Zaterdag 50 km-schaatsrace
Iedere avond op pad
Van der Kolk met
de „Kikvorsen"
naar Amersfoort
Spreekuur
van CH
en AR
Neutje met nieuwjaar
voor
lantaa rnopsteker
om koude te verdrijven
Lampen uit na komst
van de laatste trein
Afscheid
gemeente-
personeel
WIELERCROSS
/TV ZAND-
AFGRAVUSG
Waterpolo
Spreekuur
burgemeester
Afscheid
Verkoop
Collecte
Gemeente
Winterwerk
Twee maal
Gt
rmier
Uit de oude
doos door
Rik Valkenburg
Mager voetbal-
weekeinde
VAN WOUT BLAUWKOUS.
DONDERDAG 31 DECEMBER 1970
VEENENDAAL Ijs en weder die
nende zal er aanstaande zaterdagmor
gen een wedstrijd worden geschaatst op
de vijvers tussen De Grote Plekken en
de Industrielaan, waarvoor burgemees
ter Bode het startschot zal lossen. Het
aanvangstijdstip van de wedstrijd is
gesteld op 11.00 uur, maar de deelne
mers wordt verzocht zich tussen 10.30
uur en 11.00 uur te melden aan de
start, waar onderandere een rugnum
mer zal worden verstrekt. De wedstrijd,
om een beker, zal gaan over een af
stand van 50 kilometer en de deelne
ming staat voor iedere rijder open.
De totstandkoming van dit evene
ment is in eerste instantie te danken
aan Jan Overeem.
^^^Nergen^^ldus^an^bestaat^r
mogelijkheid in Veenendaal om een
schaatstocht te houden, of je moet de
baan van een ander huren". „Er is mij
al zo vaak gevraagd door schaatsvrien-
den of ik niet iets zou weten te versie
ren in Veenendaal en ik vind, dat het
er dit jaar maar eens van moet ko
men". (Jan is zelf, zoals hij zegt „een
barre liefhebber").
In ijltempo zijn de voorbereidingen
getroffen voor het evenement, want de
zaak moest op zeer korte termijn wor
den georganiseerd. Rugnummers wer
den verkregen via Johan Verwoerd van
de atletiekvereniging SV Arena, vrien
den van Jan Overeem boden onmiddel
lijk aan om hem te assisteren bij het
houden van toezicht en ook het ge-
meentebestmn
ming. De heer Bezemer van Gemeente
werken was bereid om met een veeg-
machine een baan schoon te vegen op
zaterdagmorgen en daarvoor eventueel
personeel n te schakelen,
in wordt verzocht een half uur voor
aanvang van de wedstrijd (om elf uur
precies) zich op te geven bij het Volks
wagenbusje, dat bij de startplaats staat
opgesteld. Het inschrijfgeld bedraagt
1,50 voor iedere deelnemer om de
kosten te dekken.
De prijzen zullen bestaan uit medail
les voor de tweede en derde plaats en
een beker, voor de eerste plaats. Pro
minente rijders uit de omgeving had
den de geruchten al vernomen en heb
ben aangekondigd zaterdag zeker van
de partij te zullen zijn.
De organisatoren verzoeken de Vee-
nendaalse bevolking alle medewerking
te verlenen door zaterdagmorgen tussen
half elf en twaalf uur zich niet op de
baan te begeven. Het kan niet anders
dan in de vorm van een beroep op wel
willende medewerking, want in feite
zijn de vijvers een (in dit jaargetijde)
openbare schaatsgelegcnheid. Nogmaals
dus, werkt mee, zodat dit evenement
een groot succes wordt, dat ieder jaar
herhaald kan worden.
De baan zal bestaan uit twee geveeg
de stroken van ongeveer twee meter
breed, en zal een lengte hebben van
plusminus 1000 meter. Controleurs zul
len er op toezien dat er ook werkelijk
door iedereen de hele afstand wordt ge
reden.
Volgens de berichtgeving in dit dagblad
is er 'n bedrijf in Veenendaal dat be
weert de produktie draaiende te hou
den met bovenmiddelmatige arbei
ders.
Een dergelijke kwalificatie ben ik nog
niet eerder tegengekomen en ik vind
haar te uniek om zonder meer voor
kennisgeving aan te nemen.
We lezen tegenwoordig maar al te vaak
over taalkundige knutselwerkjes
heen. Het is, dacht ik, goed om zo af
en toe eens te trachten om een steek
je te doen onder de oppervlakkigheid
waardoor de jachtige tijd van van
daag ons heenjaagt.
Dat werkt soms ontnuchterend en de
nuchtere feiten vallen dikwijls tegen.
Het is dan ook mogelijk dat ik voor
de zich hoog genoteerd voelende ar
beider een tegenvaller veroorzaak,
hetgeen mij wel enigszins zal spijten
maar niet verontrusten, want de des
betreffende arbeider had mij voor
kunnen zijn als hij de mogelijkheden
tot inspraak, die een vooruitstrevend
bedrijf voor zijn personeel toch zeker
open zal houden, had benut. Want de
arbeider van het onderhavige bedrijf
heeft zich iets laten welgevallen dat
ik nooit en te nimmer zou hebben
genomen.
Hij verkeert namelijk in de veronder
stelling, dat hij niet meer de oude,
verfoeide, Jan met de pet is, maar
dat hij definitief een hoed draagt.
Hem opgezet door zijn van waar
dering vervulde directeuren. Dat
nu, is naar mijn mening niet juist.
Mocht de bekende Jan zijn hoofd ge
dekt wanen door iets anders dan is
het niet meer dan een papieren steek,
een soort feestmuts.
Want wat zie ik als ik het woord „bo-
ven-middel-matig" uit elkaar pluis?
Dat ik nog iets middelmatigs over
houdt. Weliswaar is Jan boven de
middenmoot uitgetild, maar het su
blieme, het superieure is nog niet in
hem doorgebroken. Om het in rap-
port-cijfers uit te drukken: hij zit
nog ergens tussen de 6 en de 10 in.
En dat, terwijl zijn culturele staat al
niet mis i.
Op zijn arbeidsterrein verdraagt hij niet
alleen een collectie kunstwerken, hij
laat ze ook op zich inwerken, hij dis
cussieert er zelfs over met zijn me-
de-bovenmiddelmatigen. Wellicht laat
hij zijn huisgenoten op die manier
ook nog een kunstzinnig graantje
meepikken, daarbij strikt iedere me
dedeling over het arbeidsproces om
zeilend want dat is geheim. Zo zwaar
geheim, dat de rest van de gemeen
schap van deze „galery of the non-
wovens" verstoken moet blijven.
Buitengesloten omderwille van het pro-
duktie-proces waar niemand anders
ook maar een glimp van op mag van
gen en dat zou moeten om de cultuur
te bereiken, want ze hangt er midden
in..
Dat is niet alleen voor ons jammer,
maar ook voor de arbeider die wel
het voorrecht mag genieten omdat hij
in de geheimen is ingewijd. Hij zou
namelijk omgekeerd kunnen menen,
dat hij geen toegang heeft tot het
tweetal jaarlijkse uso-concerten om
dat hij zodoende iets zou kunnen zien
van de bedrijfsvoering van het Ver
enigingsgebouw. Want voor zover mij
bekend is aplaudiseren ze de musici
van het uso nog steeds niet doof, de
medewerkers van het progressieve
bedrijf.
Afgezien van een enkel schoonheids
foutje dat ik in de wijze van uitdra
gen heb gemeend te moeten signale
ren heb ik toch wel bewondering
voor het streven van deze directie. In
de eerste plaats voor de originele en
niet al te kostbare pogingen om het
personeelsbestand op peil te houden.
Personeelsadvertenties lijken mij
prijziger. Zeer zeker als men ze tot
de nieuwspagina's laat doordringen.
Wellicht dat ik u het kunstgras voor de
voeten wegmaai, maar zoudt u ons,
buitengeslotenen, niet eens geblind
doekt langs de discrete produktiegan-
gen naar de kunst kunnen voeren?
Het is niet onwaarschijnlijk dat dat u
weer een goedgeplaatst stukje ople
vert. Wout Blauwkous.
VEENENDAAL Zaterdag 2 januari
a.s. wordt de door de Ren- en Toerclub
„Amersfoort" georganiseerde Mid
den-Nederland-rit gehouden.
De wedstrijden zullen worden verre
den en verlopen op het 2150 meter lan
ge parcours in de Zandafgraving van
het landgoed „De Dikkenberg", gelegen
aan de Oude Veense Grindweg, even
buiten Veenendaal. De plaats voor het
afhalen van de rugnummers en de
kleedgelegenheid is het zwembad
„Bergbad" aan de Oude Veense Grind
weg.
De starttijden en afstanden zijn de
volgende: 14.00 uur: Veteranen, 3 ron
den Nieuwelingen 6 ronden. 15.00 uur:
Adspiranten 3 ronden, amateurs 9 ron
den.
VEENENDAAL Op 2 en 3 januari
organiseert het Amersfoortse AZ en PC
in het Sportfondsenbad te Amersfoort
weer het bekende en jaarlijks terugke
rende van Hazelentournooi. Op dit in
ternationale waterpolo-evenement ko
men diverse Europese kampioenen aan
de start, maar ook het Nederlandse
team onder de naam „Kikvorsen"
waarin de VZC-er Gerard van der Kolk
zal uitkomen. In ditzelfde team komt
ook uit Mart Bras, werkzaam in het
Valleibad te Veenendaal die thans in
militaire dient is, en uitkomt voor de
hoofdklasser Neptunus uit Amersfoort.
Het van Hazelentournooi geniet een
grote vermaardheid door de altijd weer
sterke bezetting. Naast de organiseren
de vereniging AZ en PC doet mee: de
Nederlandse kampioen De Robben uit
Hilversum, de West-Duitse kampioen
Rote Erde uit Hamm, de Spaanse kam
pioen Barcelona, de Hongaarse kam
pioen Egri Dosza en de nationale for
matie „De Kikvorsen".
Het toernooi start in het Sportfond
senbad op zaterdagavond 2 januari en
gaat verder op zondagmiddag 3 januari.
Zoals altijd zal dit grote waterpolofes-
tijn weer een grote belangstelling ge
nieten in binnen- en buitenland.
Gerard van der Kolk zal ongetwij
feld in de voorhoede van De Kikvorsen
moeten opereren om als aangever en
afmaker de nationale formatie meer
stootkracht te geven. Dat is dan ook de
reden, waarom de nationale trainer
Harry Vriend het oog op deze sterke
Veenendaalse middenvoor heeft laten
vallen.
Het wordt een heroptreden van Van
der Kolk in de nationale equipe, want
enkele jaren geleden beëindigde hij zijn
internationale carrière.
Een zware training en diverse andere
trainingsmethoden moet hij afwerken
om weer helemaal „in" te komen, doch
gezien zijn fenomenale stootkracht in
de voorste linie zal hij er ongetwijfeld
in slagen een goede indruk achter te
laten.
w
VEENENDAAL Slechts enkele
gemeenteraadsleden gaven gisteren
acte de présence in de bar-dancing
Suzie Q, ofschoon het bestuur de he
le raad in de gelegenheid had willen
stellen kennis te maken met deze
aanwinst van de ongeorganiseerde
jeugd. De speciale „ouderavond"
schoot dan ook aan zijn doel voorbij.
Het merendeel van de bezoekers be
stond gewoon uit jongeren. Wel aan
wezig waren o.a. de liberale fractie
leidster mevr. Buddingh, in gezel
schap van haar partijgenoot De Rui
ter, en drs. Hiensch van de ARP. De
heren dronken een pilsje, mevrouw
Buddingh hield het bij frisdranken.
I
LEERSUM Het spreekuur van de
burgemeester van Leersum wordt ge
durende de maand januari verzet van
dinsdagmorgen naar maandagmorgen
van 11.00 tot 12.00 uur.
VEENENDAAL De C.H. en
A.R. gaan maandagavond 4 januari
aanstaande spreekuur houden in het
Rodekruisgebouw aan de Sterke Arm.
De twee prot. chr. politieke groeperin
gen doen hiermee een belofte gestand
die zij deden tijdens de algemene be
schouwingen bij de behandeling van
de begroting voor 1971.
Het ligt in de bedoeling van CH en
AR dit spreekuur maandelijks te hou
den op de maandag voorafgaande aan
de raadsvergadering die meestal op de
eerste donderdag van de maand plaats
vindt. Iedereen, ongeacht of men lid of
geen lid is van een van beide politieke
groeperingen kan dan suggesties doen,
vragen stellen of klachten naar voren
brengen. Het materiaal dat het spree
kuur oplevert zal daags daarna onder
werp van gesprek zijn tijdens het ge
combineerde fractieberaad.
Het ligt in de bedoeling dat het
spreekuur zal worden gehouden door
beurtelings een CH- en AR-bestuurslid
en gemeenteraadslid.
Bij CH en AR hoopt men op een be
ter resultaat van de spreekuren dan re
cente ervaringen bij D'66. Daar werd
enige maanden geleden een spreekuur
ingesteld maar die is wegens gebrek
aan belangstelling inmiddels al weer
ter ziele.
Vanavond om half acht zal ds. G.
Kaastra in de hervormde Andries-
kerk afscheid nemen als predikant
van de hervormde gemeente te
Amerongen. 17 Januari zal ds. Kaa
stra bevestige worden als pastoraal
medewerker van het zendingsdiaco-
nessenhuis in Amerongen.
Woensdag 3 februari houdt de
hervormde wijkgemeente „De Enge
lenburg" een verkoping voor een or
gel in het nieuwe wijkcentrum „De
Hoeksteen".
Met ingang van morgen, tijdens de
nieuwjaarsdienst, worden in de her
vormde gemeente te Veenendaal de
tot nu toe gebruikelijke drie collec
ten vervangen door één. De deurcol
lecte voor bijzondere doeleinden
blijft gehandhaafd. Van het ene of
fer gaat twee-derde naar de kerk
voogdij en de rest naar de diakonie.
Elke predikant van de hervormde
gemeente te Veenendaal (als ze er
tenminste waren want met het ver
trek van ds. S. P. van Assenbergh
op 15 januari a.s. zijn er drie \aka-
tures) heeft ruim 2500 gemeentele
den te „bewerken". Midden 1970 tel
de de gemeente namelijk precies
16.632 leden, volgend het kerkblad
van de hervormde gemeente en de
hervormde gemeente „Sola" Fide"
met twee predikanten 3048 leden.
Over de verschillende wijkge-
meenten verdeeld zag de kerkelijke
stand er zo uit: wfjkgemeente noord
2703 leden of 881 pastorale eenheden
(gezinnen en alleenstaanden) mid
den 2872 leden, 993 pastorale eenhe
den, oost 3064 leden, 974 pastorale
eenheden, zuid 3479 leden, 1054 een
heden, west 2959 leden, 985 eenhe
den, „De Engelenburg" 1555 leden,
612 eenheden.
Zondag 17 januari wordt de twee
de serie kerkdiensten gehouden in
het kader van het winterwerk, uit
gaande van de gereformeerde kerk,
de hervormde gemeente „Sola Fide"
en de rooms-katholiekekerk t e Vee
nendaal. Het thema van deze tweede
serie is de kerkdienst. Zondag 17 ja
nuari worden de maatschappelijke
invloeden op de kerkdienst behan
deld.
In „Sola Fide" preekt ds. J. Plas
man, industriepredikant te Dieren,
in de gereformeerde Petrakerk ds.
A. Terlouw, industriepredikant te
Veenendaal en in de rk-Salvator-
kerk een uur later dan in „Sola
Fide" weer ds. J. Plasman. Liturg
in deze dienst is kapelaan Th.
Escher.
De gesprekskringen over deze
diensten vinden plaats op dinsdag 19
januari a.s. bij de gespreksleiders
aan huis en voor de jeugd apart in
de kleine zaal van het Verenigings
gebouw aan de Eikenlaan.
De commissie winterwerk stelt
voor om kennis te kunnen maken
met eikaars kerken en predikanten
dat de kerkgangers van de drie
genootschappen ten zuiden van de
spoorlijn de Petrakerk of de Salva-
torkerk bezoeken en ten noorden
van de spoorlijn „Sola Fide".
Zondag 31 januari a.s. komt het
tweede onderwerp aan de orde: „de
preek".
De straatverlichting uit de oude tijd
verschilde enorm met die van nu.
Baadt nu bijna elke straat in een zee
van licht, vroeger was dat beslist niet
het geval. Niet elk gebied kwam in
aanmerking voor verlichting en waar
dat wel het geval was, gold het een
beperkte tijdsduur. De sfeer rond de
oude verlichting was uiteraard wel een
stuk romantischer dan nu. Een zwak
schijnsel uit een karakteristieke lan
taarn, met de een of andere gracht als
decor, spreekt nu zeer tot de verbeel
ding, vooral zo tegen het eind van het
jaar. Het had vroeger heel wat voeten
in aarde de verlichting gaande te hou
den. In de oude tijd bediende men zich
van lantaarnopstekers. We spraken een
gepensioneerde Veenendaler, de heer S.,
die er een interessant verhaal over wist
te vertellen.
„Mijn vader was lantaarnopsteker in
Gelders Veenendaal. Het was nog in de
tijd van de petroleumlantaarns. Er
stonden in genoemd gebied 22 van deze
lampen. Goed de moeite waard dus.
Mijn vader was klompenmaker en
woonde op Nieuw-Amsterdam, vlakbij
Jeruzalem (twee oude straten in Gel
ders Veenendaal). Een paar klompen,
waar je uren mee bezig was, kostten
toen 40 cent. Geen „vetpot" dus. Daar
om was mijn vader wel blij met zijn
nevenbaan als lantaarnopsteker.
Het gaf veel werk, maar het werd
voor toenmalige begrippen, behoorlijk
beloond. Tweemaal in de week moesten
de lantaarns bijgevuld worden. Als
8-jarige jongen mocht ik dan uit school
wel eens met vader mee. We hebben
een speciaal karretje voor de spullen:
een trapleer, petroleumbussen etc.
Het was nog een heel werk eer de 22
lampen weer gevuld waren. De trap
ging dan tegen de lantaarn, en boven
gekomen werd de lamp voorzichtig ge
vuld. Gelijk werd de lamp aangestoken
en opgedraaid. Dat moest zorgvuldig
geschieden. Stond hij op een te laag
pitje, dan was er te weinig licht. Draai
de men de pit te hoog, dan werden de
glazen beroet en kwam er praktisch
helemaal geen licht door.
Normaal ging vader tegen schemer
op pad om de lantaarns op te draaien
en aan te steken, terwijl de lampen
weer uitgedoofd moesten worden nadat
de laatste trein aan station „De Klomp"
gestopt had. De reizigers die er uitstap
ten konden dan zonder in de sloot te
lopen, het pad naar hun huizen vinden.
Daar moesten we streng de hand aan
houden.
Als de trein bijvoorbeeld een kwar
tier vertraging had en pas tegen half
twaalf aankwam, mochten we de lan
taarns niet eerder doven. We moesten
per se zorgen dat de reizigers bij
„licht" naar 't Veen konden lopen.
de voldoening dat het stuk Veenendaal
dat aan je zorgen was toevertrouwd
„begaanbaar" was. En de grootste vol
doening zal ook toen wel geweest zijn,
dat je er een paar harde guldens mee
verdienen kon.
Ify ben zelf wel eens met de fiets in
de sloot gereden, vlakbij „De Klomp".
Ik wist dus wel wat het was om in het
donker te moeten rijden. Later kwamen
er gaslampen aan het Boveneind. Toen
Wat voor weer of het ook was, elke
avond moest tweemaal de ronde gedaan
worden. Of het nu bulderend storm
weer was, of spiegelglad van sneeuw en
ijs, of een stortvloed van regen en ha
gel, we hadden maar op trjd onze plicht
te doen. Trouwens, daar dacht je vroe
ger niet eens bij door. Dat vond je van
zelfsprekend. Je kon de mensen toch
niet in het donker laten? Bij storm
deed je maar de cape om de lamp, an
ders kreeg je hem niet aan.
Later kreeg vader een fiets en toen
liet hij de trap thuis. Hij zette dan de
fiets tegen de lantaarnpaal en klom op
het zadel. Dan kon hij precies bij de
lamp. Dat spaarde tijd en moeite, al
leen moest hij wel uitkijken dat hij de
fiets goed tegen de paal zette, anders
ging hij met „petrolie" en al tegen de
vlakte.
Je moest wel eens een heel poosje op
het zadel balanceren, want de jeugd
van toen was niet vies van kattekwaad.
Overdag staken zij soms stiekem de
lampen aan en draaiden de pit zo hoog
dat de glazen één grote roetvlek leken.
Dan moest dat eerst weer keurig
schoongemaakt worden.
Ook gooiden de jongens vaak stenen
naar de ruiten, zodat deze vaak gebro
ken waren. Dat moest dan weer worden
doorgegeven aan de schilder, die er bij
na elke dag wel een paar moest inzet
ten.
Het was soms een heel gemier voor
dat je weer thuis was, maar je smaakte
gingen de afgedankte „petroliebran-
ders" naar het Benedeneind, waar tot
dan toe helemaal geen verlichting was.
Ik weet nog dat er elke woensdag
avond, achter aan het Benedeneind, bij
Gaart Hardeman een soort kerk (gezel
schap) werd gehouden. Nu moesten wij
van Ede de lantaarns op het Gelderse
Benedeneind op het laatst om 10 uur
doven. Maar de godsdienstige bijeen
komst bij Hardeman ging meestal pas
om kwart over tien of half elf uit. Dan
wachtten wij maar zo lang. Dat kwam
men in Ede te horen en toen had je de.
poppen aan het dansen. We moesten en
we zouden precies om 10 uur alle lam
pen doven!
We gingen naar Hardeman en vertel
den hoe de vork in de steel zat. In het
vervolg ging toen het gezelschap vroe
ger uiteen en konden wij om 10 uur
doven, terwijl de mensen dus toch vei
lig thuiskwamen.
Tegen de jaarwisseling lieten de lan
taarnopstekers bij Van Hardeveld wat
rijmpjes drukken met een Nieuwjaars
wens er bij. Deze brachten we dan op
Nieuwjaarsdag rond (en dagen daarna,
want je kon bij de meesten ook nog een
„neutje" krijgen en voor dat je die ach
ter de kiezen had, duurde even). Koud
had je het dan niet, want de nodige
borrels hielpen zeker zo best tegen de
koude als een schep kolen.
Je haalde op deze manier nog een
aardige duit op en ik vind dat ook be
slist een prettige en sfeervolle herinne
ring..."
Rechts op de toto een oude lan
taarn bij ,,De Klomp".
VEENENDAAL In de kantine van
de brandweerkazerne zwaaide het ge-
meentepersoneel gistermiddag twee col
lega's uit. Het waren de heren E. Tur
kesteen en J. de Rooij, beiden employés
van de gemeentereinigingsdienst.
Burgemeester P. Bode, in gezelschap
van de wethouders v.d. Berg en Bast-
meijer, en oud-wethouder Ant. de Rui
ter, bracht de beide heren dank voor
het werk dat zij in overheidsdienst
hebben verricht en bood hun envelop-
pes met inhoud aan. De heer Turkes
teen is 121/2 jaar in gemeentedienst
geweest, de heer De Rooy 32 jaar. On
der de aanwezigen was een goede be
kende, de heer Chr. v. Rijswijk, zelf al
25 jaar gepensioneerd, in zijn kwaliteit
van bestuurslid van de Bond van Ge
pensioneerde Ambtenaren. Op de foto:
links de heer en mevrouw Turkesteen,
rechts het echtpaar De Rooij.
VEENENDAAL De enige ploeg uit
de omgeving, die dit weekend volgens
het programma in het veld komt, is de
zondagploeg van Veenendaal. Gezien de
toestand van de velden, zal daar wel
weinig van terecht komen, zodat de
wedstrijd De Meern-Veenendaal wel op
een later tijdstip zal moeten worden
gespeeld. De andere wedstrijd in de 4e
klasse H. is MSV '19 tegen Zwaluwen
Vooruit.
