Veenendaals
dagblad
Loonkwestie thans op de spits
Buiten L&
Protesttocht van P.T.T.ers
Treinramp bij Brno
Deel Auping-f abriek
door brand verwoest
Minister Klompé
boos op NOS
Radicale groep van
Zuidmolukkers zou
geweldtraining krijgen
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Zondag
zachter
Kamerdebatten
voor radio
V
Partiële leer
plicht tot
16 jaar
Minimumloon
per 1 januari
omhoog
Drie branden
in Alkmaar
Kon. Shell koopt
Franse Mij.
PTT-bonden
gaan praten
AOW en AWW
7% omhoog
Engeland blijft
in donker
Weer betogingen
in Spanje
Werk lag stil in
Veenendaal door
lagere uitkering
DEN HAAG/UTRECHT Tussen de regering en de grote
vakcentrales gaat het hard tegen hard om de loonmaatregel.
De vakbonden NW, NKV en CNV hebben hun leden
opgeroepen dinsdagmorgen tussen 11 en 12 uur te staken uit pro
test tegen de loonmaatregel. Dat gebeurt op het moment dat de
tweede Kamer het debat hierover zal beginnen.
.CO
Aversie
TERUGDRAAIEN
GESPREK
Regering wenst
OVERHEIDSPERSONEEL
Zo nodig zendtijd vorderen
Opleiding door buitenlanders
STEUN
Bor. voor radactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaaf,
Teief. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,13 p.w., 4,85 p.m., 14,30 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
ZATERDAG 12 DECEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 291
Vakbonden roepen op
tot proteststaking
dinsdag a.s. van 11-12
Hilversum De NOS-radio zal
de debatten over de recente loon
maatregelen van de regering, die op
15 december a^. in de kamer wor
den gehouden, rechtstreeks en inte
graal via Hilversum H uitzenden.
De uitzending begint om 14.00 uur.
Ook het antwoord van de regering,
dat diezelfde avond wordt verwacht,
zal rechtstreeks en ln zyn geheel via
Hilversum n worden uitgezonden.
DEN HAAG De regering zal eer.
•Wetsontwerp indienen waarin wordt
voorgesteld met ingang van 1 augustus
1971 een partiële leerplicht van één dag
per week gedurende een jaar in te voe
ren voor hen die nog geen 16 jaar zijn.
Dit wetsontwerp beoogt de maatre
gelen, die in het vooruitzicht werden
gesteld in de nota inzake onderwijsy en
arbeidsmaatregelen voor werkende jon
geren, te concretiseren.
Voorgesteld wordt verder de leer
plichtwet 1969 aan te vullen met een
nieuwe paragraaf, waarin een driejarige
partiële leerplicht wordt geregeld voor
minderjarigen tot 18 jaar, die geen vol
ledig dagonderwijs volgen.
Tevens behelst het wetsontwerp een
voorstel tot verlenging van de leerplicht
van 8 tot 9 jaar.
yroeger waren er heel wat meer
uilen dan tegenwoordig, ik
bedoel „echte" dat merkte men
reeds in de oude vogelboeken, want
daarin stond vaak een plaatje van
het steenuiltje, omgeven door nij
dig scheldende zangvogels. Echter
zag ik dit in de levende natuur
maar zelden en toch heb ik veel
omgezworven. Vindingrijk en ver
nuftig als de mens is, wanneer bij
het levende schepsel wil vangen
voor kooi, consumptie of hebzucht-
in-'t-algeme en heeft zich ook de
aversie van 't gevederde volk je
gens de uilen ter nutte gemaakt,
door er een uit hout te zetten, om
geven door verraderlijke lijmstok-
jes of door middel van een lange
visgard de vinken en andere vo
geltjes geniepig te „stippen", zoals
dit met een vakterm heet. Dit mag
natuurlijk allang niet meer, doch
ik weet mij zeer goed de tijd te
herinneren, dat menig vogelvanger
er geen been in zag, want senti
menteel waren ze niet en geen
foefje was hun vreemd. In ons
landstadje en naburig dorp woon
den er ettelijke en ze hielden de
beste plekjes alsook de samenstel
ling van de lijm zorgvuldig voor
elkaar verborgen. Hent, die allang
dood is en in een popperig huisje
achter de kerk woonde, vertelde
mij wel grootmoedig het geheim,
doch niet de verhouding der kleef
stoffen, want deze kwam er nauw
keurig opaan. Zijn preparaat ver
kreeg hij uit gommelastiek zo
als hij 't noemde opgelost in
terpentijnolie en met lijnolie weer
opgekookt tot de massa taai werd.
Om te beproeven of de lijm kle
verig genoeg was, liet de oude
vogeltjesvanger nu en dan een
droppel op een kouwe steen vallen.
Zulk een alchemie interesseerde
ons als jongens veel meer dan de
scheikundeles en niet minder had
het aardige steenuiltje in zijn kevie
boven de keukendeur onze belang
stelling, maar we hebben er Hent
nooit mee zien werken, want zulke
lui houden niet van pottekijkers.
12-12-70 A. B. WIGMAN
Minister-president De Jong zei gis
teravond niet te verwachten dat de
maatregel door de behandeling in het
parlement moet worden ingetrokken.
„Een beschikking is een beschikking",
aldus de minister-president. De aange
kondigde staking van een uur op dins
dag betreurde hij.
Volgens de heer A. H. Kloos, voorzit
ter van het overlegorgaan van de vak
centrales, moet de hele loonmaatregel
worden teruggedraaid. De vakbeweging
wil, indien mogelijk maandagavond, een
gesprek met het seniorenconvent van de
Tweede Kamer.
„Het gaat er niet om schade aan onze
economie toe te brengen. Vitale bedrij
ven, die moeilijk kunnen worden stilge
legd, dienen dan ook een aangepaste
vorm van protest te vinden", aldus
Kloos.
De vakcentrales hebben dan ook een
beroep gedaan op hun regionale en
plaatselijke afdelingen en op de leden
van de ondernemingsraden, hun misnoe
gen over de loonmaatregel voor dins
dagmiddag twaalf uur telegrafisch ken
baar te maken aan de Tweede Kamer.
De heer Kloos zei nog, dat het hem
„niet zou verwonderen" als de werkne
mers de kamerdebatten 's middags via
radio en (eventueel) tv zouden willen
volgen, aangezien het om een voor hen
zeer belangrijke zaak gaat.
Van de zijde van het Verbond van Ne
derlandse Werkgevers VNO is gister
avond gezegd: „Eerst moet de regering
in het parlement de kans krijgen haar
maatregel te motiveren".
Drs, J. Bons jr., lid van het dagelijks
bestuur van het VNO, zelt „Ik ben van
mening dat wanneer de regering een
loonmaatregel had afgekondigd die meer
in de lijn van werkgevers en werkne
mers had gelegen, men minder geschokt
zou zijn en minder emotioneel was op
getreden. Dan had men wel gezegd:
1971 komen wij ook wel doorheen. De
toekomst durf ik nu niet te voorspellen,
want die wordt beheerst door emoties".
De bedoeling van de vakcentrales is,
zoveel druk op het parlement uit te
oefenen, dat de loonmaatregel wordt te-
DEN HAAG Het kabinet-De Jong
zal met spoed een adviesaanvrage tot
de Stichting van de Arbeid richten over
een tussentijdse verhoging van het mi
nimumloon.
Premier De Jong zei vrijdagavond, na
afloop van de wekelijkse bijeenkomst
van de ministerraad, dat bijstelling van
het minimumloon jaarlijks in juli plaats
heeft.
De regering wil deze bijstelling echter
vervroegen tot 1 januari a.s.
ALKMAAR Vannacht is na een ex
plosie een felle brand uitgebroken in de
graanmalerij Timmermans v/h Tomson
in het oostelijk stadsdeel van Alkmaar.
Het eeuwenoude gebouw, waarnaast een
opslagplaats van hout is gevestigd is
zeer brandbaar, evenals de andere uit de
zestiende eeujv daterende panden in de
omgeving.
Ongeveer tezelfdertijd brak brand uit
in een ongeveer 200 meter van de meel
fabriek gelegen pakhuisje.
Korte tijd later brak brand uit in een
aan de zgn. Schelphoek gelegen zoutzie
derij, ongeveer twee kilometer verwij
derd van de brandende meelfabriek.
Aangezien sterk wordt gedacht aan
brandstichting is de recherche een on
derzoek begonnen.
PARIJS Shell Petroleum NV, een
van de Holdingmaatschappijen van de
Kon. Shell-groep heeft overeenstem
ming bereikt over de koop van de olie-
'activiteiten van de Franse Cie, des Pro
duits Chimiques et Raffineries de Ber-
re". Met de transactie is een bedrag
gemoeid van 575 min. francs (ca. f 380
min.), aldus deelt de Shell Fran?aise
mee.
ruggenomen. „Een paar amendementen,
bijvoorbeeld over de verwerking van de
f 400,-, zijn niet voldoende", aldus de
heer Kloos.
De vakcentrales hebben een gesprek
aangevraagd met het seniorenconvent
van de Kamer (de Kamervoorzitter plus
de fractievoorzitters) eventueel aange
vuld met de sociale deskundigen van de
fracties. Tijdens dit gesprek, dat maan
dagavond zou moeten worden gevoerd,
willen N.V.V., N.K.V. en C.N.V. nog
maals uiteenzetten wat volgens hen de
consequenties van de loonmaatregel zijn.
Met name willen ze onderstrepen, dat
uitvoering ervan zou leiden tot een ach
teruitgang in het reëel besteedbare in
komen van de werknemers in het eerste
halfjaar van 1971.
Tevens zullen de oentrales het se
niorenconvent een berekening voorleg
gen om aan te tonen dat het loonpeil in
de tweede helft van 1971 „een enorme
sprong" zal moeten maken, wil over het
gehele jaar toch een reële verbetering
van twee procent een percentage dat
ook door de regering is genoemd wor-
dén bereikt. De heer Kloos wilde de cij
fers vrijdagavond nog niet noemen.
De heer P. J, J. Mertens, voorzitter
van het N.K.V. verklaarde dat het verzet
van de vakbeweging niet betekent, dat
zij het belang van een loonmatiging niet
inziet. „Wij zijn nog steeds bereid daar
aan mee te werken, maar dan langs de
door ons in de S.E.R. en in het overleg
met de regering voorgestelde weg, een
weg, die veel meer effect zal hebben
dan de aangekondigde maatregelen", al
dus de heer Mertens.
Staatssecretaris mr. C. van Veen van
Binnenlandse Zaken heeft donderdag de
centrales van overheidspersoneel die
vertegenwoordigd zijn in de centrale
commissie voor georganiseerd overleg
in ambtenarenzaken, schriftelijk laten
weten, dat de salarismaatregelen c.a.
voor het overheidspersoneel in 1971 bin
nen het kader van het die dag afgekon
digde en vrijdag in werking getreden
loonmatigingsbesluit vallen.
Volgens de Tsjechoslowaakse radio hebben gisteren zeker 32 mensen het
leven verloren bij de botsing van de Pannonia express van Boedapest
naar Berlijn op een on,tspoorde goederentrein in zuidelijk Moravië.
Het ongeluk had plaats te Rikonin, een plaats 43 kilometer ten westen van
Tsjechoslowakije's tweede stad Brno.
Uit de wrakstukken zijn ook 17 gewonde personen gehaald. Onder de om
gekomenen zijn ook buitenlanders, maar hun nationaliteit is nog niet be
kend gemaakt. Wel zijn volgens de radio de betreffende ambassades inge
licht. Te Brno is een dringende oproep gedaan tot het afstaan van bloed voor
sommige gewonden die er ernstig aan toe zijn.
Hierboven een foto van de ravage na de ramp.
DEVENTER Een grote uitslaande
brand heeft gisteravond een deel van de
matrassenfabriek van Auping in Deven
ter verwoest.
De schade wordt geraamd op bijna
een miljoen gulden.
De brand brak rond zes uur uit in
de pakafdeling, die binnen korte tijd
volledig in de as werd gelegd. De brand
weer, uitgerukt met alle beschikbare
materieel, was het vuur binnen een uur
meester.
Een binnenkomende chauffeur ontdek
te de brand in de afdeling. De brand
is bij de houten stellingen, waarop het
gereed gekomen produkt was opgesla
gen, begonnen. Zeven minuten na de
ontdekking van de brand was de De
venter brandweer ter plaatse met drie
motorspuiten om het vuur met negen
stralen en een ladderwagen te bestrij
den.
De afdeling (1400 vierkante meter) met
inhoud brandde geheel uit. Na een uur
was men de brand meester en het ge
vaar voor uitbreiding bezworen. De na
blussing vergde nog geruime tijd. Om
trent de oorzaak tast men volkomen in
het duister.
Ruim honderdvijftig auto's van de
PTT trokken vrijdagmiddag van
af de Westerdoksdijk de stad in om
zo kracht bij te zetten aan hun loon
eis van f 150,- bruto per maand
méér. Op de foto de lange stoet rode
wagens op de Westerdoksdijk.
UTRECHT De samenwerkende bon
den van overheidspersoneel gaan maan
dag opnieuw praten met de directieraad
van de PTT. Minister Bakker van Ver
keer en Waterstaat zal bij dit gesprek
aanwezig zijn. De afspraak voor het on
derhoud is vrijdagmiddag telefonisch
gemaakt. De bonden hebben de minister
daarbij laten weten, dat de landelijke
stiptheidsactie zal worden verscherpt.
Heden houden de bonden in verschil
lende plaatsen, onder meer Den Haag,
Leiden en Amsterdam, vergaderingen
voor hun leden. Hoofdbestuurders van
de drie bonden hebben vrijdagmiddag
bezoeken gebracht aan het PTT-perso-
neel in Amsterdam, Rotterdam en
Utrecht. Ze stelden zich op de hoogte
van de plaatselijke situatie en spraken
met veel PTT-ers, waarbij ze met name
aandrongen op een stipte plichtsuitvoe
ring: doen wat moet, niet meer, maar
ook niet minder.
DEN HAAG De regering is van
plan de uitkeringen krachtens de Alge
mene Ouderdomswet en de Algemene
Weduwen- en Wezenwet met 2 procent
te verhogen.
Met spoed zal hiertoe een wetsontwerp
worden ingediend dat deze zogenoemde
voorindexering zal regelen.
Gevoegd brj de reeds vastgestelde
structurele verhoging met 2 procent en
de geïndexeerde 3 procent verhoging,
betekent dit dat beide uitkeringen per
1 januari met ln totaal zeven procent
zullen stijgen.
Minister-president De Jong deelde een
en ander vrijdagavond, na afloop van het
wekelijks kabinetberakd, mee.
LONDEN De onderhandelingen
tussen de directie van de nationale
elektriciteitsbedrijven en de vakbonden
zijn mislukt en de langzaam-aan-actie
zal worden voortgezet, zo is vrijdag
avond officieel in Londen meegedeeld.
HILVERSUM Minister dr. M.
Klompé van Cultuur, Recreatie en Maat
schappelijk werk heeft in een brief aan
het bestuur van de NOS haar ontevre
denheid betuigd over de televisie-uitzen
ding „Ter Visie" van afgelopen woens
dagavond, waarin minister-president P.
de Jong en minister Rooi vink onder meer
werden geïnterviewd door Ton Planken.
De minister zegt„Uit het gebeurde
een goede les te zullen trekken" en in het
vervolg, wanneer het weer om zulke ern
stige zaken gaat „niet te schromen om
zendtijd voor de regering te vorderen".
Eenzelfde beleidslijn zal de minister haar
ambtsopvolger aanbevelen, zo stelt z(J ln
haar brief.
De minister is van oordeel, dat de
NOS geen ervaren medewerkers ter be
schikking heeft gesteld voor een zo be
langrijke uitzending (over de loonmaat
regelen). De minister stelt voorts, dat
premier De Jong in het betreffende pro
gramma niet de gelegenheid kreeg om
uit te praten. „De regering heeft in deze
uitzending niet de mogelijkheid gekregen
te zeggen, wat zij aan het Nederlandse
volk wilde zeggen", aldus minister Klom
pé. „U hebt natuurlijk alle vrijheid om
uw programma's in te richten zoals u
dat wenst. Ik zal aan deze verantwoor
delijkheid niets afdoen. Ik moet u echter
wel mededelen, dat ik het zeer betreur,
dat u mij bepaald niet helpt enerzijds bij
mjjn streven de vordering van zendtijd
MADRID In Spanje is gisteren
nieuw gedemonstreerd tegen het proces
in Burgos tegen zestien Baskische na
tionalisten.
In de binnenstad van Madrid blok
keerden honderden studenten het ver
keer door auto's dwars over de weg te
slepen en barricades van banken op te
werpen. De politie joeg hen uiteen.
Zeker de helft van de 30.000 Madri-
leense studenten boycotte vrijdag de
lessen.
DEN HAAG Radicale Zuidmolukse
jongeren in Nederland zouden op ge
heime adressen opgeleid worden tot
guerrillastrijders. Zij zouden van ge
trainde buitenlandse agenten en van le
den van de Amerikaanse Zwarte Pan-
terbeweging les in vecht- en reltechnie-
ken krjjgen.
Deelnemers aan de opleiding tot be
roepsvechter en -agressor zjjn onder
andere leden van de onlangs opgerichte
Badan Radikal, een militante groep
jonge Zuidmolukkers. De harde kern
van deze beweging die vier- tot
vijfhonderd aanhangers zou tellen
bestaat uit circa vijftig activisten.
De activiteiten van de Zuidmolukse
guerrillastrijders zijn niet speciaal ge
richt op Nederland. Zo werd gezegd dat
binnenkort enkele Zuidmolukkers die
hun opleiding hebben voltooid, naar
Albanië zullen vertrekken, waar zij op
drachten zullen krijgen die hen verder
weg zullen voeren.
Ter perfectionering van de guerrilla
opleiding wordt in Nederland wel uit
gezien naar oefenmogelijkheden. Eén
van die oefeningen, zo werd gezegd, was
de demonstratie van Zuidmolukkers in
het laatste weekeinde van november,
toen in de binnenstad van Amsterdam
ernstige vechtpartijen met de politie
ontstonden.
Functionarissen van de Amsterdamse
politie verklaarden dat in het optreden
van een kerngroep der demonstranten
een nieuw patroon en een straffe or
ganisatie waren op te merken.
De relschoppers voerden hun ma
noeuvre zó uit dat de politie niet effec
tief kon optreden, of zij zou ook op bur
gers hebben moeten schieten. „Wij heb
ben de indruk dat deze guerrilla vooraf
goed was georganiseerd", aldus de
verklaring van de Amsterdamse politie.
De Badan Radikal werd gevormd na
de bezetting van de residentie van de
Indonesische ambassadeur in Wassenaar
op 31 augustus. De beweging bestaat uit
radicale jongeren uit de ordediensten
van de twee Zuidmolukse groepen: de
groep-Manusama en de groep-Tamaela.
Zij heeft de steun van de Vrijheids-
school (een linkse activistische groep,
voortgekomen uit de acties op de Bever-
wijkse pedagogische academie) en van
jongerengroepen van de rechtse organi
satie Door de Eeuwen Trouw. De eed
van trouw aan het Zuidmolukse vrij
heidsideaal, houdt ook in dat de leden
hun leven moeten durven riskeren.
voor de regering tot het uiterste te be
perken, anderzijds by myn pleiten voor
de betekenis van het gezamenlijk pro
gramma", zo stelt de minister in haar
brief.
Het NOS-bestuur heeft zich vrijdag in
zijn vergadering langdurig met deze
kwestie bezig gehouden. NOS-voorzitter
E. A. Schüttenhelm zei na afloop van de
bestuursvergadering, dat de NOS de vol
ledige verantwoordelijkheid voor het pro
gramma draagt. ,,Als de regering meent,
een boodschap zelf te moeten verzorgen,
dan zal zy ook de verantwoordelijkheid
daarvoor moeten dragen en zendtyd vor
deren moeten".
Programma-commissaris J. W. Renge-
link zei, dat tot nu toe niet is gebleken,
dat afspraken niet zyn nagekomen. H(J
zei voorts, dat de beoordeling van het
werk van programma-medewerkers een
interne zaak is. De heer Rengelink zei,
dat de regering van de NOS kennelijk
een andere benaderingswyze verwacht
dan van de overige zendgemachtigden.
„De NOS is echter geen verlengstuk van
de ryksoverheid en wenst dat ook be
paald niet te zijn", aldus de heer Renge
link. Naar zijn mening zal de NOS zelf
de vorm en inhoud moeten bepalen van
die programma's, waarvoor zij de ver
antwoordelijkheid draagt.
Hij zei, geen enkele aanleiding te
zien om de opzet van het programma te
wyzigen, of van de medewerking van
Ton Planken af te zien.
VEENENDAAL De mededeling
van de directie van Carolan Holland nv
in Veenendaal, dat dit jaar geen winst
deling van 6 procent, maar van 4 pro
cent zal worden uitbetaald, heeft giste
ren opschudding veroorzaakt onder het
personeel. Ongeveer honderd man van
de middagplocg in de produktieafdelin-
gen gingen niet aan het werk.
Tevoren was de lagere winstuitkering
uitvoerig besproken in de nacht- en
morgenploeg, met o.a, vertegenwoordi
gers van de directie en de onderne
mingsraad.
De directie motiveerde de lagere uit
kering met hogere kosten voor de on
derneming en prijsdalingen voor het
eindprodukt (o.a. synthetische tapijtga
rens). Het personeel ging gisteravond
weer aan het werk na een uiteenzetting
van vakbondsbestuurder J. C. Havinga
van de chr. textielbond Unitas, en van
de ondernemingsraad.
De actie van de werknemers was
geïnspireerd door de gedachte, dat men
de 400,- uitkering met de lagere
winstdeling voor een deel zelf zou moe
ten betalen. Carolan was in september
het eerste Veenefidaalse bedrijf dat de
400,- toezegde.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Dit weekeinde verblijven wij
eerst in een vrij koude zuid-ooste
lijke luchtstroom, waarin zich hier
en daar opklaringen zullen voor
doen. Deze werden vrijdagmiddag
al gemeld uit Frankrijk en het
Alpengebied.
Morgen zal vanuit zuid tot zuid
west zachtere oceaanlucht ons land
bereiken, maar het tijdstip waar
op dit warmtefront Gelderland zal
passeren is nog onzeker.
Het opdringen van de zachtere
lucht geeft na vandaag kans op
regen, echter in de eerste plaats
in het zuid-westen van het land.
De middagtemperatuuren zullen
zondag in ons gebied weer tot 7 d
9 graden C. oplopen.
