Nederland wordt caravanla nd no. 1
Huis-op-wielen
groeit in tal en 71 begonnen
volgens planologen)
in last
Dit gaat 't heel snel worden
RONO spreidt jubileum
in tijd en ruimte
Tom
Poes
en de
erf
pachter
Herhaling
Bomans
in triplo"
Zo kan het nog nèt achter een auto
Een kwart is
sta-caravan
Problematiek
Weer n record
verwacht
,lron Butterfly'
vanavond in,Jam'
Vooruitzendingen
programmaos
VANAVOND
u
MORGEN
MAKTEN
TOONDER
STRIP
DONDERDAG 7 JANUARI 1971
Nederland is het dichtst bevolkte land van de wereld en Ne
derland is, blijkens de statistieken, bezig caravanland no. 1 te
worden. Of het één iets met het ander te maken heeft, is niet
bekend, hoewel de directeur van de Nederlandse Kampeerraad,
de heer H. Verdouw, de recreatie in Nederland in het algemeen
omschrijft als „een reactie op ons wonen en een reactie op de
diefstal van onze privacy*. Volgens de heer Verdouw gaat 't zo
stormachtig in de recreatie en wil iedereen weg, waar dan ook
heen omdat ons ontnomen is de rommelzolder en de tuin en
omdat de afstand tussen het moederoog en *t kinderkopje in onze
woningbouw steeds groter wordt. „Het zijn ontwikkelingen
waarvan we kennis nemen, maar die zich steeds verder bewegen
van het oerprincipe van het kamperen
wmmmm
TELEVISIE
TELEVISIE
RADIO
Hoe het zij, op de Caravan-RAI, die
van vrijdag 22 januari tot en met
zondag 31 januari in Amsterdam
wordt gehouden, kan men constateren
hoe het huis op wielen in de groei is
in tal en volgens bezorgde ruim
telijke ordenaars eveneens in last.
Op bijna twee-en-een-halve hectare
vloeroppervlakte exposeren caravan
bouwers uit tien landen niet minder
dan 550 verschillende typen caravans
(toer-, sta- en wooncaravans, alsmede
tent- en vouwwagens), ter waarde
van meer dan vijf miljoen gulden.
Het wordt de zevende Caravan-
RAI. Fabrikanten en importeurs zeg
gen dat in die zeven jaar een duide
lijk gunstig economisch klimaat wordt
weerspiegeld. Het vrij besteedbaar in
komen is toegenomen en de recreatie
mogelijkheden zijn groter geworden.
De populariteit van de caravan is
daarbij met sprongen imhoog gegaan.
Begin begin 1965 waren er ruim 36.000
caravans in Nederland, begin 1968
was dit aantal verdubbeld en nu heeft
Nederland al bijna 130.000 caravans.
Frankrijk daarentegen heeft ruim
250.000 caravans en Duitsland onge
veer 185.000.
De verkoopcijfers hebben met deze
groei gelijke tred gehouden. Zeven
jaar geleden, in 1964, werden voor het
eerst meer dan tienduizend wagens
verkocht. Dit getal was in 1968 tot het
tweevoudige gegroeid en het zojuist
afgelopen jaar was bijzonder gunstig
voor de caravaohandel: ruim 28.000
nieuwe wagens vonden een koper.
Ja, zo is het begonnen: „de reactie op het wonen in Nederland of, zoals
de heer H. Verdouw, directeur van de Nederlandse Kampeerraad het wat
duidelyker zegt: „de reactie op de diefstal van onze privacyNa het tentje,
de bungalowtent en de kampeerwagen, de kleine caravan met wat meer
comfort en wat meer garanties tegen het slechte weer. Maar van comfort
schynt de mens nooit genoeg te krijgen en daarom bouwde hij het kleine
huisje op wielen uit tot een
KM»
meterslang gevaarte, waarin hy niets behoefde te
ontberen geen eigen toilet, douchecel, yskast, stromend
warm en koud water, verwarming en geen privé barbecue
aan azuren kusten. Hij had er dan wel een bul van een
auto voor nodig, maar het kon tenminste nog. De cara-
vannerij biedt vele mogelijkheden als men het woord
„caravan" niet al te letterlijk neemt. Wie het trekken
beu wordt, kan nog een stap verder gaan ook met de
luxe en het comfort. Zonder vergunning, weliswaar ten
koste van het algemeen ruimtelijk beleid, kan...
De tendens gaat daarbij duidelijk
naar de sta-caravan (bijna een kwart
van de verkoop bestaat uit sta-cara-
vans). Hierbij sluit een andere ten
dentie aan: het zogenaamde statische
gebruik van de toercaravan. Steeds
meer wordt ook de toercaravan ge
bruikt als recreatieverblijf in de
weekends, vaak ook als tweede wo
ning. Die tweede woning houdt echter
het voordeel van mobiel te zijn, wat
ook voor de vakanties belangrijk is.
Ondanks alles blijft daarbij de vouw
wagen die in de loop der j aren
steeds comfortabeler is geworden
in trek, vooral bij de meer sportief
ingestelde kampeerder.
De steeds toenemende vraag en de
grote internationale concurrentie
heeft er inmiddels voor gezorgd, dat
de prijs van de caravan laag bleef.
Daarbij komt de schaalvergroting in
de produktie door de verschillende
fusies en overnemingen, die met name
in het buitenland hebben plaatsge
vonden.
Vreugde alom bij fabrikanten en
importeurs. Niet alzo tenminste
niet zo uitbundig bij hen, die zich
zorgen maken bij de vraag: waar gaat
dat naar toe? „De sta-caravan staat
waar hij staat" en daarin ziet de heer
H. Verdouw van de Kampeerraad de
problematiek van de sta-caravan, die
in opmars is. „Tenten en toeristische
caravans verdwijnen na afloop van
het kampeerseizoen uit het landschap.
Zo ook althans op vele plaatsen
de tenthuisjes, in tegenstelling tot de
zomerhuisjes. Maar deze laatste zijn
bouwwerken, omgeven met voldoende
waarborgen ten aanzien van de scha
de die zij in het landschap kunnen
aanbrengen".
Tussen de beide groepen van va
kantie-verblijven bevindt zich, vol
gens de heer Verdouw, de sta-cara
van: geen vlees en geen vis in ver
band met bestaande bepalingen en
voorschriften, maar wel een harde
realiteit.
De heer Verdouw vindt dat bij al
het optimisme over de ruime moge
lijkheden voor de Nederlander om
zich te recreëren, aandacht moet wor
den besteed aan het algemeen belang
ten aanzien van de landschappelijke
ontwikkeling van de verblijfs-accom-
modatie.
Elke keer als er een Caravan-RAI
wordt gehouden, verwachten de orga
nisatoren en standhouders een record.
Dat komt elke keer precies uit. Ook
voor deze, totnutoe grootste Cara
van-RAI, zijn de verwachtingen weer
hoog gespannen. De slogan van vorige
exposities: „VRIJ... dan de caravan" is
inmiddels uitgebreid. Nu is het:
„VRIJ... dan de caravan gaan waar
't mooi is, staan waar 't leuk is!"
Dat kan lang goed gaan, zeggen zij
die onze ruimte kennen, maar zij be
weren ook, dat er wat ons eigen
land betreft eens een tijd komt, dat
we die toevoeging wel weer kunnen
weglaten»
de caravan ook zo, permanent geplaatst worden.
De aanwezigheid van twee wielen is voldoende om niet
gedwongen te worden tot afbraak van de woning, die
de caravan intussen wèl geworden is. Wie tenslotte hele
maal zoals thuis wil zitten laat een tweede caravan aan
bouwen. Verschillende fabrieken van sta-caravans hebben
een groot aantal oplossingen gevonden om van de caravan
een tweede woning te maken voor permanente bewoning
(inclusief badkamer, centrale verwarming, alsmede garage
voor auto en boot). Van de kleine Biod van omstreeks
ƒ5000,(foto boven) zijn er honderden variaties mogelijk
om te komen tot de caravan als op de tweede foto (de
Kip van ruim 10.000,Het aanbod in echte sta
caravans is bijna onbeperkt (van goed 7000,— tot de
Riant Dubbel 900 als hierboven van 28.000,naar nog
grotere bouwsels van bijna een ton.
Op 19 januari 1971 is het precies 25 jaar geleden, dat de eerste
uitzending van de Regionale Omroep Noord (later: en Oost) plaats
vond. Op die dag zal het startsein worden gegeven van de RONO-
jubileumviering, die zich over het gehele jaar 1971 zal uitstrekken.
Dit startsein wordt gegeven tydens de byzondere vergadering van
de programma-raad van de Regionale Omroep Noord en Oost om
14.30 uur in restaurant R 2000 by de Martinihal in Groningen, wel
ke een openbaar karakter zal dragen. Het woord zal o.m. worden
gevoerd door de voorzitter van de RONO-programmaraad, mr. dr.
K. van Dyk, de voorzitter van de Nederlandse Omroep Stichting, de
heer E. A. Schüttenhelm, en het hoofd by de oprichting van de
RON(O), mr. H. Huizinga. Aansluitend, van 16.00 tot 18.00 uur, biedt
het N.O.S.-bestuur een receptie aan.
De RONO-uitzending van die dag bevat, behalve een reportage
van de bijzondere programmaraadsvergadering, een groot, gezamen
lijk feestprogramma, waarin van 18.30 tot 19.30 uur hoogte en an
dere markante en frappante punten uit de RONO-uitzendingen van
de afgelopen 25 jaar ten gehore worden gebracht. Op donderdag 21
januari besteedt de N.O.S.-televisierubriek „Van Gewest tot Ge
west" uitvoerig aandacht aan de RONO.
De overige jubileum-evenementen en -festiviteiten zijn, zoals ge
zegd, gespreid in de tijd, maar ook over de vijf provincies. Elke
RONO-provincie heeft zodoende zijn eigen jubileumproject gekre
gen en hierdoor is de verscheidenheid in het totale jubileumpro
gramma gewaarborgd. Bovendien is er naar gestreefd bij deze
evenementen zoveel mogelijk publiek, liefst ook actief, te betrekken.
Dit betekent dat binnen de provincie in de jubileumopzet meestal
ook nog een geografische spreiding is toegepast, maar ook dat de
evenementen uitmonden in uitzendingen.
Voor wat betreft Gelderland komt dit neer op drie prijsvragen
met betrekking tot Gelderse liedjes, hoorspel of kinderstrip en Gel
derse verhalen, d.w.z. in een Gelders dialect of in een bepaalde
relatie tot Gelderland. Op een feestavond van de RONO-mede-
werk(st)ers in Gelderland zullen de prijzen worden uitgereikt en de
winnende liedjes worden opgenomen ter uitzending in het RONO-
programma.
Het eerste JAM-programma van
dit jaar zal vanavond live worden
uitgezonden vanuit het luchtvaart
museum op de vliegbasis Soester-
berg. (Tros-tv. 19.30-19.55, Ned. 1).
Hoewel het aangekondigde optre
den van de Engelse popgroep „The
Hollies" bij nader inzien geen door
gang kan vinden, zal dit vooral bij
de tieners en twens zeer in trek
zijnde programma hoofdzakelijk ge
vuld worden met een optreden van
de Amerikaanse popgroep „Iron
Butterfly", de Engelse groep „Yes",
de uit Duitsland afkomstige „Ratt
les" met hun inmiddels bekende
topper „The Witch" en de Neder
landse Patricia Paay.
Wie zich interesseert voor de
schoolradio-serie over seksuele vor
ming, die van 26 april tot en met 14
juni a.s. zal worden gegeven, kan
via Hilversum 2, telkens 's avonds
van 22.55 tot 23.15 uur, vooruitzen
dingen daarvan beluisteren op de
maandagen 11,18 en 25 januari en 1
februari, op woensdag 10 februari en
op donderdag 18 februari.
NEDERLAND I
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.05 TROS: (K) Wat een familie!,
serie.
19.30 JAM: muzikale show voor de
jeugd.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 TROS: (K) Mission Impossible,
serie.
21.10 (K) Wereld op Wielen.
21.40 (K) Filmrep. over het Paul
Kruger Nat. Wildpark.
22.00 Rendez-vous met Sandor Vi-
dak: licht pianospel.
22.20 NOS (K) Journaal.
22.25-W2.55 TELEAC: Dammen voor
beginners - les 16 (herh.).
NEDERLAND II
18.45 NOS: (K) De Woefs en de La-
maars.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.05 NOS: Den Haag vandaag.
19.10 Van gewest tot gewest.
19.50 Tips van nat. bureau voor toe
risme.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.20 VPRO: Was er nog wat?: reac
ties op het nieuws.
20.30 Beau Hunks, film met Laurel
7073 Het begon donker te worden,
en omdat heer Bommel in de schemerige
kamer geen troost vond in het gezelschap
van de markies ging hij de gang op. Daar
hing Tom Poes peinzend tegen een muur
terwijl Joost nerveus voor de keukendeur
heen en weer dribbelde.
„Waar is de dame voor de pacht?"
vroeg heer Ollie.
„Hier binnen", zei de bediende .„lk
heb haar een kliekje gegeven, zoals u mij
opdroeg. Maar ik vind het gepaster om
haar alleen te laten eten; vooral het soep-
lepelen sloeg mij op de maagspieren, met
uw goedvinden".
Heer Bommel sloeg geen acht op de
klacht. Hij had wel wat anders aan het loos maakte.
hoofd dan maagbezwaren en daarom be
trad hij met een gemaakte glimlach de
keuken.
„Smaakt het?" vroeg hij minzaam. „Eh
...smakelijk eten, bedoel ik. Ik eh... wel;
over die pacht hè? Ik wil even afrekenen.
Een talent, als u begrijpt wat ik bedoel.
Ik bied u mijn talent als gastheer aan.
Het is veel gevraagd, en het heeft mij
grote innerlijke strijd gekost, maar ik
voel..."
Zijn stem stierf weg, want de heks
wierp hem over de stoelleuning heen een
rooddoorlopen blik toe die hem sprake-
„Dat mag je houden!" krijste ze met
volle mond. „Gastheer? Zo armoedig ben
ik nog nooit ontvangen bij het ophalen
van de huur! Hier heb je je restjes van
gisteren!'
Met deze woorden wierp ze haar kluif
terzijde en terwijl ze opsprong stulpte
ze haar bord over het hoofd van de erf
pachter zodat horen en zien hem in de
spijsvertering vergingen.
„En nu moet je een beetje opschieten!"
vervolgde ze. „Óver een uur is het volle
maan. Mijn zoon heeft geen geduld meer;
ik wil het land hebben!"
Deze opzet appelleert duidelijk aan
de creativiteit en geeft de mogelijk
heid tot het ontdekken van creatief
talent, dat daarna vaker benut kan
worden.
Overijssel viert het RONO-jubi-
leum met een avond met Henk El-
sink, Henk van Ulsen en anderen, in
een klein theatertje, met een origi
neel programma voor een publiek
bestaande uit R.O.N.O.-medewerk -
(st)ers uit Overijssel. Dit programma
zal worden opgenomen en uitgezon
den.
De NCRV-televisie herhaalt zon
dagavond een van de meest opval
lende uitzendingen van het afgelo
pen jaar: „Bomans in triplo", waarin
Godfried Bomans een ontmoeting
had met zijn broer en zijn zuster,
die al tientallen jaren in het kloos
ter leven.
U kunt dit programma van God
fried Bomans en Jan van Hillo (nog
maals) zien van 20.25 tot 2J.30 op
Nederland 1.
en Hardy.
21.15 (K) Cabaretiers voor Vietnam,
cab. progr.
21.50 (K) Een film voor Lucebert:
voordr. gedichten en muz.
22.20-23.05 CVK/IKOR (K) Galeis
dood, document, film.
23.05 NOS: (K) Journaal.
23.10-23.40 TELEAC: Onze landbouw
nu en straks - les 9 (herh.).
DUITSLAND I
(Reg. progr.: NDR: 18.00 (K)
Adresse Wasserschloss. 18.30 (K) Ac
tualiteiten. 18.45 (K) Zandmannetje.
18.55 (K) Nordschau-Magazin. 19.26
(K) Hamburg Transit - De dood in
de koffer. 19.59 Progr. overz. WDR:
18.00 (K) Das Verhör, serie. 18.30 (K)
Voor de kleuters. 18.40 (K) Nieuws.
19.25 (K) Amusem. progr). 20.00 (K)
Journaal en weerber. 20.15 (K) Un-
fall im Weltraum, Eng. film. 21.45
(K) Filmrep. 22.30 (K) Journaal,
comment, en weerber. 22.50 (K) Do
cument. 23.35 (K) Joum.
DUITSLAND II
18.05 (K) Actualiteiten en muz.
18.40 (K) Tammy - das Madchen
vom Hausboot, serie. 19.10 Messer,
kort TV-spel. 19.45 (K) Nieuws, ac
tualiteiten en weerber. 20.15 (K) Die
Frau ohne Kuss, muz. comedie.
Aansl.: Nieuws in het kort. 21.50 (K)
Informaties en meningen uit econ.
leven. 22.35 (K) Nieuws en weerber.
en weerber. voor wintersp.
DUITSLAND I
10.00 (K) Nieuws. 10.05 (K) Joum.
van gistera. 10.30 (K) Informaties en
meningen uit econ. leven. 11.15 (K)
Der eiseme Gustav, Duitse film.
12.50 (K) Intern. persoverz.
13.00-13.30 (K) Joum. 15.25 (K)
Nieuws. 15.30 Rep. intern. Ie ski
wedstrijd dames Oberstaufen. 16.05
Kinderprogr. 16.30 (K) Kunstenaars
van de jonge generatie. 17.55-18.00
(k) Nieuws.
DUITSLAND II
16.30 Alles unter einem Dach, se
rie. 16.55 Stud. Phil, ohne Chance?
serie. 17.25 (K) Weerber. voor win
tersp. 17.30 (k) Nieuws en weerber.
17.35 (K) Sport.
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Het leven
de woord. 7.16 (S) Badinerie: klas
sieke en moderne muziek (gr.) (7.30
Nieuws; 7.32-7.40 Actualiteiten;
8.00-8.10 Nieuws). 8.25 Overweging.
8.30 Nieuws. 8.32 Voor de huisvrouw.
(9.00-9.10 Gymnastiek voor de huis
vrouw). 9.20 Schoolradio. 10.00 Au
bade: klassieke orkestwerken (opn.)
11.00 Nieuws. 11.03 Voor de zieken.
11.55 Mededelingen. 12.00 (S) Van
twaalf tot twee: gevarieerd pro
gramma. (12.22 Wij van het land;
12.26 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw; 12.30 Nieuws; 13.41 Ac
tualiteiten; 13.00-13.05 Raden maar.
Twee kunstenaars die grote na
tionale bekendheid hebben ver
worven, maar in RONO-land ge
boren zijn zullen meewerken aan de
viering van het zilveren jubileum
van „hun" omroep.
De laatste hierboven zoals men
hem in de schouwburg en op de
tv heeft kunnen zien als Robbe
knol in Bredero's „Spaanse Bra
bander". Voor deze cratie werd hij,
blijkens een vermelding in het zo
juist verschenen T heaterjaarboek
door het theaterpubliek uitgeroe
pen tot de beste acteur van het
seizoen 196811969. Elisabeth An
dersen was de favoriete actrice,
voor haar rol in Alles voor de
tuin" van Adward A bee).
Het zijn Henk Elsink, geboren
in Enschedemaar al vele jaren in
zijn Amsterdamse restaurant „De
Koopermoolen" en ook via radio,
tv en grammofoonplaat een.van on
ze meest geliefde kleinkunstenaars
en de Kampenaar Henk van Ulsen.
quiz). 14.05 Schoolradio. 14.30 (S)
Musiësta: licht muziekprogramma.
TROS: 14.55 (S) Concert a la Carte:
verzoekplatenprogramma. 16.00
Nieuws. 16.03 (S) Disco-Drive-In: de
showbusiness op de korrel genomen.
17.00 Actua-Sportkompas: (Sport
nieuws, reportages, commentaren en
muziek. NCRV: 18.00 NCRV en Bloc:
actueel programma met muzikale il
lustratie. (18.19-18.29 Politieke Par
tijen: Uitzending van de Boeren
Partij: 18.30-18.40 Nieuws;
19.00-19.10 Wereldpanorama). 19.30
Kerkorgelconcert: klassieke en mo
derne muziek. 20.00 (S) Promena
de-orkest met zangsolisten: amuse
mentsmuziek. 21.00 Kunst- en vlieg
werk: informatie over actuele ten
toonstellingen. 21.05 Schutsengel,
hoorspel. 21.32 (S) Haags Kamer
koor: moderne liederen. TROS: 22.00
Aktua-Magazine: reportages, com
mentaren en muziek. 22.30 Nieuws.
22.40 Huilen op de trap: muzikaal
geïllustreerd radio-feuilleton. 23.05
Apollo XXI: fantastisch ruimtevaart
mysterie. 23.30 (S) Toontje later:
licht muziekprogramma. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Dag met een gaat
je: lichte grammofoonmuziek en re
portages. (8.00 Nieuws: 8.11 Radio
journaal; 8.30 De groenteman). NOS:
9.00 Internationaal spectrum (opn.):
koorzang en orkestmuziek. (9.35-9.40
Waterstanden.) AVRO: 10.00 Voor de
kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen:
populair verzoekplatenprogramma.
(11.00 Nieuws.). 11.30 Volksmuziek
uit China. 11.55 Beursberichten.
NOS: 12.00 Blik op de wereld: infor
matief programma over problemen
van Europese integratie. 12.30 Over
heidsvoorlichting: Uitzending voor
de landbouw. 12.40 (S)L iedjespro-
gramma (gr.). 12.50 Recht en slecht,
praatje. 13.00 Nieuws. VARA: 13.11
Actualiteiten. 13.20 (S) Alt en piano:
moderne liederen. 13.40 (S) Contra
bas en piano: moderne muziek. EO:
14.00 Ruimte: radiomagazine met ge
wijde muziek, lezingen, en een korte
overdenking. NOS: 15.00 (S) Aspec
ten van de kamermuziek: Bariton en
clavecimbel: oude liederen. Aanslui
tend: Brabants Barok Ensemble.
15.40 Toerismo: toeristische informa
tie uit binnen- en buitenland.
VPRO: 16.00 VPRO-Vrijdag: muziek,
commentaren. reportages, inter
views, berichten en telefonische
reacties. (16.00 Nieuws; 17.55 Mede
delingen; 18.20-18.30 Uitzending van
De Vrije Gedachte; 19.30 Nieuws).
VARA: 21.00 (S) Bijzondere bezet
tingen: moderne en klassieke ka
mermuziek (opn.). 22.30 Nieuws.
22.40 Mededelingen. 22.45 Actualitei
ten. 22.55 (S) Tango rumba-orkest en
solisten. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 De Eddy
Becker Show. 10.00 Nieuws. NCRV:
10.03 Muziek bij de koffie. (11.00
Nieuws.) 12.00 Nieuws. 12.03 Pers
vers: nieuwe platen. NOS: 13.00
Nieuws. 13.03 Jan Corduwener Show
met o.a. Europees Popparlement.
14.00 Nieuws. 14.03 De Felix Meur-
ders Show. (15.00 Nieuws.) 16.00
Nieuws. 16.03-18.00 Top 30. (17.00
Nieuws.)
