkingen tussen Oost en West is volgens minister Rogers niet voldoende vooruitgang in de richting van ontspanning gemaakt, om een mul- ti-laterale veiligheidsconferentie moge lijk te maken. Een bevredigende rege ling voor Berlijn zal een toetssteen zijn voor een Europese veiligheidsconferen tie. Minister Rogers wees verder op de groeiende kracht van de Sovjet-vloot in de Middellandse Zee. Dit werd ook ge daan door zijn Britse ambtgenoot, Sir Alec Douglas-Home, die pleitte voor een versterking van de NAVO-strijd- krachten in het Middellandsezeegebied. Engeland zelf heeft in dit gebied zijn strijdkrachten al versterkt als ant woord op de verhoogde Russische aan wezigheid. Een zorg voor alle NAVO-landen noemde minister Home de aanwezig heid van de Russische vloot in de Indi sche Oceaan, dit met het oog op het belang dat de Perzische golf heeft voor de olievoorziening van het Westen. wetsontwerp is de instelling van een nieuwe rechtbank voor industriële be trekkingen, die bevoegd is compensatie van een vakbond te eisen voor verlie zen die aan een werkgever worden toe gebracht, door wat wordt omschreven als „een oneerlijke staking." Het wetsontwerp somt een lange lijst van oneerlijke praktijken op. Een sta king die een daarvan moet steunen, valt in bovengenoemde termen. Onder de oneerlijke praktijken vallen onder meer het verbreken van een wettelijk gesloten overeenkomst, een staking die het ontslag van een werknemer moet afdwingen, een staking tegen erkenning van een rivaliserende vakbond en een staking ter ondersteuning van de eis dat in een bepaalde fabriek slechts le den van een vakbond te werk gesteld worden. Het wetsontwerp vergt registratie van alle vakbonden en werknemersor ganisaties- Onofficiële stakers krijgen niet de gerechtelijke bescherming die vakbondsleiders hebben. Voorts krijgt de regering het recht een afkoelingsperiode van 60 dagen op te leggen in geschillen die een ernstig risico voor de gemeenschap inhouden en kan de regering ee n geheime stem ming door de arbeiders eisen wanneer zij er aan twijfelt dat de stakingsactie bij ernstige geschillen door de meerder heid wordt gesteund. Nog geen anderhalf jaar geleden heeft de Labour-regering een nederlaag geleden door de felle oppositie van de vakbonden, toen zij soortgelijke maat regelen wilde invoeren. De Labourpaf- tij stelt zich nu tegenover het wetsont werp van de conservatieve regering op. Premier Heath heeft verklaard vastbe sloten door te zullen drukken, hoe groot de oppositie ook moge zijn. De maatre gelen kunnen begin volgend jaar van kracht worden. BRUSSEL Vele duizenden studen ten hebben donderdagmiddag in de Belgische universiteitsstad Leuven, tevens de woonplaats van justitie minister Vranckx, een massale beto ging gehouden tegen het vreemdelin genbeleid van deze socialistische be windsman. Studentenuit alle univer sitaire centra van België kwamen er bijeen in de restaurantzaal van het universiteitsgebouw, maar die was snel zo gevuld dat de omliggende straten en parkeerterreinen de stroom van betogers moest opvangen. Zelfs de daken van de gebouwen wa ren door de studenten bezet. Voor de grote bijeenkomst waren in de Leuvense straten tweetalige pamflet ten verspreid waarin wordt uitgelegd dat de studentenactie beoogt de vreemdelingen in België een voldoen de juridische status te geven. De tekst van de vreemdelingenwet is wel bevredigend maar onze grote grief is, dat de uitvoering aan de willekeur van de administratie en de staat wordt overgelaten, zo leggen de stu denten in de vlugschriften uit. Heel Leuven was in de namiddag ook be plakt met affiches met protesten te gen minister Vranckx' beleid maar ook met opwekkingen om ieder ge weld en vandalisme tijdens de beto ging te schuwen. Niet alleen in Leuven werd betoogd, maar ook in andere universiteitsste den. In Luik gingen studenten in hongerstaking en in Brussel woonden studenten eerst een vergadering bij waarna ze in een grote stoet, waarin rode vlaggen en spandoeken werden meegedragen, naar het zuidstation marcheerden. Daar stond een trein klaar om hen naar Leuven te bren gen. J NEW YORK De 88-jarige compo nist Igor Strawinsky wil een belangrijk aantal documenten en manuscripten, waaronder de partituur van „le sacre du printemps", verkopen om, naar hij zegt zijn hoge ziektekosten en belastin gen te kunnen betalen. Hij vraagt voor de collectie 3,5 miljoen dollar (ruim 12,5 miljoen gulden). Geschenkdozen: ran f 4,75 tot 8,jo BEIROET Een topfunctionaris van de Syrische Baathpartij, tot dusver partijleider van de hoofdstad Damascus, is ontmaskerd als spion voor Israël en alt Israëlisch staatsburger, zo heeft het blad „Oriënt" in Beiroet (Syrië ontkent dat. bericht) gemeld. De man, Achmed Rabah, is in 1963 met een valse pas, waarop hij als Palestijnse Arabier was uitgewezen, uit Marokko naar Syrië ge komen. Daar werd hij lid van de Baathpartij, waarin hij snel omhoog klom. totdat hij door de veiligheidsdienst van de Syrische luchtmacht als spion werd onderkend. Intussen was hij erin geslaagd over heel Syrië een spionagenet te vormen, aldus het blad. Het geval doet denken aan de Israëlische spion Elahu Cohen, die zich voor deed als Syriër, uit Zuid-Amerika naar Damascus reisde en daar lange tijd nauwe betrekkingen onderhield met de staatsleiding. W/Tat is er de laatste tijd eigenlek met de volksrepubliek China aan de hand? Het immense land van voorzitter Mao Tse-toeng werpt momenteel zo'n in nemende glimlach naar het buiten land, dat vele verraste diplomaten zich afvragen welke bedoeling er achter steekt. Zo zjjn bijvoorbeeld vele Chinese am bassadeurs na een afwezigheid van verscheidene jaren weer naar hun overzeese posten teruggekeerd. Ze heffen daar glazen champagne met de rest van het diplomatieke korps als eerbewijs aan buitenlandse staats hoofden die tijdens de culturele revo lutie in Peking (1966-1969) nog als „gemene duivels" te boek stonden. De Chinese vertegenwoordigers lachen vrijuit mee en staan schouder aan schouder met zowel Westerse „impe rialisten" als Russische „revisionis ten". Hun gewijzigde houding vormt het hoofdthema van gesprek in de politieke wereldcentra. Toen kameraad Mao zich in het jaar van 1965 persoonlijk aan het hoofd stelde van de „grote proletarische culturele revolutie" om „de algehele grote sprong vooruit" te maken, zag het er aanvankelijk niet naar uit dat deze „rectificatiecampagne" China's voorzichtige toenadering tot het bui tenland veel kwaad zou doen. De re volutie moest gevierd worden om de „reactionaire bourgcois-ideologie" in het eigen land aan kritiek te onder werpen. De bourgeoisie wilde immers het kapitalisme herstellen en het pro letariaat moest dat met kracht ver hinderen. De stroomversnelling waar in de culturele revolutie terechtkwam ontlokte aan waarnemers echter vrfl spoedig het commentaar dat Mao en zijn volgelingen regelrecht op een isolement ten opzichte van 't buiten land afstevenden. Niet zozeer door het feit dat China voorlopig al zijn aan dacht nodig had voor de steeds groter wordende binnenlandse problemen als wel door de bittere aanvallen die in het kader van de revolutie ook tegen het buitenland werden ondernomen. "T^e culturele revolutie was er verder de oor/aak van dat China in die tijd de betrekkingen verbrak of opschort te met o.m. Dahomey, Ghana, Indone sië, Birma, Tunesië en dat die betrek kingen met Frankrijk, Mongolië, Ne pal, Ceylon, Denemarken, Zweden, Zwitserland, Italië en Kenia een diep tepunt bereikten. De redenen daar voor waren teveel om op te noemen. Kortom, China was in een isolement geraakt, waar het tot het begin van dit jaar bijna volledig in bleef steken. Toen gaf Mao zelf weer het sein voor de hernieuwde toenadering tot het buitenland. Ter gelegenheid van het MAO TSE-TOENG je blijft lachen grote vuurwerk op het Plein van de hemelse vrede" ontving hij op 1 mei voor de eerste sinds lange tjjd weer het in Peking geaccrediteerde diplo matieke korps. Zijn gebaar werd deze zomer gevolgd door een ongewoon levendige diplomatieke activiteit in de Chinese hoofdstad. Er ging geen week voorbij waarin niet een buitenlandse delegatie in Peking aankwam en in een maahd tijd zag incn zelfs partij- of regeringsleiders uit Pakistan, Roe menië, Somalië, Soedan, Albanië, Zambia, Tanzania en Frankrijk. Tkit leidde ertoe dat China nu, uit eigen wil, niet langer meer een rebelle rende verschoppeling is in de inter nationale samenleving. Wat de redenen daarvan ook mogen zijn. De economen wijzen er op dat de Chi nese handel met de rest van de we reld sterk groeiende is. Iedere dag welhaast komen er berichten van het herstellen van de breuken, van be noemingen van nieuwe Chinese am bassadeurs, van handelsovereenkom sten en van een algehele verbetering in de betrekkingen met andere lan den. Een Franse diplomaat omschreef het nieuwe buitenlandse beleid van Pe king als „de politiek van de glimlach", maar hij vraagt zich daarbij wel af wat er nu eigenlijk achter steekt. De Franse regering is altijd de vaste vriend van China geweest als het de toelating van Peking tot de Verenigde Naties betreft. Voor de eerste keer in de geschiedenis van de V.N. werd op 20 november in de algemene vergade ring met 51 stemmen voor, 49 tegen en 25 onhoudingen een resolutie aan genomen om de volksrepubliek in het kielzog van Oe Thant te trekken. Toch mislukte de poging weer, omdat de vereiste tweederde meerderheid, die onder druk van de Ver. Staten in een eerdere resolutie was vastgesteld, niet werd gehaald. En toch, geen di plomaat twijfelt er nog aan dat China langzaam en weloverwogen naar een zetel in de V.N. wandelt. Een belangrijk probleem zal dan nog wel moeten worden opgelost: Taiwan, De regering van g.-n; issimo Tsjang Kai-sjek. die in 1949 van het Chinese vasteland werd verdreven, spreekt in de V.N. nog steeds namens China en weigert haar zetel aan de Volksrepu bliek af te staan al vertegenwoordigt die dan 700 miljoen mensen. Dekings nieuwe glimlach wordt wel- licht het best geregistreerd door de spiegel van relaties met Moskou. De twee communistische grootmachten hebben pas nog voor de eerste keer sinds 1966 ambassadeurs uitgewisseld. De gebroken ruiten zijn gerepareerd en inktvlekken verwijderd van de Chinese ambassade in Moskou voor dat de Chinese afgezant Lioe Hsin- tsjoean vorige week aankwam. Het schoonmaken van het gebouw dat in 1969 tijdens de grensincidenten door Russische demonstranten wa« bekogeld, symboliseerde de dool.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 7