Geluidsarme
motor kan
uitkomst
brengen
Tom
Poes
en de
erf
pachter
Vanavond
tv-show
Cabaret'70
4-
VANAVOND
MORGEN
Jeugdtheater
breidt uit
programmaos
Goede naam
Beperkt
Uitbreiden
Geluidsarm
M*
MARTEN
TOONDER
STRIP
DINSDAG 5 JANUARI 1971
De luchthaven Schiphol is
Nederlands meest spectacu
laire bedrijf9 per jaar door
vijf miljoen luchtreizigers
aangedaanDat zullen er in
1975 ten minste acht mil
joen zijn
1970 was voor Schiphol
in vele opzichten een bijzon
der jaar met felle discussies
over geluidshinderaanleg
vijfde baan, een tweede na
tionale luchthaven en de
aankomst van de eerste Jum
bo-Jet.
Wie leidt Schiphol? Wat
zijn de grote problemen
daarbij en wat valt er over
de toekomst te zeggen?
Uitvoerig spraken wij
daarover met de minst ge
ïnterviewde top-manager
van ons land, mr. J. C. H. A.
van Stapele, directeur van
Schiphol
UITKERING VAN DE 7
TELEVISIE
TELEVISIE
RADIO
v^" «oj°
>«.v
Toekomst luchthaven nog vaag
SCHIPHOL
WIL GRAAG
BLIJVEN
GROEIEN
Het uitzicht is een prachtige kleuren
foto van het platform waar gele
karretjes parmantig onder de zilveren
vleugels van een internationaal leger
tje luchtreuzen doorsnijden, Geen ge
luid dringt door tot de vrij zakelijk in
gerichte directie-kamer, waar mr. Van
Stapele nauwkeurig zijn woorden kiest,
bij de omschrijving van zijn hoofd
taken.
„Wat de externe taken betreft ls de
planning zeker het belangrijkst en het
moeilijkst. Wij moeten voldoen aan de
steeds veranderende en steeds zwaarde
re eisen die de luchtvaart aan ons, hier
op de grond, stelt. Dat betekent voort
durende aanpassing en proberen vóór
te blijven op de ontwikkelingen. Zover
mogelijk in de toekomst kijken is bij de
luchtvaart geen eenvoudige zaak, maar
om als luchthaven bij te blijven, is het
van groot belang. Onze afdeling lucht
havenplanning houdt zich hier speciaal
mee bezig."
„Een ander aspect is dat je daarnaast
moet proberen de concurrentie, de an
dere Europese luchthavens, vóór te
blijven. Toen het nieuwe Schiphol in
'67 klaar kwam, hebben we kunnen
merken hoe daar op werd gelet. Een
aantal nieuwe maatschappijen heeft
zich hier toen gevestigd. Die concurren
tie betekent optimaal streven naar een
veilig banenstelsel".
„Korte wachttijden voor vliegtuigen,
passagierscomfort (o.a. goede tax-free
winkels) en moderne faciliteiten voor
de afwikkeling van vrachten. Dit alles
is van invloed op de keuze van lucht
haven. Voorzover ik daarover mag oor
delen, geloof ik dat wij een goede naam
hebben".
Mr. Van Stapele ziet voorts als be
langrijke taak het voeren van een ex
ploitatie zonder verlies. Dat lijkt een
vanzelfsprekendheid, maar dat is het
niet.
„Neen, internationaal wordt de ex
ploitatie van een luchthaven in het al
gemeen vaak gezien als een zaak waar
bij verliezen normaal zijn. Ik ben het
daarmee niet eens. Een luchthaven kan
minstens self-supporting zijn. Voor de
nieuwe luchthaven is 400 miljoen geïn
vesteerd. In 68 was er een verlies van
zeven miljoen. In '69 was er een winst
van bijna een miljoen. Toch komen we
met onze tarieven niet boven de mid
denklasse uit."
Intern is de hoofdzaak van mr. Van
Stapele als teamleider de bedrijfsstruc
tuur voor de zevenhonderd werknemers
zo doorzichtig mogelijk te maken,
waarbij afdelingshoofden zo veel moge
lijk een eigen .verantwoordelijkheid
wordt gelaten.
Sinds de recente kapingen is de vei
ligheid op vele internationale luchtha
vens een probleem apart. Gaat Schiphol
speciale instrumenten aanschaffen?
„Op advies van de commissie die zich
hiermee speciaal bezighoudt, hebben
wij in Londen een magneto-meter be-
steldv waarmee deze maand een proef
wordt genomen. Het gaat om een ver
plaatsbaar instrument met twee palen,
waar de passagiers tussendoor moeten
lopen, zodat alle metaalachtige voor
werpen worden gesignaleerd. Kosten:
ongeveer 20.000 gulden."
„Als de proef slaagt zullen meer van
deze meters worden aangeschaft. In
Amerika wordt al met soortgelijke me
ters gewerkt. Hoe lang dit nodig zal
zijn, hangt af van de internationale
toestanden waarop ons beleid is afge
stemd. Wij zijn paraat".
Denkt de directeur van Schiphol wel
eens aan een vliegongeluk op zijn
luchthaven?
„De luchtverkeersbeveiliging heeft
een heel hoog peil bereikt. Als ik aan
ongelukken denk, dan gaat dat altijd
om het perfectioneren van die veilig
heidsmaatregelen. Wij hebben bijvoor
beeld een uiterst kostbaar brandwee
rapparaat, dat gelukkig praktisch nooit
hoeft .op te treden. Omdat ik weet dat
gedaan wordt wat mogelijk is, lig ik er
niet van wakker. Ja, je denkt er wel
eens aan, maar de kans is natuurlijk
wel erg klein".
Onvermijdelijk komt de geluidshin
der ter tafel. Hoe hinderlijk vindt mr.
Van Stapele de „Lastige Zwanenbur
ger" en de andere comité's?
„Ik heb alle begrip voor de protesten
tegen geluidshinder en ik vind dat er
ook terecht veel aandacht aan .wordt
besteed. Ik moet wel onderscheid ma
ken tussen de manier van ageren, want
kabels vernielen en zo dat is natuurlijk
volstrekt onverantwoord".
„In het algemeen kun je wel zeggen
dat hier, maar ook in alle andere lan
den, op alle niveaus de hele kwestie
van geluidshinder, van de milieube
scherming, onderschat is. Wij nemen
deze zaak heel serieus. Wij investeren
er enorm veel tijd in, want we willen
doen wat we kunnen."
„Klachten over geluidshinder vind ik
bepaald geen flauwe kul. Er ligt hier
een duidelijk probleem. TNO neemt nu
een proef met isolatie van woningen in
Zwanenburg. Over de voorlopige resul
taten is men niet ontevreden. Het kan
natuurlijk nooit afdoende oplossing bie
den, want het helpt alleen als men in
de woning is, hoewel het een belangrij
ke bijdrage vormt".
Denkt hij zelf thuis wel eens geïrri
teerd: Daar gaat er weer een?
„Neen, dat niet, maar ik geef graag
toe dat ik niet objectief ben. Ik woon
overigens op 1300 meter van de Buiten-
veldertse baan. Ik hoor ze wel, maar ik
ervaar het niet als last."
„De mogelijkheden om er iets tegen
te doen, zijn op dit moment beperkt.
Maar er zullen voorschriften komen
met een verbod voor nieuwbouw in die
gebieden naast de isolatie van de be
staande woningen. Wij beperken de les
vluchten 'zoveel mogelijk. De KLM
maakt veel lesvluchten in Ierland.
Maar voor de goede orde moet ik toch
even opmerken: wij vliegen niet. Wij
als luchthaven liggen er. Wij beheersen
het luchtruim en het baangebruik niet.
Dat laatste doet de Rijksluchtvaart
dienst Onze mogelijkheden zijn be
perkt. Ik breng dat als feiten naar vo
ren, niet omdat ik kritiek zou hebben".
Is er toch verschil van opvatting over
dat baangebruik?
„Ja, wij bepleiten een gelijke verde
ling van de geluidshinder voor Zwa
nenburg, Aalsmeer, Amstelveen-Bui-
tenveldert. Dat vinden wij het meest
rechtvaardig. Nu heeft Zwanenburg de
meeste hinder. De Rijksluchtvaartdienst
stelt daar tegenover dat bij een zwaar
dere belasting van de andere gebieden
uiteindelijk meer mensen worden ge
troffen. Dat is op zichzelf een volkomen
juiste en respectabele, opvatting, die ik
helemaal niet veroordeel".
„Toch blijven wij als luchthaven
vóór een gelijke verdeling, om te ver
mijden dat Zwanenburg buitensporige
geluidshinder krijgt. Wij menen hierin
onze stem te kunnen laten horen, om
dat de acties zich tenslotte richten te
gen de luchthaven. Het is een moeilijk
probleem"*
Nauw verband met de geluidshinder
houdt de kwestie van de uitbreiding
van Schiphol met een vijfde (en even
tueel zesde) baan of een tweede Natio
nale luchthaven in de Markerwaard of
in Brabant.
De standpunten liggen hier (in de
eerste ronde) vast. Samengevat komt
het erop neer dat Schiphol een vijfde
baan ziet als belangrijke mogelijkheid
tot vermindering van de geluidshinder,
met name in Zwanenburg, naast de ca
paciteitsuitbreiding. Voor het Europese
verkeer zouden op lange termijn regio
nale vliegvelden ingeschakeld kunnen
worden (Rotterdam, Groningen, Twen
te, Eindhoven, Maastricht).
Hoewel Schiphol wel de noodzaak
ziet nu grond voor een tweede Nationa
le luchthaven te reserveren, acht men
het riskant nu al een luchthaven te
plannen die vijftig jaar mee kan.
De commissie-Falkenhagen, die deze
zaak heeft onderzocht, voelt in meer
derheid meer voor een spoedige aanleg
van een tweede luchthaven. Een vijfde
baan zou weliswaar Zwanenburg ont
lasten maar in de eindfase de andere
gebieden niet.
Hoe kunnen twee deskundige instan
ties tot zulke verschillende conclusies
komen?
„Wat de geluidshinder betreft is er
een vrij eenvoudige verklaring. Wij
gaan uit van een door ons gewenste
gelijke belasting van alle probleemge
bieden. Dan zal een vijfde baan voor al
die gebieden verlichting betekenen. De
commissie is uitgegaan van het huidige
preferente baangebruik. Gevreesd
wordt dat die verlichting op den duur
weer te niet zal worden gedaan door
J. C. H. A.
van Stapele
(53) kreeg in 1950
voor het eerst in
tensief met Schip
hol te maken toen
hij secretaris werd
van de dienst
Luchthaven Schip
hol van de ge
meente Amster
dam, waar hij eer
der secretaris was
van de dienst Han
delsinrichtingen
In '54 werd hij
adjunct-directeur
en in 1960 werd mr.
Van Stapele direc
teur van de N.V
luchthaven Schip
hol, naast de heer
S. de Mul.
Toen deze in 1969
overleed, kreeg
mr. Van Stapele
alleen de hoogste
leiding van onze
nationale luchtha
ven. Hij wordt ier
zijde gestaan door
twee onderdirec
teuren voor de ope
rationeel techni
sche diensten en
economische za
ken
het groeiende luchtverkeer, maar ik
ben er van overitgud dat tegen die tijd
geluidsarmere motoren worden ge
bruikt die een tegenwicht vormen."
„Bij een tweede luchthaven gaat het
om enorme investeringen, terwijl het
uiterst moeilijk is de behoefte te voor
spellen voor de komende jaren, gezien
de revolutionaire ontwikkelingen in de
luchtvaart. Het is veen zaak, ook wat
betreft de vijfde baan, die nader in stu
die is en die door de regering moet
worden beslist."
„Als de beslissing ten gunste van een
5de baan zou vallen, zou het zeker nut
tig zijn te overwegen of die baan er
niet eerder dan '77 moet komen, ter
ontlasting van de gebieden met geluids
hinder. Om alvast een gedeelte van een
tweede luchthaven nu aan te leggen,
ter ontlasting van Schiphol, zou on
overkomelijke praktische moeilijkheden
opleveren. Het is een open zaak, die de
komende jaren beslist moet worden".
DEN HAAG Toneelgroep Haags
Jeugdtheater gaat de komende maanden
zijn vleugels uitslaan. Het gezelschap,
dat 24 door directeur Jacques Delmonte
opgeleide jongeren tussen 15 en 24 jaar
telt, gaat naast de wekelijkse voorstel
lingen in Den Haag en de toernees door
het hele land, ook eens in de maand op
treden in Leidschendam, Zoetermeer,
Nootdorp en Voorschoten.
Het repertoire telt acht stukken,
waarvan er vijf dit seizoen al zijn uit
gebracht. 9 Jongeren hebben zich aan
gemeld om een plaats in de uit scholie
ren en werkende jongeren bestaande
tableau de la troupe te veroveren.
AMSTERDAM Over het boekjaar
1970 zal aan participanten van „Beleg
gingsfond van de 7" die op 31 december
1970 als zodanig in het register staan
ingeschreven een uitkering worden ge
daan van netto 0,30 (1969: 0,25) per
participatie, zo deelt de maatschappij
mede.
y/anavond van tien over negen tot
tien over tien brengt de AVRO-
tv op Nederland 2 onder de titel
„Cabaret '70" in kleur een show,
waaraan tal van Nederlandse klein
kunstenaars die in het a»?gelopen
jaar hun sporen verdiend hebben,
zullen meewerken. In deze afleve
ring van onze tv-rubriek ziet n reeds
een aantal van hen. Behalve Hetty
Blok, Adèle Bloemendaal, Wim Son-
neveld, Gerard Cox en Leen Jonge-
waard komen echter ook nog op het
scherm: Marius Monkau, Lia Dora-
na, Willeke Alberti, Jenny Arean,
Rob van de Meeberg, Willem Nfl-
holt, René Frank, Frits Lambrechts
en Frans Halsema.
De regie heeft (U raadt het al!):
de op dit gebied onvolprezen Rob
Touber. a
WIM SONNEVELD
HETTY BLOK
GERARD COX
ADÈLE BLOEMENDAAL
LEEN JONGEWAARD
NEDERLAND 1
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.05 KRO: (K) Daktari jeugd-serie.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.21 KRO: (K) Zoek Tara Chapman,
afl. serie Mod Squad.
21.11 Brandpunt Special.
21.56 (K) De Klop op de deur, feuil
leton.
23.11-23.16 NOS: (K) Journaal.
NEDERLAND II
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.05 NOS: Den Haag vandaag.
19.10 Kunstrubriek.
19.30 AVRO: TopPop: muz. show,
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.21 AVROPeyton Place, feuille
ton.
21.10 (K) Cabaret '70 staalkaart
kleinkunst 1970.
21.50 AVRO's Televizier - Magazine.
22.40-22.45 NOS: (K) Journaal.
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR: 18.00 (K) Film-
rep. 18.30 (K) Actualiteiten. 18.45 (K)
Zandmannetje. 18.55 (K) Nord-
schau-Magazin. 19.26 (K) Hafen am
Rhein, serie. 19.59 Progr.overz. WDR.
18.00 (K) Der Mann mit dem Koffer,
serie. 18.30 (K) Voor de kleuters.
18.40 (K) Nieuws. 19.25 (K) Der
Mann mit dem Koffer, serie. 20.00
(K) Journ. en weerber. 20.15 (K)
Filmrep. 21.00 (K) Der Schlachter,
Frans-It. speelfilm. 22.40 (K) Journ.,
comment, en weerber.
DUITSLAND II
18.05 (K) Actualiteiten en muz.
18.40 Theatergardarobe, serie. 19.10
(K) Abentuer im Regenbogenland,
serie. 19.45 (K) Nieuws, actualiteiten
en weerber. 20.15 (K) Cuba libre auf
Eis, rep. Aansl. Nieuws in het kort.
21.00 Invasion von der Wega, film.
21.50 (K) Inform, en meningen uit
culturele leven. 22.35 (K) Nieuws en
weerber. 22.45-23.35 (K) Geschichten
aus meinem Alter, film. (Niet ge
schikt voor jeugdige kijkers).
WMM
7071 Joost sloot met enige moeite
de deur achter de binnengewaaide mar
kies.
„Het is slecht weertje, met uw goed
vinden", sprak hij beleefd; maar hij
kreeg geen antwoord. Heer Bommel had
oplevend de slechte toestand gezien waar
in zijn gast zich bevond, en hij leidde
hem meteen naar de woonkamer.
„Komt u binnen", sprak hij gastvrij.
„Een glas port bij de haard zal zeker
smaken. In Bommelstein is het altijd
warm en gezellig".
„Was het maar waar", zei Joost, toen
de deur zich achter de heren gesloten
had. „Hoe moet het nu met de erfpacht,
die vanavond vervalt? Heer Olivier wil
er niets over horen, maar ik zit met de
aardbevingen, als ik zo vrij mag zijn".
„Heer Bommel wil er nu wel over- ho
ren", zei Tom Poes. „Daarom is hij van
middag naar die heks gegaan. Maar daar
mee zijn we er nog niet. Hoe moet hij
betalen? Dat ouwe mens wil nergens over
praten en de tijd is te kort om nog
een list te bedenken".
„Te kort", gaf Joost meelevend toe.
Verder kwam hij niet, want nu werd er zó
hevig aan de bel getrokken, dat de schroe
ven zich los maakten uit het metselwerk
en het hele geval naar beneden stortte.
„Zeer betreurenswaardig", mompelde
de trouwe knecht, terwijl hij opnieuw de
grendels terugschoof en de deur opende.
Ook nu werd hij opzij geduwd, maar niet
door de stormwind. Het was Grit van de
Gorregrot die krachtig binnentrad en met
rooddoorlopen oogjes rondloerde.
„Waar is Bommel?" kraste ze boven
de sneeuwjacht uit. „Waar is mijn erf
pacht? Waar is mijn talentje?"
„Het is zover", dacht Tom Poes. „Wat
nu te doen?"
DUITSLAND I
10.00 (K) Nieuws. 10.05 (K) Jour
naal van gisteravond. 10.30 Unser
Mond, serie. 11.00 (K) Die Umschau,
12.05 (K) Muz. voor de jeugd. 12.50
(K) Intern, persoverz. 13.00-13.30 (K)
Journ. 14.45 Kinderprogr. 14.55 (K)
Idem. 15.20 Operette, Oostenr. speel
film. 17.10 Das Podium. 17.55-18.00
(K) Nieuws.
DUITSLAND II
16.00 (K) Eurovisie rep. skiën
Berchtesgaden. 17.10 (K) Kinder
progr. 17.30 (K) Nieuws en weerber.
17.35 (K) Voor oudere kijkers, aansl.
liefdadigheids groep.
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.11 Het le
vende woord. 7.16 (S) Op het eerste
gehoor: klassieke muziek (gr). (7.25
Horen en zien; 7.30 Nieuws; 7.32-7.50
Hier en Nu: actualiteiten). TROS:
8.00 Nieuws. 8.11 Als dat zou kun
nen: verz.platenprogr. (8.30-8.32
Nieuws; 9.00-9.10 Gymnastiek voor
de huisvr). 9.35 Voor de kleuters.
9.50 Vier eeuwen muziek, muzikale
lezing. 10.15 Voor de vrouw. 11.00
Nieuws. 11.30 Aktua-Magazine:
nieuws, nieuwtjes, reportages, com
mentaren en muziek. 11.55 Medede
lingen. KRO: 12.00 (S) Van twaalf
tot twee: gevarieerd progr. (12.22
Wij van het land: 12.26 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30
Nieuws; 12.41 Actualiteiten;
13.00-13.05 Raden maar... quiz). 14.00
Huisbezoek: pastoraal gesprek.
NCRV: 14.10 (S) Moderne orkestwer
ken (gr.). 15.00 In 't Zilver: progr.
voor oudere luisteraars. 16.00
Nieuws. 16.03 Voor de kleuters. 16.15
Voor de jeugd. 16.30 (S) Jeugdland
(gevarieerd jeugdprogr. 17.30 NCRV
en Bloc: actueel progr. met muz. il
lustratie. (Overheidsvoorlichting:
17.50 Tekst en uitleg. Een drieweke
lijkse rubriek van het ministerie
van onderwijs en wetenschappen.
Gesprek van Henk van Stipriaan
met het hoofd van de afdeling
Rijksstudie-toelagen, mr. J. Diepen
horst, Onderwerp: Studietoelagen
wie, wat, waar, wanneer?.
18.30-18.40 Nieuws). NOS: 19.00
Openbaar Kunstbezit. Orde van
Vrijmetselaren: 19.10 Lezing. 19.20
NOS: Commune, eerlijk alles delen,
discussie. 19.50 Progr. voor blinden
en slechtzienden. 20.00 De Bach-tra-
ditie in Leipzig: interview en uit
voering van een Bach-kantate. 21.10
(S) Berliner Festwochen 1970 (opn.):
El Cimarron, recital voor 4 musici,
Hans Werner Henze. 22.30 Nieuws.
22.38 (S) Cosa Nostra ook Uw
zaak. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 (S) Dag woensdag!:
muz. en inform. (7.33 Van de voor
pagina.) VPRO: 7.54 Deze dag. VA
RA: 8.00 Nieuws. 8.11 Actualiteiten.
8.23 (S) Dag woensdag (vervolg). 9.00
VARA-radioweekblad voor de
woensdagochtend: gevarieerd pro
gramma met om 9.35 Waterstanden;
om 10.45 Voor de kleuters; om 11.00
Nieuws; om 11.03 Koffiepauze. 12.00
(S) Licht ensemble met zangsolisten.
12.25 (S) Brassband Magazine. 13.00
Nieuws. 13.11 Actualiteiten. 13.25
Speelruimte: gevarieerd progr. met
om ca. 13.45 Gesproken Portret: ca.
14.00 Operettewereld; ca 14.35 Kin
derkoor; ca 14.50 Idylle, hoorspel;
15.40 Een grote naam van nu: profiel
in muziek; 16.00 Nieuws; 16.03 In
mijn tijd: gesprekken; ca. 16.30 In
de Toonzaal: muziek voor en door
de jeugd. NOS: 17.02 Oude liedjes.
17.20 Unesco-magazine. VARA: 17.40
Nederlanders maken muziek: jeug
dorkest. 17.55 Mededelingen. 18.00
Nieuws. 18.11 Actualiteiten. 18.20
Uitzending van de Katholieke
Volkspartij. 18.30 (S) Klink klaar,
zonder nonsens, 19.30 Nieuws. 19.35
(S) Tango-rumba-orkest met zangso
listen. 20.10 (S) Melodieën Expres.
20.30 (S) Metropole orkest. 20.55
Vragenvuurueen bekende Nederlan
der beantwoordt vragen van jonge
mensen. 21.10 Sex- een maandelijks
magazine. 21.40 (S) Stereo-Pop: pop
muziek. 22.30 Nieuws. 22.38 Medede
lingen. 22.43 Actualiteiten, 22.55 (S)
Nederlands Saxofoonkwartet met
solisten: moderne muziek (opn.).
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
AVRO 9.00 Nieuws. 9.02 Van Meet
af aan...: lichte platen. 10.00 Nieuws,
10.03 Radiojournaal. 10.06 Arbeidsvi
taminen: populair verzoekplatenpro-
gramma (11.00 Nieuws.) 12.00
Nieuws. 12.03 Zet 'm op: een vrolijk
platenprogramma. (13.00 Nieuws;
13.03-13.06 Radiojournaal.) 14.00
Nieuws. 14.03 Gimmick: licht platen-
programma. 15.00 Nieuws. 15.03 Mu
ziek Boetiek. 16.00 Nieuws.
16.03-18.00 Lichte platen (17.00
Nieuws; 17.02-17.05 Radiojournaal.)
