Veenendaals
dagblad
Buiten
Burgos aarzelt
met tekenen
vonnissen
leven
„Mijn
BENZINE
2,7 CENT
DUURDER
Studentenrellen
in Turkije:
RIJEXAMEN
DUURDER
lekker lui Sw Treffer
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
President Ned. Bank: volgend jaar ontknoping
met
Jacqueline
Kennedy
Joegoslaaf „neemt het niet langer''
ONS NIEUWE FEUILLETON
Annie M. G.
Schmidt en
H. Bannink
maken weer
musical
Stakingen en acties in
geheel Spanje
FASCIST EN
OUDSTRIJDER
OOSTFRONT
Beeldhouwer
Miletic wil
zijn werk
vernietigen
Koude jaar
wisseling
Opklaringen
1
INFLATIE
H.H. ADVERTEERDERS
ZATERDAG 2 JANUARI
Jaar uit, jaar in 1
STAKING
GEEN CLEMENTIE
OTVS 1VTFTTWF FFTTTT T FTOTXT 5
gelegenheid tot het wisselen
van gelukwensen
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal.
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers f 0,30; Abonnement
1,30 p.w., 5,50 p.m., 16,25 p.kw.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 30 DECEMBER I970 - 44e JAARGANG no. 304
ZIJLSTRA: „LOONEXPLOSIE IN
'71 MOETEN WE VOORKOMEN"
AMSTERDAM Dr. J. Zijbtra,
president van de Nederlandsche
Bank, verwacht dat in 1971 de
spanningen, die zich in onze econo
mie voordoen zullen ontladen.
Dat kan op twee manieren, zei
dr. Zijlstra gisteravond in een inter
view voor „Televizier Magazine":
De ketel kan springen dan zijn
de spanningen weg, maar de slacht
offers van de scherven liggen er; we
kunnen ook proberen het vuur te
temperen dan nemen de span
ningen ook af."
Onze economie bevindt zich vol
gens dr. Zijlstra in werkelijk ern
stige mate in overbesteding. „veel
ernstiger waarschijnlijk dan we drie
maanden geleden nog dachten."
Daarin speelt de 400 een niet
onbelangrijke rol: „Uit een oogpunt
van nationale middelen was en is
die 400 er eenvoudig niet. En als
die dus wel betaald wordt dan bete
kent dat, dat tot dat bedrag prak
tisch een betalingsbalanstekort
wordt gecreëerd." Maar eveneens
speelt een rol dat de investeringen
uitbundiger zijn dan was aangeno
men- Bovendien gaat de wereldeco
nomie wat verflauwen. „Op zichzelf
is dat nog niet zo verschrikkelijk,
maar als de Nederlandse economie,
die zelf nu al onevenwichtig is, ge
troffen wordt door een stootje van
buiten, dan komt die stoot harder
aan dan wanneer we zelf solide op
onze benen stonden", aldus dr. Zijl
stra.
Over een eventuele loonexplosie
na de zesmaandse loonmatigingspe
riode liet dr. Zijlstra zich wat voor
zichtig uit. „Ik dacht dat het niet
strikt nodig was dat er een zeer ex
plosieve ontwikkeling van de lonen
zou optreden. De werkenden, de
niet-werkenden, de mensen die het
van collectieve voorzieningen moe
ten hebben, de woningbouw, zij al
len zullen lijden onder een nieuwe
loonexplosie. Daarom moet dieeen-
voudig niet gebeuren."
Ons land beleeft een mate van
loon- en prijsstijgingen die meer
dan normaal is. „We hebben een
prijsstijging, die, 1969. '70 en '71 te
zamen genomen, in de buurt van de
zes procent ligt; dat is natuurlijk
een afschuwelijke zaak.
„Prijsstijgingen tot een procent of
vijf zou ik willen noemen de nog
omkeerbare fase van de inflatie. Vijf
per jaar, dan is nog de-escalatie mo
gelijk. Bij tien procent of meer
prijsstijging per jaar krijgt die in
flatie een proces, een aspect van
voltooidheid. Dan krijg je het niet
meer teruggedraaid. Dan is de ont
wenning misschien even dodelijk als
het doorgaan", aldus dr. Zijlstra in
het interview met Parool-redacteur
E. Peereboom.
Dr. Zijlstra noemde het beangsti
gend dat wij en een aantal andere
landen in de westelijke wereld be
ginnen te schuiven in dat grensge
bied tussen de nog omkeerbare in
flatie en de waarschijnlijk niet meer
omkeerbare hyper-inflatie.
Dr. Zijlstra zei dat hij hieraan als
president van de Nederlandsche
Bank betrekkelijk weinig kan doen.
„De Nederlandsche Bank kan de
kredietkraan wat meer dichtdraaien,
wat minder wijd openzetten, maar
dan moet het natuurlijk aan de kant
van de regering ook ondersteund
worden."
Dr. Zijlstra vindt dat in 1971 de
overbesteding moet worden beëin
digd. „Daartoe is de wiebeltax van
de regering een bruikbaar middel.
Maar het is maar een middel, het
gaat beslist niet ver genoeg naar
mijn vaste overtuiging. De SER
heeft dat ook geadviseerd."
AMSTERDAM „En nu naar bed
is de titel van een nieuwe Nederland
se musical, waaraan momenteel
wordt gewerkt door Annie M. G.
Schmidt (tekst) en Harry Bannink
(muziek).
Het is de bedoeling, dat deze musical
begin november 1971 in Carré in pre
mière zal gaan.
Voor de hoofdrollen zijn Mary Dres-
selhuis, Conny Stuart, Frans Halse-
ma, Jenny Arean en John Koch aan
gezocht. Producent van „En nu naar
bed" is John J. Crane.
Annie M. G. Schmidt en Harry Ban
nink werkten al eerder samen bij de
musical „Heerlijk duurt het langst".
Hiermede maken wij u erop op
merkzaam dat advertenties voor
de krant van
op donderdag 31 december om
10.00 u. in ons bezit dienen te zijn.
Adv. Expl.
Teder, die buiten woont en zijn
ogen de kost geeft, weet dat we
van het langer worden der dagen
eigenlijk pas wat gaan merken te
gen de laatste week van januari
of daaromtrent. Haar opvolgster
Sprokkelmaand schiet beter uit de
slof, want dan lengen ze zeven
kwartier en dit kun je aan het la
ter opsteken der lamp en 's mor
gens aan weldra overbodig kunst
licht duidelijk zien. In de volks-
weerkunde wordt Louwmaand door
de ouderwetse buitenman op de
voet gevolgd; dit valt op aan vele
toepasselijke rijmpjes en school
versjes. Bemerken we dus in de
eerste maand des jaars relatief
weinig van langer licht, wèl treft
januari vaak door pittig en kittig
weer soms met sneeuw soms
wat! We krijgen een beetje het
wat!. We krijgen een beetje het
gevoel, dat we de onaangenaam
ste periode van de winter achter
de rug hebben en dit besef wordt
versterkt, naarmate we verder fe
bruari ingaan. Dat komt, omdat
de klok van moeder Natuur heel
anders loopt, dan die van de kunst
matige almanak of kalender en we
soms al iets voorjaarsachtigs in de
lucht proeven, terwijl door onze
zakagenda pas enige blaadjes ver
derop van de officiële lente gewag
wordt gemaakt. Ik zie liever over
enkele weken aan de als goud
uitstoelende katjes van de haze
laar. dat zich onafwendbaar een
andere tijd aandient en nog wat
later wordt hij geholpen door de
purperen dovenetel, het eerste
sneeuwklokje en misschien een
premature pirus japonica. Aan de
berken strekken zich de katjes
evenzeer, doch mooier dunkt mij
hier de pastelachtige, paarsig vio
lette gloed, die om boom en stek
ervan wazigt, want het berkehout
kan al in de heel prille lente bij
zonder teer kleuren.
30-12- 70 A. B. WIGMAN
MADRID In Burgos doet het gerucht de ronde, dat de militaire com
mandant van het district Burgos, lt.-gen. Tomas Garcia Rebull. zou overwegen
de vonnissen in het proces tegen de 16 Baskische seperatisten niet goed te
keuren. Dit zou betekenen dat het proces verwezen zou worden naar de hoge
krijgsraad in Madrid.
De grond voor dit gerucht schijnt te zijn de onverwachte traagheid waar
mee het leger, de vonnissen van de krijgsraad behandelt. De documenten met
de vonnissen en hun motiveringen zouden nog steeds bij de griffier van de
krijgsraad zijn.
ADVERTENTIE
Garcia jrebull zou dus niet eerder
dan vandaag een kans krijgen de von
nissen goed te keuren en generaal
Franco kan pas openlijk handelen, na
dat hij de documenten heeft ontvangen.
Van de zijde van het leger wordt
vernomen, dat Garcia Rebull er niet
veel voor voelt de doodvonnissen te on
dertekenen, als deze meteen daarop
door Franco gewijzigd zouden worden.
Dit zou hem tot schurk maken, terwijl
de regering uit de explosieve zaak als
menselijk te voorschijn zou komen.
In regeringskringen verluidt echter
dat Franco alle zes doodvonnissen zal
wijzigen en dat dit nog vandaag zal
gebeuren.
De advocaten van de vijftien in Bur
gos veroordeelde Basken hebben gene
raal Franco in een telegram verzocht
„om wille der gerechtigheid" geen er
Doodvonnissen ten uitvoer te laten leg
gen. Een tweede telegram zonden zij
aan de directeur-generaal van het
Spaanse gevangeniswezen om te protes
teren tegen de beletselen die de direc
teur van de gevangenis van Burgos hun
in de weg legt. De advocaten werden
dinsdag slechts een voor een toegelaten
en mochten alleen met hun eigen cliënt
spreken.
Met felle stakingsacties hebben 1000
Spaanse arbeiders gisteren in de Baski
sche havensteden geprotesteerd tegen
de zes doodvonnissen in het proces te
Burgos.
Op de scheepswerven van San Sebas
tian en Bilbao lag het werk nagenoeg
stil. Er werd ook gestaakt In de plaat
sen Pasajes, Renteria en Eibar. Er wer
den grote protestbetogingen gehouden.
In de gehele Baskische provincie zijn
sterke politieeenheden op de been. Tot
dusver is geen melding gemaakt van
incidenten, maar er heerste gisteravond
een gespannen toestand.
In Barcelona reden dinsdagavond cir
ca 70 auto'e toeterend door de straten.
Hun claxons klonken op het ritme van
am-nes-ti-a. De politie greep in en ar
resteerde verscheidene automobilisten,
onder wie de bekende Spaanse zanger
en gitarist Paco Ibanez.
Het Spaan kabinet is gisteren, onder
voorzitterschap van generalissimo
Franco, in bijzondere zitting bijeen ge
weest om zich te beraden over de ge
volgen van het proces tegen de Baski
sche nationalisten dat over de hele we
reld een golf van protesten heeft losge
slagen.
Bij het kabinetsberaad van gisteren
was ook de Nationale Raad aanwezig.
Deze bestaat uit zeventien leden, die
worden gereiruteerd uit vertegenwoor
digers van het leger, de kerk, het hoog
gerechtshof en andere instanties. Zijn
taak is het staatshoofd van advies te
dienen in belangrijke staatszaken.
De zes Basken, die ter dood zijn ver
oordeeld, willen sterven en wensen niet
dat hun vonnissen verzacht worden, zo
werd gezegd in een brief die van een
van de veroordeelden afkomstig zou
zijn en die in St, Jean De Luz werd
gepubliceerd.
,Wij hopen vurig dat geen clementie
zal worden verleend. Wij zijn revolu
tionairen. Wij willen sterven voor de
waardigheid van de mens en de vrij
heid van ons Baskische land", zo werd
in de brief gezegd.
De inhoud van de brief werd bekend
gemaakt door Teleforo de Monzon een
vooraanstaande Baskische woordvoer
der die een bemiddelende rol heeft ge
speeld in de vrijlating van de West-
duitse consul Eugen Beih
De Monzon wilde niet zeggen wie van
de zes ter dood veroordeelde Basken de
brief had geschreven. Hij geloofde ech
ter dat de schrijver zijn brief had ge
steld in de geest van zijn kameraden
„die allen even kalm n vastbesloten
zijn als hhij".
Luitenant-generaal Tomas Garcia
Rebull, de commandant van het zes
de Spaanse militaire district, dat
zijn hoofdkwartier in Burgos heeft,
is op 21 feb. 1907 geboren in Vina-
roz. In 1934 werd hij lid van de
Spaanse fascistische Falange-partij
in Tanger, dat toen onder Spaans
bestuur stond.
In de tweede wereldoorlog heeft
hij als majoor gediend in de blauwe
divisie, die door de Spaanse dictator
Franco naar het front in Rusland
was gestuurd om de legers van Hit-
Ier te helpen.
Ieder jaar woont Garcia Rebull in
de Spaanse hoofdstad trouw de her
denkingsdienst voor Hitier bij.
In 1963 werd hij bevorderd tot
brigadier-generaal.
In 1967 werd hij generaal-majoor
en in 1970 lt-gen, toen hij werd be
noemd tot commandant van het zes
de militaire district.
Garcia Rebull is nationale afge
vaardigde van de Spaanse veteranen
geweest, commandant van de eerste
pantserbrigade en lid van het be
stuur van de „oude garde" van de
Falange.
Hij is lid van de Cortes, de Spaan
se fascistische variatie van een par
lement.
*00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000^
„Sommige vrouwen zijn geboren om
koningin te worden, of iets dat daar
mede gelijk staat. Jacqueline Bou-
vier-Kennedy-Onassis is een van die
vrouwen. Zij is geboren om aller aan
dacht tot zich te trekken; waarheen ze
ook gaat. steeds zijn aller ogen op
haar gericht. Zij staat altijd in het mid
delpunt en toch...houdt zij zich op een
afstand."
Zo begint het boek dat wij, vandaag
te beginnen, als feuilleton publiceren.
Het beroemde boek van Mary Barelli
Callagher: „Mijn leven met Jacqueline
Kennedy". Een boek dat al in vele ta
len vertaald is omdat Mary Barelli niet
alleen wéét waarover ze schrijft want
ze was acht jaar lang privé-secretares-
se van Jacqueline Kennedy, maar ook
omdat ze haar hart in dit boek gelegd
heeft: heel haar liefde voor deze vrouw
die met zoveel gratie haar taak als
Amerika's first lady vervulde en die
door een poel van leed gegaan is toen
in Texas het fatale schot John F. Ken
nedy doodde. Mary Barelli heeft dit al
les meegemaakt en dóórgemaakt en
ze heeft kans gezien die emoties in
haar verhaal vast te leggen.
Bovendien is dit een boek dat beter
dan welk ander verhaal ook inzicht
'00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000!
geeft in het zware leven dat een Ame-
rikaanse president en zijn gezin in het
Witte Huis leven. Het tekent John F.
Kennedy, in de ogen van de schrijfster
„een moderne ridder zonder vrees of
blaam", en het tekent de mensen die
mét hem de zo abrupt afgebroken
Kennedy-periode hebben gemaakt.
Door de ogen van een insider krijgt
men inzicht in Amerikaanse verhoudin- 5
gen en in het oordeel van die kringen
die invloed hebben in het doen en la-
ten van dit machtigste land ter wereld.
Zo is „Mijn leven met Jacqueline
Kennedy" meer dan alleen een
boeiend verhaal - het tevens een stuk-
je geschiedschrijving. En daardoor is
het ook een feuilleton voor mannen!
Van heden af op pagina 2. Waar mo-
gelijk geïllustreerd.
0000S
De prijs van gewone en superbenzine
gaat I januari 2.7 cent per liter om
hoog. Dit is het gevolg van de hogere
accijns en b.t.w. (respectievelijk drie en
twee procent), die de oliemaatschappij
en van de minister van economische
zaken mogen doorberekenen.
In de prijsverhoging zit 0,3 procent
margeverbetering voor de dealers. Gas-
olie voor dieselauto's en LPG gaan
vijftig cent per honderd liter omhoog.
Een liter superbenzine gaat nu van 1
januari af in ons land gemiddeld 66,1
cent kosten, een liter gewone 63.3 cent.
In de drie „benzinezones" van Neder
land ligt de prijs op Nieuwjaarsdag als
volgt:
Zone I (Utrecht, Zuid-Holland, be
halve Goeree-Overflakkee en Noord-
Holland beneden Castricum): Super 65,8
gewone benzine 63 cent;
0 Zone II (Gelderland, Overijssel,
Limburg, Noord-Brabant. Goeree Over-
flakkee en rest Noord-Holland): 66,3 en
63,5 cent;
Zone III (Friesland, Groningen,
Drenthe): 66,8 en 64 cent.
In totaal is de benzine sinds 1 juni in
vijf fasen 6,7 cent per liter duurder ge
worden, waardoor nu al aardig op de
zeventig cent voor de super wordt afge
stevend. Op 1 juni ging de prijs 0,6 cent
omhoog, een maand later 0,7, 3 augus
tus 1,2 en 22 augustus 1,5 cent.
ADVERTENTIE
De burgemeester van Veenendaal
en mevrouw Bode-Klootwijk
geven gaarne aan ingezetenen
op vrijdag I januari 1971 van 11.30 uur tot 13.00 uur
in het Raadhuis
ANKARA Twee Turkse politieagenten die op wacht stonden bij de Ameri
kaanse ambassade in Ankara, zijn vannacht ernstig gewond door schoten, die
door onbekenden vanuit een passerende auto werden afgevuurd. Een agent werd
door vier kogels getroffen. Waarnemers menen dat de aanslag het werk is van
linkse studenten.
De politie gelooft dat de aanslag be
doeld was als protest tegen de dood van
een linkse studentenleider, die gisteren
het leven had verloren in een gevecht
met rechtse „studentencommando's".
Twee weken eerder was er ook al een
student bij gevechten op straat om het
leven gekomen. Die gevechten hebben
geleid tot harde schermutselingen van
de studenten tegen de politie.
Het Turkse hoger onderwijs ligt ei
genlijk al twee jaar lang volkomen
door elkaar, als gevolg van allerlei de
monstraties, geweldplegingen en boy
cots. Het totale aantal ingeschreven
Turkse studenten bedraagt 140.000.
Van de universiteit van Istanboel zijn
zes faculteiten gesloten nadat daar gis
teren een aula door een dynamietont-
ploffing werd verwoest.
De technische hogeschool te Istanboel
is weer open, nadat daar het onderwijs
een tijdlang was geboycot. Die school
vormt een centrum van samenzwering
van waaruit protestacties en aanvallen
op buitenlandse ondernemingen in de
stad worden georganiseerd en uitge
voerd.
De drie universiteiten van Ankara
zijn in de afgelopen twee jaar herhaal
delijk gesloten, nadat daar gevechten
hebben plaatsgehad tussen linkse en
rechtse groeperingen die elkaar de
macht betwisten.
De regering is thans bezig een wets
ontwerp samen te stellen waarbij
wordt verboden dat op de universitei
ten en hogescholen door de studenten
organisaties aan politiek wordt gedaan.
AMSTERDAM De Joegoslavische
beeldhouwer Slavomir Miletic gaat al
zijn werk vernietigen als hem „voor 1
januari geen recht is gedaan". Hij
heeft dit aangekondigd in telegram
men aan de Kroon en de regering.
Miletic heeft al jaren moeilijkheden
met een aantal gemeenten over de
kwaliteit van zijn werk. Hij werd in
1963 bekend door de dramatische ge
beurtenissen rond zijn enorme beeld
„De houtwerker", dat door de ge
meente Zaandam werd geweigerd.
Later ontstond er een conflict tussen de
gemeente Hellevoetsluis en Miletic
over zijn „Deltabeeld".
Miletic zegt in het telegram dat zijn
reputatie en zijn carrière door al deze
slepende affaires zijn vernietigd.
Vandaar de vernietiging van zijn
werk, die moet worden gezien als de
„concretisering van een bestaande si
tuatie".
„Deze situatie is een gevolg van het
afwentelen van verantwoordelijkhe
den door autoriteiten en kunstmilieu
ten nadele van een persoon en zijn
werk".
Vannacht heeft Miletic in een Amster
damse rouwstalhouderij een eigen
„expositie" geopend.
DEN HAAG Het rij-examen wordt
duurder. Met ingang van 4 januari
worden de inschrijfgelden voor de
rij-examens over de gehele linie met
1,50 verhoogd. De verhoging is door
de minister van Verkeer en Waterstaat
vastgesteld.
ADVERTENTIE
lakens
en slopen
0 Publieke belangstelling bij de
kopie van het beeld van ,,De
Houtwerker" van de in Amster
dam wonende Joegoslavische
beeldhouwer Slavomir Miletic. De
beeldhouwer liet het beeld van
nacht door een kraanwagen op het
Amsterdamse Haarlemmerplein
plaatsen, uit protest tegen het hem
z.i. aangedane onrecht.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het koude weer blijft aanhou
den. Ook met ,,oud en nieuw" zul
len noordoostelijke winden lucht
aanvoeren, waarin het vooral in
nacht en ochtend tot vorst komt.
Op de meeste plaatsen in Gelder
land is aanvankelijk lichte vorst te
verwachten. Later zal het matig
vriezen, vooral waar het opkluart.
Een depressie boven de Alpen
geeft kans op enige sneeuw, die
naderhand een meer buiig karak
ter krijgt.
Ook op wat langere termijn be
zien blijft West-Europa in de gieep
van de winter, dank zij het zich
handhaven van een hogedruk-
gebied bij IJsland.
In Denemarken neemt de vorst
momenteel toe: komende nacht
wordt daar plaatselijk -11 graden
C. verwacht.
De ongemakkelijkste overgang
beleefden we van 1962 op '63, toen
Europa geteisterd werd door zwa
re sneeuwstormen bij temperaturen
onder —5 graden C.
Weersverwachting van het KNMI van
woensdagavond tot donderdagavond,
opgemaakt te 11.15 uur.
Opklaringen, maar voornamelijk in de
kustprovincies ook enkele sneeuwbuien.
Meest lichte tot matige vorst maar in
het uiterste noorden van het land tem
peraturen om het vriespunt.
Overwegend matige noordelijke wind.
Zon op 08.48, onder 16.38. Madn op
10.54, onder 20.40.
