Veenendaals
dagblad
Scherpe
reacties
verwacht
Zes Baskische verzetsstrijders
tot doodstraf veroordeeld
Buiten
Wereld verstomd en
verbijsterd na
vonnissen
Moderne formules
vinden voor het
doen en laten van
Koninklijk
Gewapende
overval op
incasseerder
Lifter rooft auto en
geld van meisje
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
ÉÊÊtÊLi T
totaal 519 jaar
gevangen isstraf
Man in borst
geschoten
TANKERS
GEBROKEN
Prins Claus in interview:
Aanhoudend
winters
Af en toe sneeuw
J MV.
BURGOS - Het bestuur van de (verboden) Spaanse
communistische partij, heeft gisteravond het Spaanse volk
opgeroepen tot een algemene staking. Aanleiding hiertoe
was het doodvonnis dat Spaanse militaire rechters hadden
uitgesproken over zes Baskische verzetsstrijders. Drie van
hen werden zelfs tweemaal ter dood veroordeeld.
Hollands water
VEROORDEELDEN
GEVANGENISSTRAF
OLIEBOLLEN
APPELBEIGNETS
Hannisse,
Meeuw veroorzaakt
autobotsing
ONDERAAN
INSPRAAK
IN ZEE
Buit ruim 30.000
WAGEN TERUGGEVONDEN BIJ NIJKERK
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,30; Abonnement
1.30 p.w„ 5,50 p.m., 16,25 p.kw.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 29 DECEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 303
Francisco-Javier
Izco De La Iglesia
.k.
Joaquin Gorrostidi Artola F.duardo Uriarte Romero José-Maria Donrosoro
Ceberio
Mario Onainoia
Nachiondo
Francisco-Javier
Larena Martinez
OPROEP TOT STAKEN IN
SPANJE NA VONNISSEN
Voor de overige tien van de zestien verdachten werden gevangenisstraffen
uitgesproken tot in totaal 519 jaar.
Een verdachte, een vrouw die na de verhoren in een psychiatrisch ziekenhuis
moest worden opgenomen, kreeg vrijspraak. Bovendien kregen de verdachten
boetes tezamen van een miljoen pesetas 50.000).
Het vonnis moet nog bevestigd worden door de bevelhebber van het militaire
district Burgos, waaronder de krijgsraad valt. Mocht deze het vonnis goedkeu
ren. dan staat nog een beroep open op het Spaanse staatshoofd Franco.
De vonnissen, die allen zwaarder zijn dan de eis, hebben bij advocaten,
Spanjaarden. Basken en in het buitenland, een golf van afgrijzen doen opgaan.
Men verwacht vooral van Baskische zijde uiterst scherpe reacties.
Vermoed wordt, dat de vonnissen zo
hoog zijn uitgevallen, omdat de be
klaagden „geen spoor van berouw"
hebben getoond, maar integendeel tij
dens het proces de politie nog hebben
beschuldigd van martelingen tijdens de
verhoren.
De advocaten, die de vonnissen
HTegen het einde van het jaar
pleegt de Shell haar afnemers
te verrassen met een aardig goed-
uitgevoerd boekje, dat meestal ge
richt wordt op een of ander facet
van het buitenleven. Doorgaans is
zo'n .Journaal" van histoids ch-cul-
turele aard; van de laatste jaren
heb ik o.m. bewaard de werkjes
over archeologie GH. Knap),
oude en nieuwe wegen, oude haven
steden; deze twee door dr. J. M.
Fuchs, die ook het pas verschenen
Shell Journaal van Hol
land's water'' schreef. We
derom is het een prettig geïllus
treerde uitgave van deze Amster
damse publicist, die ons Neder
land populair schildert als een bij
zonder waterrijk deel van Europa,
dat een stempel zette op ons volks
karakter en onze economische ont
wikkeling beïnvloedde. In deze pre
mie wordt speciaal aan het Na
tuurbeschermingsjaar N 70 aan
dacht besteed en het is stellig goed
daarop te attenderen, want ook in
dit opzicht dienen wij zuinig om te
springen met ons waterbezit. Om
het verband tussen water en le
ven, tussen water en levende na
tuur extra te onderstrepen, is dit
Journaal opgedragen aan de Ver
eniging v. Vogelbescherming, die
zich reeds zeventig jaar inzet voor
de hoede van wiek en sneb, waar
bij vaak speciaal aandacht werd
geschonken aan de weide-, wad
den-, polder-, moeras- en watervo
gels, want zij vormen onmisbare
onderdelen van onze landschappen.
Vanouds heeft Holland uitgeblon
ken in deze fauna en Fuchs zag
kans uit oude folianten en docu
menten wat schaarse gegevens bij
elkaar te brengen, o.m. over het
vermaarde bos van Zevenhuizen
bij Rotterdam, waarvan reeds anno
1472 werd gemeld dat het „seer
vol gevogelte" was. Er staat een
interessant kaartje en de antieke
afb. van een lepelaar bij, alsook
bij een ander hoofdstuk een 17e
eeuwse gravure van een eenden
kooi. En verder vinden we er ve
lerlei over beurt- en binnenvaart
schepen, trekschuiten, veenderijen,
beekjes en nog veel meer, alels in
bonte variatie en plezierig om in
de Kerstvakantie te lezen.
29-12-70 A. B. WIGMAN
„monsterachtig" noemden, hebben ge
weigerd deze te ondertekenen.
Na het van kracht worden zijn de
vonnissen binnen twaalf uur uitvoer
baar. Mocht de militaire bevelhebber
de vonnissen niet bevestigen, dan zal
een nieuw proces voor het hoogge
rechtshof van het leger noodzakelijk
zijn.
Een van de veroordeelden moet bui
ten de doodstraf en zijn aandeel in de
boete die ook op de familie verhaalbaar
is, een extra-boete van 500.000 pesetas
(25.000) betalen wegens wat genoemd
wordt „gewapende diefstal".
De veroordeelden zeiden nadat hun
door de advocaten het vonnis was mee
gedeeld, dat deze willekeurige uit
spraak hun overtuiging niet aantastte
en dat van het fascisme alles te ver
wachten is.
Francisco Javier Izo, 29, twee dood
vonnissen, drukker, getrouwd met Jone
Dorronsoro, ook een verdachte. Izo
werd 5 januari 1969 gearresteerd na
een mislukte poging Maria Aranzazu
Arruti (24) uit de gevangenis van Pam
plona te bevrijden waar zij wegens po
litieke vergrijpen was ingesloten. Op 30
jan. 1969 werd hij door de krijgsraad in
Pamplona veroordeeld tot 40 jaar ge
vangenisstraf, welke hij nu uitzit in
Burgos. Voor de krijgsraad in Burgos is
hem tenlaste gelegd Meliton Mazanas,
hoofd van de politieke politie in Irun,
te hebben doodgeschoten op 2 augustus
1968.
Eduardo Uriarte, twee doodvonnissen.
Een 25 jaar oude vrijgezel die economi
sche wetenschappen in Bilbao studeer
de. Hij bevond zich in de Carabanchel
gevangenis buiten Madrid sinds zijn ar
restatie op 11 april 1969 in Mogrovejo
in de provincie Santander. In Burgos is
hij beschuldigd van samenzwering tot
moord, banditisme, terrorisme, een
roofoverval en het vervoer van spring
stoffen.
Joaquin Gorostidi, 26, een automon
teur geboren in Tolosa, provincie Gui-
puzcoa, getrouwd met Itziar Aizpurua,
ook een verdachte in Burgos. Hij werd
21 maart 1969 gearresteerd en naar de
gevangenis in Burgos overgebracht. Te-
lastleggingen: samenzwering tot moord,
vervoer van springstoffen en banditis
me.
Chomin Dorronsoro, 29, onderwijzer
en broer van Jone Dorronsoro. Hij
werd op 7 december 1968 in Mondrago
BURGOS De vonnissen van de
krijgsraad in Burgos hebben Spanje,
maar ook de gehele wereld verstomd
doen staan en verbijsterd.
Men begrijpt niet dat het regime van
Franco, dat thuis al wankel staat en op
de hulp van de wereld is aangewezen
voor een stabilisatie van de economie
dergelijke bloeddorstige uitspraken
heeft kunnen doen.
De eerste spontane reactie was die
van de door de Basken ontvoerde en
weer vrijgelaten Duitse consul in San
Sebastian, Eugen Beihl, die pleitte voor
gratie aan de veroordeelden.
Uit Vaticaanstad wordt gemeld dat
de vonnissen bij de Paus „de diepste
emoties hebben opgewekt." De Osser-
vatore Romano, het blad van het Vati-
caan herinnert aan het beroep dat de
Paus reeds eerder heeft gedaan ten
gunste van de veroordeelden.
De Nederlandse regering had bij
monde van de ambassadeur in Madrid
reeds de verontrusting van het Neder
landse volk bij de regering van Franco
uitgesproken. Deze stap zal niet worden
herhaald. De Westduitse regering heeft
evenals de Franse en Engelse aan
Franco medegedeeld, geschokt te zijn
door de hardheid en wreedheid van het
vonnis. De voorzitter van het Duitse
vakverbond D.G.B. heeft zijn ontstelte
nis over de vonnissen kenbaar gemaakt.
De Belgische regering en de vereni
ging van internationale juristen te
Genève hebben om verzachting van de
vonnissen gevraagd.
De wereldvermaarde Spaanse schil
der Pablo Picasso, die reeds in balling
schap leeft, heeft de overhandiging van
zijn beroemdste schilderij: „Guernica",
dat de misdadige aanval van Duitse
vliegers op de oude Baskische hoofd
stad aan de kaak stelt, uitgesteld tot
een later tijdstip.
De Baskische regering in balling
schap te Londen heeft verklaard, dat
„men nu alles te verwachten heeft," en
dat de reactie in Spanje en vooral in
Baskenland catastrofaal zal zijn.
Zes Franse Nobelprijswinnaars heb
ben zich in protest tegen de vonnissen
in Burgos en Leningrad verenigd.
De Oostenrijkse regering heeft de
Spaanse gezant in Wenen ontboden en
hem medegedeeld dat de Oostenrijkse
regering verwacht dat de vonnissen
zullen verzacht worden.
Harm Buiter, secretaris van de Inter
nationale Unie van Vrije Vakverenigin
gen heeft in een telegram aan Franco
een beroep gedaan de vonnissen te ver
zachten. In Brussel werd de Spaanse
ambassade geplunderd en bezet. In
Londen houden Basken voor de Spaan
se ambassade een sit-down staking. Ie
ren sloten zich bij hen aan. Zij riepen
in koor: „Franco moordenaar."
Uit alle steden in Italië vooral uit
Rome worden protestdemonstraties ge
meld. De Italiaanse regering diende een
Verzoek tot verzachting van de vonnis
sen in.
(Guipuzcao) gearresteerd. Een krijgs
raad in San Sebastian veroordeeld hem
tot 20 jaar gevangenisstraf wegens het
plaatsen van een bom in het bijkantoor
in Eibar, van eert krant in Bilbao. In
november 1969 werd hij door het hof
voor de openbare orde opnieuw tot 13
jaar gevangenisstraf veroordeeld we
gens het illegaal lidmaatschap en vier
jaar wegens illegaal wapenbezit. In
Burgos werd hem een samenzwering
tot moord, banditisme en illegaal wa
penbezit tenlaste gelegd.
Francisco Javier Larena, 25, vrijgezel.
Op 21 maart 1969 gearresteerd. In Bur
gos werd hem een samenzwering tot
moord, banditisme en illegaal wapenbe
zit tenlaste gelegd.
Mario Onaindia, 29, bankbediende.
Hij werd op 9 april 1969 in Bilbao
gearresteerd. De tenlastelegging tegen
hem luidde samenzwering tot moord,
banditisme, terrorisme en illegaal wa
penbezit.
De overige vonnissen luiden
Jesus Abrisqueta, 21 jaar, totaal 62
jaar gevangenisstraf wegens banditis
me, terrorisme en onwettig wapenbezit.
Victor Arana, 27, 70 jaar wegens re
bellie, onwettig bezit van wapens en
explosieven, terrorisme en verzet bij
arrestatie.
Pater Julian Calzada, 35 jaar, 12 jaar
wegens hulp aan banditisme.
Jose-Antonio Carrera, 27 jaar, 12 jaar
wegens rebellie.
Juana Dorronsoro, 28, echtgenote van
José Dorronsoro, 50 jaar wegens bandi
tisme, terrorisme en illegaal wapenbe
zit.
Pater Huan Echave, 37 jaar, 50 jaar
wegens banditisme, terrorisme en on
wettig bezit van wapens en explosie
ven.
Enrique Guesalaga, 27, 50 jaar we
gens banditisme, terrorisme en illegaal
bezit en vervoer van wapens.
Gregorio Vicente Lopez Isasuegui,
wegens rebellie 30 jaar.
Iciar Aizpurua, 27, wegens rebellie 15
jaar.
Maria Aranzazu, 24, vrijgesproken
wegens gebrek aan bewijs.
De leider van de Baskische organisa
tie Anai-Artea de Monzon, zei in St.
Jean in Frankrijk bij de Spaanse grens
dat „de gevolgen van dit vonnis ver
schrikkelijk zwaar zullen zijn."
In het centrum van San Sebastian
zijn verscheidene auto's omgeworpen
en de ruiten van een spaarbank inge
gooid uit protest tegen de vonnissen in
Burgos. Volgens ooggetuigen werden de
vernielingen aangericht voordat de po
litie kon ingrijpen.
Achterkerkstraat 24
boven aan de Markt, tel. 10183
De verdedigers van de 16 Bas
kische nationalisten, die voor een
krijgsraad in het Spaanse Burgos te
rechtstonden verlaten hier hun hotel
om in het gerechtsgebouw de tekst
van de vonnissen in ontvangst te ne
men. Zes van de verdachten werden
ter dood veroordeeld.
NEW YORK Op de Atlantische
Oceaan worden tenminste 27 zeelieden
vermist, nadat twee tankers in tweeën
waren gebroken.
Van de Panamese tanker Chryssi
(30.000 ton) moet het achterschip on
middellijk zijn gezonken. Er zijn in ie
der geval nergens noodsignalen van het
schip opgevangen. De boegsectie werd
gisteren toevalligerwijs ontdekt op 400
kilometer ten zuidoosten van Bermuda.
Zeventien opvarenden werden door
een Noors schip uit reddingboten opge
pikt. Twee sloepen met 21 bemannings
leden worden vermist. De ramp met de
Chryssi'moet zich zaterdag hebben vol
trokken.
Van de Finse tanker Ragny (17.000
ton) worden zes opvarenden vermist,
onder wie de kapitein. Ook deze tanker
is op Tweede Kerstdag op duizend
kilometer ten oosten van New York
gebroken. Aangenomen wordt dat de
vermisten zich op het voorschip van de
Ragny bevinden.
Van het achterschip zijn 31 opvaren
den gered door de Amerikaanse bulk
carrier Platte. Bij deze actie is een be
manningslid van de Platte omgekomen
LEERDAM Een meeuw is maan
dagavond op de Rijksweg Den
Bosch-Utrecht onder Leerdam door de
cabineruit van een Duitse vrachtauto
met aanhanger gevlogen. De bestuurder
daarvan verloor de macht over het
stuur, waarna de combinatie via de
vangrail tegen een pekelwagen tot stil
stand kwam. Een zesjarig jongetje, dat
naast de bestuurder van de combinatie
meereed schoot met zijn hoofd door de
voorruit en werd met enige verwondin
gen overgebracht naar een ziekenhuis.
De veroorzaker van de moeilijkheden
werd dood op het wegdek aangetroffen.
UTRECHT Prins Claus is
voorstander van het zoeken naar
nieuwe formules voor het openbaar
optreden van de leden van het Ko
ninklijk Huis. Het gaat hem daarbij
speciaal om „meer mogelijkheden
om volwaardig deel te nemen aan
normale werkzaamheden die geheel
los staan van staatkundige activitei
ten".
Alle aanleidingen tot een conflict
tussen het Koninklijk Huis en de re
gering moeten worden vermeden.
Maar, zo zegt de prins in een inter
view met het blad „Ruim Zicht" van
het Nederlands Katholiek Vakver
bond, met die grondregel als uit
gangspunt zijn wellicht toch nieuwe
en modernere formules te vinden
voor het doen en laten van leden
van het Koninklijk Huis, die beter
passen in de huidige maatschappij.
Zo erg optimistisch toont prins
Claus zich daar evenwel niet over:
„De leden van het Koninklijk Huis
zullen wat betreft inspraakmogelijk
heden wel altijd onderaan de lijst
staan. Dat is wel eens moeilijk te
accepteren. Je zou soms dolgraag
eens iets willen zegen over een be
paalde zaak. Doodgewoon, omdat je
meent iets zinnigs naar voren te
kunnen brengen dat een bijdrage
kan zijn in de meningsvorming.
Maar in verreweg de meeste geval
len hoed je je daarvoor, omdat er
wellicht commentaren of interpreta
ties aan worden verbonden die niet
je opvattingen maar je status als lid
van het Koninklijk Huis in het ge
ding brengen". De prins ziet daar
voor nog geen oplossing. „Het is nu
eepmaal een feit, dat mensen die in
spraak uitoefenen meestal een be
paald (groeps)belang vertegenwoor
digen. En dat is een positie, waarin
leden van het Koninklijk Huis niet
verzeild behoren te raken".
Over buitenparlementaire acties
naar aanleiding van problemen op
het gebied van de milieuhygiëne en
de ruimtelijke ordening zegt de
prins, dat deze acties onder het be
grip „inspraak" vallen als ze worden
gevoerd door mensen die zich sterk
bij de problemen betrokken voelen
en die ook goed weten waar ze over
praten. Overigens kan inspraak op
het terrein van de milieuhygiëne
volgens hem alleen maar effectief
zijn, als men bereid is er ook de
financiering bij te betrekken. „Als
je dat niet wilt is inspraak een loze
kreet waar de overheid onmogelijk
veel mee kan doen".
De „Raad van advies voor de
ruimtelijke ordening", waarin de
prins zitting heeft als lid van het
presidium, heeft dit jaar twee advie
zen uitgebracht die betrekking heb
ben op inspraak van de bevolking.
In verband daarmee stelt de prins,
dat voor die inspraak bij de bevol
king een zeker minimum aan kennis
van en inzicht in de beleidsvraag
stukken nodig is. „Als wij het leef
baar houden van ons land steeds
sterker ervaren als een van de grote
toekomstvraagstukken, dan legt ons
dat de plicht op, iedere burger te
wijzen op zijn verantwoordelijk
heid". Volgens de prins kan het on
derwijs hierbij een belangrijke rol
vervullen.
In het interview zegt de prinsv er-
der, dat het net iets voor Nederland
zou zijn om voorop te lopen bij het
ontwikkelen van luchthavens in zee,
waarbij dan misschien ook een com
binatie mogelijk is van luchthaven
en containerhaven. „Een mooi natio
naal project na voltooiing van de
Deltawerken", aldus prins Claus, die
erkent dat het een dure zaak zou
worden, maar die daaraan toevoegt
dat terwille van het behoud van een
,goed leefklimaat in de toekomst
steeds vaker Voor allerlei problemen
oplossingen zullen moeten worden
aanvaard die zeer kostbaar zijn:
„Dat is de prijs voor zuivere lucht,
schoon water en stilte".
DEN HAAG Maandagmiddag is in
Den Haag een incasseerder beroofd
van een tas met dertig a veertig dui
zend gulden. De incasseerder, de heer
G. van de Wiel (50) uit Zoeterwoude,
raakte in gevecht met zijn met een
pistool of een ander wapen gewapen
de overvaller. De heer Van de Wiel
kreeg met dit wapen een klap op het
hoofd waarop hij zich gewonnen
moest geven.
De heer Van de Wiel is in dienst van
Menken Melk NV en haalt per auto
geld op bij de verkooppunten in Den
Haag. Toen hij maandag om vier uur
bij een melkzaak wilde uitstappen
stopte naast hem een groene Ford
Cortina waarin twee mannen zaten.
De man naast de bestuurder (volgens
omstanders een plm. 1.85 m lange fi
guur van 25 a 30 jaar met donker
uiterlijk en een snorretje) stapte uit
en wilde de tas grijpen onder de ui
troep „Hier het geld". De overvaller
en de incasseerder geraakten in ge
vecht tussen de beide auto's. De da
der sprong in de auto, die met
draaiende motor gereed stond.
De auto werd aan het begin van de
avond door de politie op het Ko
ningsplein in Den Haag aangetroffen.
Hij bleek te zijn gestolen in de nacht
van zondag op maandag.
VWVWWWWVWSA/S^WWV^VWWS/VWSA<V
RODEN De negentienjarige uit Ro
den afkomstige automobiliste A. de Boer
is een ervaring rijker en een illusie ar
mer geworden. Onder bedreiging van
een pistool dwong een lifter die ze had
meegenomen, haar uit haar vrijwel
nieuwe Mercedes 220 D te stappen.
Daarna beroofde hij haar van haar geld
en ging hij er met de auto vandoor. De
wagen is teruggevonden in de buurt van
Nijkerk. v
De politie gelooft dat het een man uit
Groningen is die al eerder op dergelijke
wijze een vrouw heeft afgeperst.
VROOMSHOOP In Vroomshoop b(|
Den Ham zijn vier mannen aangehouden
in verband met een schietpartij waarbij
een man een pistoolschot in de borst op
liep.
Na een borrelpartij in de woning van
H. G. ontstond zondagavond een con
flict tussen het viertal en G. De vier
mannen verlieten het huis.
Een van de vier haalde een pistool
tevoorschijn en loste een schot door het
venster van de woning van G. Deze
werd in de borst getroffen.
Ernstig gewond is hij in een zieken
huis opgenomen. De politie zoekt thans
uit wie van de vier het schot heeft ge
lost.
(Van onze weerkundige mede
werker)
Een depressie boven Polen heeft
in een uitgebreid gebied sneeuw
gebracht. In Gelderland werd van
morgen op de meeste plaatsen
twee tot vier centimeter gemeten,
in Friesland tien tot twaalf centi
meter. De laagste temperatuur
was vanmorgen 4 graden C in
Zuidoost-Nederland. Deelen meld
de 3 graden.
De vooruitzichten wijzen op aan
houdend koud weer met een neer
slagpauze voor een volgend mini
mum uit Frankrijk die de kans op
sneeuw in de loop van morgen
weer doet toenemen.
Hoge luchtdruk boven Groenland
(1042 millibaar) verhindert dat de
warme lucht een eind aan de vorst
periode kan maken. Alleen in Italië
en op de Balkan wordt het 's mid
dags 10 tot 15 graden C.
In het verleden is vaak gebleken
dat koude en strenge winters wer
den voorbereid door sneeuwval van
betekenis in december, in januari
en februari volgde dan strenge
vorst.
Weersverwachting van het KNMI tot
woensdagavond:
Vrij veel bewolking met af en toe
sneeuw. Meest lichte vorst. Zwakke tot
matige wind, in hoofdzaak noordooste
lijk-
Morgen: zon op 08.48, onder 16.87;
maan op 10.33, onder 19.09 uur.
