Groeiende onrust
Felle aanval
in Kremlin
Pravda
op andersdenkenden
Arbeidsonrust
in Engeland
.S.-deserteur
mag blijven in
Duitsland
Boek van de Maand:
Dagboekvan Van Gogh.
Tot 4 januari 1L9Ü
Minder lucifers in
het doosje doen
Indonesië vraagt
meer hulp
Onbegrip
SAINT LAURENT LIET
RAMPULUB BOUWEN
Over de
grenzen
Beethoven
tussen Oost
West
en
Te veel kwik in
visconseryen
(daarna 24J>0)
liegtuigongelukken
échte ~W
graan-genever
die is van
verhoeven!
DWARSDRIJVER
Rassen d iscri mi natie
in Beieren
VRIJDAG 18 DECEMBER 1970
MOSKOU De Pravda, hel officiële dagblad van de coniniunRlische partij
in de Sovjet-Unie, heeft een oordeel geveld over de politieke andersdenkenden
in het land. Deze vormen „een kleine bende van schelmen en schizofrenen" die
„de waardigheid van hel Sovjet-volk zwartmaken" door gebruik te maken van
„valse en smerige aantijgingen".
De aanval besloeg een halve pagina en het artikel was ondertekend door „I.
Aleksondrof", dat is de naam die de redactie steeds gebruikt voor bepaalde
bijdragen van belangrijke aard.
In de aanklacht krijgt vooral de nieuwste Nobelprijswinnaar voor de letterkun
de Alexander Solzjenitsyn er>an langs, maar ook tal van andere minder be
kende figuren krijgen een veeg uit de pan.
MOSKOU De Westduitsea m-
bassadeur in Moskou, dr. Helmut
Allardt, heeft gisteravond een Beet-
hovenherdenking verlaten op het
ogenblik dat een Oostduitse culture
le autoriteit ging spreken.
De bijeenkomst en het concert
werden gehouden in het Bolsjoi-
Theater.
De heer Allardt ging heen uit pro
test omdat men hem niet van tevo
ren had verteld dat de Oostduitse
onderminister van Cultuur, Kurt
Bork, een toespraak ging hoqden.
In die toespraak loofde Bork „de
Oostduitse waardering voor de grote
viering van het Beethoven-jubileum
in de Sovjet-Unie".
De Westduitse ambassadeur ver
klaarde naderhand dat men de ver
toning tot een Oostduits-Russische
affaire had gemaakt, en dat ze Beet
hoven in de Sovjet-Unie afschilde
ren als een „communistische compo
nist".
Hij was heengegaan, omdat hem
niet de kans was gegeven zijn land
te verdedigen.
Na Bork sprak de Sovjet-compo
nist Sjoslakovitsj, en als sluitstuk
werd Beethoven» negende sympho-
nie uitgevoerd.
De eerste acht maten van het koor
„Alle Menschen werden Brüder"
worden als herkenningsmelodie van
de Oostberlijnse radiozenders ge-
uikt.
gebruikt.
Spijtig voor degenen die de 200
jaar geleden geboren kunstenaar
voor hun politieke karretje willen
spannen is wellicht, dat Van Beetho
ven uit Nederlandse ouders is gebo
ren in Bonn. de huidige hoofdstad
van de Bondsrepubliek en zich zijn
hele leven als Oostenrijker heeft be
schouwd.
ROME Van zendingen tonijn en
zwaardvis in blik die uit Japan in de
Verenigde Staten waren ingevoerd, is
onlangs een deel voor menselijke con
sumptie afgekeurd omdat het kwikge-
halt.e van de inhoud van de blikken te
hoog was.
Het was de eerste maal dat de Sov
jet-pers het bestaan van een groep in
eigen land heeft erkend van lieden, die
het met het regime niet eens zijn. Uit
het artikel kan blijken, dat het Kremlin
zich ongerust maakt over de aandacht
die de andersdenkenden in het Westen
ten deel wordt.
„De schotschriften van A. Sozlejnit-
syn over de Sovjet-Unie zoals „De eer
ste kring" en „Kankerpaviljoen", die de
prestaties van de heldhaftige overwin
ningen van ons moederland en de
waardigheid van het Sovjet-volk
zwartmaken, bleken geschikt materiaal
te vormen voor de laatste anti-Sov-
jet-kampagne in het Westen," aldus de
Pravda.
Collega's van Solzjenitsyn hadden ge
tracht deze schrijver te bewegen „zijn
vaardigheid niet te misbruiken en hem
in het openbaar de les te lezen voor de
onzin die om zijn naam heen in het
westen is geopenbaard."
Maar Solzjenitsyn weigerde zich iets
aan te trekken van de raad van zijn
vakgenoten, „en dreigde, dat. als zijn
anti-Sovjetstukken niet werden gepu
bliceerd, deze hun weg naar het buiten
land zouden vinden.
Het artikel doet daarna een uitval
naar de historicus Andrei Amalrik, die
op 12 november tot drie jaar werkkamp
was veroordeeld wegens „belastering
van de Sovjet-Unie."
„De pers in het Westen", aldus Praw-
da, „beschouwt Amalrik als de schep
per van „adembenemende, briljante
werken, maar in feite hebben die niets
te maken met de werkelijke geschiede
nis, maar met zijn eigen schandaleuze
misdadige historie."
In 1961 was Amalrik uit de universi
teit van Moskou verwijderd wegens het
behalen van slechte resultaten en het
afwezig-zijn bij de colleges.
„Hij begon eerst door zijn vaders
boekerij te verpatsen en werd toen een
klaploper. Daarna stelde hij zich op de
hoogte met de organen der Sovjet-jus-
titie en maakte toen, volgens hem, een
„onvrijwillige reis."
(Amalrik is de auteur van een boekje
getiteld „Onvrijwillige reis naar Sibe
rië." dat gaat over een man, die naar
Siberië verbannen was geweest.)
De Prawda beschuldigt dan de Wes
terse pers teveel belangstelling Ie heb
ben geschonken aan een andere dwars
drijver, Vladimir Boekofsky.
„De hoofdredacteuren (in het Westen)
hebben alles gedaan om Boekofsky af
te schilderen als een autoriteit op het
gebied van het leven in de Sovjet-Unie,
maar in werkelijkheid wist deze jonge
man met zijn schaamteloze gezicht al
leen maar de weg te vinden naar de
woningen van de buitenlandse corres
pondenten. Hij is net zo'n mislukkeling
als Amalrik, en zijn „werk" bestaat uit
het bezoeken van de woningen van de
buitenlandse journalisten en deze tegen
betaling van goedkope geschenken an
ti-Sovjet onzin te verkwanselen.
In het artikel worden ook nog de uit
het land ontkomen schrijvers Anatoli
Koeznetsof en Valery Tarsis genoemd.
Van deze mensen wordl gezegd, dat „zij
zich laten gebruiken in het Westen
voor het spuien van anti-Sovjetlaster."
LONDEN De vakbond van brand
weerlieden heeft de 27.000 Britse spuit
gasten opgeroepen, alleen te reageren
op noodoproepen. Dit in verband met
het afbreken van de loononderhande
lingen met de werkgevers. Een woord
voerder van de brandweerlieden heeft
verklaard, dat een loonsverhoging van
5,5 procent was aangeboden, maar deze
was volgens de bond niet voldoende.
De vakbond van luchtvaartpersoneel,
die 40.000 werknemers vertegenwoor
digt, heeft opgeroepen de stiptheidsac
tie op het Londense vliegveld Heathrow
uit te breiden. Het nu drie dagen du
rende geschil gaat over een aangeboden
salarisverhoging van 4.5 pet.
De Britse luchtvaartmaatschappijen
worden door deze actie getroffen. De op
een na grootste de British European
Airways, het ergst. De maatschappij,
die voor Kerstmis een aanbod van on
geveer 130.000 passagiers verwacht, zal
waarschijnlijk de werkzaamheden moe
ten staken. Een woordvoerder van de
grootste maatschappij, de British Over
seas Airways Corporation, achtte even
wel een algehele sluiting onwaarschijn
lijk, al zullen wel een aantal vluchten
komen te vervallen.
BERLIJN Een vroegere medewer
ker van Adolf Eichmann, Richardt
Hartmann, is in Berlijn tot zes jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens me
deplichtigheid aan moord in twee ge
vallen.
Hij heeft tijdens de tweede wereld
oorlog meegewerkt aan transporten van
Joden naar vernietigingskampen.
ADVERTENTIE
Schenkortje voorde kerst zo'n rasecht Schiedammertje
uit de grote distilleerderij van Dirkzwager.
Er is zonnige vieux en zuivere jonge van Floryn. Extra
zorgvuldig gedistilleerd en mild van smaak.
Fijn om puur te drinken. Pittig in longdrinks.
Of n hem kort drinkt of lang, u houdt met Floryn een
heel goed glas in de hand. Dat proeft u wel.
FLORYN
UT DB GROTE DlST1LLERRDERIJ VAN M. DIRKZWAGER SCHIEDAM
5?
BONN „De atmosfeer in West-
Duitsland bevalt mij uitstekend! Héél
wat heter dan in de Verenigde Staten.
Amerika is voor mij als neger nooit een
echt vaderland geweest.
Ik wil voorgoed in West-Duitsland
ADVERTENTIE
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh.
Zoals u 't nooit eerder hebt gezien.
Met 250 foto's, kleurenreprodukties en
facsimile's.
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh
zoals u het nooit eerder hebt gelezen.
Met de belangrijkste passages uit de
talloze brieven die hij schreef aan zijn
broer Theo, zijn zuster Willemien en zijn
vrienden Bernard en Van Rappard. Dit is
het boek van de schilder èn de schrijver.
Een scherpgesfoken zelfportret waarin
niets is geromantiseerd, niets is verdoezeld.
Koop het 'Dagboek' van Van Gogh.
Voor uzelf. Of voor iemand die 't waard is.
Dngbóèk ^uVatiGogh
^misaesmmLi
blijven!"
Dit zei gisteren in Bremen de Ameri
kaanse deserteur James Henry Grant
(32). die als eerste asiel heeft gekregen
in de Bondsrepubliek als slachtoffer
van „rassenvervolging".
James Grant., die intussen is ge
trouwd met een Duitse uit Bremen, In
geborg Blaser (24). heeft acht jaar van
ellendige verwikkelingen moeten door
staan. totdat een Westduitse rechtbank
hem eindelijk het recht gaf om als vrij
man in Duitsland te wonen.
Grant een onderwijzerszoon uit de
Amerikaanse staat Mississippi was
sergeant in het. Amerikaanse leger,
duitse havenstad Bremerhaven leerde
Toen hij gelegerd was in de WEst-
hij bij een promenadeconcert zijn late
re vrouw kennen. Het was liefde op het
eerste gezicht
Al in 1962 maakte hij het paar
trouwplannen, maar het leger weigerde
de vereiste toestemming tot dit huwe
lijk te geven.
Toen James en Ingeborg toch wilden
doorzetten, werd de sergeant plotseling
overgeplaatst naar de Amerikaanse
staat Maryland. Toen hij ook daar bleef
aandringen op toestemming tot zijn hu
welijk, volgde de aankondiging van een
overplaatsing naar Vietnam.
„Er is geen twijfel dat opzettelijk
werd geprobeerd dit huwelijk tussen
blank en zwart te verhinderen", zegt
hij.
Grant besloot toen te deserteren.
Vlak voor zijn vertrek naar Vietnam
nam hij een paar dagen verlof, vloog
naar Bremen, en nam samen met zijn
verloofde de wijk naar Zweden.
In het hoge noorden kon Ingeborg
het tenslotte niet uithouden. Op goed
geluk keerde het paar terug naar
West-Duitsland.
Daar werd James Grant in oktober
1968 gearresteerd als deserteur. Toch
kwam hij weer op vrije voeten, aange
zien hij niet behoorde tot een eenheid
van de NAVO.
In december van dat jaar konden Ja
mes en Ingeborg eindelijk trouwen.
Toch bleef de kans op hernieuwde
arrestatie of een uitwijzing uit Duits
land als het zwaard van Damocles bo
ven het hoofd van de jongegetrouwden
hangen.
Na een langdurig behandeling heeft
de administratieve rechtbank van Ans-
bach (Beieren) die beslist over het
lot van vluchtelingen nu die vrees
voor goed weggenomen.
De rechtbank beschouwt de tegen
werking die Grant bij zijn trouwplan
nen ondervond als een kennelijk
dwarsbomen van zijn huwelijk met het
oog op de huidskleur. Grant geldt daar
om als slachtoffer van rassenvervol
ging, en heeft op grond daarvan recht
op asiel.
Onder de negers bij de Amerikaanse
strijdkrachten in Europa heerst veel
verbolgenheid en frustratie, omdat zij
zich het slachtoffer voelen van rassen
discriminatie. Tot deze slotsom is een
commissie gekomen, die in opdracht
van het ministerie van Defensie in Wa
shington een onderzoek heeft ingesteld
naar aanleiding van talrijke rassenrel-
len tussen Amerikaanse militairen in
West-Duitsland.
De commissie beveelt aan de officie
ren en onderofficieren die er blijk van
geven geen gevoel te hebben voor ras
senkwesties, van hun commando te
ontheffen.
LONDEN Men kan als de kosten van de grondstoffen zijn gestegen, de
prijs van de lucifers verhogen om dit op te vangen, maar men kan ook
minder lucifers in een doosje doeh. Deze laatste oplossing is gekozen dooi
de Britse luciferfabrikant Bryant and May, die heeft bekendgemaakt, dal er
voortaan geen 44 maar nog slechts 41 lucifers in een doosje van vijftien
cent zullen zitten. Dit is de tweede keer dit jaar dat Bryant and May minder
lucifers in hun doosjes doen.
ROTTERDAM Indonesië heeft
voor het nieuwe begrotingsjaar, dat op
1 april a.s. begint 640 miljoen dollar
hulp gevraagd aan de donorlanden. Dit
is veertig miljoen dollar meer dan was
toegezegd voor het begrotingsjaar
1970-1971. De gevraagde hulp bestaal
voor 480 miljoen dollar uit financiële
hulp en voor ongeveer 160 miljoen dol
lar uit voedselhulp.
Dit is donderdagmorgen door minis
ter Udink van Ontwikkelingshulp in
een persconferentie meegedeeld, na af
loop van de conferentie van de landen
en de internationale instellingen, die
gezamenlijk hulp verlenen aan Indone
sië.
Een aantal landen kon in deze confe
rentie reeds een bedrag aan hulp toe-
i"
MüNCHEN Twee piloten van Ma
rokkaanse luchtmacht zijn donderdag
door brandstofgebrek met hun straalja
ger boven Beieren neergestort en dode
lijk verongelukt.
Later moest een andere Marokkaanse
straaljager ook door brandstofgebrek
een noodlanding maken in Beieren.
Volgens het westduitse ministerie van
binnenlandse zaken maakten de lestoe-
stellen een vlucht van Frankrijk naar
Manching bij in Goldstadt in Beieren.
ADVERTENTIE
fr/
ANN01792
'n zuiver
natuurprodukt
zacht
smaakvol
exclusief
zeggen voor het financiële jaar. Neder
land heeft 35 miljoen dollar toegezegd,
dat is twee miljoen dollar meer dan
over het jaar 1970-1971. De Verenigde
Staten verhoogden hun hulp van 120
tot 125 miljoen dollar.
De internationale Instellingen (de
Wereldbank en de Aziatische ontwikke
lingsbank) hebben samen ongeveer 105
miljoen dollar toegezegd voor 1971 72,
of negen miljoen dollar meer dan voor
1970'71. De toezegging van het Verenigd
Koninkrijk bedraagt vier miljoen dol
lar, die van België eveneens vier mil
joen (vorig jaar 2,6 miljoen dollar)., en
die van Australië vijftien miljoen dol
lar, of een miljoen dollar meer dan
over 1970 71. In totaal is al voor 292
miljoen dollar aan hulp toegezegd.
Alleen Japan, West-Duitsland en
Frankrijk konden, voornamelijk om be
grotingstechnische redenen, nog geen
toezegging doen. Deze landen droegen
tezamen 166.3 miljoen dollar bij in
1970 71.
Nederland heeft voorts aan techni
sche hulp ook iets meer dan voor het
lopende jaar toegezegd. Voor het lopen
de jaar was deze hulp zestien miljoen
dollar.
De algemene indruk, die de Wereld
bank van de Indonesische economische
toestand heeft, is dat deze na de afgelo
pen jaren van het streven naar stabili
satie, nu begonnen is te groeien. Er is
beweging in gekomen en het ziet er
naar uit dat de vooruitgang, die ten
slotte valt te constateren zich de ko
mende jaren zal voortzetten.
De prijzen zijn stabiel, de investerin
gen nemen toe en de produktie, zowel
van de industrie als van de landbouw,
stijgt. De rijstproduktie is dit jaar met
vijf procent gestegen en ook in 1971
wordt een stijging van vijf procent ver
wacht. De produktie van ruwe olie is
dit jaar met tachtig procent gestegen
en de produktie van de olieraffinaderij
en in Indonesië nam met 25 procent
toe.
1/ erstmis is zodra men de oostelijke
grenzen gepasseerd is. niet alleen
een religieus feest, zoals in ons land,
maar meer nog vaak een combinatie
van Sint Nieolaas en een gematigd
carnaval.
Er wordt op de avond voor de grote
feestdag of op de vroege morgen, aan
het uitdelen van geschenken gedaan.
En of dat nu het Kerstkindje, de
Kerstman of Vadertje Vorst is, ieder
Duits. Pools, Russisch of Tsjechisch
kind ziet er met verlangen naar uit.
Desgewenst kan men zoals in Engeland
en de V.S. de geschenken nog in oude
(liefst rode) kousen verpakken, maar
komen moeten ze.
En op de avond zelf wordl er naar ge
lang de beurs, binnen of in restau
rants, gegeten.
In vele landen ontaardt dit in een ge
weldig eetfeest, iets wat in Nederland
ook steeds meer dreigt en/of in een
drankfecst. Hoe meer oostelijk, hoe
meer er aan ergernis valt te verstou
wen en hoe groter de hoeveelheden
drank worden en hoe wilder en woes
ter de gevolgen.
l^en mens Is altijd gevoelig voor een
1 aanslag op zijn portemonnaie.
Dubbel gevoelig is hij, als dat gebeurd,
vlak voor hij een belangrijke aankoop
moet doen of vlak voor de feestdagen.
Met het oog op het bovenstaande lijkt
het wel of liet Poolse bewind van de
communistische partijleider Gomoelka,
om moeilijkheden gevraagd heeft, toen
het vlak voor Kerstmis een prijsver
hoging van twintig procent aankon-
VLADISLAF GOMOELKA
digde en daartegenover geen loons
verhoging.
Als men dan weet, dat een aanslag op
de lonen in een kalm land aan de
Noordzee net geleid heeft tot een
werkonderbreking dan kan men de
reactie van de wat spontaner reage
rende Polen licht begrijpen.
Zij gingen ook staken.
Eerst de mensen in de havensteden.
Hier immers is het contact met het
altijd nog veel welvarende Westen
het grootst.
Gdansk. Gdynia en Sopot behoren bo
vendien tot de etalage van het nieuwe
Polen.
De terugtrekkende Duitsers vernielden
in deze steden een schat aan histori
sche gebouwen en de luchtaanvallen
van de Rode luchtmacht op de zich
volgens Hitiers bevel hardnekkig ver
dedigende laatste rest van de Wchr-
macht, deden de rest wel.
Zacht gezegd er bleef geen steen op
de ander.
De Polen hebben dit minitietis geres
taureerd. Steen voor steen uit de chaos
opgevist werd opnieuw geplaatst,
beeldhouwwerk hersteld.
W'aar de stenen ontbraken werden deze
apart gebakken.
Alleen al de restauratie van de binnen
stad van Gdansk kostte zo tegen de
300 miljard guldens.
Maar het resultaat mocht er dan. ook;
zijn. Na twintig jaren was er weer
oude gloed die deze historische stad
recht deed.
Geen wonder dat de Polen graag pronk
ten met het resultaat.
Het. zag er uit, als een complete Hanze
stad in de middeleeuwen.
Door de lange banden met het Westen,
hadden de steden bovendien iets van
de fleur en zwier overgehouden. En
tenslotte zijn de Polen een stijlvol
en temperamentvol volk dat een eigen
sfeer weet te scheppen,
e inwoners van Gdansk waren vaak
uit de oostelijke gebieden verdreven
Polen.
Hun land was aan de Kussen afgestaan.
Geen wonder dat deze lieden niet be
paald overliepen van sympathie voor
de oosterbuurman.
Hun aanwezigheid droeg echter ook hjj
tot een soort pioniersgeest. Ieder voel
de zich zo'n beetje als een Nederlan
der in een nieuwbouwwijk. De oude
banden zijn gekapt. Men is op zich
zelf en elkaar aangewezen.
De nieuwe industrie en de handel zorg
den voor snelle welvaart, meer dan in
het oude Polen.
iVIet kennelijk onbegrip voor de situa-
x tie hebben economen in Warschau
de nieuwe prijsverhoging doorgedre
ven.
Misschien wel te verklaren.
Er werd in de hang naar iets eigens veel
gekocht, men moest wat afromen wil
de men de concurrentie voorblijven.
Maar hoe slrcht het kan vallen in het
toch wel duidelijk door het commu
nisme niet zeer aangetaste Polen, is
nu weer eens bewezen.
Na de jaarbeursopstand in Poznan, nu
dit.
Dat nam men niet en er werd gedemon
streerd en gevochten. De zenuwachtige
en onzekere politie schoot. Toen was
de boot aan en de deur los voor de
elementen die altijd bij zulk een si
tuatie profiteren willen.
Er kwamen troepen en tanks, er vielen
doden.
Opnieuw is weer eens bewezen, dat het
oosthlok bij het minste, de rode leer
in de steek laat. Boedapest, Praag,
Pozan, Gdansk.
Tekens aan de muur.
L>'
PARIJS De verantwoordelijkheid
van de gemeenteraad van Saint Lau-
rent-du-Pont waar enige tijd geleden
bij een rampzalige brand in de
nachtclub 5-7, 146 jongens en meisjes
omkwamen schijnt veel verder te
gaan dan men aanvankelijk dacht.
Gebleken is namelijk dat de kwestie in
feile teruggaat tot 1969. Toen was de
club 5-7 ondergebracht in een houten
chalet midden in een woonwijk van
het dorp.
De bevolking beklaagde zich «chter
steeds heftiger over het burengerucht
dat na sluitingstijd, vooral zaterdags
nachts, werd gemaakt.
Daarom liet de gemeenteraad op ei
gen initiatief en op eigen kosten een
nieuwe nachtclub bouwen op een
stuk gemeentegrond twee kilometer
buiten het dorp.
Deze versie is in lijnrechte tegenspraak
met de verklaringen van de burge
meester en van de raad na de ramp
zalige brand. Zij deden het toen
voorkomen alsof zij nauwelijks op d«
hoogte waren met het bestaan van d«
nachtclub.
