Veenendaals
dagblad
Buiten
Wijze mannen zagen
er ook geen gat in
VIER BRANDEN
AANGESTOKEN
IN ALKMAAR
Noodtoestand
in
Spanje
Loondebat
via tv
en radio
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Veenendaal
Eén week
voorwaardelijk
voor leerling-
verpleegster
Twee vrouwen
omgekomen
hij botsing
frites-saus
Frisdrank en
bier duurder
Staking niet algemeen
Vijfendertig pet.
appelen- en
perenoogst werd
uit de markt
genomen
Doodvonnissen verwacht
Twente-Dynamo
Zagreb op tv
Weinig wind
EIGEN NIEUWSDIENST - Aan de algemene werk-
onderbreking van een uur hebben vooral op de grote
bedrijven vanmorgen zeer veel mensen deelgenomen. Het
algemene beeld was, dat bij de grote bedrijven vrijwel
overal het werk werd neergelegd, terwijl de in de kleinere
bedrijven en vooral in de winkels het personeel normaal
doorwerkte.
Asyl 1
IN ARNHEM
OP BINNENHOF
Niet algemeen
Noors kabinet
kreeg vertrouwen
Meteoor-personeel
in De Steeg haalt
stakingsuren in
DEN HAAG - Er is een reële kans op een kabinetscrisis
over de lonen. Het kabinet is gisteravond in een extra-
vergadering bijeengeweest in het kabinet van premier De
Jong. De beraadslagingen eindigden omstreeks midder
nacht.
MONSERRAT
IN ZELHEM
De nieuwe elegante flus (geen fles, geen bus)
met 500 gram tijdelijk van 1,95 voor 1.65
nu ook in een flus
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaaf,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red Giro 1321600.
Losse nummers 0,25;
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 15 DECEMBER 1970 - 44e JAARGANG no. 293
Werk werd
in meeste
bedrij
ven
neergelegd
Op Schiphol was de staking vrijwel algemeen, waardoor zeker tien vliegtuigen
niet konden opstijgen.
Bij de NS werkte men normaal door, al kwamen hier en daar wat vertragin
gen voor. De uitzendingen van Hilversum 1 en 3 werden om elf uur onderbro
ken, alleen de NCRV bleef op Hilversum in de lucht met de heruitzending
van een hoorspel. De school-t.v., die had moeten zenden tot halftwaalf. werd
om elf uur zwart. Ook het ANP onderbrak het werk. Op het telexnet werden
alleen berichten over de stakingsactie gegeven.
In Rotterdam legde men b\j de meeste
grote bedrijven om precies elf uur het
werk neer. De verwachting was, dat in
een aantal havenbedrijven de werk
onderbreking langer dan een uur zou
duren. Het openbaar vervoer in Rotter
dam ondervond geen hinder van de sta
king Trams en bussen reden normaal.
In de hal van het Rotterdamse Cen
traal Station namen ongeveer 150 stu
denten en scholieren deel aan een zit-
actie. Zij belemmerden de toegang tot
de perrons.
In Den Haag reden de trams en bus
sen van de HTM hun ritten uit, maar
gaven daarna vrijwel algemeen gevolg
aan de stakingsoproep. In de Haagse
binnenstad was de werkonderbreking
zeer goed te merken. Winkels en waren
huizen zagen geen klanten binnenko
men, hoewel 't winkelpersoneel in veel
zaken bereid was door te werken.
Bij Philips staakten bijna alle hand
arbeiders. De beambten werkten door.
In Groningen werd vrijwel algemeen
*t werk neergelegd. Ook de taxi's reden
daar niet. De politie deelde mede, in
Groningen tussen elf en twaalf uur „al
leen het allernoodzakelijkste te doen".
¥~|oor het afnemen van het uilen-
volk werd er van de sfeer der
winterweken iets afgeknabbeld, dat
we spoedig als een gemis voelen,
want in deze tijd is er buiten so
wieso weinig te koop. Toen wij nog
veel meer dan nu middenin de
bossen woonden, hoorden wij vaak
genoeg de Bosuil reeds in de ad-
ventsweken zijn minnelied tremole-
ren; het moet dan een lauwe avond
wezen, willen we er de ware be
zieling en inspiratie in horen. On
gezien in de nacht zweefde zo'n
zangerige uil boven de verspreide
huizen van het dorp en rustte op
het Schuurbergje van Hendrik,
want daar kwamen licht muizen
op het kippevoer af en zó donker
kon het niet wezen, of de diepbrui
ne kijkers van de nachtelijke jager
en zijn fijn gehoor realiseren de
prooi tussen de ruigte en ploeg-
voor. Springer de bosmuis, die wij
omtrent hetzelfde uur op de zolder
van het huis hoorden ritselen,
knabbelen en knagen, kon in haar
vuistje lachen, wanneer zij het jo
delen van deze vijand vernam,
want zij was ter plaatse tegen zijn
boze bedoelingen volkomen gevrij
waard. Indien mijn vrouw nu en
dan niet een klemmetje zette, om
dat zij vreesde voor teveel inkwar
tiering, waren deze chamois-fluwe-
len medebewoners beveiligd tegen
alle perikelen. In de natuur lopen
ze veel groter gevaren; nochtans
verschijnen ze niet vaak in de wo
ningen der mensen. In de stad
worden ze vervangen door de in
aantal afnemende gewone huis
muis; ik houd meer van Springer
met de grote brede, afgeronde
oren, de spiegelende kijkers, het
kangoeroeachtige springen en de
satijnw'tte onderkant. Overdag ver
neemt men niets van zo'n nacht
diertje; het begint bij het aanbre
ken van de duisternis acte-de-pré-
sence te geven, ja feitelijk ver
raadt het pas zijn aanwezigheid,
wanneer aHes volkomen stil is in
huis. Als winterslaper mogen we
deze kwieke springmuis niet be
schouwen; zij hamstert en kan
goed tegen de kou.
15-12-'70 A. B. WIGMAN
In Arnhem reden de stadsbussen wel,
maar zetten de chauffeurs van de
streekbussen hun wagens stil. Bij de
AKU werkte de produktie-afdelingen
door, de onderhoudsmensen staakten.
In Utrecht werd bij de meeste grote
bedrijven gestaakt. Daar ging ook een
vergadering van de commissie sociale
verzekeringen van de SER niet door,
omdat de werknemersvertegenwoordi
gers aan het begin van de bijeenkomst
verklaarden dat zij de vergadering zou
den onderbreken. De werkgeversver
tegenwoordigers waren daarover zo ont
stemd, dat zij het gebouw verlieten.
Om elf uur bezette een groep van
enige honderden stakende bouwvakkers
het Binnenhof in Den Haag. waar zjj
zich toegang verschaften tot het gebouw
van de Tweede Kamer.
Kamer-voorzitter Van Thiel onder
brak de vergadering van de KVP-frac-
tie voor een gesprek met de bouwvak
kers en de fractie van de PvdA schorste
de beraadslagingen in eigen kring. De
socialistische fractie-voorzitter drs. J.
M. den Uyl ging ook in debat met de
bouwvakkers, evenals ook NVV-voor-
zitter Kloos.
VEENENDAAL De staking was in
Veenendaal niet algemeen. Bjj tenmin
ste drie bedrijven werd normaal ge
werkt: te weten Firet, Camira en Staf-
lex V.S.W. Bij de overige bedrijven werd
voornamelijk alleen in de produktie-
afdelingen het werk neergelegd, behalve
bij S.K.F. waar ook het kantoorperso
neel het werk voor een uur onderbrak.
Verschillende directies bezien nog in
hoeverre zij de staking van invloed la
ten zijn op de loonbetaling van deze
week. Bij de Scheepjeswolfabrieken
krijgen de werknemers de gelegenheid
het uur in te halen.
De busdiensten van de firma De Haas
functioneerden normaal. Bij de Ned.
Buurtvervoer Mij. ontstond op sommige
lijnen vertraging. De storing die zich
vanmorgen voordeed in de elektrische
waterverwarming had niets met de sta
king te maken. In de nacht van maan
dag op dinsdag ging er iets mis met de
overschakeling op de nachtstroom.
Op verzoek van de vakcentrales had gisteravond
een gesprek plaats tussen de vakcentrales en (o.m.)
de fractievoorzitters uit de Tweede Kamer. V.l.n.r. Mer-
tens (NKV), Biesheuvel (ARP), Schmelzer (KVP), Van
Mierlo (D'66), Kloos (NVVJ en Lanser (CNV).
KABINET
KRAAKT ONDER DE LONEN
Bloedtransfusiezaak
ROTTERDAM De rechtbank in
Rotterdam heeft dinsdagmorgen de ne
gentienjarige Rotterdamse leerlingver
pleegster Paula I". veroordeeld tot een
week voorwaardelijke gevangenisstraf.
De rechtbank achtte bewezen dat
door haar schuld in juli van dit jaar in
het Sint-Franc iscus Gasthuis in de
Maasstad een 68-jarige patiënt overleed
doordat zij de zieke bloed van een ver
keerde bloedgroep toediende. De offi
cier van justitie had veertien dagen ge
leden drie maanden onvoorwaardelijke
gevangenisstraf tegen Paula F. geëist.
OSLO De Noorse coalitieregering
van premier Per Borten heeft maandag
avond met 75 stemmen voor en 74 tegen
het vertrouwen van het parlement ge
kregen. De kwestie was gesteld naar
aanleiding van de crisis over het verho
gen van de belastingen op het goederen
vervoer.
DEN HAAG Blijkens een medede
ling vam het produktschap voor groen
ten en fruit werden er vanaf het begin
van dit seizoen tot 30 november jl. in
ons land 53.2 miljoen kg peren uit de
markt genomen ingevolge de EEG in-
tervenitieregeling en 27.5 miljoen kg ap
pelen, m.a.w. 35 procent werd uit de
markt genomen of voor veevoer be
stemd.
Voor België bedroeg het kwantum
fruit dat uit de markt werd genomen in
dezelfde periode 3.2 miljoen kg appelen
en 11.8 miljoen kg peren terwijl er in
Frankrijk 44 miljoen kg appelen en 15
miljoen kg peren uit de markt werden
genomen. Veruit vooraan, vooral met
de peren staat Italië, want in dit land
werden tot eind november 530 miljoen
kg peren uit de markt genomen en 20
miljoen kg appelen.
Voor de vier landen samen bedroeg
het totale kwantum peren dat uit de
markt werd genomen tot eind novem
ber 610 miljoen kg en 94.7 miljoen kg
appelen.
ALKMAAR In Alkmaar is
zo is de stellige overtuiging van de po
litie maandagavond en -nacht op
vier plaatsen brand gesticht, nadat za
terdagochtend vroeg al op drie plaat
sen onder verdachte omstandigheden
branden hadden gewoed.
De branden van maandagavond en
-nacht braken uit op twee ver uit el
kaar gelegen gedeelten van het com
plex van de firma Hoogen.straaten, op
de eerste verdieping van het gebouw
van de Kamer van Koophandel en in
een auto op een parkeerplaats van een
Alkmaarse wasserij.
De Alkmaarse brandweer kreeg as
sistentie van de brandweren van Hei-
loo. Ouddorp en Bergen.
Eerst kwamen meldingen binnen van
uitslaande branden in het gebouw van
de Kamer van Koophandel en in een
kleine opslagplaats van Hoogenstraten.
Bij de Kamer van Koophandel, waar de
eerste etage geheel uitbrandde, werden
op drie plaatsen sporen van brandstich
ting gevonden. Op 28 mei jl. was in
hetzelfde gebouw brand ontdekt, die op
zeven plaatsen bleek te zijn aangesto
ken. Toen kon men het vuur vrij snel
bedwingen.
Nadat de branden bij de Kamer van
Koophandel en in de opslagplaatsen
van Hoogenstraaten waren bedwongen,
werd vuur ontdekt in een grote hal van
genoemde fabriek, waar duizenden
blikken doperwten van de firma Peter
Verburg uit Noord-Scharwoude werden
opgeslagen. Hier greep de brand zo snel
om zich heen, dat de brandweren zich
moesten beperken tot, het voorkomen
va^ een .uitbreiding tot andere delen
van het complex. De brand in een auto
bij de Alkmaarse wasserij was men
spoedig meester.
Omwonenden bij de fabriek van
Hoogenstraaten verklaarden een jonge
man met een donker uiterlijk in een
kleine rode Fiat 850 te hebben zien we
grijden van de plaats van de brand.
DE STEEG Het fabrieksperso-
neel van N.V. Betonfabriek De Me
teoor heeft op voorstel van de on
dernemingsraad besloten om de des
tijds gestaakte uren in verband met
de 400,- uitkering" alsnog in te
halen.
De gestaakte uien werden destijds
wel door de directie doorbetaald in
verband met de ..verwarrende in
formaties voor radio en televisie."
Directie en personeel vertrouwen,
dat de goede overleg-sfeer die door
de staking was verstoord, hiermee
weer is hersteld.
De premier had eerder een gesprek gevoerd met de fractieleiders van de vier
regeringspartijen. Dat onderhoud ging vooraf aan het gesprek tussen de frac
ties van de Tweede Kamer en vertegenwoordigers van de vakcentrales, dat op
verzoek van de vakcentrales plaatshad.
Drs. Schmelzer. fractieleider van de
KVP, hield gisteravond mét fractie
leden van ARP en CHU rekening
met een crisis. De „wijze mannen", die
door het dagelijks bestuur van de KVP
waren uitgenodigd om le bemiddelen
hadden toen ook al laten weten dat ze
A Een Spaanse politieman maakt
hier een Indische student duide
lijk, dat de weg naar de abdij Mont-
serat is afgesloten. De student wilde
het klooster bezoeken, waar ca. 300
intellectuelen en kunstenaars bijeen
waren uit protest tegen het Basken-
proces in Burgos.
MADRID De Spaanse regering heeft gisteravond voor heel het land de
noodtoestand afgekondigd, op de vooravond van de uitspraak in het krijgsraad
proces tegen 16 Basken in Burgos.
Generaal Francisco Franco heeft de maatregel bekendgemaakt, na een spoed
zitting met zijn kabinet, die een uur duurde.
In een regeringsverklaring wordt ge
zegd dat artikel 18 van de Spaanse wet
op de burgerrechten voor zes maanden
is opgeschort. De politie is nu gemach
tigd personen te arresteren en gevan
gen te houden voor onbepaalde tijd.
De regeringsverklaring leidde onmid
dellijk tot speculaties dat de krijgsraad
in Burgos vandaag doodvonnissen zal
uitspreken.
Sinds het proces begonnen is in Bur
gos hebben in Spanje talloze protestde
monstraties plaats gehad. 13 dagen ge
leden werd de Westduitse consul in San
Sebastian Eugen Beihl door baskische
separatisten ontvoerd.
De Baskische guerrilla organisatie
ETA heeft gedreigd dat Beihl hetzelfde
lot zal ondergaan als de Basken, die in
Burgos terecht hebben gestaan.
Het was voor het eerst sinds 24 ja
nuari 1969 dat voor heel het land de
noodtoestand werd afgekondigd. Toen
gold de maatregel een periode van drie
maanden.
Op 4 december van dit jaar heeft de
regering reeds de noodtoestand voor de
Baskische provincie Guipuzcoa afge
kondigd.
De „sit-in" van een 300-tal intellec
tuelen en kunstenaars in het befaamde
klooster van Montserrat in de bergen
boven Barcelona is gisteravond geëin
digd.
De politie controleerde wel de identi
teit van de betogers, die uit de abdij
kwamen, maar liet hen verder ogehin-
derd vertrekken. De betogers, die eerste
hadden aangekondigd dat het beleg
voor onbepaalde tijd zou voortduren,
schijnen later tot ontruiming te hebben
besloten om de abdij niet in moeilijk
heden te brengen.
Van welingelichte zijde is meegedeeld
dat de Spaanse minister van Binnen
landse Zaken, Tomas Garicano, de abt
van het klooster telefonisch had laten
weten dat de actie van de Catalaanse
intellectuelen een provocatie was. De
abt zou hem geantwoord hebben: „dat
is het proces in Burgos ook".
O
ZELHEM Twee vrouwen zijn
maandagmiddag om het leven gekomen
bij een airtobotsing te Zelhem. Het zijn
de 40-jarige weduwe J. van der Poel en
de 46-jarige mevrouw A. J. Siebelink-
Zandwijk, .beiden waren afkomstig uit
Vorden.
Een vrachtauto week uit voor een
jongen die op een onverlichte fiets reed
en kwam in botsing met een tegemoet
komende auto, die daarna in een sloot
terechtkwam. Vervolgens botste de
vrachtauto tegen een tweede auto, waar
in beide dames zaten. Zij waren op slag
dood.
geen formule hadden
werkgevers en -nemers
tafel te brengen.
gevonden om
weer aan één
„Ik ben van nature bptimistisch,
maar ik sluit de mogelijkheid van kort
sluiting niet uit. Ik hoop echter dat de
goede wil van de Kamers zal zegevie
ren", zei chmelzer.
De vier regeringspartijen willen nu
dat in elk geval de regering de verwer
king van de 400 gulden in de lonen
terug draait van 1 juli naar 1 januari
a.s. Met name de confessionele fracties
hebben nog enkele andere zaken die de
regering zou moeten honoreren, willen
deze fracties de loonmaatregel kunnen
aanvaarden.
Het is echter de vraag of de regering
zover wil terugkrabbelen. Zo neen, dan
is de kans op een kabinetscrisis in wel
ke vorm dan ook, aanwezig.
In de Tweede Kamer spraken gister
avond fractieleiders en loondeskundi-
gen met vertegenwoordigers van de
vakcentrales. Daarbij hebben de vak
centrales erop gewezen dat een even
tueel besluit van de Kamer om de
400 gulden alsnog op 1 januari in de
cao's te verwerken, absoluut niet tege
moet komt aan de fundamentele be
zwaren van de vakbeweging tegen de
hele loonmaatregel.
De vakcentrales deden een dringend
beroep op de Kamer om de „heilloze
weg" van een loonrem niet ih te slaan
en de maatregel af te keuren.
Bij de Tweede Kamer waren gister
avond al meer dan driehonderd tele
grammen binnengekomen waarin de
loonmaatregel wordt afgewezen.
HILVERSUM De NOS-televisie
zendt vandaag een rechtstreekse repor
tage uit van het loondebat in de Twee
de Kamer tot circa 18.30 uur via Neder
land II.
Het avondprogramma via Nederland
I en Nederland II ondergaat in verband
met de reportages van het loondebat de
volgende wijzigingen.
KRO Ned. II: 20.20 uur tot plm. 20.30
uur; NOS Ned. I: plm. 20.30 uur tot
22.00 uur; NOS Ned II: vanaf 22.00 uur;
AVRO Ned I: in een eventuele avond
pauze van het debat: Televizier.
Het commentaar bij de reportages
wordt verzorgd door Joop van Os.
De KRO heeft toestemming gekregen
om na 24.00 uur door te gaan met de
radiio-uitzendingen, zolang als nodig is
vor de verslaggeving van de debatten
in de Tweede Kamer over de loonmaat
regelen. De KRO zal vanavond regel
matig de stand van zaken in de Kamer
melden. Het avondprogramma is daar
door geheel gewijzigd en zal naast de
reportages bestaan uit gevarieerde mu
ziek. Het aangekondigde KRO-pro-
gramma komt vrijwel geheel te verval
len.
HIVERSLM De NOS-tclevisic zal
woensdagavond de voetbalwedstrijd FC
TwenteDynamo Zagreb rechtstreeks
uitzenden.
Gistermiddag is met de KNVB en de
clubs overeenstemming bereikt. De uit
zending begint om 20.00 uur via Neder
land I. Commentator is Henk Terlingen,
De NOS-radio zendt maar tien minu
ten van deze wedstrijd uit: tussen 21.40
en 21.50 uur via Hilversum 2.
ADVERTENTIE
Rema
DEN HAAG Maandag wordt het
bier vier tot vijf cent per flesje duur
der. De prijs van frisdranken gaat op
2 januari omhoog met zeven cent per
gezinsfles en vier cent per klein flesje.
De prijsstijgingen zijn goedgekeurd
door de minister van economische zaken.
De fabrikanten beroepen zich op duur
dere grondstoffen en diensten van der
den die bij de produktie van bier en
frisdranken worden gebruikt, alsmede
op de verhoging van de b.t.w.
Weersverwachting van het KNMI tot
woensdagavond:
Droog weer met wolkenvelden. Weinig
wind en dezelfde temperaturen als van
daag of iets lagere.
Morgen: zon op 08.42, onder 16.29 uurj
maan op 20.09, onder 11.29 uur.
