Tweede Kamer
bezorgd over
West-Berlijn
Machinist gedood
bij treinbotsing
Buiten
Bookmaker gewurgd
in auto gevonden
KAMER NEEMT
HET OP VOOR
GASTARBEIDER
Arnhem krijgt
abortuskliniek
Zaak rechter R. nu in
behandeling in Arnhem
Dit bevat
de loon
maatregel
Kritiek op regering
Predikanten
leggen werk
neer na ruzie
BENDER
Sfeer is
geïrriteerd
Advies: op 2
januari geen
vers brood
SLM-KWESTIE
VOOR
RECHTER
f 50,- ltoete
voor lastige
Zwanenburgers
k
KOTTER LEK
OP STRAND
NIEUWE RIJKSDAALDER BEGINT IN TE BURGEREN
MEER DRUK GEVRAAGD OP
GRIEKENLAND EN PORTUGAL
Aantal aanvragen in Gelderland
boven landelijk gemiddelde
VERKENNEND
Meteen plaat
vindt iedereen z'n draai
Verdwijnend gewas I
Buitenkant
SOCIAAL STATUI T
PENSION JOHNNY
PIANO PER
CENTIMETER
deskundig in klank
Een platenbon
is altijd raak
Weer geen sleepboten
op Schelde
Een platenbon
is altijd raak
DONDERDAG 10 DECEMBER 1970
DEN HAAG In de Tweede Kamer is gisteren veel waardering uitgesproken
over de toenaderingspolitiek van de Westduitse bondskanselier Brandt tot de
Sovjet-Unie en haar bondgenoten.
De socialistische oud-staatssecretaris mr. Van der Stoel vroeg bij de behan
deling van de begroting van buitenlandse zaken de regering in een motie
zich in te zetten voor een aanpak van de Duitse kwestie die is toegespitst op het
verzekeren van de vrijheid van West-Berlijn en op het streven naar normale
betrekkingen tussen de twee Duitse straten.
Met name de VVD'er Berkhouwer en
de CH-afgevaardigde mr. Bos zouden
eerst de kwestie-Berlijn willen zien ge
regeld voordat zij zich zouden uitspre
ken voor een Europese veiligheidscon
ferentie. Mr. Van der Stoel wilde ook
dat de leden van de NAVO en het Pact
van Warschau (Oostblok) verkennende
besprekingen zouden beginnen over de
wederzijdse vermindering van de mili
taire strijdkrachten in Europa. Daar
naast zou er een steeds aanwezig or
gaan van overleg voor veiligheids
vraagstukken in Europa moeten komen.
Mr. Van der Stoel en mr. Mommer-
steeg pleitten voor een doelmatiger be
leid van de landen van de NAVO op
het gebied van de wapenproduktie, de
taakverdeling en de standaardisatie.
Mr. Van der Stoel keerde zich tegen
het verstrekken van NAVO-wapens aan
Portugal en aan een lidmaatschap van
het huidige Spanje.
Minister Luns wie hij overigens
het secretariaat-generaalschap van de
NAVO gunde zou volgens hem met
Noorwegen en Denemarken alles moe
ten doen om via een gezamenlijk optre
den van de bondgenoten scherpere
druk op Griekenland en Portugal uit te
oefenen. Met verbijstering had mr. Van
der Stoel gehoord dat de volgende mi
nistersconferentie van de NAVO in Lis
sabon is. Alsnog zouden pogingen moe
ten worden gedaan om die beslissing
ongedaan te maken.
ADVERTENTIE
PARAMARIBO Het dagblad „Su
riname" heeft gisteravond gemeld dat
de regering van Suriname zich tot de
Nederlandse rechter zal wenden, aan
gezien zij de rechtmatigheid betwist
van de beschikking van de staatssecre
taris van verkeer, waarbij aan de SLM
wordt verboden met een Transavia-
vliegtuig van Amsterdam naar Parama
ribo te vliegen.
HOOFDDORP De kantonrechter in
Hoofddorp, mr. J. E. Goudsmit, heeft
woensdagmorgen drie inwoners van
Zwanenburg in de Haarlemmermeer
veroordeeld tot 50 boete en drie
maanden voorwaardelijke ontzegging
van de rijbevoegdheid met een proef
tijd van een jaar. Eén Zwanenburger
kreeg tweemaal 50 boete en drie
maanden voorwaardelijke ontzegging.
In het kader van de acties van de
..Lastige Zwanenburgers" tegen de ge
luidshinder in de omgeving van Schip
hol hadden de verdachten op zondag 24
mei met hun auto deelgenomen aan een
demonstratie op de rijksweg bij de
luchthaven. Een stoet van ongeveer 150
auto's blokkeerde de weg. zodat het rij-
verkeer enige tijd onmogelijk was.
Onder degenen, die terecht stonden,
bevond zich de arts A. Hoekstra, die
werd bijgestaan door verdediger H.
Luyken. Zijn collega Hoyk trad op als
getuige-deskundige en belichtte de
noodtoestand in Zwanenburg, veroor
zaakt door de geluidshinder van dalen
de en stijgende vliegtuigen. De artsen
worden dagelijks geconfronteerd met
de gevolgen daarvan, aldus de heer
Hoyk.
HEFZE De 53-jarige J. Fonteyn
uit Eindhoven, machinist van de inter-
citytrein Maastricht - Amsterdam, is
gisteren bij een botsing met een
ADVERTENTIE
Een platenbon
is altijd raak
f5,-7,50 10,-15,-20,-85,-
Af roeper konden we op onze zand-
gronden nogal eens zien, dat
er primitieve ontginningen met be
hulp van lupinen werden uitge
voerd. Van een halve eeuw gele
den kan ik mij nog goed herin
neren, dat sommige hoeken van ons
veen en diluvium zich tegen het
eind van de zomer konden pre
senteren met het teer-dooraderde
albast van de boekweit, omgrensd
door het rose brokaat der struik
hei en aanpalend een gouden veld
lupinen.
De wereld verandert echter ver
drietig snel en nooit wordt zij mooi
er. Zo is de boekweit al helemaal
van de kaart, de hei werd schaars
en het oude ontginningsgewas
schijnt door de moderne aanpak der
cultuur te kunnen worden ontbeerd.
Veel van de vroegere akker-
poëzie werd uitgeradeerd en ik kan
mijn kleinkinderen nauwelijks meer
een ploegende of eggende boer-met-
paard laten zien. Maar een trac
tor vinden ze gewoon. Nooit was
trouwens de met lupinen beteelde
oppervlakte van ons land groot;
men begon er pas plus minus een
eeuw geleden mee te experimen
teren en toch liet Frederik de
Grote reeds in 1784 zaden uit Enge-
land ter aanmoediging over de
domeingronden verdelen. Meer
succes boekte vijftig jaar later de
agrarische econoom Borchardt. die
ergens westwaarts van de Elbe (in
Saksen) met de aankweek proeven
nam, welke zó goed uitvielen, dat
men alom in Noord-Duitsland zijn
voorbeeld volgde. Hij had trouwens
een paar ijverige propagandisten:
vader en zoon Kette, die in woord
en geschrift de aandacht op ,,Das
Gold der Wiiste" vestigden.
Intussen bracht dit nieuwe land
bouwgewas weinig nieuws onder de
zon; de Griekse wijsgeer Theo-
phrastus, in 390 voor Christus ge
boren, vermeldt het verbouwen
van lupinen in zijn vaderland en
nog was deze in Egypte en op Kre
ta in zwang.
10-12-1970 A. B. Wigman.
vrachtwagen in het Zuidlimburgse
Heeze om het leven gekomen.
De trein die de vrachtwagen geladen
met dertig ton stenen, op een onbevei
ligde overweg schepte, had op het mo
ment van het ongeluk een snelheid van
ongeveer honderddertig kilometer per
uur. De locomotief en het eerste rijtuig
ontspoorden. De chauffeur en de bijrij
der van de vrachtwagen werden ernstig
gewond. Een passagier raakte licht ge
wond. De bovenleiding van het baan
vak werd over ongeveer zevenhonderd
meter vernield, waardoor tussen Eind
hoven en Weert geen treinverkeer meer
mogelijk was. De Spoorwegen ver
wachten dat beide sporen vanmiddag
weer gebruikt kunnen worden. Tot dan
worden de passagiers tussen Geldrop
en Weert met bussen vervoerd.
GRONINGEN De Groningse
politie heeft in de nacht van dinsdag
op woensdag in een auto het. lijk
van de 52-jarige Jan Johannes Ko
ning gevonden. Het stoffelijk over
schot van de man. die in de paar
densportwereld bekend stond als
Manke Jannie en daar beschouwd
werd als een wat dubieuze bookma
ker, lag tussen de voor- en achter
bank van zijn eigen oude Mercedes.
De man bleek gewurgd. Zijn over
jas lag over hem heen gespreid.
Hoewel de Groninger recherche in
dit stadium iedere informatie over
de bookmakerspraktijken van Ko
ning weigert, is het hoogst waar
schijnlijk dat de moordenaar in de
paardensportwereld moet worden
gezocht.
Dinsdagavond om zeven uur zou
Manke Jannie in een café in Gro
ningen nog een zeer groot bedrag
hebben uitbetaald.
Hij was als bookmaker bekend op
Duindigt en Hilversum, wat minder
op de renbaan in Groningen.
Theoretisch zijn er dus twee mo
gelijkheden: Manke Jannie is be
roofd door iemand die wist dat hij
veel geld bij ,zich had, of hij is te
pakken genomen door iemand die
hij had afgezet.
In ieder geval bevond de porte-
Een politie-ambtenaar bezig
met het onderzoek van de auto,
waarin de vermoorde man werd
gevonden.
feuille van Koning zich niet meer in
zijn kleding of in zijn auto. Ook de
contactsleutels van de auto zijn
spoorloos. De vermoorde woonde in
Groningen. Hij was vrijgezel en in
de buurt waar hij woonde een wei
nig opvallende figuur.
Nadat de politie om tien voor twee
's nachts het lichaam in de auto had
ontdekt, is de auto met zijn macabe
re inhoud naar het politiebureau ge
sleept. Daar heeft men het lijk in de
auto laten liggen totdat gistermiddag
om twee uur de anatoom-patholoog
dr. Zeldenrust arriveerde.
Dr. Zeldenrust stelde bij dé lijk
schouwing vast dat de man door
wurging om het leven was gekomen
en dat die wurging met de blote
handen was verricht. Daarnaast had
de man twee zware slagen op het
hoofd gehad, die echter op zich niet
dodelijk waren.
Het bloed van het slachtoffer zat
ook aan de buitenkant van de auto,
hetgeen erop zou kunnen wijzen dat
de man na te zijn neergeslagen of
gewurgd in zijn eigen auto is ge
sleept en door iemand anders naar
de parkeerplaats is gereden. In Gro
ningen is Koning nog om een uur of
drie gesignaleerd. Daarna volgens de
recherche niet meer.
De politie zoekt nu getuigen die
nadere informaties kunnen geven
over het tijdstip waarop de auto op
de parkeerplaats is neergezet. Het
kenteken van de Mercedes is JX
75-60. Toen de politie voor de eerste
maal stopte bij de Mercedes waarin
het lijk van Koning lag. stond vlak
daarachter nog een tweede auto ge
parkeerd. Ook die werd naar het po
litiebureau gesleept. Woensdagmor
gen meldde zich echter een inwoner
uit Hoogezand die met de hele zaak
niets te maken bleek te hebben.
Hij kon zich niet herinneren of op
het moment dat hij zijn auto op de
parkeerplaats zette de Mercedes
daar al stond.
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft ernstige kritiek op het regerings
beleid ten aanzien van de gastarbeiders
in ons land.
Dat blijkt uit een gisteren versche
nen verslag van een bijzondere Kamer
commissie. die de begin dit jaar uitge
brachte regeringsnota over de buiten
landse werknemers heeft bestudeerd.
De commissie heeft twee hoorzittingen
gehouden en een uitvoerig gesprek met
gastarbeiders gevoerd.
De kritiek richt zich vooral op:
de gebrekkige voorlichting aan de
gastarbeiders.
de moeilijkheden met de betaling en
verrekening van AOW. ziekenfonds,
kinderbijslag en ziektekostenverzeke
ring.
de dikwijls gebrekkige en gevaarlij
ke huisvesting,
de problemen rondom het laten
overkomen van familieleden,
het onderwijs dat aan de kinderen
van gastarbeiders wordt gegeven.
Uit het verslag van de bijzondere
Kamercommissie blijkt dat er heel wat
aan het regeringsbeleid schort.
De samenstellers van de nota, de mi
nisters Roolvink (Sociale Zaken),
Klompé (Cultuur. Recreatie en Maat
schappelijk Werk). Polak (Justitie) en
Nelissen (Economische Zaken) zijn
overstelpt met kritische vragen.
De meeste fracties willen een nauw
keurige berekening van de kosten die
worden gemaakt om de gastarbeiders
hier naar toe te halen onder te bren
gen, afgewogen tegen de baten die hun
arbeid ons- land oplevert.
De confessionele partijen vragen de
regering dringend om een sociaal sta
tuut op- te stellen waarin de positie,
rechten en plichten van de buitenland
se werknemers worden geregeld.
Vrijwel alle fracties dringen aan op
een uniforme provinciale of gemeente
lijke verordering waarin wordt be
schreven aan welke eisen de huisves
ting voor de gastarbeiders moet vol
doen.
In Amsterdam wordt, volgens burge
meester I. Samkalden, een strengere
verordening overwogen voor logemen
ten en kamerverhuurbedrijven. Er
wordt een speciale stichting voor huis
vesting voor buitenlandse arbeiders op
gericht.
De burgemeester maakte dit gisteren
bekend tijdens een verklaring naar
aanleiding van de brand in het pension
Johnny, die negen gastarbeiders het le
ven kostte.
Over het pension Johnny zei de bur
gemeester dat het niet voldeed aan de
eisen die aan een logement zijn gesteld.
De exploitante van het pension had ook
geen logementsvergunning. Het gebouw
voldeed wel voor een belangrijk deel
aan de veiligheidseisen van de brand
weer, aldus de Amsterdamse burge
meester.
HAARLEM De beide predikanten
van de Evangelisch Lutherse Gemeente
van Haarlem en omstreken, ds. L. G. C.
Grabant en ds. G. Groes, vullen hun
werk. neerleggen
y.olgeng. de kerker a ad bestaat er
reeds geruime tijd een conflict tussen
de predikanten. Daardoor wordt schade
berokkend aan het gemeenteleven, al
dus de kerkeraad.
Tijdens een vergadering van het da
gelijks bestuur van de kerkeraad over
deze kwestie ontstond een zo hooglo
pende woordenwisseling dat de verga
dering moest worden geschorst.
Door de ongunstige financiële positie
acht. de Haarlemse gemeente het niet
mogelijk twee predikanten te handha
ven. Daarom zal één nieuwe predikant
worden beroepen.
ADVERTENTIE
Muzikale flatbewoner 'of concertpia
nist. Wij streven naar maatwerk in
onze adviezen. Daarom nemen wij de
tijd ons in Uw problemen te ver
diepen.- En daarom hanteren wij naast
de stemvork ook de duimstok. Uw
woonrtffmte, budget Of extreme eisen
prikkelen ons tot het vinden van een
passende oplossing. Neem bij Beno'er
de tijd om dit zelf te ervaren.
ADVERTENTIE
15.- 7.50 ÏO,-15,- 20,- 25,-
Arnhem, Steenstraat 54 - tel. 25408
Amsterdam - Breda Leiden - Rotterdam
ARNHEM Zodra bet benodigde
geld voor de inrichting een ton er
is gaat ook in Arnhem een speciale
abortuskliniek van start. Dat is het re
sultaat van een dit voorjaar door ver
schillende verenigingen genomen initia
tief.
De stichting voor hulpverlening bij
zwangerschapsonderbreking in Arnhem
heeft de medewerking gekregen van
vier artsen, die zich speciaal in het ver
richten van abortus zullen bekwamen
In deze totaal vermorzelde
treincabine kwam de Eindho-
vense machinist om het leven.
CASTRICUM De kotter ZK 10 van
schipper Sloot uit Zoutkamp is gisteren
bij Castricum gestrand. De reddingboot
Johanna Louisa uit IJmuiden heeft
hem en de vissersknecht Kopinga van
het lek geslagen garnalenschip gered.
Schipper Sloot zei dat hij een wrak
had geraakt tijdens het vissen. De bo
dem van zijn schip werd openge
scheurd. waardoor de machinekamer
volliep. De kotter dreef toen stuurloos
naar het strand.
ARNHEM Het Arnhemse gerechts
hof is gisteren begonnen aan de slotfase
van de zaak: de Haarlemse rechter die
21 februari 1968 op de zeer gevaarlijke!
en bovendien besneeuwde Zuiderhout-
laan in Haarlem met zijn slippende au
to de 18-,jarige Henk Lammers uit Hil-
legom dood reed. De affaire kreeg
vooral bekendheid omdat de rechter de
Haarlemse politie ervan beschuldigde
met zijn gladde banden te hebben ge
knoeid.
Het duurde meer dan een jaar voor
de Haagse rechtbank aan de behande
ling toe kwam, een vertraging die voor
namelijk was te wijten aan een be
zwaarschrift dat de rechter indiende te
gen de dagvaarding én het onderzoek
dat de rijksrecherche moest instellen
na de beschuldigingen tegen de politie.
De officier van justitie eiste drie
maanden gevangenisstraf en twee jaar
ontzegging, de rechtbank sprak de
rechter vrij van zowel het veroorzaken
van de dood van de jeugdige bromfiet
ser als van het rijden onder invloed.
Hij werd veroordeeld tot duizend
gulden boete en een jaar ontzegging
omdat hij door op banden zonder vol
doende profiel te rijden het verkeer in
gevaar had gebracht.
Het gerechtshof in Den Haag, waar
procureur-generaal mr. Van Voorst tot
Voorst zich in striemende bewoordin
gen uitliet over de manier waarop mr.
R. zich aan vervolging trachtte te ont
trekken, veroordeelde hem evenwel tot
twee maanden gevangenisstraf en twee
jaar ontzegging. Ook het hof achtte het
dronken rijden mr. R. beweerde een
cocktail van tomatensap met wodka te
hehben gedronken niet bewezen. De
hoge raad vernietigde dat vonnis weer.
waarop gisteren in Arnhem de nu al
twee jaar slepende affaire opnieuw
moest worden behandeld.
In een uiterst geïrriteerde atmosfeer
zelfs de anders zo zachtmoedige pro
cureur generaal mr. J. van IJsendoorn
maande de rechter op een gegeven mo
ment niet steeds in de rede te vallen
passeerde alles wat er tijdens en na het
ongeval gebeurde uiterst uitvoerig de
revue. Vooral de politiebeambten die
als getuigen waren opgeroepen werd
daarbij het vuur na aan de schenen
gelegd, wat mede te wijten was aan het
ook naar oordeel van president mr. J.
Croockwit zeer onyoldoende Onderzoek.
Voor beide raadslieden, mr. dr. B.
Stokvis en mr. C. van Empel, was dat
laatste aanleiding tot minutieuze na-
pluizerij, die zelfs ver ging dat op een
gegeven moment een kwartier over een
volkomen niet ter zake doende typefout
werd gediscussieerd. Een andere fout
was voor mr. Stokvis aanleiding op te
merken dat „een of andere voortreffe
lijke ondergeschikte" van de op dat
moment x als getuige voor het hekje
staande hoofdinspecteur J. Endlich
daaraan wel schuldig zou zijn. Mr.
Croockewit moest daarop voor de zo
veelste maal vragen de zaak niet te
veel in de emotionele sfeer te trekken.
Onmiddellijk daarop viel mr. R. uit dat
de Haarlemse politie nu al drie jaar
iedere keer zomaar wat zegt.
Dan was er nog de verklaring van
hoofdagent P. Weemans: ..Hij was niet
in staat te rijden. Hij was suf. had wa
terige oogjes, sprak met een dikke tong.
Wel waren die symptonen snel verdwe
nen toen hij anderhalf uur later op het
bureau zat."
Inspecteur Endlich: „Toen ik binnen
kwam zei hij tegen me: dag dokter. Ik
maakte me bekend, nadat ik even later
terugkwam zei hij weer: dag dokter."
Over de autobanden werd al even
lang gepraat: nog steeds blijft mr. R.
bij de veronderstelling dat er banden
zijn verwisseld, hoewel hij van meet af
heeft toegegeven dat juist een week la
ter zijn banden, duidelijk aan vervan
ging toe waren, zouden worden ver
nieuwd. In de. verwarring, voorname
lijk over de vraag of de helemaal kaal-
geslelen linkerachterband zich wel bij
de stapel banden in de rechtzaal be
vond wisten de betrokken politieman
nen precies de juiste aan te wijzen. Ze
ontkenden dat er sprake zou kunnen
zijn van een „ondergeschoven" band.
Het slechte onderzoek („We dachten
aanvankelijk dat de zaak zo duidelijk
was als het maar kon") kwam ook hier
om de hoek kijken. De auto. al enkele
malen doorverkocht, moest later wor
den doorverkocht omdat er maar een
band in beslag was genomen. Een verf-
sporenonderzoek moest ok pas latei-
worden verricht.
Vandaag wordt de behandeling voort
gezet; er moeten nog drie getuigen
worden gehoord, waarna de procureur
en de beide raadslieden het woord zul
len krijgen.
middels een bijscholingscursus. Er
wordt onderhandeld over de huur van
een pand.
De Arnhemse stichting zal deel uit
maken van Stimezo Nederland, die on
der meer ook in Rotterdam een kliniek
voorbereidt, Er zal ook voor Arnhem en
omgeving een actie worden gestart om
het benodigde geld bijeen te krijgen.
Daarvoor het het speciale gironummer
2206507 bestemd
De stichting heeft door een enquête
uitgevonden dat in Gelderland het aan
tal aanvragen voor abortus dat bij
huisartsen binnenkomt boven het lan
delijk gemiddelde ligt: 2,4 tegen 2.3 per
jaar.
Bij de Rutgersstichting is dat getal
nog hoger; besprekingen om in Gelder
land abortus te laten verrichten in be
staande ziekenhuizen leverde geen re
sultaat op omdat de gynaecologen geen
verantwoordelijkheid op zich willen ne
men; uit de enquête bleek evenwel dat
drie-vijfde van de Arnhemse huisartsen
instemt met de plannen.
BRUSSEL De sleepbootkapiteins
van de unie van reddings- en sleep
diensten en van het Schelde sleepvaart-
bedrijf te Antwerpen die het sleep- en
loodswerk verrichten voor do zeevaart
op Antwerpen, zijn woensdagavond op
nieuw in staking gegaan.
De nachtploeg, bestaande uit 40 man,
is niet aan het werk gegaan en de zg
„overlappingsploeg", die de dag- en
nachtdienst overlapt, staakt ook. De
dagploeg zal heden eveneens staken.
Dit alles gebeurt ondanks het feit dat
de kapiteins vorige week vrijdag, nadat
ze de dag tevoren gestaakt hadden,
door de minister van Economische Za
ken. Leburton, gevorderd waren.
Hun staking veroorzaakte vorige
week een chaos in het scheepvaartver
keer.
DEN HAAG De lang ver
wachte loonmaatregel, die het kabi
net gisteravond bekend heeft ge
maakt. komt neer op:
er wordt voor een periode van
een half jaar paal en perk gesteld
aan de stijging van de lonen.
in de c.a.o.'s, die op 1 januari
moeten worden vernieuwd, mag een
loonsverhoging van drie procent
worden opgenomen als tegemoetko
ming in de stijging van de prijzen.
op 1 april mag dit percentage
worden verhoogd tot vijf. De toene
ming van twee procent betekent een
verhoging van het werkelijk be
steedbaar inkomen.
de loongolf van vierhonderd
gulden mag na 30 juni in de c.a.o.'s
worden opgenomen. Deze bepaling
geldt niet voor contracten, die voor
11 december de dag waarop de
loonmaatregel ingaat in werking
zijn getreden. Ditzelfde geldt ook
voor de indexeringsclausulus de
aanpassing van de lonen aan de ge
stegen prijzen: niet voor 1 juli, ten
zij ze zijn opgenomen in reeds ver
nieuwde c.a.o.'s.
voor c.a.o.'s die na ,1 januari
moeten worden vernieuwd gaat de
loonmaatregel in op de dag, waarop
de oude c.a.o. afloopt. Dat kan dus
bijvoorbeeld 1 maart of 1 april zijn.
Deze c.a.o.'s worden dan een half
jaar na de dag van afloop door de
ingreep in de lonen getroffen. Dit
betekent dat bijvoorbeeld voor een
c.a.o., die op 1 maart ingaat, aan
vankelijk drie procent loonsverhor
ging is toegestaan en op 1 juni nog
maals twee procent. Voor zeer lang
lopende contracten gaat de loon
maatregel uiterlijk op 1 januari 1971
werken, los van de vraag of de c.a.o.
al dan niet moet worden vernieuwd.
Minister Roolvink (sociale zaken)
zei gisteravond in Den Haag, dat de
ingreep in de lonen op 1 .januari
c.a.o.'s betreft, waaronder zeshon
derdduizend werknemers vallen. Hij
verwacht dat als gevolg van de
maatregel de stijging van de loon
som zal kunnen worden beperkt tot
ongeveer tien procent.
ADVERTENTIE
f5,- 7,50 10,-15,- 20,-25,-
DEN HAAG Het gezamenlijk
overleg van werkgevers en werknemers
van de Nederlandse bakkerij heeft de
bakkersbedrijven geadviseerd op 2 ja
nuari a.s. (de dag tussen Nieuwjaarsdag
en zondag) geen brood te bakken. Dit
in verband met het probleem dat na
deze feestdag weinig brood wordt gege
ten, terwijl wordt verondersteld dat het
bakkerij personeel dan wel aan een ex
tra vrije dag toe is, vooral na de drukte
van de maand december.
DEN HAAG Minister Witteveen
(financiën) voelt er niets voor de
rijksdaalder te doorboren, zoals het
Tweede-Kamerlid ir. C. N. van Dis
(SGP) aan de minister heeft voorge
steld. Hij gelooft ook niet dat een
vierkante rijksdaalder bij de gemid
delde Nederlander volledig in de
smaak zal vallen.
We! is hij bereid de nieuwe rijks
daalder in hoog tempo te laten pro
duceren door de Rijksmunt en de
zilveren schijf zo snel mogelijk is
terug te voeren in de schatkist.
De minister is ervan overtuigd dat
de verwarring rond de nikkelen gul
den en rijksdaalder binnenkort zal
zijn verdwenen.
Internationaal bestaan geen af
spraken over omvang en gewicht
van muntstukken. Wel zorgt de
Rijksmunt dat zoveel mogelijk
wordt voorkomen dat me* de Neder
landse munten in het buitenland
kan worden gefraudeerd.
In de Muntwet, het laatst in 1967
gewijzigd, staan de maten van de
Nederlandse muntjes nauwkeurig
omschreven. Heel vroeger was een
zilveren rijksdaalder van niet min
der dan 38 millimeter doorsnee mo
gelijk. In 1954, toen werd begonnen
met aanmaak van de zilveren gul
den van 25 millimeter en de zilveren
rijksdaalder, werd de „knaak" be
paald op een doorsnee van 33 milli
meter.
In 1967 werd in de Tweede en
Eerste Kamer besloten de nikkelen
rijksdaalder op de markt te brengen.
Op allerlei niveaus werd overleg ge
pleegd over de maat van de nikke
len rijksdaalder en algemeen werd
duidelijk dat 33 millimeter te groot
werd gevonden.
Zonder veel zorg gingen de ka
merleden akkoord met een nikkelen
rijksdaalder en zonder morren werd
de maat vastgesteld op 29 millime
ter.
Als er dus bij het publiek sprake
is van verwarring tussen gulaen en
rijksdaalder, ligt de schuld bij de
volksvertegenwoordiging en niet bij
de minister van financiën.
Hij heeft inmiddels voor tien mil
joen gulden aan nikkelen rijksdaal
ders laten maken en hij heeft toege
zegd voor meer dan honderd miljoen
gulden aan zilveren schijven te zul
len innemen.
Het probleem is echter dat gerui
me tijd verloren gaat door het inne
men van de versmade rijksdaalder
voordat een nieuwe op het publiek
kan worden losgelaten. Drie soorten
rijksdaalders (want de zilveren is
nog geldig) is natuurlij)- te gek.
Er zit hoogstwaarschijnlijk niets
anders op dan wennen aan het nieu
we muntstuk en de tastzin zo te ont
wikkelen dat u geen, anderhalve gul
den door de neus wordt geboord.
