oetballers van
velden en
kantine
li trots op en blij niet nieuwe
Dames Set Up '69
oppermachtig
r
Vijftienjarigen
gaan zich roeren
„Nommer tien gaot nooit verlore..."
Spanning bij het loten
voor militaire dienst
Leeftijdsgrens voor
Instuif moet omlaag
Jeugdfeest in
Dorpshuis
Glaasje op!
BURGELIJKE STAND
LAAT u rijden.
Kerstavond
Huisvrouwen
Uit de oude
doos door
Rik Valkenburg
Met nummer
op de pet
de kroeg in
BURGERLIJKE STAND
LEERSUM
KESTEREN
Verlies voor heren
Oni tuinbouu/hoeh
KANSLOOS
DAMMEN
Scherpenzeel
had pech
VERSCHIL
STILTE
AFSCHEID
DONDERDAG 10 DECEMBER 1970
Het nieuwe sportveldencomplex
van v.v. Opheusden aan de
Tolsestraat in opbouw, hoewel er
nu al gevoetbald wordt omdat de
competitie door moet gaan.
„Tijd van varkenshokjes als
kleedvertrekken is voorbij"
OPHEUSDEN De voetbalvereniging Opheusden is de gemeentebestuurders
maar wat dankbaar om de aanleg van een nieuw sportcomplex aan de Tolse
straat. niet ver van de kom van het Rijndorp. Uit de woorden van voorzitter
M. Bello, in gewone doen exploitant van hotel De Zwaan, is niet anders op te
merken. „Vooral de burgemeester", zegt hij. ..heeft er zich druk mee bezigge
houden. Daar zijn we erg blij om. want de tijd van varkenshokjes als kleedka
mers is voorbij. Sportvoorzieningen komen de gehele gemeenschap ten goede
en wij zien met het nieuwe complex tal van mogelijkheden. Korfbal bijvoor
beeld. dan komen eindelijk ook eens die meisjes aan bod...".
Tol$e straat
Voorzitter Bello (31), afkomstig uit
Amsterdam, zelf nog actief voetballer,
is trots op de gemeentelijke sportvelden
tegen de somma van 125.000. Het
duurt niet lang voordat hij naar de
Tolsestraat koerst en toont wat er alle
maal al is (en waar nog stevig aan ge
werkt wordt). Eén veld is al in gebruik
genomen „omdat nu eenmaal de com
petitie door moet gaan". Een tweede
terrein, gedraineerd en al. ligt er als de
maagdelijkheid zelf. Het is nog niet in
gebruik genomen, maar dat zal niet zo
lang meer duren, omdat de voetballers
ook staan te springen om een hoofd-
veld. Het terrein, dat als derde speel
veld aangewend zal worden, is nog in
de staat van woekerend onkruid, maar
te zijner tijd zal bewezen worden dat
de zegswijze „onkruid vergaat niet" in
dit geval in Opheusden niet op gaat.
Voor de kantine steken de leden van
Opheusden zelf de handen op bewonde
renswaardige manier uit de mouwen
volgens de heer Bello. „Het zal mis
schien 15.000 gaan kosten. Hadden we
het door een aannemer laten doen. dan
zouden we wellicht aan de 40.000 ge
komen zijn." Aanvragen om subsidie,
om nog hoge eigen kosten wat te min
deren, zijn onderweg naar de gemeente.
De buitenwanden van de in hout op
getrokken kantine en kieedaccommoda-
ties zijn van het oude veld overge
bracht naar de Tolsestraat, waar ijverig
met man en macht in vrije uren
gewerkt wordt om 't karwei zo spoedig
mogelijk af te ronden. Voorzitter Bello:
„Er komen twee kleedkamers met een
perfecte wasgelegenheid en ruimtes
voor de scheidsrechters. Volgend jaar
komen er twee kleedkamers bij."
Dichtbij de kantine zal ook een ruime
parkeerplaats gecreëerd worden.
Terug
Het. ziet er allemaal fraai uit. Een
stap terug in de tijd toont minder
fraaie toestanden, want de voetbalver
eniging Opheusden, waarvan het aantal
leden gestaag groeide, had geen accom
modatie en terreinen om over naar huis
te schrijven. Weliswaar vertelt voorzit
ter Bello over die afgelopen jaren met
Amsterdamse verve, maar hij kan de
..armoedige" voorzieningen van toen
niet helemaa 1 achter woorden laten
schuilgaan.
Van het terrein aan de „Bokkewei"
AMERONGEN De sportvereniging
Amerongen organiseert voor haar
jeugdleden van 6 tot 14 jaar op zater
dag 12 december een feestmiddag in het
Dorpshuis. Die middag worden tevens
de namen bekend gemaakt van de win
naars van de puzzle-wandeltocht die
onlangs is gehouden. Het feest begint
zaterdag om half drie.
Geboren: Arend z.v. W. P. van de
Geer en M. A. van der Knaap. Marre-
tje, d.v. P. A. van Huigenbosch en D.
van de Berg, (Overberg).
Getrouwd: J. W. Henningheim, (Am
sterdam) en G. S. M. Huijsmans, (Ben-
nebroek).
Overleden: G. J. Veldhorst, 92 jr., ge
huwd met G. H. Meurs.
Vertrokken: Mej. J. Kleine naar
Zuidwolde.
Geboren: Hermina, ti.v. P. J. Rem-
merde en M. van Heenck, Kievit-
straat 13, Opheusden (geb. te Tiel);
Hong L., z.v. K. G. Tan en van S. A.
Ferrara. P. C. Hooftstraat 5, Kesteren
(geb. te Rhenen); ^unis, z.v. T. Louters
en van P. van Eldik, Achterdorp 20,
Kesteren (geb. te Tiel); Diana. d.v. W.
van Dijken en van D. van Ingen, Dal-
wagenseweg 82 te Opheusden; Martijn,
z.v. P. G. Bartlema en van A. L. Marck,
Const. Heuygensstraat 14 te Kesteren.
Ondertrouwd: Gijsbertus W. Dee,
Buitenweg 7, Maurik en Johanna van
Beijnhem, v. d. Zandestraat 16. Keste
ren; Johannes C. van Beugen, De Ak
ker 1, Ommeren en Koosje van de
Sluis, Lijsterstraat 9, Opheusden; Peter
Diksen, Liniestraat 27, Ochten en
Dekje J. P. G. Hofs, Rijnbandijk 147,
Opheusden.
Gehuwd: F. G. A. wan den Berg te
Echteld en K. van Neerbos te Kesteren;
G. A. van den Hatert te Heteren en
W. Hendriksen te Kesteren; H. J. Stof
fer te Echteld en A. M. Verwoert te
Kesteren; G. Franken te Kesteren en
H. G. van Holland te Kesteren.
moest Opheusden noodgedwongen ver-
dwijnën. Hoogspanningskabels over de
velden leidden tot de afkeuring door de
KNVB. Een ander noodterrein bleek
ook al geen rozegeur en maneschijn.
Voorzitter Bello, zoals gezegd zelf actief
voetballer, weet er alles van. ,,'t Was
Berg en Dal. Er tegenop liep je je rot,
terug liep je je te pletter." Ook hier liet
de KNVB haar stem horen: afgekeurd.
Al een paar jaar is de heer Bello
voorzitter van v.v. Opheusden en hij
zegt dat de onderlinge verstandhouding
in de vereniging goed is. Dat geldt
eveneens voor het grote aantal Zuid-
molukkers, dat deel uitmaakt van Op
heusden en ongeveer een kwart van het
totale ledental uitmaakt. „Kortgeleden
zijn er twee Zuidmolukkers in het be
stuur gekozen", vertelt voorzitter Bello.
„En zoiets is goed een heel belangrijk
voor de hele gemeenschap."
Sparta
Hoe zit het niet die andere voetbal
club in Opheusden, Sparta? Er waren
berichten over een fusie. De voorzitter
van Opheusden Iaat echter merken, dat
hij daarover niet graag een uitspraak
doet. Het lijkt ook in Opheusden zo te
zijn, dat A positief en B positief bloed
niet te mengen is...
SCHERPENZEEL Na vorige week
de eerste nederlaag geleden te hebben
tegen koploper Spirit 5, verloor het
eerste herenteam van Set Up '69 deze
week opnieuw tegen DOS 2. Set Up
kwam niet compleet in het veld, want
aanvoerder v. d. Waals en Koehein
hadden het laten afweten. Zij werden
vervangen door Hadderingh en Nier-
meyer. Set Up miste daardoor de een
heid in de ploeg en door misverstanden
vielen er grote gaten in de verdediging.
DOS maakte dankbaar gebruik van de
geboden kansen en won de eerste set
gemakkelijk met 15-4.
Set Up herstelde zich in de tweede
set, nam een voorsprong, maar moest
uiteindelijk toch de set aan de Utrech
tenaren laten. In de derde set raakten
de Scherpenzelers beter op elkaar inge
speeld. De smashes van W. Schimmel
en J. H. de Groot sneden door de
DOS-defensie en Set Up bouwde aan
een voorsprong. Even kwam de span
ning terug, toen DOS naast Set Up op
12-12 kwam, maar de winst ging naar
Allereerst wil ik de binnengekomen
vragen beantwoorden: abonnee J.
H. te Tiel heeft een elfjarige Pyra-
cantha (vuurdoorn) die in afmeting
te groot is geworden. Daar de vuur
doorn behoort tot de bes-dragende
heesters worden deze weinig of niet
gesnoeid. Is echter uw vuurdoorn al
te groot van omvang geworden, dan
kunt u deze in het voorjaar wel fat
soeneren. U kunt er enige takken
uitsnoeien, waardoor het geheel
luchtiger wordt. Neem die takken
tot op hun basis weg. Zijn er takken
die uit de rug van een hoofdtak zijn
gegroeid en dus te ver van de muur
afstaan (zogenaamde rugtakken).
snoei deze weg tot op de hoofdtak.
Zijn de takken te hoog opgeschoten,
snoei deze dan terug tot op een la
ger zittend zijtakje. Uw klimstruik
zal dan na deze bewerking er luch
tig uitzien en de afmeting heel wat
gekleineerd.
Abonnee mevr. W. H. v.d. B.-v. A.
te Zoelen: Uw Bilbergia behoort tot
de grote familie der Bromeliaceeën
Deze had in de zomer in de scha
duw moeten staan, wel in het licht.
Tegen de felle zon is zij niet be
stand. 's Winters minder water, wel
een plaats in 't volle licht, 's Win
ters niet gieten in de holte van het
hart der plant. Zij verlangt in de
winter een warme omgeving. In het
voorjaar kunt u de Bilbergia
scheueren. Succes zij u toegewenst'.
Bij reeds aangelegde tuinen komt
het vaak voor, dat zij de eigenaar
na verloop van jaren niet geheel en
al meer voldoen. Wanneer de tuin
te vlak is, zodat alles in één oogop
slag kan worden overzien, zal een
bank, die overschaduwd wordt door
groen en bloemen, de gewenste ver
betering aanbrengen. Ook een ro
zenboog zal meer diepte aan de tuin
geven. Wanneer de ligging koud is,
kan Prunus Laurocerasus en Evo-
nymus worden gebruikt om de tere
bloemplanten te beschermen. Spi
rea en Deutzia geven ook een aardi
ge attractie.
Willen in een schaduwrijk hoekje
sommige planten niet groeien, pro
beer dan daarvoor in de plaats eens
Hypericum Calycinum en Mahonia
Aquifolium met Digitales (Vinger
hoedskruid). Staat de tuin te vol
met struiken en vaste planten, dan
is dit, helaas, een kwaad, dat niet
anders kan worden hersteld, dan
door ze onbarmhartig uit te roeien.
Beter dat één plant welig kan tie
ren. dan dat een half dozijn planten
verkwijnt. Vaak ziet men ook, dat
de tuin te kleurloos is, te wit of te
groen. Het is dan het best zoveel
mogelijk gebruik te maken van
heesters en planten met roodbruine
bladeren, bij voorkeur dié, welke in
de herfst prachtige rode en gouden
tinten hebben. Klimplanten langs
de muur en hekwerk, rode rozen,
purperen Clematis, roze Phloxen,
Chrysanthemums, Helenium en
Rudbeckia werken heel voordelig
op de kleurschakering
Is de tuin misschien al te kleurig,
dan moet er opruiming worden ge
houden. De planten die dan het
eerst verwijderd worden zijn die
met rode, rose en donkerrode bloe
men, daar dit de kleuren zijn, die
het meeste opvallen. Verwijder ze
liever, dan dat ze de harmonie van
het geheel bederven. Overblijvende
planten met fijn groen gebladerte,
in het bijzonder die witte bloemen
brengen, kunnen er voor in de
plaats worden gezet.
Goede soorten zijn: Thalictrum,
Spirea, Polygonum, Eupatorium
ageratoides, Cimicifuga. Crambe
Cordifolia, Gypsophila en Acanthus
mollis. De hoeken van grasperken
kunnen soms te recht zijn en dan is
er altijd iets nodig, dat de regelma
tigheid wegneemt, waardoor de
scherpte dan veel minder opvalt.
Met een eenvoudige beplanting is
hierin verandering te brengen. Een
losse groepering met een golvende
rand van vaste planten of heester
tjes brengt, meestal in voldoende
mate de nodige afwisseling
Bij het beplanten van voortuintjes
moet men niet meer planten ge
bruiken dan nodig is. De planten
groeien steeds uit en heeft men er
te veel ingebracht, dan krijgt het
geheel een verwilderd aanzien, wat
moeilijk netjes te houden is. Plant
niet meer dan wat zich ruim ont
wikkelen kan en in het bijzonder al
le planten, welke een grote omvang
krijgen, uit het voortuintje houden,
want zij verbreken het evenwicht
Vergeet niet, de grond flink los te
maken en te bemesten. Zorgt dat
de paden zeer smal zijn en alleen
dienst doen om gemakkelijk de
bloemen en planten te kunnen ver
zorgen.
In tuintjes waar weinig zon komt, is
de keuze van plantenmaleriaal na
tuur lijk veel kleiner, dan in zonnige
tuintjes. Toch zijn er voldoende
planten, die in de schaduw groeien
en bloeien en een mooi effect ge
ven. In een tuintje, dat alleen s
morgens of 's middags een beetje
zon krijgt, plant men bijvoorbeeld
Ajuga reptans atropurpurea. Cam
panula Carpathica, Hepatica trilo-
ba, Hypweixum moserianum, La-
vendula officinalis. Oenothera fruti-
cosa. Trollius Cultorum Earliest,
Dicentra spectabilis, Campanula
per sic ae folia, Malva moschata,
Phlox pahuculata, Sedum spectabi-
le. Varens, Hosta sieboldiana, Tia-
rella Cordifolia.
In een tuintje, waar het warm en
droog is en waar dus vele andere
planten zouden wegkwijnen, plant
men Korenbloemen, Alyssum, Ver
bena's, Tagetus pimula, Linum ru-
brum, Salpiglosis, Viscaria, Por'jx-
laca. Agrostemma, Hibiscus. He-
lianthum, Omphalodes verna,
Oost-Indische Kers.
Zoals ik reeds in mijn vorig ..praat
je" heb te kennen gegeven is het de
bedoeling geweest, het een en an
der te vertellen, dat behulpzaam
kan zijn bij het zelf tuinieren. Moge
hel planten en verzorgen van al die
dankbare plantjes de liefhebbers
een grote voldoening schenken.
E. J. Grijsen-Rhenen
de Scherpenzeelse ploeg met 15-13.
Het eerste damesteam van Set Up
speelde in de Amersfoortse sporthal de
wedstrijd tegen VIOS 8. In de eerste
set waren de Scherpenzeelse dames op
permachtig en VIOS zag die eerste set
kansloos met 15-0 verloren gaan. In de
tweede set werd mevr. Onderlinden
vervangen door mevr. Sarton. VIOS
probeerde Set Up te overbluffen, maar
nadat mevr. Onderlinden weer was ge
wisseld. Deze maal tegen mevr. De
Man, werd de set snel door de Set Up
dames gewonnen (15-2).
VIOS zette in de laatste set een paar
wisselspele sr in, maar met groot
machtsvertoon (goede smashes van
mevr. Schimmel en aanvoerdster mevr.
Donselaar) werd ook de derde set ge
wonnen (15-4).
Set Up neemt op de ranglijst de
tweede plaats in met 14 punten achter
Spirit, dat met 16 punten en een wed
strijd meer gespeeld de eerste plaats
bezet.
Het tweede herenteam van Set Up '69
verloor in een goede wedstrijd van een
beter en geroutineerde WA 6. Set Up
miste nog stootkracht in de aanval,
maar omdat de verdediging goed was
georganiseerd werd slechts met een
klein puntenverschil verloren. Eind
stand 3-0 voor WA 6.
SCHERPENZEEL De Scherpen
zeelse damvereniging speelde deze
week in de bondscompetitie van de eer
ste klas van de Gelderse dambond te
gen Tiel. Ook ditmaal had men bepaald
pech. Scherpenzeel verloor met 8-12.
J. Visser en G. Pul verloren hun par
tij door een grove blunder. D. J. Ipren-
burg was de enige die zijn partij in
winst wist om te zetten na een goed
gespeeld eindspel. De persoonlijke uit
slagen waren:
J. Ph. Sopar -W. van Dee 1-1; J. Vis
ser - J. van Meteren 0-2; L. van de
Burgt - G. Engelman 0-2, J. van de
Vliert - A. Voorthuizen 1 - 1; M. van
Raay - A. Binsbergen 1-1; B. Valken
burg - P. J. Cevaal 1-1; D. J. Iprenburg
- J. van Oostrum 2-0; G. Pul - S. van
Alfen 0-2; J. van Dijk - H. Heyzelaar
1-1; H. B. Wels - P. van Seben 1-1.
De uitslagen van de onderlinge com
petitie waren deze week:
J. van Dijk - J. Ph. Sopar 2-0; J.
Visser - J. v.d. Vliert 2-0; J. Jansen -
B. Valkenburg 0-2; T. H. Kamphorst -
G. Pul 0-2.
RHENEN Geboren: Gerritje Jaco
bs Sophia, d.v. P. van Kruistum en S.
Scholtus, Veenendaal; Hendrik Jan, z.v.
C. A. Dorrestijn en W. Beverloo, Ame
rongen; Everdina Klazina, d.v. B. H.
van den Brink en A. J. Buitenhuis;
Teunis Cornelis, z.v. T. C'. van den
Hoofdakker en J. H. van Eldik; Maria
Janna, d.v. J. Veldhuizen en N. E.
Veenbrink, Veenendaal; Gijsbertus
Hermanus. z.v. R. van Burken en N. M.
Barten. Renswoude; Johan Hendrik,
z.v. J. H. Lokhorst en A. C. van Laar.
Oendertrouwd: T. de Wit, 31 jr. en F.
Wortman, 28 jr., te Rhenen; G. van
Lent, 21 jr. en A. Terschegget, 17 jr., te
Rhenen; B. C. Rense, 22 jr., te Rhenen
en E. Munnik. 21 jr. te Rhenen; T. A.
van Laar, 19 jr., te Rhenen en D. A.
van Doorn, 18 jr.. te Rhenen; A. van
Tngen, 22 j., te Rhenen en G. van Vie-
gen 20 j., te Rhenen; A. G. Lammers, 21
j., te Rhenen en D. van de Waal, 22 j.,
te Rhenen; C. Reede. 23 j.. te Ameron
gen en G. van de Haar, 23 j., te Rhe
nen.
Gehuwd: V. Bouwman. Wageningen
en J. M. A. Verhaar, te Rhenen; F. W.
Rosbag te Rhenen en H. A. ten Braak,
te Rhenen; A. W. Houtriet, te Renkum
en A. J. C. Brok. te Renkum; Rh. J.
Meurs, te Wageningen en I. H. van
Laar, te Rhenen.
Overleden: J. van Harn, 85 j., geh.
gew. m. A. A. van de Scheur; A. Aarts,
72 j., echtg. v. A. Valk.
Elders Overleden: te Wageningen: A.
J. Cornelissen, 68 j., geh. gew. m. Chr.
J. Slieker.
AMERONGEN De vijltrenjarigen in Amerongen gaan zich roeren. Ze gaan
kracht bijzetten aan hun verlangen om te worden toegelaten tot de instuif die
op zaterdagavonden in De Uithof worden georganiseerd voor de jeugd.
Dat is althans de bedoeling van een verontwaardigde Rini Rense.
De 15-jarige Rini wil zijn plaatselijke
leeftijdgenoten mobiliseren. Hij heeft
een oproep verspreid om handtekenin
gen te zetten op een lijst, die bij wijze
van protest zal worden aangeboden aan
de Jeugdraad, die heeft gedecreteerd
dat de instuifavonden alleen toeganke
lijk zijn voor de jeugd vanaf 16 jaar.
Rini Hense vindt het in de eerste
plaats onredelijk, en in de tweede
plaats onverstandig van die jeugdraad.
Enerzijds worden de buitengesloten
jongeren gedwongen elders in de ge
meente hun heil te zoeken wat volgens
Rini ten enen male onmogelijk is, an
derzijds heeft hij nauwelijks begrip
voor het argument van de jeugdraad
om de jongsten buiten de deur te hou
den, nl. dat het anders te vol zou wor
den, waardoor men de zaak niet meer
onder controle kan houden.
„Dat slaat nergens op", vindt Rini,
„als je er nu gaat kijken is het er even
goed af en toe een rotzooi. Soms liggen
ze er op de grond te vrijen. Daar kan
het dus niet aan liggen."
Hij gelooft dat, als de vijftien jarigen
1 worden toegelaten, de sfeer van de in-
I stuif prettiger zal worden, en hij ver
klaart het aldus: „Er is een heel groot
verschil tussen 15- en 16-jarigen, ook al
scheelt het in tijd maar een jaar. Als
wij er ook toegelaten zouden worden,
verwachten we dat die ouderen hun ge
drag wijzigen, door zich een beetje aan
o.is aan te passen". Belangrijkste grief
blijft echter, dat de jeugd tot en met
vijftien jaar 's zaterdagsavonds niets te
doen heeft. Op drie adressen liggen lij
sten voor de protest handtekeningen
klaar. Behalve bij Rini (Burg. v.d.
Boschstraat 78) ook bij R. Hoogendoorn
(Pr. Irenestraat 14) en B. v.d. Poel
(Korv. Julianalaan).
AMERONGEN De plaatselijke af
deling van de Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen houdt donderdag
avond 17 december haar Kerstavond in
De Uithof. Het programma wordt ge
heel door eigen leden verzorgd, en om
vat zang, samenzang, lezing van een
kerstverhaal en de opvoering van een
kerstspel. De avond begint om acht uur.
Over soldaten zijn reeds hele boeken vol geschreven. Altijd een dankbaar
onderwerp. In de vaderlandse geschiedenis leerden we soldaten kennen die
eigenlijk bestonden uit een samenraapsel uit de onderste lagen van de maat
schappij, harde, getrainde jongens die voor duvel noch dood bang waren
en die, als het moest, of liever gezegd als zij meenden dat het moest, er niet
tegenop zagen in het vijandelijke land of zelfs ook wel in eigen land. brand
stichtend en moordend en vrouwenschendend voort te trekken, tot schrik en
schade van de geplaagde bewoners. Vroeger was dan ook voor een „fat
soenlijke jongen", zoon van fatsoenlijke ouders, het leger een afschrik en,
als men er geld voor had nam men het gebruikelijke middel te baat om er
onderuit te komen. Wat was dat middel? Jan Verhoef weet dat wel te ver
tellen:
De Veenendaalse
omstreeks 1910.
Hoofdstraat
iiMnNaaNaaaaiiimiiaiNiaNi
„Wel, men kocht een „remplagant
of, zoals dat op z'n Veens heette
„een rampelezant". Dat was een
plaatsvervanger, die voor een zekere
som geld het „dienen" van de per
soon in kwestie overnam. Gelukkig
is daar door de wet een einde aan
gemaakt, en komt nu een iedere
jongeling voor dienstplicht in aan
merking.
Men kon er vroeger aan ontkomen
als men „broederdienst" had, dat wil
zeggen als er een zoon uit een gezin
soldaat was, of geweest was. dan
was de daaropvolgende broer vrij.
De derde moest dan evenwel weer
dienen. Dan was er nog een middel
om vrij van dienst te komen, als
men werd afgekeurd of vrijlootte. Na
de eerste wereldoorlog werd er dan
in 1919 voor het eerst weer „geloot".
In de oorlogsjaren 1914-1918 werd
men alleen maar gekeurd, en goed
gekeurd zijnde moest men onverbid
delijk in dienst. Vroeger moest men
eerst loten en werd bij het in dienst
gaan gekeurd. Had men nu geloot,
b.v. met 50 jongens en er moesten
door de gemeente waarin de loting
plaats had, zeg maar 35 soldaten
worden „geleverd", dan waren er 15
vrijgeloot. Maar gesteld dat er van
de 35 vijf werden' afgekeurd, dan
waren die jongens die b.v. nr. 36, 37,
38, 39, 40 en 41 getrokken hadden,
niet gerust, want er konden er soms
nog een paar moeten dienen in de
plaats van de afgekeurden.
Boven, de „veertig" had men meer
zekerheid. Daarom werd er van die
jongens die een nummer getrokken
hadden, erg dicht bij die 35, gezegd:
„ja, hij is eigenlijk wel vrij, maar
het staat nog te bezien, want hij
heeft een „hangnummer".
de invloed der genoten slokjes of
biertjes wel gelden. Het gebeurde
zelfs dat er wel in de „kast" terecht
kwamen.
Als de dag van „loten" was aange
broken dan zag men 's morgens zo
tegen 9 uur een groep „lotelingen"
het „sikketrie", het gemeentehuis
gaan. Ze werden in een der kamers
bijeengebracht en daar zat dan een
„hoge" uit dienst, geflankeerd door
nog een „bevelhebber", meest een
sergeant, en één der wethouders der
gemeente.
Op de tafel stond een soort goud
vissenkom, waarin de „loten" zaten
en ieder op zijn beurt, volgens het
alfabet werd afgeroepen en moest
een „lot" uit die kom halen, het aan
de officier overhandigen, die dan het
nummer afriep. Toen ik lootte, wa
ren we met 53 jongens. Er waren er
onder die onderling wat smoesden
en grapjes verkochten, tot opeens
die „hoge" met een vervaarlijke
stem ons toebrulde: „Stilte, want
denk er om. vanaf dit ogenblik staan
jullie onder de krijgstucht". Herin
neringen uit de schooljaren kwamen
er bij ons dan op.
Wanneer het „lot" getrokken was,
werd door velen het briefje met het
nummer met behulp van een speld
op de pet bevestigd en in rijen zon
gen de lotelingen de „straat" door:
..Nommer tien (of zeuven, of een an
der getal) dat gaot nooit verlore, fal-
deralderiere" enz. Ook gingen ze er
wel „eentje nemen" bij Van de
Lustgraaf in het kroegje naast het
gemeentehuis of bij Veenendaal aan
de Markt. De vrijgelotenen trakteer
den de kameraden en die er „inge
loot" waren trakteerden elkaar of
omdat men het wel fijn vond om in
dienst te gaan. of uit balorigheid.
Vanzelf deed zich bij deze en gene
Na enige tijd kwam de „oproep"
om in dienst te gaan en moest er
afscheid genomen worden van thuis
en ook vaak van het meisje. Dat
laatste was meestal van bijzonder
tedere aard. Gewoonlijk gaf dan het
meisje haar jongen een klein ca
deautje. Zo stonden eens op een ze
kere zondagavond in een gang tus
sen twee huizenblokken in de „Meu-
lesteeg" een jongen en een meisje
afscheid te nemen. In de bovenmuur
van een der huizen, grenzend aan
die gang zat een houten luikje. Op
die zolder sliep een oudere vrijgezel
die van humor hield.
Daar dat luikje openstond, legde
hij zijn oor te luisteren en kon alles
horen. „Wat zal ik je nou geven?" zo
vroeg het meisje. „Ja, dat weet ik
nou ook niet", antwoordde de jon
gen. „Als ik je eens een kistje siga
ren gaf?" zo vroeg zij weer. „Ja, dat
is goed", zei hij. Nu waren er in die
dagen sigaren in de handel, die op
een speciale wijze gemaakt waren.
Bij het „opdekken" vouwde men de
rand van die „dekker" telkens iets
om, zodat er over de gehele, nogal
donkere sigaar, een bruine lichtere
rand liep. Ze waren goed van kwali
teit en van smaak en droegen de
naam „Planteurs." „Wat denk je
dan" vroeg het meisje, „als ik je
eens een kissie „monteurs" gaf?"
„Afgesproken!" zei de jongen en de
belofte werd verzegeld met een of
ander smakkend geluid. Tegenwoor
dig gaat alles een beetje anders, al
leen meen ik dat die laatste geluiden
bij een afscheidnemend soldaat nog
wel voorkomenaldus Jan Ver
hoef.
