Over de
grenzen
Protest„Discriminatie
van commerciële
be j aardentehuizen"
Vier vliegers van
stuntteam botsten
Apollo-14
NAVO-archivaris was
spion voor Roemenen
Geen licht in
moord op
Amsterdamse
vrijgezel
Weinig animo
voor vrije
doorvaart
Mooie'5 gekanaliseerde Donau
Den Haag werft
volkstellers
per advertentie
Turk beroofd in
Spijkerkwartier
Onderzoek naar
klacht van
Huissenaar over
zelfmoord
pogingen
Indonesië laat
221 man vrij
VONNIS20 JAAR
Turkse premier
verliest steun
Je hoort 't, je ruikt 't
dit is verse koffie.
En je geniet bij voorbaat.
Want verse koffie
is geurige koffie. Lekkere koffie.
Daarom beb je trouwens
Douwe Egberts.
Want die is door de grote vraag
altijd vers.
..lekkere koffie!
Toch geen moorde
naar Rosa Luxemburg
gevonden
ONVREDE
DONDERDAG 21 JANUAixi
DOUWE EGBERTS
JOURE-UTRECHT
DEN" HAAG De Nederlandse Bond
van logies, pensioen en aanverwante
bedrijven heeft gisteren tijdens de
openbare hoorzitting over de Nota-
bejaardenbeleid geprotesteerd tegen de
discriminatie jegens de commercieel ge
leide bejaardentehuizen.
Er zijn in ons land ruim duizend van
deze tehuizen waarvan er vele de toets
der kritiek glansrijk kunnen doorstaan,
aldus de bond. De bond vindt dat de
leiding van deze huizen ongestoord
haar werk moet voortzetten „zonder
dat het beruchte zwaard van Damocles
steeds boven haar zweeft".
De Nederlandse bond LPAB en het
bedrijfschap Horeca meenden dat nog
veel te weinig wordt ingezien dat het
DEN HAAG De gemeente Den
Haag is gisteren met een advertentie
campagne begonnen om tellers te wer
ven voor de volkstelling die eind fe-,
bruari wordt gehouden.
Gevraagd worden gehuwde vrouwen
en gepensioneerden. In de behoefte aan
tellers is nog maar voor ongeveer
éénderde voorzien. In totaal zijn 4000
tellers nodig.
Begin deze week verklaarde mr. P. C.
Breedveld, die de tel in Den Haag or
ganiseert, dat hij geen moeilijkheden
vreesde. „Tellers genoeg", zei hij toen.
Ook vele raadgemeenten van Den
Haag kampen met gebrek aan ambte
naren die bereid zijn te gaan tellen.
Inmiddels hebben drie Kamerleden
vragen gesteld aan staatssecretaris
Grapperhaus (financiën) over de dag
vergoeding van dertig gulden en de
eventuele aftrek van loonbelasting.
De WD'ers Koning en Joekes willen
deze dertig gulden als een onkostenver
goeding beschouwen waardoor automa
tisch geen AOW en belastinginhoudin
gen plaats hebben. Het Kamerlid
Scholten (CHU) vraagt de inhouding
van loonbelasting achterwege te laten
en alleen die premies af te dragen, die
voor rekening van de werkgever ko
men. Ook wil dit Kamerlid dat snel en
duidelijk wordt bekend gemaakt of er
nu wel of niet belasting wordt ingehou
den.
In de advertentie van de gemeente
Den Haag wordt gezegd dat de dagver
goeding dertig gulden netto is.
AMSTERDAM In zijn woning in
het Korteweghof in Amsterdam-Oost is
woensdagochtend het stoffelijk over
schot aangetroffen van de 56-jarige on
gehuwde magazijnbediende J. H. Meeu-
wis.
De man is door wurging en slagen op
het hoofd om het leven gebracht.
De schedel van het slachtoffer ver
toonde ernstige verwondingen, die met
een stomp voorwerp moeten zijn toege
bracht. Het tijdstip van het misdrijf en
het motief zijn nog onbekend.
De man, was maandag voor het laatst
op zijn werk een handelsonderne
ming in de binnenstad geweest. De
anatoom-patholoog dr. J. Zeldenrust,
die de sectie verrichtte, schatte dat het
slachtoffer één tot anderhalve dag dood
was.
De politie werd gewaarschuwd door
zijn werkgever, die hem dinsdag al had
gemist. Woensdagochtend klommen po
litiemannen op het balkon aan de ach
terzijde van de woning, waar zij de
magazijnbediende ruggelings op de
vloer van zijn slaapkamertje zagen lig
gen. Gezien de rommel in huis wordt
vermoed dat de woning is doorzocht.
De man, die sinds de dood van zijn
moeder in 1969 alleen woonde, had wei
nig contact met de buren.
STUTTGART De Zuidduitse om
roep mag de voormalige kolonel Her
mann Souchon niet meer de moorde
naar van Rosa Luxemburg noemen, al
dus heeft een hof in Stuttgart in hoger
beroep bepaald.
Rosa Luxemburg die een belangrijke
rol speelde in de Duitse communisti
sche partij, werd op 15 januari 1919 in
Berlijn vermoord. Haar stoffelijk over
schot werd enige maanden later in e^n
kanaal in de stad gevonden.
Ook in eerste instantie was de om
roep een verbod opgelegd om te stellen
dat de nu 75-jarig<? kolonel destijds Ro
sa Luxemburg heeft doorgeschoten. De
omroep had de kolonel in de documen
taire „het geval Liebknecht-Luxem-
burg" als zodanig gebrandmerkt. Zij
moet nu deze bewering in de televi
sieuitzending herroepen.
„klimaat" in een bejaardenoord toch
wel staat of valt met de mentaliteit van
de leiding van het tehuis en die van de
bejaarden zelf.
„Daarbij doet het er niet toe of het
nu om een particulier bejaardentehuis
gaat of om een stichting. Het gaat om
de mensen die er achter staan en die
zich willen inzetten voor hun mede
mens".
Volgens de Algemene Rooms-Katho-
lieke Ambtenarenvereniging ARKA
moet de grote onvrede bij de bejaarden
voor een belangrijk deel worden toege
schreven aan de zogeheten inbouwrege-
ling die voor de gepensioneerde ambte
naren is getroffen.
„Een stuk onafhankelijkheid waar
voor men zich ook financieel had inge
zet wordt nu in feite weggenomen", zo
stelde de ARKA. Voor de gepensioneer
de rijksambtenaren is geen ziektekos
tenregeling getroffen. Zij moeten de
kosten volledig uit eigen middelen dek
ken.
De Nederlandse Vereniging bescher
ming voetgangers klaagde er over dat
in de Nota-bejaardenbeleid het woord
„verkeerd" niet één keer wordt ge
noemd, hoewel het verkeer voor be
jaarden een ware nachtmerrie is.
De vereniging kwam ook met enkele
cijfers: In 1968 was 36 procent van het
aantal in het verkeer gedode voetgan
gers ouder dan 64 jaar ('t aandeel van
deze groep in de totale bevolking was
slechts tien procent).
TOLKAMER Van de doorvaartre-
geling, waarbij het binnenkomende
scheepvaartverkeer in de gelegenheid
wordt gesteld de douaneformaliteiten
op de plaats van bestemming te onder
gaan, wordt nog maar weinig gebruik
gemaakt. Op de drukste grensovergang
te water. Tolkamer bij Lobith, schat de
douane-inspectie het aantal „vrije
doorvaarders" op 8 pet. In het laatste
kwartaal van 1970 kwamen hier d.i.
op de route tussen Ruhrgebied en Rot
terdam 26.024 schepen binnen en
gingen er 26.162 uit. De vrije doorvaar-
tregeling is van kracht sinds oktober
1970.
Het is nog niet geheel duidelijk,
waarom de belangstelling voor de nieu
we faciliteit zo gering is. Aangenomen
wordt dat veel schippersvrouwen bij
aankomst in Nederland direct even wil
len aanleggen om boodschappen te
doen, terwijl de schippers zelf gewend
zijn aan de snelle afwikkeling bij Tol
kamer; op de plaats van bestemming is
het niet altijd zeker, dat er direct doua
ne aan boord kan komen.
ARNHEM Een 30-jarige Turk
eldde zich vannacht op het Arnhemse
politiebureau met het verhaal dat hij in
het Spijkerkwartier onder bedreiging
met een revolver en een mes vijftien
honderd mark had moeten afgeven. Dat
gebeurde nadat hij bij een prostitué op
bezoek was geweest.
Hoewel hij netjes had afgerekend,
werd hij daarna onder schot genomen
en afgeranseld. De politie vermoedt wie
de daders zijn, maar kon nog niemand
oppakken.
DEN HAAG De Haagse officier
van justitie, mr. A. Rosingh, wint in
lichtingen in over zelfmoordpogingen,
die volgens een klacht van de 21-jarige
Jos Schrijver uit Huissen, in 1970 zijn
gedaan in het huis van bewaring in
Scheven ingen.
Aan de hand van deze inlichtingen
zal worden beslist of een justitieel on
derzoek zal worden ingesteld. Jos
Schrijver, die in 1970 zelf een tijd in De
Sprang heeft doorgebracht wegens
dienstweigering, had in zijn klacht de
minister van justitie verantwoordelijk
gesteld voor de zelfmoordpogingen om
dat in De Sprang de juiste psychiatri
sche hulp zou ontbreken.
DJAKARTA De Indonesische re
gering heeft 221 politieke gevangenen
te Soerabaja. in Oost-Java, vrijgelaten,
zo meldt het Indonesische persbureau
Antara.
De vrijlating geschiedt in het kader
van een politiek om die communisten
vrij te laten, die niet rechtstreeks be
trokken waren bij de mislukte staats
greep van 1965.
LONDEN Vier vliegers van het
beroemde Engelse stuntvliegteam Red
Arrows (Rode Pijlen) zijn gisteren door
een botsing van twee vliegtuigen om
het leven gekomen.
Het ongeluk gebeurde tijdens het oe
fenen van de gevaarlijke toer die „rou
lette" genoemd wordt. Daarbij vliegen
twee toestellen recht naar elkaar toe
om op een afstand van slechts vijf me
ter langs elkaar heen te scheren. Dit
mislukte gisteren, toen zij op een hoog
te van dertig meter vlogen.
De straaljagers van het type Gnat
stortten vlak bij de opleidingsbasis in
Kemble in het Engelse graafschap
Gloucester neer. Zij vlogen met een
Snelheid van ongeveer duizend kilome
ter toen de botsing gebeurde.
De toestellen werden gevlogen door
de piloten Colin Armstrong en John
Lewis. Als passagiers vlogen Juan Per-
raex en John Haddock mee.
Jim Newman, een verslaggever van
de Britse omroep BBC, ontsnapte aan
deze ramp. Hij zou met een van de
vliegtuigen als passagier meevliegen.
De vlieger vroeg hem te wachten tot
een volgende oefening.
Het was het zesde ongeluk dat de
Red Arrows overkwam. Het was het
ernstigste incident sinds het team zes
jaar geleden werd gevormd. In de afge
lopen anderhalf jaar gingen vier rood
geschilderde toestellen van deze uit ne
gen man bestaande groep verloren.
Daarbij wisten de vliegers zich te red
den.
"W'anneer zondag 31 januari drie Ame
rikaanse maanreizigers niet hun
Apollo-14 koers zetten naar de maan,
hervatten zij daarmee het program
ma dat door het falen van de Apol-
Io-13 in april vorig jaar groot opont
houd had gekregen. Het wordt nu de
zesde bemande vlucht naar de maan
en de vierde die een landing tot doel
heeft.
De drie ruimtevaarders, gezagvoerder
kapitein Alan B. Shepard (47), lucht
machtmajoor Stuart Allen Roosa (37),
die de cabine („Kittyhawk") bestuurt,
en de 40-jarige Edgar Dean Mitchell,
bestuurder van de maansloep „Anta-
res", zeggen geen angst te hebben
voor herhaling van een incident afs
met de Apollo-13. In de dienstafde
ling van de Apollo-13 was een zuur
stoftank ontploft, waardoor een grote
ravage in dat deel werd aangericht,
en een groot gat in de beplating werd
geslagen. Lovell, Swigert en Haise
hadden al tweederde van de weg
naar de maan afgelegd en moesten er
wel omheen, in een baan voor recht
streekse terugkeer naar de aarde, om
brandstof te besparen.
Op hun terugreis, die door driekwart
van de mensheid in angstige span
ning werd gevolgd, konden zij voor
koerscorrecties gebruik maken van
de motor van de maansloep, die hun
„reddingboot" was geworden, mede
door de daarin aanwezige voorraden
elektriciteit en zuurstof. Op aanwij
zing van het grondpersoneel in Hous
ton knutselden zij zelf instrumenten
in elkaar om de lucht zuiver te hou
den. Na een gespannen terugtocht vol
ontberingen keerden zij tenslotte be
houden op aarde weer.
rje Apollo-14 is nu op verscheidene
punten verbeterd. Er is een derde
zuurstoftank in het dienstdeel aange
bracht, op een lege plek ver van de
andere twee. De kranen van deze
tanks, die door kortsluiting in de
thermostaat oververhit waren en vast
waren gaan zitten, zijn nu van roest
vrij staal in plaats van aluminium.
De bedrading is verbeterd en er is
een extra batterij aangebracht. In de
stuurhut is voorts een extra nood
voorraad van 20 liter water aanwezig.
Shepard en Mitchell nemen met de lan
ding in het gebied Fra Mauro in de
Regenzee (Mare Imbrium) de taak
over van hun voorgangers. Zij zetten
hun maansloep op 5 februari 10.16
uur Ned. tijd op een plaats 160 km
ten westen van de plek waar Apol-
lo-12 was geland. De twee mannen
blijven 33 uur op de maan en zullen
in die periode hun „schuilplaats"
tweemaal vier tot vijf uur lang ver
laten. Roosa draait intussen in het
moederschip „Kittyhawk" rond de
maan, foto's nemend van belangwek
kende objecten.
Het grootste deel van de eerste maan-
wandeling wordt in beslag genomen
door het opstellen van wetenschappe
lijke apparatuur, waaronder seismo
meters, ionendetectors, een laser-
reflector. Een van de seismometers is
een „actieve", die op bevel van de
aarde vier projectielen kan wegschie
ten, waarvan de inslag wordt geregi
streerd door drie „geofoons", appara
ten die door de ruimtevaarders op
bepaalde afstanden worden neergezet.
Op hun tweede wandeling brengen de
twee mannen een bezoek aan een ke
gelvormige krater van 100 meter
hoogte. Voor het vervoer van hun in
strumenten en gereedschap beschik
ken zij over een voertuigje dat op
een riksja lijkt, „mobile equipment
transporter" wordt genoemd en twee
wielen met rubberbanden heeft. Deze
zijn op aarde in vacuum opgepompt.
Wat er gebeurt als er een lek slaat,
moet worden afgewacht, evenals de
prestaties op ruw terrein. Leeg weegt
het negen kilo. vol veertig. Het wa
gentje wordt getrokken door een der
ruimtevaarders, waarbij het door het
geringe gewicht kan opspringen. Het
ding is van aluminium, in het ergste
geval kan hij het nog dragen. Elk
wiel heeft een spatlap om te voorko
men dat er stof in de instrumenten
komt. In het wagentje ligt ook een
dertig meter lang touw, voor het ge
val een van beiden in een afgrond
valt.
Mocht een der ruimtevaarders moei
lijkheden krijgen met zijn ruimtepak
dan beschikt hij nu over een nieuwe
mogelijkheid: hij kan met buigzame
slangen zijn koelwatersysteem aan
sluiten op dat van zijn kameraad.
Valt het zuurstofsysteem uit, dan
wordt gebruik gemaakt van de nood
voorraad in een tankje bovenop.
Nieuw op deze reis is ook een serie
natuurkundige en technische proeven
onder omstandigheden van gewicht
loosheid, die op de terugreis worden
genomen. Men wil daarmee vaststel
len of bepaalde fabricagemethoden
voor de industrie beter onder om
standigheden van gewichtloosheid
kunnen worden verricht in fabriekjes
die rond de aarde draaien.
Een van de proeven is het scheiden van
stoffen door „elektroforese".
IVTa hun ruimtereis landen de ruimte-
vaarders op 9 februari te 22.01
uur in de Stille Oceaan, ten zuiden
van Sampa, waar de „New Orleans"
op hen wacht.
Ook in het landingsprogramma is een
wijziging gebracht. Zij zullen nu in
plaats van uit Hawaii van Samoa
naar Houston terugvliegen, zodat zij
daar vijf of zes uur eerder aankomen
dan de vorige maanvaarders.
PARIJS Het Franse hof voor staats
veiligheid heeft de voormalige archi
varis Frances Roussilhe, bijgenaamd
Taras Boelba, omdat hij zoveel leek
op de legendarische Zigeunerkoning,
tot 20 jaar gevangenisstraf veroor
deeld, wegens spionnage voor Roeme.
nië.
Roussilhe werd in augustus 1969 in
Brussel gearresteerd en door België
aan Frankrijk uitgeleverd om daar
terecht te staan. Volgens de aan
klacht heeft hij ongeveer 12.000 docu
menten en fotokopieën aan een agent
van de Roemeense inlichtingendienst
gegeven over de strategische sterkte
van de Westelijke mogendheden.
Om zijn inkomsten wat te vergroten,
had Roussilhe ganzelevers uit Frank
rijk naar Brussel laten komen, om
deze met winst aan zijn collega's te
verkopen. Zo kwam hij in contact
met de Roemeense spion Caraman,
die zich voordeed als een Griekse im
porteur. Caraman wist met de Frans
man bevriend te raken en begon de
documenten van hem te kopen. Vol
gens de rechter, ontving Roussilhe
tussen 1963 en 1969 een bedrag van
100.000 francs (65.000 gulden) in goud.
Roussilhe handelde niet uit ideologi
sche overwegingen, maar alleen om
aan geld te komen, aldus de rechter.
Volgens Roussilhe was hij gedwongen
te spioneren, nadat hij eenmaal aan
Caraman technische gegevens had
verstrekt.
Volgens welingelichte krijgen, zijn na
de arrestatie van Roussilhe in Frank
rijk nog zeven mensen gearresteerd,
die voor Roemenië gespioneerd heb
ben. Onder hen zouden twee ambte
naren van het ministerie van Buiten
landse Zaken zijn en een agent van
de contraspionage.
ANKARA De Turkse premier,
Soeleyman Demirel. heeft in de alge
mene vergadering de absolute meerder
heid verloren toen zijn partij, door het
„overlopen" van een vrouwelijke afge
vaardigde, nog maar 225 zetels over
hield van de in totaal 450,
Meer afgevaardigden hebben laten
doorschemeren dat zij uit de partij van
Demirel, de (conservatieve) partij voor
de gerechtigheid, zullen gaan treden.
In een interview in een krant zei De
mirel, dat het mogelijk is dat de alge
mene verkiezingen eerder zullen wor
den uitgeschreven dan in de bedoeling
lag.
De achteruitgang van de partij hangt
samen met de geweldige onrust in de
Turkse studentenwereld die al twee
jaar duurt. Zo is te Ankara een parti
culiere school, het eigendom van een
broer van de premier, aangevallen.
Geen ruit bleef er heel.
Geurig teken
van gezelligheid
A De mooie blauwe Donau" zal er zo komen uit te zien in 1980, als de
plannen tot kanalisatie en splitsing zijn voltooid.
Paarsmerk 2.04 Roodmerk 2.38 Zilvermerk (vacuum Verpakt) 2.44 Fijne Dessert 2.58
