Algemene Kerkvergadering belooft
opnieuw boeiende discussies
Christus
en het Kerstfeest
Voor de synode is de
AKV heel
LICHT
In het eerste weekend van het nieuwe jaar
Zes rapporten
roeren velerlei
vragen aan
Imago
Informatie
Leden
Gebouwen
TER OVERDENKING
'y'OOR de Nederlandse Hervormde Kerk «iaat 1971 direct fors van start: van 2 tot en
met 4 januari wordt in Driebergen het tweede deel van de slotzitting van de Alge
mene Kerkvergadering gehouden en het ziet ernaar uit dat het, evenals het eerste deel
(Pinksteren *70) een boeiende bijeenkomst zal worden. De in hel Iweede deel aan de
orde te stellen onderwerpen zijn: kerkdienst, gemeenschap en geestelijk leven, onder
richt en voorlichting, mankracht, ledenbestand, grenzen der gemeente, ambtelijke
vergaderingen, gebouwen en financiën en de AKV zélf. Opnieuw dus een brede scala
van onderwerpen die aanleiding kunnen geven tot belangwekkende discussies.
DS. MR. C. B. POSTHUMUS MEYJES:
thema voor het
Kerstnummer van
de Strijdkreet
En
het Licht
schijnt
in
de duisternis
maar
de duisternis
heeft het
niet begrepen.
of daarin bij verbouwing voldoende verbete
ring kan worden aangebracht; als dat niet
mogelijk is zou tot verkoop ervan overgegaan
moeien worden".
Bij orgelbouw behoort de functie bege
leiding van de gemeentezang de voor
naamste overweging te zijn; andere begelei
dingsmogelijkheden mogen dus niet uitgeslo
ten worden.
In de financiële paragraaf wordt gepleit
voor openbaarmaking van begrotingen en
jaarrekeningen van alle hervormde landelijke
financiële organen. Binnen elke hervormde
gemeente moeten alle uitgaven en inkomsten
op één begroting en alle bezittingen en schul
den op één staat worden samengebracht en
én gezamenlijke jaarrekening moet worden
samengesteld; deze moeten in de gemeente
worden behandeld, daarna moeten zij door de
kerkeraad worden vastgesteld. Ze moeten
(helder toegelicht) worden gezonden aan allen
van wie een financiële bijdrage wordt ge
vraagd. De rijksoverheidssubsidies per predi
kantsplaats, het recht van inzage in belas
tinggegevens, de vrijstelling van de porto-
plicht en soortgelijke privileges moeten zo
snel mogelijk te niet worden gedaan.
Het laatste rapport is gewijd aan de toe
komst van de Algemene Kerkvergadering;
daaraan wijdden we vorige week in ons
verslag van de AKV-persconferentie in Drie
bergen al ruime aandacht.
E. J. M.
Daartoe worden wij in deze advents
tijd weer opgewekt, om ons haft en on
ze gedachten te richten op het komen
van de Zoon van God in ons vlees in
Bethlehem. Straks is het weer Kerst
feest. Maar zullen we echt Kerstfeest
vieren? Het Kerstfeest is toch het grote
feest van de geboorte van de Redder en
Verlosser van zondaren. Dat kan alleen
gevierd worden in gemeenschap met
Hem, rondom de kribbe van Bethlehem.
Daar alleen kunnen wij, als God door
Zijn Geest onze ogen er voor opent, het
grote wonder aanschouwen. Want de
verborgenheid der godzaligheid is
groot, God is geopenbaard in het vlees.
Ergens las ik het verhaal over een
-evangelisatiecampagne van een van de
kerken in een van de grote Amerikaan
se steden. We weten allen wel, hoe ont
zettend het Kerstfeest in Amerika ver
worden is en daardoor totaal uitgehold.
Dat is misschien nog erger dan bij ons.
Want we gaan dezelfde kant uit. Ook in
ons land wordt het Kerstfeest hoe lan
ger hoe meer tot een eet- en drinkfeest,
eigenlijk een verlenging van het Sin
terklaasfeest. Nu had men in een van
die genoemde steden temidden van de
schreeuwende lichtreclames, waarin
Kerstfestiviteiten werden aangeprezen
m bars en dancings in neonletters de
woorden laten aanbrengen: Christ and
Christmas, Christus en Kerstfeest".
Twee mensen staan met elkaar te pra
ten over de feestelijke verlichting en de
geweldige reclamezinnen. Ineens ziet
een van hen temidden van dit alles de
woorden staan: Christus en Kerstfeest.
„Kijk eens", zegt hij tegen de ander.
„Die mensen van de kerk worden be
slist brutaal en vervelend. Hoe durven
ze? Nu willen ze ook al Christus bij het
Kerstfeest halen".
Lk dacht, dat deze geest ook kenmer
kend is voor de Kerstfeestviering van
de grote massa in deze tijd. Het schijnt
zo te zijn, dat straks bijkans de hele
wereld Kerstfeest viert. Maar dat is al
leen maar schijn. Zeker, Christus en
het Kerstfeest zijn onlosmakelijk met
elkaar verbonden. Maar velen schrik
ken ervan en ergeren zich eraan, als zij
dat ontdekken. Kerst, dat heeft toch al
les met Christus te maken. Maar dan
moeten we het woord Kerst rpaar eens
gaan vervangen door het woord, door
de naam Christus. Dan krijg je de
meest dwaze dingen. Lees de adverten
ties in de krant. Wat wij zién en lezen
wijst heen naar een totaal verwereld
lijkt Kerstfeest, waarin voor Jezus
Christus geen plaats meer is. Maar dan
is het geen Kerstfeest meer. Kerstfeest
is en blijft het feest van de geboorte
van Christus. Als we menen zonder
Hem Kerstfeest te kunnen vieren, hou
den we niets over dan wat waardeloze
rommel, die straks op de vuilnishoop
terecht komt. Het gaat om het Kind
van Bethlehem, dat is de Man van
Smarten van Golgotha. „Die milioenen
eens zaligen zal, werd geboren in Beth-
lehems stal, Hij der schepselen Heer".
Natuurlijk, zeggen we. Zo is het. Chris
tus en het Kerstfeest. Maar zo moeten
ze straks ook in ons hart verbonden
zijn.
De engel in de velden van Efratha
heeft het aan de herders gepredikt:
„Ziet, ik verkondig u grote blijdschap,
die voor geheel het volk wezen zal, na
melijk, dat u heden geboren is de Za
ligmaker. welke is Christus de Here, in
de stad Davids, en dit zal u het teken
zijn, gij zult het kindeken vinden in
doeken gehuld en liggende in de grib-
be". Dat is de boodschap, die God ook
ons straks op het Kerstfeest weer met
de herders wil laten horen. De herders
hebben elkander opgewekt, om naar
Bethlehem te gaan. Ieder jaar wil God
mensen, die zichzelf niet verlossen kun
nen uit de nood en ellende, waarin zij
door eigen schuld terecht gekomen zijn,
daartoe opwekken.
We behoeven dat gaan naar Bethle
hem niet in letterlijke zin op te vatten.
Als gee tegenwoordig in Bethlehem
komt, brengt men u bij de geboorte
grot, die gelegen is onder een pompeuze
kerk, die hierover heen gebouwd is.
Boven de plaats, die dan wordt aange
duid als de plaats van de geboorte van
Christus, bevindt zich een zilveren ster,
waarbij geschreven staat, dat hier Je
zus Christus geboren werd uit de
maagd Maria. De pracht en praal van
het gebouw zijn in flagrante strijd met
de diepe vernedering van Hem, die na
meloos arm geworden is, opdat zonda
ren door Hem met God zouden worden
verzoend. Overal nu waar wij in het
stof voor God leren buigen en Hem
bidden om genade, daar laat Hij zich in
Jezus Christus vinden. God geve, dat
we tot Hem toevlucht mogen nemen.
Dat is gaan naar Bethlehem. Dan wordt
het Kerstfeest. Veenendaal
Ds. A. Wisgorhof
i*~|ok de generale synode volgt de gebeur-
tenissen op de AKV uiteraard met
grote belangstelling; een van de synodeleden
die het eerste deel intensief meegemaakt
heeft en graag bereid is de AKV-ers een
hart onder de riem te steken is ds. mr. C. B.
Posthumus Meyjes (47), sinds 1966 predikant
in Amsterdam (wijkgemeente Maranatha-
kerk). Toen de eerste indrukken van de
Pinksterzitting van de AKV ter synode be
sproken werden (in de juni-vergadering) gaf
ds. Posthumus Meyjes die ook lid van
het breed moderamen van de synode is
een enthousiast commentaar: „Het was voor
mij een belevenis".
In een gesprek dat wij enjge tijd later met
hem hadden zei hij; „Wat ik zo waardevol
vond in de AKV was dat de deelnemers el
kaar de ruimte gaven. Men heeft bepaald niet
geprobeerd andersdenkenden het brengen van
hun boodsóhap onmogelijk te maken. Ds. A.
van den Heuvel van de Wereldraad van Ker
ken zei me dat het hem getroffen had hoeveel
AKV-deelnemers de moeite namen hun be
toog met bijbelse uitspraken te onderbouwen.
Hij was daar een beetje verrast over."
„Met de veel gesmade polarisatie binnen de
hervormde kerk liep het bepaald wel los. Na
tuurlijk. één groep binnen onze kerk was er
niet of nauwelijks (de gereformeerde hon
derd, ejm) maar heel wat groepen waren er
gelukkig wél. Soms wordt het wel eens voor
gesteld alsof er wel twintig hervormde ker
ken zijn en in dat licht is een ervaring als nu
in Driebergen bemoedigend," aldus ds. Pos
thumus Meyjes.
Hoe denkt hij over de jongerengroep op de
Pinksterzitting van de AKV (de groep 002)?
„Ik vraag me af of ze zichzelf niet een beetje
buiten spel gezet hebben. Dat het om een
belangrijk probleem gaat is voor mij buiten
twijfel, maar het gaat me te ver om het hele
complex van vraagstukken dat op de AKV
ter discussie stond tot enkele actiemodellen
terug te brengen."
Een AK V-deelneemster had me gezegd dat
zij niet gelukkig was geweest met de grote
motiestroom van de laatste middag. Ds. Pos
thumus Meyjes hierover: „Misschien is er wel
wat te vroeg ingeblikt in moties, wellicht zou
de procedure gewijzigd kunnen worden maar
aan mijn hoofdindruk heeft de stroom moties
geen afbreuk gedaan: tot het laatst toe klonk
er hartstocht in de discussies en dat is toch
hoofdzaak."
De Amsterdamse predikant vindt het ver
heugend dat de AKV-zitting in januari voort
gezet wordt. „De zaak moet nu bijgehouden
worden zowel door de AKV-deelnemers als
door de synodeleden. Omdat de agenda met
Pinksteren niet in haar geheel behandeld kon
worden, wordt in ieder geval het zeepbelef
fect tegengegaan. Aan de voortzetting zit ove
rigens ook een risico vast, nl. dat van de
anticlimax. Een vraag is of het tijdstip
midden in de kerstvakanties wel zo geluk
kig is. Nóg een aspect: een deel van de kin
derziekten, wat de organisatie betreft, zal in
veler ogen nu niet meer mogen vóórkomen."
Ds. Posthumus Meyjes heeft ook van de
behandeling van de in januari aan de orde te
stellen onderwerpen goede verwachtingen.
Tets anders: „Op de AKV had ik de indruk
dat het imago van de synodeleden bij
veel deelnemers is: een gezelschap rokende
oude heren die nu al aan het bedenken zijn
hoe ze die AKV-moties om zeep kunnen hel
pen." „Ik zou er dit van willen zeggen: het
lijkt me bepaald onverstandig om van de sy
nodebehandeling bij voorbaat lage verwach
tingen te koesteren. Is daar werkelijk reden
voor? Voor de synode is de AKV een uiterst
belangrijke hearing; de ontvangst ter sfnode
is zeker mede-afhankelijk van de verwach
tingen die de AKV-leden daar zelf van koes
teren."
Hij ziet de AKV wel als een soort blijvend
instituut. „Met die mogelijkheid is bij de in
stelling -- zomer 1969 van de AKV al
rekening gehouden. Het zou voor mij, dat wil
ik er graag aan toevoegen, onbegrijpelijk zijn
als de AKV een hervormde zaak zou blijven;
zo'n eerste maal was het hervormde karakter
wel noodzakelijk om de identiteit te bepalen."
Nog een paar weken en enkele honderden
hervormden trekken were naar Driebergen
om intensief over de zaken die de kerk raken
van gedachten te wisselen. Ds. Posthumus
Meyjes zal er graag bij zijn om ook deze
zitting aandachtig te volgen.
E. J. Mathies
„TTOE zal de kerk in de jaren zeventig
kunnen beantwoorden aan haar op
dracht: hanteerbaar instrument te zijn voor
een nieuwe aarde waarin gerechtigheid zal
wonen?" Dit is de kernvraag in de zes rap
porten die tijdens het tweede deel van de
slotzitting van de Algemene Kerkvergade
ring van de Nederlandse Hervormde Kerk
in de gebouwen van Kerk en Wereld in
Driebergen aan de orde zullen komen. De
rapporten zijn gebundeld in een boekje dat
(tegen betaling van een rijksdaalder) ver
krijgbaar is bij het secretariaat van de AKV
in Driebergen (Postbus 19) en Boekencen
trum NV in Den Haag (Scheveningseweg 72).
„De vraag moet voortdurend weer gesteld
worden of wij als Ned. Herv. Kerk bezig zijn
een onhanteerbaar eigen leven te leiden,
of dat wij ons leven in dienst stellen van
Hem, Die ons geroepen heeft. Deze vraag
wordt niet alleen gesteld aan de synode en de
ambtsdragers, maar evenzeer aan ons, gewo
ne gemeenteleden. Op de eerste zitting van de
AKV is herhaaldelijk het ambt aller gelovi
gen ter sprake geweest. Ook deze rapporten
stellen dit ambt centraal, met alle mede
verantwoordelijkheid voor het wel en wee
van de Kerk die daaruit voortvloeit", aldus
de rapporteurs, zélf AKV-deelnemers.
De rapporten bevatten een reeks, vaak erg
interessante, suggesties en voorstellen. In het
tweede rapport wordt onder meer aanbevolen
de synode te vragen zich opnieuw uit te spre
ken over de doelstellingen van de catechese.
„De catechese dient mèt het kerkelijk vor
mingswerk en de daarbij behorende metho
den en technieken bij de opleiding van de
predikanten meer aandacht te krijgen." „Het
kerkelijk vormingswerk dient na het afleggen
van de openbare geloofsbelijdenis te worden
voortgezet".
"loerder in dit tweede rapport wordt aan
bevolen van elk synodestuk twee edi
ties uit te geven: én in vaktaal en één in
begrijpelijke taal voor elk gemeentelid, ge
schreven door een „ghostwriter". „Stel ook
per gemeente of enkele gemeenten te zamen
een kleine flexibele werkcommissie in (bijv.
door de kerkeraad) die in de kerkdienst en
het plaatselijk kerkblad informatie geeft over
eigen kerkeraad, synodale boodschappen, enz.
in verstaanbare en leesbare taal. Laat de
Centrale voor Vormingswerk daarbij betrok
ken worden".
Een aanbeveling over het gebruik van ker
kelijke zendtijd: „De AKV is van mening dat
de kerken bereid moeten zijn hun open en
kwetsbare aanwezigheid in de maatschappij
te aanvaarden, wat voor de media radio en tv
noodzakelijk is. De kerk dient bereid te zijn
om het Evangelie door te geven als „Bericht
van verandering en hoop, daatbij niet nood
zakelijk rekening houdend met de verwach
tingen van de kerkelijke luisteraars/kijkers".
Ten aanzien van de opleiding van predi
kanten wordt een groot aantal wensen geuit:
onder meer wordt opgemerkt dat deze afge
stemd moet worden op het moderne leven.
„Men wil op korte termijn predikanten die
beter toegerust zijn voor een modern pasto
raat." Ook wordt om een landelijk perso
neelsbeleid gevraagd. „De commissie voor het
beroepingswerk zou haar activiteiten en dien
sten kunnen optrekken tót beleidsniveau.
Men zou een herverkaveling van mankracht
en een differentiatie in taken moeten stimule
ren".
TTver de voorstellen tot wijziging van de op
zet van het ledenbestand van de kerk be
richtten wij al. Aanbevolen wordt drie cate
gorieën te creëren: belijdende leden, verwan
te leden en gezinsleden; (nü is de verdeling:
belijdende leden, doopleden en geboortele
den). Interessant in dit verband is dat ook de
generale synode dit vraagstuk begin volgend
jaar gaat behandelen; het zou goed zijn als
over de inhoud van het synodale rapport ter
AKV al iets verteld zou worden.
In het rapport over „de grenzen van de
gemeente" worden de volgende uitgangspun
ten gepresenteerd:
Ieder kerklid moet zich vrijelijk kunnen
aansluiten bij de gemeente waardoor hij zich
op dat moment het meest voelt aangesproken
De kerk dient een zodanige structuur te
hebben dat op zoveel mogelijk golflengten
kan worden afgestemd en de beschikbare
mankracht zo goed mogelijk wordt ingezet;
De kerk dient niet te verworden tot een
verzameling groepen en groepjes zonder on
derlinge bindingen;
De structuur dient zo te zijn dat ieder
kerklid de pastorale zorg ontvangt en de ge
meentelijke solidariteit ervaart waar hij recht
op heeft;
Iedere toekomstige structuur dient open te
staan voor samenwerkingsvormen met andere
kerken.
öelangwekkende suggesties worden ook naar
voren gebracht in het rapport over ker
kelijke gebouwen en financiën. Onder meer
déze: „Bij de opzet van nieuwbouwprojecten
moet worden uitgegaan van samenwerking
met andere kerken, overheidsinstanties en or
ganisaties op sociaal en cultureel terrein. De
mate waarin een bestaand gebouw de ge
meente in staat stelt te functioneren, moet
worden afgewogen tegen de verkoopwaarde
en de kosten van onderhoud en restauratie.
Als hierbij de functie van dat gebouw onvol
doende blijkt te zijn moet worden onderzocht
Op de fascinerende omslag
van het Kerstnummer 1970
van de Strijdkreet, officieel
orgaan van het Leger des
Heils, staat geen prijs vér-
meld. Dat is niet de stijl van
het Heilsleger: men geeft het
blad graag voor niets aan wie
het nodig heeft er op ver
trouwend dat anderen graag
zullen geven wat ze missen
kunnen. Omdat ze blij zijn
met dit Kerstnummer.
Die omslag is van een heel
donker groen, hier en daar te
gen het zwart aan. Donkere
wolken maar in het hart
van de pagina breken ze open
en verschijnt het haast ver
blindende licht van een ster.
En onder op de pagina deze
woorden: „Het echte licht dat
ieder mens verlicht, is in de
wereld gekomen. Allen die
Hem aanvaarden geeft Hij
macht om kinderen van God
te worden".
V: Samsom dat is het the
ma van dit nummer. Een
machtig thema en op een
prachtige manier uitgewerkt.
De samenstellers zijn gegre
pen door de profetische woor
den van het volk dat „een
groot licht zal zien" en zij zijn
gaan zoeken naar de betekenis
van die woorden. De bijbelse
betekenis dat is immers het
Kerstevangelie, maar ook de
betekenis voor het leven der
volkeren en dat van de enke
ling. Wat betekent dat licht
voor het Indonesische volk
het is zo maar een vraag. U
vindt er in deze Strijdkreet
vijf pagina's over. Bij indruk
wekkende platen van Hans
Samsom staat een samen
spraak neergeschreven tussen
deze fotograaf en Jan Filius
over de indrukken die ze op
hun gezamenlijke reis naar
Indonesië hebben opgedaan.
Heus, geen zoetsappig ge
praat: problemen als geboor
tebeperking, het witte-boor-
den-proletariaat en dergelijke
worden niet geschuwd. Maar
de taak van de christen om
Zeven tijdsbeelden van een totaal vecdwaeede.
dolgedraaide, egoïstische samenleving van spelers
en meelopers, van spraakverwarring en vermeende
zekerheden, van schijnoverwinningenen verslaving.
En voor die wereld is Christus gekomen om te ver
lossen. te bevrijden, de vicieuze cirkels die we zelf
hebben getrokken, te doorbreken. Dat is Kerstfeest,
niet meer maar ook niet minder. Het kan zijn. als
straks het Kerstfeest ten einde loopt en de hele
entourage daarvan u uit de handen valt, u ook
wellicht even omkijkt naar het licht en u zich
afvraagt: „Was dit het nou of is er toch nog iets
anders Mogen wij u dan zeggen: „Ja er is
iets anders, er is Iemand andere, Jezus
Christus, het Licht der wereld. Wie Hem
volgt, zal nooit in de duisternis wan
delen. Dat is het kerstevangelie, de
goede tijding. Ook voor de mens
van nu. Kijk niet alleen, maar
keer u helemaal om naer het
Licht en ga leven in dit Licht".
schappij in Hattem, over „Ere
zij God", dr. Okke Jager over
„en zij vreesden...", de her
vormde predikant dr. G. Hart-
dorff over Vrede, en zo ver
der. Uitstekende bijdragen die
stuk voor stuk het lezen
waard zijn.
Zo is er zoveel in dit num
mer: vragen over de bijbel,
reportages over het werk van
het Leger des Heils maar
het meest hebben ons de teke
ningen aangesproken van
Kees van Lent, die in zeven
tijdsbeelden getracht heeft
„ons de mens van nu scherp
voor ogen te stellen". De ze
vende en laatste tekening
hebben we hier afgebeeld en
hier vindt men die boodschap
van het Licht naar ons gevoel
op z'n best verwerkt.
Als vandaag of morgen de
man of de vrouw van het
Heilsleger bij u aanklopt en u
deze Strijdkreet voorhoudt,
weet dan dat u veertig bijzon
der mooie pagina's in uw bezit
kunt krijgen. Maar laat dat
niet alleen uW prijs bepalen
het gaat om het werk dat
dit Heilsleger met uw geld
doet. Werk voor de medemens
in dienst van Gods Koninkrijk,
werk dat licht, hét Licht wil
brengen voor hen die leven in
duisternis.
het licht te laten schijnen en
het geweldige élan waarmee
dit in Indonesië gebeurt, staan
centraal.
Bijzonder boeiend in dit
nummer zijn ook de bijdragen
van tien min of meer bekende
Nederlanders aan wie de
vraag was voorgelegd welke
woorden uit het Kerstevange
lie hun het meest aanspreken.
Dan praat Willem Duys over
mensen van goede wil. de
journalist Biersteker, sterk
geïnteresseerd in het lot van
de derde wereld, over „weest
niet bevreesd", de heer Prins
van Wijngaarden, directeur
van een aannemingsmaat-
